makijaż permanentny jest sztuką
Transkrypt
makijaż permanentny jest sztuką
14,90 zł (w tym 8% VAT) 4/2014, vol. 3 BADAJMY PIERSI! Problemy screeningu raka piersi w Polsce 275 > KASA FISKALNA w 2015 Zmiany w przepisach 345 > MAKIJAŻ PERMANENTNY 274 > Mikropigmentacja medyczna 285 > Maskowanie łysienia KOSMETOLOGIA / DERMATOLOGIA 289 > Olej arganowy 297 > Wady pigmentacji skóry u kobiet po 40. 301 > Ektoina w dermokosmetykach 310 > Pielęgnacja skóry z AZS i łuszczycą 315 > Pielęgnacja skóry zimą 333 > Kriochirurgia w leczeniu zmian skórnych MAKIJAŻ PERMANENTNY JEST SZTUKĄ 282 > DIETETYKA 319 > Kontrowersje wokół diet bogatobiałkowych 327 > Otyłość ukryta HIGIENA DEZYNFEKCJA 335 > Higiena i profilaktyka stomatologiczna 339 > Kryteria doboru produktów do mycia, dezynfekcji i sterylizacji w salonie kosmetycznym, fryzjerskim, tatuażu i odnowy biologicznej Broadway Beauty College KATOWICE - WARSZAWA - POZNAŃ +48 502 691 485 [email protected] www.broadwaybeauty.pl/szkola II vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 261 WYDAWNICTWO / PUBLISHING HOUSE INDYGO Zahir Media Spis treści ul. Kamienna 105, lok. 9 50-547 Wrocław tel./fax + 48 71 796 41 59 e-mail: [email protected] Dyrektor Wydawnictwa Dyrektor Marketingu Dział Reklamy i Marketingu Dział Graficzny Prenumerata Katarzyna Wilczyńska Jacek Lewandowski Tomasz Lewandowski Łukasz Konarski Monika Poprawa Kosmetologia 289. Olej arganowy w kosmetologii 295. Kosmeceutyki w walce z oznakami starzenia 301. Ektoina w dermokosmetykach 305. Krzem – pierwiastek życia 307. Kosmetyki bionomiczne 315. Pielęgnacja skóry zimą 317. Pielęgnacja gabinetowa w okresie jesienno-zimowym Dermatologia 297. Zaburzenia pigmentacji skóry u kobiet w wieku od 40 do 75 lat 310. Dermokosmetyczna pielęgnacja skóry z AZS i łuszczycą 313. Dermokosmetyki w walce z atopią 285. 333. Kriochirurgia – szybkie i skuteczne zamrażanie Miropigmentacja / makijaż permanentny 274. Mikropigmentacja to nie tylko makijaż 281. Makijaż permanentny. Lifting bez skalpela 285. Mikropigmentacja skóry głowy Dietetyka / suplementacja 318. Budowanie odporności a probiotyki 310. 319. Kontrowersje wokół diet bogatobiałkowych o niskiej zawartości węglowodanów 327. Otyłość ukryta Onkologia 275. Problemy screeningu raka piersi w Polsce Technologia / aparatura 319. 329. Innowacyjne technologie w walce o szczupłą sylwetkę 331. Multifunkcyjna pielęgnacja skóry Zarządzanie / marketing 345. Kasa fiskalna w salonie fryzjerskim i kosmetycznym w 2015 r. Higiena / dezynfekcja 335. Higiena i profilaktyka a estetyka twarzy 345. 262 337. Candida albicans – grzyb z rodziny drożdżaków 339. Produkty do mycia, dezynfekcji i sterylizacji w salonie kosmetycznym, fryzjerskim, tatuażu i odnowy biologicznej vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna 275. Artykuły naukowe 275. Problemy screeningu raka piersi w Polsce Barriers for breast cancer screening in Poland Agnieszka Dyzmann-Sroka, Anna Kubiak, Maciej Trojanowski 289. Zastosowanie oleju arganowego w kosmetologii Application of argan oil in cosmetology 289. Patrycja Hałas, Honorata Nawrocka-Bogusz 297. Częstość występowania wybranych zaburzeń pigmentacji skóry u kobiet w wieku od 40 do 75 lat w zależności od ich wieku i statusu społeczno-ekonomicznego Frequency of selected skin pigmentation defects in women aged 40 to 75 years, depending on their age and socio-economic status 297. Krzysztof Borysławski, Martyna Sienkiewicz 301. Korzyści z zastosowania ektoiny w dermokosmetykach The benefits of ectoine in dermocosmetics Izabela Załęska-Żyłka, Agata Pietrzycka 339. Kryteria doboru produktów do mycia, dezynfekcji i sterylizacji w salonie kosmetycznym, fryzjerskim, tatuażu i odnowy biologicznej Selection criteria of products for cleaning, disinfection and sterilization in beauty and hair salons, tattoo parlour and wellness Beata Zalewska 301. 339. Dwumiesięcznik „Kosmetologia Estetyczna” można zaprenumerować: ·· telefonicznie: +48 71 796 41 59 ·· elektronicznie: [email protected] ·· przez stronę www.kosmetologiaestetyczna.com/prenumerata ·· pisemnie: Wydawnictwo Indygo, ul. Kamienna 105/9, 50-547 Wrocław ·· u ogólnokrajowych kolporterów: Ruch, Kolporter, Garmond Press Temat z okładki Dla mnie makijaż permanentny jest sztuką! wywiad z Żanetą Stanisławską s. 282 Chętnych do zakupu pojedynczych egzemplarzy zapraszamy do salonów EMPIK oraz dystrybutorów. Lista punktów sprzedaży dostępna w zakładce „Partnerzy“ na stronie www.kosmetologiaestetyczna.com. Prenumerata Prenumerata realizowana jest po dokonaniu przedpłaty na konto Wydawnictwa: 74 1020 5242 0000 2302 0150 6559 W przypadku pytań lub reklamacji prosimy o kontakt telefoniczny: +48 71 796 41 59 lub mailowy: [email protected] Cena prenumeraty rocznej: 85 zł brutto Dla studentów: 65 zł brutto Prosimy o pisemną zgodę na przetwarzanie danych osobowych w celu realizacji zamówienia oraz do celów marketingowych Wydawnictwa Indygo. Dane przekazują Państwo dobrowolnie, zachowując prawo wglądu oraz możliwość ich poprawienia. Znajdź nas: ·· www.facebook.com/ KosmetologiaEstetyczna ·· www.kosmetologiaestetyczna.com Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 263 Nowa formuła Redaktor Naczelny prof. dr hab. Aleksander Koll REDAKCJA / EDITORIAL BOARD Redaktor Naczelny / Editor-in-Chief prof. dr hab. Aleksander Koll [email protected] Zastępca Redaktora Naczelnego / Editor mgr inż. Katarzyna Wilczyńska [email protected] Redaktor Prowadzący / Managing Editor mgr inż. Tomasz Lewandowski [email protected] Redaktor Techniczny / Technical Editor mgr inż. Jacek Lewandowski [email protected] Sekretarz redakcji / Editor / Editorial Secretary Monika Poprawa [email protected] Projekt oraz skład / Layout & composition inż. Łukasz Konarski [email protected] 264 Przed Państwem czwarte tegoroczne wydanie, zamykające trzyletni okres publikowania Kosmetologii Estetycznej. W ciągu tych trzech lat zamieściliśmy rekordową ilość artykułów z dziedziny kosmetologii, dermatologii, chemii, dietetyki, podologii, medycyny estetycznej, chirurgii, zarządzania i wielu innych pokrewnych. Zaufało nam również wiele firm oraz instytucji organizujących wydarzenia branżowe, ale przede wszystkim Państwo – nasi Czytelnicy. Publikowane przez nas artykuły są cennym uzupełnieniem wiedzy dla studentów, nierzadko pomocą dydaktyczną dla przedstawicieli oświaty, dla właścicieli i pracowników gabinetów kosmetycznych i medycyny estetycznej. Z formalnego punktu widzenia sukcesem Redakcji i Rady Naukowej czasopisma jest uzyskanie 4 punktów w Indeks Copernicus oraz zwiększenie o 20% liczby prenumeratorów. Zaprzecza to raportom na temat spadku czytelnictwa prasy drukowanej. Wbrew RADA NAUKOWA / SCIENTIFIC COUNCIL naszym planom nie zostaliśmy natomiast wpisani na listę czasopism punktowanych Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Niestety, w roku 2014 MNiSW uniemożliwiło to zarówno nam, jak i wszystkim pozostałym wydawcom. Wierzymy, że przyszły rok przyniesie zmiany i autorzy prac otrzymają upragnione punkty za publikacje. Kolejną będzie przejście na nową formułę cyklu wydawniczego. W roku 2015 Kosmetologia Estetyczna będzie się ukazywała jako dwumiesięcznik. Proszę również przyjąć najlepsze życzenia świąteczne oraz noworoczne. W roku 2015 powitamy Państwa następnym, trzynastym już numerem, mam nadzieję, że dla nas wszystkich szczęśliwym. Tymczasem zapraszam do lektury bieżącego numeru. dr n. o kult. fiz. Joanna Anwajler, AWF we Wrocławiu dr hab. n. med. Iwona Bojar, Instytut Medycyny Wsi im. Witolda Chodźki, Lublin dr n. o kult. fiz. Katarzyna Barczyk-Pawelec, AWF we Wrocławiu dr n. chem. Katarzyna Cieślik-Boczula, Wydział Chemii, Uniwersytet Wrocławski prof. dr hab. n. med. Elżbieta Budzisz, U M w Łodzi dr hab. n. biol. Gabriela Bugla-Płoskońska, UWr prof. dr hab. Gerhard Buchbauer, Universität Wien dr hab. prof. nadzw. Maria Cisło, UM we Wrocławiu prof. dr hab. Włodzimierz Doroszkiewicz, UWr mgr Ewa Garasińska, NWSM we Wrocławiu mgr Wanda Hawryłkiewicz, NWSM we Wrocławiu dr Andrzej Kępa, Medbeauty Aesthetic Clinic, Ähus, SE prof. dr hab. Grażyna Kłobus, UWr prof. dr hab. Aleksander Koll, NWSM we Wrocławiu prof. dr hab. nadzw. Ewa Mędrala Kuder, AWF w Krakowie prof. dr hab. Janina Legendziewicz, UWr prof. dr hab. Hanna Mizgajska-Wiktor, AWF w Poznaniu prof. dr hab. n. med. Alfred Owoc, Lubuska Wyższa Szkoła Zdrowia Publicznego w Zielonej Górze prof. dr hab. Alfreda Padzik-Graczyk, WAT w Warszawie dr Agnieszka Pisula-Lewandowska, AWF we Wrocławiu prof. dr hab. inż. Ludwik Pokora, CTL w Warszawie mgr Joanna Szulgenia-Próchniak, NWSM we Wrocławiu dr n. tech. Ewa Przysiężna, NWSM we Wrocławiu dr n. biol. Henryk Różański, PWSZ w Krośnie prof. dr hab. Grzegorz Schroeder, UAM w Poznaniu prof. dr hab. n. med. Anna Skoczyńska, UM we Wrocławiu prof. dr hab. Anna Skrzek, AWF we Wrocławiu dr n. med. Grażyna Szymańska-Pomorska, UM we Wrocławiu mgr Lech Wasilewski, WSP w Warszawie dr n. med. Jolanta Węgłowska, WSS we Wrocławiu prof. dr hab. Janusz Węgrowski, Medical University of Reins, Francja dr Katarzyna Wińska, UP we Wrocławiu prof. dr hab. Peter Wolschann, Universität Wien WYDAWNICTWO / PUBLISHING HOUSE INDYGO Zahir Media ul. Kamienna 105, lok. 9, 50-547 Wrocław tel./fax +48 71 796 41 59 www.kosmetologiaestetyczna.com, www.zahir.pl PRENUMERATA / SUBSCRIPTION Cena rocznej prenumeraty – 85zł (studenci 65 zł) e-mail: [email protected] tel./ fax: +48 71 796 41 59 www.kosmetologiaestetyczna.com/prenumerata Czasopismo „Kosmetologia Estetyczna” jest recenzowanym kwartalnikiem poświęconym doświadczeniom w dziedzinach chemii, biologii, dietetyki, medycyny i techniki, które zostały wykorzystane w kosmetologii. Na jego łamach publikowane są oryginalne prace naukowe, techniczne lub opisujące nowe instrumenty i badania: –– prace przeglądowe, –– prace kliniczne z dziedziny kosmetologii, medycyny i biologii, –– przegląd prasy zagranicznej, recenzje książek, relacje z targów, –– materiały sponsorowane (reklamy i artykuły), Czasopismo jest indeksowane w bazach: Index Copernicus Baza Agro –– –– Rozmawiajmy o zdrowiu To od niego zależy nasze piękno Problemy z zachęceniem społeczeństwa do Badania profilaktyczne adresowane do kobiet: badań profilaktycznych mają wszystkie kraje • Program profilaktyki raka piersi. Skieroeuropejskie. Niestety tym, co różni polskie wany jest do kobiet w wieku 50-69 lat, bamałżeństwa od par z innych krajów Europy dania wykonywane są raz na 2 lata. Każdej Zachodniej, jest wstyd przed rozmowami na zgłaszającej się kobiecie wykonywane jest tematy związane ze stanem zdrowia, badabadanie mammograficzne i jeżeli jego wyniami profilaktycznymi. Mąż i żona to dwonik wzbudzi wątpliwości – pacjentka kieroje najbliższych sobie ludzi, dlaczego zatem wana jest na dalszą diagnostykę. wstydzą się rozmawiać o swoim zdrowiu? Co • Program profilaktyki wczesnego wykrywania ciekawe, mężczyźni pytani o to, kto, ich zdaraka szyjki macicy. Skierowany jest do kobiet niem, mógłby skutecznie zachęcić kobiety do w wieku 25-59 lat, badania wykonywane są badań profilaktycznych, na pierwszym miejraz na 3 lata. Każdej zgłaszającej się kobiecie scu wskazują męża, czyli siebie! wykonywane jest badanie cytologiczne i jeżeli Jest i druga strona medalu. Spośród trzech jego wynik wzbudzi wątpliwości – pacjentka programów wczesnego wykrywania nowokierowana jest na dalszą diagnostykę. Redaktor Gościnny dr n. med. Agnieszka Dyzmann-Sroka tworów, aż dwa skierowane są do kobiet (screKier. Zakładu Epidemiologii ening raka piersi i szyjki macicy), jeden do obu Badania adresowane do obu płci: i Profilaktyki Nowotworów płci (screening raka jelita grubego). Dodatko- • Badanie przesiewowe dla wczesnego wyoraz Wojewódzkiego wo funkcjonujący w społeczeństwie stereotyp krywania raka jelita grubego. Program Ośrodka Koordynującego silnego mężczyzny sprawia, że większość paskierowany jest do osób w wieku 50-65 lat Populacyjny Program nów udaje się po pomoc do lekarza bardzo nie(jeżeli choć u jednego krewnego w pierwWczesnego Wykrywania Raka Piersi chętnie i często zbyt późno. Co w tej sytuacji szym stopniu pokrewieństwa wystąpił rak Wielkopolskie Centrum Onkologii należy zrobić? Odpowiedź jest prosta: badać jelita grubego to do programu kwalifikują się i rozmawiać o problemach! się już osoby w wieku 40-49 lat), badanie koJakie badania profilaktyczne oferują osolonoskopowe wykonywane jest raz na 10 lat. bom ubezpieczonym Narodowy Fundusz Zdrowia i Ministerstwo Zdrowia? Adresy ośrodków wykonujących bezpłatnie badania znaleźć można na stronach Ministerstwa Zdrowia – www.mz.gov.pl/strona-glowna/programy-profilaktyczne-wyszukiwarka. Większość lokalnych władz, tj. Urzędy Marszałkowskie, Urzędy Miasta itd., finansuje dodatkowo lokalne programy profilaktyczne. Instrukcja dla autorów ~ prac naukowych ~ powinien być podobny do prezentowa- • książki: pracy do publikacji jest tożsame z prze- nych w obecnym wydaniu (streszczenie 1. G. Zundel: Hydrogen-bonded systems kazaniem praw autorskich wydawcy. [do 730 znaków ze spacjami], wstęp, roz- with large proton polarizability [in:] Czasopismo „Kosmetologia Estetyczna” działy, zakończenie). Literaturę, na którą A. Müller, H. Ratajczak, W. Junge, „Kosmetologia Estetyczna” stają się wła- Prace opublikowane w kwartalniku jest recenzowanym kwartalnikiem po- powołuje się autor, należy numerować E. Diemann (Eds.): Electron and proton snością redakcji. Przedruk w całości lub we święconym doświadczeniom w dziedzi- w kolejności występowania w tekście transfer in chemistry and biology, wyd. fragmentach czy też tłumaczenie na inny nach biologii, medycyny i techniki, które (a nie w porządku alfabetycznym) w na- Elsevier, Amsterdam 1992, 313-327. zostały wykorzystane w kosmetologii. Na wiasach kwadratowych, a w spisie litera- jego łamach są publikowane oryginalne tury w sposób podany poniżej: prace naukowe, techniczne lub opisujące nowe instrumenty i badania: • prace przeglądowe, • prace kliniczne z dziedziny kosmetologii, medycyny i biologii, • przegląd prasy zagranicznej, recenzje książek, relacje z targów, Czyli: inicjał(y) imienia/imion, nazwi- Redakcja nie bierze odpowiedzial- sko(a) autora(ów): tytuł rozdziału (italik), ności za stwierdzenia, opinie oraz dane (prosimy podawać pełne tytuły oraz [in:] ([w:] w przypadku wersji polskoję- zawarte w nadesłanych pracach lub ma- nazwy czasopism): zycznej), inicjał(y) imienia/imion, nazwi- teriałach reklamowych. • artykuły w czasopismach naukowych 1. S. Pawlak-Sprada, J. Deckert: Hiru- sko(a) autora(ów)/redaktora(ów): tytuł Redakcja zastrzega sobie prawo do doterapia w medycynie i kosmetologii, książki (italik), wydawnictwo, miejsce naniesienia poprawiek stylistycznych Kosmetologia Estetyczna, 1, 2012, wydania, rok, pierwsza i ostatnia strona i korekty nazewnictwa. 50-53. cytowanego rozdziału. Nadsyłane prace nie mogą być publikowane w innych czasopismach. Nadsyłanie prac odbywa się wyłącznie w formie elektronicznej, w formacie • materiał y sponsorowane (reklamy i artykuły). język mogą być dokonane wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody redakcji. Czyli: inicjał(y) imion i nazwiska auto- Autorom nie przysł uguje honora- *.doc, na adres e-mail: [email protected] ra(rów): tytuł artykułu (italik), tytuł cza- rium za nadesłane prace. W przypadku sopisma (lub jego międzynarodowy skrót), poz y t y w nej recenzji autor otrz y ma –—‹�›—– nr tomu, rok wydania, numery stron. bezpłatny egzemplarz wydania kwar- Instructions for Authors in English version K a żda pr ac a pow i n na zaw ier ać Uwaga: Numery zeszytów w obrębie talnika, w którym zamieszczono jego can be obtained from the Office of Editor. streszczenie i słowa kluczowe w języku tomu należy podawać bezpośrednio po pracę. Redakcja zastrzega sobie prawo Nadesłane do redakcji artykuły polskim i angielskim. Strona tytułowa numerze tomu, w nawiasie, tylko wtedy, do wprowadzenia zmian redakcyjnych są recenzowane. powinna zawierać tytuł w języku pol- gdy ciągłość numeracji stron w obrębie w publikowanych artykułach. Wszelkie Each research article is subjected to review. skim i angielskim oraz dokładne adresy tomu jest niezachowana: prawa w stosunku do tekstów druko- wszystkich współautorów (adres, kon- wanych w kwartalniku „Kosmetologia takt e-mail i telefoniczny). Układ pracy Estetyczna” są zastrzeżone. Przesłanie Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 265 ESTHETIC SHOW 22-23 listopada 2014 r. Warszawskie Centrum EXPO XXI ESTHETIC SHOW, Międzynarodowe Targi Kosmetyki, Beauty & Spa, to najnowsze i nowoczesne wydarzenie zorganizowane z myślą o profesjonalistach branży usług kosmetycznych, beauty, spa i wellness. To wyspecjalizowany event, będący połączeniem targów oraz bogatego programu merytorycznego (konferencji, warsztatów, konkursów i biznesowych spotkań). ESTHETIC SHOW zarówno w części wystawowej, jak i konferencyjnej oferuje pełen zakres tematyczny, odpowiadający najnowszym trendom w usługach beauty & spa. Na targach nie zabraknie prezentacji rozwiązań i wykładów z następujących zakresów: nowoczesna kosmetologia, medycyna estetyczna, spa, wellness, kosmetyka kolorowa, manicure, pedicure, a także szereg rozwiązań dotyczących wsparcia biznesu w zakresie marketingu, za- 22-23 LISTOPADA 2014 WARSZAWSKIE CENTRUM EXPO XXI MIĘDZYNARODOWE TARGI KOSMETYKI, BEAUTY I SPA ESTHETIC SHOW KOSMETYKA SPA & WELLNESS MEDYCYNA ESTETYCZNA BIZNES NOWA JAKOŚĆ WYSTAWIENNICZOKONFERENCYJNA DLA FIRM BRANŻY KOSMETYCZNEJ, SPA I MEDYCYNY ESTETYCZNEJ WWW.ESTHETICSHOW.PL PARTNER GŁÓWNY: rządzania, sprzedaży, edukacji etc. Organizatorzy zapewniają czytelnie wydzielone 4 strefy tematyczne: kosmetyka, spa & wellness, medycyna estetyczna, biznes. Targom towarzyszyć będą imprezy o charakterze show: •finał polskich eliminacji Międzynarodowego Konkursu Mistrzostw Makijażu BEAUTY DUESSELDORF, •mistrzostwa makijażu dla szkół kosmetycznych, •pokaz makijażu – karnawałowe szaleństwo z kryształowym blaskiem, •pokaz makijażu w wykonaniu Ewy Sali, mistrzyni Polski w makijażu artystycznym 2012 i 2013, •warsztaty, m.in. techniki pracy nowoczesnej kolorystki. Organizatorem ESTHETIC SHOW jest Esthetic Business & Media Sp. z o.o., w skład której wchodzą podmioty: wydawnictwo Spa Inspirations, portal Kosmetyka Profesjonalna, Polski Instytut Spa i Wellness oraz ExpoSupport. Partner Główny: NOVA GROUP. Partner: BABOR, ROYX PRO. Partner Edukacyjny: WSIiZ w Warszawie Partner Merytoryczny: Polskie Towarzystwo Mezoterapii, Polskie Towarzystwo Lekarzy Medycyny Estetycznej POLME www.estheticshow.pl CALM PERFECTION BIOMIMETYCZNA PIELĘGNACJA SKÓRY TWARZY Linia CALM PERFECTION marki DIBI Milano naśladuje naturalne mechanizmy skóry twarzy, pielęgnując skórę wrażliwą i podatną na działanie podrażnienia. wielofunkcyjne Ma – chroni, naprawia, wzmacnia – dzięki zawartości PERFOR- MANCE CALM COMPLEX, czyli kompleksu substancji czynnych, które koją skórę, pomagają w odnowie bariery ochronnej oraz zapobiegają powstawaniu zaczerwienień. Działanie ochronne wspomaga składnik NMF oraz olejek z kiełków pszenicy i olejek z mango. Działanie naprawcze wspomaga wyciąg z nagietka, nawilżające cukry, alfa-bisabolol oraz witamina PP. Działanie wzmacniające wspomaga olejek ze słodkich migdałów, olejek z jojoby i masło shea. Gwarantowane rezultaty – naczynia krwionośne skóry są obkurczone, skóra jest wygładzona i wzmocniona. www.dibimilano.pl WSPIERTAJĄ NAS: VIVIEAN – PYRUVIC- AZELAIC PEEL 35% Peeling chemiczny z kwasem pirogronowym, azelainowym i mlekowym delikatnie złuszcza naskórek, działa keratolitcznie i nawilża. Ten multizadaniowy produkt odmładza skórę, wygładza drobne PARTNERZY: zmarszczki i polepsza stan cer trądzikowych, gdyż redukuje łojotok. Aktywne składniki działają rozjaśniająco, bakteriostatycznie i aktywują syntezę kolagenu i elastyny. 266 www.abacosun.pl vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 267 ALEX COSMETICS DR. BAUMANN Eye BB Mousse z drobinkami odbijającymi Dr. Baumann Co- światło został opracowany i stworzony z my- smetic od ponad 20 ślą o osobach, które chcą w szybki i bezpiecz- lat w naukowych ny sposób przywrócić blask skórze wokół ośrodkach badaw- oczu. Mus koryguje niedoskonałości, chroni czych w Niemczech i nawilża, działa przeciwzmarszczkowo i od- i Szwajcarii rozwija mładzająco, rozjaśnia cienie wokół oczu, li- ideę produkcji kosmetyków bionomicznych, zawie- kwiduje zmęczenie i opuchliznę. Natychmiastowo rających składniki identyczne z obecnymi w skórze. przywraca blask i promienny wygląd skóry wokół Przeciwdziałają procesom starzenia się skóry, nie oczu. Przeznaczony dla osób w każdym wieku, szcze- wywołując reakcji alergicznych, zapewniają najlep- gólnie dla osób z tendencją do cieni pod oczami. szą tolerancję wchłaniania. Zasady bionomii i ekolo- Skład: ekstrakt z kwiatu rumianku, tokoferol, eks- gii stosowane w kosmetykach Dr. Baumann to: trakt z korzenia różeńca górskiego, wyciąg z drożdży www.alexcosmetic.pl piekarskich. • brak chemicznych konserwantów, • brak chemicznych filtrów przeciwsłonecznych, • brak chemicznych barwników, BETA SKIN • brak olejków mineralnych (pochodnych ropy Firma Beta-Derm s.c. jest wyłącznym dystrybutorem wyrobu medycznego Beta Skin naftowej), • brak syntetycznych substancji zapachowych. Natural Active Cream, który pojawił się Jako jedyny oferuje kosmetyki z liposomami wielo- wśród polskich wyrobów medycznych i ma szansę warstwowymi i nanosomami. www.dr-baumann.pl stać się hitem i liderem na rynku medyczno-kosmetycznym. Produkt powstał z myślą o pacjentach, któ- Masaż muszlami LAVA SHELLS rzy borykają się z objawami chorób takich jak: AZS, Odkryj fascynującą oceaniczną tech- łuszczyca, kontaktowe zapalenie skóry, łojotokowe nikę masażu muszlami Lava. Musz- zapalenie skóry, trądzik. Zalecany także do codziennej le to innowacyjne, samorozgrzewające pielęgnacji skóry suchej i wrażliwej. www.betaskin.pl się, a przede wszystkim wygodne NOWA LINIA ANTI AGE z EGF CELL BOOSTER w użyciu narzędzie do masażu. Są to naturalne, piaskowane i wygładzone muszle tygrysie, ręcznie zbierane u wybrzeży Oceanu Spokojnego na Filipinach. Biodroga MD Medic Skin Care po Wyjątkowość muszel małż polega na tym, że kiedy wielu przeprowadzonych bada- wypełnimy je żelem lawowym oraz aktywatorem, niach prezentuje najnowszej ge- przez 1 godzinę rozgrzewają się, emitując relaksujące, neracji kosmetyki anti-age z EGF. przyjemne doznania. Kojące ciepło odczuwane na EGF to czynnik wzrostu naskórka, skórze odpręża, rozluźnia, zwalcza ból i ogólne na- nagrodzony nagrodą Nobla w kosmetykach Biodrogi. pięcie. Połączenie muszli z esencją thalasso z linii do EGF w kosmetykach sprawia, że skóra staje się ciała samtea body & balance zapewnia wyjątkowe młodsza, gdyż stare i uszkodzone komórki zostają doświadczenie wellness. Esencja doskonale regene- zastąpione nowymi. Linia Cell Booster to aktyw- ruje i nawilża skórę, a zapach morskich składników ne kosmetyki działające na wielu płaszczyznach: wprowadza w błogi, morski klimat, wspomagający natychmiast poprawiają gęstość skóry, przynoszą efekty masażu. szybki i długotrwały efekt liftingu, błyskawicznie wygładzają zmarszczki, ekspresowo nawilżają, ich skuteczność w powstrzymaniu procesów starzenia jest udowodniona. Kosmetyki wolne od: parabenów, olejów mineralnych, perfum, barwwww.biodroga.pl ników i emulgatorów! www.belter.pl COLOSREGEN serum do włosów COLOSREGEN serum trichofaktor wzrostu włosów to innowacyjny produkt niezbędny do specjalistycznej pielęgnacji skóry DERMATIC głowy. Jest to jedyny na rynku akademia preparat wykorzystujący spraw- Marie Engman Aesthetic Aca- dzone właściwości bioaktywnego demy już w Polsce! MEAA ofe- colostrum bovinum, mleka klaczy Międzynarodowa ruje szeroki zakres najwyższej jakości szkoleń oraz protein jedwabiu. Starannie w dziedzinie medycyny estetycznej. Akademia we- dobrane składniki działają trój- szła na polski rynek szkoleniowy, oferując bezpłatny kierunkowo: hamują wypadanie i przerzedzanie udział w treningach. Za przekazaną wiedzę uczestni- włosów, stymulują włosy do silnego wzrostu oraz cy nie płacą, zobowiązują się jedynie do zakupu pro- dbają o prawidłową elastyczność i nawilżenie skó- 268 duktów po szkoleniu. Założycielka Marie Engman ry głowy. Zastosowanie: pielęgnacja skóry głowy ze jest międzynarodowym trenerem klinicznym z po- skłonnością do wypadania, przerzedzania, po- nad 15-letnim doświadczeniem w zabiegach medycy- wstawania zakoli, regeneracja skóry uszkodzonej ny estetycznej z zakresu wypełnień kwasem hialuro- w wyniku działania różnych czynników, regenera- nowym. Jej prelekcje na kongresach IMCAS w Paryżu cja skóry głowy po zabiegach dermatochirurgicz- i Hong Kongu przyciągają i zachwycają specjalistów nych, mezoterapii, przeszczepach. z całego świata. www.meaa.eu www.genactiv.eu vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 269 270 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna EXCEL THERAPY O2 CC Krem odmładzająco-korygujący łączy w sobie wszystkie zalety kremu do pielęgnacji skóry i jednocześnie kosmetyku do makijażu. Krem o lekkiej konsystencji do codziennej pielęgnacji twarzy. Upiększająca formuła kremu poprawia wygląd skóry, redukuje połysk i inne niedoskonałości, wygładza i zabezpiecza skórę przed pojawianiem się oznak starzenia. Za pomocą jednego gestu osiągamy nieskazitelną, tryskającą młodością cerę. Efekt makijażu „druga skóra” doskonale maskuje wszelkie niedoskonałości. Mieszanka składników rozjaśniających i zmiękczających wyrównuje koloryt. Filtry UVA i UVB i składniki detoksykujące blokują szkodliwy wpływ czynników zewnętrznych. Dzięki działaniu Life cytoxygen krem sprzyja lepszemu oddychaniu skóry ANTI-PIGMENT SPOT SERUM i zapobiega jej przedwczesnemu starzeniu. Składnik sodium PCA pomaga utrzymać optymalny poziom nawilżenia skóry przez cały dzień. www.germaine.pl KREM INTENSYWNY PHYSIOGEL® W okresie jesienno-zimowym skóra będzie potrzebowała szczególnie intensywnej pielęgnacji. Dobrym rozwiązaniem jest Physiogel® Krem Intensywny z linii Codzienne Nawilżanie. Zmiany temperatury otoczenia i wiatr mogą być powodem do wystąpienia nieprzyjemnych doznań, nawet u osób ze zdrową skórą. Uszkodzona wiatrem, mrozem, suchym i zimnym powietrzem bariera ochronna, chroniąca przed działaniem substancji drażniących oraz zbytnim przesuszeniem, potrzebuje pomocy w regeneracji. Physiogel® Krem Intensywny zawiera lipidy, które naturalnie występują w skórze i które odbudowują naturalną warstwę ochronną odpowiedzialną za jej nawilżenie. Dzięki prawidłowo działającemu płaszczowi hydrolipidowemu występująca w skórze woda nie ulega nadmiernemu parowaniu. Tym samym skóra chroniona jest przed czynnikami drażniącymi, które mogą dodatkowo pogarszać jej stan, a lipidy poprzez wspieranie naturalnych procesów przyspieszają jej regenerację. www.physiogel.pl REwOlUcjA w dzIEdzINIE kOSMETOlOGII – serum likwidujące PRzEbARwIENIA NAjSkUTEczNIEjSzy PREPARAT NA RyNkU EUROPEjSkIM POTwIERdzONy lIczNyMI TESTAMI I bAdANIAMI 100% zAdOwOlONycH klieNTÓw!!! dZiAŁANie: • Zapobiega powstawaniu nowych przebarwień • Całkowity zanik nieprawidłowej pigmentacji • Pobudzenie spowolnionych funkcji skóry • Przywrócenie prawidłowego nawilżenia skóry • Aktywuje syntezę kolagenu ABS i komórki macierzyste OLU TNY • rozjaśnia i niweluje H IT 201 przebarwienia 4 RO KU! w expresowym czasie!!! !! C M Y CM MY CY CMY K wyłączny dystrybutor w Polsce: Cotron Cosmetics s.c., ul. Długa 33, 05-077 Zakręt tel. 22 646 17 37 www.biodroga.pl Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 271 ZASTRZYK BEZ IGŁY SHIREEN PORING-METHOD – SERIA PROFESJONALNYCH PEELINGÓW CHEMICZNYCH wypełnianie zmarszczek kwasem Firma Beauty Medica przedstawia nowość hialuronowym bez igły strzykaw- na polskim rynku: linię delikatnych peelin- ką ciśnieniową POREJET™. gów (kwas glikolowy) i średnich peelingów Innowacyjna Metoda SHIREEN PORING-METHOD została opracowana w Niem- (TCA) belgijskiej formy Euromi. Seria pe- czech przez firmę INJEX PHARMA AG, lidera w dziedzinie produkcji i sprzedaży elingów Gly Ko Line® to produkty specjalnie przystosowane do pielęgnacji wstrzykiwaczy ciśnieniowych bez igły. Metoda Shireen idealnie nadaje się do zwal- przed i po zabiegu peelingu. czania i wypełniania zmarszczek wokół ust (tzw. zmarszczki palacza), bruzd nosowo-wargowych, lwich zmarszczek między brwiami czy zmarszczek mimicznych. Kuracja ta oparta jest na wstrzykiwaniu w skórę kwasu hialuronowego przy Delikatny peeling – kwas glikolowy Peel 70 i Peel 90 są delikatnymi peelingami z kwasem glikolowym (częściowo zneutralizowanym), zapewniającymi wysokie stężenie AHA i utrzymującymi wyższy poziom pH. Wskazania: pielę- pomocy unikalnego narzędzia PoreJet, pod ciśnieniem, bez użycia igły, bez- gnacja skóry trądzikowej, przebarwień i zmarszczek. www.poring-method.pl pośrednio do skóry właściwej. Średni, progresywny peeling przygotowany z kwasu trójchlorooctowego (TCA). Wskazania: odmłodzenie skóry, trądzik rozwojowy, dyschromia, ZŁOTO MONOJONOWE zmarszczki głębokie, „skóra palacza”, blizny, bruzdy, poprawy po komplika- Odmładzający krem pod oczy ze złotem monojonowym jest cjach po innych peelingach AHA, po operacjach (odsysanie tłuszczu, lifting itp.). luksusowym kosmetykiem przeznaczonym do codziennej www.beautymedica.com.pl pielęgnacji skóry okolic oka. Dzięki specjalnie opracowanej formule wykazuje wielokierunkowe działanie skutkujące The Secret Soap Store DZIEWICZA SYBERIA poprawą ogólnego wyglądu i kondycji skóry oraz odmłodze- Siberian Beauty Secret to rewolucyjna linia dermokosme- niem. Przeznaczony dla skóry dojrzałej z tendencją do po- tyków dla spa, w skład której wchodzą: krystaliczna sól wstawania zmarszczek. Zastosowane w kremie czynne mo- jeziorowa, doskonała w oczyszczaniu, relaksacji, redukcji nojony złota wnikają w skórę, stymulując syntezę kolagenu i elastyny. Skóra staje cellulitu; mineralne błoto iłowo-siarczkowe, zalecane do się elastyczna i napięta. Krem Au 100 odmładza i liftinguje skórę wokół oczu. masek, okładów, kąpieli, w zabiegach zmniejszających W widoczny sposób wygładza zmarszczki oraz spłyca „kurze łapki”. Jest bardzo masę ciała oraz glinki kosmetyczne: żółta i niebieska, nie- delikatny, nie wywołuje alergii i podrażnień. Skuteczność została potwierdzona zwykle skutecznie detoksykujące i remineralizujące. Choć testami in vivo. Testowany dermatologicznie. www.invexremedies.pl naturalne – wszystkie preparaty są bardzo silne i skuteczne: bogactwem minerałów i biologicznie aktywnych składników przewyższają MASKA OCZYSZCZAJĄCA produkty z Morza Martwego. Kompleksowo rewitalizują skórę, przywracają jej L’AZEL ACTIVE PROFESSIONAL blask, redukują zmarszczki, pozostawiają skórę świeżą, rozjaśnioną i – co równie Linia profesjonalnych produktów L’Azel Active Professional do pielęgnacji skóry tłustej, mieszanej i trądzikowej została uzupełniona Maską ważne – są niezwykle wydajne. www.scandiacosmetics.pl LASER DIODOWY Oczyszczającą. Maska oczyszcza skórę z pozosta- Innowacyjna technologia do usuwania owłosienia. Laser diodo- łości tłuszczowych, które zatykają i rozszerzają wy posiada najnowszą i najskuteczniejszą technologię usuwa- pory. Po zabiegu skóra staje się wyraźnie odświeżona, bardziej elastyczna i rozja- nia włosów. Opiera się na selektywnej dynamice światła i cie- śniona, a pory się zwężają. Specjalnie dobrany skład reguluje wydzielanie sebum pła. Diodowe urządzenia laserowe są szczególnie skuteczne. i silnie nawilża skórę. Dodatkowo preparat chroni skórę przed fotostarzeniem Światło lasera pochłaniane jest wybiórczo przez struktury oraz działa łagodząco i bakteriostatycznie. Substancje aktywne zawarte w pre- mieszka włosowego zawierającego melaninę i zamieniane jest na paracie to ściany komórkowe drożdży, ekstrakt z kory afrykańskiego drzewa ciepło, które niszczy elementy włosa odpowiedzialne za jego wzrost, enantia chlorantha i kwas oleanolowy. www.lazelactive.pl powodując jego trwałą utratę i destrukcję mieszka. Zabiegi mogą być przeprowadzone na każdym rodzaju skóry. Sprostowanie: W numerze 3/2014 KE, s. 177, w artykule Sekwencyjna kuracja kosmetyczna www.beauty-planet.pl VENUS LEGACY™ rozjaśniająca przebarwienia, podano błędny adres strony internetowej. Nowy standard zabiegowy - Technologia VENUS 4D™ : Prawidłowy adres to www.lazelactive.pl • nieinwazyjne konturowanie ciała, Za pomyłkę przepraszamy. ESTELAN na przebarwienia • redukcja cellulitu, • wygładzanie zmarszczek, Zestaw Estelan belgijskiej firmy SRS Solution pozwala pozbyć • redukcja obwodu, się przebarwień, zmian trądzikowych, blizn, a nawet drob- • wygładzenie oraz zwiększenie napięcia skóry twarzy, nych zmarszczek. szyi i ciała. Estelan to przełom w kosmetologii. Dzięki innowacyjnej technologii skóra staje się wolna od przebarwień, wyprysków, drobnych zmarsz- www.bogdani.pl LASER DIODOWY SPIDER czek. Estelan przywraca równowagę skórze tłustej i mieszanej. Przeznaczony jest Półprzewodnikowy laser diodowy SPIDER to jedno z najbar- do użytku profesjonalnego, przy silnym działaniu jest równocześnie bezpieczny. dziej zaawansowanych urządzeń do zamykania popękanych Produkt jest odpowiedni dla każdego rodzaju skóry. Główne wskazania do stoso- naczynek, niezależnie od ich umiejscowienia, do walki z trą- wania to: piegi, melasma, znamiona barwnikowe, rozszerzone pory, nadmierne dzikiem i wybielania zębów. Emitując falę odpowiedniej dłu- wydzielanie łoju, skóra z oznakami starzenia. gości, Spider zapewnia całkowitą koagulację naczynia, dzięki W skład zestawu wchodzą: płyn oczyszczający 10 ml, pre Peeling 10 ml, Estelan 1 maseczka 15 g, Estelan 2 krem 30 g. czemu przynosi natychmiastowe rezultaty. SPIDER jest urządzeniem o masie zaledwie 13 kg i może być łatwo prze- www.beautymedica.com.pl wożony zarówno wewnątrz placówki, jak transportowany na zewnątrz (w zestawie walizka do transportu). Dla lekarzy opracowano specjalną wersję lasera 272 wzbogaconą o głowice chirurgiczne. www.cosmed24.pl vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 273 Mikropigmentacja to nie tylko makijaż Większości osób mikropigmentacja kojarzy się z makijażem permanentnym. Do niedawna wykonywana była głównie dla podkreślenia konturów ust, brwi, linii rzęs. Obecnie mikropigmentacja odkrywa duże możliwości w tuszowaniu blizn i defektów skóry, znajdując zastosowanie w medycynie. Wielokrotnie pomaga odbudować dobre samopoczucie pacjenta w trakcie leczenia i przywrócić równowagę psychiczną. Dzięki pigmentacji medycznej możemy pokryć blizny i defekty skórne po operacjach i wypadkach, zrekonstruować czerwień wargową po rozszczepieniu oraz po liftingu twarzy. PLACÓWKI Broadway Beauty Medycyna estetyczna / prezentacja Katowice 40-231 Katowice ul. Bohaterów Monte Cassino 2 B tel. +48 32 702 02 49 tel. +48 32 702 02 09 [email protected] [email protected] Warszawa 02-838 Warszawa - Ursynów ul. Raniuszka 6 tel. +48 22 205 07 41 mob. +48 889 266 350 [email protected] Poznań 61-308 Poznań ul. Ługańska 16A MIKROPIGMENTACJA MEDYCZNA Podstawą do przeprowadzenia zabiegu jest profesjonalny i szczery wywiad. Osoby poddające się mikropigmentacji medycznej są najczęściej po wypadkach, operacjach zniekształcających ciało, ale przede wszystkim po przebytej chorobie nowotworowej lub w trakcie walki z rakiem. Należy więc umiejętnie przeprowadzić rozmowę, tak aby dowiedzieć się, czy są psychicznie gotowe na przeprowadzenie pigmentacji i czy ich oczekiwania nie przewyższają realnych efektów pozabiegowych. W pigmentacji medycznej oczekiwania pacjenta to jeden z najważniejszych aspektów zabiegu. Mikropigmentacja daje duże możliwości w aplikacjach medyczno-estetycznych, zwłaszcza przy rekonstrukcji brodawki sutkowej. Można ją zastosować zarówno po zabiegach pomniejszania i powiększania piersi, jak i po częściowej lub całkowitej mastektomii (tattoing). tel. +48 61 875 48 84 [email protected] WIELKA BRYTANIA Otwarcie – Listopad 2014 Northampton Gold Street 31 tel. +44 781 045 10 71 [email protected] www.broadwaybeauty.pl www.lipigments.pl 274 PIGMENTACJA SKÓRY GŁOWY Równie spektakularne efekty daje pigmentacja rekonstrukcyjna włosów po przeszczepie skóry głowy lub u osób cierpiących na łysienie plackowate. Proces mikropigmentacji włosów polega na przenikaniu przez warstwę naskórka wprowadzonego za pomocą odpowiednich igieł pigmentu lub mieszanki pigmentów. Proces ten stymuluje mieszki włosowe, co daje możliwości odtworzenia istniejącej linii włosów lub włosów w różnych częściach głowy w zależności od wymagań klienta. Podczas mikropigmentacji pigmenty są podawane do naskórka w celu utworzenia tzw. medycznego tatuażu, który symuluje wygląd owłosionej głowy lub mocno przyciętych włosów, niezależnie od stadium ich utraty. Do zastosowania tej techniki używa się różnych rozmiarów igieł, różna jest głębokość penetracji, kąt nachylenia, kolory pigmentów, które są używane w zależności od określonych obszarów skóry głowy, odcienia skóry pacjenta, oczekiwanego ostatecznego wyglądu. Zakres cieni i tonów pigmentu gwarantuje replikę mieszków włosowych spójną z naturalnym rozmiarem, kształtem, gęstością włosów. Symulacja artystyczna włosów jest stosowana w następstwie specjalnie opracowanego procesu wraz z szerokim wachlarzem technik dermapigmentacji skóry głowy. Implant pigmentu na poziomie naskórka tworzy replikę włosa. Celem mikropigmentacji nie jest tworzenie nowego wizerunku pacjenta. Ma ona jedynie zaznaczyć zalety oraz dokonać korekty wad. Efekt zabiegu mikropigmentacji, a więc czas utrzymania się barwnika w skórze, jest indywidualny. Z reguły trwa od trzech do pięciu lat. W dużej mierze zależy od typu cery, sposobu pielęgnacji skóry, przyjmowanych leków, stosowanej techniki zabiegowej, rodzaju użytego pigmentu oraz głębokości aplikacji. Zabieg mikropigmentacji w Polsce jest nadal nowością, u wielu badanych pacjentów stwierdza się brak zaufania, a także blokadę psychiczną przed ujawnieniem defektów czy kompleksów. Szczerość i otwartość wobec pacjenta podczas zabiegów pigmentacji medycznej to motto profesjonalisty. Pacjent odkrywa przed nami defekt cielesny i obdarza nas zaufaniem, którego nie wolno nam zawieść. Ważny jest profesjonalizm, wiedza, odpowiednio dobrany sprzęt i prawidłowe podejście psychologiczne. Żaneta Stanisławska właścicielka Broadway Beauty, międzynarodowy trener z