pobierz

PROTOKÓ Ł
z kontroli kompleksowej przeprowadzonej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej
w Chojnicach w dniach 29 czerwca – 1 lipca 2015 r. przez pracowników Wydziału
Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Gdańsku.
Kontrolę przeprowadzili:
1. Iwona Gocał – starszy specjalista w Wydziale Polityki Społecznej Pomorskiego Urzędu
Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie nr 162/2015 z dnia 25 czerwca 2015 r. –
przewodnicząca zespołu
2. Alicja Szwaj – starszy inspektor wojewódzki w Wydziale Polityki Społecznej Urzędu
Wojewódzkiego w Gdańsku, upoważnienie nr 161/2015 z dnia 25 czerwca 2015 r.
Kontrolujący złożyli oświadczenia (stanowiące zał. Nr 1, 2 do protokołu), że nie istnieją
okoliczności uzasadniające wyłączenie ich od udziału w ww. kontroli.
I.
Zasady i warunki organizacji kontroli
Celem kontroli była ocena organizacji, skuteczności pracy i poprawności realizacji
zadań zleconych gminie przez administrację rządową z zakresu pomocy społecznej oraz
zadań własnych dotowanych ze środków budżetu państwa w 2014 roku.
Całokształt przedmiotu kontroli badano na podstawie:

Ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182,
z późn. zm.),

Ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego
(Dz. U. z 2013 r. poz. 267 z późn. zm.),

Ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885
z późn. zm.),

Ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych
ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.),


Ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. z 2014 r.
poz.1202),
Ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r.
Nr 231, poz. 1375 z późn. zm.),

Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r.
w sprawie rodzinnego wywiadu środowiskowego ( Dz. U. z 2012 r. poz. 712),
1

Rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie
specjalistycznych usług opiekuńczych (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.).

Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 listopada 2010 r.
w sprawie wzoru kontraktu socjalnego (Dz. U. Nr 218, poz. 1439).
Informacja o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli:
Jednostka kontrolowana została powiadomiona o przeprowadzeniu przedmiotowej kontroli
pismem z dnia 1 czerwca 2015 r., znak: PS-II.431.1.16.2015 IG (zał. nr 3).
Podstawa przeprowadzenia kontroli:
Upoważnienia nr 161/2015, 162/2015, 25 z dnia czerwca 2015 r., (zał. nr 4, 5).
Ustalenia ogólne:
Ilekroć w protokole jest mowa o:
- Ośrodku – należy przez to rozumieć: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Chojnicach,
- Dyrektorze – należy przez to rozumieć Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chojnicach.
- ustawie o pomocy społecznej – należy przez to rozumieć: ustawę z dnia 12 marca 2004 r.
o pomocy społecznej (Dz. U. z 2013 r. poz. 182 z późn. zm.),
- Kpa – należy rozumieć: ustawę z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postepowania
administracyjnego (Dz. U. z 2013 poz. 267 z późn. zm.).
Badaniem kontrolnym objęto następujące zagadnienia:
1) ogólne ustalenia organizacyjne dotyczące Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chojnicach,
2) zgodność zatrudnienia pracowników z wymaganymi kwalifikacjami zgodnie z art. 116
ustawy o pomocy społecznej,
3) wydatki na pomoc społeczną w 2014 r.,
4) zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych
dotowanych z budżetu państwa,
5) prawidłowość stosowania kontraktów socjalnych
6) prawidłowość i terminowość przeprowadzania rodzinnych wywiadów środowiskowych
i rozpatrywania wniosków,
7) współpracę z podmiotami uczestniczącymi w rozwiązywaniu problemów społecznych.
2
W toku kontroli wyjaśnień udzielała:
- Elżbieta Szczepańska – Dyrektor Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chojnicach.
II.
Ustalenia kontrolne
Ad.1
Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Chojnicach został powołany na mocy
Zarządzenia Nr 4/90 Naczelnika Miasta Chojnic z dnia 30 kwietnia 1990 r. w sprawie
utworzenia Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chojnicach (zał. nr 6).
Statut Ośrodka Pomocy Społecznej w Chojnicach został wprowadzony Uchwałą Rady
Miejskiej Nr XII/132/95 z dnia 28 września 1995 r. w sprawie nadania statutu Miejskiemu
Ośrodkowi Pomocy Społecznej w Chojnicach. Określał zadania, cele i organizację
wewnętrzną Ośrodka. (zał. nr 7).
W związku ze zmianami zachodzącymi w pomocy społecznej statut był kilka razy
zmieniany w celu dostosowania do aktualnie obowiązującego stanu prawnego. Na dzień
kontroli obowiązywał statut nadany Uchwałą Nr XXI/229/12 Rady Miejskiej w Chojnicach
z dnia 2 lipca 2012 r., (zał. nr 8).
Ośrodek posiada Regulamin organizacyjny, który został wprowadzony w dniu
1 lutego 2002 r. na podstawie uchwały Nr XLII/464/02 z dnia 28 stycznia 2002 r. w sprawie
uchwalenia statutu Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chojnicach. (zał. nr 9).
W wyniku zmian w organizacji Ośrodka regulamin był aktualizowany. Ostatnie zmiany do
Regulaminu organizacyjnego zostały wprowadzone Zarządzeniem Nr 17/2014 Dyrektora
Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chojnicach z dnia 27 października 2014 r.
(zał. nr 10).
W oparciu o art. 110 ust. 7 ustawy o pomocy społecznej Burmistrz Miasta Chojnice od
dnia 1 marca 2011 r. upoważnił Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chojnicach do wydawania decyzji administracyjnych w indywidualnych sprawach
z zakresu pomocy społecznej należących do właściwości gminy (zał. nr 11).
W 2011 roku na wniosek Dyrektora Ośrodka, Burmistrz Miasta Chojnice udzielił
upoważnienia:

p.o. Kierownikowi Działu Pomocy Środowiskowej Miejskiego Ośrodka Pomocy
Społecznej w Chojnicach od dnia 1 marca 2011 r. do wydawania decyzji
administracyjnych w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej
należących do właściwości gminy (zał. nr 12),

Starszemu specjaliście pracy socjalnej Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej
w Chojnicach od dnia 1 marca 2011 r. do wydawania decyzji administracyjnych
3
w indywidualnych sprawach z zakresu pomocy społecznej należących do
właściwości gminy (zał. nr 13).
W 2013 r Dyrektor Ośrodka upoważnił Kierownika Działu Świadczeń Pomocy
Środowiskowej do podpisywania pism, załatwiania spraw bieżących oraz reprezentowania
Ośrodka podczas jego nieobecności (zał. nr 14).
Na podstawie danych przedstawionych przez Dyrektora Ośrodka ludność miasta
Chojnice na koniec 2014 r. wynosiła 38.926 mieszkańców. Stopa bezrobocia w powiecie
chojnickim wg stanu na koniec grudnia 2014 roku kształtowała się na poziomie 17 %. (Dane
WUP w Gdańsku). W mieście Chojnice bezrobocie na koniec roku 2014 było niższe od
poziomu powiatowego. Głównymi problemami społecznymi w ramach których udzielana
była pomoc to: ubóstwo, niepełnosprawność, bezrobocie, długotrwała choroba, bezradność
w sprawach opiekuńczo wychowawczych.
Ośrodek ma swoją siedzibę w samodzielnym budynku, odrestaurowanym po starym
szpitalu, stanowiącym własność Zakładu Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o. w Chojnicach.
Ośrodek użytkuje nieruchomość na podstawie umowy najmu zawartej w dniu 15 stycznia
2007 r. na czas nieokreślony (zał. nr 16). Zajmuje 16 pomieszczeń biurowych na 3
kondygnacjach. Stanowiska pracy są wyposażone w stopniu zadawalającym w niezbędny
sprzęt techniczno-biurowy i komputerowy. Ośrodek jest dostosowany do obsługi osób
niepełnosprawnych.
Ośrodek czynny jest od poniedziałku do piątku od 715 do 1500. Jeden dzień w tygodniu,
we wtorki, Ośrodek ma wydłużony czas pracy do 1615. Interesanci przyjmowani
są w godzinach pracy Ośrodka. Wypłata świadczeń pieniężnych realizowana była przez
Ośrodek w formie wypłaty na konto wskazane przez świadczeniobiorcę lub w kasie Banku
Spółdzielczego na podstawie zawartej umowy na obsługę wypłat świadczeń.
Korespondencja wychodząca z Ośrodka podpisywana była przez Dyrektora lub
p.o. Kierownika Działu Pomocy Środowiskowej działających z upoważnienia Burmistrza
Miasta Chojnice.
Ad. 2
Ośrodek na dzień kontroli zatrudniał 40 pracowników, w tym:
1) Dyrektor – Elżbieta Szczepańska została wybrana, w wyniku konkursu, na stanowisko
Dyrektora Ośrodka w dniu 26 listopada 2008 roku. (zał. nr 16). Posiada wykształcenie
wyższe. Ukończyła 29 czerwca 2001 r. Akademię Bydgoską w Bydgoszczy, Wydział
Pedagogiki i Psychologii na kierunku pedagogika (zał. nr 17).
4
Zgodnie z art. 122 ustawy o pomocy społecznej posiada wymaganą na stanowisku kierownika
specjalizację w zakresie organizacji pomocy społecznej ukończoną w Akademii Bydgoskiej
w Bydgoszczy w dniu 16 czerwca 2004 r. (zał. nr 18).
2) 21 pracowników socjalnych (w tym: 2 starszych specjalistów pracy socjalnej,
12 specjalistów pracy socjalnej, 2 starszych pracowników socjalnych, 5 pracowników
socjalnych),
3) 7 pracowników wykonujących specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania
dla osób z zaburzeniami psychicznymi,
4)
11
osób
jako
pozostali
pracownicy
(w
tym:
główna
księgowa,
referent,
2 podinspektorów, 1 inspektor, pedagog, 1 kierowca, pomoc biurowa, Kierownik Działu
Pomocy Środowiskowej, 2 sprzątaczki, ).
Pracownicy socjalni spełniają wymogi odnośnie kwalifikacji zawodowych wskazane
w art. 116 i 156 ustawy o pomocy społecznej.
W trakcie kontroli sprawdzono zakresy czynności pracowników socjalnych, które były
aktualne do wykonywanych zadań i zajmowanych stanowisk, a ich treść dostosowana była do
obowiązujących przepisów prawa. (zał. nr 19 - 39).
Pracownicy socjalni posiadają możliwość korzystania z usług prawnika z kancelarii
prawnej oraz informatyka zatrudnionych na umowę zlecenie.
Stan zatrudnienia pracowników socjalnych w Ośrodku spełnia wymogi określone w art.
110 ust.11 ustawy o pomocy społecznej zgodnie z którym Ośrodek powinien zatrudniać
pracowników socjalnych proporcjonalnie do liczby ludności gminy w stosunku jeden
pracownik socjalny na 2 tysiące mieszkańców, nie mniej jednak niż trzech pracowników.
Pracownicy socjalni na terenie miasta Chojnice, do środowisk chodzą pieszo.
W uzasadnionych przypadkach mają do dyspozycji samochód służbowy (Volkswagen
Transporter) z kierowcą.
Ad. 3
W ramach zadań zleconych przez administrację rządową z ustawy o pomocy społecznej
Miasto Chojnice w 2014 r. realizowało specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu
zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi (art.18 ust. 1 pkt 3) oraz wypłacało
wynagrodzenia za sprawowanie opieki na podstawie postanowienia sądu (art. 18 ust. 1 pkt. 9)
Na ten cel wojewoda przekazał dotację w wysokości :
 Specjalistyczne usługi opiekuńcze 229.000 zł
wydatkowano 228.997,02 zł
(zwrot 2,98 zł)
 Wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd
4.800 zł wydatkowano 4.800 zł
5
Nie zachodziła potrzeba udzielania pomocy dla cudzoziemców (art. 18 ust.1 pkt. 8)
W ramach zadań własnych dotowanych częściowo z budżetu państwa z ustawy o pomocy
społecznej, Miasto Chojnice w 2014 roku realizowała zasiłki stałe i okresowe.
Na realizację pomocy Wojewoda przekazał dotację w wysokości:

zasiłki stałe

zasiłki okresowe
– 1.520.600 zł, wydatkowano 1.519.517,32 zł. (zwrot 1.082,68 zł),
– 582.000 zł, wydatkowano 582.000 zł.
