EWCP - informacja dla Pacjentów o badaniu

Informacje dla pacjenta o endoskopowej wstecznej
cholangiopankreatografii (ERCP)
Szanowni Państwo,
Badanie, które Pani/Panu proponujemy, wymaga Pani/Pana zgody. Aby ułatwić
Państwu podjęcie świadomej decyzji, w niniejszej ulotce informujemy o rodzaju badania,
sposobie jego przeprowadzenia i ewentualnych powikłaniach. W razie dodatkowych pytań
odpowiedź zostanie udzielona podczas bezpośredniej rozmowy z lekarzem wykonującym
badanie.
Dlaczego proponujemy Państwu to badanie?
Na podstawie zgłaszanych przez Panią/Pana dolegliwości, badania fizykalnego i badań
dodatkowych podejrzewamy u Pani/Pana istnienie zmian chorobowych w obrębie dróg
żółciowych lub trzustki. Niniejsze badanie pozwoli nam na dokładniejsze zdiagnozowanie
przyczyny Pani/Pana dolegliwości. W razie potwierdzenia zmian w drogach żółciowych lub
trzustce możliwe jest również jednoczesne przeprowadzenie leczenia. Endoskopowa wsteczna
cholaniopankreatografia łączy ze sobą technikę endoskopową i badanie radiologiczne.
Alternatywnym sposobem diagnostyki schorzeń dróg żółciowych i trzustki jest wykonanie
cholngiopankreatografii rezonansu magnetycznego (MRCP).
Przebieg badania
Po wcześniejszym znieczuleniu gardła i podaniu dożylnie leków znieczulających
(analgosedacja) zostanie wprowadzony przez usta endoskop. Poprzez przełyk i żołądek dotrze
do dwunastnicy w miejscu, gdzie uchodzą do niej drogi żółciowe i przewód trzustkowy.
Miejsce to nazywa się brodawką Vatera. Następnie przez kanał roboczy endoskopu zostanie
wprowadzony plastikowy cewnik. Zostanie on umieszczony w ujściu dróg żółciowych i
trzustkowych (na brodawce Vatera). Poprzez niego zostanie podany środek kontrastujący,
który wypełni drogi żółciowe i trzustkowe. Następnie przy użyciu aparatu rtg zostaną
wykonane zdjęcia. Dzięki nim możliwe będzie zdiagnozowanie schorzenia dróg żółciowych
lub trzustki, które jest przyczyną Pani/Pana dolegliwości.
W przypadku stwierdzenia obecności kamieni w drogach żółciowych możliwe jest
poszerzenie ich ujścia poprzez nacięcie specjalnym nożem elektrycznym kanału brodawki
Vatera (zabieg ten nazywa się endoskopową sfinkterotomią) i jest on niebolesny. To
poszerzenie umożliwi usuniecie kamieni przy pomocy specjalnego koszyczka. W przypadku
obecności dużych złogów możliwe jest ich rozkruszenie i następowe usunięcie.
Alternatywnym sposobem leczenia kamieni w drogach żółciowych jest leczenie operacyjne.
W przypadku stwierdzenia nowotworu głowy trzustki lub dróg żółciowych upośledzającego
odpływ żółci, czego konsekwencją jest żółtaczka możliwe jest wprowadzenie protezy do dróg
żółciowych, umożliwia ona swobodny odpływ żółci i likwiduje żółtaczkę. Wprowadzenie
protezy jest poprzedzone endoskopową sfiknkertotomią.
Możliwe powikłania
Każde badanie inwazyjne, do którego należy ERCP szczególnie połączone z endoskopowym
zabiegiem leczniczym, (sfiknterotomia, usuwanie złogów z dróg żółciowych, wprowadzenie
protezy) może być przyczyną powikłań. Częstość powikłań waha się miedzy 2-6%. Jest
większa w przypadku wykonywania zabiegów leczniczych. Śmiertelność jest niewielka i
wynosi 0.1-0.2 %. Występujące powikłania związane są ze stosowaniem leków
znieczulających, podawaniem środka kontrastowego oraz samą techniką badania. Reakcje
uczuleniowe na leki znieczulające, rozkurczowe oraz środek kontrastowy są bardzo rzadkie.
