1. Antropologia kulturowa

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO
NA WYDZIALE LEKARSKIM I
ROK AKADEMICKI 2014/2015
PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY
1. NAZWA PRZEDMIOTU : Antropologia kulturowa
2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:
Katedra Nauk Społecznych, Pracownia Historii Zdrowia Publicznego oraz Polityki
Społecznej i Zdrowotnej
3 . Adres jednostki odpowiedzialnej za dydaktykę:
Adres: ul. Dąbrowskiego 79 (Kol. im. Adama Wrzoska)
Tel. /Fax 61 854 69 11
Strona WWW www.katedranaukspołecznych.ump.edu.pl
E-mail: [email protected]
4. Kierownik jednostki:
Prof. dr hab. Michał Musielak
5. Osoby odpowiedzialne za zajęcia fakultatywne
Osoba zaliczająca przedmiot: dr Stanisław Antczak
Tel. kontaktowy: 61 854 69 11; 0 61 85 46 917
E-mail: [email protected]
Osoba odpowiedzialna za organizację zajęć: dr Stanisław Antczak
Tel. kontaktowy: 61 854 69 11; 0 61 85 46 917
E-mail: [email protected]
6. Miejsce przedmiotu w programie studiów:
Rok:
I II
Semestr:
I II III IV
7. Liczba godzin ogółem :
15
liczba pkt ECTS:
1
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Semestr zimowy liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
S
kategoria
Razem:
Jednostki uczestniczące w nauczaniu
przedmiotu
Semestr letni liczba godzin
W
Ć
Ćwiczenia
S
kategoria
Razem:
8 . Cel nauczania przedmiotu
Pozyskanie elementarnej wiedzy dotyczącej czynników określających tożsamość kulturową
człowieka Zachodu oraz specyfikę kulturową najważniejszych kręgów cywilizacyjnych
współczesnego świata z uwzględnieniem elementów medycyny tradycyjnej i jej obecności w
poszczególnych kręgach cywilizacyjnych.
Pozyskanie wiedzy dotyczącej wpływu środowiska społecznego (rodziny, sieci relacji
społecznych), tradycji społecznych i szoku kulturowego na zachowania zdrowotne.
Pozyskanie wiedzy o zjawisku i pojęciu kultura, zmianie kulturowej i kulturowych
uwarunkowaniach instytucji społecznych
Kształtowanie umiejętności postrzegania człowieka w sposób całościowy, jako istoty nie tylko
biofizycznej i psychicznej, ale również społecznej, uwikłanej w stworzony przez siebie system
kulturowy
Kształtowanie zdolności uwzględniania w procesie postępowania terapeutycznego lub działań
natury organizacyjnej subiektywnych potrzeb i oczekiwań klientów/pacjentów wynikających z
indywidualnych lub zbiorowych uwarunkowań społeczno–kulturowych
Pozyskanie umiejętności samodzielnego i zespołowego poszukiwania, krytycznej oceny i
wykorzystania różnych źródeł wiedzy na temat odmienności kulturowych i ich znaczenia
Nauczenie umiejętności pracy w zespole, środowisku wielokulturowym i
wielonarodowościowym, przygotowanie do prezentowania publicznego wiedzy
Rozwijanie postawy szacunku wobec pacjentów/klientów, bez względu na pochodzenie
etniczne, rasę, wiarę/wyznanie czy światopogląd.
Rozwijanie potrzeby nieustannego pogłębiania swojej wiedzy dotyczącej relacji między
