Rozdział: Państwo i polityka Temat: Instytucja państwa Znam na

Transkrypt

Rozdział: Państwo i polityka Temat: Instytucja państwa Znam na
Rozdział: Państwo i polityka
Temat: Instytucja państwa
Znam na pamięć i stosuję w praktyce definicje: państwo, funkcje państwa, władza, legitymizacja,
legitymizacja tradycyjna, legitymizacja charyzmatyczna, legitymizacja legalna, przymus państwowy
Potrafię po analizie materiałów źródłowych podać nazwy pojęć, do których się odnoszą
Czym jest państwo? Definicja państwa
Znam na pamięć postacie historyczne i ich dokonania: Platon („Państwo”), Arystoteles, św. Augustyn („O
państwie bożym”), św. Tomasz z Akwinu, Thomas Hobbes („Lewiatan”), Jan Jakub Rousseau, Karol Marks,
Fryderyk Engels, Ludwik Gumplowicz, Georg Jelinek
Procesy państwotwórcze
Wyjaśniam, na czym polega proces państwotwórczy omawiając zmiany na mapie politycznej świata w
różnych epokach historycznych i współcześnie
Wyjaśniam, w jaki sposób może dojść do powstania państwa i podaję przykłady takich państw
Wpisuję na mapie konturowej świata nazwy państw
Geneza państwa – starożytność i średniowiecze, teorie nowożytne
Znam na pamięć imiona i nazwiska twórców poszczególnych teorii powstania państwa
Tłumaczę, na czym polegają teorie genezy państwa
Potrafię w różnych materiałach zidentyfikować teorie genezy państwa, legitymizacje władzy, nazwy funkcji
państwa,
Funkcje państwa
Potrafię opowiedzieć o funkcjach państwa przez przytoczenie przykładów konkretnych działań
Cechy państwa
Tłumaczę, czym jest władza państwowa i przymus państwowy
Wyjaśniam, dlaczego państwo posiada atrybut suwerenności
Prawomocność władzy
Tłumaczę, na czym polega prawomocność władzy i podaję przykłady jej zastosowania
Znam na pamięć i wyjaśniam, na czym polega legitymizacja władzy
Państwo a naród
Tłumaczę, na czym polega zasada samostanowienia narodów
Potrafię odnaleźć w materiałach źródłowych informacje dotyczące zasady samostanowienia narodów
Formułuję kryteria oceny i oceniam wpływ zasady samostanowienia narodów na kształtowanie się
współczesnej Europy
Temat: Obywatel i obywatelstwo
Znam na pamięć i stosuję w praktyce definicje: obywatelstwo, narodowość, obywatelstwo unijne,
obywatelskie nieposłuszeństwo, prawo krwi, prawo ziemi, zrzeczenie się obywatelstwa, obywatelskość,
cnota obywatelska,
Potrafię po analizie materiałów źródłowych podać nazwy pojęć, do których się odnoszą
Pojęcie obywatelstwa
Wyjaśniam znaczenie pojęcia obywatel i jego kształtowanie się na przestrzeni wieków
Wzorce obywatelstwa – starożytność, średniowiecze, nowożytność
Omawiam, na czym polegały wzorce obywatelstwa w starożytności, średniowieczu, nowożytności i
dokonuję ich porównania
Nabywanie i zrzekanie się polskiego obywatelstwa (przepisy ustawy z dnia 2 kwietnia 2009 r. o
obywatelstwie polskim, obowiązujące od 15 sierpnia 2012 r.)
Charakteryzuję procedury nabywania obywatelstwa polskiego
Omawiam procedurę zrzekania się polskiego obywatelstwa
Obywatelstwo a narodowość
Omawiam, na czym polegają różnice między obywatelstwem a narodowością
Odpowiadam na pytanie: co decyduje o tym, że jestem Polką/Polakiem?
Odpowiadam na pytanie: co decyduje o tym, że ktoś jest Polką/Polakiem?
