1 Szanowni Studenci Europeistyki ! Uprzejmie proszę o zapoznanie
Transkrypt
1 Szanowni Studenci Europeistyki ! Uprzejmie proszę o zapoznanie
Szanowni Studenci Europeistyki ! Uprzejmie proszę o zapoznanie się z uwagami dotyczącymi przygotowania prac dyplomowych (licencjackich). 1. Merytoryczna struktura pracy Pracę dyplomową rozpoczyna Wstęp, w którym autor charakteryzuje podjęty problem, uzasadnia wybór tematu, formułuje cel pracy. Wstęp zawiera także krótką syntezę pracy oraz opis wykorzystanych w pracy metod jej pisania i obejmuje około 1,5-2 stron. Praca dyplomowa składa się z 2 części: 1) Część teoretyczna to analiza najnowszej literatury przedmiotu, charakteryzująca omawiany problem, dokonanie przeglądu różnych koncepcji w zakresie omawianego problemu; popartych licznymi cytatami wskazującymi na znajomość licznych pozycji literatury; część ta obejmuje około 40-50% pracy; 2) Część empiryczna (praktyczna), zawierająca ocenę rezultatów, sformułowanych w formie wniosków końcowych i propozycje zmian, wskazanie rozwiązań podjętych problemów. Ostatnim elementem w strukturze treści pracy jest Zakończenie będące podsumowaniem zarówno części teoretycznej jak i praktycznej pracy, zawierające także wskazania, w jakim kierunku powinny iść dalsze badania analizowanego problemu. Zakończenie/Podsumowanie obejmuje około 1,5-2 stron. W zakończeniu pracy umieszcza się Bibliografię, w układzie alfabetycznym. Po Bibliografii można umieścić Spis tabel, Spis wykresów, rysunków/fotografii, jeśli zostały one zawarte w pracy. Do pracy można dołączyć Aneks, zawierający np. kwestionariusze narzedzi stosowanych w badaniach własnych i inne materiały, będące uzupełnieniem pracy (wyciągi z przepisów prawnych, schematy organizacyjne itp.). 2. Wymogi formalne Pracę składa się w trzech egzemplarzach: - jeden przeznaczony do archiwizacji, złożony w Dziekanacie, tekst podstawowy, pisany czcionką „13”, z marginesem górnym 2,5 cm i marginesami pozostałymi – 2 cm, z odstępem między wierszami – 1; praca drukowana jest jednostronnie; Drugi egzemplarz przeznaczony jest dla promotora a trzeci dla recenzenta, szczegółowe wymogi formalne tych egzemplarzy ustalone zostaną przez promotora na seminarium. 3. Uwagi pomocnicze Praca powinna być napisana: Zrozumiałym językiem; Możliwie krótkimi zdaniami, a pojedyncze litery na końcu wiersza (np. w, i, z) przenosi się do następnego wiersza; W formie bezosobowej, Bez zastosowania jakichkolwiek skrótów; Bez zastosowania podkreśleń, z ewentualnym wykorzystaniem czcionki „bold” dla wskazania pojęć definiowanych w pracy; 1 Z wyraźnym zróżnicowaniem tytułów rozdziałów (czcionka większa lub duże literyWersaliki) i podrozdziałów (czcionka mniejsza, lecz większa niż stosowana w tekście), po tytułach nie stawia się kropek. Przypisy numeruje się kolejno dla całej pracy, podobnie jak tabele i rysunki. Każda tabela, wykres i rysunek musi posiadać numer, tytuł i źródło. Tabel, wykresów i rysunków nie dzieli się, lecz zamieszcza na jednej stronie. Wszystkie tabele, wykresy, rysunki powinny być przywoływane w tekście pracy, z wykorzystaniem właściwego numeru (nie powinno się stosować określeń: „problem przedstawiono w poniższej tabeli”). Przy wykorzystaniu Internetu należy w przypisach podać adres strony internetowej i datę wejścia na tę stronę. Każdy rozdział rozpoczyna się od nowej strony, natomiast podrozdziały zamieszczane są w ciągu pracy z podwójnym odstępem od poprzedniego podrozdziału (2x Enter). W pracy nie stosuje się odstępów, a do wyodrębnienia