Ĉu vi parolas esperante?

Ludwik Zamenhof – Kalendarium życia
15 grudnia 1859 – w Białymstoku przy ulicy
Zielonej 6 urodził się Ludwik Zamenhof
1869 – w wieku 10 lat napisał dramat Wieża Babel,
czyli tragedia białostocka w pięciu aktach
1873 – rodzina Zamenhofów przeprowadziła się
do Warszawy
1878 – jako uczeń gimnazjum stworzył pierwszą
wersję swojego języka zw. lingve universala
1879­1881 – studiował medycynę w Moskwie
1886 – rozpoczął praktykę okulistyczną w War­
szawie i odbył staż w klinice w Wiedniu
26 lipca 1887 – ukazała się, pod pseudonimem
Doktoro Esperanto, oznaczającym „mającego na­
dzieję doktora”, rosyjskojęzyczna książka Język
międzynarodowy. Przedmowa i kompletny pod­
ręcznik; słowo esperanto przyjęło się z czasem
jako nazwa samego języka
9 sierpnia 1887 – odbył się ślub Ludwika Zamenhofa z Klarą Silbernik
1888 – ukazał się pierwszy utwór literacki tłumaczony na esperanto – by­
ła to Zamieć Aleksandra Puszkina tłumaczona przez Antoniego Gra­
bowskiego
1888 – w Norymberdze powstało pierwsze towarzystwo esperantystów
1889 – ukazało się pierwsze czasopismo esperanckie „La Esperantisto”
1894 – ukazał się pierwszy słownik Universala vortaro autorstwa Zamenhofa
1905 – odbył się I Światowy Kongres Esperanto w Boulogne sur Mer (Fran­
cja), w którym uczestniczyło 688 esperantystów z całego świata; Za­
menhof został odznaczony francuskim orderem Legii Honorowej
1905 – ukazała się książka autorstwa Zamenhofa Fundamento de Esperan­
to; Zamenhof zrzekł się praw autorskich do esperanta
1908 – powstał Universala Esperanto Asocio (Światowy Związek Esperanta)
1912 – odbył się VIII Kongres w Krakowie, podczas którego wystawiono Hal­
kę i Mazepę w przekładzie Antoniego Grabowskiego
14 kwietnia 1917 ­ w Warszawie zmarł Ludwik Zamenhof
1918 – ukazał się Pan Tadeusz w tłumaczeniu Antoniego Grabowskiego
1931 – odbył się kongres w Krakowie, w którym wzięło udział 900 esperantystów
1937 – odbył się kongres w Warszawie, w którym wzięło udział 1120 espe­
rantystów
1959 – odbył się kongres w Warszawie, w którym wzięło udział 3256 espe­
rantystów
1987 – odbył się kongres w Warszawie, w którym wzięło udział 5446 sspe­
rantystów, tj. największa liczba uczestników wśród 99 kongresów
2009 – odbył się kongres w Białymstoku, w którym wzięło udział 1860 espe­
rantystów
2015 – odbędzie się jubileuszowy, setny kongres esperantystów w Lille (Francja)
40 lat
Dom Kultury
Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
Elżbieta Kurpińska
Ĉu vi parolas
esperante?
czyli
opowieść o Ludwiku Zamenhofie
i międzynarodowym języku esperanto
Spotkanie odbędzie się
we wtorek 9 grudnia 2014 r. o godz. 18.00
w Galerii Sztuki Domu Kultury LSM
w Lublinie, ul. K. Wallenroda 4a, tel. 81 743 48 29
www.domkulturylsm.pl
W s t ę p w ol n y
fot. Dorota Julianna Mościbrodzka
Elżbieta Kurpińska jest rodo­
witą (po kądzieli) lublinianką od po­
koleń, zakochaną w swoim rodzin­
nym mieście.
Ukończyła geografię ze specjal­
nością kartografia na Wydziale Bio­
logii i Nauk o Ziemi UMCS w Lubli­
nie, a następnie studia podyplomo­
we z zakresu bibliotekoznawstwa
i informacji naukowej na Wydziale
Filologicznym Uniwersytetu Jagiel­
lońskiego w Krakowie.
