Projekt - 12.07.2016 r. USTA\VA o zmianie ustawy o zaopatrzeniu
Transkrypt
Projekt - 12.07.2016 r. USTA\VA o zmianie ustawy o zaopatrzeniu
Projekt - 12.07.2016 r. USTA\VA z dnia „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „ „. r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Służby Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu \Vojskowego, Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Straży Więziennej oraz ich rodzin oraz ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bczpieczc(1stwa pa(1stwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów Art. 1. W ustawie z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym fonkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpiecze1\stwa Wcwrn;trznego, Agcn<:ii Wywiadu, Służby Wojskowego, Kontrwywiadu Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Granicznej, Biura Oclu·ony Rządu, Pm\stwowej rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708) wprowadza I) Służby Straży Pożarnej się następujiice i Służby Więziem1ej Straży oraz ich zmiany: ar!. 6 otrzymuje brzmienie: .,Ar!. 6. I. Emerytury i renty oraz podstawy ich wymiarn podlegąją waloryzacji na zasadach i w terminach przewidzianych w ustawie o emeryturach i rentac 11 z Funduszu Ubezpiecze!l Społecznych, z tym że waloryza<:ia. o której mowa w art. 88 tej ustawy, obejmuje emerytury i renty osób: 1) którym prawo do 2) które niż nabyły świadczenia ustalono przed dniem I marca; prawo do renty rodzinnej po funkcjonariuszach zmarłych nie później w ostatnim dniu lutego. 2. Kwoty, o których mowa w ar!. I Sb us!. 2a. ar!. 22a us!. 2 oraz w ar!. 24a us!. 2, podlegają waloryzacji na zasadach rentach o emeryturach od najbliższego z Funduszu terminu waloryzacji, w terminach przewidzianych w ustawie Społecznych, Ubezpiecze1\ przypaditjącego po miesiącu, poczynając o którym mowa w ar!. 3 usl. I ustawy z dnia . . . o zmianie ustawy o zaopatu.eniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpicczet\stwa Slużby Kontrwywiadu Wojskowego, Antykorupcyjnego, Pożarnej i Służby Straży Służby Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Wywiadu \Vojskowego. Centralnego Biura Granicznej. Biura Ochrony Rzqdu. Pmistwowej Wi.;zicnnej oraz ich rodzin (Dz. U. poz. „ „.)."; Straży -22) w art. ! Sb: a) w ust. l pkt l otrzymuje brzmienie: „!) 0,5% podstawy wymiaru - za każdy rok służby w organach bezpiecze6stwa pa6stwa w latach 1944-1990;", b) ust. 2 otrzyml\ie brzmienie: „2. Przepisy art. l 4 i l S stosuje się wyłączeniem odpowiednio, z przepisu art. 15 ust. 4 w stosunku do osób, o których mowa w art. !Sb ust. 2a.", c) po ust. 2 dodaje się ust. 2a i 2b w brzmieniu: „2a. W przypadku osoby, która pełniła służbę wyłącznie bezpiecze6stwa pa6stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia l 8 w organach października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpiecze6stwa pa6stwa z lat l 944-1990 oraz treści zgodnie z ust. I i 2 nie może być wyższa niż tych dokumentów, wysokość kwota emerytury ustalonej przeciętnej emerytury, o której mowa w art. 3 ust. I pkt l ustawy z dnia . . . . o zmianie ustawy o zaopatrzeniu Wewnętrznego, emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bczpiecze1\stwa Agencji Służby Wywiadu, Kontrwywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Ochrony Rządu, (Dz. U. poz. „ Pm\stwowej Straży Pożarnej Służby Wojskowego, i Slużby Straży Wywiadu Granicznej, Biura Więziennej oraz ich rodzin „.). 2b. Przepis ust. 2a stosuje się również do osób, które poza bezpiecze{1stwa pai1stwa w latach 1944-1990 pełniły także służbą czynm1 w organach służbę wojskową w rozumieniu ustawy z dnia 2 ł listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 201 Sr. poz. 827, z późn. zm. n).", cl) po ust. 3 dodaje się ust. 3a w brzmieniu: „3a. Przepisu ust. 2a nie stosuje przepisie, udowodni, współpracę że i czynnie niepodlcglości się, jeżeli osoba, o której mowa w tym przed rokiem 1990, bez wiedzy wspierała osoby lub organizacje przełożonych, podjęła działające na rzecz Pa6stwa Polskiego.", e) ust. 4 otrzyml\ie brzmienie: „4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 i 3a, być lJ środkiem dowodowym może zarówno informacja, o której mowa w art. 13a ust. 1, jak i inne dowody, Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2015 r. poz. 1220, ł224, 1830, 2183 i2281 orazz2016t".poz.178. -3w szczególności polegającą na skazujący, wyrok podjęciu, lub organizacjami na rzecz działalność nieprawomocny, za przełożonych, bez wiedzy działającymi choćby czynnej współpracy niepodległości z osobami Pm\slwa Polskiego w okresie służby w organach bezpieczcilstwa pailstwa w lalach 1944-1990."; 3) po art. 22 dodaje się art. 22a w brzmieniu: „Art. 22a. I. W przypadku osoby, która pełniła służbę paJ\stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 w organach bezpiecze1\stwa października 2006 r. o ujawnianiu infor111acji o dokumentach organów bezpiecze1\stwa pm\stwa z lat 1944-1990 oraz rentę inwalidzką ustaloną tych dokumentów, podstawy wymiaru za każdy rok służby zgodnie z art. 22 zmniejsza się treści o 2% w organach bezpiecze1\stwa pm\stwa w latach 1944-1990. 2. W przypadku osoby, która pełniła służbę wyłącznie pm\stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 w organach bezpiccze1\stwa października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpiecze1\stwa pm\stwa z lat 1944-1990 oraz tych doku111enlów, być wyższa niż wysokość kwota renty inwalidzkiej, ustalonej zgodnie z ust. I, nie przeciętnej renty z tytułu niezdolności treści może do pracy, o której mowa w art. 3 ust. I pkt 2 ustawy z dnia .... o zmianie ustawy o zaopatrzeniu e111erytalnym fi.mkcjonariuszy Policji, Agencji BezpieczeJ\stwa Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Antykorupcyjnego, Pożarnej i Służby Straży Służby Wewnętrznego, Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Granicznej, Biura Ochrony Więziennej Rządu, Pm\stwowej Straży oraz ich rodzin (Dz. U. poz .... ). 3. Przepis ust. 2 stosuje się również do osób, które poza bezpieczc1\slwa pm\stwa w latach 1944-1990 służbą w organach pełniły także czynną służbę wojskową w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym Rzeczypospolitej Agencji Wywiadu, obowiązku obrony Polski~j. 4. W celu ponownego ustalenia wysokości renty inwalidzkiej, zgodnie z ust. I lub 2, organ emerytalny występuje do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z wnioskiem o sporządzenie informacji o przebiegu służby wskazanych fi.mkcjonariuszy w organach bezpieczeilstwa pm\stwa, o których mowa w mt. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeJ\stwa pm\stwa z lal J 944-1990 oraz treści tych dokumentów. Przepisy art. 13a stosuje się odpowiednio. -4S. Przepisów ust. I i 2 me stosuje że przepisach, udowodni, współpracę i czynnie się, jeżeli osoba, o której mowa w tych przed rokiem 1990, bez wiedzy wspierała łub osoby organizacje dzialąjące przełożonych, podjęła na rzecz niepodległości Pat\stwa Polskiego. 6. W przypadku, o któiym mowa w ust. S, przepis art. I Sb ust. 4 stosl\ie się odpowiednio."; 3) w art. 24: a) pkt I otrzymuje brzmienie: „ I) w razie śmierci albo zaginięcia funkcjonariusza renty inwalidzkiej I grupy, jaka w dniu śmierci albo zaginięcia, rentę rodzinną wymierza się od przysługiwałaby temu funkcjonariuszowi uwzględnienia dodatku piel<;gnacyjnego, bez z zastrzeżeniem art. 22a; przepis art. 22 ust. 2 stosuje si<; odpowiednio;", b) pkt 2 otrzymuje brzmienie: „2) rentę rodzinną świadczenia, niż zmarłym po które renciście emerycie lub wymierza przysługiwało zmarłemu, jednakże kwota renty inwalidzkiej Il grupy, która się od bvoty od kwoty nie niższej, przysługiwałaby zmarłemu, z zastrzeżeniem pkt Ibi art. 22a;"; 4) po art. 24 dodaje się art. 24a w brzmieniu: „Art. 24a. I. W przypadku renty rodzinnej służbc;: 18 po osobie, która pełniła w organach bczpieczct\stwa pm\stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia października bezpieczełlstwa przysługuje zmarłemu z 2006 r. o ujawnianiu się określonych na podstawie uwzględnieniem treści w art. 24, z świadczenia, które o dokumentach organów tych dokumentów, renta rodzinna zastrzeżeniem, iż wysokość renty przysługiwało łub przysługiwałoby przepisów art. I Sb lub art. 22a. 2. W przypadku renty rodzinnej wyłącznie informacji pal!stwa z lat 1944-1990 oraz na zasadach rodzinnej ustala 18 przysługującej przysługującej po osobie, która pełniła służbę w organach bezpicczet\stwa pai\stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia października 2006 bezpieczei1stwa pat\stwa z r. łat o ujawnianiu 1944-1990 oraz rodzinnej, ustalonej zgodnie z ust. I, nie informacji treści o dokumentach wysokość renty przeciętnej renty tych dokumentów, może być wyższa niż kwota organów rodzinnej, o której mowa w art. 3 ust. I pkt 3 ustawy z dnia .... o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Policji, Agencji Bezpicczet\stwa Kontrwywiadu Wojskowego, Służby -5Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrnny Rządu, Pm\stwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. poz. „ .). 3. Przepis ust. 2 obejmuje również osoby, które poza służbą w organach bezpiecze1\stwa państwa w latach 1944- I 990, pełniły także czynrn1 służbę wojskowq w rozumieniu ustawy z dnia 21 listopada l 967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. 4. W celu ponownego ustalenia wysokości renty rodzinnej, zgodnie z ust. I lub 2, organ emerytalny występuje do Instytutu Pamięci Narodowej - Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu z wnioskiem o o przebiegu służby sporządzenie informacji wskazanych fonkcjonariuszy w organach bezpieczc1\stwa państwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia I 8 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeilstwa państwa treści z lat 1944-1990 oraz tych dokumentów. Przepisy art. l 3a stosuje się odpowiednio. 5. Przepisów ust. I i 2 nie stosuje udowodni, że się, jeżeli osoba uprawniona do renty rodzinnej osoba, o której mowa w tych przepisach, przed rokiem I 990, bez wiedzy przełożonych, podjęła współpracę wspierała i czynnie osoby lub organizacje działające na rzecz niepodległości Pm\stwa Polskiego. 6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, przepis art. 15b ust. 4 stosuje się odpowiednio.". Art. 2. W ustawie z dnia I 8 dokumentach organów bezpieczeństwa października pm\stwa z 2006 r. o ujawnianiu informacji o łat I 944- I 990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2013 r. poz. I 388 i z 20 I 6 r. poz. I 78 i 749) w art. 2 ust. 3 otrzymuje brzmienie: Służby Bezpieczeństwa, „3. Jednostkami Ministerstwa Spraw zwolnieniu ze Wewnętrznych, służby w rozumieniu ustawy, są te jednostki których funkcjonariusze z mocy prawa podlegali jako funkcjonariusze Służby Bezpiecze1\stwa w związku zorganizowaniem Um;du Ochrony Pai\stwa, oraz te jednostki, które były ze ich poprzedniczkami.". Art. 3. I. W przypadku osób, w stosunku do których z informacji, o której mowa w art. I 3a ustawy, o której mowa w art. I, wynika, że pełniły służbę w łatach I 944- I 990 w organach bezpiecze1\stwa pai\stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia I 8 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bczpiccze1\stwa pm\stwa z lat -6treści 1944-1990 oraz przyznane świadczenia właściwy według postępowanie w art. I Sb łub wejścia tych dokumentów, i które w dniu w życie ustawy mą1ą na podstawie ustawy, o której mowa w art. I, organ emerytalny przepisów ustawy, o której w przedmiocie ponownego ustalenia mowa w art. I, wszczyna wysokości świadcze1\, z urz<;du o których mowa art. 22a ustawy, o któr~j mowa w art. I. pobierających 2. W przypadku osób przysługujqce renty rodzinne po osobach, w stosunku do których z informacji, o której mowa w art. I 3a ustawy, o której mowa w art. I, wynika, że pełniły służbą w latach 1944-1990 w organach bezpiccze1\stwa pm\stwa, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach treści organów bezpiecze1\stwa pal!stwa z lat 1944-1990 oraz w dniu wejścia w życie ustawy mają przyznane świadczenia tych dokumentów, i które na podstawie ustawy, o której mowa w art. I, organ emerytalny właściwy według przepisów ustawy, o której mowa w art. 1, wszczyna z urzędu postępowanie w przedmiocie ponownego ustalenia wysokości świadczełl, o których mowa w art. 24a ustawy, o której mowa w art. I. 3. Od decyzji ustalającej prawo do świadczel!, art. 24a ustawy, o której mowa w art. I, do właściwego cywilnego. sądu, Złożenie odwołania 4. Wyplata od dnia wejścia świadczci'1 zasad przysługuje określonych w przepisach Kodeksu odwołanie postępowania od decyzji nie wstrzynniie j~j wykonania. ustalonych zgodnie z ust. I i 2 Zakładu lJbezpiecze11 następuje Społecznych po upływie 9 miesi9cy w terminie I miesiqca od dnia ustawy ogłosi, w formie komunikatu, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski" obliczone za ostatni ogłoszenia zainteresowanemu w życic ustawy. Art. 4. I. Prezes ogłoszenia według o których mowa w art. I Sb, art. 22a lub miesiąc kwartału poprzedzającego datę ustawy kwoty: I) przeciętnej emerytury, 2) przeciętnej renty z tytułu niezdolności do pracy, 3) przeciętnej renty rodzinnej wypłaconej przez Zakład lJbczpieczel'1 Społecznych z Funduszu UbczpicczeJ\ 2. Do obliczenia kwoty przeciętnej emerytury, przeciętnej renty z Społecznych. tytułu niezdolności do pracy oraz przeciętnej renty rodzinnej przyjmuje się kwoty przed odliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i inne należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych, a także przed dokonaniem zmniejsze11 z tytułu zawieszalności oraz przed -7dokonaniem się potrącell i egzekucji. Kwoty, o których mowa w zdaniu pierwszym, oblicza bez kwot wyrównall oraz dodatków, prz;yslugujących zwiększe1! i innych świadczeł1 pieniężnych do emerytury lub renty. Art. 5. Ustawa wchodzi w życic art. 4, który wchodzi w życie z dniem \' •· · za zgodność pOO względem prawnym i redakcyjnym po upływie ogłoszenia. 30 dni od dnia ogłoszenia, z W)'.iąlkiem Uzasadnienie Projektowana ustawa ma na celu wprowadzenie rozwiązań zapewniających w pełniejszym zakresie zniesienie przywilejów emerytalnych związanych z pracą w aparacie bezpieczeństwa PRL poprzez ustalenie na nowo świadczeń emerytalnych i rentowych osobom pełniącym służbę w iż bezpieczeństwa organach państwa w łatach 1944-1990. Zauważyć bowiem należy, wprowadzone na gruncie ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. poz. 145), tzw. „ustawy dezubekizacyjnej" rozwiązania nie okazały się w pełni skuteczne, gdyż cel tej ustawy nie został osiągnięty w zakładanym zakresie. Projektodawcy ww. ustawy wskazywali bowiem w uzasadnieniu, że „niedopuszczalne jest dalsze trwanie systemu prawnego, który przewiduje dla tych osób (tj. byłych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa oraz WRON) wysokie przywileje emerytalne, szczególnie w kontekście trudnej obecnie sytuacji materialnej wielu Judzi walczących w tych Jatach a wolność, niepodległość i prawa człowieka.". Zgodnie z wprowadzonym ustawą dezubekizacyjną art. 15b ustawy z dnia 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (Dz. U. z 2016 r. poz. 708), zwanej dalej „ustawą zaopatrzeniową", okresy służby w organach bezpieczeństwa państwa podlegały zaliczeniu do emerytury w wymiarze po 0,7 % podstawy wymiaru (zamiast dotychczasowego 2,6 %). Przy przeliczaniu wysokości emerytury nie stosowano zasady, że za 15 lat służby emerytura wynosi 40 % podstawy wymiaru. Pozostałe zasady obliczania wysokości emerytury policyjnej pozostały bez zmian. Po wejściu w życie ustawy dezubekizacyjnej świadczenia emerytalne osób posiadających okresy służby w organach bezpieczeństwa państwa przeliczono ponownie, w wyniku czego wysokość poszczególnych emerytur policyjnych została zmniejszona w różnym zakresie. Przykładowo: emerytura po 25 latach służby ustalona na podstawie art. 15 ustawy zaopatrzeniowej stanowiła 66 % podstawy wymiaru. Po wejściu w życie ustawy dezubekizacyjnej organ emerytalny otrzymał z Instytutu Pamięci Narodowej (IPN) informację o przebiegu służby, z której wynikało, że funkcjonariusz pełnił przez 20 lat służbę w organach bezpieczeństwa państwa. Po ponownym ustaleniu wysokości emerytury na podstawie art. 15b ustawy zaopatrzeniowej emerytura wyniosła 27% podstawy wymiaru, a więc o ponad połowę mniej. Jednakże szereg przepisów ustawy zaopatrzeniowej przyznawał możliwość zwiększenia wysokości obniżonej emerytury poprzez: 1) podwyższenie a) emerytury o: 15 % podstawy wymiaru emerytowi, którego inwalidztwo pozostaje w związku ze służbą (art. 15 ust. 4 ustawy zaopatrzeniowej), b) 2 %, 1 % lub 0,5 % podstawy wymiaru za każdy rok służby pełnionej w szczególnych warunkach łub w szczególnym charakterze (art. 15 ust. 2 ustawy zaopatrzeniowej), c) 0,5 % podstawy wymiaru za każdy rozpoczęty miesiąc pełnienia służby na froncie w czasie wojny oraz w strefie działań wojennych (art. 15 ust. 3 ustawy zaopatrzeniowej); 2) wzrost emerytury o (art. 14 ust. 4, art. 15 ust. 1pkt1-4 ustawy zaopatrzeniowej): Slrona 1 z 7 a) każdy 2,6 % podstawy wymiaru za b) 1,3 % podstawy wymiaru za 3 lata) oraz po służbie rok okresów składkowych przed każdy rok okresów przed (max. za 3 łata), służbą powyższe (ponad za okresy zatrudnienia przed dniem 1.01.1999 r. w wymiarze czasu niższym niż połowa pełnego pracy nie składkowych służbą czasu pracy, a także okresy na ubezpieczenia emerytalne i rentowe po dniu 31.12.1998 r. lub okres opłacania składek nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek c) na te ubezpieczenia, 0,7 % podstawy wymiaru za każdy było objęcie Zauważyć bowiem należy, iż nieskładkowych wpływającym Ponadto istotnym czynnikiem dezubekizacyjnej rok okresów przed służbą. zakładanej na brak skuteczności ustawy jej zakresem jedynie emerytów policyjnych. pobierających wiele osób wysokość policyjne emerytury (maksymalna 80 % podstawy wymiaru) ma również ustalone prawo do policyjnej renty inwalidzkiej, w tym w dużej części I lub Ił grupy (odpowiednio 80 % i 70 % podstawy wymiaru). Na gruncie przepisów ustawy zaopatrzeniowej wysokość rent inwalidzkich nie jest na zasadach przewidzianych dla emerytur. W emerytur, osoby te skorzystały uzależniona związku od wysługi powyższym z emerytalnej i nie wzrasta po weryfikacji (zmniejszeniu) z możliwości pobierania rent inwalidzkich w tej samej, co wysokości, emerytury lub niewiele mniejszej na rencistów inwalidzkich, którzy a zatem ustawa dezubekizacyjna nie pełnili służbę w organach wcześniejsze miała wpływu bezpieczeństwa państwa w łatach 1944-1990. Podkreślenia państwa, iż wymaga, zgodnie z podlegały również na podstawie informacji IPN o przebiegu przyjętym bezpieczeństwa państwa. emerycie lub od kwoty nie na renciście inwalidzkich, się od kwoty są świadczeniami również postępowania, interpretacja przepisów państwa. pełnili służbę rentę rodzinną po przysługiwałaby zmarłemu. Mając pochodnymi od policyjnych emerytur i rent w organach świadczenia w ocenie organu emerytalnego dotyczyło pozostawały bezpieczeństwa państwa. przemawiał także w ocenie organu emerytalnego, pobierających świadczenia zmarłym grupy, która na podstawie art. 15b ustawy zaopatrzeniowej pełniły służbę prowadziłaby w organach przysługiwało zmarłemu, jednakże policyjnych rent rodzinnych po osobach, które przed dniem 2 stycznia 1999 r. i rodzinnej, ponownemu przeliczeniu które przysługiwała zmarłemu, wysokości świadczeń nie tylko emerytur, ale trybem postępowania, osoba uprawniona do renty rodzinnej nabywa prawo do tego w miejsce emerytury lub renty, która ponowne ustalenie Ił bezpieczeństwa w organach emerytach, którzy świadczenia, kwota renty inwalidzkiej renty rodzinne gdyż zmarłych Zgodnie z art. 24 pkt 2 ustawy zaopatrzeniowej wymierza niższej niż względzie, że w latach 2009-2010 trybem renty rodzinne pobierane po służby fakt, Za że w służbie przyjętym odmienna do nierównego traktowania osób uprawnionych do renty po emerytach, którzy pełnili służbę W przypadku bowiem, gdy prawo do renty rodzinnej zostało w organach bezpieczeństwa ustalone przed dniem wejścia w życie ustawy dezubekizacyjnej, wysokość renty rodzinnej nie podlegałaby ponownemu ustaleniu, pomimo że emeryt, po którym ustalono prawo do tej renty pełnił służbę w organach bezpieczeństwa państwa. zmarł Natomiast w przypadku, gdy prawo do renty rodzinnej byłoby ustalane po emerycie, który po dniu wejścia w życie tej ustawy, emerytury zmarłego, a zatem od bezpieczeństwa wysokości państwa. wysokości wysokość renty rodzinnej obliczana byłaby emerytury ustalonej z uwzględnieniem Należy jednakże zauważyć, że od służby wysokości w organach w przypadku ponownego ustalania rent rodzinnych organ emerytalny zobowiązany był ustalać wysokość tego świadczenia z uwzględnieniem art. 24 pkt 2 ustawy zaopatrzeniowej, tj. od wysokości nie niższej niż kwota renty inwalidzkiej Ił grupy, jaka przysługiwałaby zmarłemu (więc w wysokości nie niższej niż 70% podstawy wymiaru jego renty inwalidzkiej). A zatem pomimo ponownego ustalania wysokości rent rodzinnych Strona 2 z 7 na podstawie art. 15b ustawy zaopatrzeniowej obniżeniu uległa stosunkowo niewielka liczba tych świadczeń. Stanowisko organu emerytalnego w przedmiotowej kwestii w pierwszym okresie orzekania przez wniesione Sąd Okręgowy odwołania w Warszawie XIII Wydział Ubezpieczeń Społecznych, rozpatrujący od decyzji organu emerytalnego dotyczących ponownego ustalenia wysokości rent rodzinnych, byto uznawane za prawidłowe, a odwołania skarżących byty przez sąd oddalane. Jednakże nastąpiła zmiana stanowiska sądów i utrwaliła się jednolita praktyka sądów uznających, że renty rodzinne nie powinny od ponownego ustalania o przebiegu służby wysokości w organach przy wprowadzaniu zmian być z czym organ emerytalny odstąpił rent rodzinnych na podstawie otrzymanych z IPN informacji bezpieczeństwa państwa. ustawą dezubekizacyjną bezpieczeństwa państwa. organów związku przeliczane, w byto sądów, zamysłem W ocenie obniżenie ustawodawcy jedynie emerytur funkcjonariuszy Zmiany te natomiast nie powinny dotyczyć rent rodzinnych po tych funkcjonariuszach. Sądy stwierdzały, że ustawodawca w omawianych przepisach odnosi się wprost jedynie do emerytur, a nie do innych świadczeń. Wobec skutku, jakim jest emerytur, nie sposób, zdaniem sądów, zastosować wykładni rozszerzającej prowadzącej do również rent rodzinnych po funkcjonariuszach, którzy pełnili służbę w organach obniżenie obniżenia bezpieczeństwa państwa. Według sądów, gdyby celem ustawodawcy byto zastosowanie zmienionych zasad obliczania emerytur do innych świadczeń, np. rent rodzinnych, to znalazłoby to wyraz w akcie prawnym. Mając zatem na uwadze, aby świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego wszystkich funkcjonariuszy, którzy pełnili służbę w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990, zarówno tych pobierających emerytury policyjne, jak i policyjne renty inwalidzkie, a także renty rodzinne po tych funkcjonariuszach, rozwiązania zostały realnie zmniejszone, należy wprowadzić nowe prawne. W ocenie projektodawcy konieczne jest ograniczenie przywilejów emerytalnych i rentowych związanych zasługują z pracą one na w aparacie ochronę prawną w tym zakresie zasady byłej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, przede wszystkim ze sprawiedliwości społecznej. elementarną sprawiedliwość przypadków bezpieczeństwa służby względu ponieważ nie na powszechne poczucie naruszenia W odczuciu społecznym należy zastosować w traktowaniu przez system prawny wolnej Rzeczypospolitej Polskiej bezpieczeństwa w komunistycznych organach państwa, szczególnie w zakresie podziału dóbr materialnych w demokratycznym społeczeństwie (zniesienie przywilejów emerytalno-rentowych wynikających z faktu wysokich uposażeń, jakie państwo komunistyczne zapewniało gorliwością funkcjonariuszom aparatu bezpieczeństwa, i dyspozycyjnością). Zaproponowane za czyny karalne ustanawiają odpowiedzialności odpowiedzialności, zwłaszcza rozwiązania popełnione tym, którzy wykazywali się nie mają charakteru represyjnego, nie w okresie PRL, ani nie zastępują takiej a jedynie odbierają niesłusznie przyznane przywileje. Nie ma bowiem uzasadnienia dla otrzymywania przez byłych funkcjonariuszy pełniących służbę w organach bezpieczeństwa państwa w kwotach rażąco (oraz wdów, czy wdowców po nich) świadczeń emerytalnych i rentowych przewyższających średnią wysokość świadczenia wypłacanego w ramach powszechnego systemu emerytalnego. Projektowana ustawa zakłada obniżenie policyjnych emerytur i rent inwalidzkich policyjnych wszystkim funkcjonariuszom, którzy pełnili służbę w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 oraz rent rodzinnych pobieranych po takich funkcjonariuszach, zgodnie z niżej przyjętymi założeniami. Emerytura policyjna: Strona 3 z 7 1) w przypadku osoby, która pełniła służbę do emerytury wyłącznie z tytułu tej bezpieczeństwa państwa w organach służby, emeryturę ustała się na nabyła i następujących prawo zasadach: a) 0,5 % podstawy wymiaru emerytury - za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w łatach 1944-1990 (obniżenie w stosunku do aktualnego wskaźnika 0,7 % podstawy wymiaru), b) wyłącza się możliwość podwyższenia emerytowi, którego c) pozostawało inwalidztwo bezpieczeństwa państwa, tak ustalonej emerytury o 15 % podstawy wymiaru w związku ze służbą w organach tj. wyłącza się wobec tej grupy osób stosowanie art. 15 ust. 4 ustawy o zaopatrzeniowej, emerytury ustalonej zgodnie z lit. a i b nie wysokość może być wyższa niż przeciętnej kwota emerytury wypłacanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, która będzie ogłoszona przez Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" około 2.130 zł). (według danych Wskazana maksymalna wstępnych ZUS na kwiecień wysokość emerytury policyjnej 2016 r. jest to kwota będzie ustalana po dokonaniu wszelkich możliwych zwiększeń, w szczególności po doliczeniu lat pracy przed i po 2) służbie; w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, a następnie po zwolnieniu z tej służby przeszła pozytywnie weryfikację i podjęła służbę w innej formacji oraz nabyła prawo do emerytury z tytułu służby w tej formacji (albo osoba zwolniona z Milicji Obywatelskiej), emeryturę ustalać się będzie na dotychczasowych zasadach, przy czym każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 przeliczany będzie wskaźnikiem 0,5 % podstawy wymiaru emerytury. Renta inwalidzka: 1) w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach do renty inwalidzkiej wyłącznie z tytułu tej służby: a) i nabyła prawo obniżeniu ulegnie wymiar procentowy renty inwalidzkiej. W tym celu określony został przelicznik 2 % podstawy wymiaru renty za każdy rok służby w organach bezpieczeństwa państwa i w zależności od liczby lat służby w tych organach, procentowy renty inwalidzkiej, a w konsekwencji b) bezpieczeństwa państwa wysokość przeciętnej ogłoszona wysokość całej renty inwalidzkiej ustalonej zgodnie z lit. a nie renty z tytułu niezdolności przez Prezesa Zakładu do pracy obniżony zostanie wymiar renty inwalidzkiej, może być wyższa niż wypłacanej Ubezpieczeń Społecznych przez ZUS, która w Dzienniku kwota będzie Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" (według danych wstępnych ZUS na kwiecień 2) 2016 r. jest to kwota około 1.610 zł); w przypadku osoby, która pełniła służbę w organach bezpieczeństwa państwa, a następnie po zwolnieniu z tej służby przeszła pozytywnie weryfikację i podjęła służbę w innej formacji oraz nabyła prawo do renty inwalidzkiej w związku ze służbą w tej formacji (albo w związku ze służbą w Milicji Obywatelskiej) renta inwalidzka obniżona zostanie stosownie do liczby lat służby w organach bezpieczeństwa państwa. Przyjęty został przelicznik 2 % podstawy wymiaru renty za rok służby w organach bezpieczeństwa państwa i w zależności od liczby lat służby w tych organach obniżony zostanie wymiar procentowy renty inwalidzkiej, a w konsekwencji wysokość całej renty inwalidzkiej. Renta rodzinna: 1) w przypadku członka rodziny, który nabył prawo do renty rodzinnej z tytułu śmierci funkcjonariusza organów bezpieczeństwa państwa albo emeryta lub rencisty pobierającego świadczenie z tytułu służby wyłącznie w tych organach: Strona 4 z 7 a) obniżona renta rodzinna, jako pochodna od emerytury lub renty inwalidzkiej, zostanie następstwie ponownego przeliczenia wysokości świadczenia, jakie przysługiwało lub przysługiwałoby zmarłemu funkcjonariuszowi, emerytowi lub renciście inwalidzkiemu w powyżej (zgodnie z zaproponowanymi rozwiązaniami dotyczącymi inwalidzkich), wysokość renty rodzinnej ustalonej zgodnie z lit. a nie b) przeciętnej Zakładu renty rodzinnej Ubezpieczeń może być wyższa niż kwota wypłacanej Społecznych (według "Monitor Polski" emerytur i rent danych przez ZUS, która będzie ogłoszona przez Prezesa w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej wstępnych ZUS na kwiecień 2016 r. jest to kwota około 1.850 zł); 2) w przypadku członka rodziny, który nabył tytułu prawo do renty rodzinnej z śmierci funkcjonariusza, emeryta lub rencisty inwalidzkiego Milicji Obywatelskiej lub innej formacji mundurowej (tj. pozytywnie zweryfikowanego po bezpieczeństwa państwa), renta rodzinna funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa, W tym miejscu obniżona zwolnieniu służby ze w organach zostanie stosownie do liczby lat służby tj. na zasadzie wskazanej w pkt 1 lit a. należy również wskazać rentę rodzinną po zmarłym na art. 24 pkt 2 ustawy zaopatrzeniowej, zgodnie z którym emerycie lub renciście wymierza się od kwoty świadczenia, które przysługiwało zmarłemu, jednakże niższej niż od kwoty nie kwota renty inwalidzkiej li grupy, która przysługiwałaby zmarłemu wykluczyć faktycznie dotyczące państwa ustalania uległy nie (tj. 70 % podstawy wymiaru renty). Mechanizm ten w istocie mógłby wiele przypadków obniżenia wysokości renty rodzinnej, gdyby przepisy wysokości renty inwalidzkiej zmianie. W związku byłych funkcjonariuszy organów jednak z zaproponowanym brzmieniem art. 22a ustawy zaopatrzeniowej, kwota renty inwalidzkiej li grupy, która wynosiła służby 70 % podstawy wymiaru renty inwalidzkiej, lecz przysługiwałaby zmarłemu niższy procent, w zależności nie od będzie ilości lat danego funkcjonariusza w organach bezpieczeństwa państwa (np. 40 % lub SO%). Do policyjnych emerytur i rent inwalidzkich w organach będą bezpieczeństwa nadal bezpieczeństwa państwa przysługiwały dodatki, byłych zasiłki i świadczenia pieniężne, późn. zm.)) wypłacany, jeżeli bez względu osoba ta o których mowa w art. 25 ustawy pielęgnacyjny (wynikający 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu poz. 748, z pełnili służbę oraz rent rodzinnych przyznanych po tych funkcjonariuszach zaopatrzeniowej, przede wszystkim dodatek do emerytury lub renty, funkcjonariuszy, którzy Ubezpieczeń Społecznych na system emerytalny, została z art. 75 ustawy z dnia uznana za każdej (Dz. U. z 2015 r. osobie uprawnionej całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia. Od dnia 1 marca 2016 r. wysokość dodatku pielęgnacyjnego Społecznych wynosi 208,67 zł, zgodnie z pkt 2 lit. a komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń z dnia 15 lutego 2016 r. w sprawie kwoty najniższej emerytury i renty, dodatku pielęgnacyjnego i dodatku dla sierot zupełnych oraz kwot maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent (M. P. poz. 168). Nowo ustalone wysokości świadczeń emerytalnych i rentowych będą również podlegały waloryzacji, analogicznie do wszystkich Przepisy przejściowe pozostałych świadczeń emerytalno-rentowych. zaproponowane w projektowanej ustawie nakładają na organ emerytalny obowiązek wszczęcia z urzędu postępowania w przedmiocie ponownego ustalenia wysokości świadczeń pełnili służbę (emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych) byłym funkcjonariuszom, którzy w organach bezpieczeństwa państwa w latach 1944-1990 oraz pozostałym po nich wdowom i wdowcom. Świadczenia emerytalne i rentowe w nowej wysokości będą wypłacane od miesiąca następującego po upływie 9 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Wskazany termin pierwszej Strona 5 z 7 wypłaty wynika z faktu, iż wszystkie obniżone świadczenia być wypłacone powinny w jednym terminie, zaś biorąc pod uwagę termin, jaki ma IPN na wydanie stosownej informacji (4 miesiące, zgodnie z art. 13a ustawy zaopatrzeniowej) oraz minimalny czas, jaki jest potrzebny pracownikom jednostki obsługującej organ emerytalny na dokonanie modyfikacji systemy informatycznego oraz wydanie decyzji, określenie krótszego terminu jest niemożliwe. niezbędny Czas kompleksowych do wykonania prac projektowo-implementacyjnych oraz przeprowadzenia testów wprowadzonych modyfikacji do obecnie eksploatowanego systemu informatycznego Emeryt, mających na celu dostosowanie tego systemu do nowych regulacji prawnych wynosi co najmniej 7 miesięcy. Przewidywane zmiany obejmą swym zakresem główne funkcje systemu, w szczególności zmianie ulegną podstawowe procesy w zakresie naliczania, waloryzacji i wypłaty obniżonych świadczeń, utworzenia nowych statystyk. Do generowania raportów i nowych wzorów decyzji, a także głównych będzie algorytmy. Szczególnie obliczanie rent inwalidzkich procedur i algorytmów, bądź od okresów, w zakresie możliwości do Instytutu regulacje nie „ręcznego" gdyż wymagało dotychczasowy sposób naliczania ich charakteru służby. będzie wprowadzić funkcji systemu trzeba Ponadto konieczne będzie nowe wprowadzenia nowych wysokości nie był uzależniony dokonanie modyfikacji systemu wygenerowania w postaci elektronicznej oraz dalszej ich obsługi wniosków Pamięci Narodowej, w odniesieniu do rencistów inwalidzkich, których poprzednie obejmowały. Otrzymane z IPN zaświadczenia, o okresach służby będą wymagały ich wprowadzenia przez pracowników jednostki systemu i wygenerowania indywidualnych decyzji do zagwarantowanie maksymalnego podkreślić, że powyższe bezpieczeństwa przy modyfikacje algorytmów ze obsługującej organ emerytalny do bazy świadczeniobiorców. Mając obsłudze względu dotychczasowych na ich charakter na względzie świadczeń należy oddziałujący na główne funkcje i procesy systemu, po zakończeniu prac projektowych i implementacyjnych będą wymagały przeprowadzenia kompleksowych testów sprawdzających poprawność naliczeń, realizowanych wypłat, waloryzacji, generowanych raportów i decyzji zarówno dla świadczeń. Zakłócenia lub nieprawidłowa świadczeniobiorców pracy systemu, np. waloryzacja jednostki jak i dotychczasowych opóźnienie wypłaty świadczeń, bądź błędne mogłoby obsługującej obniżonych doprowadzić organ emerytalny i do zaburzenia jej naliczenie warunków narazić budżet Państwa życia na dodatkowe koszty, związane np. z koniecznością wypłaty odsetek. Zatem istnieje bezwzględna konieczność zapewnienia wysokiego bezpieczeństwa pracy systemu informatycznego obsługującego ponad 200 tys. świadczeń, a tym samym rodzi to szczególne wymagania przy jego każdej modyfikacji i bieżącej eksploatacji. Standardowo cykl wytwórczy modyfikacji systemów informatycznych trwa w zależności od jego złożoności od 6 do 12 miesięcy. Przykładem jest ZUS, który na dostosowanie swojego systemu do nowego wieku emerytalnego przewiduje około 9 miesięcy. Należy mieć również na uwadze fakt, że zaopatrzeniowej, w bieżącym m.in. oraz związane następnym z roku planowane waloryzacją są kolejne zmiany prawne w ustawie świadczeń, czy włączeniem do systemu zaopatrzeniowego nowych służb (dla których świadczenia mają być obliczane w nowy sposób, nie realizowany dotychczas w obecnie eksploatowanym systemie informatycznym). Zmiany te, także będą wymagać wprowadzenia dodatkowych modyfikacji w algorytmach i funkcjach eksploatowanego systemu, a prace z tym związane będą się najprawdopodobniej pokrywać z pracami wykonywanymi przy wyżej wspomnianych modyfikacjach W tym miejscu należy podkreślić, że związanych z projektowaną ustawą. obecnie eksploatowany system Emeryt został opracowany od podstaw i odznacza się unikalnymi rozwiązaniami technicznymi. Został wykonany na podstawie indywidualnie zdefiniowanych parametrów i standardów. Jest to system dedykowany do obsługi realizowanych w jednostce obsługującej organ emerytalny świadczeń emerytalno-rentowych byłych funkcjonariuszy służb mundurowych, a każda jego modyfikacja wymaga przeprowadzenia Strona 6 z 7 szczegółowych spowodować i dokładnych testów, gdyż priorytetem jest minimalizacja ryzyka, które mogłoby zaburzenie w realizacji bieżących wyplat świadczeń emerytalno-rentowych. Dopiero po dokonaniu stosownej modyfikacji systemu informatycznego, pracownicy jednostki obsługującej organ emerytalny będą mogli wydać decyzje ustalające nową wysokość świadczeń kilkudziesięciu tysięcy dla dwóch miesięcy, co krótkim. zważywszy na osób. Pozostanie im na to najprawdopodobniej jedynie okres ilość i stopień skomplikowania spraw jest terminem bardzo przejściowe stanowią również, iż złożenie Przepisy do sądu odwołania emerytalnego nie wstrzymuje wykonania tej decyzji. Przepis taki jest najszybszego dokonania obniżenia świadczeń niezbędny od decyzji organu dla skutecznego i jak emerytalnych i rentowych bylych funkcjonariuszy organów bezpieczeństwa państwa (oraz wdów i wdowców po nich), ponieważ postępowania w tym zakresie toczyć się mogą latami (jak wskazuje doświadczenie pierwszej dezubekizacji). Mając z tytułu względzie, iż na niezdolności dotychczas kwoty wypłacanej do pracy oraz renty rodzinnej nie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ogłosił w terminie 1 przez ZUS były ogłaszane, miesiąca od dnia przeciętnej sądowe emerytury, renty zaproponowano, aby Prezes ogłoszenia ustawy, w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski" obliczone za ostatni miesiąc kwartału poprzedzający datę ogłoszenia ustawy ww. kwoty, które będą stanowiły podstawę do ustalenia „maksymalnych" kwot „nowych" emerytur i rent. Wskazane wyżej kwoty „maksymalne" będą waloryzowane, co gwarantują przepisy wprowadzane do art. 6 ustawy zaopatrzeniowej. Zmiany w ustawie o ujawnianiu informacji o dokumentach organów z lat 1944-199D oraz sądowego i mają treści tych dokumentów są podyktowane bezpieczeństwa państwa niejednoznacznością orzecznictwa na celu doprecyzowanie art. 2 ust. 3 poprzez nadanie nowego brzmienia temu prze pi sowi. się, Proponuje ogłoszenia, z wyjątkiem życie większości świadczeń jest obsługującego wskazanych przepisu życie po upływie 30 dni od dnia przez Prezesa ZUS kwot przeciętnej powiązaniu z terminem na wejścia pierwszą wypłatę obniżonych dla dokonania odpowiedniej modyfikacji systemu informatycznego wypłaty proces przeliczania i reguł w do pracy i renty rodzinnej. Wskazany termin dla przepisów ustawy w niezbędny weszła dotyczącego ogłoszenia tytułu niezdolności emerytury, renty z w aby projektowana ustawa świadczeń emerytalno-rentowych według wyżej oraz wydawania decyzji organu emerytalnego w tych sprawach. Zaproponowane vacatio legis oraz termin wskazany w przepisach przejściowych z jednej strony dają organom odpowiedzialnym za realizację projektowanych przepisów odpowiedni czas na ich wdrożenie, na przygotowanie z drugiej się zaś strony osobom, których świadczenia zostaną obniżone, dają czas do nowej sytuacji. Przedmiot projektowanej ustawy nie jest sprzeczny z prawem Unii Europejskiej. Projektowana ustawa nie podlega procedurze notyfikacji zgodnie z trybem przewidzianym w przepisach dotyczących funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych, ponieważ nie zawiera przepisów technicznych. Projektowany akt prawny nie był przedstawiany instytucjom i organom Unii Europejskiej, ani Europejskiemu Bankowi Centralnemu, celem uzyskania opinii, dokonania konsultacji albo uzgodnienia. Slrona 7 z 7 Nazwa projektu Projekt ushl\V)' o z111ianie usta\\')' o zaopatrzeniu e1nerytalny1n funkcjonariuszy Policji, Agencji Bczpieczcl1stwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupc)jnego, Straży Granicmcj, Biura Ochrony Rządu, Pał1stwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz usta\V)' o uja\vnianiu infonnacji o doku111entach organó\v bezpieeze1istwa pai'1stwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów Data sporządzenia lipiec 2016 r. Źródlo: Nr w wykazie prac Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra, Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu Jmoslaw Zielii\ski - Sekretarz Stanu w MSWiA Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu usla\va({V:111 S\V ia .gov.DI . .• . . l. Jaki problem ,jest rozwiązywany? Nie znajduje uzasadnienia dalsze funkcjonowanie systemu prawnego, który przewiduje dla bylych funkcjonariuszy organów bezpiecze1\stwa pai'istwa wysokie przywileje emerytalne, szczególnie w kontekście trudnej sytuacji materialnej wielu ludzi walczących w latach 1944-1990 o wolność, nicpodlcglość i prawa czlowieka. Konieczne jest ustanowienie realnej sprawiedliwości w traktowaniu przez system prawny wolnej Rzeczypospolitej Polskiej przypadków bylej slużby \V ko1nunislycznych organach bezpieczel1st,va parlst\va, \V zakresie podziału dóbr n1aterialnych '" de1nokratyczny111 spoleczeństwie (zniesienie przywilejów emerytalno-rentowych wynikąjących z faktu wysokich uposaże1\, jakie pai\stwo ko1nunistycznc zape\vnialo funkcjonariuszon1 aparatu bezpieczc1lshva). Pier\vsza próba obniżenia Ś\viadczefl e1neryłalnych były1n funkcjonariuszo111 organó\v bezpieczellst,va parlst,va, którzy pelnili w nich slużbę w latach 1944-1990, zostala podjęta w 2009 roku, jednakże nie okazala się wystarcząjąco skuteczna. Brzmienie przepisó\V usta\VY z dnia 23 stycznia 2009 r. o z1nianic usta\\')' o zaopatrzeniu c1ncrytalny1n żołnierzy za\vodo\vych oraz ich rodzin oraz ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, („.) ornz ich rodzin (Dz. U. poz. 145), tzw. „ustawy dezubekizacyjne.r\ spo\vodo\vało, iż cel tej usta,vy nie zostal osiągnięty \V zakladany1n zakresie. Po \Vejściu '" życie usta,vy dczubckizacyjncj, Ś\viadczenia e1nerytalnc osób posiadających okresy slużby \V organach bczpicczef1sł\va pa1lst\va przeliczono, w wyniku czego wysokość poszczególnych emerytur policyjnych została zmniejszona w różnym zakresie. Jednakże szereg przepisó\v usta\V)' zaopatrzenio,vej daje 1nożlhvość Z\viększenia \vysokości obniżonej etnerytury. Ponadto przepisy usta\V)' dczubckizacyjnej nie objęly w ogóle polic)'.inych rencistów inwalidzkich, którzy pelnili slużbę w organach bezpieczeństwa pa(1st\va oraz \Viększości rencistó\v rodzinnych pobierających ś\viadczcnia po bylych funkcjonariuszach organó\v bezpieczef1sł\va pa1lshva. Wiele osób pobierających policyjne etnerytury n1a ró\vnież ustalone pra\VO do policyjnej renty in\validzkiej, \V Z\viązku z czy1n po \Veryfikacji (z1nniejszeniu) e1nerytur, osoby te skorzystały z n1ożli\VOści pobierania renty in\validzkicj \V tej sarnej, co \Vcześniejsze ernerytury lub nie\viele niniejszej \Vysokości. 2. Rckomcmh>wane ro1.wiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt Proponuje się obniżenie emerytur policyjnych i policyjnych rent inwalidzkich wszystkim funkcjonariuszom, którzy pelnili w organach bezpieczeństwa pm\stwa w latach 1944-1990, a także policyjnych rent rodzinnych pobieranych po takich funkcjonariuszach. Zapropono\vano pono\vne obniżenie \Vspólczynnika procento\vego podsta\vy \vy111iaru e1nerytury za każdy rok służby '" organach bezpieczetlshva pallsł\vn (z O, 7% na 0,5%) oraz obniżenie \Vspółczy1utlka procento\vego podsta,vy \V)'tniaru renty in\validzkiej o 2o/o za każdy rok służby '" tych organach. Renty rodzi1u1e, będące pochodną en1erytur i rent irl\validzkich, n1ąi<J zostać obniżone \V ten sposób, że najpier\V przeliczone (obniżone) zostanie (\vcdlug \\') 1 żej \Vskazanych rcgul) ś\viadczenic (e1nerytura lub renta i1nvalidzka), które przyslugi\vało lub przyslughvaloby z1narle1nu funkcjonariuszo\vi, a '" \Vyniku tego obniżona zostanie \vysokość renty rodzinnej. służbę Dodatko\vo \V przypadku, kiedy osoba pelnila służbę \\')1 lącznic \V organach bezpieczc1lst\va pa1lshva jej obniżone Ś\Viadczenie, bez \vzgh;du na dlugość służby \V tych organach, nie będzie rnoglo przekraczać „k\vot n1aksy1nalnych", stano\viących odpowiednio wysokość średniej emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych \vyplacanej przez Zakład lJbezpieczefl Spolecznych \V czasie hvorzenia projekto\vanej usta\\')' (\V k\vietniu 2016 r. \vysokość przeciętnej emerytury wyplacanej przez ZUS wynosila okolo 2.130 zl, wysokość przeciętnej renty z tytulu niezdolności do pracy wyplacanej przez ZUS wynosila okola 1.61 O zl). W przypadku renty rodzinnej po takiej osobie, wysokość świadczenia nie będzie 1nogła przekraczać \vysokości średniej renty rodzinnej z FUS \vypłacanej przez ZlJS \V czasie l\vorzenia projekto\vanej usta\\')' (\V k\victniu 2016 r. \\')'Sokość przeciętnej renty rodzinnej \V)'placanej przez ZUS \vynosila okolo 1.850 zl). Jednocześnie zakłada się jednorazowe ogłoszenie przez Prezesa ZUS kwot przeciętnej emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy oraz renty rodzim1ej wypłacanej przez ZUS, ponieważ obecnie nie jest ona oficjalnie publikowana w żadnym Dzienniku Urzędowym. 