SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI - ZSP Szkoła Podstawowa nr

SZKOLNY PROGRAM
PROFILAKTYKI
SZKOŁA PODSTAWOWA NR 2
W
MIASTECZKU ŚLĄSKIM
na lata
2015/2016
2016/2017
2017/2018
1
Wstęp
Podstawowym założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspomaganie
uczniów w rozwoju, wspieranie w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi ich
prawidłowemu rozwojowi, a także likwidowanie czynników niekorzystnych dla ich zdrowia
i życia.
Głównym celem działań profilaktycznych jest więc szeroko pojęta ochrona ucznia przed
wszelkimi zakłóceniami rozwoju.
Zaplanowane i systematyczne działania profilaktyczne dostosowane do wieku uczniów
stanowią niezwykle istotny element w procesie wychowania, a realizacja założonych celów
wspomaga podstawowe priorytety funkcjonowania szkoły.
ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI
A. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Szkoły Podstawowej nr 2
w Miasteczku Śląskim i jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby
rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły oraz przemian
społeczno – ekonomicznych w kraju. Diagnozy dokonano na podstawie: obserwacji
uczniów, wywiadów z nauczycielami i z rodzicami, analizy dokumentacji szkolnej,
raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku szkolnym 2014/2015.
B. Podstawowym założeniem programu jest eliminowanie rozpoznanych czynników ryzyka
i wzmacnianie czynników chroniących.
C. Program jest skierowany do uczniów, rodziców i nauczycieli. Program jest zorientowany
na ucznia, uwzględnia jego potrzeby oraz specyfikę okresu rozwojowego dziecka
w młodszym wieku szkolnym. Rodzice stanowią podmiot wspomagający profilaktykę
w szkole. Rodzice współtworzą program poprzez wskazywanie najistotniejszych
problemów oraz uczestniczą w nim, podnosząc swoje umiejętności rodzicielskie
i wychowawcze, współpracując z gronem pedagogicznym w imię szeroko pojmowanego
dobra dziecka. Nauczyciele są realizatorami programu oraz jego podmiotem. Stale
podnoszą swoje kompetencje wychowawcze i interpersonalne poprzez uczestniczenie
w szkoleniach i kursach oraz kontakt z najnowszą wiedzą z dziedziny profilaktyki.
D. Szkolny Program Profilaktyki jest spójny ze Szkolnym Programem Wychowawczym
i harmonizuje z przedmiotami nauczania, godzinami do dyspozycji wychowawcy
i zajęciami pozalekcyjnymi.
E. Realizacja programu, po zaopiniowaniu i zatwierdzeniu przez Radę Pedagogiczną i Radę
Rodziców spoczywa na wszystkich nauczycielach i pracownikach administracji i obsługi
szkoły, przy współpracy ze specjalistami z Powiatowej Poradni Psychologiczno –
Pedagogicznej i innych instytucji działających na rzecz dzieci i rodziny (policja, sąd,
kuratorzy, Tarnogórski Ośrodek Terapii Uzależnień Profilaktyki i Pomocy
Psychologicznej TO TU, MOPS, PCPR).
F. Profilaktyka w Szkole Podstawowej nr 2 jest realizowana poprzez:
 działania zintegrowane z aktualną podstawą programową,
 uczestniczenie w ogólnopolskich i lokalnych akcjach, kampaniach i programach
skoncentrowanych wokół szeroko rozumianej profilaktyki,
 incydentalne działania, które są formą odpowiedzi na konkretne zdarzenia zaistniałe
w szkole lub środowisku.
2
G. Szkolny Program Profilaktyki podlega ewaluacji wewnętrznej i obowiązuje przez okres
trzech lat szkolnych: 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018.
H. Poszczególne elementy programu (np.: proponowany przez autorów sposób realizacji)
mogą ulegać modyfikacji.
PODSTAWA PRAWNA
Akty prawne obowiązujące przy konstruowaniu i realizacji
Szkolnego Programu Profilaktyki:
1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78,
poz. 483)
 Art.72 ust.1: „Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma
prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą,
okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.”