zakresu makijażu permanentnego i mikropigmentacji medycznej, wykładowca akademicki, juror Mistrzostw Makijażu Permanentnego, twórczyni Li Pigments w Polsce vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Żródło: www.aston.pl Wprowadzenie Problemy screeningu raka piersi w Polsce Barriers for breast cancer screening in Poland Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. Zgodnie ze statystykami Krajowego Rejestru Nowotworów w 2012 roku na raka piersi zachorowało 17 000 kobiet (współczynnik surowy zachorowalności 86/100 000, standaryzowany współczynnik zachorowalności 52/100 000). Obecnie nie ma skutecznej metody zapobiegania zachorowaniu na raka piersi. W XXI wieku nadal najskuteczniejszym sposobem walki z tym nowotworem pozostaje wczesne wykrycie, które decyduje o sukcesie leczenia [1, 2]. Jak podaje Światowa Organizacja Zdrowia WHO (World Health Organization), skuteczne programy badań przesiewowych w ciągu 8-10 lat obniżają umieralność kobiet z powodu raka piersi o 25-45% [3]. Zgodnie z rekomendacją Rady Europejskiej w sprawie screeningu raka (z 2 grudnia 2003 roku) screening jako element społecznej polityki zdrowotnej powinien być skierowany do kobiet w wieku 50-69 lat i oferować badania mammograficzne w odstępach 2-letnich [4]. W Polsce dotyczy to ponad 5 milionów kobiet. Jednak zgodnie z danymi Eurostat w grupie wiekowej 50-69 lat mammografię przynajmniej raz w życiu wykonało niecałe 80% Polek, co daje Polsce 10 miejsce (na analizowanych 19 krajów UE). Największy procent kobiet, które przynajmniej raz w życiu wykonały mammografię, wykazuje Francja (ponad 90%), najniższy – Rumunia (ponad 10%) [5]. Przed uruchomieniem w Polsce Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka obserwowano gwałtowny wzrost zachorowalności na raka piersi [5]. Wyniki obserwacji 5-letnich przeżyć były niezadowalające (szczególnie w porównaniu z innymi krajami Europy: Polska – 73,9%; Szwecja – 86,3%; Islandia – 93,4%) [6, 7]. Za ten stan rzeczy w opinii specjalistów odpowiadało zbyt późne wykrywanie choroby. Kilka lat po uruchomieniu populacyjnego programu nie udało się przekroczyć progu 50% objęcia Polek badaniami (zgodnie z danymi Systemu Informatycznego Monitorowania Profilaktyki SIMP na dzień 1 stycznia 2014 roku badaniami objęto 2 326 180 z 5 266 416 Polek w wieku 50-69 lat). Według danych z 2012 roku dotyczących wydatków na profilaktykę i zdrowie publiczne na osobę w USD PPP (Purchasing Power Parity) Polska zajmuje przedostatnie miejsce z wydatkami na poziomie 27 USD. Dla porównania w Holandii wydatki te wynoszą 227 USD na osobę [8]. Streszczenie Abstract Słowa kluczowe: rak piersi, finansowanie profilaktyki, screening, badanie ankietowe Key words: breast cancer screening, screening program evaluation Rak piersi jest najczęściej występującym nowotworem złośliwym u kobiet w Polsce. W XXI wieku o sukcesie leczenia tego nowotworu nadal decyduje wczesne wykrycie, dlatego najskuteczniejszym sposobem walki z nim pozostają badania przesiewowe. Szukając przyczyn niezadowalającej zgłaszalności na profilaktyczne badania mammograficzne, postanowiono przeprowadzić własne badania, koncentrując się na punkcie widzenia samych kobiet. Wyniki zestawiono z przeglądem literatury na temat finansowania profilaktyki w Polsce. Celem badania było poznanie opinii kobiet na temat badań profilaktycznych. Wykazano, że uczestnictwo w badaniach profilaktycznych wzrasta wraz ze stopniem wykształcenia uczestniczek. Najczęściej wymienianymi przez respondentki barierami okazały się: brak dolegliwości w piersiach przy równoczesnym braku wiedzy o potrzebie wykonywania takich badań, brak w miejscu zamieszkania stacjonarnego ośrodka wykonującego badania oraz brak czasu. Medycyna / nauka �� 276 Breast cancer is the most common malignan- Agnieszka Dyzmann-Sroka, cy among women in Poland. In the twenty-first Anna Kubiak, Maciej Trojanowski century success of treatment of the cancer is still Zakład Epidemiologii i Profilaktyki Nowotworów (Wojewódzki Ośrodek Koordynujący Populacyjny determined by an early detection. It is worth Program Wczesnego Wykrywania Raka Piersi) asking why women in Poland do not participaWielkopolskie Centrum Onkologii te in the screening examinations that are free of ul. Garbary 15, 61-866 Poznań charge and can save their life? When looking for tel. +48 605 828 873 the causes of unsatisfactory participation levels e-mail: [email protected] observed for screening mammography it was decided to conduct our own research focusing them on the women point of view. The purpose of the study was to investigate the opinions of the women on what discourages them, and what encourages them for screening examinations. The study showed that participation in screening increases with education and accessibility to examinations. The most often mentioned by respondents barriers proved to be: lack of symptoms in the breast in the absence of knowledge regarding otrzymano / received: the need for such research, lack of stationary 15.10.2013 mammography facility and lack of time. poprawiono / corrected: 30.10.2014 zaakceptowano / accepted: Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 05.11.2014 275 Trudno się zatem dziwić, że wskaźniki związane z czynniW grupie badanych pracownic WCO znalazło się 101 kami ryzyka chorób cywilizacyjnych Polski są zdecydowa- respondentek w wieku 50-69 lat. W ciągu ostatnich 2 lat nie wyższe w porównaniu do krajów, które w praktyce od badanie mammograficzne wykonało 75% z nich (Rys. 2), lat stosują zasadę, że lepiej jest zapobiegać, niż leczyć [9]. co stanowi bardzo dobry wynik. Zgodnie z wytycznymi WHO i standardami europejskim objęcie badaniami el pracy screeningowymi 70% populacji powinno przynieść 25% Celem pracy było znalezienie przyczyny niskiej zgłaszal- obniżenie umieralności z powodu raka piersi [3, 4]. ności Polek na profilaktyczne badania mammograficzne oraz próba odpowiedzi na pytania: dlaczego kobiety w Polsce nie zgłaszają się masowo na bezpłatne badania profilaktyczne oraz co zachęciłoby je do udziału. C Materiał i metody Badania o charakterze kwestionariuszowym przeprowadzono w lipcu w latach 2011 i 2012, wśród kobiet na terenie województwa wielkopolskiego. W pierwszym badaniu ankietowym (B1), przeprowadzonym w 2011 roku przez studentów elektroradiologii, wzięły udział 3203 kobiety w wieku od 50 do 69 lat (do analizy zakwalifikowano 3164 kompletne ankiety). Celem badania było znalezienie odpowiedzi na pytanie o przyczyny rezygnacji Wielkopolanek z udziału w badaniu profilaktycznym oraz o sposoby promocji tego typu badań. W założeniu warunkiem koniecznym była płeć (tylko kobiety), wiek (pomiędzy 50 a 69 lat) oraz zróżnicowanie grupy ze względu na miejsce zamieszkania (miasto Poznań, inne miasto, wieś) i wykształcenie (podstawowe i niższe, zasadnicze zawodowe, średnie z maturą, wyższe – co najmniej licencjat). Uczestniczkom zapewniono anonimowość i możliwość wycofania się w każdym momencie z wypełniania ankiety. Były także informowane o celach i zasadach badania. W drugim badaniu ankietowym (B2), przeprowadzonym wśród pracownic Wielkopolskiego Centrum Onkologii (WCO) w lipcu 2012 roku, uwzględniono 374 respondentki. Celem badania było zbadanie wiedzy na temat wybranych programów profilaktycznych skierowanych do kobiet, opinii co do barier i korzyści związanych z uczestnictwem w tych programach. Z założenia ankiety miały być krótkie i skupiać się na dwóch konkretnych zagadnieniach: –– wskazywać powody niepoddania się badaniu profilaktycznemu, –– podpowiadać rozwiązania, które w opinii respondentek zachęciłyby kobiety do badań. Dodatkowo przeprowadzono przegląd literatury dotyczącej finansowania profilaktyki w Polsce w porównaniu do krajów UE. Rys. 2. Zestawienie wyników odpowiedzi na pytanie: Czy kiedykolwiek miała Pani wykonaną mammografię diagnostyczną lub profilaktyczną (B2) Źródło: Opracowanie własne Uczestnictwo w badaniach profilaktycznych wzrasta wraz z poziomem wykształcenia. Najniższy procent uczestnictwa w programie badań profilaktycznych stwierdzono w grupie kobiet z wykształceniem niepełnym i podstawowym (42%), najwyższy (75%) wśród kobiet z wykształceniem wyższym (Rys. 3). Rys. 3. Wykształcenie a udział Wielkopolanek w mammograficznych badaniach profilaktycznych (B1). Źródło: Opracowanie własne Prawie 60% ankietowanych mieszka w miastach mniejszych niż Poznań. Na uczestnictwo w badaniach ma wpływ yniki dostępność do programu. W 2011 roku badania profilakWpływ wykształcenia i miejsca zamieszkania na udział tyczne w Wielkopolsce realizowało w trybie stacjonarnym w badaniach 18 świadczeniodawców, w tym 7 zlokalizowanych w PoWśród 3164 ankietowanych Wielkopolanek aż 59% wyko- znaniu. Najwyższy udział w badaniach stwierdzono wśród nało badanie mammograficzne w ciągu ostatnich 2 lat (Rys. 1). mieszkanek stolicy i innych miast Wielkopolski (Rys. 4). W 276 Rys. 1. Udział Wielkopolanek w mammograficznych badaniach profilaktycznych (B1). Źródło: Opracowanie własne Rys. 4. Miejsce zamieszkania a udział Wielkopolanek w mammograficznych badaniach profilaktycznych (B1). Źródło: Opracowanie własne vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Bariery i korzyści Według definicji profesor Łuszczyńskiej „(…) bariery to przekonania kobiet, ich uczucia i myśli, które utrudniają udział w badaniu profilaktycznym. Natomiast „(…) korzyści to przekonania kobiet, ich uczucia i myśli, które sprawiają, że kobiety czują się zmotywowane, by wziąć udział w przesiewowej mammografii, zamierzają na nią pójść, decydują się na ponowne uczestnictwo w badaniu, niezależnie od przeszłych doświadczeń z mammografią chcą regularnie brać w niej udział, itd.” [10]. Bariery dotyczące uczestnictwa w badaniach profilaktycznych można podzielić na indywidualne (zależne od samych kobiet) oraz organizacyjno-strukturalne (które od kobiet zależą w mniejszym stopniu). W badaniu 1. wyodrębniono siedem barier i zaproponowano dodatkową odpowiedź ogólną, tzn. inny powód niepoddania się badaniu. W badaniu 2. ograniczono się do pytania otwartego: dlaczego część kobiet nie zgłasza się na badanie profilaktyczne? W pytaniu o korzyści w badaniu 1. zaproponowano sześć przykładów oraz poprzez osobne pytanie otwarte pozostawiono możliwość wypowiedzenia własnych opinii i przedstawienia własnych propozycji. W badaniu 2. ograniczono się do pytania otwartego: co mogłoby zachęcić kobiety do badań? O bariery zapytano te z ankietowanych Wielkopolanek, które w ciągu ostatnich 2 lat nie wykonały badania mammograficznego (n=1304).Najczęściej wskazywane były: –– brak dolegliwości w piersiach, –– strach przed badaniem, –– strach przed diagnozą „rak”, –– brak stacjonarnego ośrodka w miejscu zamieszkania ankietowanej (Rys. 5). Zaledwie 3% ankietowanych odpowiedziało, że nie poddało się badaniu, ponieważ nie słyszało o takiej możliwości, a 5% jako barierę wskazało fakt, że nie wie, na czym polega takie badanie. 9% odpowiedzi wskazywało na inne, niewymienione wcześniej bariery. Rys. 5. Przyczyny niezgłoszenia się na badanie profilaktyczne (B1) Źródło: Opracowanie własne Pracownice Wielkopolskiego Centrum Onkologii zapytane o przyczyny niezgłaszania się na badania profilaktyczne zgłosiły 650 barier (niektóre ankietowane podały nawet kilka propozycji). W ich opinii najczęstszym powodem rezygnacji z uczestnictwa w programie jest: –– strach (202 odpowiedzi), głównie przed diagnozą „rak piersi”, trudami długotrwałego leczenia, zaindukowaniem raka, bolesnością samego badania czy nawet koniecznością dalszych badań; –– brak wiedzy (134 odpowiedzi). Respondentki pisały o potrzebie informowania o tym, gdzie takie badanie można wykonać, że jest ono wykonywane nieodpłatnie, bez skierowania, zaproszenia, kolejek. Sugerowały również konieczność wyjaśnień: po co takie badanie się przeprowadza, dlaczego należy je realizować i jakie kroki podjąć w przypadku wykrycia nieprawidłowości; –– brak czasu (110 odpowiedzi) na wykonanie badania, zajęcie się swoim zdrowiem. 29 odpowiedzi typu „nie badają się, bo myślą, że rak ich nie dotyczy, bo nie mają objawów choroby, dolegliwości” w połączeniu ze 134 odpowiedziami „brak wiedzy” świadczy o tym, że za mało i niewłaściwie mówi się o programie, a informacje na temat profilaktyki raka piersi wciąż są niespójne i wymagają uzupełnienia. Tabela 1. Propozycje zwiększenia zgłaszalności na badania zaproponowane przez Wielkopolanki (B1) Liczba [%] Kampania w mediach, ulotki, plakaty z adresami placówek, w których można wykonać badanie, akcje promujące w małych miejscowościach, upominki, nagrody pieniężne, wycieczki albo niższe składki zdrowotne Propozycja 180 23% Łatwiejszy dostęp do mammografii, więcej ośrodków, najlepiej przy lokalnych przychodniach lub badanie podczas wizyty u ginekologa, badania blisko miejsca zamieszkania, dowóz lub bezpłatny dojazd, mammobus i badania stacjonarne także w dni wolne od pracy 142 18% Przymus, podwyższenie składki ubezpieczenia zdrowotnego za brak badań profilaktycznych, badanie obowiązkowe np. jako badanie okresowe, wysyłanie na badanie przez zakład pracy lub badanie w zakładzie pracy i w czasie pracy, kara za niestawienie się, podwyżka za wykonanie lub dzień wolny, szkolenia w miejscu pracy 119 15% Większy nacisk na profilaktykę, zwiększanie świadomości zdrowotnej, zmiany nastawienia do badań, promowanie badań poprzez akcje, pozytywne statystyki, hasła: „wczesne wykrycie ratuje życie”, „zdrowie i długie życie z rodziną”, „samokontrola”, „zbadaj się, przecież to nic nie kosztuje, a tak wiele znaczy”, wiedza o samym badaniu, jego celu i znaczeniu, zapewnienie o jakości sprzętu i bezpłatności oraz skuteczności badania 113 14% Zaangażowanie w kampanię lekarzy rodzinnych, ginekologów i innych specjalistów 71 9% Spotkania z amazonkami, uczestnictwo w badaniu koleżanki, rodziny, sąsiadki, znanych osób, obecność męża przy badaniu, zetknięcie z rakiem, rozmowa z lekarzem na temat zachorowania na nowotwory, łatwiejszy dostęp do specjalisty onkologa 44 6% Przyjazne podejście personelu, a po badaniu możliwość wypicia kawy 22 3% Zakres wiekowy od 30., 40., 45. do 70. r.ż., a nawet bez ograniczeń wiekowych lub częstsze badanie 19 2% Zmiany w piersiach, troska o zdrowie lub predyspozycje genetyczne 18 2% Gwarancja bezbolesnego badania, mniej bolesne badanie 16 2% Przełamanie strachu przed diagnozą choroby, wyniszczającym organizm leczeniem, utratą życia 12 2% Internetowa rejestracja, krótki okres oczekiwania na badanie, natychmiastowy wynik, badanie bez wcześniejszej rejestracji, większa elastyczność terminów 11 1% Zaproszenie imienne, zaproszenie telefoniczne, przypomnienie SMS-em lub e-mailem o upływającym terminie kolejnego badania 9 1% Gwarancja opieki 2 0% Odwaga i chęci do tych badań 2 0% Statystyki zachorowań 1 0% Źródło: Opracowanie własne Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 277 Dla badanych Wielkopolanek największą zachętą do wykonania badania profilaktycznego byłyby imienne zaproszenia otrzymane pocztą i obowiązek uczestniczenia w takim badaniu (Rys. 6). Tylko 8% odpowiedzi wskazało, że upominki byłyby skuteczną formą zachęty do badań. Rys. 8. Udział lekarzy POZ w upowszechnianiu informacji o badaniach profilaktycznych (B1) Źródło: Opracowanie własne 26% Wielkopolanek, które o programie badań profilaktycznych dowiedziały się z innych źródeł niż lekarz POZ, najczęściej wskazywało zaproszenie imienne, telewizję i kampanie medialne (Rys. 9). Rys. 6. Skuteczne formy zachęty do badań wskazywane przez Wielkopolanki (B1) Źródło: Opracowanie własne W pytaniu otwartym zapytano, co zachęciłoby kobiety do badań profilaktycznych. Swoje propozycje podało 718 ankietowanych (Tabela 1). Analizując odpowiedzi w tabeli 1, należy przeanalizować wydatki, jakie ponoszone są na profilaktykę oraz zdrowie publiczne w Polsce. Polska z 27 USD wydawanymi na osobę zajmuje przedostatnie miejsce w rankingu 18 krajów UE (Rys. 7). Rys. 7. Wydatki na profilaktykę oraz zdrowie publiczne na osobę w USD PPP, 2010 rok [8] Źródło: Opracowanie własne Polska wydaje zdecydowanie mniej środków na opiekę zdrowotną niż inne kraje UE [11]. Dyskusja i wnioski praktyczne 278 Rys. 9. Inne niż lekarz POZ źródła informacji o badaniach profilaktycznych Źródło: Opracowanie własne Wymienione przez respondentki źródła wskazywały także wyniki wcześniejszych badań. Rolę mediów w badaniu Ex MBA oraz Millward i Brown respondentki wskazywały w pierwszej trójce [12]. Problemem pozostają wspomniane ograniczone możliwości finansowe – żadna stacja telewizyjna (również ta publiczna, z misją) nie zgadza się na bezpłatne emitowanie ogłoszeń, nawet tych dotyczących kampanii społecznej na rzecz walki z rakiem piersi. Z zagadnieniem kampanii związany jest także problem zwiększenia świadomości zdrowotnej kobiet. Raport potwierdził wcześniejsze opinie, że kobiety wykształcone, o wyższym statusie socjoekonomicznym częściej zgłaszają się na badania profilaktyczne [10,12,13]. Polki wiele wiedzą o badaniach profilaktycznych i raku piersi, ale wiedza ta wymaga usystematyzowania [9]. Ankietowane kobiety wiedzą, że: –– rak piersi jest groźną chorobą; –– zbyt późna diagnoza jest przyczyną śmierci wielu kobiet; –– należy systematycznie badać piersi; –– rak piersi wcześnie wykryty jest uleczalny; –– najlepszym sposobem na wczesne wykrycie raka piersi jest mammografia, która pozwala na wykrycie zmian niewyczuwalnych palpacyjnie (przedklinicznych). Przeprowadzone wśród Wielkopolanek i pracownic WCO Jednak pytane o przyczyny niezgłoszenia się na badabadania wykazały potrzebę kontynuowania szeroko zakrojonej kampanii na rzecz upowszechniania w społe- nie wskazywały na bariery takie jak: –– strach przed rozpoznaniem raka; czeństwie wiedzy o profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka piersi. Ankietowane uważają, że zgłaszalność po- –– brak wiary w skuteczność leczenia, możliwość wyleczenia raka; prawiłaby kampania w mediach w połączeniu z plakatami –– przekonanie, że na raka piersi chorują tylko kobiety i ulotkami w kościołach, supermarketach. W odpowiedzi obciążone genetycznie; na pytanie o źródło informacji o badaniach profilaktycz––„rak mnie nie dotyczy” („nie jestem w grupie ryzyka”); nych 38% Wielkopolanek wskazało lekarza podstawowej –– brak objawów choroby („myślę, że jestem zdrowa”) [13]. opieki zdrowotnej POZ (Rys. 8). vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna To, że Wielkopolanki pytane o przyczyny rezygnacji z badania najczęściej wymieniały bariery takie jak brak dolegliwości, strach przed diagnozą, strach przed samym badaniem, oznacza, że nadal nie rozumieją istoty i celowości badań profilaktycznych. Nadal nie wiedzą, że na badania profilaktyczne powinny zgłaszać się: –– potencjalnie zdrowe kobiety (bez objawów raka piersi); –– pomimo że czują się zdrowe (mammografia to nieinwazyjne badanie rentgenowskie pozwalające na wykrycie bardzo małych zmian w piersi, jeszcze przed klinicznym ujawnieniem się raka piersi); –– pomiędzy 50. a 69. r.ż. (ponieważ najwyższa zachorowalność na raka piersi obserwowana jest u kobiet w wieku powyżej 50 lat – wiek jest istotnym czynnikiem ryzyka w raku piersi). Cieszyć może fakt, że zaledwie 3% ankietowanych kobiet nie słyszało o badaniu profilaktycznym. To, że 8% respondentek nie wie, gdzie takie badanie można wykonać, stanowi argument za tym, by nadal nie ustawać w upowszechnianiu informacji o programie. Proszone o wymienienie korzyści, na pierwszych miejscach Wielkopolanki wskazały zaproszenie imienne otrzymane pocztą, przymus, przyjazd mammobusu. Skuteczność zaproszeń potwierdzały już wcześniejsze badania (Millward i Brown, Ex MBA, PAB), jak również odpowiedzi kobiet z ankiety wypełnianej przed wykonaniem profilaktycznego badania mammograficznego (SIMP). Czasami dopiero 10. zaproszenie zdyscyplinuje kobietę do badania, jednak nie ma wątpliwości, że zaproszenia stanowią istotny, stosunkowo tani (ok. 1,7 PLN) i konieczny element działań na rzecz skutecznego zachęcenia kobiet do badań. Jak wykazują statystyki SIMP, wśród prawie 106 000 Wielkopolanek, które w 2011 roku zgłosiły się na badanie profilaktyczne, aż 68% o możliwości wykonania bezpłatnego badania profilaktycznego dowiedziało się właśnie poprzez zaproszenie imienne otrzymane drogą pocztową. Wielkopolanki podkreślały także wagę dostępności do badań. Kobiety chcą mieć możliwość wykonania badania w pobliżu miejsca zamieszkania, najlepiej przy przychodni, w miejscu i podczas pracy albo w dzień wolny od pracy. To oznacza, że koniecznym staje się zwiększanie liczby świadczeniodawców, a tam, gdzie nie jest to możliwe – wysyłanie mammobusów. Do podobnych wniosków doszli autorzy badania Ex MBA, w którym prawie 50% ankietowanych zapytanych o odległość, jaką są w stanie pokonać, aby zrobić badanie, podało dystans „nie więcej niż 10 km” [13] (w Wielkopolsce pomiędzy ośrodkiem w Pile i ośrodkami w Poznaniu pozostaje obszar prawie 100 km, na którym badania mogą zapewnić wyłącznie mammobusy). Z badania przeprowadzonego przez Ex MBA wynikało, że 72% Polek przynajmniej raz w roku odwiedza lekarza POZ [13]. Uczestniczki wszystkich wymienionych badań ankietowych podkreślały rolę lekarza w motywacji do wykonania badania. W badaniu Capibus podały nawet propozycję, by to lekarz POZ pilnował terminarza badań profilaktycznych. Propozycje zaangażowania do promocji badań profilaktycznych lekarzy (głownie POZ) zgłaszały także Wielkopolanki. 38% ankietowanych o możliwości wykonania badania profilaktycznego dowiedziało się od lekarza POZ (Rys. 11). Co więcej, opinia lekarza POZ, jego zachęta do uczestnictwa w badaniach profilaktycznych wydaje się być bardzo Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 skuteczna. Wśród 1860 kobiet, które w ciągu ostatnich 2 lat zgłosiły się na badanie, aż 871 (47%) wskazało właśnie lekarza POZ jako źródło informacji o programie. Biorąc pod uwagę fakt, że spośród 1189 kobiet, które o możliwości wykonania bezpłatnej mammografii dowiedziały się od lekarza POZ, na badanie zgłosiło się 871, należy uznać, że zachęta ze strony lekarza POZ jest skuteczna (73%). W 2009 roku rozpoczęto starania, aby profilaktyczne badania piersi wpisać do kalendarza badań okresowych. W momencie gdy Ministerstwo Zdrowia i Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej doszły do porozumienia w tej sprawie, realizację pomysłu wstrzymał opór feministek. Co ciekawe, wśród propozycji zgłoszonych przez Wielkopolanki pomysł przymusu np. poprzez wpisanie profilaktyki do kalendarza badań okresowych cieszył się dużą popularnością zarówno w pytaniu zamkniętym (20%), jak i otwartym (18%). Same kobiety mówią o tym, że należy karać kobiety za niezgłaszanie się na badania (np. podwyższając składkę zdrowotną) albo nagradzać te, które się badają (poprzez obniżenie składki zdrowotnej, premię w zakładzie pracy, nagrody lub wolny dzień). Doświadczenia światowe wykazują, że rakiem nie należy straszyć, ale z wypowiedzi kobiet jasno wynika, że o raku piersi chciałyby wiedzieć więcej. Cenna byłaby możliwość porozmawiania z lekarzem (np. spotkania w zakładach pracy) czy amazonką (kobietą, która pokonała raka piersi), jak również przytaczanie większej ilości przykładów pozytywnych statystyk. Kobiety chcą słyszeć o tym, że badanie mammograficzne jest bezpieczne, sprzęt, na którym wykonywane są badania – dobry, a leczenie skuteczne (gwarancja, że onkolodzy potrafią skutecznie leczyć wcześnie wykrytą chorobę). Wielkopolanki oczekują także zmian w organizacji pracy pracowni przesiewowych. Część tych oczekiwań da się spełnić, dotyczy to np. możliwości wykonania badania w godzinach popołudniowych, w dni wolne od pracy, w czasie pracy i na terenie zakładu pracy, miły i przyjazny personel, a nawet możliwość wypicia kawy podczas oczekiwania na badanie. Z przyczyn oczywistych żądania natychmiastowego otrzymania wyniku, obecności męża podczas badania czy całkowitej bezbolesności badania dziś jeszcze spełnić się nie da. Część wniosków wskazuje na niedoinformowanie kobiet na temat: bezpłatności badania, krótkiego czasu oczekiwania na badanie (większość ośrodków wykonuje badania bez żadnego oczekiwania), większej elastyczności terminów (właśnie dlatego w wysyłanych zaproszeniach podawane są godziny pracy i telefony do rejestracji, aby kobieta sama wybrała odpowiadający jej termin). Podsumowanie W Polsce od 2007 roku profilaktyczne badania mammograficzne mogą być realizowane z zapewnieniem aktywności (prawie 100% kobiet kwalifikujących się do badań w danym roku otrzymuje zaproszenie imienne) oraz populacyjności (prawo do badań ma 100% zdrowych kobiet w wieku 50-69 lat – Narodowy Fundusz Zdrowia płaci za każde badanie). Niestety, część kobiet nie wykorzystuje tej możliwości. Niewątpliwe korzyści z udziału w badaniach profilaktycznych odnosi każda kobieta, u której zostanie wykryte wczesne stadium raka. Korzyścią taką jest możliwość zastosowania skuteczniejszego leczenia przy zachowaniu piersi. Jednak aby realizacja programu 279 przesiewowego zaowocowała obniżeniem umieralności Polek z przyczyn raka piersi, badaniami profilaktycznymi należałoby objąć przynajmniej 70% tej populacji, dlatego tak ważne jest znalezienie skutecznych form zachęcania kobiet do badań [14]. Literatura 1. J. Jassem, M. Krzakowski: Rak piersi, [w:] M. Krzakowski, R. Dziadziuszko, J. Fijuth i wsp.: Zalecenia postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w nowotworach złośliwych, Polska Unia Onkologii, tom I, Gdańsk 2011, 195-246. 2. Z. Wronkowski, M. Zwierko: Zasady i wyniki programu modelowego skryningu raka piersi i raka szyjki macicy w Polsce, 1999-2000, Nowotwory, 52, 2002, 157. http://www.eurocare.it/Database/tabid/77/Default.aspx, data wejścia: 10.01.2014. 8. B. Wojtyniak, P. Goryński, B. Moskalewicz: Sytuacja zdrowotna ludności Polski i jej uwarunkowania, Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego-Państwowy Zakład Higieny, Warszawa 2012. 9. M. Gujski, W.P. Kalbarczyk, Z. Tytko, A. Ścibek: Zdrowie priorytetem politycznym państwa – analiza i rekomendacje,Raport Instytutu Ochrony Zdrowia, Warszawa 2013. 10. A. Łuszczyńska, A. Bukowska-Durawa: Tysiąc kobiet, tysiąc barier. Dlaczego Polki nie robią badań cytologicznych? Badanie przeprowadzone na zlecenie firmy Siemens, Siemens 2011. 11. OECD (2012), Health at a Glance: Europe 2012, OECD Publishing http:// dx.doi.org/10.1787/9789264183896-en (data dostępu: 25.10.2014) . 3. P. Boyle, B. Levin: World Cancer Report 2008, WHO, Lyon 2008, 296-300. 12. A. Dyzmann-Sroka, A. Jędrzejczak, M. Trojanowski A. Kubiak: Przy- 4. N. Perry et al. (ed.): European guidelines for quality assurance in breast can- czyny niskiej zgłaszalności Polek na badania profilaktyczne, Zeszyty cer screening and diagnosis, Fourth edition, European Commission 2006. 5. Eurostat: http://epp.eurostat.ec.europa.eu/statistics_explained/index.php/Breast_cancer_screening_statistics (stan na dzień 25.10.2014). 6. J. Didkowska, U. Wojciechowska, W. Zatoński: Nowotwory złośliwe w Polsce w 2009 roku, Centrum Onkologii – Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie, Warszawa 2011. 280 7. Survival of Cancer Patients in Europe: The EUROCARE-4 Study, Naukowe, 2010; Suppl. 7 (1), str. 17-27. 13. A. Dyzmann-Sroka, M. Trojanowski, A. Kończalik, A. Jędrzejczak: Wiedza lekarzy o nowotworach i profilaktyce - raport dla województwa wielkopolskiego, Zeszyty Naukowe, 2008; 5(4), str. 155-179. 14. R. Kordek, J. Jassem, M. Krzakowski i wsp.: Onkologia. Podręcznik dla studentów i lekarzy, Medical Press, Gdańsk 2003. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna MAKIJAŻ PERMANENTNY LIFTING BEZ SKALPELA Wyzwaniem dla współczesnej kosmetologii i medycyny estetycznej jest niwelowanie zmian będących efektem starzenia się. Wśród zabiegów mających na celu odmłodzenie twarzy i przywrócenie jej harmonii coraz większą popularnością cieszy się makijaż permanentny. To doskonała alternatywa dla często bolesnych i drogich zabiegów medycyny estetycznej. Pozwala uzyskać natychmiastową, zauważalną poprawę wyglądu. BRWI Z wiekiem większość z nas może zacząć cierpieć na całkowity lub częściowy brak włosków na linii brwi. Odtworzenie bądź zagęszczenie łuku brwiowego, podkreślenie koloru brwi to typowe zabiegi pigmentacji pozwalające odzyskać ładne brwi oraz nadać twarzy wyrazistość. Korekta łuku brwiowego sprowadza się również do optycznego podniesienia opadającej powieki – tzw. efekt liftingu bez skalpela. Rozjaśnienie pod łukiem brwiowym optycznie powiększa powiekę, wizualnie podnosi brew i nadaje bardziej młodego wyglądu. Ten zabieg polecam również mężczyznom. Często „smutny” wyraz twarzy u mężczyzn będący rezultatem opadającej powieki można szybko, łatwo i w bardzo naturalny sposób skorygować. Istotne znaczenie ma nieprzerysowany wygląd, harmonijne i płynne podniesienie linii brwi. Permvisage ® MAKIJAŻ PERMANENTNY Pigmenty GOLDENEYE Nie zawierają substancji szkodliwych Stabilne odcienie bez niepożądanych zmian koloru Przedłużona trwałość i niezwykły blask Uzyskasz to co widzisz CRYSTAL TECH PRO OCZY Klientki w każdym wieku marzą o podkreślonych, wyrazistych oczach. Efekt ten można uzyskać, nanosząc permanentną kreskę na górnej lub/i dolnej linii rzęs. Osobom mającym problemy z rzadkimi rzęsami lub całkowitym ich brakiem polecam zagęszczenie rzęs górnych – technikę bardzo popularną z uwagi na naturalność i możliwość jednoczesnego skorygowania kształtu oka. Efekt odmłodzenia uzyskamy, wykonując specjalnym barwnikiem rozświetlającą kreskę nad górną linią rzęs bądź punktowo pigmentując barwnik w kącikach oka. Pozwoli to „otworzyć” oko i uzyskać świeży wygląd. USTA Częstym problemem nasilającym się z wiekiem jest zanikający kontur i opadające kąciki ust, również ich barwa traci na intensywności. Najczęściej odmładzając usta, dokonujemy podkreślenia konturu oraz nasycamy ich barwę barwnikiem zbliżonym do koloru naturalnej czerwieni wargowej. Dzięki temu usta stają się pełniejsze, bardziej wyraźne i rozświetlone, mają naturalny wygląd. Dopełnieniem całości jest wypełnienie odpowiednio dobranym pigmentem nieestetycznych zmarszczek pojawiających się wokół ust. Mikropigmentacja pozwala zwalczyć większość problemów, z jakimi spotykają się kobiety i mężczyźni w każdym wieku, dając zdecydowaną, zauważalną poprawę wyglądu natychmiast po zabiegu. Zachęcam do wprowadzenia usług makijażu permanentnego w salonie. Dobrze wykonany zabieg zapewni stałych klientów, a tym samym wzrost obrotów. R enata Grieger Właściciel firmy Cosmetics Group, generalnego dystrybutora marki Goldeneye w Polsce Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Goldeneye zdobywca nagrody Beauty Forum AWARD 2009 • 2010 • 2011 • 2012 • 2013 • 2014 za najlepsze urządzenie do mikropigmentacji AKADEMIA GOLDENEYE WARSZTATY I SZKOLENIA 40-528 Katowice, ul. Kormoranów 40, tel.: (32) 251 85 54 fax: (32) 205 41 20 www.cosmeticsgroup.pl 281 Dla mnie makijaż permanentny jest sztuką! Katarzyna Wilczyńska: Niewielu zdaje sobie sprawę, że historia makijażu permanentnego ma ponad dwa tysiące lat. Pierwsze trwałe makijaże wykonywano w Chinach, i choć główna zasada pigmentowania do tej pory nie uległa zmianie, dziś makijaż permanentny można wykonać dużo bardziej perfekcyjnie oraz bezpieczniej. Żaneta Stanisławska: Makijaż permanentny staje się coraz bardziej powszechny zarówno ze względu na swoje aspekty estetyczne, jak i praktyczne. W przeciągu ostatnich piętnastu lat dziedzina ta mocno ewoluowała, pojawiły się nowe techniki wykonywania makijażu, urządzenia, pigmenty, a także nowe zastosowania mikropigmentacji. Mówię między innymi o mikropigmentacji medycznej, która w niejednym przypadku okazuje się być jedyną skuteczna metodą na poprawę wyglądu, a przede wszystkim samopoczucia danej osoby. K.W.: Zgadza się, obecnie makijaż permanentny nie jest już tylko trendem w upiększaniu. Mikropigmentacja służy do wypełnienia konturu ust, zarysu brwi, linii oczu. Coraz częściej stanowi również alternatywę dla innych metod kamuflażu łysienia, wykorzystuje się ją także w medycynie do korekty następstw wypadków losowych, mam tu na myśli blizny, oraz po terapiach nowotworowych. Ż.S.: Faktem jest, że mikropigmentacja medyczno-estetyczna jest jedną z nielicznych trwałych i bezpiecznych metod, które pozwalają wielu osobom na poprawę komfortu życia. Na tego typu rozwiązanie często decydują się osoby po chemio- i radioterapii, które straciły nie tylko włosy, ale także rzęsy i brwi. Mikropigmentacja medyczna pomaga nabrać wiary w siebie kobietom po mastektomii, wykorzystuje się ją również do zakamuflowania blizn po operacjach i wypadkach. Mało kto zdaje sobie sprawę, że aż co 700. noworodek rodzi się z rozszczepem wargi, tzw. zajęczą wargą, w wyniku czego powstaje blizna, która zniekształca czerwień wargową. Również i w tym przypadku mikropigmentacja zdaje się być najlepszym rozwiązaniem. Mikropigmentacja medyczna to przede wszystkim szansa na nową jakość życia. „Czarna oprawa przydaje głębi i niezwykłości spojrzeniu, bardziej jeszcze upodabnia oko do okna otwartego na nieskończoność” Charles Baudelaire, „Pochwała makijażu” 282 Żaneta Stanisławska właścicielka Broadway Beauty, międzynarodowy trener z zakresu makijażu permanentnego i mikropigmentacji medycznej, wykładowca akade- micki, juror Mistrzostw Makijażu Permanentnego, twórczyni Li Pigments w Polsce np. czy posiadają atesty. Nieodłącznym czynnikiem jest również sama intuicja oraz wrażenie, jakie wywarła na nas osoba mająca wykonać makijaż permanentny. K.W.: Linergista to zawód nie dla każdego. Wymagane są nie tylko wiedza i umiejętności praktyczne, ale również talent oraz wnikliwa psychoanaliza klienta. Ż.S.: Mikropigmentacja nie powinna być malunkiem, lecz powinna wspomagać naturę, a wykonana właściwie nie będzie wyglądać sztucznie. Dla mnie makijaż permanentny jest sztuką. Skupiając się na brwiach, biorę pod uwagę ich pierwotną formę, kontur, kierunek wzrostu włosków i dopiero wtedy „wskrzeszam je” do życia. Najlepszy makijaż permanentny to taki, który będzie nierozpoznany. Na rynku dostępnych jest wiele kursów oferujących szybkie przygotowanie do wykonywania makijażu permanentnego, jednak z doświadczenia wiem, że często nie zapewniają one wystarczającej wiedzy oraz praktyki, która jest niezbędna, by w pełni samodzielnie wykonywać zawód linergisty. Szczególnie widoczny jest brak wiedzy z zakresu analizy kolorystycznej, która jest niezbędnym i bardzo ważnym elementem makijażu permanentnego. Odpowiedzią na potrzeby dotyczące kształcenia osób pragnących wykonywać zawód linergisty jest Roczna Szkoła Makijażu Permanentnego oraz Mikropigmentacji Medycznej oferowana przez Broadway Beauty College. Jest to pierwsza tego typu oferta na rynku, która pozwala na zdobycie wyczerpującej i szerokiej wiedzy z zakresu mikropigmentacji oraz na uzyskanie odpowiednich umiejętności praktycznych. Wykwalifikowana kadra oraz zajęcia z lekarzami i autorytetami z poszczególnych dziedzin są gwarantem odpowiedniego przygotowania merytorycznego i praktycznego. BB College to 70% zajęć praktycznych. Po ukończonym kierunku linergistka jest promowana jako profesjonalistka w dziedzinie makijażu permanentnego i mikropigmentacji medycznej na stronie www.twojalinergistka.pl przeznaczonej dla klientów szukających usługi. http://broadwaybeauty.pl/szkola-2/ K.W.: W Polsce metoda makijażu permanentnego pojawiła się 10 lat temu. Od tego czasu została udoskonalona i obecnie jest oferowana w licznych gabinetach kosmetycznych. Makijaż permanentny nie jest już zabiegiem bardzo drogim, ekskluzywnym, będącym przejawem luksusu. Dla wielu gabinetów to pokusa na szybki zysk. Czym powinen kierować się klient, wybierając linergistę? Ż.S.: Aby utrzymać odpowiedni poziom oraz renomę dziedziny, jaką jest mikropigmentacja, wszystkie osoby wykonujące makijaż muszą posiadać odpowiednie kwalifikacje oraz umiejętności. Kluczem do osiągnięcia sukcesu, a co za tym idzie – długotrwałego zysku, jest przede wszystkim ciągłe doskonalenie i uzupełnianie wiedzy oraz monitorowanie trendów i nowości. Jest wiele czynników, które określają profesjonalizm gabinetu i osoby wykonującej mikropigmentację. Przede wszystkim warto sprawdzić kwalifikacje oraz uprawnie- www.broadway beauty.pl nia linergisty, świadczyć o nich będą zdobyte certyfikaty WARSZAWA POZNAŃ KATOWICE oraz portfolio prezentujące wykonane makijaże. Kolej- Mob. + 48 502 691 485 nym czynnikiem świadczącym o jakości wykonywanych usług jest sam gabinet. Powinien on być czysty i sterylny. Warto również zwrócić uwagę na jakość używanych urządzeń oraz materiałów, w szczególności pigmentów, 283 M 1 14-07-23 19:30 RON 57 -O ermanentny p aż ma kij NP KE-ORON.pdf C m ikr op Y ig m en CM MY CY ta c HF S M ja w ło s ó w Najbardziej zaawansowany aparat do makijażu permanentnego. Innowacyjne, opatentowane metody. Najwyższa precyzja. JEDYN5IE 7 ORON CMY K pozwala wykonać 5 zabiegów: www.abacosun.pl tel. 58 664 64 51 284 • makijaż permanentny • mikropigmentację włosów HFS • permanentny róż na policzkach • cienie na powiekach • makijaż paramedyczny vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Mirkopigmentacja skóry głowy jako skuteczna metoda maskująca łysienie Mimo postępów medycyny łysienie nadal stanowi duży problem. Same suplementy i preparaty kosmetyczne zazwyczaj nie przynoszą oczekiwanych rezultatów. Przeszczepy włosów często wiążą się z dużym ryzykiem i są kosztowne. Mikropigmentacja skóry głowy jest metodą, która w bezpieczny, przewidywalny w skutkach i stosunkowo niedrogi sposób pozwala na zakamuflowanie problemów związanych z łysieniem. Mikropigmentacja skóry głowy polega na wprowadzeniu barwnika w najgłębszą warstwę naskórka za pomocą pojedynczej cienkiej igły. Jej zastosowanie umożliwia całkowitą kontrolę nad głębokością wprowadzania barwnika oraz nad precyzyjnym nadawaniem kształtu. Inną metodą wprowadzania pigmentu jest stosowanie wałków, rolek, których zaletą jest szybkość zabiegu, jednakże efekt końcowy nie zawsze jest naturalny. Istnieje niebezpieczeństwo nierównomiernego wprowadzenia pigmentu, w wyniku czego może dojść po jakimś czasie do zmiany koloru. Skutkuje to niekiedy np. posiadaniem niebieskich włosów. Innym niepożądanym efektem działania rolek/wałków może być uszkodzenie skóry głowy i efekt „rozlanego pigmentu” w skórze. Mikropigmentacja właściwa stanowi bezpieczną metodę łagodzenia negatywnych skutków łysienia, ponieważ pozwala na pełną kontrolę nad jakością pigmentu w skórze. Nie zmienia on koloru i po pewnym czasie zanika, co na pierwszy rzut oka wydawać się może wadą. Zwróćmy jednak uwagę na fakt, że łysiejąca skóra głowy ma tendencje do dalszego łysienia i co pewien czas należy wykonywać zabiegi dopigmentowania kolejnych łysiejących miejsc. Pamiętajmy, że każdy pigment z czasem jaśnieje i trudno byłoby uzyskać identyczny efekt pigmentacji przy każdym kolejnym zabiegu. Poza tym skóra głowy zmienia z wiekiem Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 swoją strukturę, linia włosów opada i wskazane są korekty kształtu fryzury. Dlatego umieszczenie pigmentu w naskórku, a nie w skórze właściwej, tak jak ma to miejsce w przypadku klasycznego tatuażu, jest najbardziej ostrożnym i racjonalnym wyborem. Możliwość ponownej oceny efektu co dwa-trzy lata – bo z taką właśnie częstotliwością należy wykonywać zabiegi odświeżające – sprawia, że metoda jest idealnym rozwiązaniem dla tych, którzy nie chcą ryzykować możliwości zmiany wyglądu w przyszłości. Dla osób ze skłonnościami do siwizny (białe włosy), dalszego łysienia czy nawet przerzedzania włosów takie tymczasowe rozwiązanie jest najbardziej odpowiednie. Agnieszka Zapała e-mail: [email protected] Medycyna Estetyczna / artykuł EFEKT DZIAŁANIA I ZASTOSOWANIE Wynikiem działania mikropigmentacji jest stworzenie jak doskonalszej imitacji włosa, co pozwala na ukrycie łysienia zarówno androgenowego, jak i plackowatego. Metoda pozwala na uzyskanie efektu krótko strzyżonego włosa (naturalne włosy należy zgolić niemal do zera, metoda przeznaczona jest więc zazwyczaj dla mężczyzn) oraz optyczne zagęszczanie w przypadku rzadkich włosów zarówno u kobiet (najczęściej pigmentowana jest frontalna część skóry głowy – zakola oraz obszar przedziałka i korony głowy), jak i u mężczyzn (często są to dosyć rzadkie włosy po przeszczepie). Mikropigmentacja służy 285 również do zakrywania różnego rodzaju blizn, szram lub możliwość wypadnięcia większej ilości włosów. Należy też ubytków, na przykład po nieudanym przeszczepie czy uważać, aby efekt nie był przerysowany, na wypadek gdyby urazie głowy. Często podczas zabiegu rozwiązuje się kil- w przyszłości mężczyzna postanowił jednak ogolić włosy. ka problemów – np. zagęszczenie włosów po przeszczepie oraz ukrycie blizny powstałej w wyniku wycięcia paska z tyłu głowy, z którego pobierano włosy do przeszczepu. CHARAKTERYSTYKA PROBLEMÓW • Łysienie androgenowe Najczęściej pigmentuje się: zakola oraz szczyt głowy. Zabiegiem można też objąć całą powierzchnie głowy. Podczas zabiegu odtwarzana jest frontalna linia włosów. Należy optymalnie dostosować ją do twarzy i pracować niezwykle delikatnie, aby uniknąć efektu „garnka na głowie”. Linia frontalna ma sprawiać wrażenie rozmytej, delikatnie poszarpanej, tylko wtedy nie przykuwa nadmiernie uwagi i wygląda naturalnie. Kształt linii powinien być szczegółowo uzgadniany z klientem przed wykonaniem zabiegu. Linia może być zaokrąglona lub trójkątna, dla naturalnego wyglądu można nawet uzyskać efekt lekkich blizn na głowie. W przypadku pigmentowania zakoli czy szczytu głowy pracujemy pigmentem tak, by linia łącząca obszar pigmentowany z naturalnymi włosami była niewidoczna, dlatego też praktykuje się wejście w obszar naturalnych włosów i stopniowe rozrzedzanie pigmentacji. a) b) Fot. 2. Rzadkie włosy a) przed b) po zabiegu • Blizny Blizny są bardzo specyficzną powłoką, która często odrzuca pigment i należy na niej pracować w inny sposób niż na zdrowej skórze. W zależności od oczekiwań klienta włosy można ogolić, wtedy pigmentujemy blizny tak samo jak w przypadku pigmentowania łysienia androgenowego, lub pozostawić dłuższe, wtedy maskujemy bliznę gęściej. W efekcie blizna naturalnie chowa się we włosach. a) b) b) Fot. 3. Blizna a) przed b) po zabiegu Zabieg Mikro Hair można wykonać w chwili gdy w pełni zakończył się proces gojenia się blizny, czyli gdy przybrała ona biały kolor. Duży wpływ na jakość pigmentacji ma struktura blizny, im bardziej płaska, tym bardziej naturalny efekt jesteśmy w stanie uzyskać. Dlatego tak ważna jest dbałość c) a) o bliznę w procesie jej gojenia. Dodatkowym zabiegiem, który Fot. 1. Łysienie androgenowe a) przed b) w trakcie c) po zabiegu warto zaproponować klientom, jest terapia światłem lasera • Rzadkie włosy oraz terapia Skin Needling, rozluźniająca i zmniejszająca bliMikropigmentacja pozwala również na optyczne zagęsz- zny. W przypadku świeżych blizn stosowana jest więc techczenie długich lub półdługich włosów. Blada skóra staje nika łączona. W pierwszej kolejności wspomaga się procesy się ciemniejsza i nie prześwituje przez rzadkie włosy. Na gojenia skóry, następnie maskuje się bliznę. skórze uzyskujemy efekt delikatnego cienia dopasowanego idealnie do odcienia włosów. Jest on zbliżony do efektu, jaki uzyskuje się, maskując skórę głowy mikrowłóknami, Okres trwałości pigmentu (pozostawanie w naskórku) z tą różnicą, że efekt pozostaje na skórze przez minimum jest różny i trudny do dokładnego przewidzenia. Może półtora roku i nie wyklucza klienta z aktywnego życia. wynosić od 2 do nawet 5 lat, w zależności od indywiduU kobiet wykonuje się gęstą, ciemniejszą pigmentację. alnej reakcji skóry na pigmentowanie i jej zdolności do U mężczyzn pracuje się cieniem nieco lżej, ze względu na utrzymania barwnika w naskórku. TRWAŁOŚĆ DZIAŁANIA 286 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Istnieje kilka czynników, które mają wpływ na to, jak długo pigment pozostanie w skórze. Najważniejsze z nich to: • wiek; • czas regeneracji naskórka; • rodzaj skóry (gruba, cienka, łojotokowa, sucha); • rodzaj fototypu skóry; • ekspozycja na światło słoneczne lub solarium; • zażywanie leków, maści sterydowych itp. ZALETY METODY • w bezpieczny sposób kamufluje problem łysienia; • prawidłowo wykonany zabieg nie szkodzi nadal rosnącym włosom, wręcz przeciwnie, niejednokrotnie powoduje stymulację i wzrost nowych włosów, ponieważ mikronakłucia powodują lepsze ukrwienie skóry głowy. Podobną technikę wykorzystujemy w terapii Skin Needling; • zabieg nie wywołuje niepożądanego efektu; • zabieg mikropigmentacji nie wyklucza przeszczepu włosów w przyszłości. Jest idealnym rozwiązaniem uzupełniającym po przeszczepie, maskuje blizny oraz zagęszcza włosy; • efekt jest natychmiastowy, w zasadzie nie ma potrzeby rekonwalescencji. Po zabiegu skóra jest zaczerwieniona jedynie przez kilka dni. ZAGROŻENIA Należy unikać tatuowania skóry głowy, czyli aplikowania pigmentu w głąb skóry właściwej. Uniemożliwia to wydostanie się pigmentu ze skóry. W rozwiązaniu tymczasowym pigment samoistnie zanika oraz z czasem wyłuszcza się wraz z naturalnym procesem regeneracji naskórka. W tatuażu cząsteczka pigmentu zamknięta jest w skórze raz na zawsze, nie oznacza to jednak, że nie zmieni swojej struktury i nie dojdzie do zmiany koloru w kierunku niechcianych brązowych czy granatowych subtonów. Nie należy również poddawać skóry głowy mikropigmentacji za pomocą rolek/wałków, których zastosowanie może dodatkowo doprowadzić do poranienia skóry oraz niekontrolowanego rozlania się pigmentu w skórze. Inne zagrożenia, które występują w praktyce, to: złej jakości pigment, źle dobrany pigment – nieodpowiedni odcień, gęstość, źle wykonany rysunek, obrys głowy. To powoduje, że efekt jest nienaturalny. Co nas wyróżnia: § stawiamynanaturalnośćdziśklienciwymagają lekkichmakijażysubtelniepodkreślającychurodę § naszeszkolenienajlepiejnarynkuprzygotowuje dowykonywaniazawodulinergistkidzięki indywidualnej,przktycznejiwpełniautorskiej formulegwarantującejsukces § bezpłatnekonsultacjepoukończeniuszkolenia, wsparciemarketingowe § stawiamynarozwój–realizujemyszeregkursów zzakresuprofesjonalnejmikropigmentacji dlaosób,któreukończyłykurspodstawowy Podsumowanie Metoda mikropigmentacji skóry głowy jest rozwiązaniem, które pozwala ukryć problem łysienia oraz zamaskować blizny. Warunkiem sukcesu jest odpowiedni dobór narzędzi, dobrej jakości barwiki, precyzja wykonania i współpraca z klientem, tak aby uzyskać porozumienie pomiędzy jego oczekiwaniami a możliwościami ich realizacji. Przede wszystkim jednak należy zwrócić uwagę na doświadczenie osoby wykonującej zabieg. Podczasszkoleniazapewniamy bezpłatne zakwaterowanie,istniejemożliwość finansowaniazapomocąsystemu ratalnegolubleasingu www.naturalnypermanentny.pl tel. 22 757 20 24 [email protected] Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 287 288 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Zastosowanie oleju arganowego w kosmetologii Application of argan oil in cosmetology EKO Kosmetyka / nauka Wstęp Argania spinosa, zwana też arganią żelazną lub drzewem arganowym, należy do rodziny Sapotaceae. Jest endemitem rosnącym w południowo-zachodnim Maroku, między As-Sawira, Agadirem, Marrakeszem, Tiznit i Tarudant oraz na pustyni Negew w Izraelu [1]. Lasy arganowe chronią powierzchnię ziemi przed skutkami ulewnych deszczy lub erozją wywołaną wiatrem. Drzewo arganowe bardzo dobrze przystosowuje się do trudnych warunków środowiskowych związanych z suszą. W 1998 roku gatunek ten został wpisany na listę chronionej biosfery UNESCO (United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization) [1, 2]. Drzewo arganowe jest długowiecznym, wiecznie zielonym, ciernistym drzewem o poskręcanym, sękatym pniu, osiągającym wysokość ok. dziesięciu metrów. Żyje około 150-200 lat, choć znane są przypadki 400-letnich drzew. Pełną produktywność osiąga dopiero po pięćdziesięciu latach. Jedno drzewo może dostarczyć 1 litr oleju rocznie. Owoce rozwijają się rok; dojrzewają od czerwca do lipca. Są żółte, przypominające śliwkę, wewnątrz znajduje się miąższ oraz orzech, który mieści tłuste nasiona w ilości od jednego do trzech (Fot. 1 ). Owoce czarne i suche spadają z drzew [3, 4]. Streszczenie Abstract Olej arganowy pozyskiwany jest z nasion drzewa arganowego. Zawiera duże ilości tokoferoli, polifenoli, steroli i kwasów tłuszczowych. Znalazł zastosowanie w przemyśle kosmetycznym, fryzjerskim, spożywczym, medycynie ludowej oraz medycynie współczesnej. Działa nawilżająco, ujędrniająco, przeciwzmarszczkowo i przeciwzapalnie. Odżywia, uelastycznia oraz łagodzi podrażnienia skórne. Badania potwierdzają wpływ oleju arganowego między innymi na zmniejszenie wydzielania sebum, obniżenie poziomu cholesterolu oraz obniżenie ciśnienia. Olej z arganii wpływa korzystnie na układ immunologiczny, działa antyoksydacyjnie i przeciwcukrzycowo. Argan oil is extracted from seeds of the argan tree. Argan oil contains large amounts of tocopherols, polyphenols, sterols and fatty acids. It is used in cosmetic and food industry, traditional medicine and modern medicine. Argan oil has moisturizing, firming, anti-wrinkle and anti-inflammatory effects. It nourishes, tones and regenerates the skin, and soothes irritations. Studies confirm the effect of argan oil among other the reduction of sebum secretion, lowering cholesterol, and blood pressure reduction. Argan oil has beneficial effect on immune system, reveals antioxidant and antidiabetic activity. �� 290 Patrycja Hałas, Wydział Farmaceutyczny Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu ul. Fredry 10, 61-701 Poznań mob. +48 531 079 571 e-mail: [email protected] Honorata Nawrocka-Bogusz Katedra i Zakład Biofizyki Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu ul. Fredry 10, 61-701 Poznań otrzymano / received: 10.07.2014 poprawiono / corrected: 25.07.2014 Słowa kluczowe: olej arganowy, drzewo arga- Key words: argan oil, argan tree, tocopherols, zaakceptowano / accepted: nowe, tokoferole, poliferole, rytuał Hamman polypherols, Hamman 30.10.2014 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 289 Skład biochemiczny oleju arganowego Fot. 1. Owoce, orzechy oraz nasiona drzewa arganowego [17] Fot. 2. Olej arganowy [18] Metody otrzymywania oleju arganowego Olej arganowy, zwany marokańskim złotem lub migdałem Berberów, ma żółtobrązowy kolor, gorzkawo-orzechowy smak i delikatnie orzechowy zapach. Pozyskiwany jest z nasion [4]. • Metoda tradycyjna Olej arganowy produkowany jest w większości metodą tradycyjną (Fot. 3). Z 30 kilogramów nasion otrzymuje się 1 litr oleju. Jest to długi, pracochłonny proces. Nasiona z owocu drzewa arganowego są suszone, delikatnie prażone, następnie mielone i mieszane z letnią wodą. W ten sposób powstaje brunatna masa, z której wyciska się olej, w kolejnym etapie konserwowany solą. Pozostałości wykorzystuje się jako pożywienie dla zwierząt [5]. Fot. 3. Produkcja oleju arganowego metodą tradycyjną [19] • Metoda zimnego tłoczenia Olej arganowy można również otrzymać mechanicznie, przy użyciu pras, dzięki czemu proces produkcji skrócony jest o 20% w stosunku do metody tradycyjnej [5, 6]. Za pomocą tej techniki ze 100 kilogramów suchych owoców uzyskuje się od 4 do 6 litrów oleju. Uzyskany w ten sposób olej jest tańszy, a termin jego przydatności wynosi 2 lata. 290 • Metoda ekstrakcji Do celów przemysłowych lub laboratoryjnych olej arganowy może być pozyskany z rozdrobnionych nasion poprzez lotne rozpuszczalniki lipofilne. Po odparowaniu rozpuszczalników oraz po jednym lub dwóch cyklach ekstrakcji otrzymuje się olej z 50% do 55% wydajnością. Ten typ ekstrakcji pozwala uzyskać olej, który charakteryzuje się niezadowalającymi właściwościami organoleptycznymi, jednak nadaje się do wykorzystania w przemyśle kosmetycznym [6]. W ciągu ostatnich 5 lat olej arganowy stał się bardzo konkurencyjny na międzynarodowym rynku olejów jadalnych. W Maroku olej arganowy jest tradycyjnie stosowany ze względu na jego kosmetyczne, spożywcze i odżywcze właściwości związane z wysoką zawartością nienasyconych kwasów tłuszczowych i fitosteroli. Skład chemiczny większości olejów roślinnych ma korzystny wpływ na organizm człowieka. Szczególnie wartościowe właściwości oleju arganowego przypisuje się obecności polifenoli, skwalenu i tokoferoli. Glicerydy stanowią 99% oleju arganowego, z czego 95% to trójglicerydy. Główne kwasy tłuszczowe w trójglicerydach stanowią 80%. Są to kwasy: oleinowy (43-49%), linolowy (29-36%) oraz śladowe ilości kwasu linolenowego. Kwas oleinowy wspomaga transport składników aktywnych naturalnie występujących w oleju arganowym w głąb skóry. W triglicerydach istnieją także niewielkie ilości nasyconych kwasów tłuszczowych. Są to kwasy: stearynowy (47%) i palmitynowy (11-15%). Nienasycone kwasy tłuszczowe biorą udział w kilku szlakach metabolicznych, w tym przewlekłego zapalenia. Kwas oleinowy bezpośrednio odpowiada za obniżenie ciśnienia tętniczego krwi poprzez regulację struktury błon lipidowych oraz hamowanie aktywności żelatynazy A (MMP-2), enzymu zaangażowanego w proliferację nowotworów i choroby Alzheimera [5]. Inne związki organiczne występujące w oleju to: polifenole, sterole, karoteny, alkohole triterpenowe i tokoferole. Jest to grupa związków antykancerogennych. Związki te wchodzą w skład niezmydlającej się frakcji oleju arganowego, która stanowi zaledwie 1%. Składniki te odpowiadają za stabilność oleju oraz za wartości lecznicze i kosmetyczne [1, 7]. Pochodne fenoli obecne w oleju arganowym obejmują kwasy: ferulowy, kawowy, syryngowy, p-hydroksybenzoesowy, waniliowy oraz tyrosol, oleuropeinę, epikatechinę, katechinę i katechol. Polifenole są bardzo wartościowymi produktami naturalnymi, które wykazują właściwości antyoksydacyjne. Chronią komórki przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki. Mogą również zapobiegać miażdżycy, progresji nowotworu lub rozwojowi patogenów. Oleuropeina działa przeciwzmarszczkowo oraz rewitalizująco [4, 8, 9]. Sterole obecne w oleju arganowym stanowią 20% niezmydlającej się frakcji. W oleju z arganii wyróżnia się cztery sterole: dwa główne, czyli spinasterol (44%), dihydrospinasterol (szotenol; 48%) oraz dwa o nieznacznej ilości: awenasterol oraz 8,22-stigmastadien-3β-ol. Sterole te działają regenerująco na naskórek. Spinasterol wykazuje działanie przeciwnowotworowe, natomiast szotenol działa zarówno przeciwnowotworowo, jak i cytotoksycznie [4, 10]. Alkohole triterpenowe stanowią 20% niezmydlającej się frakcji oleju arganowego. Wśród alkoholi zidentyfikowano m.in. tirukallol (27,9%), który łagodzi objawy alergii, jak również butyrospermol (18,1%), β-amyrynę (27,3%), lupeol (7,1%) i 24-metylocykloartanol (4,5%). Butyrospermol pielęgnuje skórę zarówno przed, jak i po opalaniu [1, 6]. Karotenoidy reprezentowane są przez żółte ksantofile wiążące i transportujące tlen. Mogą stanowić zabezpieczenie skóry przed szkodliwym działaniem promieniowania słonecznego. Stanowią 42% niezmydlającej się frakcji [3, 4]. Olej arganowy jest bogaty w tokoferol w ilości 600-700 mg/kg. To silny przeciwutleniacz, najbardziej wydajny vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna zmiatacz wolnych rodników. W oleju arganowym najwięcej występuje γ-tokoferolu (69%). Wykazano, że w usuwaniu wolnych rodników azotowych, jak również w zapobieganiu proliferacji komórek nowotworowych, γ-tokoferol jest skuteczniejszy niż α-tokoferol. γ-tokoferol i jego metabolit γ-karboksyetylo-hydroksychroman wykazują hamujący wpływ na COX-2 (izoenzym cyklooksygenaza-2) ulegający aktywacji w czasie reakcji zapalnej. Hamowanie COX-2 prowadzi do zmniejszenia objawów stanu zapalnego. Dzięki obecności tokoferoli, związków fenolowych i karotenoidów olej arganowy chroni skórę przed szkodliwym działaniem czynników zewnętrznych, a przede wszystkim przed wolnymi rodnikami, dlatego może być składnikiem produktów kosmetycznych po opalaniu. Działa kojąco na skórę podrażnioną i zniszczoną działaniem promieniowania słonecznego. Witamina E ma korzystny wpływ na układ immunologiczny. γ-tokoferol jest również znany z roli, jaką pełni w profilaktyce chorób serca i nowotworach prostaty [5, 11]. Jedynym węglowodorem obecnym w oleju arganowym jest skwalen, a jego zawartość wynosi ok. 0,3%. Związek ten wpływa na usuwanie ksenobiotyków z organizmu oraz obniżenie poziomu cholesterolu. W badaniach wykazano, że skwalen wykazuje właściwości chroniące przed nowotworami skóry [4]. Istnieją różnice w składzie chemicznym oleju arganowego, które są zależne od pochodzenia geograficznego nasion arganowych, a także od metod wytwarzania oleju. Olej arganowy otrzymywany metodą zimnego tłoczenia ma najsilniejsze właściwości przeciwutleniające. Możliwe jest, że obróbka termiczna zmniejsza właściwości przeciwrodnikowe oleju z arganii otrzymywanego metodą tradycyjną [12]. Tabela 1. Skład biochemiczny oleju arganowego [11] Olej arganowy Kwasy tłuszczowe [%] Kwas oleinowy 43-49 Kwas linolowy 29-36 Kwas palmitynowy 11-15 Kwas stearynowy 4-7 Olenowy 0-1 Tokoferole [mg/100g oleju] α-tokoferol 3,5±0,1 γ-tokoferol 48±0,7 δ-tokoferol 12,2±1 Sterole [mg/100g oleju] Szotenol 114±11 Spinasterol 115±7 8,22-stigmastadien-3β-ol 9±1 Polifenole [mg/100g oleju] Kwas ferulowy (315±2) ∙10-3 Kwas waniliowy (67±3) ∙10-4 Kwas syryng owy (37±5) ∙10-4 Tyrosol (12±1) ∙10-4 Węglowodory [mg/100g oleju] Skwalen 313 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Zastosowanie oleju arganowego • Przemysł kosmetyczny Olej arganowy ma wiele zastosowań kosmetycznych. Dobrze się wchłania, chroni naskórek przed wysychaniem, nawilża go i wygładza. Poprawia jędrność skóry i jej elastyczność. Działa rewitalizująco, wspomaga odnowę komórek. Wpływa odmładzająco na skórę, przeciwdziała przedwczesnemu pojawieniu się zmarszczek, wygładza już powstałe, jak również zapobiega ich ponownemu powstawaniu. Zabezpiecza skórę przed szkodliwym działaniem wolnych rodników. Olej z arganii przeznaczony jest dla skór wrażliwych, dojrzałych i suchych, ze skłonnością do alergii oraz cer trądzikowych. Stosowany jest w takich schorzeniach skóry jak trądzik młodzieńczy, łuszczyca, egzema czy ospa wietrzna. Działa przeciwzapalnie i regenerująco na naskórek, łagodzi objawy alergii oraz trądziku. Reguluje aktywność gruczołów łojowych. Stosowany na blizny przyczynia się do ich spłycenia oraz wyrównania kolorytu [1, 4, 13]. Zbadano również wpływ oddziaływania oleju arganowego na wydzielanie sebum. Grupę badawczą stanowiło 2017 osób z cerą tłustą. Każdej osobie wykonano pomiar ilości sebum na czole i obu policzkach. Osoby te stosowały krem zawierający olej arganowy dwukrotnie w ciągu dnia przez okres 4 tygodni. Po tym czasie zaobserwowano zmniejszenie ilości sebum oraz widoczną poprawę stanu skóry tłustej twarzy. Dłuższe stosowanie preparatu nie powodowało dalszej poprawy [8, 11]. Olej arganowy stosowany jest do pielęgnacji skóry przed opalaniem i po opalaniu, chroni przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych. Może być również aplikowany na oparzenia słoneczne [3]. Działa wzmacniająco na włosy, chroniąc je przed szkodliwym działaniem promieni słonecznych [1, 3, 11]. Olej z arganii można także wcierać w paznokcie. Już po kilku zastosowaniach paznokcie stają się odporniejsze na złamania i twardsze. Marokańskie złoto zwiększa zawartość składników odżywczych w skórze, włosach i paznokciach [3]. W salonach fryzjerskich olej arganowy wykorzystywany jest zarówno w naturalnej postaci, jak i jako składnik preparatów fryzjerskich takich jak szampony, maski itp. Z uwagi na cenę olej arganowy zastępowany jest tańszymi odpowiednikami. Opracowano metody analityczne, które pozwalają na kontrolę jakości oleju z arganii, m.in. chromatografia gazowa [8]. • Przemysł spożywczy Olej z arganii poprawia walory smakowe, może być dodatkiem do potraw i sosów. Jadalny olej z arganii jest także głównym składnikiem amlou, czyli gęstej pasty o czekoladowym kolorze. To słodki przysmak marokański, który zawiera duże ilości migdałów i miodu, a w smaku przypomina masło orzechowe [1, 5]. • Medycyna ludowa W Maroku olej arganowy stosuje się w leczeniu miejscowym różnych dolegliwości, takich jak: suchość skóry, trądzik, łuszczyca, krosty ospy wietrznej, egzema czy suche włosy. Dzięki wysokiej zawartości kwasu linolowego w oleju arganowym jest on postrzegany w tradycyjnym znaczeniu jako lekarstwo na stany zapalne skóry [11]. Olej z arganii stosowany jest również w terapii reumatyzmu, przeciwdziała bowiem bólom mięśniowym. Posiada działanie przeciwzapalne, przeciwbólowe, obniża poziom 291 cholesterolu oraz ciśnienie. Wzmacnia naturalną barierę ochronną organizmu. Poprawia krążenie, zmniejsza ryzyko zawału serca. Spożywany wykazuje działanie żółciopędne, chroni wątrobę przed toksynami, może zapobiec miażdżycy i hipercholesterolemii. W medycynie ludowej oprócz oleju arganowego wykorzystuje się również inne części drzewa arganowego. Napary z liści stosowane są doustnie oraz zewnętrznie. Doustnie stosowane są w leczeniu biegunek, w gorączce i bólach głowy, natomiast w formie zewnętrznych okładów – na zwichnięte stawy, rany i w przypadku wystąpienia świerzbu. W leczeniu cukrzycy sprawdzają się korzenie, a w pokrzywce i grzybicach – wyciągi z owocni. Pasta ze zmielonych nasion zapobiega wypadaniu włosów, stosowana jest w przypadkach wystąpienia łupieżu i egzemy [4, 6]. • Medycyna współczesna Badania nad olejem arganowym dowiodły, że jego spożywanie ma korzystny wpływ na przeciwdziałanie schorzeniom sercowo-naczyniowym, w stanach zapalnych, w miażdżycy, w cukrzycy, w nadciśnieniu oraz w profilaktyce chorób nowotworowych ze względu na aktywność cytotoksyczną, antyproliferacyjną i antyoksydacyjną. Znany jest jak dotąd jeden przypadek alergii na olej arganowy, który wystąpił u 34-letniego marokańskiego mężczyzny [11, 14]. Zabiegi kosmetyczne z wykorzystaniem oleju arganowego Gabinety masażu, salony kosmetyczne oraz ośrodki spa coraz częściej oferują zabiegi masażu twarzy lub ciała przy użyciu oleju arganowego. Olej arganowy wykorzystywany jest również w postępowaniu pozabiegowym, np. po zabiegach oczyszczających obejmujących peelingi twarzy, mikrodermabrazję oraz maski kremowe. Olej z arganii stosowany jest również jako odżywka do paznokci lub do masażu po wcześniejszym zabiegu na dłonie. czwartym etapem jest masaż ciała, do którego najczęściej wykorzystywany jest olej arganowy. Masaż ma na celu regenerację, nawilżenie i wygładzenie skóry [15]. Podsumowanie Olej arganowy, zwany płynnym złotem, jest jednym z najpopularniejszych olejów na świecie i najdroższym olejem roślinnym. Można stosować go bezpośrednio na skórę oraz łączyć z ulubionymi kosmetykami. Rynek kosmetyczny zarówno w Polsce, jak i na świecie oferuje wiele kosmetyków zawierających olej arganowy. Moda na arganię powoduje, że wielu producentów wykorzystuje ją do produkcji kosmetyków, jednak nieliczni podają skład procentowy oraz potwierdzone rezultaty. Olej arganowy jest coraz bardziej ceniony i chętnie stosowany przez konsumentów. Literatura 1. B. Kowalczyk: Argania żelazna – źródło cennego oleju arganowego, Panacea, 4, 2009, 20-21. 2. A. Benzaria, N. Meskini, M. Dubois, M. Croset, G. Némoz, M. Lagarde, A.F. Prigent: Effect of dietary argan oil on fatty acid composition, proliferation, and phospholipase D activity of rat thymocytes, Nutrition, 22, 2006, 628-637. 3. I. Matławska, I. Łajs: Znaczenie oleju arganowego, [w:] M. Bernat: Praktyczne aspekty pracy kosmetologa, Materiały Konferencji Naukowej, Wyższa Szkoła Nauk Społecznych, Nałęczów, Lublin, 2009, 33-40. 4. I. Matławska, I. Łajs: Znaczenie spożywcze, lecznicze i kosmetyczne oleju arganowego, Postępy Fitoterapii, 11, 2010, 106-113. 5. H. Monfalouti, D. Guillaume, C. Denhez, Z. Charrouf: Therapeutic potential of argan oil: a review, J Pharm Pharmacol, 62, 2010, 1669-1675. 6. Z. Charrouf, D. Guillaume: Argan oil: Occurrence, composition and impact on human health, Eur J Lipid Sci Technol, 110, 2008, 632-636. 7. H. Bennani, A. Drissi, F. Giton, L. Kheuang, J. Fiet, A. Adlouni: Antiproliferative effect of polyphenols and sterols of virgin argan oil on human prostate cancer cell lines, Cancer Detect Prev, 31, 2007, 64-69. 8. I. Matławska: Olej arganowy płynne złoto Maroka, Medycyna estetycz- 292 Kąpiel parowa - rytuał hammam W Polsce coraz bardziej popularny staje się zabieg wykonywany w łaźni parowej, tzw. hammam (słowo pochodzi z języka arabskiego i oznacza „źródło ciepła”). Obecnie najbardziej znane są łaźnie tureckie oraz marokańskie. Kąpiel parowa w hammamie pobudza krążenie krwi, oczyszcza drogi oddechowe, usuwa stres, zmęczenie i napięcie mięśniowe. Para wodna rozszerza pory i oczyszcza skórę. Poprzez nasilenie procesów pocenia pomaga usunąć toksyny z organizmu [15, 16]. Rytuał hammam składa się z czterech etapów. Pierwszy etap, czyli nawilżenie, odbywa się w łaźni parowej, gdzie panujące ciepło otwiera pory skóry. Dzięki temu proces oczyszczenia przebiega skuteczniej, a skóra lepiej wchłania składniki odżywcze zawarte w preparatach kosmetycznych. Drugi etap, czyli oczyszczenie ciała, wykonywany jest przy użyciu rękawicy Kessa oraz czarnego mydła Savon Noir. Mydło łączone jest z wodą. Otrzymaną pianę nakłada się na ciało i wykonuje masaż rękawicą. Następnie piana zostaje delikatnie spłukana. Jest to zabieg złuszczający martwy naskórek oraz poprawiający krążenie krwi. Trzeci etap to oczyszczanie glinką Ghassoul, którą łączy się z wodą i nakłada na osuszone ciało. Pozostawia się ją do wyschnięcia, a następnie spłukuje strumieniem ciepłej wody. Substancje mineralne zawarte w glince są wchłaniane przez skórę. Końcowym, na i anti-aging, 3, 2012, 48-51. 9. H. Monfalouti, Z. Charrouf, S. Belviso, D. Ghirardello, B. Scursatone, D. Guillaume, C. Denhez, G. Zeppa: Analysis and antioxidant capacity of the phenolic compounds from argan fruit (Argania spinosa (L.) Skeels), Eur J Lipid Sci Technol, 114, 2012, 446–452. 10. F. Khallouki, C. Younos, R. Soulimani, T. Oster, Z. Charrouf, B. Spiegelhalder, H. Bartsch, R.W. Owen: Consumption of argan oil (Morocco) with its unique profile of fatty acids, tocopherols, squalene, sterols and phenolic compounds should confer valuable cancer chemopreventive effects, Eur J Cancer Prev, 12, 2003, 67-75. 11. D. Guillaume, Z. Charrouf: Argan Oil Monograph, Altern Med Rev, 16, 2011, 275-279. 12. S. Wilczyński, M. Wiewióra, A. Deda, M. Zdybel: Porównanie właściwości antyoksydacyjnych metodą EPR wybranych olei roślinnych stosowanych w kosmetologii, Polish Journal of Cosmetology, 13, 2010, 139-146. 13. B. Łukasiewicz: Złota argania, Świat Farmacji, 4, 2010, 49. 14. C. Astier, D.A. Moneret-Vautrin, B.E. Bihain, G. Kanny: Anaphylaxis to argan oil, Allergy, 65, 2010, 662–669. 15. D. Bury, Hammam, Cabines, 32, 2009, 10-11. 16. B. Creus, J.L. Poiroux: Hammam strefy mokre w spa, Les Nouvelles Esthetiques, 4, 2010, 66-68. 17. http://en.wikipedia.org/ data ostatniego wejścia 28.11.2013 r. 18. http://olejarganowy.prv.pl/ data ostatniego wejścia 25.07.2014 r. 19. http://www.saudiaramcoworld.com/issue/200405/ardent.for.argan. htm data ostatniego wejścia 28.11.2013 r. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 293 294 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kosmeceutyki GERnètic w walce z pierwszymi oznakami starzenia Starzenie jest kwestią bardzo indywidualną, jednak już po dwudziestym roku życia możemy zaobserwować stopniowy spadek zawartości włókien elastycznych w skórze. Duży wpływ na ten proces ma rozwój cywilizacji, coraz mniejsza zawartość tlenu w powietrzu w miastach, klimatyzacja, suchość powietrza i nadmierna ekspozycja na promienie słoneczne. Kosmetologia / prezentacja Należy zwrócić szczególną uwagę na starzenie się skóry w okolicach oczu i powiek. Ze względu na swoją budowę obszar ten wymaga nieco innej pielęgnacji niż reszta twarzy. Z wiekiem możemy zaobserwować wiotkość mięśni ocznych, opadające powieki, drobne zmarszczki w kątach oczu czy też sińce i opuchliznę pod oczami. Procesom tym sprzyjają takie czynniki jak praca na słońcu, przy mikroskopie, komputerze, coraz częstsze problemy ze wzrokiem, przepracowanie, brak snu, zaburzenia krążenia, problemy z nerkami i układem trawiennym, stosowanie zbyt dużej ilości kosmetyków. Marka GERnètic oferuje dwa specjalistyczne preparaty do pielęgnacji okolic oczu, które teraz można nabyć w promocyjnym zestawie w bardzo atrakcyjnej cenie: –– MASKA POD OCZY – używa się jej w bardzo niewielkich ilościach, wklepując w skórę tylko tyle, ile jest ona w stanie wchłonąć, nie pozostawiając białego śladu maski. Nie zmywamy jej, położony na wierzch krem powoduje jej całkowite wchłonięcie. Produkt może być stosowany także na mięsień okrężny wokół ust. –– ŻEL POD OCZY – lekkiej konsystencji żel o właściwościach przeciwzmarszczkowych, antyoksydacyjnych i nawilżających, wspomaga syntezę kolagenu i elastyny. Stosujemy go, delikatnie wklepując w skórę do całkowitego wchłonięcia, po czym nakładamy krem. Kosmeceutyki francuskiej marki GERnètic International już od kilkudziesięciu lat cieszą się niezwykłą popularnością w Polsce i dając spektakularne efekty, nie mając sobie równych w walce z różnymi problemami estetycznymi, m.in. starzeniem się skóry. Dla zmniejszenia pierwszych oznak starzenia się ważne jest dostarczanie organizmowi dużej ilości wody i niwelowanie jej utraty przez naskórek. GERnètic proponuje wysoki Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 poziom nawilżenia już w pierwszym produk- mgr Karolina cie do codziennego stosowania – mleczku do Mucuś demakijażu GLYCO. Kosmetyki tej marki od- specjalista ds. handlowych żywiają nie tylko skórę, ale sięgają znacznie głębiej – do mięśni, tkanki podskórnej i ukła- mgr Elżbieta Stanilewicz du krwionośnego (usprawniają krążenie krwi szkoleniowiec marki GERnétic i limfy). Dzięki temu mamy pewność, że efekt przeprowadzanej kuracji nie będzie powierz- TRI STAR Cosmetics Gdańsk chowny i krótkotrwały. www.tristarcosmetics.pl PREPARATY NA PIERWSZE OZNAKI STARZENIA SIĘ MARKI GERnètic –– MYO MYOSO – jak sama nazwa wskazuje, produkt ten odżywia tkankę mięśniową, napinając mięśnie i wygładzając skórę twarzy. Stosuje się go jedynie w ciągu dnia (gdy pracują mięśnie twarzy), w połączeniu z kremem SYNCHRO. Polecany do każdego rodzaju cery, nawet wrażliwej. Efekt wygładzenia widoczny jest natychmiast po zaaplikowaniu, może być podtrzymany przez cały dzień poprzez powtórne wklepanie kremu w bardzo małych ilościach. –– NUCLEA – silny regenerator jąder komórkowych warstwy bazalnej naskórka. Usprawnia proces melanogenezy. Produkt polecany do stosowania wieczorem, po demakijażu i całkowitym wchłonięciu innych preparatów. –– VASCO – usprawnia krążenie krwi, uszczelnia i uelastycznia naczynia krwionośne, przyspiesza procesy odnowy skóry w przypadku przedwczesnego starzenia się. –– GER OXY – nawilża, odżywia i reguluje działanie mitochondriów komórkowych, usprawniając gospodarkę tlenową komórki. Produkt o lekkiej konsystencji, szybko się wchłania, pozostawiając ochronny film na skórze. Może być stosowany zarówno rano, jak i wieczorem, polecany dla każdego typu skóry w każdym wieku. Doskonały także pod makijaż. www.facebook.pl/ TRISTARCosmetics 295 296 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Częstość występowania wybranych zaburzeń pigmentacji skóry u kobiet w wieku od 40 do 75 lat w zależności od ich wieku i statusu społeczno-ekonomicznego Frequency of selected skin pigmentation defects in women aged 40 to 75 years, depending on their age and socio-economic status Wstęp Rozwój i zdrowie człowieka zależą od czynników genetycznych i środowiskowych. Wśród czynników środowiskowych wyodrębnia się modyfikatory naturalne (biogeograficzne) i cywilizacyjno-kulturowe, wynikające głównie ze statusu społeczno-ekonomicznego (SES) [1]. Zwłaszcza te ostatnie mają dla człowieka współczesnego żyjącego w społeczeństwach postindustrialnych największe znaczenie. Wśród nich wyróżnia się przede wszystkim żywienie i aktywność fizyczną, ale także poziom urbanizacji miejsca zamieszkania (miasto/wieś), status materialny rodziny oraz wykształcenie i wykonywany zawód [2, 3]. Poziom stratyfikacji społecznej różnicuje wiele cech biologicznych człowieka. Stwierdzenie to jest udokumentowane i powszechnie akceptowane. Istnieje wiele badań potwierdzających, że dzieci z rodzin o wyższym SES szybciej rosną i wcześniej dojrzewają, są sprawniejsze motorycznie i psychicznie, są zdrowsze i dłużej żyją [4, 5, 6]. Reguła ta dotyczy niemal wszystkich współczesnych społeczeństw, jednak autorzy nie znaleźli w dostępnym piśmiennictwie informacji o związku SES z żadną z wad pigmentacji omawianych niniejszym artykule. A przecież, tak jak inne cechy biologiczne, pigmentacja i jej wady (odbarwienia i przebarwienia) podlegają podobnym uwarunkowaniom. Streszczenie Abstract Dermatologia / nauka �� 298 The aim of the study is to determine the preva- Krzysztof Borysławski, lence of 5 selected pigmentation defects in women, Martyna Sienkiewicz depending on their age, educational status and Instytut Zdrowia financial situation. The research material was Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa collected by use of survey and includes 120 woul. Zamkowa 4, 58-300 Wałbrzych men aged 40 to 75 years, students at the Univermob. 693 082 508 sity of the Third Age PWSZ AS in Walbrzych. e-mail: [email protected] It has been found that the most frequently pigmentation defect was a discolouration resulting from phototoxic reactions (27.5%), followed by freckles (23.0%), melasma (21.0%), lentigo (19.0%) and vitiligo (9.5%). A larger number of pigmentation defects was observed in elder otrzymano / received: women, presenting lower education level and 17.07.2014 financial status. poprawiono / corrected: 28.08.2014 Słowa kluczowe: wady pigmentacji skóry, fo- Key words: skin pigmentation defects, photo- zaakceptowano / accepted: totoksyczne przebarwienia, piegi, melasma, toxic discolouration, freckles, melasma, lentigo, 11.10.2014 plamy soczewicowate, bielactwo, status spo- vitiligo, socio-economic status łeczno-ekonomiczny Celem pracy było określenie częstości występowania pięciu wybranych wad pigmentacji u kobiet w zależności od ich wieku, wykształcenia i sytuacji materialnej. Materiał badawczy został zebrany drogą ankietową i obejmował 120 kobiet w wieku od 40. do 75. roku życia, studentek Uniwersytetu Trzeciego Wieku przy PWSZ AS w Wałbrzychu. Stwierdzono, że najczęstszą wadą pigmentacji są przebarwienia po odczynach fototoksycznych (27,5%), a następnie piegi (23%), ostuda (21%), plamy soczewicowate (19%) i bielactwo nabyte (9,5%). Większą częstość wad pigmentacji stwierdzono u kobiet starszych, z gorszym wykształceniem i gorzej sytuowanych. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 297 Tabela 1. Występowanie wad pigmentacji w zależności od wieku badanych (podano nadwyżki lub niedobory liczebności obserwowanych w stosunku do oczekiwanych, a w nawiasie faktycznie zaobserwowane liczebności) Wiek [lata] 40-55 (n=42) Wada pigmentacji Występuje 56-75 (n=78) Brak Występuje Istotność Brak χ2 p + 5,9 (22) + 5,9 (54) - 5,9 (24) Ostuda (melasma) - 4,9 (22) + 4,9 (20) + 4,9 (55) - 4,9 (23) 3,91 ≤ 0,05 Plamy soczewicowate - 7,5 (18) + 7,5 (24) + 7,5 (55) - 7,5 (23) 8,76 ≤ 0,01 Piegi - 5,9 (20) 5,39 ≤ 0,05 oczekiwanych. Na tej podstawie wyliczono wartości funkcji chi-kwadrat, oceniając jej istotność przy p≤0,05 (ryzyko błędu nie większe niż 5%). Analiza wyników Najczęściej występującymi wadami pigmentacji są przebarwienia po odczynach fotoBielactwo nabyte -7,6 (19) + 7,6 (23) + 7,6 (57) - 7,6 (21) 9,11 ≤ 0,01 toksycznych (27,5%). Kolejnymi Przebarwienia fototoksyczne - 9,2 (10) + 9,2 (32) + 9,2 (45) - 9,2 (33) 12,62 ≤ 0,001 wadami o zbliżonej częstości Tabela 2. Występowanie wad pigmentacji w zależności od wykształcenia badanych (objaśnienia jak w tabeli 1) występowania są piegi (23%), ostuda (21%) i plamy soczewiWykształcenie cowate (19%). Najrzadziej wyŚrednie stępuje bielactwo nabyte (9,5%). lub podstawowe Wyższe (n=96) (n=24) Istotność Wraz z wiekiem zwiększa się liczba kobiet z wadami pigWada pigmentacji Występuje Brak Występuje Brak χ2 p mentacji. Wszystkie analizoPiegi - 5,4 (53) + 5,4 (43) + 5,4 (20) - 5,4 (4) 6,37 ≤ 0,02 wane wady występują istotnie Ostuda (melasma) - 7,4 (39) + 7,4 (57) + 7,4 (19) - 7,4 (5) 11,42 ≤ 0,001 częściej u kobiet w wieku od Plamy soczewicowate - 6,8 (42) + 6,8 (54) + 6,8 (19) - 6,8 (5) 9,64 ≤ 0,01 56 do 75 lat, przy czym najbarBielactwo nabyte - 4,8 (4) + 4,8 (92) + 4,8 (7) - 4,8 (17) 14,41 ≤ 0,001 dziej istotna różnica dotyczy Przebarwienia fototoksyczne - 6,4 (40) + 6,4 (56) + 6,4 (18) - 6,4 (6) 8,54 ≤ 0,01 przebarwień po odczynach fototoksycznych (Tabela 1). Tabela 3. Występowanie wad pigmentacji w zależności od sytuacji materialnej badanych (objaśnienia jak w tabeli 1) Wszystkie analizowane wady Sytuacja materialna występują istotnie częściej u kobiet z wykształceniem średnim Raczej dobra Raczej zła lub dobra (n=47) lub średnia (n=73) Istotność lub podstawowym, natomiast rzadziej u kobiet z wykształceWada pigmentacji Występuje Brak Występuje Brak χ2 p niem wyższym (Tabela 2). NajPiegi - 8,0 (10) + 8,0 (37) + 8,0 (36) - 8,0 (37) 9,51 ≤ 0,01 bardziej istotne różnice dotyczą Ostuda (melasma) - 8,1 (8) + 8,1 (39) + 8,1 (33) - 8,1 (40) 10,10 ≤ 0,01 ostudy i bielactwa nabytego. Plamy soczewicowate - 9,3 (22) + 9,3 (25) + 9,3 (58) - 9,3 (15) 13,71 ≤ 0,001 Badane wady pigmentacji Bielactwo nabyte - 8,9 (6) + 8,9 (41) + 8,9 (32) - 8,9 (41) 12,75 ≤ 0,001 występują istotnie częściej Przebarwienia fototoksyczne + 5,8 (23) - 5,8 (24) - 5,8 (21) + 5,8 (52) 5,01 ≤ 0,05 u kobiet, których sytuacja materialna jest raczej zła lub średnia, natomiast rzadziej u kobiet, których sytuacja jest raczej el pracy materiał i metody Celem pracy była ocena częstości występowania niektó- dobra lub dobra (Tabela 3). Jedynie przebarwienia po odczyrych wad pigmentacji skóry: ostudy, plam soczewicowa- nach fototoksycznych występują istotnie częściej u kobiet, tych, piegów, bielactwa nabytego oraz przebarwień po których sytuacja materialna jest raczej dobra lub dobra. odczynach fototoksycznych, u kobiet w wieku od 40 do 75 lat w zależności od ich wieku, wykształcenia i sytuacji yskusja materialnej (samoocena). W badanym materiale najczęściej występującą wadą pigMateriał badawczy został zebrany w okresie od lutego mentacji były przebarwienia po odczynach fototoksyczdo kwietnia 2014 r. na podstawie wystandaryzowanego nych, następnie piegi, ostuda i plamy soczewicowate. Nakwestionariusza ankietowego. Przed wypełnieniem an- tomiast najrzadszą wadą jest bielactwo nabyte. Podobne kiety na podstawie krótkiej ilustrowanej prezentacji ob- rezultaty uzyskali między innymi Koźmińska-Kuborska jaśniono wszystkim badanym cechy charakterystyczne [7], Wąsik i wsp. [8] i Viver [9]. wad pigmentacji będących przedmiotem pracy. ZbadaWraz z wiekiem zwiększa się liczba kobiet z wadami no 120 kobiet, studentek Uniwersytetu Trzeciego Wieku pigmentacji. Szczególnie dotyczy to przebarwień po odprzy Państwowej Wyższej Szkole Zawodowej w Wałbrzy- czynach fototoksycznych. Najmniejszy związek z wiekiem chu. Na podstawie mediany wieku analizowano mate- wykazuje ostuda. Większość autorów, m.in. Orłowski riał w dwóch kategoriach wieku: od 40 do 55 i od 56 do i wsp. [10], także uważa, że wady pigmentacji występują 75 lat. Dodatkowo oceniano (nieanalizowane w tej pracy) częściej u kobiet starszych. karnację skóry, częstość ekspozycji na promieniowanie Wszystkie wady pigmentacji występują częściej u koultrafioletowe oraz stosowanie leków i/lub kosmetyków biet z wykształceniem średnim lub podstawowym i gomogących mieć wpływ na pojawianie się przebarwień, rzej sytuowanych materialnie. Jedynie przebarwienia po a także występowanie skłonności do przebarwień skóry odczynach fototoksycznych występują istotnie częściej w najbliższej rodzinie. u osób lepiej sytuowanych. W dostępnej literaturze brak Porównanie częstości badanych wad przeprowadzono jest informacji dotyczących związku badanych wad pigna podstawie tablic wielodzielczych, obliczając nadwyżki mentacji z wykształceniem i statusem materialnym, co liczebności obserwowanych w stosunku do teoretycznie stwarza nowe, interesujące możliwości badawcze. C , D 298 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Wielu autorów, m.in. Koźmińska-Kuborska [7], Orłowski i wsp. [10] i Singer [11], uważa, że analizowane wady pigmentacji występują częściej u kobiet, które poddają się częstszym ekspozycjom na promieniowanie ultrafioletowe. Jest to prawdopodobnie właściwe wyjaśnienie rzadszego występowania tych wad pigmentacji u kobiet lepiej wykształconych i lepiej sytuowanych, ponieważ mają one większą świadomość konieczności unikania bezpośredniego, długiego kontaktu z promieniami słonecznymi oraz stosują odpowiedniej jakości kosmetyki ochronne. Dysponują też większymi środkami finansowymi na ich zakup. W dostępnej literaturze nie znaleziono doniesień na ten temat. Wydaje się zatem, że warto kontynuować tego typu badania, oparte na większym liczebnie materiale i dotyczącym różnych grup społecznych. Badania takie miałyby ważny aspekt poznawczy, ale także praktyczny, gdyż kosmetolog, znając czynniki ryzyka, może na podstawie wywiadu oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia danej wady u konkretnej osoby i być pomocnym w zapobieganiu tego rodzaju wadom pigmentacji. Literatura 1. N. Wolański: Rozwój biologiczny człowieka. Podstawy auksologii, gerontologii i promocji zdrowia, Wydawnictwo PWN, Warszawa 2005. 2. T. Bielicki, Z. Welon, W. Żukowski: Problem nierówności biologicznej warstw społecznych, Materiały i Prace Antropologiczne, 109, 1988, 123-140. 3. J. Charzewski: Społeczne uwarunkowania rozwoju fizycznego dzieci warszawskich, Wydawnictwo AWF w Warszawie, Warszawa 1983. 4. J. Charzewski, R. Przewęda: Niektóre społeczne uwarunkowania rozwoju fizycznego i sprawności polskich dzieci, [w:] Rozwój sprawności fizycznej dzieci i młodzieży (red. S. Pilicz), Wydawnictwo AWF w Warszawie, Warszawa 1988. 5. T. Łaska-Mierzejewska, E. Antropologiczna ocena zmian rozwarstwienia społecznego populacji wiejskiej w Polsce w okresie 1967-200. Badania dziewcząt, Wydawnictwo AWF w Warszawie, Warszawa 2003. 6. D. Puciato: Differentiaton of somatic and motoric development of children and adolescents in view of assessment of living conditions of their families, Physical Culture & Tourism, vol. 17(3), 2010, 231-239. 7. A. Koźmińska-Kuborska: Zarys kosmetyki lekarskiej, Wydawnictwo PZWL, Warszawa 1978. 8. F. Wąsik, E. Baran, J. Szepietowski: Zarys dermatologii klinicznej, Volumed, Wrocław 1995. 9. A. Viver: Atlas dermatologii klinicznej, Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2005. 10. M. Orłowski, J. Kursa-Orłowska, Z. Adamski: Budowa prawidłowej skóry [w:] Dermatologia dla kosmetologów (red. Z. Adamski, A. Kaszuba), Wydawnictwo Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2010. 11. J. Singer: Słońce w bezpiecznej dawce, Beauty Forum, 6, 2012, 16-18. KE-bio.pdf 1 14-07-23 19:31 Bio Electro Peeling™ Jedyna na świecie, innowacyjna metoda eksfoliacji falami radiowymi. Ultra-skuteczne zabiegi odmładzające i regeneracyjne zapewniają: • peeling, który niszczy bakterie i patogeny C M Y CM MY • lifting i wyraźną poprawę owalu twarzy • spłycanie zmarszczek • polepszenie gęstości skóry • leczenie trądziku • spłycanie blizn potrądzikowych i rozstępów CY CMY www.abacosun.pl tel. 58 664 64 51 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Bio Electro Peeling został wielokrotnie nagrodzony medalami za innowacyjność i technologię. Judit Benavente Miss Świata FB 2013 ambasadorem Bio Electro Peeling™ K 299 ELITE-3132/12 ELITE-3132/12 Pressomasaż zz elektrostymulacją elektrostymulacją usuwa usuwa nadmiar nadmiar wody wody zz organizmu organizmu Pressomasaż zmniejsza cellulit. cellulit. Pobudza Pobudza lokalne lokalne krążenie, krążenie, pomaga pomaga przywrócić przywrócić ii zmniejsza WHITENER LINIA WYBIELAJACA WYBIELAJACA PRZEBARWIENIA PRZEBARWIENIA LINIA Kosmeceutyki morskie morskie DALTON DALTON Whitener Whitener to to wywyKosmeceutyki bielająca linia linia oo działaniu działaniu kosmetyczno kosmetyczno -- pielęgpielęgbielająca nacyjnym przeznaczona przeznaczona dla dla każdego każdego rodzaju rodzaju cery. cery. nacyjnym Zawiera znany znany ww Azji Azji kwas kwas kojowy, kojowy, powszechnie powszechnie Zawiera nazywany cudownym cudownym środkiem środkiem wybielającym, wybielającym, nazywany wysokowartościowy kompleks kompleks Anti-Aging Anti-Aging zz wysokowartościowy japońskiej trawy trawy krwistej, krwistej, lipidy, lipidy, lecytynę lecytynę oraz oraz wit. wit. japońskiej Kosmeceutyki morskie morskie DALTON DALTON WHITENER WHITENER to to E.E. Kosmeceutyki kompleks wyrównujący wyrównujący syntezę syntezę melaniny. melaniny. kompleks Balans Pigmentacyjny równowagę układu układu limfatycznego limfatycznego oraz oraz powoduje powoduje zmniejszenie zmniejszenie opuopurównowagę chlizny ii napięcia napięcia mięśni. mięśni. Dotlenia Dotlenia tkanki tkanki ii działa działa detoksykująco, detoksykująco, rerechlizny witalizującoiiwyszczuplająco. wyszczuplająco.Zabieg Zabiegprzebiega przebiegaw wspecjalnym specjalnymkombikombiwitalizująco nezonie, do do którego którego pompowane pompowane jest jest powietrze powietrze wywierające wywierające nacisk nacisk nezonie, na tkanki. tkanki. Pod Pod kombinezon kombinezon zakłada zakłada się się elektrostymulację. elektrostymulację. Obie Obie techtechna nologie dają dają świetne świetne efekty efekty wyszczuplenia wyszczuplenia ii wzmocnienia wzmocnienia mięśni. mięśni. nologie Producent: Technology Technology Italy, Italy, Dystrybutor: Dystrybutor: Cosnet Cosnet Sp. Sp. zz o.o. o.o. www.cosnet.pl www.cosnet.pl Producent: BEZBOLESNA EPILACJA EPILACJA LASEREM LASEREM LINSCAN LINSCAN BEZBOLESNA Czy istnieje istnieje sposób, sposób, który który pozwoli pozwoli w w skuteczny skuteczny sposób sposób pozbyć pozbyć się się zbędnego zbędnego Czy owłosienia na na stałe? stałe? Tak! Tak! Na Na rynku rynku medycyny medycyny estetycznej estetycznej pojawiła pojawiła się się ababowłosienia solutna nowość nowość –– laser laser diodowy diodowy LinScan. LinScan. LinScan LinScan nie nie jest jest zwykłym zwykłym laselasesolutna rem do do epilacji. epilacji. Jako Jako jedyny jedyny na na świecie świecie laser laser diodowy diodowy oferuje oferuje niezwykle niezwykle rem szybkie i bezbolesne usuwanie usuwanie włosów, włosów, nawet nawet przy przy dużej dużej powierzchni powierzchni zazaszybkie i bezbolesne biegowej –– zabieg zabieg epilacji epilacji nóg nóg możemy możemy wykonać wykonać już już w w 15-30 15-30 minut! minut! Epilacja Epilacja biegowej zazwyczaj może może być być stosowana stosowana na na wszystkich wszystkich partiach partiach skóry, skóry, ale ale skuteczskuteczzazwyczaj ność tej tej metody metody w w dużej dużej mierze mierze zależy zależy od od odcienia odcienia karnacji karnacji ii koloru koloru owłosienia. owłosienia. LinScan LinScan dzięki dzięki kontakkontakność towemu chłodzeniu chłodzeniu skóry skóry oraz oraz inteligentnemu inteligentnemu oprogramowaniu oprogramowaniu daje daje gwarancję gwarancję bezpiecznej bezpiecznej epilacji epilacji towemu zarówno w przypadku w przypadku jaśniejszych, jaśniejszych, jak jak ii ciemniejszych ciemniejszych typów typów skóry. skóry. zarówno www.btlestetyka.pl www.btlestetyka.pl BESTSELLER W W PODOLOGII PODOLOGII BESTSELLER Najnowocześniejsza szybkoobrotowa szybkoobrotowa (40 (40 tys tys obr/min) obr/min) frezarka frezarka zz pochłaniaczem pochłaniaczem Najnowocześniejsza pyłu marki marki Bentlon Bentlon podbija podbija swą swą jakością jakością rynek rynek podologiczny podologiczny na na całym całym świecie. świecie. pyłu Precyzyjna ii niezwykle niezwykle cicho cicho pracująca pracująca frezarka frezarka oo szerokim szerokim zakresie zakresie regulacji regulacji popoPrecyzyjna zwoli uporać uporać się się zz najcięższymi najcięższymi przypadkami, przypadkami, zwiększając zwiększając komfort komfort zabiegu. zabiegu. SteroSterozwoli wanie dotykowe dotykowe oraz oraz wygodna wygodna ii niezwykle niezwykle lekka lekka rączka rączka (110g) (110g) znacznie znacznie ułatwiają ułatwiają wanie pracę zz frezami. frezami. Producent: Producent: Dancohr Dancohr Corporation Corporation (Holandia), (Holandia), pracę Dystrybutor: TRI TRI STAR STAR Cosmetics Cosmetics www.tristarcosmetics.pl Dystrybutor: www.tristarcosmetics.pl OWOCOWA REGENERACJA REGENERACJA OWOCOWA Ampułka nr nr 15 15 –– zawiera zawiera roślinne roślinne komórki komórki macierzyste macierzyste ++ owoc owoc granatu. granatu. Ampułka Działanie ampułki ampułki opiera opiera się się na na wykorzystaniu wykorzystaniu unikalnych unikalnych roślin roślin aktywnych aktywnych Działanie wzmacniających witalność witalność ii blask blask skóry. skóry. Komórki Komórki macierzyste macierzyste pochodzące pochodzące wzmacniających jabłek ii winogron winogron stymulują stymulują procesy procesy regeneracyjne, regeneracyjne, przedłużają przedłużają aktywność aktywność zz jabłek fibroblastów odpowiedzialnych odpowiedzialnych za za produkcję produkcję kolagenu kolagenu ii elastyny elastyny w w skórze. skórze. Ekstrakt Ekstrakt zz owocu owocu granatu granatu nanafibroblastów wilża ii ujędrnia ujędrnia skórę. skórę. Świeże Świeże komórki komórki marchwi marchwi zaopatrują zaopatrują skórę skórę w w swoją swoją molekularną molekularną zawartość, zawartość, przede przede wilża wszystkim prowitaminę prowitaminę A. A. Po Po zastosowaniu zastosowaniu ampułki ampułki skóra skóra jest jest zdrowa zdrowa ii promienna. promienna. www.belter.pl wszystkim www.belter.pl SILOR+BPREZENTY – krzem z borem ŚWIĄTECZNE OD DERMIKI Zapraszamy do współpracy: SzkołyKosmetyczne Kosmetyczne ••Szkoły KlinikiMedycyny MedycynyEstetycznej Estetycznej ••Kliniki Salony,Studia StudiaKosmetyczne Kosmetyczne ••Salony, OśrodkiSPA SPA ••Ośrodki OferujemyKosmetyki Kosmetykiprofesjonalne profesjonalneiidetaliczne detaliczne Oferujemy Suplement DERMIKA uzupełniaprzygotowała niedobory krzemu i boruklientów w codziennej diecie.zestawów SILOR+B Z okazji Świąt Bożego Narodzenia, dla swoich 8 różnych świątecznych w opakowaniach zaprojektowanych na tą okazję. odgrywa bardzo ważną specjalnie rolę w ogólnym metabolizmie człowieka. Zawarty w produkcie krzem wpływa na: • utrzymanie dobrej kondycji włosów, skóry i paznokci; • spowalnia procesy starzenia, jest niezbędny w syntezie kolagenu; • wzmacnia naczynia krwionośne, zwiększając ichMesotherapist elastyczność; 1. Zestaw 2. Zestaw Skin Calligraphy • zapobiega odkładaniu się cholesterolu; 3. Zestaw Neocollagen • wzmacnia system immunologiczny; 4. Zestaw Lily Skin • powoduje radykalny wzrost możliwości myślowych i zdolności zapamiętywania; • niezbędny w profilaktyce osteoporozy, choroby Alzheimera, cukrzycy, choroby nowotworowej i innych. www.dermika.pl Krzem ma niezwykle ważne znaczenie dla zdrowia i odporności organizmu. www.invexremedies.pl program do zarządzania Salonem Salonem PROGRAM DOdo ZARZĄDZANIA SALONEM program zarządzania MałgorzataKmoch KmochEkskluzywny EkskluzywnyImporter Importer Małgorzata DALTONbeute beutede delalamer merPoland Poland DALTON Tel.:509 509510 510443 443 Tel.: Mail:[email protected] [email protected] Mail: Web:www.dalton-cosmetic.pl www.dalton-cosmetic.pl Web: 300 Kalendarz 3D 3D Kalendarz Tylko w w programie programie Halo24.pl Halo24.pl możecie możecie stworzyć stworzyć kalendarze kalendarze zarówno zarówno Tylko dla pracowników, pracowników, jak jak ii dla dla gabinetów gabinetów czy czy używanych używanych podczas podczas zabiegów zabiegów dla urządzeń. Dzięki Dzięki zaawansowanej zaawansowanej funkcji funkcji przełączania przełączania widoku widoku już już na na urządzeń. pierwszy rzut rzut oka oka widać widać dostępność dostępność pracowników pracowników ii gabinetów/urzągabinetów/urząpierwszy dzeń. Robisz Robisz zdjęcia zdjęcia klientom klientom po po zakończonej zakończonej usłudze? usłudze? Weź Weź tablet tablet lub lub dzeń. telefon ii wejdź wejdź na na kartę kartę spotkania spotkania w w Halo24, Halo24, gdzie gdzie możesz możesz zobaczyć zobaczyć podgląd podgląd zz aparatu. aparatu. Wykonane Wykonane zdjęcie zdjęcie telefon trafi na na kartę kartę klienta klienta oraz oraz jako jako załącznik załącznik do do e-maila, e-maila, w w którym którym podziękujesz podziękujesz za za wizytę. wizytę. www.halo24.pl www.halo24.pl trafi vol. 33 \\ 44 \\ 2014 2014 \\ Kosmetologia Kosmetologia Estetyczna Estetyczna vol. Korzyści z zastosowania ektoiny w dermokosmetykach The benefits of ectoine in dermocosmetics Wprowadzenie Na stan skóry wpływa styl życia oraz otoczenie, w którym żyjemy. Zanieczyszczenie środowiska, nikotynizm, mało ruchu i długie przebywanie w suchym, klimatyzowanym pomieszczeniu, diety i kuracje, pośpiech, brak snu stanowią czynniki negatywnie wpływające na cerę. Zdrowe komórki skóry uruchamiają mechanizmy obronne i naprawcze. Kiedy stają się niewydolne, konieczne jest zastosowanie substancji zapobiegających i niwelujących ich negatywne działanie. Obiecującą nową grupę stanowią związki syntetyzowane przez ekstremofilne mikroorganizmy, wykorzystywane do ochrony przed niekorzystnymi warunkami środowiska, w którym żyją [1]. Jednym z nowatorskich związków stosowanych w dermokosmetykach jest ektoina (Rys. 1). Własciwości i zastosowanie ektoiny Kosmetologia / nauka Po raz pierwszy ektoinę wyizolował i przedstawił jej budowę w 1985 roku E. Galinski [2]. Ektoina wykazuje właściwości kosmotropowe, czyli posiada zdolność wiązania i wbudowywania cząsteczek wody w kompleksy. Dzięki obecności w cząsteczce atomów azotu i grupy karboksylowej dochodzi do przegrupowania elektronów i wytworzenia biegunów naładowanych dodatnio i ujemnie (właściwości amfoteryczne). Oznacza to, że cząsteczki ektoiny wiążą silnymi wiązaniami wodorowymi cząsteczki polarne – 1 cząsteczka ektoiny może przyłączyć 5 cząsteczek wody [3] oraz fragmenty apolarne. Kompleksy ektoiny i wody otaczają pojedyncze cząsteczki białek, lipidów i kwasów nukleinowych wody, tworząc wokół nich płaszcz wodny (Rys. 2). Najbardziej korzystnym układem zapobiegającym utratom energii jest układ kuli. W badaniach wykazano, że w miarę wzrostu liczby cząsteczek ektoiny na powierzchni kuli otaczającej cząsteczkę białka maleje zdolność dyfuzji wody na zewnątrz [4-6]. Rys. 1. Wzór strukturalny ektoiny (kwas 2-metylo-1,4,5,6-tetrahydropirymidyno-4-karboksylowy, THP) �� 302 Rys. 2. Kosmotropowe działanie ektoiny Streszczenie Zanieczyszczenie środowiska oraz styl życia stanowią główne czynniki upośledzające mechanizmy naprawcze komórek skóry i powodujące przedwczesne starzenie się skóry i/ lub jej choroby. Ektoina jest jednym z nowatorskich związków stosowanych w dermokosmetykach. W artykule przedstawiono główne mechanizmy działania ektoiny na poziomie komórki skóry oraz wynikające z nich korzyści. Abstract Contamination of environment and our lifestyle are the main factors that can significantly impair repair mechanisms of skin cells, causing premature aging and/or skin diseases. Ectoine is one of the novel compounds used in dermocosmetics. The study presents main mechanisms of action of ectoine at the cellular level of skin and benefits arising from them. Izabela Załęska-Żyłka¹, Agata Pietrzycka² 1 Małopolska Wyższa Szkoła im. J. Dietla Wydział Nauk o Zdrowiu Rynek Główny 34, 31-010 Kraków mob. +48 504 265 052 e-mail: [email protected] 2 Zakład Cytobiologii, Katedra Farmakobiologii Wydział Farmaceutyczny, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum ul. Medyczna 9, 30-688 Kraków otrzymano / received: Słowa kluczowe: ektoina, mechanizmy działania Key words: ectoine, mechanisms of action 15.07.2014 poprawiono / corrected: 10.09.2014 zaakceptowano / accepted: 13.10.2014 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 301 Wprowadzenie cząsteczek wody pomiędzy hydrofilowe główki fosfolipidów w błonach komórkowych rozszerza je, uwadnia, poprawia napięcie i elastyczność. Skóra jest lepiej odżywiona i nawodniona. Ponadto płaszcz hydrofilowy zapobiega utracie wilgotności w skórze suchej i atopowej [2]. Zasugerowano stosowanie ektoiny m.in. w kroplach do oczu w celu leczenia i łagodzenia objawów suchego oka. Dodana do „sztucznych łez” przywraca równowagę lipidową, prawdopodobnie wiążąc cząsteczki wody i tri-acylo-gliceroli [7]. Rys. 3. Schemat wpływu ektoiny na warstwę lipidową błony komórkowej. Rysunek zmodyfikowany na podstawie Rakesh Kumar Harishchandra [8] 302 Amfoteryczna cząsteczka ektoiny wiąże wiązaniami wodorowymi z jednej strony cząsteczki hydrofilowe, z drugiej hydrofobowe łańuchy lipidów błon komórkowych, umożliwia wprowadzenie cząsteczek wody pomiędzy fosfolipidy. Ektoina tworzy na powierzchni błon komórkowych otoczkę chroniącą przed działaniem szkodliwych czynników egzogennych. Ektoina jest antyoksydantem, zapobiega wczesnym uszkodzeniom komórek skóry na poziomie molekularnym. Bezpośrednio hamuje dostęp do powierzchni skóry, pochłania promieniowanie ultrafioletowe UV. Ograniczając działanie UV, zapobiega reakcjom starzenia się skóry. Wspomaga mechanizmy naprawcze po uszkodzeniu promieniowaniem UVA i UVB. W hodowlach komórkowych ludzkich keratynocytów po 1 godzinie inkubacji z 0.1mMol/L roztworem ektoiny stwierdzono, że ilość uszkodzeń jądrowego DNA pod wpływem światła widzialnego zmniejszyła się prawie o 93% i o 63% pod wpływem UVA [9]. Wykorzystując hodowle komórkowe, chromatografię cienkowarstwową HPLC (high-performance liquid chromatography), wyspecjalizowane testy biologii molekularnej i reakcje polimerazy łańcuchowej PCR (Polymerase Chain Reaction) wykazano, że ektoina zabezpiecza skórę przed skutkami uszkodzenia komórek spowodowanymi przez promieniowanie UVA na kilka sposobów. Stwierdzono, że ektoina zapobiega uwalnianiu wtórnych przekaźników w komórce oraz czynników transkrypcyjnych. Zapobiega aktywacji białka prezentującego AP-2, zmniejsza ekspresję cząstek adhezyjnych oraz zapobiega mutacjom w obrębie mitochondrialnego DNA [10] (Rys. 4). Stwierdzono, że ektoina hamuje uwalnianie reaktywnych form tlenu w komórkach normalnych ludzkich fibroblastów skórnych pod wpływem nadtlenku wodoru (w warunkach in vitro) [11]. Ektoina działa immunostymulująco, przeciwzapalnie i przeciwnowotworowo. W cytoprotekcji i naprawie uszkodzonych komórek i tkanek ważną rolę odgrywają białka szoku cieplnego HSP (Heat Shock Proteins). Białka te nazywane są powszechnie „białkami stresu”. HSP dzieli się na podstawie wielkości cząsteczki na wielkocząsteczkowe HSP100 (100- kDa) oraz HSP90 (75-96 kDa), średniocząsteczkowe HSP70 (66-78 kDa), HSP60 i HSP40 oraz małocząsteczkowe sHSP (8,5-40 kDa). Białka HSP70, zlokalizowane w obrębie błon komórkowych, pośredniczą w mechanizmach immunologicznych oraz biorą udział w przekazywaniu informacji komórkowej. Ekspresję genów kodujących HSP indukuje wiele szkodliwych czynników egzo- i endogennych, na jakie narażona jest komórka [12]. Jednym z mechanizmów ochrony ektoiny jest jej zdolność do zmniejszenia ekspresji HSP70 na powierzchni ludzkich keratynocytów, inhibicji czynnika jądrowego kappa B NFκB (Nuclear Factor Kappa B) i zmniejszenie transkrypcji genetycznej cytokin prozapalnych: interleukiny 1a (IL-1a), IL-6, oraz czynnika martwicy nowotworu-alfa TNFa (Tumor Necrosis Factor Alpha) [13]. Białko HSP70-2 występuje w cytoplazmie komórki. Zapobiega ono nagromadzeniu się i agregacji białek lub ich zmutowanych genów związanych z rozwojem choroby neurodegeneracyjnej [12]. Stwierdzono np. wysoką skuteczność hamowania powstawania charakterystycznych dla choroby Alzheimera złogów białka beta-Amyloidowego w hodowlach ludzkich komórek nerwiaka [14]. Ektoina mobilizuje układ immunologiczny związany ze skórą, chroni keratynocyty, komórki Langerhansa i komórki Merkla. Działa immunostymulująco, przeciwzapalnie i przeciwnowotworowo (Rys. 4). Skuteczność przeciwzapalnego działania ektoiny oceniano m. in. w modelu zapalenia jelita okrężnicy u szczurów. Po podaniu szczurom ektoiny obserwowano mniejszy poziom cytokin prozapalnych (TNFa, IL-1), prostaglandyny (PGE2) oraz leukotrienów (LTB4). Stwierdzono również wpływ ektoiny na wskaźniki stresu oksydacyjnego (zmniejszenie poziomu dialdehydu malonowego – MDA) i obrony antyoksydacyjnej (wzrost poziomu zredukowanego glutationu – GSH) [15]. W innym badaniu naciek komórek zapalnych (neutrofili, makrofagów, monocytów), ekspresja mRNA cytokin prozapalnych (IL-6 I TNAa) oraz ich poziom we krwi zmalał po podaniu szczurom kwasu 1-,4-,5-,6-tetrahydro-2-metylo-4-pyrimidyno karboksylowego [16]. Stwierdzono, że ektoina wpływa na czynnik jądrowy kappa B (NF-κB), hamuje odczepienie i przenoszenie jego podjednostki hamującej, w efekcie znacznie obniża poziom cytokin prozapalnych i ekspresję genów cykooksygenazy – 2 (COX-2) [17]. Rys. 4. Prawdopodobne punkty uchwytu działania ektoiny na poziomie komórkowym W badaniach na zwierzętach ektoina zmniejszała reakcje zapalne neutrofili zachodzące w błonie śluzowej nosa i oskrzeli po prowokacji antygenami [18]. Stosowana jako substancja w leczeniu chorób alergicznych również znalazła uznanie wśród specjalistów w dziedzinie alergologii i dermatologii [19, 20]. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Podsumowanie Badania potwierdziły, że cząsteczka ektoiny dzięki wyjątkowym właściwościom wiązania wody nawilża skórę, zmniejsza świąd i szorstkość skóry. Przewiduje się, że ektoina, zapewniając całościową ochronę biologiczną komórek skóry, już w najbliższej przyszłości będzie stanowiła podstawę dermokosmetyków. Literatura 1. T. Dirschka: Ectoin - Use and perspectives for dermatology, Aktuelle Dermatologie 34(4), 2008, 115-118. 2. E.A. Galinski, H.P. Pfeiffer, H.G. Truper, et al.: 1,4,5,6-Tetrahydro-2-methyl-4-pyrimidinecarboxylic acid. A novel cyclic amino acid from halophilic phototrophic bacteria of the genus Ectothiorhodospira, Eur J Biochem 149(1), 1985, 135-139. 3. E.A. Galinski, M. Stein, B. Amendt, M. Kinder: The Kosmotropic (Structure-Forming) Effect of Compensatory Solutes, Comp. Biochem. Physiol., 3(117A), 1997, 357-365. 4. R. Graf, J. Anzali, S. Fau-Buenger, et al.: The multifunctional role of ectoine as a natural cel protectant, Clin Dermatol., 26(4), 2008, 326-333. 5. J. Smiatek, O. Harishchandra, R.K. Rubner, et al.: Properties of compatible solutes in aqueous solution, Biophys Chem. 160(1), 2012, 62-68. 6. J. Smiatek, R.K. Harishchandra, et al.: Low concentrated hydroxyectoine solutions in presence of DPPC lipid bilayers: A computer simulation study, Biophysical Chemistry 180-181, 102-109. 7. M. Dwivedi, H. Backers, et al., Biophysical investigations of the structure and function of the tear fluid lipid layer and the effect of ectoine. Part A: Natural meibomian lipid films, Biochimica et Biophysica Acta-Biomembranes, 2014. 8. R.K. Harishchandra et al.: The effect of compatible solute ectoines on the structural organization of lipid monolayer and bilayer membranes, Biophysical Chemistry, 150, 2010. 9. C. Botta, C. Di Giorgio, et al.: Genotoxicity of visible light (400-800 nm) and photoprotection assessment of ectoin, l-ergothioneine and mannitol and four sunscreens, Journal of Photochemistry and Photobiology B, Biology 91(1), 2008, 24-34. 10.J. Buenger, H. Driller: Ectoin: An effective natural substance to prevent UVA-induced premature photoaging, Skin Pharmacology and Physiology, 17(5), 2004, 232-237. 11. A. Mamalis, D.H. Nguyen, et al.: The active natural anti-oxidant properties of chamomile, milk thistle, and halophilic bacterial components in human skin in vitro, Journal of Drugs in Dermatology, 12(7), 780-784. 12.A. Kaźmierczuk, Z.M. Kiliańska: Plejotropowa aktywność białek szoku cieplnego, Postepy Hig Med Dosw., 63, 2009, 502-521. 13.E. Buommin, C. Schiraldi, et al.: Ectoine from halophilic microorganisms induces the expression of hsp70 and hsp70B’ in human keratinocytes modulating the proinflammatory response, Cell Stress and Chaperones, 10(3), 197-203. 14.M. Kanapathipillai, M. Lentzen, G. Fau-Sierks, et al.: Ectoine and hydroxyectoine inhibit aggregation and neurotoxicity of Alzheimer’s beta-amyloid, FEBS Lett., 579(21), 2005. 15.H. Abdel-Aziz, W. Wadie, et al.: Novel effects of ectoine, a bacteria-derived natural tetrahydropyrimidine, in experimental colitis, Phytomedicine, 20(7), 2013, 585-591. 16.T. Pech, I. Ohsawa, et al.: A natural tetrahydropyrimidine, ectoine, ameliorates ischemia reperfusion injury after intestinal transplantation in rats, Pathobiology, 80(2), 2013, 102-110. 17.A. Wedeking, N. Hagen-Euteneuer, et al.: A Lipid anchor improves the protective effect of ectoine in inflammation, Current Medicinal Chemistry, 21(22), 2014, 2565-2572. 18.K. Unfried, A.O. Kroker, et al.: The compatible solute ectoine reduces the exacerbating effect of environmental model particles on the immune response of the airways, J Allergy (Cairo), 2014. 19.U. Heinrich, B. Garbe, et al.: In vivo assessment of ectoin: A randomized, vehicle-controlled clinical trial, Skin Pharmacology and Physiology, 20(4), 2007, 211-218. 20.A . Marini, K. Reinelt, et al., Ectoine-containing cream in the treatment of mild to moderate atopic dermatitis: A randomised, comparator-controlled, intra-individual double-blind, multi-center trial, Skin Pharmacol Physiol., 27(2), 2014, 57-65. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 303 DIBI MILANO NOWY WYMIAR PIĘKNA DOŁĄCZ DO PRESTIŻOWEGO GRONA GABINETÓW DIBI MILANO ALL4BEAUTY ul. Szeroka 17/51, ul. Polna 7A, Kwidzyn BELLE FAMME ul. Mickiewicza 50/54, ul. Kryniczna 14, Bielsk Podlaski ETEE BEAUTY SALON URODY Galeria Młynówka, ul. Dworcowa 7/2A, Pszczyna GABINET KOSMETYCZNY Anna Śliwińska ul. Hallera 3-5/4, Brodnica GABINET KOSMETYCZNY Joanna Mierzwińska ul. 1 Maja 5A, Żary GABINET ODNOWY BIOLOGICZNEJ Joanna Kowalska ul. Reymonta 23H, Szczecin KLUB URODY KARGETTA ul. Warszawska 2B, Mrągowo MADAME WELLNESS&SPA ul. Chełmińska 206, Grudziądz MEA STYLE ul. Panewnicka 99, Katowice MEDI GOLD Centrum Medycyny Estetycznej ul. Kościuszki 63, Chorzów PRACOWNIA WDZIĘKU I URODY ul. Piłsudskiego 27, Rzeszów REHMEDICA ul. Sokołowska 47, Siedlce SALON ZDROWIA I URODY ul. 17-tego Stycznia 60B, Ciechanów SKARBNICA URODY ul. Zegrzyńska 81A lok. U8, Legionowo GALERIA ZDROWIA I URODY ul. Kościuszki 25, Starogard Gdański SOAYEHR MED.&SPA ul. Kątowa 4, Zabierzów-Kraków GARSHAN Kraina Masażu ul. Szczecińska 2, Szczecinek SPA ROSARIUM ul. Łomżyńska 20, Ciechanowiec HARMONIA ZMYSŁÓW ul. 3 Maja 1, Augustów SPA ROSARIUM ul. Białostocka 17, Zambrów HOTEL WIERCHOMLA Wierchomla Mała 42, Piwniczna Zdrój STUDIO DAY&SPA ul. Ks. Zawadzkiego 2 lok. 4, Suwałki INSTYTUT DIBI MILANO Galeria Panorama, Al. Witosa 31, Warszawa STYL Salon Pielęgnacji Urody ul. Jagiellońska 55E, Tczew INSTYTUT KOSMETOLOGII ul. Żeromskiego 1A lok. 6, Białystok SZAROTKA VITAL&SPA RESORT Zieleniec 72, Duszniki-Zdrój KLINIKA KOSMETOLOGII ul. Berbeckiego 2/6, Gliwice VILLA URODA ul. Podleśna 11/1, Białystok CAMEA MED ul. Niedziałkowskiego 18, Szczecin STUDIO LOOKSUS ul. Lityńskiego 4, Suwałki HOTEL ARKA MEDICAL SPA ul. Sułkowskiego 11, Kołobrzeg WORLD MEDICA Centrum Medyczne ul. Zapleczna 3F/1, Kołobrzeg SUNTIPS ul. Czołgistów 15B, Lębork MAKADAMIA Centrum Urody ul. Czeremchowa 10, Katowice- Kostuchna Zapraszamy do kontaktu z Konsultantami Handlowymi Pol-Cosm Sp. z o.o., ul. Nowa 23, Stara Iwiczna, 05-500 Piaseczno, tel: + 48 22 737 72 06, fax: + 48 22 737 72 07, [email protected], www.dibimilano.pl Dibi Milano Polska 304 DIBI KE 180x244_0909.indd 1 2014-09-10 13:00:53 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Krzem pierwiastek życia w innowacyjnych kosmetykach i zabiegach INVEX REMEDIES Krzem jest jednym z podstawowych pierwiastków, bez którego nasz organizm nie jest w stanie poprawnie funkcjonować. Wchodzi on nie tylko w skład tkanki łącznej, ale jest także bazą do budowy struktur kości, chrząstek, naczyń krwionośnych, mięśni, skóry, paznokci oraz włosów. Krzem wykazuje silne właściwości regenerujące i witalizujące. Pierwiastkiem idealnie współpracującym z krzemem i intensyfikującym jego właściwości jest bor, który na zasadzie syntezy z krzemem zwiększa wielokrotnie efektywność jego wchłaniania, co jest niezwykle istotne w przypadku syntezy kolagenu. Bor jest niezbędny również dla zachowania właściwej gospodarki wapniowej organizmu oraz w zapobieganiu utracie kośćca związanej z osteoporozą i reumatoidalnym zapaleniem stawów. Ponadto jest doskonałym www.invexremedies.pl środkiem antyseptycznym, przeciwwirusowym i przeciwgrzybiczym. Kosmetologia / prezentacja cząsteczki z obdarzoną przeciwnym ładunkiem cząstką substancji aktywnej, tworząc kompleks cząsteczek obojętnych elektrostatycznie, które przechodzą przez błony komórkowe na zasadzie dyfuzji biernej. Pary jonowe z łatwością przenikają przez lipidy warstwy rogowej i dysocjują w żywych warstwach naskórka. Dzięki zastosowaniu tej technologii kosmetyki INVEX REMEDIES cechuje dużo wyższa skuteczność i przenikanie w porównaniu z nano- i innymi cząsteczkami standardowych preparatów kosmetycznych. Unikalny skład produktów opracowany przez firmę INVEX REMEDIES jest wynikiem wieloletnich badań i testów doświadczonego zespołu badawczego pod kierownictwem Stanisława Szczepaniaka, wybitnego chemika, twórcy ponad 130 patentów, zdobywcy liczW skład serii wchodzą następujące produkty: nych nagród, medali i tytułów, m.in. na Mię- Zapraszamy do współpracy –– Silver Touch Ag124 PROfessional – anty- dzynarodowych Targach Wynalazków i Myśli hurtownie kosmetyczne, bakteryjny płyn do twarzy i ciała na bazie Twórczej w Brukseli, Budapeszcie, Genewie. gabinety kosmetyczne srebra monojonowego, i ośrodki spa. Oferujemy: –– Silver Touch Ag 123 – oczyszczający peeling Laboratoria firmy Invex Remedies stwo- –– atrakcyjne warunki premiowe mineralny PROfessional, rzyły także niepowtarzalną linię kosmetyumowy dystrybucyjnej, –– Organic Silica PROfessional – regenerujący ków na bazie monojonowego złota – GOLDEN –– szkolenia wewnętrzne, żel na bazie krzemu organicznego, TOUCH, srebra – SILVER TOUCH (o wielkości –– firmowe eventy, –– Kosmetyczna witamina C PROfessional, cząsteczki substancji aktywnej 0,2 nm). Pre- –– wsparcie marketingowe. –– Organic Silica PROfessional – regenerująca paraty te dzięki swojej innowacyjnej techmaska na bazie krzemu organicznego, nologii polegającej na unikatowej metodzie Szczegółowe informacje –– Organic Silica PROfessional – regenerujący rozdrobnienia cząsteczki cechują się wysoką dotyczące zasad współpracy: krem na bazie krzemu organicznego. skutecznością w walce z oznakami starze- Mob. +48 696 498 341 nia, a także innymi problemami skórnymi, e-mail: Innowacyjność kosmetyków Invex Reme- takimi jak: trądzik, łuszczyca czy wszelkie- [email protected] dies opiera się na zaawansowanej technologii go rodzaju problemy skórne. Efektywność dotychczas stosowanej jedynie w nowocze- działania kosmetyków INVEX REMEDIES zo- www.invexremedies.pl snej farmakologii. Dla najwyższej skutecz- stała doceniona przez wiele zachodnich firm, ności w przenikaniu transepidermalnym dzięki czemu jej produkty można znaleźć nie substancji aktywnej w postaci monojonów tylko w Europie, ale także w krajach takich zastosowano zjawisko par jonowych. Meto- jak Zjednoczone Emiraty Arabskie, Arabia da ta wykorzystuje połączenie naładowanej Saudyjska czy Egipt. Właściwości tych nieocenionych dla organizmu pierwiastków zostały zamknięte w kosmetykach z linii ORGANIC SILICA firmy INVEX REMEDIES. Zabieg profesjonalny Organic Silica, wykorzystujący regenerujące właściwości krzemu i boru organicznego, może być wykonywany na różnych partiach ciała. Podstawowym wskazaniem do zabiegu są: skóry suche, odwodnione, szorstkie, wymagające regeneracji, atopowe, łuszczycowe, a także blizny i rozstępy. Wszystkie kosmetyki firmy INVEX REMEDIES pozbawione są parabenów oraz substancji zapachowych, dzięki czemu nie powodują podrażnień i alergii. SERIA ZABIEGOWA ORGANIC SILICA INVEX REMEDIES Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 WSPÓŁPRACA 305 n« erge »bel-en a nnowacj I & a r Natu skóry a j c a n g ę l Pie oziomie p m y z s ż na najwy [ nowa generacja »bel-energen« ] ć« »nowoś Vproduktywzbogaconeoskładnikipochodzeniaorganicznego Vzawierajądetoksykującykompleksfitopeptydowyzawokado zamkniętywBelisomach® AP bel-energen to najważniejsza linia DR.BELTER® COSMETIC. Zawiera produkty anti-aging oraz kuracje dla kobiet, które pragną naturalnych kosmetyków pełnych składników organicznych oraz wysoce efektywnych substancji czynnych. Wyselekcjonowane składniki hightech, takie jak biomimetyczny DMS, Antarcticine®, Belisomy® AP oraz FreshCellsTM (komórki macierzyste), połączone z ekstraktami roślinnymi dają niezwykle widoczne rezultaty. Wszystkie produkty z linii bel-energen pozbawione są olejów mineralnych, silikonowych oraz parabenów. [PHYTO-SENSATION] pielęgnacja na bazie izoflawonów wygładza i ujędrnia skórę [DERMO-RELAX] kuracja skupiająca się na redukcji zmarszczek mimicznych [CAVIAR ARCTICA BALANCE] multiaktywna kuracja regenerująco-ochronna dla skóry dojrzałej [LUMINATION SECRET] rozjaśniająca kuracja redukująca przebarwienia skóry DR.BELTERCOSMETICr Generalny Przedstawiciel w Polsce r ul. Panewnicka 40 r 40-730 Katowice r Tel. 32 2 527 527 r www.belter.pl r terminy szkoleń r nowe kosmetyki r nowe zabiegi r konkursy sprawdzaj na: www.facebook.com/belterpolska »bel-energen« 306 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Dr.Baumann Cosmetic Niemiecka firma Dr.Baumann Cosmetic od ponad 20 lat opracowuje „czyste” kosmetyki, niezawierające szkodliwych chemicznych komponentów, wyprzedzając o prawie ćwierćwiecze współczesny coraz silniejszy nurt ekologiczny w kosmetologii. Oferta Dr.Baumann to kosmetyki bionomiczne, czyli zawierające składniki identyczne z obecnymi w skórze. Naturalne składniki przeciwdziałają procesom starzenia się skóry, nie wywołując reakcji alergicznych, zapewniają najlepszą tolerancję wchłaniania. Kosmetyki nie zawierają syntetycznych konserwantów, syntetycznych filtrów przeciwsłonecznych i barwników, olejków mineralnych (pochodnych ropy naftowej), syntetycznych perfum czy substancji pochodzenia zwierzęcego. Kosmetyki oferowane są w pięciu liniach: DR.BAUMANN, BeauCaire, SkinIdent, SPA i MakeUP. Bogata oferta – ponad 400 produktów – gwarantuje profesjonalną pielęgnację i rozwiązywanie problemów dla każdego rodzaju skóry. Spośród firm eko firma Dr.Baumann Cosmetic jako jedyna oferuje kosmetyki z liposomami i nanosomami, zarówno profesjonalne, jak i do odsprzedaży. Organizacja non profit The European Consumer Workgroup for Information on Cosmetics sporządziła ranking jakości 1800 kosmetyków produkowanych na całym świecie przez najbardziej znaczące firmy. Kryterium oceny jakości jest obecność w kosmetyku składników (wg INCI), które mają lub mogą mieć szkodliwy wpływ. Im więcej tego rodzaju składników, tym niższa pozycja w rankingu. Kosmetyki Dr.Baumann (SkinIdent i BeauCaire) są absolutnymi liderami jakości tego rankingu. www.cosmetictester.info Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Filozofia Dr.Baumann Cosmetic 1. Krem powinien zawierać tylko to, co produkuje skóra (płaszcz lipidowy). Funkcją kremu ma być imitowanie naturalnego płaszcza lipidowego po zmyciu twarzy, by odtworzyć lipidową barierę ochronną. 