Od 1981 r. „uzależniona” od Wo­
jewódzkiej Biblioteki Publicznej im.
Hieronima Łopacińskiego w Lubli­
nie, a od 2002 r. od Działu Zbiorów
Specjalnych. Pracując w tym Dziale
pokochała kuszący zapach starych
druków, urokliwą subtelność starych
pocztówek, piękno ekslibrisów i od­
krywanie tajemnic rękopisów.
Interesuje ją historia Lublina,
dzieje książki (głównie z XVII w.) i lu­
belska oficyna Pawła Konrada, histo­
ria i metodologia kartografii, ale tak­
że historia medycyny i zwyczaje od­
ległych, fascynujących miejsc, takich
chociażby jak Hawaje.
Przez ponad 15 lat aktywnie dzia­
łała w Stowarzyszeniu Bibliotekarzy
Polskich, pełniąc różne funkcje, m.
in. współorganizowała i prowadziła
w charakterze pilota wyjazdy szkole­
niowo­turystyczne dla bibliotekarzy.
Jest członkiem Lubelskiego To­
warzystwa Miłośników Książki.
W wolnych chwilach haftuje ob­
razy. Zbiera pocztówki z mapami i ły­
żeczki do herbaty i kawy. Nie ma jed­
nak żyłki rasowego kolekcjonera, któ­
ry posunie się do fortelu, żeby zdobyć
upragnioną rzecz, a systematycznie
powiększający się zbiór zawdzięcza
pamięci przyjaciół i znajomych. Od
kolekcjonowania przedmiotów woli
raczej kolekcjonowanie wiedzy, któ­
rą chętnie dzieli się z innymi np. pi­
sząc artykuły (m.in. o najstarszych
wydawcach pocztówek lubelskich,
o Marianie Gumowskim znanym ko­
lekcjonerze). W czasopiśmie „Lublin.
Kultura i społeczeństwo” prowadzi
rubrykę „Ziemia Lubelska”, zawiera­
jącą kalendarium wydarzeń sprzed
100 lat. Opracowuje i publikuje ka­
talogi zbiorów gromadzonych przez
Wojewódzką Bibliotekę Publiczną im.
Hieronima Łopacińskiego, przygoto­
wuje pokazy i wystawy zbiorów.
Jest zapaloną esperantystką, któ­
ra po wielu latach separacji odnowi­
ła kontakt z esperantem i powróciła
na łono Esperancji. Powrót rozpoczął
się przypadkiem (chociaż takowych
podobno nie ma w przyrodzie) od te­
stowania nowonabytego komputera
i poszukiwania rozmaitych informa­
cji. W internecie funkcjonuje niezli­
czona ilość stron internetowych do­
tyczących esperanta. I tak się zaczę­
ła druga przygoda z esperantem, która
wciąż trwa…
40 lat
Dom Kultury
Lubelskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
Elżbieta Kurpińska
Ĉu vi parolas
esperante?
czyli
opowieść o Ludwiku Zamenhofie
i międzynarodowym języku esperanto
Wśród esperantystów panuje przekonanie, że po angielsku
lub hiszpańsku ludzie porozumiewają się, po niemiecku robią in­
teresy, ale po esperancku zaprzyjaźniają się.
Dzięki zgodnym zabiegom polskich parlamentarzystów, polskich i za­
granicznych organizacji esperanckich, Polskiego Instytutu Narodowego
Dziedzictwa Kulturowego 20 listopada 2014 r. otrzymano zgodę Ministra
Kultury i Dziedzictwa Narodowego na wpisanie esperanta na Polską Listę
Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Inicjatorami działania byli senator prof. dr hab. Edmund Wittbrodt oraz
członek zarządu Polskiego Oddziału Stowarzyszenia Europa­Demokracja­
Esperanto Kazimierz Krzyżak. Decyzja ministra pozwoli na podjęcie dzia­
łań mających na celu wpisanie w przyszłości uniwersalnego języka esperan­
to na Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO.