doctutaj - Instytut Spraw Publicznych
download 
Reklamacja Transkrypt
tutaj - Instytut Spraw Publicznych
Długotermninowy wolontariat w Polsce i w Niemczech Porównawcze wyniki kwestionariuszowego badania on-line Beata Charycka David Kühner Filip Pazderski • „Wolontariat w Niemczech i w Polsce oraz jego wpływ na zmiany wzajemnego nastawienia Niemców i Polaków oraz ich podejścia do idei integracji europejskiej” to projekt realizowany wspólnie przez Instytut Spraw Publicznych oraz Zentrum fur zivilgeselltschaftlische Entwicklung (zze)/Centre for Development in Civil Society z Fryburga. • Przedmiotem zainteresowania w projekcie jest długoterminowy wolontariat, czyli taki, który trwa nie krócej niż 6 miesięcy, oraz wynikające z niego rezultaty. • Badawcza część projektu składa się z dwóch etapów: ankiety on-line przeprowadzonej wśród osób przebywających na wolontariacie w chwili trwania badania oraz pogłębionych wywiadów indywidualnych z łącznie 20 wolontariuszami z obu krajów przeprowadzonych kilka miesięcy po wypełnieniu przez nich ankiety. • Poniże podsumowanie ilościowej części badania uwzględnia odpowiedzi 59 wolontariuszy z obu krajów. Krótka charakterystyka wolontariuszy • Ponad ¾ przebadanych wolontariuszy to kobiety, dysproporcja miedzy udziałem kobiet i mężczyzn jest jeszcze silniejsza wśród wolontariuszy z Polski. • Występuje bardzo istotna różnica wieku między wolontariuszami z Polski i Niemiec: ci pierwsi decydują się na wolontariat zdecydowanie później, zazwyczaj po ukończeniu 24 roku życia. Z kolei wszyscy wolontariusze z Niemiec są w wieku 19-23 lat. • Różnica wieku wolontariuszy z Niemiec i Polski wpływa także na posiadane przez nich wykształcenie – Niemcy to głównie osoby po szkole średniej, Polacy – po ukończeniu studiów. • Wolontariusze z Polski deklarują głównie wyznanie katolickie lub ateizm, Niemcy – katolicyzm lub protestantyzm. • Wolontariusze pochodzą głównie z dużych miast (powyżej 250 tys. mieszkańców). Centre for Developments in Civil Society Płeć 100% 80% 22% 60% 75% 81% 40% 20% 78% 25% Male Female N=54 0% German Polish volunteers volunteers N=28 Centre for Developments in Civil Society N=26 Wiek 100% 80% 17% 10 9 60% 39% 11 40% 18 20% 24% 19-20 20% 21-23 0% 24-26 26-30 N=54 Centre for Developments in Civil Society 3 3 German volunteers N=28 Polish volunteers N=26 Wykształcenie 100% 96% 94% 80% 60% 39% 40% 61% 20% 4% High school Higher education N=44 0% German volunteers N=26 Centre for Developments in Civil Society 6% Polish volunteers N=17 Wyznanie 8% Polish volunteers 31% 0% 62% N=26 4% Other religion 11% German volunteers Atheist 36% 50% N=28 Protestnat Roman Catholic 6% 20% 19% All volunteers 56% N=54 0% 20% Centre for Developments in Civil Society 40% 60% 80% Miejsce zamieszkania przed rozpoczęciem wolontariatu 50% 42% 40% 28% 36% 39% 30% 20% 22% 11% more than 250,000 inhabitants 100,000-250,000 inhabitants 20,000-1000,000 inhabitants N=54 village/countryside Centre for Developments in Civil Society 31% 25% 25% 14% 19% 8% 10% 0% German volunteers N=26 Polish volunteers N=28 Wolontariusze przed wyjazdem na wolontariat • Polscy wolontariusze byli bardziej ukierunkowani na wyjazd właśnie do Niemiec niż Niemcy do Polski – Polacy dużo rzadziej niż Niemcy aplikowali do innego kraju, a nawet do innego projektu. • Dla zdecydowanej większości wolontariuszy pobyt na wolontariacie był pierwszą okazją do tak długiego mieszkania za granicą. • Przed rozpoczęciem projektu wolontariusze z Polski częściej odwiedzali Niemcy na okres dłuższy niż 1 tydzień niż Niemcy Polskę. • Niemieccy wolontariusze lepiej niż Polacy ocenili swoją sytuację finansową przed wyjazdem na wolontariat. • Niemal 70% wolontariuszy było wcześniej zaangażowanych w pracę o charakterze wolontariatu, głównie w działalność charytatywną oraz pracę z młodzieżą. Zdecydowana większość deklaruje, że to wcześniejsze doświadczenie wolontariackie wpłynęło na nich w jakiś sposób. Centre for Developments in Civil Society Ubieganie się o wolontariat 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 81% 77% 61% 32% German Polish * N=31 for Germany N=28 for Poland Application for another project * Centre for Developments in Civil Society Applications to other countries ** ** N=26 for Germany N=28 for Poland Wcześniejsze doświadczenie mieszkania za granicą przez okres dłuższy niż 6 miesięcy 100% 89% 78% 80% 67% 60% yes 40% 33% 29% 20% 12% 0% All volunteers German volunteers Polish volunteers N=54 Centre for Developments in Civil Society N=28 N=26 no Wcześniejszy pobyt w sąsiednim kraju na okres dłuższy niż 1 tydzień 100% 80% 41% 63% 60% Former stays 40% No former stays 59% 20% 37% 0% German volunteers Polish volunteers N=29 N=27 Centre for Developments in Civil Society Sytuacja finansowa przed rozpoczęciem wolontariatu 18% 68% Polish volunteers 7% 7% N=26 I had too little money for my current needs 10% 19% German volunteers I had enough money for my current needs 55% N=28 16% I was wealthy 9% 46% 35% All volunteers No answer 9% N=54 0% Centre for Developments in Civil Society 50% 100% Zaangażowanie w wolontariat przed wyjazdem na wolontariat za granicę 80% 69% 70% 60% 50% 40% 31% 30% No experiences Experiences 20% 10% 0% * The result is comparable for both national samples N=58 Centre for Developments in Civil Society Formy wcześniejszego zaangażowania w wolontariat social work, clerical welfare and charity youth work (scout, work with school children) work in school working on other projects demonstrations and coalitions for action European voluntary service, international youth… sports association organizing and taking part in cultural events (theatre) Carrying for cultural heritage sites activity in students organisations political party engagement 0% N=60 Multiple responses possible Centre for Developments in Civil Society 10% 20% 30% Wpływ wcześniejszego zaangażowania w wolontariat 100% 100% 15% 80% 80% I don't know 60% 40% It had an influence 20% 18% 0% No influence 25% 60% 40% 67% 5% 55% 79% 20% 20% 16% German volunteers Polish volunteers 0% Did this experience have an influence on you? N=39 Centre for Developments in Civil Society N=20 N=19 Długoterminowy wolontariat w Polsce i w Niemczech • Wolontariat jest odbywany głównie w miastach. • Przeciętna długość trwania projektu to 11-12 miesięcy. • Projekty wolontariuszy z Polski dotyczą głównie tematyki młodzieżowej, edukacji oraz kultury i sztuki. Wolontariusze z Niemiec realizują w Polsce projekty związane przede wszystkim z edukacją, pracą z młodzieżą oraz dialogiem międzykulturowym. • Podstawowe motywacje Polaków do wyjazdu to chęć udoskonalenia języka, poznania nowych ludzi oraz zainteresowanie kulturą Niemiec. Niemcy wybierają Polskę na miejsce realizacji swojego wolontariatu głównie ze względu na ich zainteresowanie naszym krajem i jego kulturą, chęć spędzenia czasu za granicą oraz chęć zrobienia czegoś praktycznego po ukończeniu szkoły. • Ponadto, w otwartym pytaniu o motywacje, Polacy wymieniają także zainteresowanie tematyką projektu oraz chęć zdobycia doświadczenia zawodowego. Niemcy z kolei wspominają o wcześniejszych doświadczeniach związanych z Polską oraz faktem, że nasz kraj był im polecony przez organizację wysyłającą. Centre for Developments in Civil Society Miejsce odbywania wolontariatu 100% 80% 100% 93% 80% 60% 60% Town/ city 40% Countryside 97% 89% 3% German volunteers 11% 40% 20% 20% 7% 0% N=59 0% N=31 Centre for Developments in Civil Society Polish volunteers N=28 Długość trwania projektu 75% 80% 80% 69% 65% 60% 60% 40% 20% 40% 17% 12% 2% 0% N=59 up to 8 months 8 to 10 months 11/12 months 13 to 14 months 20% 16%19% 0% 0% German volunteers N=31 Centre for Developments in Civil Society 14% 7% 4% Polish volunteers N=28 Tematyka projektów Education 56% Youth-oriented work 51% Inter-ethnic, inter-cultural and inter-religious dialogue 31% Art and culture 27% Cultural heritage sites 22% Combating discrimination of minority group members 17% Intergenerational activities 17% Health care and attendance to people in need 15% Community work 12% Sport N=152 Multiple responses possible 7% Enviromental protection Centre for Developments in Civil Society 3% 0% 20% 40% 60% Tematyka projektów Główne obszary tematyczne projektów wolontariuszy z Polski: • Praca z młodzieżą (57%) • Edukacja (46%) • Kultura i sztuka (39%) Główne obszary tematyczne projektów wolontariuszy z Niemiec: • Edukacja (65%) • Praca z młodzieżą (45%) • Dialog między-kulturowy, między-etniczny i między-religijny (32%) Centre for Developments in Civil Society Motywacje wolontariuszy do wyjazdu improving language skills meeting other people interest in neighbor country,e.g. culture developing interests realizing some useful ideas gaining work experience spending time abroad improving communication skills crosscultural experience doing something practically relevant after… helping other people financial supporte from the program Knowing people who participated in such… Popularity od such promrams Religious beliefs other motivations Indications in average value Multiple responses possible 1,00 Complete disagreement Centre for Developments in Civil Society Polish volunteers (N=25) German volunteers (N=25) 2,00 3,00 4,00 5,00 Complete agreement Motywacje wolontariuszy – pytanie otwarte getting to know NC language/ polishing language experiencing and adventure by getting to know a new country,… being interested in the project/ the organization/ the program/… gaining work experiences/ first job interest/ enthusiasm for NC culture pre-experiences and contacts to NC wanting to overcome the problem of too little knowledge about… localisation: being close to HC overcoming barriers/ gaining new life experiences will to help others Polish volunteers set an example for peace/reconciliation/ strengthen the… German volunteers neighbouring country was proposed by organization Multiple responses possible 0% Centre for Developments in Civil Society 10% 20% 30% 40% Przykładowe odpowiedzi wolontariuszy z Niemiec w otwartym pytaniu o motywacje do wyjazdu • Polen ist das Nachbarland von Deutschland, aber vor meinem Freiwilligendienst wusste ich recht wenig über Polen. Das möchte ich in diesem Jahr ändern. Ich möchte die Sprache, die Kultur und die Menschen hier kennenlernen. Ich persönlich muss für einen Freiwilligendienst nicht unbedingt auf einen anderen Kontinent, wenn ich die Länder vor meiner Haustüre noch nicht einmal richtig kenne. Polska jest sąsiadem Niemiec, ale przed moim wolontariatem wiedziałem o niej bardzo mało. Chciałem to zmienić przez ten rok, chciałem nauczyć się języka, poznać polską kulturę i Polaków. Nie muszę koniecznie wyjeżdżać na inny kontynent, żeby tam odbywać wolontariat, skoro nie znam kraju, który jest tuż obok. • Ich wollte den Osten Europas kennenlernen, den ich bisher noch nicht besucht habe. Außerdem finde ich es wichtig seine Nachbarn zu kennen, da ich schon längere Zeit in Frankreich verbracht habe und es wichtig fand auch die Kultur und die Menschen in Polen kennenzulernen. Chciałam poznać wschodnią część Europy, której do tej pory nie odwiedzałam. Dodatkowo, uważam, że ważne jest to, by znać swoich sąsiadów, spędziłam już dużo czasu we Francji i pomyślałam, że ważne jest, aby poznać także kulturę i ludzi z Polski. Centre for Developments in Civil Society Przykładowe odpowiedzi wolontariuszy z Polski w otwartym pytaniu o motywacje do wyjazdu • Te dwa kraje łączy głęboka przeszłość – wybrałam właśnie odbycie wolontariatu w Niemczech by poznać język, kulturę, rozwój tego kraju....by eliminować stereotypy... • Zainteresowała mnie przede wszystkim oferta organizacji, dla której obecnie pracuję. Znałam trochę podstaw języka niemieckiego, co uznałam za dobry początek mojej pracy w tym kraju. • Po skończonych studiach na kierunku germanistyka widziałam roczny wyjazd do Niemiec jako cenne doświadczenie i ważną praktykę. Poza tym bardzo spodobał mi się projekt, w którym miałam okazję brać udział. Bardzo dużo się przez ten czas nauczyłam. Centre for Developments in Civil Society Relacje polsko-niemieckie (1) • Większość wolontariuszy ocenia relacje między naszymi krajami jako neutralne, tzn. ani dobre, ani złe. • Niemieccy wolontariusze widzą Polskę i Polaków głównie przez pryzmat naszej długiej i imponującej historii, gościnności oraz religijności. Nie zgadzają się ze stereotypową opinią na temat niestabilnej sytuacji ekonomicznej, złej kondycji gospodarki oraz wysokiego poziomu korupcji. Z kolei swój własny kraj widzą jako rozwinięty technologicznie, zamożny i silny ekonomiczne. • Wolontariusze z Polski oceniając Niemcy podkreślają ich zaawansowany rozwój technologiczny, kulturę oraz zamożność. Nie podzielają jednocześnie stereotypów na temat niemieckiej ksenofobii, arogancji i skromności. Patrząc na swój własny kraj zwracają szczególną uwagę na gościnność, atrakacyjność turystyczną Polski oraz jej historię. Centre for Developments in Civil Society Relacje polsko-niemieckie (2) • Wolontariusze z Polski i Niemiec mają bardzo podobne opinie o Polsce i jej roli na arenie europejskiej. Jedni i drudzy zupełnie nie widzą naszego kraju jako przeciwstawiającego się integracji europejskiej czy przyczyniającego się do powstawania napięć w Europie, neutralnie natomiast oceniają jego zaangażowanie w budowanie integracji europejskiej i współpracę w Europie. Wolontariusze z Niemiec nieco bardziej niż ci z Polski postrzegają Polskę jako kraj dbający o własne interesy. • Niemcy są postrzegani jako zdecydowanie bardziej pro-europejscy, dbający o swój narodowy interes. Wolontariusze z Niemiec nieco bardziej niż ci z Polski oceniają Niemcy jako przyczyniające się do zaostrzania sporów w Europie. • Niemcy widzą nas jako kraj bardzo religijny i pracowity, choć słabo zorganizowany. Sami Polacy oceniają siebie dość ostro, wskazują na naszą nietolerancję, ale z drugiej strony podkreślają nasze dobre wykształcenie. • Niemcy są oceniani zdecydowanie bardziej pozytywnie w kontekście ich rozwoju, dyscypliny, wiarygodności, zarówno przez Polaków, jak i przez Niemców (ci są nieco bardziej sceptyczni, choć bardziej niż Polacy doceniają swoją dobrą organizację). Centre for Developments in Civil Society Ocena relacji polsko-niemieckich 70% 63% 59% 60% 50% Very bad 40% Rather bad 30% Niether good, nor bad 21% 20% 10% 7% 10% 3% 11%11% 15% German volunteers N=29 Centre for Developments in Civil Society Very good 0% 0% Polish volunteers N=27 Rather good I don't know Stosunek wolontariuszy wobec typowych opinii Niemców o Polsce people are very hospitable an attractive country for tourists they have has a long, impressive history religion and faith play there an important role people are hardworking a good location for foreign companies they have great achievements in arts and culture they have highly developed sense of national pride many groups are discriminated there is high level of corruption people consume a lot of alcohol this is a country open to the world the economy is in bad shape political situation is uncertain, unstable the police and the government intervene in a harsh… they have deeply rooted democracy people understand what it means to live well there is high poverty Indications in average value Sample including „I don’t know” answer German volunteers N=29 Polish volunteers N=26 1,00 Complete disagreement Polish volunteers German volunteers 2,00 3,00 4,00 5,00 Complete agreement Stosunek wolontariuszy wobec typowych opinii Polaków o Niemczech They are technically highly developed country a country with an impressive culture They are great prosperity, rich country They are economic power a tolerant country, open to the world an interesting country for tourists politically stable country They have great international influence nice and helpful people a reliable political partner model democracy hardworking people they have good relations with Eastern European… a country that cares only for his own benefit They are military power modesty, self-restraint arrogant and conceit xenophobic Indications in average value Sample including „I don’t know” answer German volunteers N=29 Polish volunteers N=26 1,00 Polish volunteers German volunteers 2,00 Complete disagreement 3,00 4,00 5,00 Complete agreement Opinie wolontariuszy o Polsce Engaged in building European integration Contributing to better cooperation between European countries Pursuing own and other countires interests Working against European integration Polish volunteers Tightening disputes and tensions in Europe German volunteers Indications in average value Sample including „I don’t know” answer German volunteers N=29 Polish volunteers N=26 1,00 Complete disagreement Centre for Developments in Civil Society 2,00 3,00 4,00 5,00 Complete agreement Opinie wolontariuszy o Niemczech Engaged in building European integration Contributing to better cooperation between European countries Pursuing own and other countires interests Polish volunteers German volunteers Working against European integration Tightening disputes and tensions in Europe Indications in average value Sample including „I don’t know” answer German volunteers N=25 Polish volunteers N=27 1,00 Complete disagreement Centre for Developments in Civil Society 2,00 3,00 4,00 5,00 Complete agreement Cechy opisujące Polaków Irrreligious Religious Dishonest Honest Lazy Hardworking Tolerant Intolerant Reliable Unreliable Disciplined Undisciplined Well organised Disorganised Educated Enterprising Polish volunteers Uneducated German volunteers Not-enterprising Progresive Backward -2,00 Indications in average value -1,00 0,00 1,00 German volunteers N=29 Polish volunteers N=26 Centre for Developments in Civil Society 2,00 Cechy opisujące Niemców Religious Irrreligious Honest Dishonest Hardworking Lazy Well organised Disorganised Reliable Unreliable Disciplined Undisciplined Tolerant Intolerant Uneducated Educated Polish volunteers Enterprising Not-enterprising German volunteers Backward Progresive -2,00 Indications in average value -1,00 0,00 1,00 German volunteers N=29 Polish volunteers N=26 Centre for Developments in Civil Society 2,00 Europa i tożsamość europejska • Prawo do swobodnego przemieszczania się, pracy w innych krajach Europy i swobodny dostęp do wielu różnych kultur to główne skojarzenia wolontariuszy z Europą. Dla Polaków istotna jest także wspólna kultura, historia i wartości, co dla Niemców odgrywa zdecydowanie mniejszą rolę. • Niemieccy wolontariusze bardziej niż polscy są przywiązani do swoich małych, lokalnych ojczyzn: miejsca urodzenia, swojego regionu, ale też i kraju. Jedynie związanie z Unią Europejską jest na tym samym poziomie zarówno wśród wolontariuszy z Niemiec, jak i z Polski. • Myśląc o tożsamości europejskiej i krajach, które powinny być członkami Unii Europejskiej wolontariusze podkreślają fakt zamieszkiwania przez nas jednego kontynentu oraz posiadania wspólnych wartości. Centre for Developments in Civil Society Skojarzenia wolontariuszy z Europą Right of free movement Access to wide range of different cultures Right to work in other European countries Right to study in other European countries Euro as common currency Shared history Having stronger voice in the world together Common legal rules Administration coordinating in all EU countries Economic prosperity Bureaucracy common culture of all Europeans Common values of all Europeans goods from other member states All volunteers High social protection German volunteers common symbols - flag, anthem, motto Economic crisi Polish volunteers common religious heritage Loss of cultural identity Not enough control at external boarders 1 Indications in average value N=54 Complete disagreement 2 3 4 5 Complete agreement Przywiązanie do miejsca urodzenia, regionu, ojczyzny i Unii Europejskiej How much do you feel associated to... Village/ city of birth and childhood Polish volunteers (N=26) Region German volunteers (N=28) Home country the European Union 1,00 2,00 Not associated Centre for Developments in Civil Society 3,00 4,00 5,00 Very associated Wolontariusze z Niemiec o tożsamości europejskiej • Es bedeutet für mich eine Zugehörigkeit zu einer Gemeinschaft zu haben die über die eigene Nationalität hinausgeht und die großartige Möglichkeit Austausch zwischen anderen Kulturen und Menschen anderer Nationalitäten zu haben. Oznacza to dla mnie przynależność do wspólnoty, która wykracza poza narodowość oraz posiadanie ogromnych możliwości wymiany między różnymi kulturami i ludźmi różnych narodowości. • Ich wünschte mir, dass es für mich mehr bedeutet, das Europäer und Europäerinnen sich auch in erster Linie als solche definieren. Aber leider ist Europa für mich oft ein abstrakter Raum mit so unterschiedlichen Lebensbedingungen für die Bewohner und die EU eine ferne Institution deren Beschlüsse schon oft Infrastruktur zerstört haben anstatt sie aufzubauen. Chciałabym, żeby znaczyło to dla mnie więcej (...) Ale często Europa jest dla mnie obiektem abstrakcyjnym, z wieloma różnymi warunkami do życia dla jej mieszkańców. Unia Europejska jest odległą instytucją (...). • Ich kann ohne Visum innerhalb der EU reisen. :) Ich habe einen gewissen Wohlstand. Ich weiß, dass die Menschenrecht einigermaßen eingehalten werden. Ich kann mich sicher fühlen. Es gab lange keinen Krieg. Mogę podróżować bez wizy (...). Posiadam pawiem stopień zamożności, wiem, że prawa człowieka są uznawane. Mogę czuć się bezpiecznie. Przez długi okres czasu nie było wojny. Centre for Developments in Civil Society Wolontariusze z Polski o tożsamości europejskiej • Być Europejczykiem to znaczy dla mnie posiadać wiedzę o kulturze i historii Europy. Możliwość podróżowania i poznawania ludzi z różnych krajów, wymiany doświadczeń życiowych. • Być Europejczykiem to znaczy pochodzić z jednego z krajów geograficznie położonych na terenie Europy. Wyznawane wartości etyczne i religijne nie grają żadnej roli. • Być Europejczykiem znaczy dla mnie zdecydowanie więcej niż być Polakiem. • W gruncie rzeczy Europejczyk to dla mnie człowiek urodzony i żyjący w Europie, który żyje według pewnych utartych zachowań i zwyczajów charakterystycznych dla Europy. Opinia dosyć ogólna, ale nie doszukiwałbym się w samym pojęciu większej głębi. Centre for Developments in Civil Society Kraje, które powinny być członkami Unii Europejskiej Powyżej 70% wolontariuszy miało wątpliwość co do członkostwa w Unii Europejskiej następujących krajów: • Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Albania, Macedonia • Ukraina, Białoruś • Turcja Powyżej 50% wolontariuszy miało wątpliwość co do członkostwa w Unii Europejskiej następujących krajów: • • • • Serbia, Chorwacja Szwajcaria Norwegia Islandia Centre for Developments in Civil Society Kryteria członkostwa w UE (powody włączenia lub wykluczenia krajów z UE) living in one continent, all European countries should… economic issues (restrictive) democracy, human rights, rule of law (restrictive, i.e.… common values, culture and history fundamentally, new countries enrich the EU tolerance neutral, missing knowledge for a reasonable judgement intuition and feeling of belongingness Multiple responses of 42 volunteers 0 Centre for Developments in Civil Society 5 10 15 [email protected] [email protected] www.isp.org.pl [email protected] www.zze-freiburg.de Finansowane przez:
