Raport z przebiegu II spotkania dyskusyjnego Zespołu Lokalnej

Raport z przebiegu II spotkania dyskusyjnego Zespołu Lokalnej Współpracy w
ramach opracowania projektu planu zadań ochronnych dla Obszaru o
Znaczeniu dla Wspólnoty Łęg Zdzieszowicki PLH160011
W dniu 28.06.2016 r. Wykonawca projektu planu zadań ochronnych firma
NATURE SERVICE Wojciech Lewandowski wraz z Regionalną Dyrekcją Ochrony
Środowiska w Opolu, zorganizowała w Miejsko-Gminnym Ośrodku Sportu, Kultury i
Rekreacji w Zdzieszowicach drugie spotkanie Zespołu Lokalnej Współpracy w
ramach opracowania projektu planu zadań ochronnych Obszaru o Znaczeniu dla
Wspólnoty PLH160011.
Spotkanie rozpoczął p. Wojciech Lewandowski – Koordynator planu, przywitał
uczestników spotkania oraz przedstawił porządek obrad. Następnie eksperci
opracowujący poszczególne części projektu planu zadań ochronnych przystąpili do
omówienia stanu zachowania przedmiotów ochrony w obszarze oraz
zidentyfikowanych zagrożeń i proponowanych celów działań ochronnych.
Tą część spotkania rozpoczęła p. Renata Łojko – ekspert fitosocjolog. W trakcie
prowadzonych prac terenowych w sezonie 2016 r., jak i we wcześniejszych pracach
związanych z określeniem zasobów i stanu siedlisk przyrodniczych w obszarze, nie
udało się zidentyfikować płatów siedliska 3270 Zalewane muliste brzegi rzek, w
związku z czym nie było możliwe przeprowadzenie oceny stanu ochrony siedliska w
obszarze, jak i określenia zagrożeń. Uznano, iż ze względu na efemeryczny charakter
siedliska i występowanie warunkowane stanami wody w Odrze, obecność siedliska
powinna być monitorowana w okresie obowiązywania planu zadań ochronnych.
W przypadku siedliska 3150 Starorzecza i naturalne eutroficzne zbiorniki wodne
ze zbiorowiskami z Nympheion, Potamion stan ochrony siedliska w skali całego
obszaru określono jako zły. Głównym czynnikiem wpływającym na złą ocenę
poszczególnych płatów są nieodpowiednie wartości dla wskaźnika właściwości
fizyko-chemiczne. W dwóch z trzech zbiorników stanowiących miejsce
występowania siedliska zaobserwowano niekorzystne procesy eutrofizacji.
Ocena stanu ochrony siedliska 91F0 Łęgowe lasy dębowo-wiązowo-jesionowe
(Ficario-Ulmetum) wskazała na zły stan ochrony większości płatów. Wskaźniki, które
w głównej mierze decydują o takiej ocenie płatów odnoszą się do zasobności
zamierającego i martwego drewna oraz udziału głównych gatunków
siedliskotwórczych. Zwrócono uwagę na fakt, iż odmienny od typowego dla siedliska
91F0 udział gatunków drzew (wiąz, dąb, jesion) wynika w części z procesów
naturalnych (dot. przede wszystkim zamierania jesionu i braku odnowień tego
gatunku), a także z charakteru siedliska w obszarze, które w części wykazuje cechy
grądu. P. Krzysztof Husak Leśniczy Leśnictwa Kłodnica (Nadleśnictwo Strzelce
Opolskie) zwrócił uwagę na wyróżnienie w ujęciu fitosocjologicznym tzw. grądu
1
niskiego, czyli wilgotnych postaci grądu, który w klasyfikacji siedlisk Natura 2000,
nie znajduje swojego jasnego odzwierciedlenia. Zwrócono uwagę, iż siedliska w
granicach obszaru Natura 2000 Łęg Zdzieszowicki mogę stanowić przejściową formę
między lasem łęgowym, a grądem. P. Krzysztof Husak zwrócił także uwagę na brak
naturalnych odnowień jesionu i brak możliwości wprowadzenia tego gatunku z
uprawy. Z kolei wiąz jest gatunkiem wprowadzanym w obrębie obszaru Natura 2000
w ramach prowadzonej gospodarki leśnej i sytuacja tego gatunku jest stabilna.
W trakcie prowadzonych prac terenowych, zidentyfikowano wyłącznie jeden płat
sieldiska 6430 Ziołorośla górskie (Adenostylion alliariae) i ziołorośla nadrzeczne
(Convolvuletalia sepium), zlokalizowany na umocnionej skarpie brzegowej Odry. Płat
siedliska zajmuje niewielką powierzchnię oraz wykazuje cechy silnego
przekształcenia i złe perspektywy odnoszące się do zachowania siedliska. W związku
z tym pod dyskusję poddano sposób dalszego postępowania z siedliskiem. Zostanie
podjęta próba określenia możliwych do osiągnięcia celów działań ochronnych, a
jeżeli okaże się to niemożliwe, ze względu na nieznaczącą reprezentację siedliska
6430 w obszarze, zostanie ono usunięte z listy przedmiotów ochrony.
Następnie p. Renata Łojko przedstawiła zidentyfikowane zagrożenia i propozycje
celów działań ochronnych dla poszczególnych przedmiotów ochrony. P. Adam Kuńka
wskazał na potrzebę zweryfikowania przedstawionych zagrożeń, gdyż w części
przypadków (np. dla siedliska 91E0) istniejący stan siedliska może wynikać z
warunków naturalnych, taki jak ukształtowania terenu, czy też reżimu
hydrologicznego. P. Wojciech Lewandowski zapewnił, iż w odniesieniu do siedliska
przyrodniczych zagrożenia zostaną ponownie zweryfikowane.
W kolejnej części spotkania p. Rafał Ruta przedstawił wyniki oceny stanu dla
pachnicy dębowej. Zgodnie z aktualnymi danymi ocena dla gatunku wynosi U1
(niezadowalający), przy czym prace terenowe związane z tym gatunkiem prowadzone
będą jeszcze w lipcu br. Termin ten wynika z harmonogramu prac dla gatunku,
zgodnie z krajową metodyką monitoringu pachnicy dębowej. Omówiono zagrożenia
dla gatunku, które mogą podlegać jeszcze zmianom do czasu opracowania ostatecznej
wersji dokumentacji projektu planu zadań ochronnych. Do głównych zagrożeń dla
gatunku zaliczono usuwanie martwych i umierających drzew, zarastanie stanowisk
krzewami oraz obcymi, ekspansywnymi gatunkami roślin – niecierpkiem
gruczołowatym. P. Rafał Ruta zwrócił uwagę, iż istotne jest zachowanie ciągłości
siedlisk pachnicy dębowej (starych, zamierających dębów, na dobrze
nasłonecznionych stanowiskach) w perspektywie wieloletniej. Uzgodniono, iż na
kolejnym etapie prac należy wypracować działania ochronne odnoszące się do
ochrony zasobów martwego drewna, które w możliwie największym stopniu
obejmować będą potrzeby ochronne siedliska przyrodniczego 91E0 oraz siedlisk
pachnicy dębowej.
2
W dalszej części przystąpiono do omówienia zgromadzonych informacji nt.
gatunków płazów obecnie uznanych za przedmioty ochrony w obszarze Natura 2000.
Mimo przeprowadzonego rozpoznania w potencjalnych siedliskach, nie udało się
odnaleźć ani jednego stanowiska traszki grzebieniastej. W przypadku kumaka
nizinnego wykazano jedno stanowisko, na którym gatunek występuje nielicznie. W
związku z tym i w odniesieniu do wyników badań przeprowadzonych w obszarze w
2015 r. (brak stanowisk zarówno traszki grzebieniastej jak i kumaka nizinnego)
zaproponowano, iż oba te gatunki otrzymają kategorię oceny ogólnej D i nie stanowić
będą przedmiotów ochrony w obszarze.
P. Wojciech Lewandowski podziękował wszystkim uczestnikom za przybycie i
aktywny udział w spotkaniu.
Fot. 1 Spotkanie ZLW w dniu 28.06.2016 r. dla opracowania projektu planu zadań ochronnych
OZW Łęg Zdzieszowicki PLH160011.
3
Fot. 2 Spotkanie ZLW w dniu 28.06.2016 r. dla opracowania projektu planu zadań ochronnych
OZW Łęg Zdzieszowicki PLH160011.
4