Dotacje zostały wydatkowane zgodnie z przeznaczeniem, a środki niewykorzystane
zwrócone na konto Wydziału Finansów i Budżetu Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego
w Gdańsku. Gmina zaangażowała środki własne na wypłatę zasiłków okresowych
w wysokości 7.812 zł (zał. nr 40).
Ad. 4 Zasadność przyznawania świadczeń w ramach zadań zleconych i zadań własnych
dotowanych z budżetu państwa.
Podczas
kontroli
dokonano
oceny
zasadności
przyznawania
świadczeń
oraz
prawidłowości prowadzenia dokumentacji w zakresie ustalania uprawnień do pomocy
w formie specjalistycznych usług opiekuńczych, wynagrodzenia należnemu opiekunowi
z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd, zasiłków stałych i okresowych - na
podstawie losowo wybranej dokumentacji świadczeniobiorców.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami
psychicznymi.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze są to usługi dostosowane do szczególnych potrzeb
wynikających z rodzaju schorzenia lub niepełnosprawności, świadczone przez osoby ze
specjalistycznym przygotowaniem zawodowym określonym na mocy rozporządzenia
Ministra Polityki Społecznej z dnia 22 września 2005 r. w sprawie specjalistycznych usług
opiekuńczych. (Dz. U. Nr 189, poz. 1598 z późn. zm.).
Zgodnie z kalkulacją kosztów, sporządzoną przez Dyrektora Ośrodka, za sprawowanie
opieki w ramach specjalistycznych usług opiekuńczych w roku 2014 koszt za 1 godz. usługi
u jednego uprawnionego wynosił 21,28 zł. Koszt jednej godziny, specjalistycznej usługi
opiekuńczej został ustalony na podstawie kalkulacji kosztów za 2013 r. i wprowadzony
Zarządzeniem Dyrektora Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej w Chojnicach z dnia
2 stycznia 2014 r. w sprawie ustalenia ceny godziny specjalistycznych usług dla osób
z zaburzeniami psychicznymi (zał. nr 41).
Świadczenia realizowało 7 opiekunek, które posiadały wymagane kwalifikacje, staż
pracy oraz przeszkolenia i doświadczenie zawodowe do realizacji w/w zadania zleconego
6
z zakresu administracji rządowej (zał. nr 42- 48). Osoby te spełniały warunki określone
w § 3 ust. 1 i ust. 2 cytowanego powyżej rozporządzenia.
Na podstawie analizy sprawozdania rocznego MPiPS – 03 za rok 2014 ustalono,
że z opieki w formie specjalistycznych usług opiekuńczych korzystało 61 osób,
w tym: 23 dzieci z autyzmem (znalazło to również potwierdzenie w wyjaśnieniach ustnych
Dyrektora Ośrodka.).
Kontrolą objęto dokumentację 8 osób (rodzin) korzystających z pomocy w formie
specjalistycznych usług opiekuńczych (zał. nr 50) stanowiący wykaz skontrolowanych decyzji.
Specjalistyczne usługi opiekuńcze przyznawano na podstawie rodzinnych wywiadów
środowiskowych, zaświadczeń lekarza psychiatry, potwierdzających konieczność przyznania
usług i ich wymiar, zaświadczeń o dochodach osób w rodzinie, ważnych orzeczeń o stopniu
niepełnosprawności.
We wszystkich poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na podstawie,
których przyznano świadczenie w formie specjalistycznych usług opiekuńczych zostały
przeprowadzone w sposób prawidłowy i w terminie – zgodnie z art. 107 ust. 1, 4 i 6 ustawy
o pomocy społecznej.
Świadczenia przyznane były w drodze decyzji administracyjnych wydanych w terminie
nieprzekraczającym 30 dni od wszczęcia postępowania. W sentencji decyzji przyznających
świadczenia zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie
specjalistycznych usług opiekuńczych, sprecyzowany był rodzaj przyznanych usług
specjalistycznych, jak również ustalona odpłatność klienta za usługi zgodnie z zapisami § 4
rozporządzenia
Ministra
Polityki
Społecznej
w
sprawie
specjalistycznych
usług
opiekuńczych. W decyzjach zgodnie z art. 50 ust. 5 ustawy o pomocy społecznej określano
miejsce ich świadczenia, tj. miejsce zamieszkania klienta. W uzasadnieniu decyzji podano
uzasadnienie faktyczne i prawne rozstrzygnięcia.