1 Do emerytur i rent inwalidzkich bylych funkcjonariuszy, którzy pelnili slużbę w organach bczpieczei'1stwa pai'1stwa oraz pozostałych po nich rent rodzinnych będą nadal przyslughvaly dodatki, zasilki i Ś\viaclczcnia pienu;zne, o których n10\va \V usta\vic zaopatrzenio\vej, przede \Vszystkin1 dodatek pielęgnacyjny (\vynikąjący z usta\vy o c1ncryturach i rentach z FUS) \vyplacany, bez \vzględu na syste1n e1nerytalt1y każdej osobie upra\vnionej do e1nerytury łub renty, jeżeli osoba ta zostala uznana za calko\vicic niezdolną do pracy oraz do sarnodziclncj egzystencji albo ukotlczyła 75 lat życia. E111crytury, renty in\validzkic i renty rodzinne oraz ich Bk\voty 1naksy1nalnc" będą ró\vnicż podlegały \Valoryzacji, analogicznie do \Vszystkich 1 pozostałych świadcze1i emerytalno-rentowych. Zn1iany \V usta\vic o uja\vnianiu inforn1acj i o doku1nentach organÓ\V bezpieczet1sł\va pa1lsł\va z lat I944-1990 oraz treści tych doku1nentÓ\V SC} podykto\vane niejednoznacznością orzecznicł\va sądo\vego i 1nają na celu doprccyzo\vanie art. 2 ust. 3 poprzez nadanie no\vego brz111ienia ten1u przepiso\vi. 3. Jak problem został rozwi:izany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich OECD/UE'! Nie dotyczy. . 4. Podmioty, na które oddziałnje projekt .. . Wielkość Gruna Swiadczeniobiorcy Zakładu Emerytalno-Rentowego MSW bęchicy bylymi ftmkcjonariuszami co najmniej 32,5 tys. osób Źródlo danych ZER MSW Oddzial)'\Vanie - Ś\viadczenia e1nerytalnorento\ve tych osób zostan;:) obniżone ZER MSW Bezpośrednie Bezpośrednie organÓ\V bezpieczelist\va patlshva \V lalach I 944-1990 łub pozostałymi po nich rencistarni rodzinny1ni okola 300 osób Pracownicy Zakladu EmerylalnoRcntowcgo MS W - obo\viązek \\ ykonania usta\V)', tj. ustalenia i \\')•płaty Ś\viadczerl e1nerytalnych i rento\vych '" no,vej 1 \vysokości . . 5. Informacje na temat zakresu, czasu trwania i podsumowanie wyników konsultac.ii Projekt ustawy zostanie zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji, stosownie do wymogów art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej '"procesie stano\vienia pra\va (Dz. U. poz. 1414, z późn. zni.) oraz zgodnie z§ 52 ust. I uelnvaly nr 190 Rady f'vlinistrÓ\V z dnia 29 października 2013 r. - Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. z 2013 r. poz. 979, z późn. zm.) projekt zostanie udostępniony także w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji, w serwisie Rządowy Proces Legislacyjny. Projekt ustawy zostanie przekazany do następujących partnerów społecznych: Rada Dialogu Społecznego, Niezależny Sa1norządny Z\viązek Za\vodo\V)' „Solidarność", Ogólnopolskie Porozutnienie Z\viązkÓ\V za,vodo\V)'ehl Foru1n z,viązkÓ\V Za\vodo\vyeh, Niezależny Sa1norządny z,viązck Za\vodo\vy Policjantó\v, Niezależny Sa1norządny Z\viązek Za\vodo\vy Funkcjonariuszy Straży Granicznej, Niezależny San1orządny z,viqzck Za\vodo\V)' Praco\vnikó\V Pożarnict\va, Z\viązck Za\vodo\vy Strażakó'v ,J<lorian", Krąjo\va Sekcja Pożarnichva NSZZ ,,Solidarność'\ Niezależny Satnorządny z,viązek Za\vodo\V)' Funkcjonariuszy i Praco\vnikó\v Więziennict\va, Z\viązck E1ncrytó\v i RcncistÓ\V Pożarnicł\va RP, Sto\varzyszcnic E1ncrytÓ\V i RencistÓ\V Polic)~jnych, Federacja Z\viqzkÓ\V Pracoda\VCÓ\V Ochrony Zdro\via nPorozu1nienic Zielonogórskie'', Pracoda,vcy l~zeczypospolitej Polskiej, Konfederacja „Le\vialan", Business Centre Club - Z\viązek Pracoda\vCÓ\V, Z\viązek Rzemiosla Polskiego. Czas tr\vania konsultacji uzależniony jest od statusu pod1niotu, które1nu projekt zostanie przekazany do konsultacji i maksvmah1ie może wynosić 30 dni. Wyniki konsultacji zostaną omówione po ich przeprowadzeniu . .· 6. Wpływ na sektor finansów publicznych Skutki w okresie l O lat od (ceny stale z 2016 r.) o Dochody ogólcm - budżet - pm\stwa JST pozoslale jednostki (oddzielnie) Wydatki budżet ogółem pmistwa JST pozostale jednostki (oddzielnie) wejścia w życie zmian [mln zł] 2 3 4 5 6 7 8 9 IO Lqcz11ie (0-10) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -66,460 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -J35,5 -135,5 -135,5 -1355 -135,5 -1285,960 -66.460 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -135,5 -1285,960 - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - Saldo ogółem budżel pm\stwa JST - 66,460 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 1285,960 - 66,460 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 135,5 1285,960 - - - - - - - - - - - - pozoslałe jednostki (oddzielnie) Srodki Z\viązane z finanso\vanicn1 działalności organu c111crytalncgo dotyczącej zaopatrzenia c1nerytalnego slużb Źródła mundurowych określone są w części 42 (sprawy wewnętrzne) w dziale 753 (obowiązkowe ubezpieczenia finanso\van społeczne) \V rozdziale 75301 (ś\viadczcnia picnit;żnc z 7_.aopatrzcnia e1nerytalnego). ia budżety Projeklo\vana usta\va pozostaje bez \Vply,vu na '" ty1n Zmniejszenia wydatków budżetu pm\stwa wskazane dla roku I (tj, rok 2017) stanowią polow<; kwoty wskazanej dla kolejnych 9 lat obo\viązy\vania usta\vy, ponie\vaż \Vzięto pod u\vagę 1niesięczne vacatio legis projeklo\vanej usta\\')' oraz tennin 9 rnicsittcy od dnia \Vcjścia \V życie usta\\')' na \Vyplatę obniżonych Ś\viadczcri en1erytalnorentowych, Należy zalożyć, iż projektowana ustawa wejdzie w życie w drngiej polowie tego roku, Po wejściu w życie projekto\vanej usta,vy organ e1nerytalny, po otrzy1naniu infonnacji o przebiegu służby z IPN i dokonaniu stoso\vnej 1nodyfikacji systeinu infonnatycznego, będzie \\1 yda\vał decyzje ustalające no\vą \vysokość Ś\viadczef1 en1erytalno-rento\\')'Ch byly111 funkcjonariuszorn organó\v bezpieczeflst\va parist\va. Należy zalożyć, iż pier\vsza wyplata obniżonych świadcze11 emerytalno-rentowych nastąpi w połowie 20 ł 7 r, \Vskazanie źródcl danych i przyjętych do obliczeń założc(1 jednostek san1orządu Dodatkowe infonnacje, terytorialnego. Vi.' roku O, tj. 2016, '" który1n usta,va \Vejdzie '" życie, nie zostaną najpra\vdopodobniej \vygenero\vane znaczne koszty, ani oszcz9dności, ponie\vaż będzie to okres dokony,vania 1nodyfikacji systcrnu infonnatycznego (z tł\vagi na zakres \Vpro\vadzonych z1nian taka 111odyfikacja 1noże tr\vać 1nini1nu1n 7 1niesięcy). E\ventualne koszty 1nogą pojawić się po stronie Instytutu Pamięci Narodowej, który będzie zobligowany do wydania informacji o przebiegu służby \V organach bezpieczetisł\va pa1ist\va. Wskazana \V kolejnych 9 latach funkcjono\vania usta,vy k\vota z1nniejszenia \vydatkó\v zostala określona jako stala, ponic\Vaż z jednej strony Ś\viadczcnia cn1crytalno-rcnto\ve podlegają corocznej \Valoryzacji, \Vi<yc k\vota ta po\vinna rosnąć z każdy1n rokicn1. Z drugiej zaś strony, z tł\vagi na chai·akter tych Ś\viadczcri (otrzy1nują je osoby starsze - emerytury, szczególnie jeśli dotyczy to osób posiadających okresy slużby \V organach bezpiecze1ishva pai1sf\va, lub odznacząjące się zlytn