Pobieranie i przeszczepianie narz¹dów w Polsce w

Pobieranie i przeszczepianie narz¹dów
w Polsce w 2010 r.
Zmarli dawcy narz¹dów
W 2010 r. do Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji Poltransplant w Warszawie wp³ynê³o 655 zg³oszeñ potencjalnych zmar³ych dawców narz¹dów.
W 509 (78%) przypadkach dosz³o do pobrania narz¹dów. W 146 przypadkach (22%) nie
by³o pobrañ; w 51 przypadkach (7,8%) odst¹piono od pobrania narz¹dów z powodu sprzeciwu rodziny zmar³ego lub wskutek sprzeciwu prokuratora. W 95 przypadkach (14,5%) odst¹piono od pobrania z powodów medycznych (Tabela 1).
Tabela 1. Zg³oszenia zmar³ych dawców narz¹dów w latach 2005–2010.
Kategoria dawcy*
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Dawcy potencjalni (potential donors)
669
604
466
539
548
655
Odst¹pienie od dalszych procedur
z przeciwwskazañ medycznych
27
(4%)
31
(5%)
31
(7%)
39
(7%)
45
(8%)
64
(10%)
Brak komisyjnego rozpoznania
œmierci mózgu
19
(3%)
7
(1%)
18
(4%)
3
(1%)
3
(0,5%)
4
(0,6%)
Odst¹pienie od pobrania z powodu braku
autoryzacji pobrania (sprzeciw rodziny,
prokuratury, w³asne zastrze¿enie)
62
(9%)
63
(10%)
52
(11%)
54
(10%)
56
(10%)
51
(8%)
Dawcy zakwalifikowani (eligible donors)
561
(84%)
503
(83%)
365
(78%)
443
(82%)
444
(81%)
536
(82%)
Odst¹pienie od pobrania z braku
odpowiednich biorców
3
(0,4%)
2
(0,3%)
3
(1%)
3
(1%)
2
(0,5%)
3
(0,5%)
0
5
(1%)
6
(1%)
5
(1%)
12
(3%)
14
(3%)
Stwierdzenie u dawcy patologii
dyskwalifikuj¹cej dawcê i narz¹dy
2
(0,2%)
0
3
(1%)
8
(1%)
10
(2%)
10
(1,8%)
Dawcy rzeczywiœci (actual donors)
556
(83%)
496
(82%)
353
(76%)
427
(79%)
420
(77%)
509
(78%)
Odst¹pienie od przeszczepienia wszystkich
pobranych narz¹dów z przeciwwskazañ
medycznych
8
(1%)
6
(1%)
4
(1%)
5
(1%)
10
(2%)
12
(2%)
Dawcy wykorzystani (utilised donors)
548
(82%)
490
(81%)
349
(75%)
422
(78%)
410
(75%)
497
(76%)
ZK u dawcy bez mo¿liwoœci pobrania
przez zespo³y transplantacyjne
* Kategoryzacja i nazewnictwo dawców w oparciu o „Critical Pathway for Organ Donation” wg ustaleñ WHO, TTS
i inn., Madryt, marzec 2010:
– dawca potencjalny (potential donor) – osoba z wysuniêtym podejrzeniem œmierci mózgu
– dawca zakwalifikowany (eligible donor) – osoba z rozpoznan¹ œmierci¹ mózgu, autoryzacj¹ pobrania i bez medycznych przeciwwskazañ
– dawca rzeczywisty (actual donor) – dawca, od którego przynajmniej jeden narz¹d zosta³ pobrany celem
przeszczepienia
– dawca wykorzystany (utilised donor) – dawca, od którego przynajmniej jeden narz¹d zosta³ przeszczepiony
3
Najczêstszymi przyczynami medycznymi odst¹pienia od pobrania by³y: niewydolnoœæ nerek
potencjalnego dawcy, aktywne zaka¿enie wirusami typu B lub C, nieodwracalne zatrzymanie
kr¹¿enia przed przyst¹pieniem do pobrania oraz uogólnione zaka¿enie lub nowotwór stwierdzony u dawcy. W innych przypadkach nagromadzenie kilku czynników ryzyka by³o powodem
odst¹pienia od pobrania narz¹dów .