2. Konwencja Praw Dziecka (przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów
Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r)
 Art. 3 pkt 1 „ We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych
przez publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, władze
administracyjne lub ciała ustawodawcze, sprawą nadrzędną będzie najlepsze
zabezpieczenie interesów dziecka.”
 Art. 19 pkt1 „ Państwa – Strony będą podejmowały wszelkie kroki w dziedzinie
administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed
wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub nadużyć,
zaniedbania bądź niedbałego traktowania lub wyzysku, a w tym wykorzystywania
w celach seksualnych dzieci pozostających pod opieką rodzica/ów/, opiekuna/ów/
prawnego/ych/ lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem.”
 Art.33 „ Państwa – Strony będą podejmowały wszelkie odpowiednie kroki, w tym
środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty,
w celu zapewnienia ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków
narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem w
odpowiednich umowach międzynarodowych, oraz w celu im zapobiegania
wykorzystywania dzieci do nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu
nimi.”
3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 oraz
z 2016 r. poz. 35, 64 i 195).
4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie
zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności
wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania
narkomanii (Dz.U. poz. 1249).
5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie
podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego
w poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977).
6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst
jednolity Dz.U. z 2014 r., poz. 382).
7. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (tekst jednolity Dz. U.
z 2012 r., poz. 124)
8. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 2012 r.
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wychowaniu w trzeźwości
i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 2012 poz. 1356) .
3
9. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 2015r.
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia przed
następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. 2015, poz. 298).
10. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2011r.
w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego
(Dz.U. 2011 nr 231, poz. 1375).
11. Statut Szkoły Podstawowej nr 2 w Miasteczku Śląskim.
12. Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 2 w Miasteczku Śląskim.
Cele Szkolnego Programu Profilaktyki
Szkolny Program Profilaktyki powstał jako narzędzie służące wszystkim jego
adresatom: uczniom, nauczycielom oraz rodzicom/opiekunom prawnym. Wobec
potencjalnych i realnych niebezpieczeństw zarówno pochodzących ze świata zewnętrznego,
jak i samej jednostki ma na celu wyposażenie swoich odbiorców w taką wiedzę i umiejętności
oraz wyrobienie takich nawyków, które pomogą im w stawieniu czoła współczesnym
zagrożeniom. Poprzez celowe i świadome działania ma pełnić funkcję ochronną prze
oddziaływaniem czynników ryzyka oraz wzmacniać czynniki chroniące.
Cel główny
Bezpieczeństwo jako uniwersalna wartość zapewniająca rozwój we wszystkich sferach życia.
Cele szczegółowe
 rozpoznawanie i przezwyciężanie trudności w nauce oraz przeciwdziałanie
niepowodzeniom szkolnym,
 organizowanie form pomocy dzieciom mającym trudności w nauce lub wykazującym
niechęć do nauki szkolnej oraz w miarę potrzeb i możliwości szkoły wzbogacanie
form pomocy dzieciom,
 otoczenie opieką i wsparciem wszystkich uczniów, zwłaszcza znajdujących się
w trudnej sytuacji materialnej oraz zagrożonych marginalizacją,
 rozwijanie umiejętności życiowych ułatwiających funkcjonowanie w grupie
społecznej,
 kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowanie do
podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających ich
potrzeby psychiczne, fizyczne, emocjonalne, społeczne i duchowe,
 kształtowanie umiejętności komunikowania się, uczenie zachowań asertywnych,
 rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach (rozwiązywanie
problemów i sytuacji konfliktowych, umiejętności mediacji i negocjacji),
 uczenie radzenia sobie w sytuacjach stresogennych, radzenia sobie ze złością,
 zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa podczas wszystkich form zajęć
realizowanych w szkole oraz w relacjach rówieśniczych,
 wskazywanie różnych form zdrowego stylu życia i sposobów osiągania satysfakcji
osobistej i sukcesu życiowego bez sięgania po używki,
 pogłębianie wiedzy o realizacji zachowań i postaw prozdrowotnych w ochronie,
utrzymaniu i poprawie zdrowia,
4
 uświadomienie konsekwencji stosowania różnych form używek (alkohol, papierosy,
narkotyki, środki psychoaktywne),
 wspieranie rodziców w kształtowaniu ważnych umiejętności wychowawczych oraz
informowanie ich o sposobach zapobiegania uzależnieniom,
 integrowanie środowiska szkolnego i rodzinnego uczniów w celu budowania
wzajemnego zaufani
Diagnoza środowiska szkolnego
Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Szkoły Podstawowej
nr 2 w Miasteczku Śląskim i jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby
rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły oraz przemian
społeczno – ekonomicznych w kraju. Diagnozy dokonano na podstawie: wywiadów
z uczniami i z rodzicami, obserwacji uczniów, analizy dokumentacji szkolnej, raportu
z przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej.