Prawa i obowiązki obywatele polskiego
Wymieniam z pamięci prawa i obowiązki obywatela polskiego, zgodnie o obowiązującymi przepisami
prawa konstytucyjnego
Charakteryzuję prawa i obowiązki obywatela w świetle Konstytucji RP
Obywatelstwo unijne
Wymieniam uprawnienia wynikające z posiadania obywatelstwa unijnego
Formułuję kryteria oceny i oceniam uprawnienia wynikające z posiadania obywatelstwa unijnego
Obywatelskie nieposłuszeństwo
Znam imiona i nazwiska postaci historycznych oraz opowiadam o ich dokonaniach: Henry’ego Davida
Thoreau, Martina Lutera Kinga, Mahatmy Gandhiego
Opisuję cechy charakterystyczne dla postawy obywatelskiego nieposłuszeństwa (cel, charakter)
Przedstawiam z pamięci historyczne i współczesne przykłady obywatelskiego nieposłuszeństwa
Formułuję kryteria oceny i oceniam postawę obywatelskiego nieposłuszeństwa
Obywatelskość
Wyjaśniam, czym jest obywatelskość
Omawiam poglądy prof. Leszka Kołakowskiego i prof. Marii Ossowskiej
Temat: Polityka i kultura polityczna
Znam na pamięć i stosuję w praktyce definicje: polityka, zoon politikon, mąż stanu, przywódca polityczny,
kultura polityczna, kultura zaściankowa, kultura podporządkowania, kultura uczestnictwa
Potrafię po analizie materiałów źródłowych podać nazwy pojęć, do których się odnoszą
Czym jest polityka?
Przedstawiam różne interpretacje pojęcia polityki
Omawiam i porównuję poglądy Arystotelesa, Niccola Machiavellego, Carla Schmitta i Michela Foucaulta na
istotę polityki
Człowiek jako „zwierzę polityczne”
Wyjaśniam co znaczy określenie „zoon politikon”
Politycy – przywódcy polityczni, mężowie stanu
Opisuję cechy charakterystyczne przywódców politycznych i style przywództwa na przykładach
konkretnych postaci historycznych i współczesnych
Opisuję proces kreowania przywódców politycznych i sposoby sprawowania przez nich władzy na
przykładach konkretnych postaci historycznych i współczesnych
Przedstawiam klasyfikację polityków według teorii Maxa Webera
Polityka a moralność
Wyjaśniam zależności między polityką a moralnością
Czym jest kultura polityczna?
Omawiam elementy kultury politycznej
Kultura polityczna społeczeństwa
Typy kultury politycznej
Wymieniam i charakteryzuję rodzaje kultury politycznej oraz podaję przykłady historyczne i współczesne
Wyjaśniam związki między zjawiskami politycznymi a czynnikami kulturowymi oraz podaję przykłady
historyczne i współczesne
Kultura polityczna w Polsce
Opisuję kulturę polityczną w Polsce
Formułuję kryteria oceny i oceniam kulturę polityczną w Polsce
Temat: Ideologie, doktryny i programy polityczne
Znam na pamięć i stosuję w praktyce definicje: światopogląd, ideologia, doktryna, program polityczny,
prawica, centrum, lewica, ideologie totalitarne, faszyzm, nazizm, komunizm, doktryna konserwatywna,
doktryna liberalna, doktryna socjalistyczna, socjaldemokracja, chrześcijańska demokracja, idea wodzostwa,
korporacje, marksizm, rewolucja proletariacka, dyktatura proletariatu, stalinizm, socjalizm utopijny, zasada
subsydiarności, solidaryzm społeczny
Potrafię po analizie materiałów źródłowych podać nazwy pojęć, do których odnoszą się analizowane
informacje
Światopogląd i ideologia Ideologia – doktryna – program polityczny
Charakteryzuję zależności między światopoglądem, ideologią, doktryną i programem politycznym
Prawica – centrum – lewica
Charakteryzuję historyczne i współczesne sposoby klasyfikacji nurtów myśli politycznej
Ideologie totalitarne: faszyzm, nazizm, komunizm,
Omawiam cechy charakterystyczne ideologii totalitarnych
Doktryna konserwatywna, liberalna, socjalistyczna, socjaldemokracja, chrześcijańska demokracja
(chadecja)
Znam imiona i nazwiska twórców doktryn politycznych i współczesnych polityków, którzy je głoszą
Tłumaczę przyczyny historyczne powstania konserwatyzmu, liberalizmu, socjalizmu naukowego,
socjaldemokracji, komunizmu, chrześcijańskiej demokracji, faszyzmu, nazizmu
Charakteryzuję z pamięci doktrynę konserwatyzmu, liberalizmu, socjaldemokracji i chrześcijańskiej
demokracji – opowiadam o tym, jak poszczególne doktryny przedstawiają człowieka, społeczeństwo,
państwo i gospodarkę
Potrafię w historycznych i współczesnych programach politycznych określić, które konkretne działania
nawiązują do konserwatyzmu, liberalizmu, socjalizmu, socjaldemokracji, chadecji (chrześcijańskiej
demokracji),
Porównuję doktrynę konserwatyzmu, liberalizmu, socjaldemokracji i chrześcijańskiej demokracji
Formułuję kryteria oceny i oceniam doktrynę konserwatyzmu, liberalizmu, socjaldemokracji i
chrześcijańskiej demokracji
Temat: Systemy partyjne
Znam na pamięć i stosuję w praktyce definicje: partia polityczna, system partyjny, system wyborczy,
ordynacja wyborcza, koteria arystokratyczna, klub polityczny partia masowa, system jednopartyjny, system
dwupartyjny, system wielopartyjny bez partii dominującej, system dwuipółpartyjny, system wielopartyjny z
partią dominującą, ordynacja większościowa, ordynacja proporcjonalna, próg wyborczy (klauzula
zaporowa), parytet wyborczy, ordynacja większościowa, ordynacja proporcjonalna
Potrafię po analizie materiałów źródłowych podać nazwy pojęć, do których odnoszą się analizowane
informacje
Czym jest partia polityczna?