Najczêstsz¹ przyczynê zgonu zmar³ych dawców narz¹dów stanowi³y naczyniowe
schorzenia mózgu (55%) i uraz czaszkowo-mózgowy (36%). G³ówne przyczyny zgonu dawcy
by³y porównywalne z latami ubieg³ymi (Tabela 2).
Tabela 2. Zmarli dawcy narz¹dów 2005–2010; przyczyna zgonu.
Przyczyna zgonu
2005
2006
2007
2008
2009
2010
Choroba naczyñ
mózgowych
316
(57%)
273
(55%)
200
(57%)
242
(57%)
240
(57%)
279
(55%)
Uraz g³owy
194
(35%)
195
(39%)
127
(36%)
157
(37%)
156
(37%)
183
(36%)
Inne przyczyny
46
(8%)
28
(6%)
25
(7%)
28
(6%)
24
(6%)
47
(9%)
Ogó³em
556
496
352
427
420
509
W 2010 r. œredni wiek zmar³ych, od których pobrano narz¹dy wyniós³ 45 lat (zakres:
2 miesi¹ce – 81 lat) (Tabela 3).
Tabela 3. Zmarli dawcy narz¹dów 2005–2010; wiek.
Wiek
Zakres
Œrednio
0-5 lat
6-16
17-30
31-40
41-50
51-65
>65
4
2005
556
dawców
10 mies.
– 77 lat
43,7
7
(1,3%)
17
(3,1%)
87
(15,6%)
75
(13,5%)
152
(27,3%)
200
(36,0%)
18
(3,2%)
2006
496
dawców
6 mies.
– 76 lat
44,7
4
(8%)
16
(3,2%)
73
(14,7%)
65
(13,1%)
136
(27,4%)
186
(37,5%)
16
(3,2%)
2007
352
dawców
6 mies.
– 75 lat
43
2
(0,6%)
11
(3,1%)
69
(19,6%)
50
(14,2%)
90
(25,6%)
118
(33,5%)
12
(3,4%)
2008
427
dawców
1 mies.
–75 lat
44
7
(1,6%)
18
(4,2%)
69
(16,1%)
56
(13,1%)
105
(24,5%)
164
(38,4%)
8
(1,8%)
2009
420
dawców
1 mies.
–77 lat
44,5
7
(1,7%)
10
(2,4%)
73
(17,4%)
59
(14%)
101
(24%)
157
(37,4%)
13
(3,1%)
2010
509
dawców
2 mies.
– 81 lat
45
3
(0,6%)
18
(3,5%)
89
(17,5%)
67
(13,2%)
111
(22%)
205
(40,3%)
16
(3,1%)
Wœród zmar³ych dawców narz¹dów podobnie jak w latach poprzednich by³o ponad
szeœædziesi¹t procent mê¿czyzn. Tabela 4.
Tabela 4. Zmarli dawcy narz¹dów w latach 2005–2010; p³eæ K:M
P³eæ
L. kobiet (K)
L. mê¿czyzn (M)
%K : %M
2005 2006 2007 2008 2009 2010
223
171
131
171
158
196
333
325
221
256
262
313
40:60 34:66 37:63 40:60 38:62 39:61
W 2010 r. liczba rzeczywistych zmar³ych dawców narz¹dów wynios³a 509, co daje
13,3 dawców na 1 mln mieszkañców (w 2006 r. – 13, w 2007 r. – 9,2, w 2008 r. –11,2,
w 2009 r. 11/1 mln). Pobrania mia³y miejsce we wszystkich województwach. Aktywnoœæ
szpitali w zakresie identyfikacji zmar³ych dawców w oœmiu na szesnaœcie województw utrzyma³a siê na poziomie roku 2009. W woj. lubuskim, œl¹skim, ³ódzkim, ma³opolskim nast¹pi³
wzrost aktywnoœci. W województwie zachodniopomorskim liczba pobrañ w 2010 r. wynios³a 27,6 rzeczywistych zmar³ych dawców na 1 mln mieszkañców, spadek o 7 dawców na
mln. Na niskim poziomie kszta³towa³o siê dawstwo narz¹dów w województwach ma³opolskim (mimo, ¿e nast¹pi³ wzrost z 1,5 do 3,9 dawców /1 mln) i podkarpackim (wzrost 1,9 do
3,3 dawców/mln ). Najwiêkszy wzrost o 85% odnotowano w woj. ³ódzkim gdzie by³o 19,2 dawców/mln, i w woj. œl¹skim o 62% – 12,6 dawców/mln (Tabela 5).