Decyzje podpisywane były z upoważnienia Burmistrza miasta Chojnice przez Dyrektora
Ośrodka. Zawierały one pouczenie o prawach i obowiązkach osoby korzystającej ze
świadczeń, wskazywały tryb odwoławczy. Wydane decyzje w sprawie przyznania tej formy
pomocy sporządzane były w sposób prawidłowy, niebudzący zastrzeżeń.
W 2014 roku nie składano w formie pisemnej skarg i wniosków, na jakość i zakres
świadczonych usług, nie wydano decyzji odmawiających przyznania tej formy pomocy, jak
również nie były składane do SKO odwołania od decyzji je przyznających.
Wynagrodzenia należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznanej przez sąd
Ośrodek w 2014 r. przeznaczył 4.800 zł na realizację zadań zleconych z budżetu państwa
w związku z wypłatą wynagrodzenia należnego opiekunowi z tytułu sprawowania opieki
7
przyznanej przez sąd. Opiekun sprawujący opiekę nad jedną osobą otrzymał 12 świadczeń.
Zgodnie z art. 53 a ustawy o pomocy społecznej wynagrodzenie za sprawowanie opieki
wypłaca się w wysokości ustalonej przez sąd.
Wynagrodzenie przysługuje niezależnie od dochodu osoby, której jest przyznane. Pomoc
dla tej osoby przyznana była przez Ośrodek na podstawie postanowienia Sądu wydanego
w oparciu o art. 162 § 1 kodeksu rodzinnego.
Wynagrodzenie to obliczone w stosunku miesięcznym nie może przekraczać 1/10
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw, bez wypłat nagród
z zysku ogłoszonego przez prezesa GUS za okres poprzedzający dzień przyznania
wynagrodzenia. Pomoc została przyznana na podstawie wniosku świadczeniobiorcy wraz z
dołączonym postanowieniem sądu. Obowiązek przeprowadzania wywiadów i wydawania
decyzji administracyjnych w tej sprawie został zniesiony z dniem 3 maja 2011 r. przez
art. 1 pkt. 12 ustawy z dnia 18 marca 2011 r. o zmianie ustawy o pomocy społecznej oraz
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. Nr 81,
poz. 440).
Kontrolą objęto dokumentację 1 osoby korzystającej z tej formy pomocy, zgromadzonej
w teczce klienta w oparciu o postanowienie Sądu Rejonowego w Chojnicach III Wydział
Rodzinny i Nieletnich sygn. akt III RNs 27/12 z dnia 30 marca 2012 r. (zał. nr 51).
Nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie.
Zasiłki stałe
W 2014 r. pomoc w formie zasiłku stałego przyznano 376 osobom w tym: 308 osobom
samotnie gospodarującym oraz 68 osobom pozostającym w rodzinie. Dla tej grupy osób
wypłacono w ciągu roku 3.583 świadczeń, średnia wysokość świadczenia wynosiła 424 zł.
Zgodnie z art. 37 ustawy o pomocy zasiłek stały przysługuje pełnoletniej osobie samotnie
gospodarującej, całkowicie niezdolnej do pracy z powodu wieku lub niepełnosprawności
jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej tj.
542 zł., pełnoletniej osobie pozostającej w rodzinie, całkowicie niezdolnej do pracy
z powodu wieku lub niepełnosprawności, jeżeli jej dochód jest niższy od kryterium
dochodowego na osobę w rodzinie 456 zł.
Za 317 osób korzystających z zasiłku stałego, nie objętych ubezpieczeniem zdrowotnym
Ośrodek opłacał składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9% przyznanego zasiłku
stałego zgodnie z art. 17 ust.1 pkt 20 ustawy o pomocy społecznej oraz art. 66 ust. 1 pkt 26,
art. 75 ust. 10 i art. 79 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki
zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027
8
z późń.zm.). Zapis powyższej ustawy przytaczano w podstawie prawnej decyzji
przyznających zasiłek stały wraz ze składką zdrowotną.
W aktach znajdowały się stosowne dokumenty potwierdzające opisaną w wywiadach
sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klientów oraz osób pozostających
z nimi we wspólnym gospodarstwie domowym oraz orzeczenia o stopniu niepełnosprawności
uprawniające do pobierania zasiłku stałego. Wywiady środowiskowe aktualizowane były
w obowiązującym terminie 6 miesięcy.
Przy ustalaniu sytuacji dochodowej rodziny sprawdzano możliwości udzielenia pomocy
na rzecz osoby ubiegającej się o świadczenie, przez osoby, o których mowa w art. 103 ustawy
o pomocy społecznej, zobowiązanych do alimentacji na mocy art. 128 ustawy – Kodeks
rodzinny i opiekuńczy.
Kontroli poddano 12 teczek na podstawie których, wydano decyzje i wypłacano zasiłek
stały (zał. nr 52) stanowiący wykaz skontrolowanych decyzji.
Sprawdzone
decyzje
zawierały
uzasadnienie
przyznania
pomocy,
pouczenie
o prawach i obowiązkach osoby korzystającej ze świadczenia i wskazywały tryb odwoławczy.
W poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na podstawie, których
przyznano świadczenie w formie zasiłku stałego zostały przeprowadzone w sposób
prawidłowy.
Wysokość przyznanych świadczeń ustalana była prawidłowo. W stosunku do trybu
i zasadności przyznawanych zasiłków nie wniesiono zastrzeżeń.
Zasiłki okresowe
W okresie objętym kontrolą Ośrodek przyznał pomoc w formie zasiłku okresowego
551 osobom i rodzinom, którym wypłacono 1.925 świadczeń, średnia wysokość świadczenia
wynosiła 306 zł.
Zasiłek okresowy zgodnie z art. 38 ustawy z dnia 12 marca 2004 roku o pomocy
społecznej
przysługuje
w
szczególności
ze
względu
na
długotrwałą
chorobę,
niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość otrzymania lub nabycie uprawnień do świadczeń
z innych systemów zabezpieczenia społecznego: osobie samotnie gospodarującej, której
dochód jest niższy od kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej; rodzinie
której dochód jest niższy od kryterium dochodowego rodziny. Zasiłek okresowy ustala się:
1. w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium
dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby.
2. w przypadku rodziny – do wysokości różnicy kryterium dochodowego rodziny a dochodem
rodziny.
9
Zgodnie z art. 38 ust. 3 ustawy o pomocy społecznej w 2014 roku minimalna wysokość
tego zasiłku wynosiła 50% różnicy między:
1. kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby,
2. kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
Sprawdzono dokumentację 8 teczek (akt) rodzin w tym 20 decyzji (zał. nr 53)
stanowiący wykaz skontrolowanych decyzji.
Na podstawie skontrolowanych akt stwierdzono, że kompletowano dokumenty niezbędne
do rozpatrzenia sprawy w oparciu o art. 107 ust. 5 b ustawy o pomocy społecznej. Artykuł
wskazuje jakie załączniki i dokumenty należy przedłożyć w celu ustalenia sytuacji osobistej,
dochodowej i majątkowej. Dokumentacja dotycząca przyznania świadczenia zawierała
niezbędne zaświadczenia i oświadczenia o dochodach, oświadczenia majątkowe i inne
potrzebne dokumenty. W przypadku bezrobocia były to zaświadczenia z PUP o rejestracji
bezrobotnych, a z tytułu niepełnosprawności i długotrwałej choroby orzeczenia o stopniu
niepełnosprawności i zaświadczenia lekarskie.
W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o przyznaniu zasiłku okresowego,
powodach jego przyznania, kwocie przyznanego świadczenia, okresie na jaki świadczenie
zostało przyznane, dacie i miejscu jego wypłaty.
Na podstawie badanych akt ustalono, że kwalifikacja świadczeń była właściwa, we
wszystkich przypadkach świadczenie przyznawano z powodu spełnienia przesłanki określonej
w art. 38 ustawy o pomocy społecznej, tj. bezrobocia i ubóstwa. Informowano stronę
o możliwości wniesienia odwołania do Samorządowego Kolegium Odwoławczego za
pośrednictwem Ośrodka w terminie 14 dni od daty doręczenia decyzji.
Nie wniesiono zastrzeżeń do zasadności przyznawanych świadczeń.