Jak powstają partie polityczne?
Przedstawiam z pamięci proces powstawania partii politycznych
Funkcje partii politycznych
Wymieniam z pamięci funkcje partii politycznych i charakteryzuję na czym polegają
Opisuję przykłady funkcji partii politycznych, które dostrzegam wokół mnie
Omawiam cechy charakterystyczne partii politycznej i podaję przykłady ich realizacji przez partie
historyczne i współczesne
Rodzaje partii politycznych
Charakteryzuję z pamięci rodzaje partii politycznych i podaję ich przykłady, nazwy, imiona i nazwiska
polityków
Charakteryzuję polską i europejską scenę polityczną (wymieniam nazwy partii politycznych, imiona i
nazwiska liderów partii politycznych, przedstawiam decyzje polityczne, zauważam ich interesy polityczne,
znam najważniejsze postulaty programów politycznych i potrafię określić z jakiej doktryny się wywodzą)
Systemy partyjne
Charakteryzuję na konkretnych przykładach jak funkcjonują systemy partyjne
System partyjny a system wyborczy
Wyjaśniam relacje między system partyjnym a systemem wyborczym
Porównuję działanie ordynacji większościowej z proporcjonalną
Rozumiem i wyjaśniam „plusy” i „minusy” ordynacji większościowej i ordynacji proporcjonalnej
Formułuję kryteria oceny i oceniam ordynację większościową i proporcjonalną
Potrafię na konkretnym przykładzie obliczyć podział mandatów za pomocą metody d’Hondta, metody
Sainte-Laguë’a, metody Hare-Niemeyera i sformułować wnioski wynikające z obliczeń
Temat: Społeczeństwo obywatelskie
Znam na pamięć i stosuję w praktyce definicje: społeczeństwo obywatelskie, podmioty społeczeństwa
obywatelskiego, organizacja pozarządowa, kapitał społeczny, organizacje pożytku publicznego,
stowarzyszenie, fundacja,
Potrafię po analizie materiałów źródłowych podać nazwy pojęć, do których odnoszą się analizowane
informacje
Termin „społeczeństwo obywatelskie”
Przedstawiam z pamięci i porównuję poglądy Johna Locke’a, Georga Wilhelma Hegla i Alexisa de
Tocqueville’a dotyczące społeczeństwa obywatelskiego
Współczesne rozumienie społeczeństwa obywatelskiego
Omawiam czynniki wpływające na funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego
Podmioty społeczeństwa obywatelskiego
Wymieniam podmioty społeczeństwa obywatelskiego i podaję ich przykłady
Opisuję, czym są i jak funkcjonują podmioty społeczeństwa obywatelskiego
Kapitał społeczny
Omawiam na konkretnych przykładach, jaki wpływ na rozwój społeczeństwa obywatelskiego ma kapitał
społeczny
Formułuje kryteria oceny i oceniam wpływ kapitału społecznego na rozwój społeczeństwa obywatelskiego
Organizacje pozarządowe w Polsce
Organizacje pożytku publicznego
Charakteryzuję rodzaje organizacji pozarządowych w Polsce i opowiadam o ich działaniach
Charakteryzuję na konkretnych przykładach zasady i cele funkcjonowania organizacji pozarządowych w
Polsce