Tabela 5. Liczba pobrañ narz¹dów od zmar³ych w latach 2005–2010
– poszczególne województwa.
20051 20062 20073 20083
Województwo Mieszk.4
Dolnoœl¹skie
Kujawsko-pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
£ódzkie
Ma³opolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Œl¹skie
Œwiêtokrzyskie
Warmisko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
Polska
1
3
20094
20104
Liczba Dawców/
dawców 1 mln
37
12,8
31
14,8
Dawców/1 mln
2,9
2,1
18,9
16,4
12,5
13,5
6,5
12,6
10,6
11,7
9,7
13,3
2,2
1,0
2,5
3,3
5,2
1,0
2,1
1,2
2,2
4,6
1,3
1,4
16,4
5,9
19,2
4,0
16,8
18,7
1,9
10,7
14,7
11,2
2,3
19,6
9,6
7,9
11,2
3,1
12,8
23,8
0,5
20,0
14,2
9,6
1,6
21,7
4,6
8,0
7,0
0,9
8,7
12,5
0,9
7,6
13,1
8,6
0,8
12,6
4,6
8,0
9,4
0,6
10,5
15,4
2,4
7,6
13,6
8,2
4,7
14,1
5,5
9
10,4
1,5
8,3
4
1,9
15,8
15,9
7,8
7,8
14,3
10
20
48
13
49
13
7
21
34
58
10
22
4,5
20,0
19,2
3,9
9,4
13,0
3,3
17,5
15,5
12,6
7,7
15,7
3,4
1,7
17,0
38,8
24,0
34,3
16,9
31,9
25,5
40,8
24,1
34,7
89
47
26,2
27,6
38,15 14,5
13,0
9,2
11,2
11,0
509
13,3
LudnoϾ Polski = 38,23 mln (Rocznik Statystyczny 2003); 2 LudnoϾ Polski = 38,17 mln (Rocznik Statystyczny 2006);
LudnoϾ Polski = 38,13 mln (Rocznik Statystyczny 2007); 4 LudnoϾ Polski = 38,15 mln (Rocznik Statystyczny 2009)
5
W 2010 r. pobranie narz¹dów do przeszczepienia mia³o miejsce w 120 szpitalach w 89
miastach bior¹cych udzia³ w procesie identyfikacji zmar³ych dawców narz¹dów; (dla porównania w 2005 r. liczby te wynosi³y odpowiednio 125 i 88, w 2006 r. 112 i 79, w 2007 r. 107
i 74, w 2008 r. 118 i 82, w 2009 r. 106 i 85.)
Najwiêcej, bo 26 dawców zg³oszono z Wielospecjalistycznego Szpitala Miejskiego im.
J. Strusia w Poznaniu, 25 dawców zg³oszono z Uniwersyteckiego Szpitala Klinicznego nr 1
im. Norberta Barlickiego w £odzi, 21 dawców zg³oszono z Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego nr 5 im. Œw. Barbary w Sosnowcu i 20 dawców zg³oszono z Uniwersyteckiego
Szpitala Klinicznego w Bia³ymstoku.
Na 509 pobrañ od dawców zmar³ych 240 (47%) stanowi³y pobrania wielonarz¹dowe.
W 2010 r. uleg³ wyraŸnemu zmniejszeniu odsetek dawców wielonarz¹dowych, choæ liczba
bezwzglêdna takich pobrañ by³a jak dotychczas najwiêksza (Tabela 6).
Tabela 6. Struktura pobrañ narz¹dów w Polsce w latach 2005–2010.