nowej myśli stosuje się akapity, zawierające co najmniej dwa zdania. Rozdział nie może zawierać jednego podrozdziału. Objętość przeciętnej pracy licencjackiej mieści się w granicach 60-90 stron znormalizowanego maszynopisu. (Zasady wymienione wyżej zostały przygotowane przez Panią Dziekan ŚWSZ z obowiązkowy zaleceniem ich przestrzegania). Tekst poniżej został przygotowany przeze mnie 1.Cel pracy licencjackiej Celem pracy licencjackiej (i magisterskiej) jest udokumentowanie, że student przyswoił sobie podstawową wiedzę przewidzianą programem studiów, potrafi ją wykorzystać i wzbogacać przez odpowiednie wykorzystywanie dodatkowej literatury, samodzielnie analizując oraz prezentując na piśmie wybrany i uzgodniony z promotorem temat. Samodzielność przygotowania pracy licencjackiej (i magisterskiej) oznacza, miedzy innymi, że student określa temat pracy, jaki zamierza przygotować, korzystając jedynie z pomocy promotora w zakresie jego sformułowania. Pomoc promotora obejmuje także udzielanie wskazówek dotyczących zakresu pracy, jej struktury i doboru źródeł informacji, a następnie – w końcowej fazie przygotowania pracy – propozycji ewentualnych zmian, poprawek i uzupełnień. Jednak to przede wszystkim student – a nie promotor – odpowiedzialny jest za ostateczny kształt pracy, jej wartość merytoryczną i staranność przygotowania. Praca licencjacka ma świadczyć o opanowaniu przez studenta tematu związanego z wybraną specjalizacją oraz o umiejętności samodzielnej analizy wybranego przykładu – z reguły konkretnego i raczej niewielkiego w przedsiębiorstwie lub instytucji wyznaczonej części ich działalności (marketingu, zarządzania), względnie określonego systemu, np. organizacji finansowania rozwoju regionalnego. Część teoretyczna pracy umiejscawiająca temat w ogólnej teorii zarządzania, politologii, integracji europejskiej, nie powinna być nadmiernie 2 rozbudowana. Większą uwagę zwraca się na część analityczną, diagnostyczną, prezentującą wyniki własnych analiz i obserwacji studenta w wybranym przedmiocie. W części teoretycznej – praca licencjacka – może być prezentacją (fotografią) istniejącego stanu – bez pogłębionej analizy jego prawidłowości i bez formułowania własnych propozycji jego poprawy. Temat pracy powinien być dość wąski, możliwie szczegółowy i konkretny. W tytule powinien być również zasygnalizowany przedmiot badań, np. „…… na przykładzie przedsiębiorstwa x”, niekiedy określony horyzont czasowy, np. „….. w latach 2000-2008”, rzadziej wskazana metoda badawcza, np. „Analiza porównawcza rynku pracy w mieście x i y”. Dobór literatury do opracowywanego tematu jest jednym z najważniejszych zadań przy przygotowywaniu się do pisania i w trakcie późniejszego pisania. Polega on na celowym przeglądaniu katalogów bibliotecznych zawierających informacje o książkach na dany temat oraz świadomym śledzeniu artykułów zamieszczanych w czasopismach fachowych. Czynności z tym związane można podzielić na trzy etapy: 1) szukanie literatury, 2) selekcja i ocena zgromadzonej literatury, 3)dokładne zapoznanie się z treścią materiałów źródłowych oraz sporządzanie notatek, gromadzenie odbitek kserograficznych, skanowanie. 2. Określenie (wybór) tematu pracy Istnieje kilka metod prowadzących do sformułowania przez studenta tematu pracy licencjackiej. 1. Prowadzący seminarium promotor, formułuje przykładowe tematy prac. Jeśli w trakcie dyskusji nad przedstawionym zakresem merytorycznym seminarium student wykaże zainteresowanie określonym tematem, promotor (z udziałem pozostałych członków grupy), może pomóc w jego ostatecznym sformułowaniu. 