Identyfikacja problemów:
 potrzeba wzmocnienia bezpieczeństwa dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci
ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;
 niedostateczna wiedza uczniów i niestosowanie się do zasad zdrowego stylu życia;
 niska kultura języka, używanie wulgaryzmów;
 agresja słowna i przemoc we wzajemnych kontaktach między uczniami;
 bezkrytyczny odbiór wzorców i zachowań prezentowanych w mediach;
 niski status ekonomiczny niektórych rodzin.
Czynniki ryzyka i czynniki chroniące
W programie uwzględniono czynniki ryzyka, które stanowią zagrożenie dla
prawidłowego rozwoju dzieci oraz czynniki chroniące, których występowanie wzmacnia
ogólny potencjał zdrowotny dzieci i zwiększa ich odporność na działanie czynników ryzyka.
Czynniki ryzyka
 pasywne formy spędzania czasu wolnego (TV, internet, gry komputerowe, kino
domowe),
 przeciążenie dzieci pracą intelektualną, co skutecznie ogranicza ruch i wysiłek
fizyczny,
 agresja i przemoc w kontaktach między uczniami,
 promowanie egocentryzmu – dziecko jest najważniejsze i cały świat powinien
koncentrować się na jego potrzebach,
 podważanie podstawowych autorytetów społecznych, jak rodzice, nauczyciele,
duchowni),
 redefiniowanie wartości – na skutek specyficznego interpretowania lub kontekstu
sytuacyjnego dotychczasowe wartości nabierają nowego znaczenia, często wręcz
sprzecznego z dotychczasowym (wolność – samowola, otwartość – bezkrytycyzm,
tolerancja – akceptacja wszystkiego).
Czynniki chroniące
5
 środowisko rodzinne – rodzina zaangażowana w życie dziecka,
 otoczenie społeczne – rola nauczyciela, który może stać się dla dziecka, drugą, co do
ważności osobą znaczącą, wsparcie ze strony nauczyciela może kompensować brak
wsparcia ze strony rodziców i rówieśników,
 środowisko rówieśnicze – kontakty z rówieśnikami akceptującymi normy społeczne,
z aspiracjami edukacyjnymi, prospołecznymi, z dziećmi, które pozytywnie podchodzą
do problemów życiowych i szukają konstruktywnych rozwiązań.
Strategie działań profilaktycznych
W programie zastosowano różne strategie działań profilaktycznych, które zapewnią
kompleksowe oddziaływania profilaktyczne:
STRATEGIE INFORMACYJNE
Ich celem jest dostarczenie wiarygodnych, rzetelnych informacji na temat skutków
zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru.
STRATEGIE EDUKACYJNE
Mają pomóc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych
(umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiazywania
konfliktów, opierania się naciskom ze strony otoczenia itp.).
STRATEGIE DZIAŁAŃ ALTERNATYWNYCH
Ich rolą jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np. sukcesu, przynależności)
oraz osiąganie satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się
w działalność pozytywną (artystyczna, społeczna, sportowa itp.).