Liczba pobrañ
Pobrania tylko nerek
Liczba pobrañ wielonarz¹dowych
Odsetek pobrañ wielonarz¹dowych
2005
2006
2007
2008
2009 2010
556
324
232
42%
496
273
223
45%
352
151
201
57%
427
189
238
56%
420
184
236
56%
509
269
240
47%
W 2 na 16 województw, w których mia³y miejsce pobrania narz¹dów do przeszczepienia
w 2010 r. wskaŸnik pobrañ wielonarz¹dowych by³ wy¿szy ni¿ 60% (lubuskie – 75%, podkarpackie – 71,4 %). W piêciu województwach wskaŸnik ten by³ równy lub nieco przekroczy³
50%. Najni¿sze odsetki pobrañ wielonarz¹dowych odnotowano w województwach: lubelskim
(30%), dolnoœl¹skim (38%), kujawsko-pomorskim (38%) i wielkopolskim (39%) (Tabela 7).
Tabela 7. Pobrania wielonarz¹dowe w poszczególnych województwach w 2010 r.
Województwo
Dolnoœl¹skie
Kujawsko-Pomorskie
Lubelskie
Lubuskie
£ódzkie
Ma³opolskie
Mazowieckie
Opolskie
Podkarpackie
Podlaskie
Pomorskie
Œl¹skie
Œwiêtokrzyskie
Warmiñsko-mazurskie
Wielkopolskie
Zachodniopomorskie
POLSKA
6
Liczba
dawców
rzeczywistych
Liczba
pobrañ
wielonarz¹dowych
Odsetek
pobrañ
wielonarz¹dowych
37
31
10
20
48
13
49
13
7
21
34
58
10
22
89
47
509
14
12
3
15
24
7
27
7
5
11
14
28
5
12
35
21
240
37,8%
38,7%
30%
75%
50%
53,8%
55%
53,8%
71,4%
52,4%
41,2%
48,2%
50%
54,5%
39,3%
45%
47,1%
B2011_03.qxd
4/12/11
10:25
Page 7
W pobraniach wielonarz¹dowych najczêœciej pobierano nerki i w¹trobê (142 razy), nerki,
serce i w¹trobê 47 razy, nerki i serce16 razy, nerki, serce, w¹trobê i trzustkê 11 razy (Tabela 8).
Tabela 8. Struktura pobrañ wielonarz¹dowych w latach 2005–2010.
Nerki + w¹troba
Nerki + serce + w¹troba
Nerki + serce
Nerki + serce + w¹troba + trzustka
Nerki + serce + w¹troba + p³uco(-a)
Nerki + trzustka
Nerki + w¹troba + trzustka
Nerki + w¹troba + p³uco(-a)
Nerki + serce + trzustka
Nerki + serce + w¹troba +
+ trzustka + p³uco(-a)
Nerki + serce + p³uco(-a)
Nerki + p³uco(-a) + trzustka
Nerki + p³uco(-a)
Nerki + przedramiê
Nerki + w¹troba + przedramiê(-miona)
Nerki + w¹troba + trzustka + p³uco(-a)
Ogó³em
2005
127
53
27
10
1
1
7
1
3
1
2006
110
39
23
19
5
4
5
3
7
2
2007
125
34
15
8
2
3
5
3
2
2
2008
160
35
12
7
5
1
9
3
–
3
2009
153
38
15
12
5
3
2
2
1
2
2010
142
47
16
11
6
1
8
5
–
–
1
–
–
–
–
–
232
3
–
2
–
1
–
223
1
1
–
–
–
–
201
–
–
1
–
1
1
238
1
–
1
–
1
–
236
1
–
1
2
–
–
240
£¹cznie w 2010 r. liczba pobranych narz¹dów ze zw³ok wynios³a 1360 i by³a wiêksza
o 201 narz¹dów w porównaniu z 2009 r. Najwiêcej pobrano nerek – 1018, w¹trób – 219
i serc – 81 (Tabela 9).
Tabela 9. £¹czna liczba narz¹dów pobranych ze zw³ok w latach 2005–2010.
Nerki
W¹troby
Serca
Trzustki
P³uca
Przedramiê
OGÓ£EM
2005
2006
2007
2008
2009
2010
1112
199
96
22
4
–
1433
992
184
98
37
15
1
1327
704
179
64
21
9
–
977
854
224
63
20
13
1
1175
840
215
72
20
11
1
1159
1018
219
81
20
19
3
1360
Wykorzystanie narz¹dów pobranych do przeszczepienia od osób
zmar³ych w 2010 r.