Ad. 5 Prawidłowość stosowania kontraktów socjalnych
W celu poprawy skuteczności udzielanej pomocy Ośrodek sporządzał z rodzinami
i osobami kontrakty socjalne. Zgodnie ze sprawozdaniem MPiPS-03 Ośrodek w 2014 r.
zawarł 16 kontraktów socjalnych. W ramach zawartych kontraktów z podopiecznymi,
Ośrodek skierował 12 osób do wykonywania prac społecznie użytecznych. Prace społecznie
użyteczne realizowane były na podstawie zawartej umowy NR 202/2013 z dnia 09 września
2013 r., pomiędzy Ośrodkiem a Powiatowym Urzędem Pracy w Chojnicach. Powyższa
umowa jest aktualizowana co roku (zał. nr 54).
Kontrola wykazała, iż kontrakty zawierane były między innymi na realizację celów,
takich jak aktywne poszukiwanie pracy, zwiększenie aktywności społecznej.
Kontroli poddano 6 kontraktów socjalnych w tym: (zał. nr 55):
10
1) 4 kontrakty dotyczyły wzmocnienia aktywności i samodzielności życiowej, zawodowej lub
przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu, podjęcia zatrudnienia w ramach prac społecznieużytecznych.
2) 2 kontrakty dotyczyły zwiększenia motywacji do działania i zaufania we własne
możliwości poprzez wsparcie psychologiczne indywidualne i grupowe, udział w terapii
uzależnienia od alkoholu.
Kontrakty sporządzone były prawidłowo, zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 1 marca 2005 r. w sprawie wzoru kontraktu socjalnego.
W wyniku kontroli stwierdzono, że dokumentacja była kompletna i zawierała
wszystkie wymagane przepisami dokumenty. Przed zwarciem kontraktu socjalnego
pracownicy socjalni przeprowadzali rodzinne wywiady środowiskowe. Ośrodek uzależnił
rozmiar i wielkość pomocy finansowej i rzeczowej od pełnej realizacji zadań zapisanych
w kontrakcie.
Pracownicy socjalni prawidłowo ustalali cel główny i cele szczegółowe kontraktu
socjalnego. W skontrolowanych przypadkach dokonano oceny realizacji kontraktu socjalnego
oraz podsumowania osiągniętych efektów.
W wyniku czynności kontrolnych ustalono, że na 6 skontrolowanych kontraktów,
2 nie zostały zrealizowane zgodnie z założeniami ze względu na uzależnienie alkoholowe
podopiecznych, powodujące trudności w utrzymaniu zatrudnienia.
Ad 6
Kontrola wykazała, że Ośrodek prowadził rejestr wpływającej korespondencji.
W sprawdzonej dokumentacji podania klientów o pomoc były rejestrowane z numerem i datą
wpływu w książce podawczej.
Wywiady środowiskowe przeprowadzane były w miejscu zamieszkania klienta.
Stwierdzono, że treść wywiadów przeprowadzonych przez pracowników socjalnych zawierała
pełny opis sytuacji socjalno-bytowej i zdrowotnej rodziny bądź osoby. W wywiadach
znajdowały się decyzje podjęte przez Dyrektora Ośrodka co do planu i zasadności przyznania
danego rodzaju świadczenia.
W poddanych kontroli przypadkach wywiady środowiskowe, na podstawie, których
przyznano świadczenie w formie zasiłku stałego zostały przeprowadzone w sposób
prawidłowy.
Zespół kontrolny stwierdził, że kserokopie dokumentów załączonych do wniosku klienta
o przyznanie pomocy pracownicy socjalni poświadczali za zgodność z oryginałem.
Wydawane decyzje administracyjne na powyższe formy pomocy zawierały aktualną
podstawę prawną, pouczenie o możliwości odwołania do organu II instancji oraz zapis
11
mówiący o obowiązku informowania Ośrodka o każdej zmianie sytuacji osobistej
i majątkowej podopiecznego. Każda decyzja administracyjna posiadała pełne uzasadnienie
pod względem formalo-prawnym.
Ustalono, że decyzje administracyjne były odbierane osobiście przez klientów
w Ośrodku. Zespół kontrolny mógł ustalić daty wszczęcia i zakończenia postępowania
administracyjnego zgodnie z art. 35 ustawy Kpa.