stanein zdro\via - renty in\validzkie) należy przyjąć systc1natycznic rnalcjącą liczby Ś\viadczeniobiorcó\v. Z U\vagi na po\vyższe \\')'dąjc się, iż \Vskazana kwota oszczędności w kolejnych latach będzie raczej maleć, jednakże trudno określić odpowiedni współczynnik dla wyliczenia procentu obniżania oszczędności budżetu pal1stwa z tytułu projektowanej ustawy, \Vartość się, iż obniżeniu ulegnie ponad 18 tys, emerytur policyjnych, ponad 4 tys, policyjnych rent inwalidzkich Ś\viadczeniobiorcó\v, któryin obniżono e1nerytury \V \vyniku pier\vszej dezubekizacji. Jednakże należy założyć, iż liczba osób którym zostaną obniżone świadczenia będzie wyższa, ponic\vaż dotychczas nie podlegaly \Vcryfikacji policyjne renty in\validzkic 1 ani renty rodzinne przyznane po limkcjonariuszach, których nie objęła bezpośrednio pierwsza dezubekizacja (co prawda były one obniżane przez organ en1erytalny, ale '" \vyniku postępo\va1l sądo\vych pro\vadzonych '" następshvie 'vydanych decyzji, zosta\vały one prZ)'\Vróconc do pier\Votnej \Vysokości). Szacuje i ponad 9 tys. rent rodzinnych '" grupie Oszacowanie skutków finansowych projektowanej ustawy w zakresie zmniejszenia środków z A ~wladczenia pobierane EMERYTURY budżetu państwa na B liczba osób których emerytury zmniejszono w wyniku ustawy dezubekizacyjnej wypłatę policyjnych emerytur, rent inwalidzkich i rent rodzinnych c D F E łączne miesięczne łączne miesięczne wydatki na Ich świadczenia wydatki na Ich świadczenia po wejściu w życie projektowanej ustawy różnica między kolumną Ci D Roczne zmniejszenie kosztów (12 x kolumna E) (z U\VZględnlenlem waloryzacji 100,24%} 18,625 60,585,414,13 59.394,804,04 L190,610,09 14,287.321,08 (14,321,610,65} 4,261 14.344,668,57 8,005,193,08 6,339,475,49 76,073.705,88 (76,256,282,77} 9,521 27,981,436,11 24,207.357,42 3,774,078,69 RENTY INWALIDZKIE (osób których en1erytury zostały zmniejszone) RENTY RODZINNE (po osobach, których emerytury zostały zmniejszone) 45,288,944,28 (45.397,637,75} I 32.407 RAZEM / 102.911.518,81 91.607.354,54 111.304.164,27 I 135.649.971,24 (135.975.531,17) I pailst\va zostały oszaco\vane \V oparciu o doś\viadczcnic picr\vszcj dezubekizacji, która zakresie jednostki obsługującej organ en1erytalny niezbędne są: 1nodyfikacja syste1nu oraz wydanie i doręczenie w stosunkowo krótkim czasie okolo 40 tysięcy decyzji emerytalno-rentowych, a także pro\vadzenie \V ich następst\vie znaczt}cej liczby postępo\vatl sądo\V)'Ch, co rodzi dodatko\ve koszty związane z koniecznością zakupu materiałów biurowych (okolo 195,2 tys. zł), usług pocztowych (około 248 tys. zł) oraz \Vniosko\vania o środki z rezer\V)' ceło\vej na \\1ynagrodzenia osobo\ve członkó\v korpusu służby cywilnej (około 861 tys. zl na dodatki zadaniowe dla pracowników oraz około 463 tys. zł rocznie na \V)'IHtgrodzenia na dodatko\ve 6 etató\V, nie ina bo\vien1 1nożlhvości \V)'dania takiej liczby dccy7~ji \V krótki1n czasie oraz pro\vadzenia \V ich następshvie spra\v proceso\vych i obsługi licznie \Vpły\vających skarg bez pozosta\vania znacznej liczby praco\vnikó\v \V godzinach nadliczbo\vych oraz z\viększenia stanu zatrudnienia). Wydatki budżetu pokazała, iż \V Należy ró\vnież zatnvażyć, iż \V \vyniku pono\vnego ustalenia pra\va do emerytury policyjnej lub policyjnej renty in\validzkiej, \Viększość z osób zaintercso\vanych skorzysta z 1nożlhvości od\volania od decyzji organu c1ncrytalnego do sądó\V ubezpieczefl społecznych, co n1ożc skutko\vać koniecznością przekazania dodatko\vych środkó\v dla sądó\v na realizację tego zadania. . . Wpływ 1111 konkm·cncyjność gospoclal'ki i przedsiębiorczość, w tym funkcjmlowanic rodzinę, obywateli i gospodarstwą domowe 7. pl'zcclsiębiol'ców oraz na Skutki o I 2 3 4 5 6 7 8 9 IO Lqcz11ie(O-I O) - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -68 -136 -136 -136 -136 -136 -136 -136 -136 -136 -1292 duże Brak wpływu przedsit;biorsl \Va sektor 111ikro-, 1nałych i Brak \Vply\vu Czas \V latach od \vejścia \V życie z111ian duże W ujęciu przcdsit;biorst \Va pieniężnyn1 sektor n1ikro-, (w mln zł, 1nalych i ceny stale z średnich 2016r.) przedsiębiorst11• rodzina, ob)'\Vatele oraz gospodarshva doHlO\\'C W ujęciu niepicni~żny m średnich przcdsiębiorshv rodzina, oby\\ atele oraz gospodarst\va don10\ve Brak wpływu Brak wpl}'\l~I 1 Nicn1icrzalne Dodatkowe infonnacje, \V tyn1 \\'Skazanie źródeł danych i przyjęlych do oblicze1i założeń - -_ Projekto\Vana usta\va nie będzie 1niala \Vpl)'\VU i przedsiębiorczość, \V ty111 na funkcjono\vanic przcdsiębiorcÓ\V. na konkurencyjność W zakresie \Vply\vu na rodzinę, oby,vateli i gospodarst,va don10\ve należy \Vskazać, iż znaczna liczba e1nerytó\v i rcncistÓ\V polic)1nych bi;dących byłyrni funkcjonariuszan1i organó\v bczpicczeilsl\va pal1shva w łatach I 944-1990 oraz pozostałych po nich rencistów rodzinnych otrzymywać będzie niższe (w części przypadków nawet kilkukrotnie) świadczenia emerytalne lub rentowe, co wpłynie na pogorszenie sytuacji rnatcrialncj ich gospodarsl\v don10\vych. Lączna stuna z1nniejszcnia dochodÓ\V gospodarstw domowych tych osób odpowiada zmniejszeniu wydalków budżetu par1stwa wskazanej w części 6 OSR. - -- - - -. - -_ - - - -- - 8. Zmiana obciążeń regulacyjnych (w tym obowiązków informacyjnych)wynikających z projektu rgj nie dotyczy Wpro\vadzanc są obciążenia poza bez\vzglc;dnie \Vy1nagany1ni przez UE (szczegóły \V ochvróconcj tabeli zgodności). gospodarki O tak Dnie rgj nie dotyczy . O zmniejszenie liczby dokumentów O z1nnicjszenic liczby procedur O skrócenie czasu na załahvienie spra\vy O inne: Wpro\vadzane eleklronizacji. obciążenia są przystoso\vane do ich O zwiększenie liczby dokumentów O z\viększcnic liczby procedur O \\'ydlużenie czasu na zalahvienie spra\V)' O inne: O tak O nie [gJ nie dotyczy Kon1entarz: Projekto\vana usta\va nie \Vpro\vadzi dodatko\vych obciążetl regulacyjnych . .. 9. Wplyw na rynek pracy . Projekto\vana usta\va nie będzie 1niala znaczącego Wply\\~I na rynek pracy. Osoby obj9te projcktowanq usta\VC:ł \V \vit;kszości są \V zaa\vanso\vanyn1 \Vieku, \V Z\viązku z czy1n 1nilno z111nicjszenia s\voich dochodó\V, zdaje siy iż nic będą poszukiwaly dodatkowego zatrudnienia . .. 10. Wplyw na pozostałe O środo\visko naturalne O sytuacja i rozwój . obszary . O infonnalyzacja O zdrowie O demografia O 1nicnie pa1lst\vo\ve regionalny inne: O 01nó\vienie '"PIY\\'ll Brnk wpływu. . . 11.Planowane wykonanie prwpisów aktu prawnego . . . . Od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy, tj. po uplywie 30 dni od dnia ogłoszenia, organ emerytalny będzie zobowiązany, \Ve \vskazany1n w usta\vie tenuinie, do przeliczenia, us falenia wysokości i wypłaty obniżonych Ś\viadczef'1 emeryta~1ych i rento\vych bylyn1 funkcjonariuszon1 organó\v bezpicczc(1shva pa1lst,va oraz pozostaly1n po nich rencisto1n rodzinnyrn . . . 12. W jaki sposób i kiedy nastąpi ewaluacja efektów p1·ojektu oraz jakie mierniki zostaną zastosowane? Ewaluacja efektów projektu będzie mogła nastąpić po upływie dwóch pelnych lat kalendarzowych funkcjonowania ustawy (tj. po 20 ł 9 r.). Wtedy będzie można wskazać jednoznacznie roczną kwotę zmniejszenia wydatków budżetu pailslwa będącą skulkiem obniżenia Ś\viadczef1 crnerytalnych i rento\vych oraz \Vskazać rzeczy,viste koszty poniesione przez jednostk~ obslugującą organ emerytalny z tytułu realizacji projektowanej ustawy. . 13.Zalączniki (istotne dokumenty źrócllowe, badania, analizy itp.) Brak załącznikó\v.