Nerki
Pobrano ogó³em 1018 nerek z czego 48 (4,7%) nerek nie przeszczepiono; z powodu
stwierdzenia patologii nerki lub braku odpowiednich biorców (rzadka grupa krwi, nerki od
dawców zaka¿onych wirusami HBV i/lub HCV ) (Tabela 10). W 2010 r. przeszczepiono 970
7
nerek pobranych ze zw³ok (945 przeszczepieñ pojedynczej nerki, 2 przeszczepienia obu
nerek jednemu biorcy, 19 przeszczepieñ nerki wraz z trzustk¹ oraz 2 przeszczepienia nerki
wraz z w¹trob¹.
Tabela 10. Przyczyny niewykorzystania pobranych nerek w latach 2005–2010.
Przyczyna, dla której odst¹piono
od przeszczepienia nerki
Patologia nerki, innych narz¹dów stwierdzona
stwierdzona makro- lub mikroskopowo
i wykluczaj¹ca przeszczepienie
Wielotorbielowatoœæ, du¿e torbiele nerek,
zaka¿enie nerek, nerka podkowiasta, kamica
nerkowa, wodonercze
Patologia naczyñ nerkowych, zgoda rodziny
na pobranie 1 nerki
Brak odpowiednich biorców dla nerek
pobranych od dawców z dodatnimi
markerami wzw(anty-HCV, HbsAg, anty-HBc)
Uraz nerki, z³a perfuzja pobranej nerki
Brak odpowiadaj¹cych wiekiem lub mas¹
cia³a biorców najczêœciej w rzadkiej
grupie krwi (B,AB)
Hipoplazja, marskoϾ
Przyczyna nieustalona
£¹cznie; liczba i odsetek
wszystkich pobranych nerek
Liczba
2005
Liczba
2006
Liczba Liczba Liczba Liczba
2007 2008 2009 2010
12
13
8
9
16
23
1
6
6
3
18
5
3
8
2
2
3
5
12
7
3
5
4
5
3
4
4
6
7
3
4
5
2
9
5
2
7
6
48
(4%)
5
5
53
(5%)
2
2
1
1
8
1
4
28
44
54
48
(4%) (5,2%) (6,4%) (4,7%)
W¹troba
Pobrano 219 w¹trób, tj. o 4 wiêcej ni¿ w roku poprzednim. W dwóch przypadkach zaoferowano
narz¹d do Eurotransplantu z powodu braku odpowiedniego biorcy w kraju. Oferta zosta³a
przyjêta, narz¹d przeszczepiono.
Dystrybucja i alokacja w¹trób pobranych od zmar³ych dawców w 2010 r. odbywa³y siê
na zasadach ustalonych przez Krajow¹ Radê Transplantacyjn¹ i opublikowanych w Biuletynie
Poltransplantu w 2007 r.
Szczegó³y koordynacji pobrañ w¹troby w przypadkach, gdy dosz³o do przeszczepienia
zawieraj¹ tabele 11 i 12.
8
Tabela 11. Dystrybucja ofert pobrania w¹troby w 2010 r.
L. ofert
w 1. kolejnoœci
dystrybucja
wg kryteriów
szczególnych
liczba akceptacji
Katowice
SUM
42
9
17
45
35
41
45
34
43
35
5
21
40
13
17
10
0
0
217
96
139
Szczecin
Szp. Woj.
Warszawa
CSK WUM
Warszawa
SKDJ
Warszawa
CZD
Wroc³aw
AM
Wszystkie
œrodki
³¹cznie
L. ofert
L. ofert
L. ofert
w 2. kolejnoœci w 3. kolejnoœci w 4. kolejnoœci
L. ofert
³¹cznie
liczba
akceptacji
liczba
akceptacji
liczba
akceptacji
liczba
akceptacji
13
4
6
3
0
0
61
24
20
7
10
3
2
2
77
53
14
13
14
13
17
17
90
86
21
11
6
2
3
3
65
37
8
0
6
0
0
0
54
17
2
0
1
0
0
0
13
0
78
35
43
21
22
22
360
217
Tabela 12. Przypadki, gdy przy dystrybucji i alokacji w¹troby zastosowanie mia³y szczególne
kryteria lub podstawowy parytet równego dostêpu.