2. Do intensywnej, skutecznej pielęgnacji przeznaczone są preparaty z liposomami i nanosomami. Mają one zdolność przenikania w głąb skóry, a wraz z nimi mogą być transportowane aktywne składniki takie jak witaminy, ceramidy i in. Dzięki temu skóra jest stymulowana do regeneracji, odżywiana i nawilżana. 3. Brak szkodliwych składników w produktach Dr.Baumann Cosmetic oznacza, że nie powodują one alergii (prognozy przewidują, że w 2015 roku połowa populacji będzie miała alergie), a aktywne komponenty będą skutecznie oddziaływać na skórę. Ich stosowanie zapewnia widoczną poprawę już po upływie trzech tygodni. 4. Jedyną, wyjątkową na skalę światową linią kosmetyków jest SkinIdent, która zawiera wyłącznie składniki identyczne do tych, które występują w płaszczu lipidowym skóry. 5. Bogata oferta najwyższej jakości kosmetyków do odsprzedaży wynika z filozofii firmy: wizyty w salonie kosmetycznym są nieregularne, terminy wynikają z możliwości dysponowania czasem, ważnym czynnikiem są ograniczenia finansowe. Dr.Baumann wychodzi więc z założenia, że najważniejsza jest codzienna pielęgnacja z użyciem wysokiej jakości kosmetyków, dobranych przez kosmetologa. Wizyta w salonie to okazja do intensywnych, specjalistycznych zabiegów i konsultacji dotyczących wyboru preparatów do pielęgnacji domowej. 6. Kosmetyki wystarczają na dłużej, są o 1/3 wydajniejsze od produktów innych firm. Monika Ceregro Genaral Manager Wyłączny dystrybutor na Polskę Kosmetologia / prezentacja Dr.Baumann Polska Ul. Miączyńska 29 02-637 Warszawa www.dr-baumann.pl e-mail: [email protected] tel. +48 22 844 10 21 kom. +48 508 08 39 44 Kosmetyki Dr.Baumann dostępne są wyłącznie u dystrybutora na Polskę oraz w salonach partnerskich. Firma nie prowadzi sprzedaży poprzez sklepy internetowe, drogerie i apteki. Zapraszamy do współpracy salony kosmetyczne i spa. 307 Profesjonalna sprzedaż kosmetyków? Skuteczne zabiegi kosmetyczne? Tylko po rzetelnym badaniu skóry i włosów Największy wybór Fachowa obsługa wieloletNie doświadczeNie www.eurtex.com 308 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Shireen PoringMethod wypełnianie zmarszczek kwasem hialuronowym bez igły, strzykawką ciśnieniową porejet™ Innowacyjna metoda SHIREEN PORING-METHOD została opracowana w Niemczech przez firmę INJEX PHARMA AG, lidera w dziedzinie produkcji i sprzedażzy wstrzykiwaczy ciśnieniowych bez igły. Zdobywa obecnie ogromną popularność w Europie Zachodniej (Niemcy, Wielka Brytania, Holandia), w Polsce natomiast jest absolutną nowością. Zabieg może być swobodnie wykonywany przez kosmetyczki po odbyciu odpowiedniego szkolenia. METODA SHIREEN idealnie nadaje się do zwalczania i wypełniania zmarszczek wokół ust (tzw. zmarszczki palacza), bruzd nosowo-wargowych, tzw. lwich zmarszczek między brwiami czy zmarszczek mimicznych. Efekt zabiegu jest natychmiastowy – skóra staje się młodzieńczo zaróżowiona i uelastyczniona, a płytkie zmarszczki przestają być widoczne. Jest to metoda bezinwazyjna i bezbolesna, a jej rezultaty utrzymują się przez długi czas. Shireen Poring-Method doskonale sobie radzi nawet z najtrudniejszymi zmarszczkami. Nie tylko wypełnia i wygładza zmarszczki, ale przede wszystkim uruchamia mechanizmy odbudowy i regeneracji skóry. Zabieg jest bardzo bezpieczny i nie powoduje efektów ubocznych, a lista przeciwwskazań jest bardzo krótka. Zabiegi Shireen Poring-Method – wypełnianie zmarszczek ciśnieniowo – będą najlepszą wizytówką dla każdego profesjonalnego gabinetu kosmetycznego i uczynią jego ofertę wyjątkową. Fot. 1 podczas zabiegu zostały wykonane 4 „strzały” – po dwa z każdej strony. Orientacyjna cena zabiegu w gabinecie to 200 zł. Czas wykonania – ok. 10 minut. OFERTA PROMOCYJNA Zestaw startowy ze szkoleniem w cenie 5 473 zł (z VAT). UWAGA: w zestawie 2 fiolki z kwasem na 15 zabiegów, z których odzyskujemy ok 3 000 zł. Zapraszamy do kontaktu tel. +48 510 97 87 09 tel. +48 732 707 535 tel. +48 22 842 32 32 e-mail: [email protected] www.injex.com.pl www.poring-method.pl INJEX Poland sp. z o.o., CH PANORAMA, Al. Witosa 31, lok. 139, 00-710 Warszawa Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Dermokosmetyczna pielęgnacja skóry z azs i łuszczycą Szacuje się, że w Polsce na łuszczycę cierpi około 1 mln osób (2-4% populacji). W ciągu ostatnich lat zapadalność na łuszczycę wzrosła i w niektórych populacjach odsetek chorych może wynosić nawet 11,4%. Łuszczyca jest z pewnością chorobą stygmatyzującą. Przeprowadzone przez Instytut Homo Homini badanie „Polacy o chorobach autoimmunologicznych” wykazało, że co czwarty respondent uważa, że można się nią zarazić. Osoby chore na łuszczycę bardzo często odczuwają wstyd, brak zrozumienia i strach przed odrzuceniem, dlatego rzadko odwiedzają salony kosmetyczne lub ośrodki spa. Sytuacja chorych na łuszczycę jest trudna nie tylko z powodu ogólnoustrojowego przebiegu choroby, lecz także z tego względu, że prowadzi do wykluczenia społecznego i izolacji. Dermatologia / artykuł Aleksandra Czarnota mgr kosmetolog, absolwentka Collegium Medicum UJ, autorka dermokosmetycznych programów pielęgnacyjnych, szkoleniowiec Janssen Cosmetics Biorąc pod uwagę fakt rosnącej liczby osób chorych na łuszczycę i dużą tendencję do wzrostu zachorowalności na atopowe zapalenie skóry (AZS), gabinety kosmetyczne muszą być przygotowane na zaproponowanie klientowi programu dermokosmetycznej pielęgnacji skóry zmienionej chorobowo, opartego o wiedzę na temat etiopatogenezy, objawów i przebiegu choroby. W tym przypadku niezbędna jest współpraca kosmetyczki/kosmetologa z dermatologiem. Dobra współpraca na linii pacjent-dermatolog-kosmetolog jest w stanie przynieść satysfakcjonujące efekty oraz okresy remisji choroby, pomimo wielu problemów terapeutycznych. Nie bez znaczenia jest rola edukacji pacjenta – jeśli lepiej pozna i zrozumie swoją chorobę, będzie pilniej stosował się do zaleceń lekarskich i dermokosmetycznych, co pozwoli na ograniczenie objawów atopowego zapalenia i łuszczycy. American Academy of Dermatology podkreśla znaczenie proaktywnego podejścia do leczenia AZS oraz łuszczycy, które ma pozwalać na osiągnięcie lepszych efektów terapeutycznych. Ma ono oznaczać przyjmowanie z zaplanowanymi przerwami kortykosteroidów lub inhibitorów kalcyneuryny oraz codzienną aplikację emolientów i systematyczne korzystanie z zabiegów dermokosmetycznych. pomocą preparatów keratolitycznych zawierających kwas salicylowy. Na skórę gładką stosuje się maść salicylową, a na skórę owłosioną głowy 5% oliwę salicylową. Pozostałe preparaty keratolityczne to: sól Morza Martwego, alfa-hydroksykwasy, np. kwas glikolowy, cytrynowy, mlekowy oraz mocznik (w stężeniach 5-10% ma działanie nawilżające, a złuszczające w stężeniach powyżej 10%). Na tak przygotowaną skórę aplikujemy dermatologiczne preparaty hamujące nadmierną proliferację komórek naskórka (cygnolina, glikokortykosteroidy, pochodne witaminy D3, które hamują proliferację keratynocytów i gromadzenie komórek zapalnych oraz stymulują prawidłową keratynizację, pochodne kwasu witaminy A działające przeciwzapalnie, dziegcie). W przypadku zmian zlokalizowanych na skórze twarzy, okolicach pachowych i pachwinowych zalecane jest stosowanie tzw. leków immunomodulujących (np. pimekrolimus krem 1%, takrolimus maść 0,1%). PIELĘGNACJA SKÓRY Z AZS i ŁUSZCZYCĄ Najpopularniejszymi lekami do stosowania w miejscowej terapii łuszczycy są glikokortykosteroidy (GKS), które oddziałują na dwie składowe procesu łuszczycowego: hiperproliferację i stan zapalny. Istnieją dwie klasyfikacje glikokortykosteroidów uwzględniające siłę NADMIERNA ich działania naczynioskurczowego. AmeryPROLIFERACJA NASKÓRKA kański podział wyróżnia siedem klas: w grupie Istotą procesu chorobowego w łuszczycy jest 1. znajdują się preparaty najsilniejsze (np. Clostan zapalny charakteryzujący się zwiększoną bederm), a w grupie 7. najsłabsze (np. hydroproliferacją naskórka. Następuje nadmierna kortyzon). Klasyfikacja europejska wyróżnia liczba podziałów keratynocytów w warstwie cztery klasy: I – najsłabsza, IV – najsilniejsza. podstawnej naskórka oraz przyspieszony Większość pacjentów nie zdaje sobie sprai nieprawidłowy cykl ich dojrzewania. W nor- wy z istnienia ww. klasyfikacji, a co za tym malnym naskórku ten cykl trwa 26-28 dni, zaś idzie – nie ma wiedzy dotyczącej siły działaw łuszczycy 3-4 dni. Pierwszym etapem pielę- nia przepisywanych im GKS. Niestety, bardzo gnacji skóry z łuszczycą jest usunięcie łuski za często przyczynia się to do nieprawidłowej PROBLEM – 310 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna aplikacji leku oraz pojawienia się efektów ubocznych GKS (zaniki skóry, rozstępy, teleangiektazje). Oprócz siły działania ważna jest również forma galenowa produktu, którą dopasowujemy do rodzaju, lokalizacji i rozległości zmian chorobowych. Ten sam preparat w maści działa silniej niż w kremie, dlatego maści znajdują zastosowanie na ogniska łuszczycowe suche, zadawnione i o większej akantozie. Dobór odpowiedniego preparatu jest bardzo ważny i ma wpływ na systematyczne stosowanie leku. Przykładowo, pacjent, który stosuje GKS w formie maści na zmiany łuszczycowe zlokalizowane na owłosionej skórze głowy, szybko się do tego zniechęci. Skóra na głowie najlepiej toleruje preparaty w płynie, które nie sklejają włosów i można je aplikować nawet w ciągu dnia, bez uszczerbku dla ich wyglądu. Oprócz leczenia dermatologicznego ważna jest systematyczna pielęgnacja skóry w warunkach domowych, z zastosowaniem natłuszczających emolientów. Pielęgnacja skóry pacjenta z łuszczycą jest procesem długotrwałym i wymagającym od chorego zdyscyplinowania i systematyczności. Stosowanie miejscowych preparatów sterydowych wraz z preparatami natłuszczającymi oraz odpowiednią pielęgnacją skraca czas leczenia i przywraca skórze komfort. Dermokosmetyczna pielęgnacja skóry pacjentów z łuszczycą i AZS ma duży wpływ na skuteczność stosowanej terapii miejscowej oraz utrzymanie efektów zastosowanego leczenia. Stosowanie emolientów (dodawanych do kąpieli oraz aplikowanych w postaci kremów co najmniej dwa razy dziennie) i miejscowych glikokortykosteroidów stanowi obecnie podstawę leczenia AZS i łuszczycy. Coraz częściej ze względu na skutki uboczne GKS stosuje się terapię przerywaną, aplikując naprzemiennie GKS (np. co drugi dzień) z substancjami obojętnymi. Przez wielu dermatologów preferowane jest leczenie weekendowe, polegające na dwudniowym stosowaniu GKS i pięciodniowym (w pozostałe dni) preparatu obojętnego. Ten system zdecydowanie zwiększa bezpieczeństwo leczenia, jednocześnie przynosząc zadowalające efekty kliniczne. OPATRUNEK OKLUZYJNY Opatrunek okluzyjny wspomaga działanie zastosowanego leku lub dermokosmetyku oraz zwiększa absorpcję stosowanych miejscowo preparatów. Na miejsca zmienione chorobowo należy nałożyć właściwy preparat i przykryć go cienką folią, na którą trzeba nałożyć gazę i zabezpieczyć bandażem. Klasyczna okluzja przy użyciu materiału nieprzepuszczalnego zwiększa przenikanie leku nawet 10-krotnie. Nierzadko jednak taki zabieg wywołuje podrażnienia, dlatego na rynku pielęgnacji dermatologicznej pojawiły się hydrokoloidowe opatrunki okluzyjne, które pozwalają na pozostawienie ich na skórze nawet przez 2 dni i powtórzenie zabiegu po kilku dniach przerwy. Dzięki takiej pielęgnacji mamy możliwość stosowania słabszych glikokortykosteroidów (GKS) i zużywamy mniej preparatu. Ten schemat zabiegowy jest porównywalny z codzienną aplikacją silnych GKS bez okluzji. W wielu krajach powszechnie stosuje się metodę bandażowania skóry wilgotnymi okładami (wet-wrap dressings) po wcześniejszej aplikacji emolientu lub leku przeciwzapalnego. Ta chłodząca metoda znajduje zastosowanie szczególnie w ostrych stanach zapalnych i erytrodemii ze względu na efekt przeciwzapalny, przeciwświądowy i przynoszący przesuszonej skórze ulgę. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 PROBLEM - SUCHOŚĆ SKÓRY Suchość skóry i związana z nią zwiększona przeznaskórkowa utrata wody TEWL (Trans Epidermal Water Loss) występująca u osób chorych na AZS i łuszczycę jest spowodowana przede wszystkim nieprawidłowym metabolizmem lipidów naskórkowych. Sucha skóra (xerosis) wiąże się również z małym uwodnieniem warstwy rogowej SC (Stratum Corneum), nieprzekraczającym 10%. Problem nadmiernej suchości skóry dotyczy również skóry z łuszczycą. W tym przypadku znaczącą rolę odgrywają kąpiele, które powodują rozmiękanie i oddzielanie się łusek, ułatwiając przenikanie stosowanych w następnej kolejności maści dermatologicznych oraz emolientów. Produkty nawilżające i natłuszczające powinny być aplikowane na skórę w ciągu 5 minut po zakończeniu kąpieli. Zabezpieczymy w ten sposób ciało przed nadmiernym wyparowaniem wody w warstwie rogowej i nasileniem objawów suchości skóry. Emolienty przyczyniają się do odtworzenia płaszcza lipidowego skóry, zwiększają nawilżenie i elastyczność skóry, co również łagodzi uczucie świądu. Słowo emolient wywodzi się z języka łacińskiego (emollire) i oznacza substancję przeznaczoną do zmiękczania skóry. Systematyczna aplikacja emolientów redukuje suchość skóry, zwiększa jej elastyczność, minimalizuje łuszczenie, szorstkość oraz uczucie napięcia, dzięki czemu chroni skórę przed powstawaniem bolesnych pęknięć i przyczynia się do zmniejszenia uczucia świądu. W leczeniu AZS i łuszczycy powinny być wybierane szczególnie emolienty niezawierające substancji zapachowych, konserwantów oraz barwników, ponieważ mogą one przyczynić się do podrażnienia skóry lub wywołania reakcji alergicznych. Przy skórze zmienionej chorobowo należy aplikować preparaty nawilżające tak często, jak to możliwe. Związane jest to z tym, że maksymalny efekt działania emolientów występuje w ciągu 0,5-1 godziny po aplikacji i utrzymuje się od 4 do 6 godzin. Kosmetolog powinien umieć doradzić indywidualnie dobór odpowiedniego preparatu pielęgnacyjnego, biorąc pod uwagę również zmieniające się warunki atmosferyczne. W zimie skóra jest bardziej przesuszona i łatwiej ulega podrażnieniom, dlatego warto przygotować programy pielęgnacyjne uwzględniające produkty silniej natłuszczające. Cennym składnikiem emolientów jest mocznik, wprowadzony do lecznictwa zewnętrznego w latach 40. XX wieku, będący naturalnym składnikiem SC, w której występuje w postaci naturalnego czynnika nawilżającego NMF (Natural Moisturising Factor) i stanowi 7% jej masy. Wśród najczęściej wykorzystywanych składników do nawilżania skóry znajdują się alkohole wielowodorotlenowe, które powodują długotrwały efekt ograniczenia TEWL (gliceryna, glikol propylenowy oraz glikole butylenowe). Do hydrofobowych składników o działaniu okluzyjnym należą: oleje mineralne (np. olej parafinowy), woski oraz wazelina. Ta ostatnia może przyspieszać biosyntezę lipidów dzięki jej możliwości przenikania w głąb naskórka do rezerwuaru lipidów międzykomórkowych. Na uwagę zasługuje jej wysokie (98%) działanie okluzyjne w porównaniu z innymi substancjami olejowymi. Cenne właściwości pielęgnacyjne dla skóry zmienionej chorobowo ma również olej makadamia oraz masło shea (karite). Nienasycone kwasy tłuszczowe zawarte w maśle karite biorą udział w syntezie lipidów warstwy rogowej naskórka i uszczelniają barierę lipidową, co jest szczególnie pożądane przy pielęgnacji skóry suchej i atopowej. Bardzo często wykorzystywane są również substancje o aktywności przeciwzapalnej, m.in. wyciąg z korzenia lukrecji, 311 owsa zwyczajnego czy aloesu. Wiele nowoczesnych preparatów dla skóry z AZS nie zawiera tradycyjnych emulgatorów, wykorzystuje zamiast nich fosfolipidy, liporoteiny oraz systemy DMS (derma-membrane-structure). Osoby cierpiące na atopowe zapalenie skóry mają zaburzoną przemianę kwasu linolenowego do metabolitów wykazujących działanie przeciwzapalne. Suplementacja kwasu gamma-linolenowego przez okres 3 miesięcy zmniejsza suchość skóry, łagodzi podrażnienia i uczucie świądu. W dużych ilościach występuje w olejach z wiesiołka dwuletniego, ogórecznika lekarskiego i czarnej porzeczki. DERMOKOSMETYCZNE SPA DLA SKÓRY ZMIENIONEJ CHOROBOWO Poszczególne metody terapeutyczne mogą być wykorzystywane w leczeniu chorób skóry osobno, w terapii łączonej oraz z zastosowaniem dermatologicznych preparatów miejscowych. Terapię spa stosuje się najczęściej w leczeniu łuszczycy, atopowego zapalenia skóry i bielactwa. Holistyczne podejście terapii spa obejmuje leczenie światłem słonecznym (helioterapia), kąpiele w wodzie morskiej (talasoterapia), uzdrowiskowych wodach leczniczych (balneoterapia) oraz okłady z błota (peloterapia). Balneoterapia stanowi jedną z jedną z najbardziej efektywnych metod tego typu terapii łuszczycy. Przyczynia się do cofnięcia zmian tkankowych w badaniu histopatologicznym wycinków skóry (zanik parakeratozy, pojawienie się warstwy ziarnistej i ustępowanie cech zapalenia). Na szczególną uwagę zasługują kąpiele chlorkowo-sodowe, siarczkowo-siarkowodorowe i radoczynne. Chorym często zalecane są wyjazdy nad Morze 312 Martwe, znane ze swoich zasobów naturalnych, charakteryzujące się dużym stężeniem soli i unikalnym spektrum promieniowania ultrafioletowego. Żeby uzyskać taki stopień zasolenia w wannie, jaki występuje w Morzu Martwym (stężenie składników mineralnych wynosi tam ok. 350 g/l), należałoby wykorzystać kilka kilogramów soli na jedną kąpiel. Niemniej jednak, nawet jeżeli nie uda się nam uzyskać takiego stężenia w warunkach domowych, bez wątpienia kąpiele w roztworach soli wspomagają działanie pozostałych terapii miejscowych lub fototerapii, zwłaszcza poprzez łagodzenie objawów wysuszenia skóry. Peloidoterapia lub peloterapia oznacza stosowanie peloidów do leczenia fizjoterapeutycznego, przede wszystkim w postaci kąpieli lub okładów. Nazwa wywodzi się z języka greckiego, w którym pelos oznacza błoto. W polskich uzdrowiskach i ośrodkach spa do peloidoterapii stosuje się borowinę, będącą mułem torfiastym o dużej zawartości kwasów humusowych. Seria zabiegów, w zależności od wskazań, wynosi od 10 do 20 zabiegów. Czas zabiegu wynosi 10 minut, potem można go stopniowo wydłużać, dochodząc do 20, a nawet 30 minut. Oprócz borowiny niezwykłe właściwości w terapii spa skóry zmienionej chorobowo posiada czarne i niebieskie błoto, pozyskiwane z Jeziora Sakskiego na Krymie, nazywane „czarnym balsamem”. Cechuje się wyjątkowo wysoką koncentracją minerałów i pierwiastków śladowych, co przekłada się na osiąganie bardzo dobrych wyników w dermokosmetycznej pielęgnacji skóry zmienionej chorobowo. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna βETA-SKIN NOWOŚĆ W WALCE Z ATOPIĄ Atopowe zapalenie skóry (AZS) jest przewlekłą chorobą zapalną skóry, rozpoczynającą się zazwyczaj we wczesnym dzieciństwie, charakteryzującą się skłonnością do zaostrzeń i nawrotów objawów chorobowych. Istotą choroby są wrodzone zaburzenia anatomiczne i czynnościowe bariery naskórkowej, których wyrazem jest bardzo nasilona suchość skóry, zwiększona utrata wody, skłonność do podrażnienia i świądu. Zmiany w skórze sprzyjają przenikaniu alergenów i rozwojowi alergizacji organizmu. Cechą charakterystyczną choroby jest uporczywy świąd i zmiany zapalne skóry, których obraz zależy od wieku pacjenta. U niemowląt charakterystyczne są intensywnie swędzące grudki i pęcherzyki na rumieniowym podłożu, zlokalizowane na policzkach, głowie, ramionach i podudziach, a w stanach cięższych zmiany mogą być uogólnione. Ważne jest nie tylko miejscowe leczenie, lecz także prawidłowa pielęgnacja – dbanie o prawidłowe nawilżanie i natłuszczanie skóry. Środki pielęgnacyjne dodawane do kąpieli, balsamy, emolienty, a także roztwory czy maści mają na celu nawilżanie skóry i poprawienie jej stanu, zagojenie nadżerek, zlikwidowanie stanu zapalnego i przywrócenie prawidłowej funkcji skóry jako bariery ochronnej. Wygląd skóry w przebiegu AZS jest problematyczny, wymaga zatem szczególnych zabiegów pielęgnacyjnych. Skóra jest często bardzo sucha, w związku z czym należy ją nieustannie głęboko i długotrwale nawilżać. W nowoczesnej terapii na uwagę zasługuje formuła Beta-Skin. LECZENIE - FORMUŁA BETA-SKIN Na rynku dermokosmetyków pojawił się nowy wyrób medyczny: Beta Skin Natural Active Cream. Cztery wyjątkowe, naturalne składniki aktywne: beta-glucan pozyskiwany z nasion owsa, estry wyższych kwasów tłuszczowych pochodzące z lnu, olej kokosowy i srebro koloidalne powodują, iż wyrób ten to nowe doskonałe narzędzie w rękach dermatologów i farmaceutów. Beta-glucan stymuluje układ immunologiczny do prawidłowego działania oraz wspiera regenerację naskórka. Badania wykazały, że mimo sporych rozmiarów cząsteczka beta-glucanu bardzo głęboko przenika przez naskórek, docierając nawet do skóry właściwej. Na powierzchni skóry zostawia delikatny film, chroniąc tym samym skórę przed nadmierną utratą wilgoci. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Srebro koloidalne niszczy około 650 chorobotwórczych bakterii, wirusów i grzybów. Silnie aktywuje system immunologiczny do zwalczania patogenów oraz przywracania równowagi ustroju. Jednocześnie łagodzi dr n. med. Małgorzata zmiany wywołane procesem zapalnym. Gaworczyk Estry wyższych kwasów tłuszczowych Specjalista dermatologii pozyskane z oleju lnianego regulują prze- i medycyny estetycznej puszczalność warstwy rogowej naskórka, dojrzewanie i różnicowanie keratynocytów, Beta-Derm s.c. Dział Sprzedaży tworzenie i wydzielanie ciał lamellarnych, ul. Powstańców Śląskich 48A które pomagają we wnikaniu większych czą53-333 Wrocław steczek, między innymi odżywczych, do głę- tel. +48 71 721 32 13 biej zlokalizowanych komórek skóry oraz ha- kom. +48 797 995 004 mowanie syntezy prozapalnych eikozanoidów. fax. +48 71 715 60 18 Olej kokosowy zmniejsza przeznaskórkową www.betaskin.pl utratę wody oraz uszkodzenia funkcji barie- facebook.com/beta-skin rowej skóry. Zapobiega degradacji lipidów pod wpływem stresu oksydacyjnego. Zastosowanie Beta-Skin powoduje wyraźne ograniczenie złuszczania, zmniejszenie świądu i zaczerwienienia skóry już po pierwszym zastosowaniu. Preparat działa przeciwzapalnie i przyspiesza gojenie zmian nadżerkowych oraz wykwitów. Likwiduje także uczucie suchości oraz napięcia, szybko się wchłania, pozostawiając na skórze delikatny film. Poza głównym zastosowaniem Beta Skin Natural Active Cream – wspomaganie leczenia przewlekłych chorób skóry – preparat wykazuje właściwości regenerujące, szczególnie w przypadku nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV. Doskonale sprawdza się po takich zabiegach kosmetycznych jak: mikrodermabrazja, peelingi, mezoterapia, depilacja, zabiegi laserowe. Ogranicza podrażnienie, zaczerwienienie, suchość oraz nadmierne złuszczanie, znacząco przyspiesza gojenie, a także odbudowuje naturalną warstwę ochronną. Kosmetologia / prezentacja 313 314 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Pielęgnacja skóry zimą Zazwyczaj pielęgnujemy skórę „zrywami” – przed ważnym spotkaniem lub wyjazdem przypominamy sobie o tym, że trzeba dobrze się prezentować. Często do takiej nagłej pielęgnacji skłania nas sezon letni lub ciepła wiosna czy jesień. W tym czasie pokazujemy więcej ciała, odsłaniamy skórę i czujemy się zobligowane do dbania o nią. Jednak sytuacja pogarsza się zimą – z wyjątkiem przygotowań do zabawy sylwestrowej zapominamy o pielęgnacji skóry. A właśnie zimą wymaga ona szczególnej dbałości. Informuje nas o tym już od jesieni: staje się sucha, matowa, szara i ściągnięta. Jeżeli nie zinterpretujemy właściwie tych sygnałów, to wytacza ciężką broń w postaci świądu, pieczenia i szczypania. Dlaczego tak się dzieje? Im zimniej na zewnątrz, tym bardziej suche powietrze. Niska temperatura i zimny wiatr wymuszają zakładanie alpejskich ubrań oraz przebywanie w stale ogrzewanych pomieszczeniach z suchym powietrzem. To wszystko przyczynia się do większego wysuszenia skóry – transdukcja wody zachodzi zawsze z powierzchni naskórka do otoczenia. Jeżeli jest jej niewiele w powietrzu otaczającym, to szybko paruje z powierzchni skóry, jednocześnie ją odwadniając. W ten sposób podczas długotrwałego przebywania w ciepłym pomieszczeniu z suchym powietrzem możemy utracić nawet kilka litrów wody! Zimą gruczoły łojowe wolniej wydzielają łój i w związku z tym warstwa hydrolipidowa wolniej jest regenerowana. Na dodatek ścieramy ją grubymi ubraniami ściśle przylegającymi do skóry i gorzej odtwarzamy, ponieważ nawet jeżeli smarujemy skórę balsamem, to nie odczekujemy minimum 20 minut, by pozwolić wchłonąć się substancjom aktywnym. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Zimą skóra traci nie tylko wodę, ale też lipidy z naskórka, z innych powodów niż latem, ale tak samo intensywnie Całodzienny chłód, zmęczenie, szybko zapadający zmrok i długie zimowe wieczory skłaniają nas też do częstych kąpieli w wannie. Nie byłoby w tym nic złego, gdyby nie trwały zbyt długo, nie były zbyt ciepłe i nie łączyły się ze stosowaniem płynów wytwarzających pianę. Często są to produkty, które w połączeniu z odwodnieniem skóry w kąpieli dodatkowo przesuszają naskórek. Rzadziej też używamy peelingów – większość ciała w zimie ukryta jest pod ubraniem, wydaje się zatem, że nie musi być tak gładka i miękka, jak chcemy, żeby była latem. Pierwszym sygnałem bardzo dużego przesuszenia się skóry są czerwone, szorstkie dłonie, szare, suche kolana oraz swędząca, łuszcząca się i szarawa skóra podudzi. Często pacjenci z tego rodzaju problemem dziwią się, kiedy okazuje się, że leczenie takich objawów to nakładanie odpowiedniego preparatu Dr n. med. Ewa Pierzchała Zakład Medycyny Estetycznej Katedry Kosmetologii, Śląski Uniwersytet Medyczny, Katowice www.dermatologiaestetycznakatowice.pl Dermatologia / artykuł 315 Rys. 1. Błędne koło suchej skóry odbudowującego funkcje ochronne naskórka nawet raz na dwie godziny. Bardzo często też, kiedy miną te najbardziej męczące objawy – świąd, łuszczenie się i ściąganie – natychmiast przestają pielęgnować skórę i za jakiś czas sytuacja się powtarza. Czemu nie jesteśmy systematyczni w pielęgnowaniu skóry? Taki model zachowania wynika z ludzkiej natury. Systematyczność to nie najmocniejsza strona wielu z nas, poza tym wiele osób nie toleruje uczucia po nałożeniu preparatu na skórę, nawet jeśli jest to lekki balsam czy emulsja, która świetnie się wchłania. Wynika to zapewne z dawnych sposobów pielęgnacji preparatami, które były tłuste i bardzo długo pozostawały na powierzchni skóry. Do dziś zresztą pokutuje błędne przekonanie, że na zimę najlepszy jest krem bardzo tłusty, najlepiej wazelina, a kremy nawilżające powinniśmy odstawić i wrócić do nich na wiosnę. To nie do końca prawda – obecna technologia produkcji specjalistycznych dermokosmetyków pozwala na stworzenie preparatów, które nawet jako nawilżające mogą być używane zimą. Trzeba tylko spełnić podstawowy warunek istotny przy aplikowaniu wszystkich kosmetyków zimą: nakładamy preparat na skórę 20 minut przed wyjściem z pomieszczenia na zewnątrz. Nowoczesne dermokosmetyki nawilżające, możliwe do stosowania zimą, są swego rodzaju koncentratem zawierającym w swoim składzie zawieszone w wodzie lipidy, w stężeniu nawet 40%. Tajemnica ich działania to czas, jaki musimy dać skórze na wchłonięcie preparatu i wbudowanie go w odpowiednie struktury. 316 Wspomniane 20 minut to czas potrzebny na wniknięcie lipidów do wnętrza naskórka i odparowanie wody. Tak krótki czas wchłaniania świadczy o tym, że konsystencja tych kosmetyków jest lekka i pozostawiają one tylko niewielki filtr ochronnych substancji na powierzchni naskórka. Po rzeczonych 20 minutach panie z powodzeniem mogą na krem nałożyć podkład czy sypki puder bez ryzyka „zwałkowania się” kosmetyku. Oczywiście inaczej będziemy pielęgnować skórę przy temperaturze -10ºC, a inaczej przy -20ºC. Im niższa temperatura, tym więcej lipidów powinien zawierać krem czy balsam – to gwarantuje większą regenerację naskórka, a tym samym jego działanie ochronne. Trzeba też pamiętać o ochronie przed promieniowaniem UV odbitym od śniegu, szczególnie w górach. Poza tym warto mieć na uwadze, że nasza skóra potrzebuje pielęgnacji także od wewnątrz – diety z dużą ilością czystej wody, soków warzywnych, najlepiej świeżych, bogatych w enzymy i mikroelementy, oraz produktów zawierających niezbędne nienasycone kwasy tłuszczowe. Wskazane jest też spożywanie całych owoców, aby dostarczyć jak najwięcej błonnika wraz z pobranymi cukrami. Zaawansowana technologia BioMimic w dermokosmetykach Physiogel przyspiesza naprawę uszkodzonej i przesuszonej skóry poprzez wspieranie jej naturalnych procesów. Kremy Physiogel z serii Codzienne Nawilżanie, o różnej zawartości lipidów, chronią i jednocześnie odbudowują warstwę hydrolipidową skóry odpowiedzialną za jej prawidłowe nawilżenie. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna PROGRAM NAPRAWCZY L’AZEL ACTIVE PROFESSIONAL SPERSONALIZOWANA PIELĘGNACJA GABINETOWA W OKRESIE JESIENNO–ZIMOWYM Kosmeceutyki L’Azel Active Professional na stałe wpisały się do oferty specjalistycznych produktów przeznaczonych do rozwiązywania problemów skórnych. Zwalczają skutki trądziku, usuwają przebarwienia, regulują pracę skóry atopowej, naczynkowej i wrażliwej. Pamiętajmy, że skóra w okresie jesienno-zimowym narażona jest na działanie wielu niekorzystnych czynników, takich jak wiatr, mróz, duże różnice temperatur czy suche powietrze. Odpowiednia, indywidualnie dopasowana do każdej osoby pielęgnacja skóry, to propozycja ekspertów L’Azel Active Professional. Szeroka gama produktów pozwala kosmetologom na dostosowanie każdego etapu zabiegu do indywidualnych potrzeb. Sylwia R ękawek e-mail: [email protected] www.lazelactive.pl Kosmetologia / prezentacja Przygotowanie skóry do aktywnej pielęgnacji w dużej mierze zależy od jej kondycji i typu. Zrogowaciały naskórek możemy usunąć, używając takich produktów jak: –– nawilżający puder do mycia twarzy – delikatny preparat rozluźniający warstwę rogową, zapewniający wyciszenie, ukojenie i silne nawilżenie skóry. Szczególnie polecany w przypadku skór atopowych i podrażnionych; –– peeling enzymatyczny – żelowy produkt delikatnie usuwający zrogowaciały naskórek dzięki działaniu enzymów bromelainy i papainy. Wykazuje działanie przeciwzapalne; –– kwasy TCGL – powodują drobnopłatowe złuszczanie naskórka dzięki kwasom owocowym (glikolowy, mlekowy, cytrynowy i winowy), silnie nawilżają i napinają skórę. Etap aktywnej pielęgnacji to wprowadzenie odpowiednio dobranej esencji przy zastosowaniu manupresury, ultradźwięków, jonoforezy lub mezoterapii bezigłowej. –– esencja z makromolekularnym kwasem hialuronowym – intensywnie nawilża, wygładza i działa przeciwrodnikowo; –– esencja z biostabilizowaną witaminą C – odmładza, rozjaśnia przebarwienia, rozświetla skórę, wzmacnia naczynia krwionośne. Glukozyd maltooligozylowy wycisza skórę i łagodzi jej podrażnienia; –– esencja z ekstraktem z zielonego owsa – silnie wycisza, nawilża i uspokaja skórę. Łagodzi podrażnienia wywołane czynnikami zewnętrznymi czy złuszczaniem; Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 –– esencja ujędrniająco-liftingująca – intensywnie napina i ujędrnia skórę dzięki działaniu DMAE oraz aminokwasów; –– esencja przeciwzmarszczkowa – odmładza skórę i przeciwdziała powstawaniu zmarszczek. Składniki aktywne to ekstrakt z mikroalgii oraz peptydy z okry. Następny etap zabiegu to zastosowanie maski. Proponujemy: –– maskę rozświetlającą – wycisza i rozświetla skórę dzięki turmeronom. Odbudowuje płaszcz hydrolipidowy. Polecana do skór suchych, podrażnionych i pozbawionych blasku; –– maskę poprawiającą owal twarzy – silne działanie odmładzające, przeciwzmarszczkowe i wygładzające zawdzięcza migdałecznikowi Arjuna. Maska jest dobrym uzupełnieniem zabiegów odmładzających. Może być stosowana do masażu liftingującego; –– maskę łagodząco-wyciszającą – jest ukojeniem dla skór podrażnionych. Zmiękcza i wygładza. Działa bakteriostatycznie. Składniki aktywne zawarte w produkcje to oleje: tamanu, neem (z miodli indyjskiej) i fitosfingozyny. Polecana dla osób z trądzikiem różowatym. W celu uzyskania szczegółowych informacji na temat procedur zabiegowych zapraszamy do odwiedzenia Strefy Profesjonalisty na www.lazelactive.pl 317 Budowanie odporności a probiotyki Dr. n. med Wojciech Marlicz Medycyna / prezentacja 318 Deszczowa i wietrzna pogoda oraz wahania temperatury powodują, że nasz rozleniwiony latem układ odpornościowy narażony jest na działanie wielu niesprzyjających czynników. Wraz z pogorszeniem pogody zmniejsza się nasza aktywność fizyczna, spożywamy mniej świeżych warzyw i owoców, jesteśmy bardziej przygnębieni i depresyjni. Wszystko to obniża naszą odporność, dlatego właśnie jesienią odnotowuje się najwięcej infekcji wirusowych i bakteryjnych. Naukowcy już dawno zaobserwowali zależność pomiędzy pracą jelit a sprawnością układu immunologicznego. Dzieje się tak, gdyż w błonie śluzowej jelit zlokalizowanych jest wiele komórek odpornościowych naszego organizmu. Aby układ immunologiczny mógł działać w pełni efektywnie, konieczne jest zadbanie o prawidłowy stan mikroflory (bakterii) jelitowej. Dobroczynne bakterie bytujące w przewodzie pokarmowym w dużym stopniu wspierają obronną odpowiedź naszego organizmu, a ich nieodpowiednia ilość i skład może znacznie utrudnić walkę z intruzami. Przez cały okres jesienny zaleca się systematyczne uzupełnianie korzystnej mikroflory jelit poprzez stosowanie probiotyków. Bakterie probiotyczne nie tylko pobudzają komórki odpornościowe do wytwarzania odpowiednich przeciwciał, ale ponadto wzmacniają barierę jelitową, nie dopuszczając tym samym do wnikania patogenów i toksyn do organizmu. Chcąc zwiększyć naszą odporność, stosujmy dobrze przebadane probiotyki o udowodnionym działaniu i profilu bezpieczeństwa. Polecane są probiotyki zawierające pojedyncze szczepy oraz wiele szczepów bakterii w połączeniu z prebiotykami. Zaleca się wdrożenie kuracji probiotykami w okresach obniżonej odporności organizmu oraz większej zachorowalności na grypę i przeziębienia. Terapię probiotyczną należy kontynuować przez co najmniej jeden miesiąc oraz okresowo ją powtarzać. www.sanprobi.pl vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kontrowersje wokół diet bogatobiałkowych o niskiej zawartości węglowodanów Wstęp liczne towarzystwa medyczne oraz organizacje zajmujące się żywnością, w tym Departament Rolnictwa Stanów Zjednoczonych USDA (United States Department of Agriculture), dietę bogatą w węglowodany i jednocześnie ubogą w tłuszcze. Twierdzi on jednak, że sama struktura piramidy zdrowego żywienia stworzona przez USDA nie jest tak silną przyczyną złego stanu zdrowia ludności jak błędna jej interpretacja, szczególnie w kwestii rodzaju węglowodanów złożonych. Dla społeczeństwa stanowią one bowiem, zgodnie z zaleceniem, podstawę żywienia, jednak powszechnie spożywane są głównie w formie łatwo przyswajalnej (przeważnie w postaci produktów z mąki oczyszczonej) [4]. Nadmierna podaż węglowodanów prostych oraz złożonych łatwo przyswajalnych prowadzi do hiperinsulinizmu, otyłości, insulinooporności oraz cukrzycy typu II, które to zjawiska tworzą błędne koło nieprawidłowego metabolizmu glukozy i towarzyszących mu schorzeń. U swoich pacjentów odżywiających się w opisany wcześniej sposób dr Arthur Agatston zaobserwował także niskie poziomy cholesterolu HDL (high-density lipoprotein), wysokie stężenia glukozy we krwi oraz wysoki poziom trójglicerydów [4]. Dieta South Beach bywa porównywana do diety dra Atkinsa ze względu na podobną pierwszą, dwutygodniową fazę niskowęglowodanową. Jednak w późniejszych fazach ważniejszy jest w niej dobór odpowiedniego rodzaju węglowodanów aniżeli ich eliminacja. Różnica tkwi także w źródłach białka. Agatston, w przeciwieństwie do Atkinsa, przestrzega przed niezbędnymi nienasyconymi kwasami tłuszczowymi NNKT i proponuje chude mięso i ryby [5]. Dieta South Beach z założenia ma przypominać w strukturze dietę śródziemnomorską, obfitującą w: –– świeże warzywa i owoce (nie na pierwszym etapie diety) jako źródła błonnika, witaminy A i C, żelaza, magnezu, wapnia oraz związków fitochemicznych; –– chude mięso i ryby dostarczające pełnowartościowego białka; –– oleje roślinne o wysokiej zawartości ieta outh each NNKT i omega-3; Dieta South Beach stała się popularna w 2003 –– chudy nabiał jako źródło wapnia i witaroku dzięki książce napisanej przez dra Arminy D; thura Agatstona, amerykańskiego kardiologa. –– produkty zbożowe o dużej zawartości Agatston winą za epidemię otyłości obarcza błonnika pokarmowego i witamin z grupropagowaną od lat osiemdziesiątych przez py B [4]. Diety oparte na planie zakładającym spożycie węglowodanów niższe niż zalecane dla większości populacji wiążą się najczęściej ze wzrostem podaży pozostałych składników odżywczych: białka i tłuszczu. Mimo że moment narodzin diet niskowęglowodanowych często kojarzony jest z pracami doktora Atkinsa, ich historia sięga trochę dalej i rozpoczyna się nie w Stanach Zjednoczonych, lecz w Anglii. W roku 1863 William Banting, przedsiębiorca zajmujący się usługami pogrzebowymi, wydał broszurę pt. Letter on Corpulence Addressed to Public, w której opisał sposób na pozbycie się nadmiarowej masy ciała, opierający się na rezygnacji z pieczywa (którego sam Banting spożywał bardzo dużo), masła, mleka, cukru, piwa oraz ziemniaków. Wydane porady stanowiły uwieńczenie eksperymentu, dzięki któremu autor wyleczył się z otyłości. Pomysłodawcą diety nie był sam przedsiębiorca, a jego lekarz – chirurg o nazwisku Harvey, jednak nazwa diety pochodzi od nazwiska Banting [1]. Mimo medialnego sukcesu diet niskowęglowodanowych liczne badania przeprowadzone w latach 19662003 nie udowodniły ich zwiększonej skuteczności w stosunku do diet niskokalorycznych. Co więcej, uważa się, że utrata tkanki tłuszczowej może być wyłącznie wynikiem restrykcji kalorycznych, nie węglowodanowych. Dietom o wysokiej zawartości białka zwierzęcego zarzuca się indukowanie takich chorób jak miażdżyca, niewydolność nerek i kamica nerkowa, osteoporoza, dna moczanowa, nadciśnienie tętnicze, a także osłabienie mięśni, hiper- i hipowitaminozy czy zaparcia [2, 3]. Niemniej jednak zainteresowanie ograniczonym spożyciem węglowodanów nie słabnie, znajdując także zastosowanie w medycynie – w onkologii czy leczeniu padaczki u dzieci [2, 3]. Z pomysłu restrykcji węglowodanowych w dietach służących obniżeniu masy ciała skorzystało wielu twórców książek zawierających odchudzające plany żywieniowe. Pomimo istotnych różnic w ich zasadach podstawowy mechanizm, dzięki któremu organizm powinien spalać tkankę tłuszczową, pozostaje ten sam. D S B Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Ewa Gawor, Barbara Główka Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu e-mail: [email protected] e-mail: [email protected] Dietetyka / prezentacja Powinna charakteryzować się także niskim indeksem glikemicznym, co pomaga w zwalczaniu insulinoopornosci [4, 6]. Autor docenia zarówno rolę kwasów omega-6, jak i omega-3 i zwraca czytelnikowi uwagę na zależność działania tych związków od ich wzajemnego stosunku ilościowego (zalecany 2-4:1). Niestety jednocześnie poleca bogaty w kwasy omega-6 olej słonecznikowy czy olej z pestek winogron (stosunek omega-6:omega-3 odpowiednio 335:1, 173:1) [4, 7]. Zasady diety Dr Agatston nie zaleca przechodzenia przez etap pierwszy tym, którzy chcieliby schudnąć tylko kilka kilogramów. Pierwsza faza diety trwa dwa tygodnie i pełni funkcję motywującą – ze względu na drastyczne restrykcje w zakresie węglowodanów utrata masy ciała jest według autora najbardziej spektakularna. Dodatkowym efektem eliminacji większości węglowodanów powinno być zahamowanie napadów głodu przez brak gwałtownych skoków stężenia glukozy we krwi [4]. Produktami niedozwolonymi w tej fazie są: wszelkiego rodzaju pieczywo (a także ciastka, ciasta, krakersy, gofry, muffiny itp.), makaron, ryż, mąka, płatki i otręby zbożowe, chipsy, popcorn, batoniki, warzywa skrobiowe (buraki, marchew, kukurydza, zielony groszek, słodkie i białe ziemniaki, rzepa, dynia piżmowa), napoje (prócz warzywnych), soki i nektary owocowe, owoce (w każdej postaci), pełnotłusty nabiał (zalecany jest odtłuszczony lub zawierający maksymalnie 319 1% tłuszczu), utwardzony tłuszcz roślinny, masło, smalec, wyroby masarskie zawierające cukry, tłusty drób,pasztety, ciemne mięso z kurczaka i indyka (nogi i skrzydła), przetwory drobiowe, takie jak gotowe nuggetsy i paszteciki, mostek, wątroba i żebra wołowe oraz inne tłuste części, ketchup, zupy i sosy w proszku (dozwolone są te do 3 g cukru/100 g), substancje słodzące zawierające sacharozę (bądź cukry, z których jest ona zbudowana), alkohole [4]. Dozwolone są zaś: chude białko mięsa (m.in. chuda wołowina, górka, nerkówka lub udziec z cielęciny, chude wędliny, drób bez skóry), warzywa, nasiona, owoce morza i ryby (także tłuste, z wyjątkiem gromadzących rtęć białego tuńczyka, marlina, rekina czy miecznika), nasiona roślin strączkowych, jaja, niskotłuszczowy nabiał, oleje roślinne (do 2 łyżek olejów dziennie), niewielkie ilości orzechów, słodycze do 75-100 kcal (takie jak: czekolada bezcukrowa w proszku, galaretka bez cukru, lody mleczne bez cukru, syrop czekoladowy bez cukru) [4]. Druga faza diety zakłada spadek masy ciała w granicach 0,5-1 kg tygodniowo. W pierwszym tygodniu tego etapu dozwolona jest jedna porcja owoców i produktów skrobiowych (zalecana do śniadania) dziennie. Dla zmniejszenia ryzyka wzrostu stężenia glukozy we krwi owoc powinien być spożywany w połączeniu z produktem białkowym. W przypadku braku uczucia sytości po posiłku węglowodanowym autor zaleca zamianę produktu na inny lub spożycie do tego posiłku dodatkowej porcji białka. W kolejnych dniach diety, aż do dwóch tygodni, rośnie liczba dozwolonych porcji produktów węglowodanowych do trzech i owoców do dwóch dziennie. Porcje określa lista rozszerzająca fazę I o nowe produkty. Nie znajdują się na niej takie owoce jak ananas, arbuz, daktyle, figi, liczi, rodzynki czy soki owocowe. Lista dozwolonych produktów zbożowych nie zawiera m.in. pieczywa, płatków owsianych błyskawicznych, ziemniaków czy niektórych rodzajów ryżu [4]. Fazę trzecią autor poleca do stosowania na całe życie. Polega ona na rozsądnych wyborach żywieniowych, wyuczonych w poprzednich fazach. Produkty zabronione stają się w niej dozwolonymi (w rozsądnych ilościach). Na tym etapie przestaje obowiązywać obligatoryjna zasada dwóch przekąsek między posiłkami [4]. Kontrowersje Dr Agatston nie nazywa swojej diety niskowęglowodanową, lecz polegającą głównie na wyborze prawidłowych źródeł węglowodanów [7]. Jednak analiza diety, opublikowana w American Journal of Nutrition, udowadnia niską zawartość tego składnika w jadłospisach opracowanych na zasadach South Beach [8]. Dodatkowo największy spadek masy ciała obserwuje się właśnie na etapie restrykcji węglowodanowych. Struktura energetyczna diety dość silnie odbiega od założeń diety śródziemnomorskiej, na podstawach której według autora South Beach powstała. Mimo iż autor nie określa konkretnych ilości produktów w jadłospisie, badacze zauważają że „w trzeciej fazie zawartość tłuszczu w diecie zwiększa się do poziomu 40–60% całkowitego zapotrzebowania energetycznego” [9]. Tylko dolna granica tego przedziału odpowiada spożyciu tłuszczu ogółem przez Kreteńczyków w latach 70. Wyższe wartości nie są zgodne z zasadami diety śródziemnomorskiej. Także ilość białka przekracza 50% spożycia tego składnika w stosunku do zaleceń opracowywanych na podstawie badania Seven Countries Study [9]. W zestawieniu z założeniami omawianej diety zaskakująca wydaje się być także dość niska zawartość błonnika pokarmowego. „EFSA (2010) opublikowała wartości wystarczającego spożycia błonnika dla dorosłych równe 25 g/d (...). Panel ekspertów EFSA wskazuje, że w niektórych przypadkach u ludzi dorosłych spożycie błonnika wyższe od 25 g/d może dawać efekt pozytywny w utrzymaniu należytej masy ciała czy w redukcji chorób dietozależnych” [11]. 320 W 2003 roku czwórka redaktorów z magazynu Health zgodziła się wziąć udział w eksperymencie sprawdzającym skuteczność diety South Beach. Zostali oni poproszeni o przestrzeganie zasad diety oraz prowadzenie dzienników, w których mieli zapisywać spostrzeżenia pojawiające się w trakcie eksperymentu. Efektem dotyczącym wszystkich uczestników był spadek masy ciała, jednak nie większy niż 8 funtów (z obiecywanych przez autora 8-13 funtów). Uczestnicy zanotowali w trakcie trwania diety: zmęczenie, rozdrażnienie oraz napady głodu. Jedna z uczestniczek skarżyła się na wysoki koszt i czasochłonność ścisłego trzymania się jadłospisów zawartych książek (dr Agatston zaznacza jednak, że podane przez niego jadłospisy stanowią wyłącznie propozycje) [12]. Faza pierwsza diety – mająca służyć zmniejszeniu napadów głodu przez wpływ na insulinooporność – według badaczy z Harvard Medical School Health nie może być skuteczna sama w sobie, choćby w związku z krótkim czasem trwania [5]. Badania przeprowadzone na pacjentach z niealkoholowym stłuszczeniem wątroby (NAFLD) także nie wykazały poprawy wrażliwości na insulinę, spadku stężenia białka C-reaktywnego we krwi, wzrostu stężenia cholesterolu HDL ani zmniejszenia stopnia stłuszczenia wątroby po zastosowaniu diety South Beach, w przeciwieństwie do efektów diety śródziemnomorskiej [8]. Pomimo iż dieta dra Agatstona powinna zbliżać konsumentów do wyboru zdrowych i wartościowych produktów spożywczych, autor na listach produktów dozwolonych umieszcza np. sosy w proszku, gotowe tortille, syropy czekoladowe bez cukru (zawierające często syrop glukozowo-fruktozowy) czy dietetyczną colę [10] (warto w tym miejscu wspomnieć o obecności w tym produkcie karmelu, powodującego wzrost stężenia enzymów wątrobowych oraz produktów nieenzymatycznej glikacji białek, których nagromadzenie nasila insulinooporność i stan zapalny [13]). Na nasilenie procesów glikacji białek może wpłynąć także wysoka podaż tłuszczu [14]. Wśród produktów zalecanych znajduje się czerwone wino, które nie powinno być polecane osobom z podwyższonym stężeniem trójglicerydów we krwi (o czym autor nie wspomina) [1]. Analiza dziennych jadłospisów układanych zgodnie z zasadami diety wykazała w niej niedobory: wit. B1, B5, B7, D, E, wapnia, chromu, żelaza, jodu, potasu, magnezu oraz cynku [15]. W późniejszych fazach diety obserwuje się powrót zapotrzebowania na słodkie przekąski. Autor w takich przypadkach zaleca powrót do fazy pierwszej [4]. Dieta South Beach, a w szczególności jej pierwsza faza, nie powinna być stosowana przez pacjentów z chorobami, przy których niezalecana jest gwałtowna utrata masy ciała, czyli m.in. NAFLD, dna moczanowa, kamica pęcherzyka żółciowego. Wysokie spożycie puryn, rozpadających się do kwasu moczowego, dodatkowo wyklucza zastosowanie diety u pacjentów z dną moczanową [2]. Niebezpieczeństwo kwasicy ketonowej wyklucza także jej stosowanie u pacjentów z cukrzycą typu I [16]. Ponadto „(...) spożywaniu dużych ilości białka może towarzyszyć hiperkalciuria sprzyjająca osteoporozie, a także kwasica oraz zwiększone ryzyko powstawania kamieni nerkowych zbudowanych ze szczawianu wapnia” [11]. Tabela 1. Źródła energii w diecie South Beach i śródziemomorskiej (%) oraz spożycie błonnika (g) i cholesterolu (mg) [8, 10] Składnik Dieta South Beach Dieta Śródziemnomorska Węglowodany 10-28 55 Tłuszcz 39-62 30-40 Białko 23-33 15 Nasycone kwasy tłuszczowe 12 <10 Jednonienasycone kwasy tłuszczowe 10 15-29 Wielonienasycone kwasy tłuszczowe 5 5 Cholesterol 200-300 200 Błonnik 15 20 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Niektórzy autorzy zwracają także uwagę na związek spektakularnej utraty masy ciała w pierwszej fazie diety i utracie wody towarzyszącej restrykcji węglowodanów w pierwszym tygodniu jej stosowania. Odwadnianie to wynika z utraty glikogenu (2 gramy wody usuwane na każdy 1 gram glikogenu) oraz utraty związków ketonowych z moczem [2]. Aktualizacja książki dra Agatsona zawiera zestaw ćwiczeń niezbędnych do uzyskania pożądanej masy ciała, co może budzić wątpliwości co do skuteczności samej diety. Zalety Z drugiej strony jednak promowanie aktywności fizycznej w drodze do wymarzonej sylwetki jest niewątpliwą zaletą książki Dieta South Beach turbo. Nie ulega też wątpliwości, że efektem diety plaż południowych jest utrata masy ciała i zmniejszenie obwodu talii. Obserwuje się także spadek stężenia trójglicerydów, cholesterolu całkowitego oraz cholesterolu LDL (w niektórych badaniach wykazano jednak wzrost lub brak zmiany w zakresie cholesterolu LDL) [2, 8, 17]. Wśród produktów promowanych przeważa żywność zdrowa, bogata w witaminy, minerały, tłuszcze jedno- i wielonienasycone, chude białko i błonnik. Spożywanie posiłków w wyznaczonych odstępach czasowych pozwala na zmniejszenie ryzyka objadania się oraz gwałtownych wahań poziomu glukozy. Autor zaznacza rolę produktów o niskim indeksie glikemicznym, których skuteczność w zwalczaniu insulinooporności została wielokrotnie udowodniona [6]. Dieta jest łatwa w stosowaniu, nie wymaga liczenia kalorii ani masy produktów. W szczegółowym opisie diety można znaleźć jej wersję dla różnych kuchni, m.in. chińskiej, greckiej, japońskiej czy meksykańskiej [4]. Niektórzy autorzy zwracają uwagę na skuteczność diety w obniżeniu stężenia apolipoproteiny B we krwi [17]. Wnioski Dieta South Beach wydaje się być skuteczna w procesie odchudzania, niektórzy badacze zwracają jednak uwagę na jej nieskuteczność w leczeniu insulinooporności, zaś pacjenci – na powrót w fazie trzeciej do masy ciała sprzed stosowania diety. Dieta plaż południowych może nieść ze sobą ryzyko niedoboru niektórych składników odżywczych, jednak mimo licznych prób analizy ich zawartości w jadłospisach wyniki mogą być niemiarodajne przez brak ściśle określonych zasad dotyczących dziennej ilości poszczególnych produktów spożywczych. Ta niedokładność może także rodzić trudności w interpretacji zasad diety przez pacjentów. Pozytywnie należy ocenić dobór większości produktów polecanych w diecie, jednak niektóre z nich wzbudzają spore wątpliwości w zakresie korzystnego działania na zdrowie. Pomimo kilku nieprawidłowości warto zwrócić uwagę na wartość edukacyjną diety w zakresie wyboru rodzaju żywności. Częste powroty do fazy pierwszej i drugiej niosą ze sobą ryzyko schorzeń układu moczowego, krążenia i kostnego. W pewnych jednostkach chorobowych mogą także skutkować nasileniem dolegliwości. Dieta Optymalna (Kwaśniewskiego) Dieta Kwaśniewskiego należy do diet niskowęglowodanowych i wysokotłuszczowych. Jej twórcą jest dr Jan Kwaśniewski. Przez wiele lat był wojskowym dietetykiem i to w wojsku zaobserwował, że ogólnie przyjęty model diety wysokowęglowodanowej powoduje u żołnierzy senność i osłabienie. Dlatego po dokonaniu wielu testów biochemicznych i obliczeń wymyślił sposób żywienia zwany dietą optymalną (Kwaśniewskiego) [18]. O tym sposobie żywienia powstało 12 książek i 600 artykułów. Książki tłumaczone były na język angielski, niemiecki, czeski Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 i rosyjski. Osoby stosujące ten rodzaj żywienia można spotkać w ok. 100 krajach, a lekarzy, którzy stosują w praktyce żywienie optymalne, jest kilkuset [18]. Podstawy żywienia optymalnego Dr Kwaśniewski uważa, że komórki ludzkiego ciała są właściwie nieśmiertelne, ale tylko wtedy, gdy dostarczy im się ilościowo i jakościowo niezbędne składniki oraz jak najszybciej usunie się ze środowiska szkodliwe odpady przemiany materii. Gdyby takie warunki udało się zapewnić człowiekowi, to prawdopodobnie nie podlegałby procesom starzenia się i mógł żyć wiecznie lub znacznie dłużej niż obecnie. W praktyce jest to niemożliwe. Dlatego ważne jest podejmowanie działań, które spowolnią proces starzenia się organizmu. Długość życia zależy głównie od czynników środowiskowych, a przede wszystkim od sposobu odżywiania się. Odpowiednie żywienie powinno pokrywać zapotrzebowanie na energię, białko, tłuszcze, węglowodany i składniki odżywcze oraz ograniczać powstawanie toksycznych produktów przemiany materii i wspomagać ich wydalanie [18, 19]. Założenia diety Według założeń diety człowiek powinien spożywać białko, które chemicznie jest najbardziej zbliżone do białka ludzkiego organizmu. Takie proteiny najlepiej wpływają na budowę czy regenerację tkanek i występują w żółtkach jaj, wątrobie i nerkach [19]. Nadmiar protein jest szkodliwy. Szczególnie gdy spożycie białka przekracza 150 g/d. W skład białek wchodzi azot, który jest metabolizowany do amoniaku, a następnie do mocznika. Właśnie nadmiar tych produktów może obciążać nerki i powodować ich niszczenie [19]. Aby określić, ile białka powinien zjeść dany człowiek, należy zbadać jego poziom aminokwasów wolnych we krwi i poziom azotu polipeptydowego. Zapotrzebowanie na białko jednak zmienia się w zależności od tego, czy spożywane jest z węglowodanami, czy z tłuszczami. Jeżeli spożywane jest z tłuszczami, poziom jego zapotrzebowania spada [19]. Dość kontrowersyjnym założeniem jest teza mówiąca, że człowiek nie potrzebuje samych witamin, a enzymów, w skład których wchodzą witaminy, dlatego należy spożywać produkty, które mają gotowe enzymy, jak np. wątróbkę wieprzową, kaszankę, salceson, zamiast żelaza w tabletkach czy zastrzykach. W tłuszczach zwierzęcych występuje prawie tyle samo enzymów i składników odżywczych, ile człowiek potrzebuje do metabolizmu tłuszczu. Człowiek powinien spożywać tłuszcz zwierzęcy, ponieważ dostarcza wtedy do swojego organizmu składniki budulcowe oraz materiał niezbędny do metabolizowania tłuszczu [19]. Należy również spożywać kwasy nasycone, które są lepiej przyswajalne przez człowieka niż te nienasycone. Tłuszcze wielonienasycone – oleje roślinne – w organizmie człowieka są utleniane, co w wielu procesach powoduje powstanie wody utlenionej, która zabija wszystko, co żyje. Może to powodować powstawanie stanów zapalnych i uszkodzeń, których konsekwencją jest miażdżyca czy nowotwory [19]. Według zaleceń diety Kwaśniewskiego najlepszymi tłuszczami są te zawarte w żółtkach jaj, śmietanie, maśle, łoju wieprzowym, baranim, smalcu gęsim, słoninie, smalcu wieprzowym. Z tłuszczów roślinnych dozwolone są: oliwa z oliwek, olej słonecznikowy, orzechy laskowe, włoskie, ziarna sezamu, wiórki kokosowe [19]. Węglowodany dzielimy na monocukry (glukoza, fruktoza), dwucukry (sacharoza, laktoza) i wielocukry (skrobia). Dla ludzkiego organizmu najlepsza jest skrobia, ponieważ jest wolno trawiona i wolniej uwalniana do krwi, co zapobiega powstawaniu hipoglikemii między posiłkami. Najgorszym cukrem 321 dla człowieka jest fruktoza, która występuje głównie w miodzie, owocach i soku buraczanym. Fruktoza powoduje szybszy wzrost poziomu cukru we krwi niż glukoza, co przyczynia się do nadmiernego wydzielania insuliny przez trzustkę, a w konsekwencji rozwoju cukrzycy typu II [19]. Podstawową zasadą diety Kwaśniewskiego jest zachowanie odpowiedniego stosunku między trzema najważniejszymi składnikami. Można przyjąć, że 1:2,5-3,5:0,5. Oznacza to że na 1 g białka powinno przypadać 2,5-3,5 g tłuszczu i 0,5 g węglowodanów. Są pewne przypadki, w których należy zachować odstępstwa od tej zasady. Osoby otyłe w pierwszych miesiącach diety powinny zastosować stosunek 1-2 g tłuszczu do 1 g białka. Jeżeli osoba jest bardzo aktywna, powinna spożywać nawet do 5 g tłuszczu ze względu na zwiększone zapotrzebowanie energetyczne [19]. 20 dzieci – pacjentów Kliniki Neurologii ICZMP w Łodzi. Po zastosowaniu diety ketogennej 3 pacjentów przestało mieć napady, a u 16 zaobserwowano ponad 50% redukcję częstotliwości napadów. U tych dzieci zmniejszono również dawki leków przeciwpadaczkowych lub całkowicie je odstawiono [23]. Wnioski Podsumowując, dieta Kwaśniewskiego wzbudza wiele kontrowersji ze względu na dostarczanie dużej ilości tłuszczów, szczególnie nasyconych, małej ilości węglowodanów i błonnika pokarmowego. Jednak coraz więcej badań wskazuje na korzystne efekty zastosowania takiej diety u osób z cukrzycą czy padaczką. Dieta Dukana Dieta Dukana została stworzona przez Francuza Pierre’a Dukana ponad 30 lat temu. Sławę zyskała jednak dopiero po opubliInstytut Żywności i Żywienia w roku 2004 przygotował eks- kowaniu we Francji Diety Dukana. W Wielkiej Brytanii książka pertyzę dotyczącą diety Kwaśniewskiego w oparciu o literaturę ukazała się w roku 2010, a w USA w roku 2011. Na całym świecie światową i polskie badania. Dietę Kwaśniewskiego uznano za sprzedan ponad 10 milionów egzemplarzy [25]. niezgodną z zasadami prawidłowego żywienia, ponieważ dostarcza za mało witaminy C, witamin z grupy B, wapnia, potasu, eneza diety magnezu i miedzi. Potwierdzono za to jej skuteczność w odchu- Pierre Dukan po raz pierwszy spotkał się z problemem otyłości dzaniu, wynikającą z obniżonej wartości energetycznej diety [20]. w paryskim szpitalu, gdzie pracował jako internista. Jednym z jego W roku 2008 przebadano osoby, które stosowały żywienie opty- pacjentów był otyły mężczyzna cierpiący na astmę, który od dziecmalne ok. 3 lat. Okazało się że osoby te miały niskie stężenie trój- ka nie mógł się odchudzić. W tamtym okresie uważano, że nadmiar glicerydów, wysokie stężenie cholesterolu HDL, prawidłowe stę- masy ciała można zniwelować, stosując niskokaloryczne i małe żenie całkowitego cholesterolu oraz frakcji tzw. złego cholesterolu objętościowo posiłki, ale pacjent ten nie miał wystarczającej moLDL (Low Density Lipoprotein) [20]. tywacji; zależało mu również na niewykluczaniu z jego diety mięsa. W badaniu przeprowadzonym przez Fostera i wsp. zaobser- Pierre Dukan zaordynował zatem posiłki składające się tylko z chuwowano po 6 miesiącach większy spadek masy ciała u osób dego mięsa pieczonego na grillu oraz dużej ilości wody. Po 5 dniach stosujących dietę niskowęglowodanową w porównaniu z dietą pacjent stracił 5 kg, miał dobre samopoczucie i nie chrapał [26]. niskotłuszczową. Jednak po 12 miesiącach stosowania obu diet Po 20 dniach stosowania wysokobiałkowej diety mężczyzna różnice w spadku masy ciała nie były statystycznie istotne [24]. utracił 10 kg, a wykonane badania krwi nie wykazywały nic Gannon i Nuttall porównali efekt zastosowania diety niskowę- niepokojącego. W tym czasie do diety zostały wprowadzone glowodanowej z wysokowęglowodanową u osób chorujących na przetwory mleczne, jaja, warzywa, a ilość wody zwiększono do cukrzycę typu 2. Okazało się, że zastosowanie diety o zmniejszo- 3 litrów. Pacjent przestał w tym czasie tracić na wadze, dlatego nej zawartości węglowodanów spowodowało obniżenie stężenia Dukan zalecił naprzemienne stosowanie diety z samych białek glukozy we krwi. Na tej podstawie American Diabetes Association, i diety białkowo-warzywnej. Od tego czasu Dukan stosował tę North American Society for the Study of Obesity oraz American So- dietę u różnych pacjentów i ciągle ją udoskonalał [26]. ciety for Clinical Nutrition uznały, że dieta niskowęglowodanowa Pacjenci po wprowadzeniu innych produktów zaczynali może być lepsza niż dieta niskotłuszczowa do rozpoczęcia procesu zwiększać masę ciała, dlatego Dukan wymyślił tzw. hamulec, chudnięcia i kontroli glikemii u pacjentów z cukrzycą typu 2 [21]. który ogranicza spontaniczne spożywanie produktów mogąW badaniu opinii społecznej na temat wpływu diety Kwaśniew- cych przyczyniać się do ponownego przybierania na wadze [26]. skiego osoby stosujące ten sposób żywienia częściej niż osoby na Pierre Dukan w swojej książce pt. Nie potrafię schudnąć taki tzw. diecie normalnej deklarowały pozbycie się problemu nadwagi sposób żywienia zaleca osobom, które próbowały już wszystkieoraz poprawę wydolności. Osoby te również częściej deklarowały go, a dalej nie są w stanie utrzymać prawidłowej masy ciała [26]. poprawę glikemii i lepszą kontrolę cukrzycy typu 2 [22]. Wysokie spożycie tłuszczu przy jednoczesnym ograniczeniu ałożenia diety spożycia węglowodanów prowadzi do powstawania ciał ketono- Wg założeń Dukana osoba otyła rozpoczynająca odchudzanie powych takich jak aceton, β-hydroksymaślan, metylglioksal i ace- trzebuje diety, która da w pierwszej fazie szybkie efekty utraty kitooctan. Związki te przyczyniają się do powstawania kwasicy logramów i zmotywuje do dalszego przestrzegania takiego sposobu ketonowej, glikowania białek czy stresu oksydacyjnego [14]. żywienia. Do tego potrzebny jest plan, który taka osoba będzie reW badaniach naukowych nie ma zgodności co do wpływu die- alizowała do końca życia [26]. ty wysokotłuszczowej na poziom cholesterolu całkowitego we Podstawą diety jest połączenie faz – białkowej (redukcja masy krwi. Może być to spowodowane różnym stanem zdrowia osób ciała) i białkowo-warzywnej (unormowanie masy ciała). Taki spobiorących udział w badaniach. W wielu badaniach obserwuje się sób żywienia otrzymał nazwę protal i jest planem utraty masy ciała, obniżenie poziomu cholesterolu we krwi, co można wytłuma- który składa się z czterech etapów [26]. czyć ograniczoną syntezą własną tego składnika przez jego wysoką podaż z pożywieniem. Protal I – faza uderzeniowa Dieta niskowęglowodanowa i wysokotłuszczowa jest też na- Faza uderzeniowa powinna trwać 5 tygodni. W tym czasie dozywana dietą ketogenną. Od ponad 90 lat stosuje się ją u pacjen- zwolone jest spożywanie chudego mięsa grillowanego lub pietów z oporną na leki padaczką. Przeanalizowano dokumentację czonego, podrobów (wątroba drobiowa, wołowa i cielęca, ozory cielęce lub wołowe oraz cynadry), chudych wędlin (chuda szynka, Wady i zalety diety G Z 322 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna golonka, wędlina wieprzowa lub drobiowa, zawartość tłuszczu do 4%). Drób należy spożywać bez skóry (najwięcej tłuszczu) [27]. Zabronione jest spożywanie szynki wędzonej, kaczek, gęsi. Dozwolone jest spożywanie ryb tłustych: sardynka, makrela, tuńczyk, łosoś, oraz chudych: dorsz, pstrąg czy miętus. Można je podawać w postaci surowej, pieczonej, wędzonej albo gotowanej. W tej fazie można również spożywać owoce morza: krewetki, kraby, homary czy ostrygi. Z chudego nabiału dozwolone są odłuszczone twarogi, serki homogenizowane, jogurty naturalne (owocowe max 2 razy na dobę). Z kolei jaja można spożywać w każdej postaci [27]. Bardzo ważne jest, aby wypijać co najmniej półtora litra nisko zmineralizowanej wody, ponieważ przyśpiesza to oczyszczanie z toksyn. Kawę i herbatę można słodzić słodzikiem. Dozwolone przyprawy to: ocet, tymianek, pietruszka, cebula, szczypiorek, czosnek, musztarda, sól, sok z cytryny [27]. Przy takim sposobie żywienia nie powinno występować uczucie głodu, a duże ilości białka dostarczają składniki odżywcze niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu oraz budowy mięśni, kości, skóry, paznokci, krwi i innych tkanek. Proteiny są też źródłem energii – 1 g dostarcza ok. 4 kcal. Dzięki temu osoba stosująca tę dietę nie czuje się osłabiona [27]. Protal II – faza równowagi Głównym celem tej fazy jest dalszy, mniej gwałtowny spadek masy ciała. Dozwolone jest spożywanie niewielkiej ilości węglowodanów. Jest to faza, w której naprzemiennie spożywa się wszystkie białka z fazy uderzeniowej oraz surowe i gotowane warzywa. Przez 5 dni stosuje się dietę białkową, a przez następne 5 dni warzywną. U osób, które nie akceptują takiego systemu, dozwolony jest schemat: jeden dzień diety białkowej i jeden dzień diety warzywnej [27]. Standardowe śniadanie w takiej diecie to niesłodzony napój, porcja białka, porcja produktów mlecznych i dwie kromki chleba pełnoziarnistego. Obiad składa się z sałatki albo 150-200 g chudego mięsa lub ryby. Dozwolone są: pomidory, ogórki, szpinak, cukinia, pory, szparagi, zielona fasolka, papryka, kapusta, grzyby, seler, koper, sałata, cykoria, rzodkiewki, marchewki, buraki. Te produkty można jeść bez ograniczeń. W tygodniu dietę można uzupełnić dwoma kawałkami owoców, dwiema kromkami chleba, porcją produktu ze skrobią (makaron, ryż, pszenica bulgur) [27]. Ten etap trwa aż do osiągnięcia zamierzonej masy ciała. Szybkość spalania tkanki tłuszczowej zależy od cech genetycznych, rodzaju wykonywanej pracy oraz uprawianego sportu. Od ilości utraconych kilogramów w I i II fazie zależy długość III etapu [27]. Protal III – faza utrwalenia Powrót do „normalnej diety” spowodowałby ponowny przyrost masy ciała i zniszczył efekty ciężkiej pracy, dlatego faza III ma na celu ochronę przed efektem jo-jo i utrwalenie nawyków żywieniowych [27]. NOWOŚĆ WYDAWNICZA ZAKWASZENIE Nieznana przyczyna wielu chorób Dowiedz się jak rozpoznać chorobę i skutecznie ją zlikwidować naturalnymi metodami. · Test zakwaszenia · Lista hitów zasadowych · Dieta odkwaszająca Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Długość trwania etapu jest indywidualna, ponieważ zależy od ilości zrzuconych kilogramów. Na każdy utracony kilogram powinno przypadać 10 dni diety. Dla przykładu: gdy w dwóch pierwszych fazach utracono 9 kg, to faza III będzie trwała 90 dni [27]. Dozwolone są produkty zbożowe takie jak: pełnoziarniste pieczywo, makaron, ryż oraz ziemniaki, nie częściej niż dwa razy w tygodniu. Można też spożywać owoce o niewielkiej zawartości cukru, ale ciągle nie wolno jeść bananów, winogron oraz czereśni. Dwa razy w tygodniu dozwolony jest pełny obiad z przystawką i kieliszkiem czerwonego wina, ale dzień po takim posiłku trzeba powrócić do fazy I diety. Wielu ludzi w tym okresie zaprzestaje stosowania diety, dlatego powracają do poprzedniej masy ciała [27]. Protal IV – faza stabilizacji W tej fazie można jeść wszystko, na co ma się ochotę, za wyjątkiem słodyczy, należy też unikać słodzenia kawy i herbaty. Śniadanie powinno być bogate w nabiał. Jeden dzień w tygodniu powinien być powrotem do fazy uderzeniowej. Faza stabilizacji ma na celu utrzymanie masy ciała i najlepiej jest, jeśli trwa do końca życia [27]. Wady, zalety, badania naukowe Przy stosowaniu diety wysokobiałkowej występuje niedobór błonnika, który może prowadzić do zaparć i w konsekwencji do rozwoju raka jelita grubego. Za mało jest w niej również witamin (szczególnie antyoksydacyjnych i z grupy B) oraz minerałów, przede wszystkim wapnia, którego wchłanianie jest utrudnione przy nadmiarze białka w diecie [30]. Taki sposób żywienia niekorzystnie wpływa na nerki i wątrobę, szczególnie gdy te narządy są uszkodzone. Dieta bogata w białko powoduje dodatni bilans azotowy, co powoduje zwiększone wytwarzanie mocznika i amoniaku, a to nadmiernie obciąża nerki i wątrobę [30]. Hession i wsp. dokonali przeglądu 13 badań z lat 2000-2007 porównujących diety wysokobiałkową/niskowęglowodanową i niskotłuszczową/niskokaloryczną trwające co najmniej pół roku u osób z nadwagą (BMI>28). Okazało się, że dieta niskowęglowodanowa przynosiła lepsze o ok. 4 kg rezultaty niż dieta niskokaloryczna po pół roku stosowania, a po roku – o ok. 1 kg [29]. Badanie przeprowadzone przez Funga i wsp. na grupie 85 168 kobiet w wieku 34-59 lat i 44 548 mężczyzn w wieku 45-75 lat wykazało dodatnią korelację między zastosowaniem diety wysokobiałkowej i wzrostem śmiertelności. Wykazano, że główną przyczyną zgonów było wysokie spożycie tłuszczu ukrytego pochodzącego z białka zwierzęcego. Taki sposób żywienia powodował wzrost śmiertelności ogółem o 23%, zgonów sercowo-naczyniowych o 14%, a zgonów z powodu nowotworów o 28%. Dieta, w której przeważały tłuszcze roślinne, powodowała ogólne zmniejszenie śmiertelności o 20%, a o 23% – zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych [28]. „Świetna książka. Dzięki niej zmieniłam dietę i czuję się znakomicie. Polecam!” Joanna z Sosnowca „Ta książka pomogła mi zdiagnozować przyczyny uporczywych dolegliwości. Szkoda, że tak późno została wydana w Polsce.” Adam Zielecki „Książka dla wszystkich, którzy chcą prowadzić zdrowy styl życia.” 323 Ada51 Więcej informacji na stronie internetowej www.alkala.pl Sacks i wsp. porównali 4 diety o różnej zawartości tłuszczów, białek i węglowodanów (20, 15 i 65%; 20, 25 i 55%; 40, 15 i 45%; 40, 25 i 35%) u 811 osób z nadwagą. Stwierdzono podobną utratę masy ciała po 6 miesiącach i po 2 latach. Dlatego badacze uznali, że redukcja masy ciała jest zależna od ograniczenia kaloryczności, a nie składu diety [28]. Wnioski Dieta Dukana przynosi szybki spadek masy ciała, szczególnie w pierwszej fazie, jednak jest monotonna i niedoborowa, jeżeli chodzi o błonnik, witaminy antyoksydacyjne czy składniki mineralne jak potas czy magnez. Istnieje wiele dowodów wskazujących, że taki sposób żywienia nadmiernie obciąża nerki i wątrobę oraz może przyczyniać się do powstawania nowotworów jelita grubego. Zakończenie Wspólnym celem opisanych diet jest utrata masy ciała osiągnięta przez wprowadzenie organizmu w stan ketozy [16]. Przy drastycznym ograniczeniu spożycia węglowodanów poziom glukozy we krwi spada do poziomu niewystarczającego do zaspokojenia potrzeb energetycznych organizmu, co skutkuje syntezą ketonów i glukozy z tłuszczów i białek [16]. Z raportu opublikowanego w 2010 roku przez Guidelines for Americans wynika, że z braku długoletnich obserwacji diety zawierające więcej niż 35% energii z białek i mniej niż 45% energii z węglowodanów nie są rekomendowane. Niewątpliwą zaletą takiego sposobu odżywiania się jest spektakularny efekt utraty masy ciała, co pociąga za sobą motywację do dalszej pracy nad sobą. Na uwagę zasługuje także efekt zmniejszenia łaknienia (na etapie największych restrykcji węglowodanowych) i obniżenie poziomu glukozy we krwi, co może być korzystne u chorych z cukrzycą typu 2 [20]. Wpływ diet niskowęglowodanowych na insulinooporność nie jest jednak jednoznaczny, zaś początkowy gwałtowny spadek masy ciała, jak twierdzi wielu przeciwników diet nieskowęglowodanowych, spowodowany jest wzmożoną diurezą (na skutek zmniejszania się rezerw glikogenu i zwiększonego wydalania produktów przemiany materii), niską wartością energetyczną proponowanych jadłospisów i chwilowym spadkiem łaknienia [14, 20, 31]. Pomimo wysokiej podaży produktów pochodzenia zwierzęcego niektóre badania biochemiczne u pacjentów stosujących powyższe diety często wykazują prawidłowe wartości cholesterolu całkowitego, LDL i HDL. Notuje się czasem jednak niedobory niektórych witamin i składników mineralnych [32]. Korzyść stanowi obniżenie poziomu trójglicerydów [32]. Negatywnym efektem jest jednak wzrost stężenia amoniaku, mocznika, kwasu moczowego oraz homocysteiny (czynnik ryzyka chorób sercowo-naczyniowych) we krwi [32, 33]. Dodatkowym problemem związanym ze stosowaniem diet niskowęglowodanowych może być własna ich interpretacja przez pacjentów (dodatkowe zaniżanie wartości kalorycznej jadłospisu, nieuzupełnianie płynów) lub stosowanie ich przez pacjentów z przeciwwskazaniami do tego typu postępowania (m.in. pacjenci z dną moczanową, kamicą pęcherzyka żółciowego czy przez chorych z cukrzycą typu 1) [2]. Należy być świadomym, że efekt zmniejszenia apetytu oraz szybkiej utraty masy ciała występuje tylko na etapie największych ograniczeń węglowodanowych, co może rodzić trudności w zapobieganiu efektowi jo-jo na późniejszych etapach planów żywieniowych. Plan żywieniowy oparty na zasadach diety niskowęglowodanowej warto skonsultować z lekarzem i dietetykiem po wykonaniu badań laboratoryjnych krwi i moczu (badań powtarzanych później systematycznie w czasie trwania diety odchudzającej). 324 Literatura 1. Mr Banting’s Old Diet Revolution [on-line 10.10.2014]: http://www.telegraph.co.uk/ news/uknews/1441407/Mr-Bantings-Old-Diet-Revolution.html 2. J. Dytfeld, M. Kujawska-Łuczak, D. Pupek-Musialik: Kontrowersje dotyczące stosowania diet niskowęglowodanowych, Diabetologia Doświadczalna i Kliniczna, 5, 2005, 337-344. 3. K. Dudziak, N. Regulska-Ilow: Znaczenie ładunku glikemicznego diety w rozwoju chorób nowotworowych, Postepy Hig Med Dosw., 67, 2013, 449-462. 4. A. Agatston: Dieta South Beach turbo, REBIS Publishing House Ltd, Poznań 2009. 5. Sizing up South Beach, [on-line 29.09.2014: www.health.harvard.edu], Harvard Health Letter, 2003, 5. 6. J.G. Dumesnil: Effect of a low-glycemic index – low fat – high protein diet on the atherogenic metabolic risk profile of abdominally obese men, British Journal of Nutrition, 86, 2001, 557-568. 7. M. Jelińska: Kwasy tłuszczowe – czynniki regulujące procesy, Biul. Wydz. Farm. AMW, 2005, 1-9. 8. A.M. Zivkovic, J.B. German: Comparative review of diets for the metabolic syndrome: implications for nonalcoholic fatty liver disease, Am. J. Clin. Nutr., 86, 2007, 285-300. 9. A. Kargulewicz, H. Stankowiak-Klulpa, M. Grzymisławski: Leczenie Żywieniowe niealkoholowej choroby wątroby,. Nowiny Lekarskie, 79(4), 2010, 320-329. 10.A. Cichocka: Dieta śródziemnomorska w profilaktyce pierwotnej choroby niedokrwiennej serca, Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 3, 2005, 30–39. 11. M. Jarosz: Normy żywienia dla populacji polskiej – nowelizacja, Instytut Żywności i Żywienia, 2012. 12.A. Martin: Will you lose weight on the South Beach diet?, health, 2003, 153-154. 13.N. Assy, G. Nasser, I. Kamayse, et al.: Soft drink consumption linked with fatty liver in the absence of traditional risk factors, Can J Gastroenterol, 22(10), 2008, 811-816. 14.R. Nazarewicz: Konsekwencje stosowania wysokotłuszczowych diet ektogenicznych, Bromat. Chem. Toksykol., 4, 2007, 371-374. 15.J.B. Calton: Prevalence of micronutrient deficiency in popular diet plans, Journal of the International Society of Sports Nutrition, 7, 2010, 24. 16.S. Chalasani, J. Fischer: South Beach Diet associated ketoacidosis: a case report, Journal of Medical Case Reports, 2, 2008, 45. 17.M. Miller, V. Beach, J. Sorkin, et al.: Comparative Effects of Three Popular Diets on Lipids, Endothelial Function, and C-Reactive Protein during Weight Maintenance, J Am Diet Assoc. ,109, 2009, 713-771. 18.J. Kwaśniewski, M. Chyliński: Dieta optymalna – dieta idealna, Wydawnictwo „WGP”, Warszawa, 2004. 19.dr-kwasniewski.pl [on-line 19.10.14]. 20.M . Kiedrowski, D. Gajewska: Co powinien wiedzieć lekarz rodzinny o popularnych „dietach odchudzających” i samym odchudzaniu?, Medycyna Rodzinna, 2013, 95-98. 21.L. Busetto, M. Marangon, D. De Stefano: High-protein low-carbohydrate diets: what is teh rationale?, Diabetes/Metabolism Research and Reviews, 2011, 230-232. 22.P. Fabijański, E. Sadzińska, M. Bizub: Badanie opinii społecznej na temat wpływu tzw. „diety optymalnej” na ogólny stan zdrowia, aktywność fizyczną i niektóre choroby metaboliczne, Public Health, 2011, 51-56. 23.M. Zubiel, J. Wendorff: Dieta ketogenna w leczeniu opornych padaczek wieku dziecięcego doświadczenia Kliniki Neurologii ICZMP w Łodzi, Neurol. Dziec., 2005, 27-30. 24.J.H. Ware: Interpreting incomplete data in studies of diet and weight loss, N. Eng. J. Med., 348, 2003, 2136-2137. 25.http://bestweight-loss-diet.com/dukan-diet/3954/ [on-line 26.10.14]. 26.P. Dukan: Nie potrafię schudnąć, Wydawnictwo Otwarte, 2008. 27.http://dietadukana.pl [on-line 26.10.14]. 28.L . Kłosiewicz-Latoszek, W.B. Szostak: Kontrowersje wokół diet odchudzających, Postępy Nauk Medycznych, 2011, 790-795. 29.M . Hession, C. Rolland, U. Kulkarni, et al.: Systematic review of randomized controlled trials of low-carbohydrate vs low-fat/lowcalorie diets in the management of obesity and ist comorbidities, Obesity Rev, 10, 2009, 36-50. 30.L . Kłosiewicz-Latoszek: Otyłość jako problem społeczny, zdrowotny i leczniczy, Prob Hig Epidemiol, 2010, 339-343. 31.R. Atkins: The New Diet Revolution, Avon Books, New York 2002. 32.K . Lis: Influence of diet on the results of laboratory tests, Studia Medyczne, 29(4), 2013, 349-354. 33.S . Kraczkowska, Z. Suchocka, J. Pachecka: Podwyższone stężenie homocysteiny we krwi jako wskaźnik zagrożenia zdrowia, Biul. Wydz. Farm. AMW, 3, 2005, 19-24. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna rmF1 BIOcyBernetIc W przeciwieństwie do tradycyjnych urządzeń, RMF Biocybernetic analizuje ciało i daje diagnozę stanu fizycznego i jego potrzeb przed rozpoczęciem zabiegów. Podczas zabiegu, za pomocą zasad biocybernetycznych, zostają stymulowane procesy autoregeneracji, dzięki którym osiągane są doskonałe efekty. ICOONE Unikalna technologia ICOONE jest najnowszą technologią, pozwalającą na precyzyjną pracę na tkance łącznej. Likwiduje cellulit, zlokalizowany tłuszcz, luźną skórę, obrzęki limfatyczne, blizny, zaparcia, sztywność mięśni, zapalenia ścięgien oraz wszelkie objawy starzenia się skóry. O.U.I. UltradźwIękI dO OdwrócOnej OsmOZy Ultradźwieki do odwróconej osmozy z certyfikatem medycznym to najbardziej zaawansowana technologia do redukcji zlokalizowanych złogów tłuszczu. OxyPrOAgE MINI Medyczne urządzenie OxyProAge pobiera powietrze z atmosfery i poprzez specjalny filtr oddziela tlen od innych gazów (azot i tlenek węgla). Czysty tlen jest następnie łączony z kosmetykami opartymi na nanotechnologii. teraZ PrZy ZakUPIe nOweGO UrZĄdZenIa mOŻesZ ZOstawIĆ swój stary sPrZęt w rOZlIcZenIU serwIs Zajmujemy się serwisem urządzeń kosmetycznych i medycznych na terenie całego kraju. Naszą specjalnością są urządzenia do masażu podciśnieniowego. Regenerujemy oraz naprawiamy węże, nakładki i głowice zabiegowe. Już dzisiaj zamów zestaw 10 kostiumów Bodysuit w najlepszej ofercie na rynku!!! Zestaw obejmuje darmową przesyłkę kurierską, karty pacjenta oraz kapcie lub kimona. Cena zestawu to jedyne 283 zł brutto przy przedpłacie na konto. Zamówienia przyjmujemy drogą mailową na adres: [email protected] lub telefonicznie pod numerem 531 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 902 299 325 326 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Fot. 1. Screen ekranu w analizatorze MC980 MA z informacją o wskaźniku tkanki wisceralnej brzusznej Otyłość ukryta Światowa Organizacja Zdrowia WHO (World Health Organization) definiuje otyłość jako nadmierne nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie, przekraczające jego fizjologiczne potrzeby i możliwości adaptacyjne i mogące prowadzić do niekorzystnych skutków dla zdrowia. Za otyłość uważa się stan, w którym tkanka tłuszczowa stanowi więcej niż 25% całkowitej masy ciała u mężczyzn oraz 35% u kobiet. Otyłości towarzyszy nadmierna masa ciała, powyżej masy należnej. Amerykańskie Towarzystwo Endokrynologiczne definiuje otyłość jako stan, w którym zawartość tkanki tłuszczowej przekracza 25% u mężczyzn i 35% u kobiet. Otyłość stanowi bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia, zwiększając ryzyko wielu chorób, m.in. cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego, miażdżycy, nowotworów. Najczęściej stosowanym wyznacznikiem prawidłowej masy ciała jest wskaźnik masy ciała BMI (Body Mass Index). Niekiedy jednak osoby pozornie szczupłe o prawidłowym BMI mogą wykazywać zwiększony depozyt tkanki tłuszczowej i w konsekwencji podobne problemy zdrowotne jak osoby otyłe z nadmierną masą ciała. Wskaźnik masy ciała BMI nie jest optymalną miarą oceny otyłości, ponieważ nie uwzględnia zawartości tkanki tłuszczowej. Dlatego bardziej przydatną metodą oceny otyłości z punktu widzenia praktyki klinicznej jest analiza bioimpedancji elektrycznej. Ocena miar otyłości Podstawowym wskaźnikiem do oceny otyłości jest BMI (Body Mass Index), który oblicza się poprzez podzielenie masy ciała wyrażonej w kilogramach przez kwadrat wysokości ciała w metrach. BMI stosuje się przede wszystkim ze względu na prostotę obliczeń i stosunkowo wysoką dokładność metody. Wykazano korelację pomiędzy BMI a zawartością tkanki tłuszczowej. Pozostaje jednak Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 margines błędu wynikający z faktu, że za pomocą BMI nie można odróżnić masy tkanki tłuszczowej od beztłuszczowej masy ciała ani ocenić poziomu tłuszczu wisceralnego. W związku z tym sportowcy o zwiększonej masie mięśniowej mogą być błędnie sklasyfikowani jako otyli, a osoby o małej ilości beztłuszczowej masy ciała i ze zwiększonym depozytem tkanki tłuszczowej mogą mieć BMI w zakresie normy. Takie osoby, podobnie jak otyli, są narażone na zwiększone ryzyko rozwoju zespołu metabolicznego, cukrzycy, zaburzeń lipidowych, nadciśnienia tętniczego. Określa się je jako metabolicznie otyłe z prawidłową masą ciała–MONW (Metabolically Obese Normal-Weight) bądź otyłych z prawidłową masą ciała–NWO (Normal-Weight Obese). Ze względu na ograniczenia BMI i zjawisko „otyłości ukrytej” lepszą metodą oceny otyłości jest ocena ilości tkanki tłuszczowej. Ilość depozytu tłuszczu w organizmie można oceniać za pomocą różnych metod: tomografii komputerowej CT (Computed Tomography), rezonansu magnetycznego MRI (Magnetic Resonance Imaging), densytometrii DXA (Dual Energy X-ray Absorptiometry), pletyzmografii powietrznej, impedancji bioelektrycznej BIA (Bioelectrical Impedance Analysis), bliskiej podczerwieni czy pomiarów antropometrycznych i grubości fałdów skórno-tłuszczowych. Angelika Śmidowicz doktorantka na Wydziale Nauk o Żywności i Żywieniu Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, wykładowca w Wyższej Szkole Zdrowia, Urody i Edukacji w Poznaniu, dietetyk w mobilnym gabinecie dietetycznym: www.swiadomezywienie.pl mob. +48 695 413 329, e-mail: [email protected] Dietetyka / artykuł 327 Fot. 2. Tkanka wisceralna brzuszna, szary kolor to tłuszcz Niestety część z tych metod wymaga kosztownej aparatury i jest niedostępna w codziennej praktyce klinicznej (CT, MRI, DXA, pletyzmografia powietrzna), inne metody są szybkie i proste, ale za to mniej dokładne (pomiary antropometryczne, pomiar grubości fałdów skórno-tłuszczowych, metoda bliskiej podczerwieni). Na uwagę zasługuje nowsza technika pomiaru składu ciała – impedancja bioelektryczna. Jest to metoda dobrze skorelowana z wynikami Złotego Standardu. Analizatory są relatywnie tanie, a wyniki pomiaru uzyskiwane są w ciągu kilku sekund w sposób nieinwazyjny i w pełni bezpieczny.To sprawia, że metoda BIA ma dużą przewagę nad pozostałymi metodami i jest niezwykle przydatna w codziennej praktyce. Podsumowanie Rys. 1. Przykładowy raport z analizatora składu ciała TANITA MC780 MA 328 Mając na uwadze, że otyłość to nadmiar tkanki tłuszczowej, a nie nadmiar masy ciała, należy podkreślić, że drastyczne diety i głodówki są najgorszym rozwiązaniem w redukcji tkanki tłuszczowej, gdyż doprowadzają często do katabolizmu i tym samym ubytku tkanki mięśniowej. Taka niekorzystna zmiana proporcji w składzie ciała paradoksalnie sprawia, że jesteśmy bardziej otyli. . vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna SLIM 3 INNOWACYJNE TECHNOLOGIE W WALCE O SZCZUPŁĄ SYLWETKĘ Salony kosmetyczne prześcigają się w poszerzaniu oferty zabiegowej. Klientki zwracają również większą uwagę na ich inwazyjność. Coraz większą popularnością cieszą się zabiegi wyszczuplające, pozwalające osiągnąć bardzo dobre rezultaty w krótkim czasie. Wyszczuplający zabieg SLIM 3 to kompleksowa formuła powstała w oparciu o trzy uzupełniające się technologie. To idealny wybór dla klientek, które na zabieg chirurgiczny decydują się w ostateczności. Cosnet Sp. z o.o. ul. Główna 86 A, 54-061 Wrocław tel. +48 71 712 03 03 e-mail: sprzedaż@cosnet.pl www.cosnet.pl Aparatura / prezentacja Elite Resolution Body Mix System to włoskiej produkcji urządzenie posiadające zintegrowany system przeznaczony do walki z uciążliwym cellulitem, nadmiarem tkanki tłuszczowej i zwiotczałą skórą. Urządzenie Elite 3137 skonstruowano w taki sposób, aby każdy zabieg mógł być dostosowany do indywidualnego klienta. Pozwala wybrać cykl zabiegowy obejmujący dane partie ciała i przechodzące przez każdą z technologii. Sprzęt daje możliwość wykonania pojedynczego zabiegu świetnie sprawdzającego się podczas zabiegów przypominających. Urządzenie wykorzystuje efekt synergii trzech zaawansowanych technologii: –– fale radiowe – oddziałują na górne warstwy skóry i skutecznie działają na cellulit, zwiotczenie skóry oraz rozstępy i zmarszczki. Ciepło wytwarzane przez fale radiowe pobudza komórki do produkcji kolagenu, elastyny i kwasu hialuronowego, powoduje wzrost natlenienia tkanek i przyspiesza metabolizm komórkowy. Po zabiegu następuje redukcja cellulitu, zmniejszenie rozstępów, lepsze natlenienie i odżywienie tkanek oraz widoczne napięcie i poprawa jakości skóry. W urządzeniu zastosowano dwie głowice: bipolarną i multipolarną ze światłem LED. Takie rozwiązanie daje możliwość silniejszego oddziaływania energii w miejscu zabiegu; Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 –– ultradźwięki – oddziałują na głębsze partie skóry. Fala ultradźwiękowa powoduje rozbicie tkanki tłuszczowej, dzięki czemu powstaje efekt wyszczuplenia. Zwalcza również cellulit umiejscowiony w głębszych obszarach skóry. Innowacyjne końcówki z czterema głowicami pozwalają na pełne wykorzystanie mocy bez poczucia dyskomfortu dla klienta. Nowoczesne końcówki kierują energię precyzyjnie na żądaną głębokość. Po zabiegu następuje redukcja cellulitu i tkanki tłuszczowej. Podobnie jak RF, ultradźwięki wyposażone są w dwie głowice – 26 kHz i 44 kHz; –– masaż endodermiczny – jest połączeniem masażu próżniowego z drenażem limfatycznym. Specjalnie zaprojektowana głowica z rolkami została stworzona tak, aby zabieg był bardziej intensywny, a zarazem mniej odczuwalny dla klienta. Zabieg likwiduje obrzęki, poprawia krążenie krwi, stymuluje naczynia, usuwa nadmiar wody z tkanek i redukuje cellulit typu wodnego. Efekty zabiegów są widoczne już po pierwszej sesji i utrzymują się przez długi czas. Sylwetka staje się szczuplejsza, skóra bardziej napięta i jędrna. W prosty i szybki sposób następuje znaczne zmniejszenie się cellulitu. Już po pierwszym zabiegu obwód ciała zmniejsza się nawet o 1 cm. Seria zabiegów stosowana regularnie oraz połączona z aktywnym i zdrowym trybem życia sprawi, że już po kilku tygodniach zamienisz swoje ubranie na mniejsze o 1-2 rozmiary! 329 330 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Multifunkcyjna pielęgnacja skóry Urządzenie AquaClean dzięki zastosowaniu zassania próżniowego fałdu skórnego oraz odpowiednio zaprojektowanym głowicom zabiegowym pozwala na dokładne usunięcie zanieczyszczeń z powierzchni skóry, jednocześnie przygotowując ją do lepszej absorpcji substancji aktywnych. Jest to prosty i bezpieczny zabieg, który może być aplikowany jako zabieg samodzielny lub zabieg idealnie współgrający z: • zabiegami medycyny estetycznej, • zabiegami mezoterapii bezigłowej i mikroigłowej, • terapiami wykorzystującymi kwasy. AquaClean wykorzystuje specjalne promieniście zbudowane głowice, których wielkość dobieramy odpowiednio do powierzchni zabiegowej. AquaClean wyposażone zostało w 3 butle z roztworem o różnym działaniu: AQUA SOLUTION 1: zawartość kwasu mlekowego w roztworze 1 usuwa nadmiar sebum oraz dogłębnie oczyszcza pory, wtłaczając w nie wodę. Intensywna pielęgnacja strefy T. AQUA SOLUTION 2: dzięki zawartości kwasu salicylowego usuwa martwe komórki naskórka, łagodzi zmiany trądzikowe, a także inne problemy skórne. AQUA SOLUTION 3: roztwór o właściwościach odżywiających oraz głęboko nawilżających. Głowice, zasysając próżniowo, z jednej strony stymulują powierzchnię skóry odpowiednim płynem stosowanym w kolejnych etapach zabiegu, a z drugiej mobilizują tkankę skórną podciśnieniem vacuum. Działanie takie pomaga zebrać zanieczyszczenia z powierzchni zabiegowej do specjalnego pojemnika umieszczonego z tyłu urządzenia. Po zabiegu zdecydowanie poprawia się kondycja skóry, zwiększa się jej napięcie oraz nawilżenie. W urządzeniu AquaClean zaprojektowano gotowy program oraz końcówkę do samooczyszczenia głowicy oraz systemów odprowadzających i doprowadzających płyny. Dzięki temu użytkowanie oraz eksploatacja urządzenia są zdecydowanie łatwiejsze. Do czyszczenia głowicy i dysz wykorzystywany jest płyn z butli nr 4 – AQUA SOLUTION 4, który zawiera etanol. Poprzez aplikację roztworu nr 4 system zostaje dokładnie oczyszczony i zdezynfekowany. Takie działanie zwiększa sterylność urządzenia i powoduje, że zabieg jest bezpieczny. mob. +48 606 399 541, 664 013 441 www.yasumi.pl Aparatura / prezentacja Urządzenie AqaClean otrzymało nagrodę Perła Dni Urody i Spa 2014 , w kategorii innowacje podczas tegorocznych Targów Kosmetycznych we Wrocławiu Efekty zabiegowe po terapii AquaClean • złuszczenie i oczyszczenie powierzchni skóry, • wyrównanie gospodarki wydzielania sebum, • zlikwidowanie zaskórników, • polepszenie napięcia skóry, • lifting, • zmniejszenie blizn potrądzikowych, • odżywienie skóry, • intensywne nawilżenie skóry, • wyrównanie kolorytu skóry, • idealne przygotowanie skóry do zabiegów skojarzonych. Strumień płynu Kanał odprowadzający Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 331 www.najwSPAnialsza.pl • MUZYKA ZWOLNIONA Z OPŁAT! • LICENCJA W CENIE PŁYTY! • ZADBAJ O NASTRÓJ I KLIMAT W SALONIE! Fantasmagorie Smooth Jazz Cafe Cena det. 37,00 zł Czas płyty CD: 62 min. najwSPAnialszy czas Cena det. 37,00 zł Czas płyty CD: 60 min. Cena det. 37,00 zł Czas płyty CD: 69 min. OLNIONA ZW PŁAT • ZO Portal z muzyką relaksacyjną e-mail: [email protected] tel. (52) 324-03-26 tel. kom. 603-695-454 • MUZYK A Warto zainwestować w muzykę relaksacyjną z licencją! LICENCJA! www.najwspanialsza.pl najwSPAnialsza.pl to nie tylko nasz cel, ale również nasza pasja! Cena już od KOSMETYKA zł PROFESJONALNA miesięcznie WELLNESS & SPA MEDYCYNA ESTETYCZNA 397 (leasing 35 rat ) PRODUKT POLSKI Hydroxy OXYBRAZJA Regeneracja i odmłodzenie skóry Serum z ekstraktem czarnego kawioru Serum z ekstraktem śluzu ślimaka AYCOM | Warszawa, Witwickiego 10, tel. 22 671 50 44, GSM 600 249 900 | www.aycom.pl | e-mail: [email protected] 332 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kriochirurgia www.rcz-zbaszyn.pl szybkie i skuteczne zamrażanie Kriochirurgia jest jedną z procedur chirurgicznych stosowaną w systemie chirurgii jednego dnia, od lat wykorzystywaną w wielu dziedzinach medycyny. W dermatologii jest stosowana w leczeniu zmian skórnych, brodawek zwykłych – tzw. kurzajek, brodawek płaskich, włókniaków, brodawek łojotokowych, niektórych znamion, odcisków, blizn, zwłaszcza przyrosłych, zwłókniałych, nieregularnych, zmian naczyniowych – naczyniaków, rozszerzonych naczynek krwionośnych, zmian trądzikowych, mięczaka zakaźnego, zmian nowotworowych. Zabiegi krioterapii cieszą się dużym uznaniem pacjentów w różnym wieku ze względu na wysoką skuteczność oraz bardzo krótki czas trwania terapii. Aparatura / artykuł Na czym polega zabieg? Kriochirurgia polega na miejscowym, kontrolowanym niszczeniu chorej tkanki przez jej zamrażanie w niskiej temperaturze. Metoda nie wymaga specjalnego przygotowania pacjenta. Zabieg wymrażania może być wykonany u pacjentów w każdym wieku, zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Bardzo istotną zaletą kriochirurgii jest fakt, że nie wymaga znieczulenia; jest na ogół bezbolesny i krótkotrwały, a odczucia w czasie jego trwania sprowadzają się do lekkiego pieczenia i swędzenia. Metoda polega na niszczeniu tkanki w sposób bezkrwawy, bez naruszenia ciągłości skóry. W przypadku kriochirurgii problem zakażeń nie występuje lub może wystąpić niezmiernie rzadko. Dodatkowo czas gojenia się miejsca po wykonanym zabiegu kriodestrukcji jest stosunkowo krótki. Zalety te powodują, iż kriochirurgia znalazła szerokie zastosowanie w tzw. chirurgii jednego dnia (klinice jednego dnia), czyli w systemie leczenia chirurgicznego obejmującego określone procedury lecznicze niewymagające hospitalizacji pacjenta. Metody wykonywania zabiegów kriochirurgii Zabiegi kriochirurgii wykonuje się na kilka sposobów: • deep steak – zamrażanie za pomocą tamponów zanurzanych w ciekłym azocie. Metoda ta jest stosowana wyłącznie w leczeniu zmian łagodnych i płytkich. Niesie ona ze sobą największe spośród wszystkich metod ryzyko przeniesienia zakażenia, jeśli leczy się zmiany sączące i krwawiące. Działanie zapobiegawcze w tej metodzie ma stosowanie nowego wacika przy każdorazowym zanurzaniu w azocie. Polecane jest także napełnianie małych naczyń, osobnych dla każdego pacjenta, i niezlewanie niezużytego azotu do głównego zbiornika; Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Jacek Lewandowski Fot. 1. Kurzajki to potoczna nazwa brodawek pojawiających się na skórze w wyniku zakażenia wirusem brodawczaka HPV (Human Papilloma Virus). Wirus ten ma wiele różnych odmian • spot freeze – metoda natryskowa, w której jako czynnik chłodniczy stosuje się ciekły azot lub podtlenek azotu. Ma ona zastosowanie w leczeniu ognisk o średnicy do 2 cm. Zaleca się natrysk z odległości 1 cm, bez przesuwania wylotu gazu umieszczonego nad środkiem zmiany chorobowej. Takie postępowanie pozwala na lepszą ocenę strefy mrożenia w porównaniu z metodą, w której dysza aparatu jest przemieszczana nad wykwitem według wzoru kratki lub rozszerzających się okręgów. Większe ogniska należy zatem leczyć tą metodą etapami, dzieląc je na segmenty o średnicy około 2 cm. Modyfikacje metody natryskowej służące ograniczeniu pola zamrażanej tkanki to: open spray method z zastosowaniem osłon w kształcie walców o różnej średnicy oraz closed spray method, w której osłona tworzy zamkniętą komorę. Obecnie w metodzie natryskowej z zastosowaniem podtlenku azotu stosuje się dodatkowe nasadki typu tamponowego, które ograniczają gwałtowny wypływ gazu, redukując ryzyko niekontrolowanego wymrożenia dużych obszarów i eksplozywnego rozwarstwienia tkanek; • metoda kontaktowa, zwana aplikacyjną, przy zastosowaniu krioaplikatorów zamkniętych, wykorzystująca jako czynnik chłodniczy głównie podtlenek azotu, rzadziej ciekły azot i dwutlenek węgla. W zależności od 333 Efekty estetyczne zabiegów kriochirurgii Operacja chirurgiczna dla pacjenta to często problem natury estetycznej – po leczeniu powstaje blizna. Kriochirurgia sprawia, że w jej następstwie powstają tzw. blizny kosmetyczne, czyli blizny elastyczne, bezkolagenowe. Blizna jest mało widoczna. Ma to istotne znaczenie np. w leczeniu zmian na skórze twarzy. Aparatura stosowana w zabiegach kriochirurgii Stosowanie kriochirurgii wiąże się z koniecznością wyposażenia gabinetu w nowoczesną aparaturę. Są to specjalnie skonstruowane aparaty i instrumenty (krioaplikatory), zwykle przenośne, jako medium chłodzące Fot. 2. Brodawki mogą występować niemal w każdej okolicy, najczęściej spotykane są ma skórze rąk, łokci, szyi, stóp i okolic narządów płciowych wykorzystujące ciekły azot oraz coraz częściej podtlezestawu końcówek metoda ta pozwala na leczenie zmian nek azotu, wyposażone w szereg końcówek zabiegowych od punktowych do średnicy kilku centymetrów. Wykwity zarówno do działania kontaktowego, jak i natryskoweo dużej powierzchni można leczyć aplikatorami metodą go. Końcówki te pozwalają prowadzić destrukcję tkanki nakładających się pól. Metoda kontaktowa zalecana jest w sposób zapewniający zachowanie precyzji co do obszaw leczeniu zmian zlokalizowanych w trudno dostępnych ru i głębokości zabiegu. Obszar tkanki przeznaczony do miejscach. Umożliwia ścisłe ograniczenie pola zamro- kriodestrukcji ma jedynie kontakt z chłodzoną końcówką żenia do planowanego miejsca, zapewniając tym samym roboczą krioaplikatora. mniejsze ryzyko uszkodzenia tkanek otaczających. Czas Polska jest liderem wśród firm oferujących aparaturę zabiegu jest dłuższy niż w metodzie natryskowej. Uzy- dedykowaną kriochirurgii. Aparatura dostarczana przez skaniu głębszej martwicy tą metodą sprzyja: nałożenie polskich producentów wyróżnia się na tle konkurencji żelu na skórę w miejscu zabiegu, oziębienie końcówki i jest wysoko ceniona na całym świecie. dopiero po jej przyłożeniu na skórę, anemizacja otoczenia poprzez wywieranie ucisku na aplikator lub dodatek ibliografia noradrenaliny do znieczulenia. 1. M. Jakubiak, D. Wojnowska: Kriochirurgia i jej zastosowanie w derma- B tologii, Nowa Medycyna 1, 2003. 2. A. Nowicki: Chirurgia jednego dnia, www.nowmed.zdrowemiasto.pl KRIOPOL K URZĄDZENIE DO KRIOCHIRURGII Urządzenie przeznaczone jest do zamrażania tkanki poprzez bezpośredni kontakt z końcówką krioaplikatora lub bezpośredni natrysk ciekłym azotem o temperaturze -196°C. ZASTOSOWANIE • dermatologia • ginekologia • proktologia • pełnezniszczeniezadanejobjętościtkanki • ogniskomartwicypowstałejpozamrażaniu wywołujeminimalnąreakcjęwokółogniskową, ogniskakriodestrukcjiszybkosięgoją, osiąganyjestdobryefektkosmetyczny • onkologia • laryngologia E Ł ATN P Z E B IA IAMY ZĄDZEN W I L R Ż UMO WANIE U O TEST • brakkrwawień–niskatemperaturablokuje drobnenaczyniatętniczeiżylne • zabiegwwiększościprzypadków jestbezbolesny KRIOMEDPOL Sp. z o.o. ul. Warszawska 272 • 05-082 Stare Babice tel. 22 733 19 05, tel./fax 22 752 93 21 • [email protected] • www.kriomedpol.pl 334 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Higiena i profilaktyka stomatologiczna a estetyka twarzy WSTĘP Dbałość o zdrowe zęby i regularne wizyty u stomatologa to podstawa, jednak w Polsce z usług stomatologicznych systematycznie korzysta tylko ok. 40% społeczeństwa. Uśmiech, stan zębów i błony śluzowej przyzębia wpływają na estetyczny wygląd twarzy. W kontaktach towarzyskich istotny jest świeży zapach z ust. Widok nierówno ustawionych i nieleczonych zębów, braki w uzębieniu, nieestetyczne uzupełnienia protetyczne, osady z papierosów, z dużej ilości kawy czy innych płynów barwiących i przy tym niedostateczna higiena jamy ustnej nie są rzadkim widokiem. Regularne wizyty w gabinecie stomatologicznym oraz profesjonalna higienizacja pozwalają uniknąć dolegliwości i poprawiają wygląd jamy ustnej. Higienizacja pacjenta powinna być podzielona na zabiegi wykonywane w gabinecie stomatologicznym i w domu. Ważną rolę odgrywa odpowiednia motywacja. Czasami to nie dolegliwości stomatologiczne, lecz chęć poprawy wizerunku zmusza pacjentów do skorzystania z zabiegów stomatologicznych. Zdrowa jama ustna spełnia jednak nie tylko funkcje estetyczne, ale i fizjologiczne, takie jak udział w mowie, odżywianiu, oddychaniu. Obecność wszelkich widocznych w uśmiechu złogów miękkich jest nie tyko nieestetyczna, ale i szkodliwa dla zdrowia. Podstawowym elementem płytki nazębnej (dental plaque) są głównie bakterie, dzisiaj wiemy, że jest ich ok. 1000 gatunków. Z niektórymi człowiek nauczył się współżyć (fizjologiczna flora bakteryjna), ale są i takie, które zaburzają delikatny stan równowagi (bakterie chorobotwórcze) i które są szczególnie niebezpieczne w chwilach osłabionych możliwości obronnych gospodarza. Najważniejsza dla zdrowia jamy ustnej jest swoista równowaga między nimi i stały skład mikroflory, ponieważ buforuje ona inwazje patogennych drobnoustrojów. Działanie to polega na wytworzeniu mechanizmów odporności kolonii bakteryjnych w walce o składniki pokarmowe oraz o powierzchnię nadającą się do zasiedlenia. Płytka nazębna, zwana także płytką bakteryjną, jest często we wstępnej fazie namnażania określana jako biofilm. Na kolejnych etapach rozwoju są to struktury, w których obserwujemy ściśle przylegające do zęba miękkie złogi – nalot, biały lub żółty, dający się usunąć z powierzchni zęba w czasie szczotkowania oraz z przestrzeni międzyzębowych za pomocą nitkowania lub systemu tzw. szczoteczek międzyzębowych. Płytka bakteryjna tworzy się nie tylko na wszystkich powierzchniach zębów, ale i na elementach wprowadzanych do jamy ustnej na stałe lub czasowo, głównie na uzupełnieniach dr n. o zdr. Danuta protetycznych i aparatach ortodontycznych. Kaczmarska Im rzadziej oczyszcza się zęby, tym szybciej Prezydent Zarządu Głównego płytka wzrasta na grubość. Jest spoistą masą Stowarzyszenia Polskich Higienistek Stomatologicznych o barwie kremowożółtej, nieco ciemniejszej od Zakład Ekofizjologii Roślin koloru szkliwa. Można ją zaobserwować, badaInstytut Biologii Eksperymentalnej jąc zgłębnikiem, narzędziem do zeskrobania Wydział Biologii Uniwersytet z powierzchni zęba lub używając preparatu na im. Adama Mickiewicza bazie fuksyny, gdyż wybarwia się na czerwono. ul. Umultowska 89 61-614 Poznań Obecność złogów płytki należy kontrolo- tel./fax +48 61 8295 808 wać, można to zrobić w gabinecie i w domu, e-mail: [email protected] prostymi metodami. HIGIENA I PROFILAKTYKA Utrzymanie odpowiedniej higieny jest szczególnie ważne w chwili zmiany uzębienia, pojawienia się w jamie ustnej aparatu ortodontycznego lub innych elementów uzupełniających braki zębowe, jak mosty, korony czy implanty. Duże znaczenie odgrywa odpowiednia dieta, metody (mechaniczne i chemiczne) oczyszczania płytki oraz środki wspomagające oczyszczanie. Mechaniczne sposoby kontroli polegają na stosowaniu odpowiednio dobranych środków, Fot. 1. Wybarwione złogi płytki bakteryjnej tabletkami Red Cote firmy Butler Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Stomatologia / artykuł 335 takich jak manualne szczoteczki do zębów, nici dentystyczne, szczoteczki do przestrzeni międzyzębowych, wykałaczki, szczoteczki elektryczne i irygatory. Chemiczne wspomaganie higieny to odpowiednie pasty do codziennego mycia zębów oraz płyny wspomagające utrzymanie środowiska jamy ustnej w równowadze mikrobiologicznej. Płytka nazębna składa się w 60– 70% z bakterii, którymi są ziarniaki, pałeczki, bakterie nitkowate, reszta to bezpostaciowa substancja organiczna – tzw. matryca (matrix). Skład płytki jest zmienny i zależy od lokalizacji, grubości (wieku), fizykochemicznych właściwości śliny oraz sposobu odżywiania. Matrix dojrzałej płytki stanowią glikoproteiny śliny oraz zewnątrzkomórkowe polisacharyFoto 2. Zestaw do codziennej higieny jamy ustnej dy – glukany i fruktany. W płytce obecne są także złuszczone komórki nabłonka, leukocyty, wapń, fosfor i resztki pożywienia. Kilkanaście minut po oczyszczeniu powierzchni zęba glikoproteiny śliny tworzą nabytą błonkę nazębną (acquired pellicle) o grubości ok. 1 mikrometra. Po 7 dniach płytka nazębna może zawierać już 100–300 mln bakterii na 1 g masy i rozprzestrzeniając Foto 3. Płyny antybakteryjne do codziennej higieny się poddziąsłowo, doprowadza do rozwoju chorób przyzębia. Gdy pojawia się patologiczna kieszonka dziąsłowa, powyżej 1,5 mm, powstaje nowe środowisko dla flory bakteryjnej. Wówczas w badaniu jamy ustnej oprócz złogów widocznych gołym okiem zauważalne są również zaczerwienione dziąsła i powiększone brodawki międzyzębowe. Skład płytki poddziąsłowej różni się od naddziąsłowej i głównie związany jest z koniecznością przystosowania się bakterii do otaczającego środowiska (brak tlenu). Flora poddziąsłowa musi przeżyć w warunkach niskiego stężenia tlenu i zwalczać mechanizmy obronne gospodarza. Zarówno naddziąsłowa, jak i poddziąsłowa płytka bakteryjna ulegają mineralizacji, tworząc kamień. Ważną rolę odgrywa tutaj ślina, której ilość, skład i przesycenie fosforanem wapnia sprzyjają powstawaniu twardego kamienia, czasami obecnego już w 3-tygodniowej płytce. Masy kamienia często sięgają 70–80% masy płytki. Mineralizacja ma charakter nieregularny, a kamień nazębny ma zdolność przyrastania do różnych miejsc (również elementów protetycznych). Zespolony jest z twardymi tkankami zęba za pomocą uwapnionej osłonki – pelliculi. Kamień naddziąsłowy jest zwykle miękki, jasny i powstaje najszybciej w okolicach ujść przewodów ślinowych oraz miejsc omijanych przy oczyszczaniu, czyli w okolicach zębów siecznych od powierzchni językowych. Kamień poddziąsłowy natomiast jest twardszy, a jego ciemniejszy kolor jest pigmentem pochodzącym od bakterii i krwi. Kamień nazębny nie uczestniczy bezpośrednio w chorobach przyzębia, ale wpływa na ich rozwój, pośrednio poprzez umożliwienie ścisłego przylegania płytki do tkanki dziąsłowej, a także powoduje mechaniczne drażnienie wrażliwej błony śluzowej (nieulegającej złuszczeniu) kieszonki przyzębnej. Podstawowym działaniem profilaktycznym zarówno w redukowaniu próchnicy, jak i chorób przyzębia jest stała kontrola płytki nad- i poddziąsłowej i niedopuszczanie do jej inwazyjnego działania na jamę ustną. Można to zrobić, usuwając kamień nazębny, ręcznie lub maszynowo, ultradźwiękami, w gabinecie stomatologicznym. Oczyszczać z osadów i wygładzać powierzchnie zębów można, stosując piaskowanie profilaktyczne kilka razy w roku. Pomocne są także zabiegi domowe, takie jak szczotkowanie szczotką manualną lub elektryczną, stosowanie past, płukanek i zlecone przez lekarza dentystę lub higienistkę stomatologiczną przybory dodatkowe. METODY OCZYSZCZANIA ZĘBÓW I JĘZYKA Wiele czynników powoduje przebarwienia zębów. Linia GUM® OriginalWhite nie tylko efektywnie je usuwa, ale również zapobiega ich powracaniu! -Przywraca naturalną biel zębów -Delikatna dla dziąseł -Zawiera fluor, Witaminę E oraz prowitaminę B5 -Nie zawiera związków wybielających ani chelatujących -Nie zawiera alkoholu 336 www.jbutler.pl wyłączny importer Przyjmuje się, że aby uzyskać właściwą skuteczność higienizacji jamy ustnej, optymalne szczotkowanie powinno odbywać się 2 razy na dobę, odpowiednią szczoteczką i techniką, wspomagane chemicznie pastą do zębów. Dobór metody szczotkowania zębów jest uzależniony od kilku czynników: wieku, stanu uzębienia i przyzębia, ale także od sprawności manualnej osoby instruowanej. W instruktażu należy zwrócić uwagę na odpowiedni ucisk wywierany przez szczoteczkę podczas czyszczenia zębów, ponieważ zbyt silny może prowadzić do nieodwracalnych zmian w przyzębiu, ubytków abrazyjnych, krwawień i innych zaburzeń. Ponad 75% pacjentów skarży się na krwawienia po szczotkowaniu – jest to sygnał do zmiany metody oczyszczania lub wymiany szczoteczki. Ważna jest również higiena języka, która powinna polegać na oczyszczaniu jego powierzchni specjalnymi skrobaczkami albo odwrotną stroną niektórych szczoteczek do zębów (szczotki elektryczne mają specjalną przystawkę), przynajmniej raz dziennie. W następnym numerze: • Przybory do higieny • Metody oczyszczania zębów • Usuwanie osadów vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Candida albicans Taki wspólnik w Salonie na pewno nie jest Ci potrzebny Coraz częściej słyszymy, że prawdziwą plagą obecnego wieku nie będą bakterie, ale drożdżaki: Candida albicans i około 80 innych odmian. 10 , Candida albicans to pasożytniczy grzyb zaliprzykazań czany do drożdżaków, który żyje w przewodzie które pomogą wygrać pokarmowym u około 40% populacji. Jego nie- z chorobotwórczym wrogiem: wielka ilość nie przeszkadza prawidłowemu 1. Myjesz wszystkie powierzchnie w salofunkcjonowaniu organizmu, grzyb współżyje nie o niskim ryzyku przeniesienia zakaz innymi mikrobami składającymi się na florę żenia (podłogi, lustra) przynajmniej 1 raz fizjologiczną przewodu pokarmowego. Probledziennie, po zakończonej pracy (Sparkle, my zaczynają się wtedy, gdy naturalna równoShip Shape, Drożny Odpływ). waga drobnoustrojów w jelicie zmieni się. 2. Dezynfekujesz wszystkie powierzchnie Z takim zaburzeniem mamy do czynienia w salonie o wysokim ryzyku przeniesienia najczęściej wtedy, gdy zjemy lub wypijemy coś, zakażenia (miejsca, w których bywa klient) co było skażone chorobotwórczymi bakteriami, po każdym kliencie (Barbicide Spray). jak Salmonella, gronkowiec złocisty (Staphylo3. Myjesz i dezynfekujesz ręce przed i po coccus aureus), pałeczki okrężnicy (Escherichia każdym kliencie. coli) oraz wiele innych. Candida wykracza wte4. Dezynfekujesz i sterylizujesz metodą zady poza przewód pokarmowy i atakuje krew. nurzeniową narzędzia, które mogą naPodróżuje po organizmie, szukając przyjemruszyć tkankę skóry, po każdym kliencie nych, ciepłych miejsc do rozwoju. (Barbicide Koncentrat). Candida albicans, zwana cichym zabójcą, po5. Dezynfekujesz akcesoria, które nie nawoduje wewnętrzne spustoszenie organizmu. ruszają tkanki skóry, ale mogą stanowić Najczęściej wywołuje infekcje skóry i błony chwilowe miejsce przetrwania dla miśluzowej. Jest wówczas odporna na działanie kroorganizmów chorobotwórczych, po antybiotyków i leków przeciwgrzybiczych. każdym kliencie (Barbicide Spray lub Medycyna konwencjonalna jest bardzo często Chusteczki). bezradna w leczeniu i rozpoznawaniu obecno6. Przy świadczeniu usług kosmetycznych ści tego złośliwego pasożyta. Przyczyna nienarzędzia jednorazowego użytku bezpopowodzeń w leczeniu grzybic leży w tym, że średnio po użyciu odkładasz do szczeldrożdżaki osiągnęły znacznie wyższy szczebel nie zamykanych pojemników na odpady. rozwoju niż bakterie, w związku z czym lepiej 7. Dbasz o swoje dłonie i używasz do dei szybciej potrafią przystosować się do zmienzynfekcji preparatów bez alkoholu (etanych warunków środowiska. Są trudniejsze nolu), który wysusza skórę i zaburza do zniszczenia, szybko nabywają oporność równowagę potrzebnej bezpiecznej flory na kolejno stosowane leki, dlatego też leczebakteryjnej (Barbicide Hand Sanitizer). nie nie przynosi pożądanych efektów. Bardzo 8. Dezynfekujesz skórę klienta przed bezczęsto Candida jest przyczyną bezpłodności pośrednim kontaktem w czasie zabiegu. zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Niektóre źró9. Dbasz o swoje zdrowie i używasz do dła medyczne podają, że znaczna liczba dzieci, szybkiej dezynfekcji powierzchni prepau których stwierdzono autyzm, padła ofiaratów w sprayu lub w formie chusteczek rą infekcji drożdżakami przeniesionej przez bez aldehydów (Barbicide Spray oraz matkę na dziecko w okresie płodowym. Chusteczki). 10. Dbasz o swoje zdrowie i używasz tylko preparatów dopuszczonych do obrotu przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Mgr chemii Małgorzata Kawka www.barbicide.pl Dezynfekcja / prezentacja Morał z tego taki: umiesz liczyć – licz na siebie i wprowadź już dziś procedury higieny na najwyższym poziomie. 337 ZAUFAJ PROFESJONALISTOM STOSUJ TYLKO MEDYCZNE PREPARATY DEZYNFEKCYJNE PREPARATY Z OFERTY MEDILAB SĄ WYBIERANE PRZEZ SZPITALNE ZESPOŁY DO SPRAW KONTROLI ZAKAŻEŃ OD 25 LAT W CAŁEJ POLSCE Medilab Sp. z o. o., ul. Niedźwiedzia 60, 15–531 Białystok, tel.(85) 747 93 53, fax: (85) 747 93 28, e–mail: [email protected], www.medilab.pl 338 ML_reklama_prasowaADH1000_0414_02.indd 1 2014-04-09 14:46:42 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kryteria doboru produktów do mycia, dezynfekcji i sterylizacji w salonie kosmetycznym, fryzjerskim, tatuażu i odnowy biologicznej Selection criteria of products for cleaning, disinfection and sterilization in beauty and hair salons, tattoo parlour and wellness WSTĘP Korzystając z usług salonu kosmetycznego, fryzjerskiego, tatuażu czy odnowy biologicznej, klient powinien mieć pewność, że zabiegi, którym jest poddawany, w żaden sposób nie wpłyną negatywnie na jego stan zdrowia. Zadaniem personelu jest zapewnienie klientom profesjonalnej obsługi i nienarażanie ich na czynniki chorobotwórcze. Pracownicy salonów powinni zadbać również o swoje bezpieczeństwo, dlatego każdego klienta powinno traktować się jak osobę potencjalnie zarażoną. Żeby mieć pewność, że salon jest bezpieczny pod względem epidemiologicznym, powinno się przestrzegać zasad higieny, czyli przeprowadzać odpowiednie procedury mycia, dezynfekcji, sterylizacji, stosując właściwie dobrane produkty. Taki sposób postępowania zapewni bezpieczeństwo pracownikom i klientom. Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku, gabinety kosmetyczne rozbudowują swoją ofertę. Niejednokrotnie są to zabiegi ingerujące w warstwę naskórka, a nawet i głębsze partie skóry, czyli naruszające ciągłość tkanek. Z tego powodu gabinet kosmetyczny, tatuażu można traktować już jako gabinet lekarski, w którym należy ściśle przestrzegać procedur higienicznych. Dla zapewnienia bezpieczeństwa należy wybierać produkty przeznaczone dla segmentu medycznego, ponieważ podlegają one rygorystycznym regułom dopuszczenia i wprowadzenia na rynek. Streszczenie Abstract W salonach kosmetycznych, fryzjerskich, tatuażu, odnowy biologicznej stosowane są produkty do mycia, dezynfekcji, sterylizacji. Mają one na celu zapewnienie pełnej ochrony mikrobiologicznej przed drobnoustrojami chorobotwórczymi. Mają nie tylko zapobiegać powstawaniu zakażeń, ale również niszczyć patogeny. Personel powinien traktować klienta jako potencjalne źródło zakażenia. Dlatego tak ważna jest umiejętność odpowiedniego doboru środków wykorzystywanych w procesach higienicznych. The products for cleaning, disinfection and sterilization are used in beauty and hair salons, tattoo parlour and wellness. They are adjusted to provide full protection against microbial pathogens. They not only prevent infections, but also destroy pathogens. Client should be treated by the staff as a potential source of infection. Therefore, it is important to utilize appropriate selection of hygienic means. Dezynfekcja / nauka �� 340 Beata Zalewska ul. Niedźwiedzia 60, 15-531 Białystok tel. + 48 85 747 93 00, fax +48 85 747 03 01 e-mail: [email protected] otrzymano / received: 05.10.2014 poprawiono / corrected: 25.10.2014 Słowa kluczowe: zakażenia, bakterie, wirusy, Key words: infection, bacteria, viruses, fungi, zaakceptowano / accepted: grzyby, dezynfekcja, sterylizacja disinfection, sterilization 07.11.2014 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 339 REGULACJE PRAWNE (warstwa rogowa), dochodzi do mikrouszkodzeń skóry, Ustawa z dnia 05.12.2008 o zapobieganiu oraz zwalczaco również może być doprowadzić do zakażenia. niu zakażeń i chorobach zakaźnych u ludzi (Dz. U. nr 234, Zaaplikowana substancja musi samoczynnie wyschnąć, poz. 1570) i jej nowelizacja z dnia 13 lipca 2012 roku Ustawa nie można pod żadnym pozorem jej wycierać – nie osiąo zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zaka- gnie się efektu prawidłowej dezynfekcji. Zasada ta dotyżeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwo- czy również dezynfekcji rąk. wej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. poz. 892) w art. 16 mówi, • Spektrum działania biobójczego. Preparat do dezynfekże „osoby inne niż udzielające świadczeń zdrowotnych cji ma za zadanie zwalczać bakterie, wirusy, grzyby, prątpodejmujące czynności, w trakcie wykonywania których ki gruźlicy. Oczywiście najlepszy jest ten, który niszczy dochodzi do naruszenia ciągłości tkanek ludzkich, są większość patogenów. Informacje na ten temat powinny obowiązane do wdrożenia i stosowania procedur zapewbyć umieszczone na opakowaniu lub na stronach interniających ochronę przed zakażeniami oraz chorobami netowych firm prowadzących sprzedaż produktów do zakaźnymi”. Procedury powinny wskazywać sposób podezynfekcji, dodatkowo można poprosić producenta czy stępowania przy wykonywaniu czynności, zasady stodystrybutora o kartę charakterystyki produktu. Na opakosowania sprzętu poddawanego sterylizacji oraz sposoby waniach mogą znaleźć się skrótowe oznakowania: bakterie przeprowadzania dezynfekcji skóry i błon śluzowych – B, grzyby – F, prątki gruźlicy – Tbc, wirusy – V. Szczególoraz dekontaminacji pomieszczeń i urządzeń [1, 2]. nie w przypadku wirusów zwracać należy uwagę na to, czy W Polsce obowiązuje wiele aktów prawnych, na podstapreparat obejmuje działaniem bójczym wirusy: Polio, Herwie których wprowadza się do obrotu preparaty wykorzypes, Rota, Adeno, HIV, HBV, HCV, ponieważ nie wszystkie stywane do dezynfekcji. Wymienić należy: Ustawę z dnia 20 dostępne na rynku preparaty spełniają te warunki. maja 2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. Nr 107 poz. 679, • Przedłużone działanie. Na rynku dostępne są preparaUstawę z dnia 13 września 2002 r. o produktach biobójczych ty o przedłużonym działaniu dezynfekcyjnym. Pamiętać (Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz.252 z późn. zm.). Obowiązuje rówtylko trzeba, że dystrybutor lub producent musi udonież Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) stępnić dokumentację, która potwierdza to badaniami. nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania • Alergie. Składniki, które zawarte są w środku do dena rynku i stosowania produktów biobójczych [3-5]. zynfekcji rąk i skóry, nie powinny podrażniać czy powodować alergii (np. zapachy, barwniki, konserwanty). • Substancje nawilżające. Warto zwracać uwagę na dodatek składników nawilżających, które zabezpieczą dodatPreparat do mycia rąk ma za zadanie usuwanie widoczkowo skórę dłoni przed wysuszeniem. Może to być: binych zabrudzeń. Preparat taki powinien zawierać subsabolol – składnik rumianku, lanolina, glicerol [8, 9, 10]. stancje dobrze zmywające, nie powinien zawierać szko- • System dozowania. Dostępne są na rynku dozowniki dliwych dla skóry składników i nie powinien uczulać. do mycia (mydło), dezynfekcji rąk w tzw. systemie zaWytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (World Health mkniętym. Oznacza to, że dozownik wyposażony jest Organization) wskazują, że higiena rąk jest podstawow unikalną zastawkę, która uniemożliwia zasysanie do wym środkiem, który zapobiega zakażeniom związanym wnętrza preparatu zanieczyszczonego powietrza wraz z przenoszeniem drobnoustrojów chorobotwórczych. Do z mikroorganizmami z otoczenia, nie powoduje rówrutynowego odkażania rąk, jeśli nie są w sposób widoczny nież kapania i ściekania preparatu, dzięki czemu zazabrudzone, preferuje się stosowanie środków na bazie alwartość pozostaje mikrobiologicznie czysta przez cały koholu, najlepiej mieszaniny alkoholi. Mydło i środki odkaokres użytkowania. Pozwala to na stosowanie kompożające do rąk na bazie alkoholu nie powinny być stosowane zycji składników bez konserwantów, mniej dodatkołącznie – podczas codziennej pracy środkiem utrzymująwych składników, a tym samym – mniej podrażnień. cym prawidłową higienę rąk jest środek na bazie alkoholu. Używanie rękawiczek jednorazowych nie zwalnia od dezynfekowania rąk. W celu uniknięcia podrażnień skóry najlepiej stosować rękawice bezpudrowe, wówczas po Zastanawiając się nad wyborem preparatów do mycia zdjęciu rękawic nie ma potrzeby mycia rąk wodą i mydłem, i dezynfekcji powierzchni, warto dokonać podziału, któponieważ nie są w sposób widoczny zabrudzone. Rozpro- ry może okazać się bardzo pomocny. Powierzchnie możwadza się 3-5 ml płynu dezynfekującego na bazie alkoholu na podzielić na strefy: dotykową i bezdotykową. i jest to wystarczające zabezpieczenie [6]. • Strefa dotykowa to taka, z którą klient i personel kontaktują się często, ale nie zostały one skażone biologicznym Jak wybrać odpowiedni preparat? materiałem ludzkim. Z powodu częstego kontaktu za • Skuteczność. Optymalną skuteczność przeciwdrobpośrednictwem rąk lub sprzętu kosmetycznego ryzyko noustrojową mają preparaty z zawartością od 75 do 85% kontaminacji tych obszarów oraz ryzyko przeniesienia etanolu, izopropanolu czy n-propanolu lub będące ich znajdującego się na tych powierzchniach zanieczyszczemieszaniną [7]. nia na każdą kontaktującą się z nimi osobę jest duże. Tego • Szybkość działania. Jest szczególnie ważna w przypadtypu powierzchnie to np. klamki, uchwyty, poręcze krzeku iniekcji (tatuaż, stosowanie wypełniaczy, mikroseł, blaty robocze, strefa wokół umywalki. dermabrazja, depilacja itp.) lub innych zabiegów, pod- • Strefa bezdotykowa obejmuje wszystkie powierzchnie, czas których może dojść do przerwania ciągłości skóry. które nie mają kontaktu bezpośredniego z klientem, np. Przerwanie ciągłości tkanek mylnie kojarzone jest tylko podłogi, ściany, okna. Ryzyko kontaminacji tych obszaz pojawieniem się krwi, a już przy depilacji woskiem, rów oraz przeniesienia znajdującego się na powierzchni gdy następuje zerwanie zewnętrznej warstwy naskórka ewentualnego zanieczyszczenia na klienta jest niewielkie. PREPARATY DO MYCIA I DEZYNFEKCJI RĄK I SKÓRY PREPARATY DO MYCIA I DEZYNFEKCJI POWIERZCHNI 340 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Zarówno w strefie dotykowej, jak i bezdotykowej zaleca się stosowanie preparatów zdefiniowanych jako myjąco-dezynfekujące lub dezynfekujące o właściwościach myjących. Stosowany jest również podział ze względu na wielkość powierzchni (mała, duża), a także ze względu na materiał, z jakiego wykonana jest powierzchnia: odporne na działanie alkoholu (szkło, metal, ceramika) i wrażliwe na działanie alkoholu (skóra, skóra ekologiczna, tworzywa sztuczne). Taki podział też może być pomocny w doborze preparatu. • Spektrum działania biobójczego. Preparat powinien wykazywać działanie wobec bakterii, wirusów, grzybów, prątków gruźlicy, sporów (przetrwalniki bakterii, oznaczenie – S). Preparaty sporobójcze nie są wymagane w rutynowych czynnościach dezynfekcyjnych, ale warto je zastosować co jakiś czas w celu dokładnej dezynfekcji, pozbywając się w ten sposób form przetrwalnikowych i prątków gruźlicy. • Szybkość działania. Producenci podają informację o czasie działania preparatu. Użytkownik powinien stosować się do tych zaleceń, w przeciwnym razie nie osiągnie pełnego efektu dekontaminacji. Czas działania ma szczególne znaczenie, gdy obsługuje się w ciągu dnia wielu klientów i procedury mycia i dezynfekcji muszą być szybko i w krótkim czasie przeprowadzone. • Stężenie preparatu. Preparaty stosowane do mycia i dezynfekcji powierzchni muszą być używane w określonych przez producenta stężeniach. Zwracać należy uwagę, żeby stężenie gotowego produktu czy roztworu roboczego (RR) było jak najniższe. Chroni się w ten sposób zdrowie zarówno swoje, jak i klientów, nie eksponując na substancje chemiczne, ale także dba się o środowisko. • Kompatybilność materiałowa. Oznacza odpowiedni skład preparatu do określonej powierzchni. Do powierzchni delikatnych, wrażliwych, takich jak skóra naturalna czy ekologiczna (obicia foteli, łóżek, krzeseł, taboretów) używa się odpowiednich środków myjących i dezynfekujących, oznaczenia takie znajdują się na opakowaniach. Małe powierzchnie: fotele, łóżka zabiegowe, blaty stolików itp. można skutecznie i szybko dezynfekować przy pomocy preparatów w postaci pianki, aerozolu, chusteczek nasączonych odpowiednim środkiem. Gdy zaistnieje potrzeba dezynfekcji w obecności klienta, najlepszym wyborem są pianki i chusteczki. • Zapach. Czasami istnieje konieczność zastosowania preparatu dezynfekcyjnego w obecności klienta, dlatego też powinien on mieć możliwie przyjemny, niedrażniący i akceptowalny zapach, również dla pracowników, którzy korzystają z nich na co dzień. • Ekonomia. W szczegółowej kalkulacji wydajności preparatu porównuje się ceny 1 litra roztworu roboczego, a nie pojemności opakowania preparatu. Może się okazać, że z 1 litra danego środka możemy otrzymać 200 litrów roztworu roboczego, z innego aż 400 litrów. Zwracać należy również uwagę na stężenie roztworu roboczego – im niższe, tym niższe koszty, dlatego warto wybierać środki w postaci koncentratu. • Powierzchnie trudno dostępne. Mogą sprawiać trudność przy utrzymaniu ich w odpowiedniej czystości, dlatego przy wyborze środka należy zwracać uwagę na dotyczące jego przeznaczenia informacje, jakie zamieszcza producent [8, 11]. Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 PREPARATY DO MYCIA I DEZYNFEKCJI NARZĘDZI Najskuteczniejszą ochroną przed mikroorganizmami w przypadku stosowanych narzędzi byłoby stosowanie sprzętu jednorazowego użytku. Nie zawsze jednak jest to możliwe, dlatego też wybierając preparat do mycia i dezynfekcji narzędzi wielokrotnego użytku, który zapewni pełną dekontaminację, należy zwracać uwagę na kilka punktów. • Spektrum działania biobójczego. Przy doborze odpowiednich preparatów zwraca się uwagę na jak najszersze działanie biobójcze środka, powinno ono być: bakteriobójcze, wirusobójcze, grzybobójcze, prątkobójcze. Takie spektrum jest wystarczające w przypadku narzędzi, które zostaną potem poddane sterylizacji. W przypadku gdy narzędzia należą do grupy termolabilnych, tzn. nie mogą być poddane sterylizacji (działaniu wysokiej temperatury, pary wodnej w nadciśnieniu), poddaje się je dezynfekcji wysokiego stopnia, wówczas preparat do dezynfekcji musi mieć w swoim spektrum działania również działanie sporobójcze. • Stężenie preparatu. Jak najniższe stężenie przy wysokiej skuteczność preparatu to idealny wybór i ochrona siebie i środowiska. • Kompatybilność materiałowa. Informację na ten temat sprawdza się na etykiecie produktu. Dobiera się odpowiednią substancję aktywną zawartą w preparacie do określonego materiału, z którego jest wykonane narzędzie. W ten sposób unika się zniszczenia narzędzia, np. rdzewienia, tępienia ostrzy itp. • Toksyczność. Niska toksyczność to ochrona nie tylko zdrowia, ale również środowiska. • Substancje aktywne. Gdy narzędzia zanieczyszczone są substancjami organicznymi (np. resztki tkanek, krew, ślina), warto wybierać produkty, które zawierają w swoim składzie enzymy (lipaza, proteaza, amylaza). Spowodują one rozpuszczenie tychże związków. • Ekonomia. Szczegółowa kalkulacja wydajności polega na porównaniu cen roztworów roboczych różnych producentów, a nie cen koncentratów. • Wygoda opakowania. Na rynku dostępne są bardzo praktyczne opakowania wyposażone w miarkę do dozowania środka w koncentracie umożliwiające przygotowanie roztworu roboczego [8, 12, 13, 14, 16]. PRODUKTY DO STERYLIZACJI Narzędzia i sprzęt przeznaczony do sterylizacji powinien być prawidłowo przygotowany. Po prawidłowej predezynfekcji, umyciu, dezynfekcji, wysuszeniu, sprawdzeniu funkcjonowania przystępuje się do właściwego pakowania. Wszystkie narzędzia i sprzęt powinny być opakowane przed poddaniem ich procesom sterylizacji. Tylko sprzęt przeznaczony do natychmiastowego użycia po procesie sterylizacji może być nieopakowany. Opakowania powinny spełniać odpowiednie normy. Obecnie na rynku są dostępne różne rodzaje specjalistycznych opakowań, zarówno jednorazowego: papier sterylizacyjny, włóknina, torebki papierowe, torebki lub rękawy papierowo-foliowe, jak i wielorazowego użytku – prostopadłościenne pojemniki sterylizacyjne z filtrami lub z zaworami, wykorzystywane głównie w dużych sterylizatorniach. Najwygodniejszymi do stosowania w gabinetach z branży kosmetycznej są opakowania (torebki, rękawy) papierowo-foliowe, w których umieszcza się pojedyncze narzędzia lub kompletuje je w zestawy. Na rynku dostępny jest ich szeroki 341 asortyment w różnych rozmiarach. Umieszczony w nich sprzęt jest dobrze widoczny. Pamiętać należy, że zamykanie opakowania nie powinno sprawiać trudności. Wybiera się torebkę z zamknięciem samoprzylepnym lub rękaw zamykany przy pomocy zgrzewarki. Opakowanie wypełnia się do ¾ objętości, pozostawiając miejsce na zgrzew: 2-3 cm (rękaw). Zapobiega się w ten sposób pęknięciu opakowania. • Rodzaje opakowań do sterylizacji. Jednorazowe opakowania papierowe stosuje się do sterylizacji parą wodną w nadciśnieniu lub tlenkiem etylenu. Opakowania papierowo-foliowe (folia poliestrowa/polipropylenowa) stosuje się do sterylizacji parą wodną w nadciśnieniu, formaldehydem, tlenkiem etylenu. Opakowania typu TYVEK (folia poliestrowa/polipropylenowa) stosuje się do sterylizacji plazmą, tlenkiem etylenu lub formaldehydem. Pojemniki sterylizacyjne wielorazowego użytku stosuje się do sterylizacji parą wodną w nadciśnieniu. –– klasa VI: wskaźniki emulacyjne, są wskaźnikami weryfikacji cyklu, które są tak zaprojektowane, aby reagowały na wszystkie zmienne krytyczne dla określonych cykli sterylizacji po osiągnięciu wszystkich parametrów krytycznych procesu. Mają mniejsze niż klasa V zakresy tolerancji dla poszczególnych parametrów krytycznych procesu. • Wskaźniki biologiczne. Przetrwalniki bakterii o dużej oporności na czynniki sterylizacji. Przy sterylizacji parą wodną stosuje się spory Geobacillus stearothermophilus, dla sterylizacji tlenkiem etylenu – spory Bacillus subtilis, a sterylizacji formaldehydem – spory obu gatunków. Kontrolę biologiczną powinno wykonywać się nie rzadziej niż raz w miesiącu, po naprawie sterylizatora, gdy stwierdzi się nieprawidłowości za pomocą wskaźników chemicznych [8, 12, 14, 15, 16, 17]. PODSUMOWANIE Wybór właściwych produktów do mycia, dezynfekcji, sterylizacji w gabinetach kosmetycznych, salonach fryzjerskich, W wyniku sterylizacji otrzymuje się wyrób jałowy. Kon- tatuażu, odnowy biologicznej nie jest łatwy, ale odpowiednia trolą procesu jest udokumentowanie jego jakości poprzez wiedza i znajomość rynku mogą zapewnić bezpieczeństwo sprawdzenie poszczególnych parametrów. Do metod kon- zdrowotne klientom i obsługującemu ich personelowi. troli zalicza się metody fizyczne, chemiczne i biologiczne. • Wskaźniki fizyczne. Przyrządy pomiarowe, w które jest wyposażony sterylizator, mierzą i kontrolują: tempera- 1. Ustawa z dnia 05.12.2008 o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorobach zakaźnych u ludzi (Dz. U. nr 234, poz. 1570). turę, ciśnienie, czas trwania procesu. Zapisywane są one przez rejestrator zintegrowany z urządzeniem i stano- 2. Ustawa z dnia 13 lipca 2012 roku o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz ustawy o Państwowią dokument potwierdzający sprawność sterylizatora. wej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. poz. 892). • Wskaźniki chemiczne informują o warunkach panujących wewnątrz komory sterylizatora i sygnalizują 3. Ustawa z dnia 20.05.2010 r. o wyrobach medycznych (Dz. U. 2010 Nr 107 poz. 679). o potencjalnych błędach. Zgodnie z międzynarodową 4. Ustawa z dnia 13.09.2002 r. o produktach biobójczych (Dz.U. z 2007 r. Nr 39, poz.252 z późn. zm.). normą ISO 11140-1 dzieli się je na klasy: –– klasa I: etykiety, taśmy, nadruki na opakowaniach. 5. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 528/2012 z dnia 22 maja 2012 r. w sprawie udostępniania na rynku i stosowania Zmieniają barwę pod wpływem temperatury lub produktów biobójczych. czynnika sterylizującego. Nie świadczą o jakości procesu! Służą do odróżnienia pakietów poddanych 6. Wytyczne WHO dotyczące higieny rąk w opiece zdrowotnej – podsumowanie. World Health Organization 2009. sterylizacji od oczekujących na sterylizację; –– klasa II: testy Bowiego-Dicka w formie arkuszy testo- 7. A. Wojciechowski: Higiena rąk, Zakażenia, 2014, 4, 5-8. wych umieszczonych w stosie serwet płóciennych, go- 8. M. Ciuruś: Procedury higieny w placówkach ochrony zdrowia, Instytut Problemów Ochrony Zdrowia Sp. z o.o., 134, 2013, 47. towe pakiety jednorazowe symulujące pakiet wykonany z serwet. Testy służą do kontroli sprawności sterylizato- 9. O. Golińska-Kuźniarek, T.M. Karpiński: Znaczenie higieny rąk u pracowników służby zdrowia, Forum zakażeń, 5(2), 2014, 79-84. ra: jakości, penetracji pary, usuwania powietrza. Stosowane są w urządzeniach z próżnią wstępną, pozytywny 10.P. Tarka: Higieniczna i chirurgiczna dezynfekcja rąk – normy europejskie, ochrona skóry rąk, Zakażenia, 10(6), 2010, 14-20. wynik testu świadczy o sprawności urządzenia. Każdy sterylizator codziennie przed rozpoczęciem dnia pracy, 11. A. Jabłońska-Trypuć, E. Szumska: Powierzchnie nieożywione jako źródło zakażeń szpitalnych, Zakażenia, 3(13), 2013, 19-25. po konserwacji urządzenia, po naprawie, przeglądzie serwisowym, po zainstalowaniu sterylizatora w nowym 12.P. Tarka: Dekontaminacja wyrobów medycznych. Część III. Analiza zanieczyszczeń oraz dobór preparatów myjących i myjąco - dezynfekujących, miejscu powinien być skontrolowany testem BowiegoZakażenia, 2, 2014, 9-14. -Dicka, a wynik dołączony do dokumentacji procesu; –– klasa III: wskaźniki jednoparametrowe, reagujące 13.A. Jabłońska-Trypuć: Dezynfekcja i sterylizacja narzędzi w gabinecie kosmetycznym, Kosmetologia Estetyczna, 1(3) 2014/1,73-75. na jeden wybrany parametr procesu, zmiana koloru wskaźnika nie jest dowodem skuteczności sterylizacji; 14.J. Huys: Sterylizacja zasobów medycznych, Polskie Stowarzyszenie Rozwoju Sterylizacji i Dezynfekcji Medycznej, 2009. –– klasa IV: wskaźniki wieloparametrowe, reagują na dwa parametry, np. czas i temperatura w przypadku 15.E. Murawska-Ciałowicz, M. Zawadzki: Higiena, Podręcznik dla studentów wydziałów kosmetologii, Górnicki Wydawnictwo Medyczne, Wrocław 2011. pary wodnej. Zmiana koloru zabarwienia świadczy 16.B. Sokół-Leszczyńska, E. Sztark, P. Leszczyński, G. Młynarczyk, M. Wróblewo skuteczności procesu; ska: Przygotowanie instrumentarium medycznego do zabiegów chirurgicznych. –– klasa V: wskaźniki zintegrowane, reagują na wszystkie Część II- sterylizacja i reprocesowanie, Postępy mikrobiologii, 4, 2012, 315-321. parametry krytyczne dla określonego procesu, np. parą wodną czy tlenkiem etylenu. Zmiana zabarwienia od- 17.E. Sztark, B. Sokół-Leszczyńska, P. Leszczyński, M. Wróblewska, G. Młynarczyk: Wiedza pracowników sterylizatorni na temat przygotowania inczynnika następuje w czasie, w jakim ulega inaktywacji strumentarium medycznego do zabiegów chirurgicznych, Problemy Higie90% mikroorganizmów wskaźnika biologicznego; KONTROLA STERYLIZACJI LITERATURA 342 ny i Epidemiologii, 95(2), 2014, 419-428. vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna FotoMEDICUS systemfotograficznej dokumentacjimedycznej zanaliząiplanowaniem zabiegów Dlaczego zdjęcia... Zdjęcia „przed” i „po” to nieodzowny element w praktyce medycznej, a sporządzanie dobrej dokumentacji jest wizytówką gabinetu oraz niezbędnym elementem ochrony przed nieuzasadnionymi roszczeniami pacjentów. Wykonywanie zdjęć nie wymaga specjalistycznej wiedzy fotograficznej. Główne cechy systemu: • Bardzowysokajakośćzdjęć. • Standaryzacjawykonywaniazdjęć. • Identycznośćwarunkówwykonywaniazdjęć„przed”i”po”. • Niewielkapowierzchniazajmowanaprzezstanowisko(0,8x2,2m). • Laserowywskaźnikpołożeniastanowiskawzględemosoby. • Wykonywaniezdjęćwszystkichczęściciała. • Importzdjęćzzewnętrznych,aparatówfotograficznych,USG,dermatoskopów. • Szybkaocenapostępówterapiizapomocąwygodnychnarzędzi doporównywaniazdjęć. • Natychmiastowaocenaefektulaserowegozamykanianaczynek krwionośnychprzywykorzystaniufiltrupolaryzacyjnego. • Ocenaprzebarwień,blizn,podawaniatoksynybotulinowej iwypełniaczy. • Łatwośćocenyzmianmelaninyihemoglobiny dziękizastosowaniufiltrupolaryzacyjnego. • Pomiarywielkościfizycznych. • Dokumentacjaelektronicznaoparta nabaziednych. • Planowaniezabiegubezpośrednionazdjęciach zmożliwościąsymulacjiiwydruku. • Łatwyeksportcałychzdjęćorazwybranychfragmentówdoinnychaplikacji. • „Negatywycyfrowe”napotrzebyochronyprzedpostępowaniami roszczeniowymipacjentów. • Trybportfolio–prezentacjawybranychzdjęćzzachowaniem anonimowościpacjentów. • Natychmiastowydostępdobazyzdjęćiopisówzinnychkomputerów wsiecilokalnej(WiFi). Producentem systemu jest firma elfo, dostawca systemów fotograficznej dokumentacji dla policji, straży granicznej, MSWiA oraz PWPW. • Bezpłatnaaktualizacjaoprogramowaniawciągu24miesięcyoddatyzakupu. Więcej informacji jest dostępne na stronie produktu www.fotomedicus.pl Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 343 344 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna Kasa fiskalna w 2015 r. w salonie fryzjerskim i kosmetycznym Jesteś właścicielem salonu fryzjerskiego lub kosmetycznego? Korzystasz ze zwolnienia z kasy fiskalnej? Sprawdź, jakie zmiany w przepisach czekają cię od 1 stycznia 2015 roku. Likwidacja prawa do zwolnień przysługujących ze względu na niski obrót obejmie między innymi właśnie fryzjerów i kosmetyczki. Florian Bryła BUCHCOM Biuro Rachunkowe www.buchcom.pl Zarządzanie / artykuł Wielkimi krokami zbliżają się zmiany w przepisach dotyczących zwolnień z obowiązku stosowania kas fiskalnych. Ministerstwo Finansów przyzwyczaiło nas do stopniowej likwidacji różnych zwolnień i zawężania grona podatników, którzy mogą korzystać z prawa do zwolnienia. Z końcem 2014 roku traci moc Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2012 r., poz. 1382). Aby przynajmniej część przedsiębiorców wciąż mogła korzystać ze zwolnienia, ustawodawca musi opublikować nowe rozporządzenie – obowiązujące od 1 stycznia 2015 r. prasa_051114.indd 1 Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 Warto podkreślić, iż w przypadku nieopublikowania przez resort finansów nowego rozporządzenia, obowiązek stosowania kas fiskalnych objąłby od 1 stycznia 2015 r. wszystkich podatników bez wyjątku. Zgodnie bowiem z zasadą ogólną zapisaną w art. 111 ust. 1 ustawy o VAT każdy podatnik prowadzący sprzedaż na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych ma obowiązek stosować kasę fiskalną do ewidencji obrotu i kwot podatku. Jednak jak do tej pory Minister Finansów posiada uprawnienia do wprowadzania czasowych zwolnień z tego obowiązku. 345 05.11.2014 14:02 Znany już jest projekt nowego rozporządzenia z 25.09.2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących. Najważniejszą zmianą będzie rozszerzenie katalogu czynności wyłączonych ze wszelkich zwolnień. KASA FISKALNA U FRYZJERA I KOSMETYCZKI W 2015 ROKU Projekt nowego rozporządzenia nie zmienia wysokości limitu do zwolnienia podmiotowego z kasy fiskalnej od 2015 roku. Wprowadza natomiast bezwzględny obowiązek stosowania kas fiskalnych obejmujący w sumie pięć różnych branż usługowych. Zgodnie z tym projektem za pomocą kasy fiskalnej będzie trzeba ewidencjonować każdą świadczoną usługę fryzjerską, kosmetyczną i kosmetologiczną. Wynika to z § 4 ust. 1 pkt 2h projektu nowego rozporządzenia w sprawie zwolnień. W przepisie tym czytamy: § 4. 1. Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania, o których mowa w § 2 i § 3, nie stosuje się w przypadku: (…) 2) świadczenia usług: (…) h) fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych. Oznacza to, iż od 2015 roku wszystkie usługi fryzjerskie, kosmetyczne i kosmetologiczne będą musiały być ewidencjonowane na kasie fiskalnej. Nie będzie miała znaczenia wysokość obrotu zrealizowanego przez podatnika w ciągu roku. Podatnicy świadczący tego typu usługi, którzy do tej pory korzystają ze zwolnienia z kasy fiskalnej i nie przekroczą limitu obrotu do końca 2014 roku, w 2015 obowiązkowo będą musieli wprowadzić kasy fiskalne w swojej działalności. Należy podkreślić, iż wyłączenie ze zwolnienia dotyczy czynności – usług fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych, a nie samego podatnika wykonującego tę czynność. W tym artykule będziemy czasem używać skrótu myślowego, iż obowiązek wprowadzenia kasy fiskalnej dotyczy fryzjera lub że kasa musi zostać wprowadzona w salonie kosmetycznym. Warto jednak podkreślić, że to ze względu na rodzaj wykonywanej czynności podatnik nie będzie miał prawa do zwolnienia, a nie ze względu na wykonywanie konkretnego zawodu. Skąd taka decyzja Ministerstwa Finansów? Odpowiedź znajdziemy między innymi w uzasadnieniu do projektu nowego rozporządzenia w sprawie zwolnień, które będzie obowiązywało od 1 stycznia 2015 r. Wyjaśniono tam, że likwidacja prawa do wszelkich zwolnień z kas m.in. dla fryzjerów i kosmetyczek stanowi odpowiedź na postulaty zgłaszane przez organy skarbowe, a także samych klientów. Zdaniem resortu finansów podatnicy działający w branżach, których dotyczą nowe wyłączenia, często zaniżają faktyczny obrót, po to aby zachować prawo do zwolnienia z kas fiskalnych. W tych salonach fryzjerskich i kosmetycznych, gdzie nie ma kas fiskalnych, trudno dokonać skutecznej kontroli skarbowej. Ministerstwo postanowiło rozwiązać ten problem, likwidując prawo do zwolnienia z kas fiskalnych dla wszystkich fryzjerów i kosmetyczek – niezależnie od tego, czy zaniżają obroty, czy uczciwie płacą należny podatek w faktycznej wysokości. Czy rzeczywiście salony fryzjerskie i kosmetyczne nie wykazują faktycznego obrotu tylko po to, by korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej? Sami przedsiębiorcy w większości sceptycznie podchodzą do decyzji resortu finansów o obowiązkowych kasach fiskalnych od 2015 roku. Zdaniem wielu z nich zakup urządzenia rejestrującego to tylko niepotrzebny wydatek, który dla wielu salonów okaże się sporym obciążeniem. Warto jednak pamiętać o prawie do ulgi na kasę fiskalną w 2015 r. C M Y CM MY CY CMY K ULGA NA KASĘ FISKALNĄ DLA FRYZJERA I KOSMETYCZKI W 2015 ROKU 346 Zgodnie z art. 111 ust. 4 ustawy o VAT każdy podatnik – w tym także fryzjer i kosmetyczka – który rozpoczyna pracę ze swoją pierwszą kasą fiskalną, ma prawo do ulgi na zakup tego urządzenia. Kwota tego odliczenia może wynieść do 90% wartości urządzenia – maksymalnie 700 zł. Aby skorzystać z prawa do ulgi na kasę, podatnik musi spełnić łącznie trzy warunki: • przed terminem rozpoczęcia ewidencjonowania złożyć w urzędzie skarbowym pisemne zgłoszenie o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania, vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna • rozpocząć ewidencjonowanie w terminie, • posiadać dowód zapłaty całości należności za urządzenie. Ulga przysługuje na każdą kasę lub drukarkę fiskalną zgłoszoną w urzędzie przed rozpoczęciem ewidencjonowania. Jeśli fryzjer bądź kosmetyczka zakupi dodatkowo kasę rezerwową, może otrzymać lub odliczyć aż 1400 zł ulgi. Jeśli zgłosi 3 kasy – do 2100 zł itd. KIEDY DOKŁADNIE NALEŻY WPROWADZIĆ KASĘ FISKALNĄ W 2015 ROKU? Podatnicy świadczący usługi fryzjerskie oraz usługi kosmetyczne, którzy do 31 grudnia 2014 roku nie przekroczą limitu obrotu uprawniającego do zwolnienia z kasy fiskalnej, będą musieli wprowadzić to urządzenie w swojej działalności najpóźniej 1 marca 2015 roku. Ustawodawca przewidział bowiem dwumiesięczny okres przejściowy dla podatników wykonujących te usługi, które zostały dodane do katalogu wyłączeń w projekcie nowego rozporządzenia. Dotyczy to fryzjerów, kosmetyczek, mechaników, osób prowadzących stacje diagnostyczne oraz punkty wymiany opon lub kół, prawników, lekarzy, dentystów oraz osób świadczących usługi gastronomiczne. 1 marca 2015 roku kasa fiskalna w salonie powinna być już zaprogramowana, zafiskalizowana i gotowa do ewidencjonowania sprzedaży. Wcześniej należy złożyć w urzędzie skarbowym pisemne zgłoszenie o liczbie kas rejestrujących i miejscu (adresie) ich używania. Zanim jednak zdecydujemy się kupić i zainstalować kasę na ostatnią chwilę, weźmy pod uwagę, że oprócz przedsiębiorców wykonujących czynności, które od 1 stycznia 2015 roku znajdą się w katalogu wyłączeń, czyli m.in. fryzjerów i kosmetyczek, prawo do zwolnienia stracą także ci podatnicy, którzy w grudniu 2014 roku przekroczą limit obrotu do zwolnienia z kasy. Do 1 marca 2015 roku w kasy fiskalne będą musiały zaopatrzyć się tysiące podatników. W rezultacie w salonach sprzedaży kas może zabraknąć najbardziej popularnych urządzeń, podobnie jak to miało miejsce w 2013 roku, kiedy z powodu zmian w przepisach sklepy z kasami fiskalnymi przeżywały prawdziwe oblężenie. Aby nie być zmuszonym do zakupu drogiego urządzenia, zupełnie niepraktycznego w salonach fryzjerskich i kosmetycznych, warto rozejrzeć się za odpowiednim modelem wcześniej, nawet już teraz, i dobrać kasę fiskalną dopasowaną do potrzeb firmy. Dzięki temu będziemy mieli duży wybór, a także zyskamy czas na porównanie urządzeń, na skorzystanie ze szkolenia oraz użytkowanie kasy w trybie szkoleniowym. JAKĄ KASĘ WYBRAĆ? Zanim zaczniemy się zastanawiać, jakie urządzenie fiskalne będzie najlepsze w naszym salonie fryzjerskim lub kosmetycznym, dowiedzmy się więcej o różnych typach tego sprzętu. Przede wszystkim urządzenia rejestrujące dzielą się na kasy fiskalne i drukarki fiskalne. Te dwa typu urządzeń wyglądają podobnie, i spełniają ten sam cel – służą do ewidencjonowania obrotu i kwot podatku ze sprzedaży. Jednak jest między nimi istotna różnica. Źródło: Polskie Centrum Kas Fiskalnych Sp. z o.o. www.pckf.pl Kasa fiskalna Novitus www.novitus.pl Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 347 Kasa fiskalna działa autonomicznie – nie wymaga podłączenia do komputera i obsługuje się ją bezpośrednio z klawiatury lub panelu dotykowego urządzenia. Kasy fiskalne nierzadko mają mocne akumulatory, dzięki czemu można je użytkować wiele godzin bez podłączenia do źródła zasilania. Są zdecydowanie tańsze od drukarek – najtańsze, a przy tym wysokiej jakości urządzenie można kupić już za około 1000 zł. Drukarka fiskalna wymaga podłączenia do komputera – obsługa urządzenia następuje za pośrednictwem programu do prowadzenia sprzedaży. Ten typ urządzenia fiskalnego może znaleźć zastosowanie w salonach, które właśnie takiej aplikacji używają. Właściciele salonów fryzjerskich i kosmetycznych, którzy wdrożyli programy do zarządzania gabinetem, powinni rozważyć wybór urządzenia współpracującego z modułem sprzedaży, W pozostałych sprawdzi się prosta kasa fiskalna. Wśród urządzeń, które świetnie sprawdzają się w zakładach fryzjerskich i salonach kosmetycznych, można wymienić na przykład kasę Farex Perła E – intuicyjna obsługa za pomocą panelu dotykowego, niewielkie wymiary, dwa warianty warianty kolorystyczne do wyboru to niewątpliwie spore zalety tego urządzenia. Kolorystykę tej kasy fiskalnej z powodzeniem można dopasować do designu salonu – idealnie komponuje się zarówno z nowoczesnymi, jak i klasycznymi wnętrzami. Wśród konkurentów tej kasy znajduje się Elzab K10. Fryzjerzy i kosmetyczki często wybierają też praktyczną i niewielką kasę fiskalną Novitus Nano E. Oprócz eleganckiego wyglądu ma ona też wiele innych zalet: prostą obsługę, szybki wydruk paragonów, dużą bazę nazw towarów i usług, elektroniczną kopię paragonu oraz wytrzymały akumulator, który pozwala na wielogodzinną pracę bez konieczności podłączania urządzenia do źródła zasilania. Znakomicie sprawdzi się u osób świadczących usługi mobilne. Najmniejsze kasy fiskalne na rynku to kasy Farex Perła oraz Posnet Mobile HS EJ. Te przenośne urządzenia są małe i bardzo lekkie. Drukują paragony szybko i na szerokiej rolce papieru kasowego. Pozwalają na wprowadzenie aż 40-znakowej nazwy usługi lub towaru. Mobilne kasy fiskalne dla fryzjerów i kosmetyczek mieszczą się w damskiej torebce, a nawet w kieszeni. To jedne z najprostszych w obsłudze kas fiskalnych na rynku. Osobom preferującym klasykę polecić można stacjonarne kasy fiskalne. Jedną z nich jest Innova Presto – nowoczesna kasa o futurystycznym designie. Nie zajmuje wiele miejsca i posiada wszystkie zalety wysokiej jakości 348 prasa_031114.indd 2 kasy fiskalnej: elektroniczną kopię paragonu, wydajny akumulator, szybki mechanizm drukujący oraz dużą bazę nazw towarów i usług. Wśród klasycznych małych kas warte polecenia są też m.in. Posnet Bingo XL, Novitus Mała Plus E oraz Elzab Mini E. KOPIA PARAGONU Wszystkie wymienione kasy fiskalne zostały wyposażone w moduł elektronicznej kopii paragonu. Wybierając odpowiednie urządzenie do salonu kosmetycznego lub zakładu fryzjerskiego, warto zwrócić uwagę na tę cechę. Tradycyjnie kopie paragonów zapisują się na drugiej rolce papieru termicznego. Natomiast kasa wyposażona w kopię elektroniczną zapisuje je na niewielkiej karcie SD/SDHC o bardzo dużej pojemności. Dlaczego warto kupić kasę z elektroniczną kopią? Chociażby dlatego, że to oszczędność pieniędzy i miejsca, które w przypadku kopii tradycyjnej musielibyśmy przeznaczyć na archiwizowanie zadrukowanych rolek. Pamiętajmy, że kopie paragonów fiskalnych należy przechowywać przez 5 lat od zakończenia roku, w którym upłynął termin płatności podatku z danej sprzedaży. Trwałość papieru termicznego to około 2 lat. Po tym okresie nadruk blaknie i staje się coraz mniej widoczny. Kontrola skarbowa ma prawo poprosić o udostępnienie kopii paragonów. Nieczytelny wydruk może skutkować poważnymi konsekwencjami. Zaleca się kupno kasy fiskalnej z elektroniczną kopią paragonu. Mamy wtedy pewność, że dane nie ulegną zniszczeniu. Zapobiegliwi mogą wykonywać dowolną ilość kopii zapasowych danych zapisany w formacie cyfrowym. CENA Kolejną cechą, która łączy wszystkie opisane wcześniej kasy fiskalne, jest niska cena. Najdroższa z tych kas kosztuje niecałe 1400 zł, a najtańsza – około 1250 zł. W przypadku niewielkich zakładów fryzjerskich czy salonów kosmetycznych cena odgrywa dużą rolę. Na szczęście potrzeby tego typu firm usługowych w zupełności spełni prosta kasa fiskalna, na przykład jedna z opisanych powyżej. OBSŁUGA Polecane przez nas kasy charakteryzuje też niezwykle prosta obsługa. To bardzo ważna cecha – w zakładach fryzjerskich i salonach kosmetycznych paragony często wystawiają na przykład uczennice czy uczniowie na praktykach. Gdy kasę obsługuje się w sposób intuicyjny, użytkownik popełnia mniej błędów i wystawia paragony szybko i sprawnie. Warto również zwrócić uwagę na takie cechy jak liczba znaków w nazwie towaru lub usługi oraz wielkość bazy towarowej. Dzięki temu fryzjer czy kosmetyczka mogą zaprogramować precyzyjne nazwy swoich usług – klient dostanie paragon z dokładnie wyszczególnionymi usługami, będzie mógł sprawdzić, za co zapłacił, porównać ceny u konkurencji itd. To zwiększa zadowolenie z usługi i zaufanie do usługodawcy. Oczywiście nie są to wszystkie cechy, które należy wziąć pod uwagę przy zakupie urządzenia fiskalnego do salonu fryzjerskiego czy kosmetycznego w 2015 roku. Najlepiej skorzystać z porady doświadczonego sprzedawcy-serwisanta. Specjalista rozpozna potrzeby danego salonu i znajdzie kasę fiskalną najlepiej odpowiadającą tym potrzebom. 03.11.2014 13:17 vol. 3 \ 4 \ 2014 \ Kosmetologia Estetyczna mccosmetics ® medical cosmetics NY MCCOSMETICS to hiszpańska firma specjalizująca sie w produkcji profesjonalnych produktów dla klinik medycyny estetycznej, gabinetów kosmetologicznych oraz spa. Naszym celem jest dostarczenie produktów do specjalistycznych zabiegów na twarz i ciało, precyzyjnie trafiających w potrzeby klienta, dzieki użyciu doskonale dobranych składników aktywnych. Wszystkie produkty mccoSmeticS zostały opracowane na podstawie badań i ekspertyz wysokiej klasy specjalistów z wieloletnim doświadczeniem. Wraz z produktem dajemy Państwu naszą wiedzę, doświadczenie i pasje, dla wspólnych korzyści i rozwoju. Koktajl redukujący cellulit Cellulite PR PR EP AR EP AR AT S AT S TE TE RY L RY L NY NY Koktajl przeciwstarzeniowy Anti Age Ampułki Antiaging zawierają substancje czynne, które stymulują syntezę kolagenu, redukują zmarszczki, nawilżają, poprawiają stan skóry i regenerują tkankę. Posiadają właściwości antyutleniające, redukują skracanie się włókien kolagenowych w skórze oraz zapobiegają tworzeniu się nowych zmarszczek. WSKAZANIA: Linie mimiczne, kontur oka, wiotkość skóry, drobne linie i zmarszczki SUBSTANCJE CZYNNE: Dexpantenol, DMAE, krzemionka organiczna, wąkrota azjatycka i kwas hialuronowy ZASTOSOWANIE: Elektroporacja, jonoforeza, ultradźwięki, termoterapia, vacuterapia, prądy galwaniczne i stałe, derma roller, derma pen, mezoterapia. WSKAZANIA: Celullit (plecy, brzuch, pośladki, uda) SUBSTANCJE CZYNNE: L-karnitina, fosfatydylocholina, dezoksycholan sodu, trokserutyna, tauryna i cynk ZASTOSOWANIE: Elektroporacja, jontoforeza, ultradźwięki, termoterapia, vacuterapia, prądy galwaniczne i stałe, derma roller, derma pen, mezoterapia. Prof. hyaluronic acid Formuła nawilżająca i Anti Age PR PR EP AR EP AR AT S AT S TE TE RY L RY L NY NY Witamina C Formuła rewitalizująca i przeciwutleniająca Ampułki Cellulite zawierają substancje czynne redukujące cellulit, poprawiające jędrność skóry i krążenie. Równocześnie stymulują syntezę kolagenu, skóra staje się bardziej sprężysta. Dzięki właściwościom stymulującym i drenującym redukują cellulit i wygląd „skórki pomarańczowej” oraz poprawiają krążenie. Eliminują nagromadzone płyny, przyczyniają się do zmniejszenia objętości. Ampułki z witaminą C zawierają formułę rewitalizującą i przeciwutleniającą. Neutralizują wolne rodniki, hamują wydzielanie melaniny, zwiększają syntezę kolagenu i elastyczność skóry. Zalecana do kuracji i zapobiegania fotostarzeniu, nieprawidłowościom powierzchni skóry, zmniejszania zmarszczek, zapewnia skórze młodszy i promienny wygląd. Kwas hialuronowy jest dedykowany przede wszystkim dla skóry bardzo suchej i odwodnionej, a także w kuracjach przeciwzmarszczkowych. Aktywne składniki kwasu hialuronowego poprzez zatrzymywanie wody w tkance, przywracają nawilżenie, chronią skórę przed utratą wody i przyczyniają się do wypełnienia istniejących zmarszczek poprzez repozycję włókien kolagenowych. WSKAZANIA: Zmarszczki, oznaki starzenia skóry, przebarwienia SUBSTANCJE CZYNNE: 100% witamina C ZASTOSOWANIE: Elektroporacja, jonoforeza, ultradźwięki, termoterapia, vacuterapia, prądy galwaniczne i stałe, derma roller, derma pen, mezoterapia. WSKAZANIA: Nawilżanie, zmarszczki, oznaki starzenia SUBSTANCJE CZYNNE: Kwas hialuronowy, nieusieciowany Elektroporacja, jonoforeza, ultradźwięki, termoterapia, vacuterapia, prądy ZASTOSOWANIE: galwaniczne i stałe, derma roller, derma pen, mezoterapia. To tylko niewielka część naszej oferty. Zadzwoń po pełną ofertę Kosmetologia Estetyczna / 4 / 2014 / vol. 3 tel. 22 670 04 51 349 Dermotechnika Sp. z o.o. ul. Jagiellonska 5A, Warszawa § tel. 22 670 04 51 www.mccosmetics.com.pl § [email protected] 154 154 350 vol. 3vol. \ 2 \3 2014 2 \ 2014 \ Kosmetologia \ Kosmetologia Estetyczna Estetyczna \4
Podobne dokumenty
Nowość - Kosmetologia Estetyczna
dr Andrzej Kępa, Medbeauty Aesthetic Clinic, Ähus, SE
prof. dr hab. Grażyna Kłobus, UWr
prof. dr hab. Aleksander Koll, NWSM we Wrocławiu
prof. dr hab. nadzw. Ewa Mędrala-Kuder, AWF w Krakowie
prof....
polska marka premium - Kosmetologia Estetyczna
Czasopismo „Kosmetologia Estetyczna” jest recenzowanym dwumiesięcznikiem poświęconym doświadczeniom w dziedzinach chemii, biologii, dietetyki, medycyny i techniki, które
zostały wykorzystane w kosm...