„lim bicz ny” wy wo dzi się od sło wa limbus (rą bek).

A_01 30.08.2012 09:58 Page 47
Mózg
jądro przednie wzgórza
otwór międzykomorowy
47
zrost międzywzgórzowy
sklepienie
prążek krańcowy
spoidło przednie
prążek rdzenny
zakręt obręczy
uzdeczka
nawleczka szara
ciało modzelowate
przegroda przezroczysta
sklepienie przedspoidłowe
jądro przegrody
pole podspoidłowe
zakręt przykrańcowy
podwzgórze
blaszka
krańcowa
droga
węchowa
opuszka węchowa
pasmo węchowe
prążek węchowy przyśrodkowy
prążek węchowy boczny
istota dziurkowana
przednia
skrzyżowanie
wzrokowe
sklepienie zaspoidłowe
bruzda
(szczelina)
ostrogowa
zakręt
tasiemeczkowy
ciało suteczkowate i droga
suteczkowo-wzgórzowa
pęczek przyśrodkowy
przodomózgowia
ciało (jądra)
migdałowate
jądro międzykonarowe
hak
pęczek tyłozgięty
3.14 GŁÓWNE STRUKTURY LIMBICZNE
PRZODOMÓZGOWIA
Określenie „limbiczny” wywodzi się od słowa limbus (rąbek). Wiele struktur i połączeń układu limbicznego tworzy pierścień wokół
międzymózgowia. Są one zaangażowane w powstawanie emocji
oraz interpretację bodźców zewnętrznych i wewnętrznych. Zespół
hipokampa oraz jego drogi w sklepieniu zakrzywiają się w kierunku bieguna przedniego międzymózgowia, dając połączenia przedspoidłowe (do przegrody) i zaspoidłowe (do podwzgórza) w stosunku do spoidła przedniego. Ciało migdałowate daje początek
kilku drogom; jedna z nich tworzy prążek krańcowy, połączenie
w kształcie litery C do podwzgórza i struktur podstawy przodomózgowia. Pasmo węchowe łączy się bezpośrednio z kilkoma
strukturami limbicznymi przodomózgowia; jest jedynym układem
czucia, który całkowicie omija wzgórze i kończy się bezpośrednio
w obszarach korowych i podkorowych kresomózgowia. Włókna z jąder przegrody do uzdeczki (prążek krańcowy) tworzą wzajemne połączenia między przodomózgowiem limbicznym a pniem
mózgu. Ciało migdałowate i hipokamp (zacieniony) leżą głęboko
w stosunku do kory.
zakręt zębaty
strzępek hipokampa
hipokamp
zakręt przyhipokampowy
zstępujące połączenia do
jąder siatkowatych i nakrywkowych
pnia mózgu (pęczek podłużny
grzbietowy)
Komentarz kliniczny
KOMENTARZ KLINICZNY
Wiele struktur układu limbicznego przodomózgowia łączy się z podwzgórzem poprzez struktury w kształcie litery C, takie jak hipokamp
i sklepienie, a także z ciałem migdałowatym i prążkiem krańcowym.
[tu
polskiego.
Ciawstawić
ło migdarycinę
łowateI.28
ma zdopoprzedniego
datkowe bezpowydania
średnie po
łączenia z podKorekta
tej po
ryciny:
wzgórzem
przez drogę migdałowatą brzuszną. Jądra ciała migdałowate
go otrzymują
rozmaite indo
forjąder
macjesiatkowatych
czuciowe z obsza
rów korowych
Jest
„zstępujące
połączenia
i nakrywowych”,
i dostarczabyć
ją kon
tekstu dla tych
bodźców, do
zwłasz
cza siatkowatych
emocji związa- i
powinno
„zstępujące
połączenia
jąder
nych z reakcją strachu. Obustronne uszkodzenie ciała migdałowatego
nakrywkowych”]
powoduje brak reakcji strachu i niezdolność do rozpoznawania lękowej reakcji mimiki twarzy u innych osób.
Twór hipokampalny przetwarza duże ilości informacji pochodzących z płata skroniowego, podkładki i kory śródwęchowej oraz wysyła
połączenia poprzez sklepienie do podwzgórza i jąder przegrody, które
z kolei dają połączenia poprzez wzgórze do kory zakrętu obręczy. Struktury te są częścią tzw. kręgu Papeza. Twór hipokampalny jest szczególnie wrażliwy na niedokrwienie; jego obustronne uszkodzenie powoduje niezdolność do konsolidowania nowych informacji w pamięci
długotrwałej. Typowe przejawy tego zaburzenia można zaobserwować
u osób starszych, które nie pamiętają, z kim rozmawiały chwilę wcześniej, nie pamiętają, co jadły na śniadanie (lub w ogóle nie pamiętają,
że jadły śniadanie), ale są zdolne dość dokładnie przypomnieć sobie
szczegóły dotyczące odległej przeszłości.