SEKTOR ROPY i GAZU Struktura sektora ropy i gazu Egiptu Ropa

SEKTOR ROPY i GAZU
Struktura sektora ropy i gazu Egiptu
Ropa naftowa
Według danych Oil and Gas Journal ze stycznia 2011 roku potwierdzone rezerwy ropy
naftowej w Egipcie wynoszą 4,4 mld baryłek /wzrost o 0,7 mld w stosunku do rezerw z 2010
roku - 3,7 mld baryłek/. W 2010 roku całkowita produkcja ropy w Egipcie wyniosła średnio 660
tys. baryłek dziennie. Zapotrzebowanie na ropę w Egipcie nieco przewyższa produkcję i jest
szacowane na około 710 tys. baryłek dziennie. Egipt zrealizował niewielki import netto ropy w
2010 roku, który częściowo jest wynikiem także wykorzystywania rafinerii o zdolności
przetwórczej przewyższającej krajową produkcję ropy. Oceny przewidują kontynuację przez
Egipt importu ropy w zależności od wzrostu popytu krajowego oraz możliwości reeksportu
produktów ropopochodnych.
Organizacja sektora ropy
Rządową firmą zarządzającą w Egipcie działalnością badawczą, poszukiwawczą i
wydobywczą surowców energetycznych, jak również jej licencjonowaniem i infrastrukturą, jest
Egyptian General Petroleum Corporation /EGPC/. Korporacje międzynarodowe i narodowe
firmy zagraniczne odgrywają znaczącą rolę w egipskim sektorze poszukiwawczo –
eksploatacyjnym surowców energetycznych na zasadzie współudziału EGPC w osiągniętym
wyniku produkcyjnym.
W sektorze ropy i gazu prócz EGPC funkcjonuje Egipski Zarząd Zasobów Naturalnych
/Egyptian Mineral Resource Authority - EMRA/ oraz holdingi: Egyptian Natural Gas Holding
Company /EGAS/, Egyptian Petrochemicals Holding Company /ECHEM/ i Ganoub El Wadi
Petroleum Holding Company /GANOPE/.
Produkcja ropy
Wydobycie ropy w Egipcie odbywa się w 5 głównych regionach: na Morzu
Śródziemnym, w Zatoce Suezkiej, w Delcie Nilu oraz na Pustyni Zachodniej i na Pustyni
Wschodniej. Całkowite wydobycie ropy zmniejsza się, szczególnie z pól w Zatoce Suezkiej.
Spadek produkcji ropy jest rekompensowany w wyniku małych, ale komercyjnie opłacalnych
nowych odkryć we wszystkich regionach wydobywczych.
Eksport
Egipt, będący wprawdzie importerem netto ropy, wyeksportował w 2010 roku dziennie
średnio ok. 145 tys. baryłek ropy. Ropa została sprzedana głównie do Indii /50 tys. baryłek
1 dziennie/ oraz do Włoch /29 tys. baryłek dziennie/ i USA /16 tys. baryłek dziennie/. Państwa
Unii Europejskiej i Azji są odbiorcami pozostałej części egipskiego eksportu ropy.
Przetwórstwo ropy
Egipt dysponuje sektorem rafinerii ropy o największej na kontynencie afrykańskim mocy
przetwórstwa 975 tys. baryłek dziennie. Największa rafineria El-Nasr w Suezie o mocy
przetwórczej 146,3 tys. baryłek dziennie należy do rządowej firmy EGPC.
Przewidywane jest zwiększenie zdolności przetwórczych rafinerii w Egipcie o ponad 600
tys. baryłek dziennie do 2016 roku i kontynuacja procesu po 2020 roku w oparciu o inwestycje
zagraniczne, co służyć ma zwiększeniu produkcji lekkich wyrobów petrochemicznych oraz
benzyny wysokooktanowej.
Gaz naturalny
W Egipcie następuje szybki rozwój sektora gazu naturalnego, którego produkcja została
czterokrotnie zwiększona w latach 1998 – 2009. Wg Oil and Gas Journal ze stycznia 2011 roku
szacunkowa wielkość rezerw gazu naturalnego Egiptu wynosi 77 trylionów stóp sześciennych
/Tcf/ i jest większa od dotychczasowej wielkości szacowanej na poziomie 58,5 Tcf. Zasoby gazu
w Egipcie są na trzecim miejscu pod względem wielkości na kontynencie afrykańskim po
rezerwach Nigerii /187 Tcf/ i Algierii /160 Tcf/. W 2009 roku Egipt wyprodukował ok. 2,3 Tcf
gazu przy konsumpcji krajowej na poziomie ok. 1,6 Tcf. Umacnia się pozycja Egiptu jako
dostawcy gazu naturalnego do Europy i regionu Morza Śródziemnego wraz z rozbudową
gazociągów i terminali LNG.
Największy udział w zużyciu gazu naturalnego w 2009 roku miały sektory elektryczności
/54%/ oraz wytwórczości /29%/. Sektor transportu zużywa gaz w niewielkiej skali. Rząd egipski
stymuluje zwiększanie wykorzystania gazu w miejsce paliw płynnych i węgla. W styczniu 2008
roku Bank Światowy udzielił kredytu na rozwój w Egipcie sieci gazociągowej w celu
zwiększenia zużycia gazu w rejonach gęsto zaludnionych o niskim poziomie dochodów.
Organizacja sektora gazu
Podobnie jak w sektorze ropy zarządzanie działalnością poszukiwawczą, infrastrukturą
oraz licencjonowanie wydobycia należy do rządowej firmy EGPC. Strategią promocji i rozwoju
sektora zarządza Egyptian Natural Gas Holding Company /EGAS/. EGPC i EGAS współpracują
z firmami prywatnymi na zasadzie partnerstwa w ramach joint-venture.
Rząd Egiptu realizuje politykę alokacji potwierdzonych zasobów gazu w podziale na 3
części – jedna trzecia część zasobów jest kierowana na pokrycie zapotrzebowania rynku, jedna
trzecia pozostaje w rezerwie dla przyszłych pokoleń oraz jedna trzecia część jest eksportowana.
W wyniku wzrastającego zapotrzebowania krajowego na gaz oraz kwestionowania kontraktów
eksportowych /szczególnie do Izraela/ w połowie 2008 roku wstrzymane zostały przez
Ministerstwo Ropy nowe kontrakty eksportowe. Spowodowało to opóźnienie planów rozbudowy
infrastruktury dla eksportu gazu oraz zniechęciło inwestorów do podejmowania relatywnie
bardziej kapitałochłonnych nakładów offshore.
2 Produkcja gazu
Analitycy rynków wskazują na trend rozwojowy wydobycia gazu w Egipcie w krótkim i
średnim okresie czasu mimo występujących ograniczeń w rozwoju sektora. Mając na uwadze
zwiększenie wydobycia gazu w rejonach offshore rząd egipski oferuje wyższe ceny za
wydobywany gaz oraz stara się utrzymać zainteresowanie zagranicznych przedsiębiorców
udziałem w rozwoju potencjalnych zasobów. Ponad 80% zasobów oraz 70% wydobycia gazu
naturalnego Egiptu pochodzi z regionu Morza Śródziemnego i Delty Nilu, niemniej
poszukiwania i wydobycie gazu są kontynuowane w innych rejonach występowania paliw
kopalnych, w tym na Pustyni Zachodniej.
Eksport
Egipt rozpoczął eksportować gaz naturalny w połowie lat 2000-ych wraz z zakończeniem
budowy gazociągu arabskiego /Arab Gas Pipeline – AGP/ w 2004 roku oraz oddaniem do użytku
jednego z trzech terminali LNG w Damietta w 2005 roku. W 2009 roku Egipt wyeksportował
prawie 650 mld stóp sześciennych /Bcf/ gazu naturalnego, z czego prawie 70% zostało sprzedane
w postaci LNG, a pozostałe 30% gazociągami.
Egipt eksportuje gaz via AGP do Libanu, Jordanii i Syrii. Odnoga Arish – Ashkelon
łączy gazociąg z Ashkelon w Izraelu od 2008 roku.
LNG
Egipt posiada trzy terminale LNG: terminal 1 SEGAS LNG w Damietta oraz terminal 1
LNG i 2 LNG w Idku. Zdolność eksportowa LNG Egiptu wynosi blisko 600 miliardów stóp
sześciennych /Bcf/ rocznie – przewidywany jest jej rozwój w niedalekiej przyszłości wraz ze
zmianą polityki eksportowej i regulacji prawnych. W 2009 roku egipski eksport LNG wyniósł
blisko 450 Bcf. Największym odbiorcą egipskiego LNG w 2009 roku były USA, importując ok.
160 Bcf LNG, co stanowiło 35% egipskiego eksportu LNG oraz ok. 35% importu LNG przez
USA. Inne główne rynki eksportowe egipskiego LNG to Hiszpania /32% eksportu LNG/ i
Francja /13%/ oraz w mniejszym zakresie Kanada, Meksyk, kraje Azji i inne europejskie.
Opracowanie: WPHI w Kairze
3