Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 1
Transkrypt
Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 1
Załącznik Nr 3 do Protokołu Nr XXXI/14 z dnia 26 marca 2014 r. I. Wizytówka biblioteki Gmina Jabłoń położona jest w województwie lubelskim, na południowo-zachodnim krańcu Polesia. Na terenie mieszka około 4 tys. osób. Sieć biblioteczną tworzy biblioteka główna w Jabłoniu i 3 filie w Gęsi, w Kolanie i w Paszenkach. Pracownicy chętnie angażują się w nowe inicjatywy i uczestniczą aktywnie w życiu poszczególnych społeczności. GBP w Jabłoniu mieści się przy Szkole Podstawowe oraz przy Gimnazjum. Filia w Paszenkach swoje lokum ma w Wiejskim Domu Kultury, obecnie jest on odnowiony. Filia w Kolanie mieści się w Szkole Podstawowej obecnie posiada odnowiony lokal biblioteki. Filia w Gęsi również mieści się w Szkole Podstawowej. Nasze biblioteki zarejestrowały łącznie 586 czytelników. Kadrę bibliotekarską tworzy 4 pracowników zatrudnionych w bibliotece głównej (1 etat) i w filiach (1,75 etatu). Biblioteki oferują bogaty księgozbiór, czasopisma oraz zbiory specjalne. Księgozbiór wynosi 18352 woluminów. Biblioteka ogółem prenumeruje 30 czasopism. Placówki są wyposażone w nowoczesny sprzęt z Programu Rozwoju Bibliotek. Czytelnicy maja zapewniony bezpłatny dostęp do Internetu i usług bibliotecznych. Nazwa biblioteki Gminna Biblioteka Publiczna w Jabłoniu Miejscowość Jabłoń Adres Jadwigi Tokarskiej 2 Kod pocztowy 21-205 Dyrektor biblioteki Bożenna Dykas Email [email protected],[email protected] Telefon 833560048, 515709634 II. Potencjał biblioteki Analiza SWOT Mocne strony biblioteki Słabe strony biblioteki - komputery i darmowy Internet - zbiory regionalne - korzystne położenie - stabilizacja finansowa - wykwalifikowana i doświadczona kadra pracowników - pozytywne nastawienie do nowych form pracy i czytelników - dobra współpraca z instytucjami działającymi na terenie gminy - udział w projektach - dobra opinia wśród czytelników księgozbiór dostosowany do potrzeb czytelników - godziny pracy dostosowane do potrzeb czytelników - udział w kulturalnych imprezach lokalnych i ich organizacja organizacja wystaw, odczytów, wieczorków poezji - oferta skierowana do różnych grup społecznych. - współpraca z innymi bibliotekami - kompetentny zespół, stale - brak pomysłów - stare meble - brak podjazdu dla niepełnosprawnych niefunkcjonalne pomieszczenia - niż demograficzny niedostateczny przepływ informacji - mała oferta Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 1 poszerzający swoje kwalifikacje nie tylko związane z biblioteką, chętni do współpracy i podejmujący nowe wyzwania - dobra atmosfera - przyjazny wizerunek biblioteki w środowisku lokalnym - odpowiadanie na nowe trendy i potrzeby środowiska czasopism - przestarzały księgozbiór - braki w wyposażeniu - brak środków finansowych na rozszerzenie działalności - niskie zarobki małe pomieszczenia (filie) brak strony internetowej mały budżet - brak środków finansowych na wkład własny do pozyskiwania środków unijnych - słaba promocja brak informatyka Szanse Zagrożenia - poszukiwanie sponsorów - większy udział w życiu społeczności lokalnej - poszerzenie działalności biblioteki - zwiększenie godzin pracy (zwiększenie etatów) - współpraca z twórcami ludowymi - niestandardowe działania - większy metraż - dobra współpraca z władzami - zmiana