Pobrañ dla biorców Pobrañ we
zg³oszonych
w³asnym
w trybie urgens
szpitalu
Katowice
SUM
Szczecin
Szp. Woj.
Warszawa
CSK WUM
Warszawa
SKDJ
Warszawa
CZD
Wroc³aw
AM
£¹cznie wszystkie
oœrodki
Pobrañ od
pediatrycznych
dawców dla
pediatrycznych
biorców
Pobrañ wg
podstawowego
parytetu
£¹czna
liczba
pobrañ
9
0
0
15
24
30
5
0
18
53
28
6
0
52
86
4
1
0
32
37
3
0
10
4
17
0
0
0
0
0
74
12
10
121
217
9
Serce
Pobrano 81 serc tj. o dziewiêæ wiêcej ni¿ w 2009 r. 79 pobranych serc przeszczepiono
w kraju. Dwa razy z powodu braku mo¿liwoœci transportowych zespo³ów krajowych lub braku odpowiedniego mas¹ i wiekiem biorcy – zaoferowano narz¹d do Eurotransplantu. Oferta zosta³a przyjêta i narz¹d zosta³ z powodzeniem przeszczepiony.
Trzustki
Od 20 dawców pobrano do przeszczepienia trzustkê, wszystkie pobrane trzustki przeszczepiono. Jednoczasowo z nerk¹ pobran¹ od tego samego dawcy przeszczepiono 19 trzustek.
W jednym przypadku przeszczepiono sam¹ trzustkê.
P³uca
W 2010 r. pobrano p³uca od 13 zmar³ych dawców narz¹dów z czego w Zabrzu wykonano
6 przeszczepów pojedynczego p³uca i 5 przeszczepów obu p³uc. W Szczecinie wykonano
jeden zabieg przeszczepu pojedynczego p³uca. W jednym przypadku pobrane p³uca przekazano do Eurotransplantu.
Przedramiê
W 2010 r. w Szpitalu Œw. Jadwigi Œl¹skiej w Trzebnicy na Pododdziale Replantacji Koñczyn
wykonano przeszczepienie koñczyny górnej u dwóch chorych. W jednym przypadku przeszczepiono dwa przedramiona jednemu biorcy na wysokoœci nadgarstka (biorc¹ by³ 34 letni mê¿czyzna). W drugim przypadku przeszczepiono koñczynê górn¹ na wysokoœci przedramienia 56 letniej biorczyni.
W 2010 r. spoœród 1360 pobranych narz¹dów od zmar³ych, przeszczepiono w kraju
1306 narz¹dów (970 z 1018 pobranych nerek, 20 z 20 pobranych trzustek, 217 z 219 pobranych w¹trób, 79 z 81 pobranych serc, 17 z 19 pobranych p³uc i trzy przedramiona]. Da³o to
wspó³czynnik liczby przeszczepionych narz¹dów/liczby zmar³ych dawców równy 2,6 (Tabela 13).