tradycją a nowoczesnością we współczesnym świecie
9. SYLABUS
Symbol
efektów
kształcenia
zgodnie ze
standardami
OPIS KIERUNKOWYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA
WIEDZA (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
D. W 1.
D. W 2.
D. W 3.
D. W 9.
D. W 16.
D. W 17.
zna aktualny stan wiedzy na temat społecznego wymiaru zdrowia i
choroby, wpływu środowiska społecznego(rodziny, sieci relacji
społecznych) i nierówności społecznych na stan zdrowia oraz
społeczno-kulturowych różnic i roli stresu społecznego w
zachowaniach zdrowotnych i autodestrukcyjnych;
zna formy przemocy, modele wyjaśniające przemoc w rodzinie i w
instytucjach, społeczne uwarunkowania różnych form przemocy oraz
rolę lekarza w jej rozpoznawaniu;
rozumie znaczenie zdrowia, choroby, niepełnosprawności i starości w
relacji do postaw społecznych, konsekwencje społeczne choroby i
niepełnosprawności oraz bariery społeczno-kulturowe oraz zna aktualną
koncepcję jakości życia uwarunkowaną stanem zdrowia;
zna problematykę adaptacji do choroby jako sytuacji trudnej, etapów
przystosowania do zagrażających wydarzeń i potrzeb pacjentów,
umierania i procesu żałoby rodziny;
rozumie kulturowe, etniczne i narodowe uwarunkowania zachowań
ludzkich;
zna historię początków medycyny, medycynę ludów pierwotnych oraz
najdawniejszych cywilizacji, a także charakterystyczne cechy medycyny
średniowiecznej;
UMIEJĘTNOŚCI (ZGODNIE ZE SZCZEGÓŁOWYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
D. U1
D. U8
D. U9
D. U12
D. U16
uwzględnia
w
procesie
postępowania
terapeutycznego
subiektywne potrzeby i oczekiwania pacjenta wynikające z
uwarunkowań społeczno-kulturowych
udziela porady w kwestii przestrzegania zaleceń terapeutycznych i
prozdrowotnego trybu życia
identyfikuje czynniki ryzyka wystąpienia przemocy, rozpoznaje
przemoc i odpowiednio reaguje
przestrzega wzorców etycznych w działaniach zawodowych
rozpoznaje własne ograniczenia, dokonuje samooceny deficytów i
potrzeb edukacyjnych, planuje własną aktywność edukacyjną
KOMPETENCJE SPOŁECZNE (ZGODNIE Z OGÓLNYMI EFEKTAMI
KSZTAŁCENIA)
10.Tematyka poszczególnych ćwiczeń i seminariów
Ćwiczenia - Semestr zimowy
Metody weryfikacji
osiągnięcia
zamierzonych efektów
kształcenia:
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
Ćwiczenie 1.
Ćwiczenie 2.
Ćwiczenie 3.
Ćwiczenia - Semestr letni
Tematyka ćwiczeń
Osoba odpowiedzialna
Ćwiczenie 1.
Ćwiczenie 2.
Ćwiczenie 3.
Seminaria - Semestr zimowy
Tematyka seminariów
Seminarium 1.
Seminarium 2.
Seminarium 3.
Seminarium 4.
Seminarium 5.
Seminarium 6.
Antropologia kulturowa jako nauka
społeczna: tradycje, metody badawcze,
dziedziny zainteresowań i podstawowe
pojęcia antropologii kulturowej, szok
kulturowy i jego wpływ na zdrowie
jednostki
Tożsamość kulturowa zachodniego kręgu
kulturowego, modele życia rodzinnego,
troska o ciało i zdrowie
Orientacje kulturowe Hispanoameryki:
podobieństwa i różnice, rola tradycyjnej
medycyny indiańskiej
Cywilizacja islamu rola religii w życia
muzułmanina od narodzin do śmierci , dom
rodzinny i pozycja kobiety w świecie
islamu, islam a zdrowie i choroba
Tradycja i współczesność w kulturach Chin
i Japonii, wpływ konfucjanizmu i taoizmu
na stosunki rodzinne oraz stosunek do
własnego ciała w kontekście zdrowia i
choroby
Podstawy zróżnicowania kulturowego w
Afryce Subsaharyjskiej: język, religia,
formy życia rodzinnego i społecznego, rola
tradycyjnych uzdrowicieli, obrzezanie
kobiet
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Dr Stanisław Antczak
Dr Stanisław Antczak
Dr Stanisław Antczak
Dr Stanisław Antczak
Dr Stanisław Antczak
Dr Stanisław Antczak
Społeczno-religijne podstawy cywilizacji
indyjskiej, wzory życia rodzinnego i
pozycja kobiety w społeczeństwie
indyjskim, hinduizm i buddyzm wobec
problemu zdrowia i choroby
Procesy globalizacji we współczesnym
świecie i ich konsekwencje. Medycyna bez
granic
Seminarium 7.