STRATEGIE INTERWENCYJNE
Celem tych działań jest pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu
i rozwiązywaniu ich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Interwencja
obejmuje towarzyszenie ludziom w krytycznych momentach ich życia.
Przewidywane efekty




utrzymanie wizerunku szkoły przyjaznej i bezpiecznej,
zminimalizowanie zjawiska agresji w szkole (w tym agresji słownej),
zwiększenie poziomu wiedzy uczniów,
zbudowanie przyjaznych relacji pomiędzy uczniami i ich rówieśnikami oraz uczniami,
a osobami dorosłymi,
 wykreowanie postaw społecznie pożądanych nastawionych na współdziałanie i na
drugiego człowieka,
 wyposażenie uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach
życiowych i podejmowania właściwych decyzji.
UCZNIOWIE
 posiądą wiedzę na temat profilaktyki uzależnień,
6
 zdobędą istotne umiejętności psychospołeczne (skuteczne odmawianie, asertywność,
umiejętności komunikacyjne, empatię)
 uporządkują własny świat wartości,
 utrwalą postawę odrzucającą nałogi oraz przemoc i agresję,
 podniosą poczucie własnej wartości,
 zwiększy się ich poczucie bezpieczeństwa w środowisku szkolnym,
 będą umieli ocenić swoje możliwości i zasoby,
 będą wiedzieć, na czym polega zdrowy styl życia
RODZICE
 usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień i ich skutków, mechanizmów
agresji i przemocy,
 podwyższą swoje kompetencje wychowawcze oraz profilaktyczne,
 zacieśni się współpraca nauczycieli, rodziców i środowiska lokalnego we wspólnych
działaniach profilaktycznych.
NAUCZYCIELE
 będą doskonalili swoje umiejętności w prowadzeniu pracy profilaktycznej.
7
SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH
Wszystkie klasy
CELE
Zapobieganie
niepowodzeniom
szkolnym uczniów
Zapoznanie uczniów i
rodziców z
dokumentami
FORMY REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
Zapewnienie pomocy dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych
(zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze i specjalistyczne: rewalidacyjne,
logopedyczne, korekcyjno – kompensacyjne).
Stworzenie uczniom możliwości uczestniczenia w kołach zainteresowań.
Informowanie rodziców o rodzajach i formach pomocy proponowanych
przez instytucje wspierające szkołę.
Pomoc psychologiczno – pedagogiczna na terenie szkoły zgodnie z
rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i
organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 30.04.2013 r. (Dz.U. 2013
poz.532)
Dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów.
Monitorowanie spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki oraz
frekwencji uczniów.
Współpraca z poradnią psychologiczno – pedagogiczną.
Współpraca z rodzicami – informowanie o postępach szkolnych uczniów
(sukcesy i trudności edukacyjne), udzielanie wskazówek do pracy z
dzieckiem w domu, kierowanie uczniów na badania do poradni
specjalistycznych, wspieranie rodziców w rozwiązywaniu trudności
wychowawczych.
Koordynowanie pomocy materialnej dla uczniów – wyprawka szkolna,
stypendia szkolne, zasiłki szkolne, finansowanie obiadów w stołówce
szkolnej i inne wynikające z potrzeb uczniów.
Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, WZO,
Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, Procedurami
postępowania w sytuacjach zagrożenia, Regulaminem Szkolnym,
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
dyrektor szkoły
8
wychowawcy klas
TERMIN
REALIZACJI
IX - VI
IX
szkolnymi i
obowiązującym
regulaminami
Tworzenie
bezpiecznego,
wolnego od uzależnień
środowiska
wychowawczego
szkoły.
regulaminami sal lekcyjnych i innych pomieszczeń w szkole (m.in.
świetlica, stołówka, sala gimnastyczna, biblioteka).
Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, WZO, Programem
Wychowawczym Szkoły, Szkolnym Programem Profilaktyki.
Dyżury nauczycieli na korytarzach, monitoring – wykorzystywanie zapisu z
monitoringu w celu wyjaśniania nieporozumień między uczniami.
Organizowanie spotkań z funkcjonariuszem policji z wydziału do spraw
nieletnich i z wydziału ruchu drogowego.
Informowanie o sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu uczniów.
Warsztaty „Jak radzić sobie z przemocą i agresją”.
Współpraca z Policją oraz z instytucjami wspierającymi szkołę w
profilaktyce uzależnień.
Informowanie o zasadach bezpiecznego wypoczynku w czasie wolnym od
zajęć dydaktycznych – ferie zimowe, wakacje letnie, przerwy świąteczne.
Współpraca z podmiotami wspierającymi szkołę w działalności
dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej: policją, sądem, kuratorami,
MOPS-em, PCPR-erem, TOTU, Pełnomocnikiem Burmistrza ds.
Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, parafią, Fundacją na rzecz
Dzieci Miasteczko Śląskie, z ośrodkami profilaktyki i reedukacji w Polsce
Udział w ogólnopolskim konkursie „Bezpieczna szkoła – bezpieczny
uczeń”.
dyrektor szkoły
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX - VI
Uczniowie klas I – III
CELE
Rozwijanie
samoświadomości,
samopoznanie
Ja i inni
ZADANIA, FORMY REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
Integracja zespołów klasowych.
wychowawcy klas
Rozwijanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów poprzez
nauczyciele
stwarzanie sytuacji umożliwiających osiąganie sukcesów na miarę
przedmiotów
możliwości uczniów.
pedagog szkolny
Rozwijanie umiejętności rozpoznawanie i nazywanie emocji (złość,
agresja jak sobie z nią skutecznie radzić).
9
IX - VI
Zapewnienie
bezpieczeństwa
fizycznego i
psychicznego.
Umiejętność radzenia
sobie ze złością, agresją i
przemocą oraz radzenia
sobie w sytuacjach
trudnych.
Promowanie zdrowego
stylu życia.
Wyrabianie postawy tolerancji w stosunku do wszelkich odmienności
(religijnych, rasowych, kulturowych, środowiskowych).
Kształtowanie prawidłowego stosunku do osób niepełnosprawnych.
Zapoznanie z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa.
Informowanie uczniów, gdzie szukać pomocy w różnych sytuacjach
problemowych.
Uświadomienie dzieciom różnic w kontaktach międzyludzkich (zaufanie i
ostrożność w kontaktach z osobami, które znamy i z nieznajomymi),
Uświadomienie i różnicowanie sytuacji bezpiecznych i niebezpiecznych.
Zajęcia „Jak radzić sobie z przemocą, agresją i złością”.
Spotkania z policjantem na temat „Zasady bezpiecznego zachowania się
w szkole i poza nią”, „Zasady bezpiecznego poruszania się w ruchu
drogowym”.
Spektakle i filmy profilaktyczne.
Warsztaty profilaktyczne dotyczące tematyki łagodzenia napięć,
rozwiązywania konfliktów dla uczniów, rodziców i nauczycieli
prowadzone przez specjalistów.
Wstępna diagnoza występujących problemów (emocjonalnych,
wychowawczych, zdrowotnych) wśród dzieci 6-letnich.
Kierowanie na badania specjalistyczne uczniów, którzy w jakiejkolwiek
sferze funkcjonowania przejawiają trudności oraz dostosowanie wymagań
edukacyjnych do potrzeb tych uczniów.
Objęcie szczególną opieką dzieci sześcioletnich, udzielanie wsparcia
rodzicom tych dzieci, udzielanie im porad i wskazówek.
Organizowanie dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zajęć
specjalistycznych: rewalidacyjnych, dydaktyczno – wyrównawczych,
logopedycznych.
Kontynuowanie programów „Szklanka mleka” oraz „Owoce w szkole”.
Pogadanki na temat szkodliwości dymu nikotynowego.
Pogadanki nt. roli i zasad przestrzegania higieny osobistej, filmy
edukacyjne.
Przybliżenie uczniom i rodzicom zagadnień związanych z problematyką
10
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX - VI
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX – VI
IX
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX - VI
IX - VI
Zagospodarowanie czasu
wolnego uczniów.
wad postawy.
Kształtowanie u uczniów prawidłowych nawyków związanych z
gospodarowaniem czasu wolnego.
Zajęcia dotyczące zagrożeń płynących z mediów.
Propagowanie turystyki pieszej.
Uświadamianie, czym są substancje niebezpieczne, gdzie występują i
jakie są konsekwencje ich stosowania.
Konkursy plastyczne, ulotki i gazetki dotyczące tematyki
niebezpieczeństw i sposobów zapobiegania im oraz zachowania w
sytuacji realnego zagrożenia.
Zajęcia świetlicowe - opiekuńczo- wychowawcze.
nauczyciele,
Stworzenie uczniom zdolnym możliwości rozwijania zainteresowań wychowawcy,
poprzez
nauczyciele świetlicy
przygotowywanie do udziału w konkursach oraz organizowanie zajęć
rozwijających zainteresowania.
Organizowanie wycieczek, imprez klasowych i szkolnych.
IX - VI
Uczniowie klas IV – VI
CELE
Rozwijanie
samoświadomości
(kim jestem?)
Kształtowanie
umiejętności
interpersonalnych
ZADANIA, FORMY REALIZACJI
ODPOWIEDZIALNI
Kształtowanie umiejętności rozpoznawanie i nazywanie emocji (jak sobie
wychowawcy klas
radzić ze złością i stresem).
nauczyciele
Szukanie swoich słabych i mocnych stron (jaki jestem).
przedmiotów
Poznawanie samego siebie (jak być nastolatkiem, problemy dojrzewania,
pedagog szkolny
higiena osobista).
pielęgniarka szkolna
Odkrywanie i rozwijanie zainteresowań i pasji uczniów.
Rozwijanie u uczniów umiejętności rozpoznawania i określania swoich
mocnych i słabych stron. Rozbudzanie motywacji do pracy nad
pokonywaniem własnych słabości i ograniczeń.
Uświadamianie dzieciom praw i obowiązków uczniów oraz praw i
wychowawcy klas
obowiązków wynikających z Konwencji Praw Dziecka.
nauczyciele
Wprowadzanie zasad dobrej komunikacji (jak słuchać, jak mówić,
przedmiotów
11
IX - VI
IX – VI
Kształtowanie
właściwych postaw
społecznych,
wspieranie rodziców w
w wypełnianiu funkcji
rodziny
komunikacja
niewerbalna,
komunikacja
jednokierunkowa
i
dwukierunkowa).
Co to jest przyjaźń? Czy zasługuję na prawdziwego przyjaciela?
Życzliwość wobec siebie i innych.
Zajęcia na temat: Postrzegamy siebie i rozumiemy uczucia swoje i
innych.
Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów, dostrzegania i
rozumienia potrzeb innych ludzi.
Zajęcia dotyczące praw i obowiązków uczniów.
Warsztaty „Asertywność jako postawa dzięki której możemy zachować
swoją tożsamość i poczucie własnej wartości”.
Uroczystości i imprezy klasowe i szkolne z udziałem rodziców i
społeczności lokalnej (Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Babci, Dzień
Dziadka, ślubowanie uczniów klas I, pożegnanie absolwentów, wigilie
klasowe).
Pedagogizacja rodziców – zagadnienia dotyczące uzależnień, potrzeb
okresu dojrzewania, przemocy i agresji, wychowawczej funkcji rodziny.
Kształtowanie postaw tolerancji wobec wszelkiej odmienności (religijnej,
kulturowej, rasowej, płciowej).
Uwrażliwianie na potrzeby osób niepełnosprawnych.
Zorganizowanie zajęć praktycznych z ratownikiem medycznym dot.
pierwszej pomocy przedmedycznej.
Współpraca z instytucjami służącymi dziecku i rodzinie (MOPS, policja,
sąd, poradnia psychologiczno – pedagogiczna, Fundacja na rzecz dzieci
Miasteczko Śląskie).
Wspieranie rodziców/opiekunów prawnych w stworzeniu w domu
najbardziej optymalnych warunków do nauki poprzez informowanie
rodziców i koordynowanie rządowych programów wsparcia rodzin –
wyprawka szkolna, stypendia szkolne o charakterze socjalnym, zasiłki
szkolne.
Uświadamianie rodzicom ich obowiązków względem dzieci na
spotkaniach z wychowawcami klas oraz na zajęciach ze specjalistami
12
pedagog szkolny
Wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX – VI
wg
harmonogramu
IX – VI
IX – X
IX - VI
Niwelowanie przejawów
przemocy i agresji
Motywowanie
uczniów do nauki.
(policjant, edukator).
Zwiększenie świadomości, że uczeń może skutecznie poradzić sobie z
sytuacjami nacisku (przemocy, agresji).
Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własną i cudzą agresją.
Zwiększenie poczucia własnej wartości i poszanowanie tożsamości
własnej i rówieśników.
Zwiększenie umiejętność radzenia sobie z emocjami, stresem i
zagrożeniem.
Prowadzenie zajęć wychowawczych na temat radzenia sobie w
sytuacjach trudnych.
Prowadzenie zajęć wychowawczych integrujących zespoły klasowe.
Spotkania z funkcjonariuszem policji z wydziału ds. nieletnich na temat
odpowiedzialności karnej nieletnich, skutków zachowań agresywnych.
Praca nad szacunkiem wobec siebie i innych.
Postawa nauczyciela – szacunek wobec ucznia; nauczyciel – wzorem.
Organizowanie warsztatów profilaktycznych ze specjalistami.
Współpraca z policją – informowanie o sytuacjach rażącego naruszania
norm współżycia społecznego przez uczniów, zorganizowanie spotkania
dla rodziców na temat odpowiedzialności prawnej za własne dziecko.
Aktywizowanie uczniów do nauki przez stosowanie aktywnych metod
pracy.
Organizowanie zajęć wzmacniających samoocenę.
Rozwijanie zainteresowań uczniów poprzez poszerzanie oferty kół
zainteresowań.
Indywidualizacja procesu nauczania i oceniania w stosunku do
wybranych uczniów.
Wzmacnianie motywacji w systemie oceniania – nagrody, dyplomy,
wyróżnienia.
Uświadamianie rodzicom przyczyn niepowodzeń dydaktycznych ich
dzieci udzielanie porad na temat pracy z uczniem w domu w czasie
konsultacji dla rodziców, zebrań rodziców z wychowawcami oraz
spotkań indywidualnych.
13
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
dyrektor szkoły
IX - VI
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX - VI
Promocja zdrowia
i zapobieganie
uzależnieniom
Konsekwentne przestrzeganie zaleceń wydanych przez Powiatową
Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną.
Objęcie szczególnym wsparciem dzieci ze specjalnymi potrzebami
edukacyjnymi – dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i
możliwości dzieci, organizowanie na terenie szkoły zajęć
specjalistycznych: rewalidacyjnych, korekcyjno – kompensacyjnych,
dydaktyczno – wyrównawczych.
Monitorowanie absencji uczniów i szybkie reagowanie w sytuacji
częstych nieobecności uczniów zgodnie z procedurą postępowania w
przypadku wysokiej absencji ucznia.
Organizowanie konkursów szkolnych, wiedzy, artystycznych, sortowych.
Stosowanie na lekcjach krótkich form kontroli wiedzy i umiejętności.
Zachęcanie uczniów do czerpania informacji z różnych środków
przekazu (Internet, środki masowego przekazu, książki, atlasy,
przewodniki) oraz uczenie krytycznego podejścia do informacji, jakie
docierają do ludzi z różnych źródeł.
Rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów i motywowanie do nauki
poprzez wykorzystywanie na zajęciach tablicy multimedialnej.
Kontynuowanie programów „Szklanka mleka” oraz „Owoce w szkole”.
Zajęcia na temat „Jak radzić sobie ze stresem”.
Kształtowanie postaw asertywnych.
Warsztaty profilaktyczne dotyczące tematyki uzależnień dla uczniów,
rodziców i nauczycieli prowadzone przez specjalistów.
Zajęcia na temat szkodliwości stosowania używek.
Zapoznanie z zasadami bezpiecznego korzystania z komputera i
Internetu.
Informowanie uczniów o korzyściach i zagrożeniach związanych z grami
komputerowymi.
Organizowanie szkolnych i międzyszkolnych zawodów sportowych.
Modelowanie zachowań związanych z dokonywaniem właściwych
wyborów i zachowań asertywnych.
Propagowanie turystyki pieszej.
14
dyrektor szkoły
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX - VI
Zagospodarowanie
czasu wolnego uczniów.
Organizowanie akcji promujących zdrowy styl życia (np. Dzień Promocji
Zdrowia).
Gromadzenie i udostępnianie uczniom, rodzicom i nauczycielom
materiałów nt. narkomanii i jej skutków (także prawnych).
Pogadanki oraz zajęcia ze specjalistami dla rodziców na temat
narkomanii i jej skutków oraz form pomocy zagrożonym uzależnieniem.
Przygotowanie plakatu pod hasłem: „Stop dopalaczom”.
Gazetki informacyjne w klasach, na korytarzach oraz w świetlicy na
temat uzależnień (narkotyki i dopalacze, papierosy, alkohol) oraz
problemów zdrowotnych.
Współpraca z podmiotami służby zdrowia, instytucjami i organizacjami
działającymi na rzecz profilaktyki uzależnień.
Pogadanki, prelekcje z wykorzystaniem filmów profilaktycznych,
rozmowy indywidualne i grupowe na tematy związane z chorobami,
zdrowiem psychicznym, nałogami i uzależnieniami.
Dodatkowe zajęcia pozalekcyjne - koła zainteresowań, zajęcia sportowe,
przygotowywanie uczniów do konkursów.
Zajęcia opiekuńczo - wychowawcze w świetlicy szkolnej.
Organizowanie i udział w konkursy, wycieczki, imprezy szkolne.
Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu szóstoklasisty.
Rozwijanie umiejętności właściwego gospodarowania swoim czasem
wolnym.
15
wychowawcy klas
nauczyciele
przedmiotów
pedagog szkolny
IX - VI
EWALUACJA
Ewaluacja programu.
Celem ewaluacji są:
1.
2.
3.
4.
kontrola realizacji programu;
rozwój wiedzy o efektywności programu;
rozwiązywanie problemów powstających w trakcie jego realizacji;
wnioski do zmian.
Ocenie podlegają następujące elementy programu:
1. zasoby jakie są używane w trakcie realizacji programu;
2. zastosowane strategie oddziaływań profilaktycznych;
3. osiągnięte wyniki bezpośrednie obejmujące zmiany postaw i zachowań uczniów;
W trakcie realizacji programu, ewaluacja będzie miała charakter kształcący i polegać
będzie na poprawie i wzbogacaniu programu profilaktyki (bieżąca korekta określonych części
programu). Systematyczną diagnozę i rozpoznawanie zagrożeń związanych z uzależnieniem,
przejawami zachowań ryzykownych uczniów oraz sytuacji życiowej rodzin dysfunkcyjnych
dokonują wychowawcy klas.
Po 3 latach zostanie przeprowadzona ewaluacja podsumowująca, która określi czy
program powinien być kontynuowany, czy jest efektywny i pozwolił osiągnąć wyniki zgodne
z oczekiwaniami, oraz czy działania były jednoznaczne i właściwie dobrane.
Podstawę dla formułowania ocen realizacji programu profilaktyki stanowią narzędzia:
1. sprawozdania;
2. analizy, dane statystyczne;
3. zapisy w dokumentacji szkolnej.
16