budynku - wprowadzenie udogodnień dla niepełnosprawnych dotacje finansowe - odnowienie księgozbioru - pozyskiwanie środków z funduszy unijnych np. na remonty i doposażenie pomieszczeń oraz na sprzęt komputerowy możliwość uczestniczenia w szkoleniach dla personelu - organizowanie staży, prac interwencyjnych i wolontariatu - współpraca z organizacjami pozarządowymi ( Lokalna Grupa Działania) i Partnerstwem Rozwojowym na Rzecz Kultury „Dolina Zielawy” wsparcie społeczeństwa lokalnego dla działalności biblioteki - tendencja kształcenia na odległość – „e-learning” - tendencje do komputeryzacji bibliotek - przychylność grona pedagogicznego szkoły i przedszkola - współpraca z GOPSEM - niż demograficzny - słabe zarobki - emigracja zarobkowa - brak zainteresowanie ze strony mieszkańców - nowe formy spędzania czasu (gry komputerowe) - większe wymagania czytelników spadek prestiżu biblioteki brak poparcia władz - zmiana przepisów prawnych likwidacja filii bibliotecznych uszczuplenie kadry wyludnienie miejscowości konkurencyjne ceny książek w księgarniach - częsty wybór TV, wideo, komputera przez użytkowników - propozycja łączenia bibliotek z innymi instytucjami kultury ograniczone nakłady finansowe na kulturę w przyszłości - spadek czytelnictwa - Internet prawie w każdym domu Potencjał biblioteki Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 2 GBP w Jabłoniu jest usytuowana w przepięknej, malowniczej miejscowości w województwie lubelskim. Wielowiekowa, barwna historia gminy przyciąga turystów z całej Polski. GBP Jabłoń obecnie znajduje się w centrum miejscowości, blisko szkół. Budynek w którym obecnie mieści się lokal biblioteki to część Szkoły Podstawowej w Jabłoniu. Pomieszczenia usytuowane są na piętrze, są to dwie sale w których mieści się wypożyczalnia, czytelnia gł., czytelnia czasopism i internetowa. Księgozbiór dobierany jest wg. potrzeb czytelników, dostęp do półek jest otwarty. W bibliotece czytelnicy mogą nieodpłatnie korzystać z komputera i Internetu. Godziny otwarcia są dostosowane do potrzeb. Meble w bibliotece są dostosowane do różnych grup wiekowych (niskie, kolorowe półki dla dzieci). Kadra naszej biblioteki służy pomocą w doborze księgozbioru, swoją wiedzą i uprzejmością. GBP Jabłoń uczestniczy w imprezach lokalnych, współorganizując je. Biblioteka współpracuje ze szkołami, przedszkolem, GOK, stowarzyszeniami, Kołami Gospodyń Wiejskich, lokalnymi zespołami muzycznymi, Ochotniczą Strażą Pożarną i stowarzyszeniami. Organizowane są wystawy malarskie, wieczory poezji lokalnej. Niestety realizacja wszystkich zamierzeń nie jest możliwa, pomieszczenia w których pracujemy są małe, brakuje nam sali wystawowej, pomieszczenia socjalnego, sprzętu informatycznego, wyposażenia w postaci mebli, stołów, krzeseł – zwłaszcza w filiach. Księgozbiór jest przestarzały, brak czasopism zaspakajających potrzeby czytelników. Brakuje nam też kadry specjalistycznej (informatyk) oraz osoby sprzątającej, niskie zarobki nie motywują do wydajnej pracy. Dużą szansą dla biblioteki będzie zmiana lokalu na większy, przystosowany dla osób niepełnosprawnych i użytkowników z różnych grup wiekowych i zawodowych. Zwiększenie dotacji i pozyskiwanie dofinansowania z innych źródeł to szansa na ciekawszą ofertę naszej placówki. Utrzymanie dobrej współpracy z władzami i mieszkańcami naszej gminy jest szansą na