Tabela 13. Wykorzystania narz¹dów pozyskanych od zmar³ych w latach 2005–2010
Liczba pobrañ
Liczba wykorzystanych narz¹dów
Wspó³czynnik: liczba przeszczepionych
narz¹dów/liczba zmar³ych dawców
2005
2006
2007
2008
2009
2010
556
1383
496
1258
352
943
427
1106
420
1102
509
1306
2,5
2,5
2,7
2,6
2,6
2,6
Przeszczepianie narz¹dów
Przeszczepianie nerek
W 2010 r. przeszczepiono nerki ³¹cznie 999 biorcom (26/1 mln mieszkañców). W tej liczbie 949 biorców (25/mln) otrzyma³o nerki pochodz¹ce od osób zmar³ych, 50 zaœ od ¿ywych dawców (1,3/1 mln mieszkañców). Najwiêcej przeszczepów nerek, 144 wykonano
w Szpitalu Wojewódzkim w Poznaniu, 124 nerki przeszczepi³ zespó³ ze Szpitala Klinicznego
Dzieci¹tka Jezus w Warszawie (44 wiêcej ni¿ w 2009 r.) . W ŒUM w Katowicach wykonano
91 przeszczepów nerek ( 37 wiêcej ni¿ w 2009 r.), w CZD w Warszawie wykonano 49 prze-
10
szczepów (17 wiêcej ni¿ w 2009 r.), a w Bydgoszczy 71 przeszczepów nerek (o 14 wiêcej ni¿
w 2009 r.) W pozosta³ych oœrodkach aktywnoœæ transplantacyjna pozosta³a na porównywalnym do 2009 r. poziomie. W 2010 r. w listopadzie przyst¹pi³ do programu przeszczepiania
nerek zespó³ z Wojewódzkiego Szpitala w Olsztynie i wykona³ dwa przeszczepy nerek. W dwóch
oœrodkach transplantacyjnych wykonano dwa zabiegi jednoczesnego przeszczepienia w¹troby i nerki, a w jednym oœrodku dwukrotnie przeszczepiono – jednemu biorcy dwie nerki od
tego samego zmar³ego dawcy. (Tabela 14).
Tabela 14. Przeszczepianie nerek w latach 2005–2010.
2005
Razem
Bia³ystok UM
23
Bydgoszcz UMK
70
Gdañsk UCK
92
Katowice ŒUM
75
Kraków UJ CM
24
Lublin UM
58
£ódŸ UM
40
£ódŸ Woj.
38
Olsztyn
–
Poznañ Woj.
101
Szczecin PUM
55
Szczecin Woj.
80
Warszawa CSK WUM
68
Warszawa CZD
58
Warszawa SKDJ
85
Warszawa MSWiA
50
Wroc³aw AM
117
Wroc³aw Woj.
17
OGÓ£EM
1069
1
2006
Razem
40
63
87
73
16
41
28
21
–
137
481
73
39
422
61
431
96
9
917
2007
Razem
17
49
76
61
4
17
20
14
–
113
40
702
322
352
60
10
49
7
674
2008
Razem
18
56
67
54
7
18
38
13
–
138
62
80
44
49
83
3
74
6
810
2009
Razem
31
571
97
54
13
15
341
18
–
134
55
732
352
322
801
4
512
2
785
CD
35
691
79
90
23
17
48
42
2
144
612
57
34
452
110
10
63
20
949
2010
LD
–
2
5
1
–
–
–
5
–
–
2
–
13
4
14
1
2
1
50
Razem
35
711
84
91
23
17
48
47
2
144
632
57
47
492
124
11
65
21
999
w tym biorcy pary nerek; 2 w tym biorcy jednoczasowego przeszczepu w¹troby i nerki.
Jednoczasowe przeszczepienie nerki i trzustki
W 2010 r. wykonano 19 jednoczasowych przeszczepów nerki i trzustki. W Szpitalu Klinicznym Dzieci¹tka Jezus wykonano jeden przeszczep samej trzustki. (Tabela 15).
Tabela 15. Jednoczasowe przeszczepianie trzustki i nerki w latach 2005–2010.
CSK WUM Warszawa
SK Dzieci¹tka Jezus Warszawa
Katowice ŒUM
Szczecin PUM
Warszawa MSWiA
Razem
1
2005
14
1
6
1
–
22
2006
9
4
7
–
16
36
2007
8
–
8
–
5
21
2008
5
1
7
–
7
20
2009
6
–
8
–
6
20
2010
6
21
7
–
5
201
w tym przeszczep samej trzustki.
11
Przeszczepianie w¹troby
Liczba przeszczepieñ w¹troby od zmar³ych dawców w 2010 r. wynios³a 217 (w 2009 r. – 214
operacji) Najwiêcej zabiegów wykonano w CSK WUM w Warszawie, 86 przeszczepieñ (o 4 wiêcej ni¿ w 2009 r.). W 20 przypadkach w CZD przeszczepiono fragment w¹troby pobranej od
¿ywego dawcy. £¹czna liczba transplantacji w¹troby w 2010 r. wynios³a 237. (Tabela 16).