Ad. 7
Ośrodek współpracuje z władzami samorządowymi na polu szeroko rozumianej pomocy
społecznej, Dyrektor zapraszany jest na sesje Rady Miasta i Komisje gdy poruszane są
problemy z obszaru pomocy społecznej, ponadto współpracuje z:
1) Komisją ds. Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Chojnicach,
2) Organizacjami pozarządowymi funkcjonującymi na terenie Miasta Chojnice zajmującymi
się min. problematyką niepełnosprawności, rekreacji i sportu, turystyki, przeciwdziałania
uzależnieniom,
3) Stowarzyszeniami:
 „Spróbuj sam” dla dzieci autystycznych i ich rodzin (funkcjonujące w siedzibie
Ośrodka i skupiające głównie pracowników Ośrodka ),
 „Szukam Drogi”,
4) Klubem Seniora „Wrzos”,
5) Kościołem,
6) Placówkami Oświatowymi,
7) Komendą Powiatową Policji w Chojnicach,
8) Ośrodkiem Profilaktyki Rodzinnej w Chojnicach,
9) Kuratorem Sądu Rodzinnego i Nieletnich w Chojnicach.
10) Bankiem Żywności,
11) Towarzystwem Przyjaciół Dzieci,
12) Partnerami programu „Duża Rodzina Chojnicka” określonym w Uchwale Nr 443/2014
Rady Miejskiej w Chojnicach z dnia 10 marca 2014 roku w sprawie podjęcia działań
mających na celu wspieranie rodzin wielodzietnych z terenu Gminy Miejskiej w Chojnicach
W roku 2014 nie realizowano Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki.
12
III.
Uwagi i wnioski z przeprowadzonej kontroli:
Reasumując Ośrodek jako jednostka organizacyjna realizuje zadania zlecone gminie
przez administrację rządową oraz zadania własne dotowane ze środków budżetu państwa
w sposób prawidłowy, zgodny z obowiązującymi przepisami.
Na
podstawie
zbadanej
w
trakcie
kontroli
dokumentacji
nie
stwierdzono
nieprawidłowości, co do merytorycznej zasadności przyznawania poszczególnych rodzajów
świadczeń. Dokumentacja prowadzona była w sposób prawidłowy nie budzący większych
zastrzeżeń.
Skontrolowane
akta
zawierały
niezbędne
dokumenty
potwierdzające
opisaną
w wywiadach sytuację rodzinną, zawodową, zdrowotną i materialną klienta oraz osób
pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym.
Wywiady środowiskowe przeprowadzone były zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Pracy i Polityki Społecznej z dnia 8 czerwca 2012 r. (Dz. U. z 2012 r. poz. 712) w sprawie
rodzinnego wywiadu środowiskowego. Kwoty świadczeń naliczane i wypłacane były
w sposób prawidłowy.
W związku z faktem, iż nie stwierdzono nieprawidłowości i uchybień w kontrolowanym
zakresie odstępuje się od wydania zaleceń pokontrolnych.
Inspektorzy kontrolujący dokonali wpisu w książce kontroli na temat zakresu i terminu
przeprowadzenia inspekcji pod pozycją nr 10.
Na tym protokół zakończono, sporządzając go w 2-ch jednobrzmiących egzemplarzach,
przy czym jeden jest przeznaczony dla jednostki kontrolowanej.
Kierownik kontrolowanej jednostki zgodnie z § 16, ust. 1 Rozporządzenia Ministra Pracy
i Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy
społecznej (Dz. U. Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), przed podpisaniem protokołu ma prawo
zgłoszenia zastrzeżeń co do ustaleń zawartych w protokole - w terminie 7 dni od daty
otrzymania protokołu. Przysługuje również prawo odmowy podpisania protokołu z kontroli,
z jednoczesnym obowiązkiem złożenia w terminie 7 dni od dnia otrzymania pisemnych
wyjaśnień co do odmowy.
Chojnice, dnia 25 sierpnia 2015 r.
(-) Elżbieta Szczepańska
Kontrolujący
(-) Iwona Gocał
(podpis kierownika jednostki kontrolowanej)
Kontrolujący
(-) Alicja Szwaj
Gdańsk, dnia 18 sierpnia 2015 r.
13