dalszy, lepszy nasz rozwój. Zagrożeniem dla naszej biblioteki będzie zmiana przepisów prawnych (łączenie biblioteki z GOK), likwidacja filii i uszczuplenie kadry. Wybór e-booków, TV i komputera zamiast książki to ogromne zagrożenie dla biblioteki. III. Charakterystyka społeczności lokalnej Zasoby lokalne Ludzie - prezesi kół gospodyń panie Małgorzata Maciejuk, Anna Pajdosz - kierownicy zespołów ludowych panie Dorota Kaliszyk, Władysława Aleksandrowicz, Leokadia Kusiuk, Teresa Gomułka, Agnieszka Klimkowicz - kierownicy Wiejskich Domów Kultury panie Ewa Abramczuk, Władysława Aleksandrowicz - Joanna Dzyr - pracownik Urzędu Gminy - Lucjan Kowalski informatyk Urzędu Gminny - sołtysi - Wójt gminy Dariusz Łobejko - radni - dyrektor GOK Katarzyna Matczuk - dyrektorzy szkół i przedszkoli Beata Nowicka, Zbigniew Milaniuk, Krystyna Deneka, Marzenna Chilimoniuk, Justyna Kowalska-Babicz - prezes stowarzyszenia Renata Waszczuk - księża Robert Mączka, Adam Haraszczuk, Janusz Sutryk, Henryk Kalitka radni - sołtysi Zasoby materialne a) biblioteka - dostęp do Internetu - wyposażenie w sprzęt multimedialny (10 komputerów, 1 laptop, 1 rzutnik multimedia, 6 drukarek, 4 aparaty fotograficzne) - odremontowane budynki Paszenki i Kolano - 20 krzeseł - 20 stolików/biurek - metraż Paszenki - 36m2, Kolano32 m2, Gęś - 18m2, Jabloń - 60 m2 b) partnerzy - sale w GOK, w szkołach - rzutniki i projektory - pomoc w zorganizowaniu cateringu przez koła gospodyń wiejskich - materiały biurowe, materiały promocyjne, - dostęp do Internetu (także mobilny), - aparayt fotograficzne Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 3 Instytucje i organizacje - w tym władze lokalne - Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Jabłońskiej - Stowarzyszenie Marzenie - Muzeum A. Zamoyskiego - koła gospodyń (Gęś, Kolano) - zespołu ludowe (Gęś, Kolano, Paszenki, Jabłoń) - Wiejskie Domy Kultury - sołtysi - OSP - Rada Gminy GOK - szkoły (przedszkola, szkoła podstawowa, gimnazjum, ponadgimnazjalne) - stowarzyszenia - koła gospodyń wiejskich Zasoby - biblioteki.org - bibliotekaplus.p - makplus.pl - ngo.pl, - frsi.org.pl - cal.org.plorg - www.labib.pl - Centrum Edukacji Obywatelskiej Charakterystyka społeczności lokalnej i jej potrzeb / problemów - wnioski z przeprowadzonych badań Mieszkańcy gminy to przede wszystkim środowisko wiejskie zajmujące się rolnictwem. W związku z tym zwiększone czytelnictwo odnotowuje się w okresie zimowym, kiedy mieszkańcy mają więcej czasu wolnego i chętnie spędzają go ze sobą w bibliotece. Dla dzieci oferta biblioteki jest atrakcyjną formą spędzania czasu, gdzie mogą rozwijać swoje zainteresowania. Studenci korzystają ze zbiorów regionalnych szczególnie w czasie pisania prac licencjackich i magisterskich.Ludność utrzymuje się głównie z rolnictwa i ogrodnictwa. Brakuje zakładów przemysłowych, dlatego też młodzi mieszkańcy wyjeżdżają do pracy za granicę. Na terenie gminy istnieją instytucje ( urząd gminy, 2 bank, poczta, GS, szkoły i przedszkola, GOK i biblioteka wraz z 3 filiami, ośrodek zdrowia, apteka). Panuje duże bezrobocie. Poziom życia kształtuje się na średnim poziomie. Brak przemysłu, infrastruktury, ogólnie rzecz biorąc pracy powoduje systematyczny spadek liczby mieszkańców. Baza turystyczna i rekreacyjna też nie spełnia w pełnym stopniu swoich potrzeb. Brakuje hoteli, restauracji a przecież nasza