Seminarium 8.
Dr Stanisław Antczak
Dr Stanisław Antczak
Seminaria - Semestr letni
Tematyka seminariów
Imię i nazwisko osoby
prowadzącej zajęcia
Seminarium 1.
Seminarium 2.
Seminarium 3.
11. Organizacja zajęć:
Aktualny podział grupy studenckiej na stronie internetowej jednostki :
(proszę wpisać) www………….
REGULAMIN ZAJĘĆ:
Obowiązkowa obecność na zajęciach kontrolowanych
Usprawiedliwienie i zaliczenie nieobecności na zajęciach
Aktywny udział w zajęciach, na zasadach określonych przez prowadzącego zajęcia
PROGRAM ZAJĘĆ:
Antropologia kulturowa jest nauką o człowieku jako twórcy kultury. Przedmiotem
zainteresowania antropologii kulturowej jest zróżnicowanie kulturowe i metody jego
badania. Do podstawowych pojęć tej dyscypliny należy pojęcie kultury oraz pojęcia
umożliwiające analizę zjawisk zmiany kulturowej. Zainteresowanie antropologii
kulturowej badaniem elementarnych instytucji życia społecznego wysuwa na plan
pierwszy analizę takich instytucji jak małżeństwo i rodzina oraz problematykę wpływu
kulturowych uwarunkowań na postrzeganie kwestii dotyczących zdrowia i choroby.
Podstawą dla ukazania zróżnicowania kulturowego jest analiza porównawcza wybranych
głównych kręgów cywilizacyjnych współczesnego świata. W ujęciu porównawczym
prezentowane są kultury Zachodu, świata islamu, oraz kultury Chin, Indii i Japonii.
Analizowane są przede wszystkim uwarunkowania etniczne i religijne oraz społeczne,
określające tożsamość społeczności należących do omawianych kręgów kulturowych.
Ważną rolę odgrywa ukazanie modeli życia rodzinnego, ważną pozycję zajmuje
prezentacja miejsca i roli kobiety w każdym z wymienionych kręgów cywilizacyjnych.
Poza tym istotną rolę odgrywa prezentacja problematyki związanej z praktykowaniem
medycyny naturalnej w różnych, wybranych kręgach kulturowych.
PROGRAM NAUCZANIA
Wymagania wstępne:
brak
Przygotowanie do zajęć: zgodnie ze wskazaniami prowadzącego zajęcia, współudział
w przygotowaniu wprowadzenia do wybranego tematu w postaci prezentacji
Wymagania końcowe: realizacja celów nauczania i opanowanie treści merytorycznych
przedmiotu
12.Kryteria zaliczenia przedmiotu:
Zaliczenie – kryterium zaliczenia
zaliczenie na podstawie aktywnego uczestnictwa studentów w zajęciach, sprawdzenia
umiejętności przygotowania wprowadzenia do wybranego tematu oraz opanowanie
materiału w stopniu zadowalającym
13 Literatura:
Zalecana literatura:
Burszta W.J. Antropologia kultury, Wyd. Zysk i Spółka, Poznań
1998.
A. Barnard, Antropologia. Zarys teorii i historii, PIW, Warszawa
2006.
Barber B R Dżihad kontra Mc świat, MUZA S. A, Warszawa
1997.
N. Barley, Niewinny antropolog, Prószyński i S-ka, Warszawa
1997.
1.
14. Podpis osoby odpowiedzialnej za nauczanie przedmiotu lub koordynatora
Dr Stanisław Antczak
15.Podpisy osób współodpowiedzialnych za nauczanie przedmiotu ( w przypadku
przedmiotów koordynowanych)
Dr Stanisław Antczak
UWAGA ; wszystkie tabele i ramki można powiększyć w zależności od potrzeb