Bardzo prosimy o poinformowaniu lekarza o istniejących uczuleniach na leki lub środki
kontrastowe zawierające jod.
Ponieważ w trakcie badanie stosuje się promieniowanie rentgenowskie (w bardzo niewielkich
dawkach) bardzo prosimy kobiety w wieku rozrodczym o poinformowaniu lekarza o
możliwości bycia w ciąży.
Podanie środka kontrastowego do dróg żółciowych i przewodu trzustkowego może
spowodować wystąpienie ostrego zapalenia trzustki. Najczęściej ma ono łagodny i szybko
przemijający przebieg. Częstość tego powikłania ocenia się na 5-10 %.
Wykonanie nacięcia kanału brodawki Vatera (sfinkterotomia) może być przyczyną
krwawienia, które udaje się opanować metodami endoskopowymi. Występuje ono u około 12% badań.
Zabieg sfinkterotomii może również być przyczyną perforacji ściany dwunastnicy. Częstość
występowania 03-0.6%. Powikłanie to może wymagać leczenia operacyjnego.
Rzadko (1%) zdarzają się powikłania ze strony układu krążenia i oddechowego. Są one
związane ze współistniejącymi schorzeniami tych narządów i stosowanymi lekami do
znieczulenia.
Aby zmniejszyć ryzyko wystąpienia powikłań, bardzo prosimy o poinformowaniu lekarza o
wszystkich zażywanych lekach, (szczególnie lekach zmniejszających krzepliwość krwi
(acenokumarol, aspiryna, tickopidyna), uczuleniu na leki oraz wszystkich chorobach
współistniejących, wszczepionych sztucznych zastawkach serca, skłonności do krwawień
szczególnie po drobnych skaleczeniach lub uschnięciu zębów.
Ze względu na inwazyjność badania oraz możliwość wystąpienia powikłań badanie to
wymaga jednodniowej hospitalizacji. Pobyt w szpitalu po badaniu umożliwi jak
najwcześniejsze zdiagnozowanie i leczenie ewentualnych powikłań.
Postępowanie po badaniu
Po zabiegu nie wolno jeść ani pić do czasu, kiedy lekarz ponownie na to zezwoli.
Pomiary ciśnienia krwi, tętna, temperatury oraz badania biochemiczne mogą być niezbędne w
celu jak najwcześniejszego rozpoznania i leczenia ewentualnych powikłań. Bardzo prosimy o
jak najwcześniejsze poinformowanie pielęgniarki lub lekarza o wszystkich niepokojących
Państwa objawach, takich jak utrzymujący się ból brzucha, nudności, wymioty gorączka lub
oddanie ciemnego lub krwistego stolca.
Mamy nadzieję, iż powyższe informacje pomogą Państwu w podjęciu świadomej decyzji i
wyrażeniu zgody na proponowanie badanie.
Informacje organizacyjne
Nasza pracownia może wykonać dziennie ograniczoną ilość badań, co powoduje
niejednokrotnie wydłużony czas oczekiwania na termin badania, dlatego bardzo prosimy o
możliwie wczesne informowanie o ewentualnej rezygnacji z ustalonego terminu, co pomoże
nam skrócić kolejkę do badania. Ewentualną rezygnację, lub chęć zmiany terminu badania,
uprzejmie prosimy zgłaszać pod numerem telefonu 12 4248236, lub osobiście w Pracowni
Endoskopowej.
Zaświadczam, iż przedstawione powyżej informacje są dla mnie w pełni zrozumiałe oraz, iż
wszystkie moje ewentualne wątpliwości dotyczące badania zostały mi w sposób jasny i
wyczerpujący wyjaśnione.
Planowany termin badania:
Pani/Pan …………………….………………….
PESEL …………………………….
data ……….…………..
podpis ………………………