gmina jest bogata w historię, zabytki, architekturę i położenie. Życiem kulturalnym naszej gminy zajmuje się przede wszystkim Gminny Ośrodek Kultury, szkoły i nasza biblioteka. Biblioteka prowadzi Dyskusyjny Klub Książki, pogadanki, odczyty, organizuje spotkania autorskie, wystawy. Potrzeby kulturalne mieszkańców z pewnością są nie w pełni zaspokajane. Brakuje teatrów, muzeum, kina, opery itp. W wyniku naszych obserwacji, wypowiedzi użytkowników naszej biblioteki i ankiet wynika, że mieszkańcy nie znają nowości czytelniczych jakie proponuje biblioteka, usług z jakich można skorzystać. Brakuje zajęć rozwijających dla dzieci i młodzieży. Małe pomieszczenia biblioteki stwarzają problem w organizacji na szerszą skalę wystaw, spotkań autorskich czy lekcji bibliotecznych. Opracowanie i realizacja różnorodnej oferty edukacyjnej i kulturalnej dla różnych grup wiekowych sprowadza się do minimum. Przeprowadzone ankiety na terenie gminy (wydano 150 ankiet z czego wróciło 123 czyli 82%) miały zdiagnozować potrzeby naszych mieszkańców. Z ankiet wynika że; - dla dzieci biblioteka jest atrakcyjnym miejscem spędzania czasu - 98% - biblioteka jest miejscem przyjaznym - 100% - zbiory są dostosowane do potrzeb użytkowników - 72% - zainteresowanie nową ofertą biblioteczna wynosi - 95% (analiza ofert - wielokrotny wybór): a) oferta skierowana do dzieci - 100% b) oferta skierowana do młodzieży - 62% c) oferta skierowana do osób starszych 41% - zainteresowaniem cieszą się następujące formy działań (wielokrotny wybór): a) cykliczne zajęcia dla dzieci w czasie wolnym i w wakacje - 100% b) kino - 95% c) koło teatralne - 35% d) zajęcia dziennikarskie - 24% e) warsztaty informatyczne - 80% f) zajęcia plastyczne - 75% g) wycieczki - 45% h) spotkanie autorskie - 93% i) zabawy terenowe 11% j) spotkania z twórcami ludowymi - 38% k) zajęcia edukacyjne - 9% l) kółka zainteresowań - 49% Po przeanalizowaniu zebranego materiału biblioteka postanowiła skierować swoją ofertę szczególnie w stronę dzieci, aby zapewnić im atrakcyjna formę spędzania czasu wolnego. Chcemy przez nasze działanie zaktywizować społeczeństwo. Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 4 IV. Misja biblioteki Misja Misją biblioteki jest gromadzenie i upowszechnianie księgozbioru, zbiorów regionalnych w tym dokumentów życie społecznego, udzielanie informacji czytelniczej i wykorzystanie nowoczesnych technologii i środków komunikacji w celu zaspokojenia potrzeb użytkowników. V.Obszary rozwoju biblioteki - cele i działania Obszar Wspieranie rozwoju społeczności lokalnej Cel 1 Poprawa warunków dla czytelników Wzmocnienie wizerunku biblioteki. Rozwój nowych działań zgodnie z oczekiwaniami. Działanie 1 Zmiana siedziby Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Potrzeby społeczności lokalnej, na które działanie odpowiada Mieszkańcy gminy, nasi czytelnicy wielokrotnie wskazywali w rozmowach z pracownikami biblioteki na potrzebę powiększenie powierzchni naszej placówki. Brak miejsca na organizację spotkań, wystaw, wernisaży. Brak wydzielonego miejsca na czytelnię, czytelnię internetową, czytelnię czasopism. Osoba odpowiedzialna za realizację Dyrektor GBP Zasoby potrzebne do realizacji zadania Budżet gminy, środki z projektu „Infrastruktura bibliotek” - projekt w trakcie Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 5 realizacji. Sposoby wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych Powstanie nowoczesna, skomputeryzowana biblioteka. Utworzona zostanie czytelnia internetowa z bezpłatnym dostępem do komputera i Internetu oraz komputeryzacja zbiorów. Do kiedy zadanie zostanie zrealizowane 09.2014r Rezultaty Biblioteka stanie się nowoczesnym centrum kultury, przyjazna mieszkańcom. Poprawi się jakość usług i zostanie poszerzona oferta dla użytkowników. Dbanie o trafny dobór nowości wydawniczych. Bieżąca selekcja zbiorów. Gromadzenie materiałów informacyjnych na temat regionu. Zakup zbiorów multimedialnych do czytelni komputerowej. Poszerzenie oferty czasopism o nowe tytuły. Powstaną koła zainteresowań. nową ofertą osób starszych. Obszar Edukacja i kultura Cel 1 Poszerzenie działalności biblioteki Działanie 1 Organizacja zajęć dla dzieci i młodzieży w Filii w Gęsi, mających na celu ogólny rozwój i zapewnienie Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 6 atrakcyjnej formy spędzenie czasu wolnego. Potrzeby społeczności lokalnej, na które działanie odpowiada Mieszkańcy wykazują potrzebę rozwoju kulturalnego i edukacyjnego szczególnie dla dzieci w uwzględnieniem okresu letniego. Osoba odpowiedzialna za realizację Kierownik filii w Gęsi Zasoby potrzebne do realizacji zadania Grant „Aktywna Biblioteka”, wkład własny pracowników biblioteki Sposoby wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych Zajęcia prowadzone na nowoczesnym sprzęcie z wykształconą kadrą. Promocja na stronie internetowej biblioteki ,urzędu gminy, czasopiśmie lokalnym „Ziemia Parczewska”, „Wspólnota”. Przygotowanie zakładek promocyjnych. Do kiedy zadanie zostanie zrealizowane 09. 2014 rok Rezultaty Wzrost liczby użytkowników . Biblioteka stanie się miejscem otwartym i przyjaznym dla dzieci i ich rodziców. Pozytywny wizerunek biblioteki w środowisku. Zakup gier edukacyjnych. Poszerzenie oferty biblioteki o nowe zajęcia. Wzrost liczby zadowolonych czytelników. Pozyskanie nowych grupy użytkowników. Przygotowanie zakładek Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 7 promujących działania biblioteki. Obszar Kultura i Edukacja Cel 1 Powiększenie oferty i działalności biblioteki Działanie 1 Zajęcia dla dzieci mają na celu podniesienie świadomości rodziców, by wysyłać swoje pociechy do biblioteki i zapewniać im aktywną formę spędzania wolnego czasu. Potrzeby społeczności lokalnej, na które działanie odpowiada Dzieci odwiedzające bibliotekę wykazują potrzebę bycia w grupie, wspólnego spędzania czasu oraz zaangażowania się w nowe, innowacyjne działania biblioteki. Osoba odpowiedzialna za realizację Kierownik Filii w Kolanie Zasoby potrzebne do realizacji zadania Zakup projektora, ekranu projekcyjnego, gier komputerowych, planszowych, audiobooka, spotkanie z autorką książek dla dzieci, wolontariusze i pracownicy biblioteki. Sposoby wykorzystania technologii informacyjnych i komunikacyjnych Informacje w gazecie lokalnej "Wspólnota parczewska", czasopiśmie "Ziemia parczewska", facebook. Przygotowanie ogólnego plakatu oraz ogłoszenia parafialne, komunikator skype. Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 8 Do kiedy zadanie zostanie zrealizowane 09.2014 rok Rezultaty Wzrośnie liczba czytelników. Biblioteka wzmocni swój wizerunek i stanie się miejscem wspólnego i aktywnego spędzania czasu dzieci i rodziców oraz zachęci do korzystania z szerszej oferty. Zakup bajek, gier i filmów edukacyjnych dla dzieci oraz zakup projektora i ekranu projekcyjnego zwiększy zasoby Biblioteki. Spotkanie literacko-muzyczne pokarze, że czytanie książek może dawać radość i przyjemność. VI. Zarządzanie realizacją planu Zmiany organizacyjne w bibliotece Realizacja planu nie wymaga dokonania zmian organizacyjnych i formalnych w Bibliotece. Na potrzeby zarządzania wdrażaniem planu zostanie powołany zespół wrażający składający się z dyrektora i pracowników biblioteki. Zespół spotykał się będzie średnio raz w kwartale aby analizować bieżący przebieg wdrażania działań założonych w planie, szczególnie w kontekście ewentualnych trudności związanych z jego wdrażaniem. Wśród członków zespołu zostaną wytypowane osoby odpowiadające za realizację poszczególnych celów i działań zawartych w dokumencie. Wskazówkami dla prac zespołu będą raporty z działań monitoringowych i ewaluacyjnych. Zespół opracuje raz do roku notatkę dotyczącą stanu wdrażania PRB. Monitoring realizacji planu Celem działań monitoringowych będzie analiza zgodności realizacji działań z założeniami i celami wcześniej zatwierdzonymi w Planie Rozwoju Bibliotek. W pierwszych 3 miesiącach realizacji planu zostaną przygotowane założenia monitoringu i wyznaczona osoba która będzie się zajmować realizacją czynności monitoringowych. Działania monitoringowe polegać będą na zbieraniu ilościowych i jakościowych informacji dotyczących wdrażania planu i porównaniu ich z założeniami zawartymi w PRB. Dane zbierane będą systematycznie, analiza zgodności działań z założeniami planu prowadzona będzie raz na rok (w formie notki). W przypadku rozbieżności między zakładanymi i realizowanymi działaniami oraz efektami zakłada się realizację działań naprawczych. Dane do monitoringu będą pozyskiwane na postawie: dokumentacji własnej biblioteki (zdjęć, statystyk, list obecności, umów itp.) a także obserwacji, wywiadów z pracownikami, uczestnikami działań, przyjaciółmi biblioteki. Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 9 Ewaluacja Notatki będą podstawą do ewaluacji planu. Ewaluacji będą podlegać wszystkie cele. Zakładamy dwie ewaluacje: w połowie okresu realizacji strategii, czyli w 2015 roku, oraz na końcu jej realizacji, czyli w 2016 roku. Zespół oceni stan realizacji poszczególnych zadań. Na podstawie wyników notatek okresowych z monitoringu, jak również wniosków z ewaluacji w 2015 roku, zakładamy możliwość ewentualnych zmian i korekty zapisów w planie. Komunikowanie realizacji planu mieszkańcom, władzom samorządowym i partnerom Promując Plan Rozwoju biblioteka napisze na ten temat artykuł do prasy lokalnej. Ponadto będzie informować o planie uczestników podczas imprez czytelniczych. Plakat informujący o planie zostanie umieszczony nie tylko w bibliotece, ale też w innych często odwiedzanych przez mieszkańców miejscach, jak urząd gminy, szkoły. Na bibliotecznej gazetce na stałe zostanie umieszczony plakat zawierający wizję i misję biblioteki. Biblioteka będzie na bieżąco informować społeczność lokalną, władze i partnerów o podjętych działaniach i etapach ich realizacji zamieszczając informacje i relacje opisowe i fotograficzne na stronie gminy i na Facebooku. PLAN ROZWOJU BIBLIOTEKI: Gminna Biblioteka Publiczna w Jabłoniu Plan rozwoju Gminnej Biblioteki Publicznej w Jabłoniu Strona 10