Tabela 16. Przeszczepianie w¹troby w latach 2005–2010.
2005 2006
Razem Razem
102
92
39
38
36
39
26
22
5
4
9
212
200
CSK WUM Warszawa
SKDJ Warszawa
CZD Warszawa
Szp. Woj. Szczecin
AM Wroc³aw
Katowice ŒUM
Ogó³em
2007
Razem
75
30
34
44
13
196
2008 2009
Razem Razem
106
82
34
38
35
43
50
55
1
20
17
245
236
CD
86
37
17
53
0
24
217
2010
LD Razem
–
86
–
37
20
37
–
53
–
0
–
24
20 237
Przeszczepianie serca
W roku 2010 w 5 oœrodkach kardiochirurgicznych wykonano 79 zabiegów przeszczepienia serca, to jest o 8 zabiegów wiêcej w porównaniu z rokiem 2009. W 2010 r. powsta³ nowy oœrodek
transplantacji serca w Poznaniu, w którym wykonano 5 zabiegów. (Tabela 17).
Tabela 17. Przeszczepianie serca w latach 2005–2010.
Oœrodek
Kraków
Zabrze
W-wa Anin – Inst. Kardiol.
Warszawa MSWiA
Gdañsk UM
Poznañ
OGÓ£EM
2005
13
39
21
22
–
–
95
2006 2007 2008
10
10
4
29
29
39
21
22
16
35
2
–
–
1
2
–
–
–
95
64
61
2009
2
38
25
–
6
–
71
2010
5
38
26
–
5
5
79
Przeszczepianie p³uc
W 2010 r. pobrano p³uca od 13 dawców. W jednym przypadku z powodu braku odpowiedniego biorcy, p³uca pobra³ zespó³ z Eurotransplantu. Zespó³ w Zabrzu w piêciu przypadkach
przeszczepi³ p³uco prawe i lewe jednemu biorcy, a w szeœciu przypadkach przeszczepiono p³uco prawe lub lewe. Zespó³ ze Szczecina wykona³ jeden taki zabieg. (Tabela 18).
Tabela 18. Przeszczepianie p³uc (serca/p³uc) w latach 2005–2010.
Zabrze
Szczecin-Zdunowo
OGÓ£EM
12
P³uco(-a)
Serce/p³uco
2005
3
-
2006
6
1
2007
7
-
2008
11
-
P³uco(-a)
Serce/p³uco
3
-
6
1
7
-
11
-
2009
9
1
10
-
2010
11
–
1
12
–
Przeszczepianie narz¹dów od dawców ¿ywych
W 2010 r. liczba przeszczepieñ nerek pobranych od ¿ywych dawców wynios³a 50 i by³a najwy¿sza w dotychczasowej historii. Najwiêcej, bo 14 takich przeszczepieñ wykonano w Szpitalu Klinicznym Dzieci¹tka Jezus w Warszawie i 13 w CSK WUM w Warszawie. Liczba
przeszczepieñ fragmentów w¹troby pobranych od ¿ywych dawców, wykonanych w CZD
wynios³a 20. (Tabela 19).
Tabela 19. Przeszczepianie nerek i w¹troby od ¿ywych dawców
w latach 2005–2010
Nerki
W¹troby
RAZEM
2005
29
13
42
2006
18
20
38
2007
22
18
40
2008
20
21
41
2009
23
22
45
2010
50
20
70
Ogó³em w 2010 r. w Polsce 1306 narz¹dów pochodz¹cych ze zw³ok i 70 pochodz¹cych od osób ¿ywych przeszczepiono 1277 biorcom, liczba wszystkich biorców by³a o 229
wiêksza ni¿ w roku 2009. (Tabela 20).
Tabela 20. Liczba przeszczepionych narz¹dów i liczba biorców w latach 2005–2010
Liczba
przeszczepionych
narz¹dów (CD + LD)
Liczba biorców
2005
2006
2007
2008
2009
2010
1425
1296
983
1147
1147
1376
(1383 + 42) (1258 + 38) (943 + 40) (1106 + 41) (1102 + 45) (1306 + 70)
1398
1257
958
1126
1118
1347
Krystyna Antoszkiewicz
Jaros³aw Czerwiñski
13