2. Student – ze względu na pracę w konkretnym przedsiębiorstwie lub instytucji, z racji uczestnictwa w prowadzeniu np. firmy – wykazuje zainteresowania dotyczące określonego aspektu jej działalności i ma dostęp do wszelkich informacji związanych z jej funkcjonowaniem. 3. Temat pracy może zostać zaproponowany przez firmę, która skierowała studenta na studia zaoczne i je finansuje lub instytucje i firmy współpracujące z Uczelnią. 4. Student w znacznej mierze samodzielnie określa dziedzinę tematyczną, rzadziej – konkretnie formułuje temat. Promotor może wyrazić na to zgodę i jednocześnie doradzić, jak sformułować temat. 5. Student samodzielnie określa temat. Najczęściej dzieje się tak wtedy, gdy ma on wyjątkowo pozytywne wyniki, otrzymuje wysokie oceny przy zaliczaniu 3 określonego przedmiotu lub dziedziny wiedzy, stale interesuje się tą dziedziną i wynikami prowadzonych w jej ramach badań w kraju i za granicą. W zasadzie, praktycznie w olbrzymiej większości przypadków, działania i pomoc promotora sprowadzają się do skonkretyzowania tematu pracy po wcześniejszym, czasem wspólnie ze studentem, przeanalizowaniu układu pracy, jej części składowych, wykazaniu specjalnych zagrożeń i niespodzianek, na które może napotkać student w trakcie kolejnych semestrów pisania pracy. 3. Część empiryczna pracy licencjackiej Do napisania części empirycznej pracy dyplomowej wymagana jest na ogół prezentacja rzeczywistości (gospodarczej, politycznej). W pracy licencjackiej zwykle w jednym rozdziale, należy przedstawić wyniki własnych badań i analiz praktycznych. Często studenci stają przed dylematem „jak można podchodzić do badań” lub też, „co badać”. Odpowiedzi na to pytanie mogą być różne: 1. Można badać całą gospodarkę, światową, europejską, lub narodową z jakiegoś punktu widzenia, np. bezrobocia, inwestycji, przepływów kapitałowych, rozwoju regionalnego itp. 2. Można analizować gospodarkę konkretnej organizacji, jej strukturę organizacyjną, politykę, strategię, reorganizację, procesy i procedury pracy, podejmowanie decyzji itp. 3. Można dokonać analizy wybranej dziedziny działania przedsiębiorstwa lub funkcjonowania jakiejś komórki organizacyjnej, np. finanse, gospodarka materiałowa, technologia, marketing, zarządzanie zasobami ludzkimi, zarządzanie jakością, system motywacji, przepływy informacyjne, stosowanie wybranych technik komputerowych, technik zarządzania itp. 4. Można przedstawić działanie pojedynczego stanowiska pracy, kierowniczego lub wykonawczego – analiza może w tym wypadku dotyczyć np.czasu pracy, analizy procedur, stylu kierowania, zachowań organizacyjnych, technicznego wyposażenia, stosowanych w pracy programów komputerowych, wybranej techniki organizatorskiej, itp. 4. Metody badawcze stosowane w pracy licencjackiej Dokonując wyboru pracy dyplomowej dobrze jest zastanowić się nie tylko nad tematem i przedmiotem zainteresowań, ale także nad wyborem właściwej metody badawczej oraz sposobem analizy i prezentacji materiałów źródłowych. Do najczęściej wykorzystywanych metod w naukach społecznych (zarządzanie, marketing, ekonomia, politologia, socjologia, ekologia), europeistyki też to dotyczy, chociaż nauką jeszcze nie jest, zalicza się następujące: 4 Metody statystyczne – wymagają od autora pracy uzyskania szerokiej informacji o wielu obiektach po to, aby w jak najszerszym aspekcie przedstawić pewne zależności, ujawniające się dopiero przy postrzeganiu zjawisk masowych. Stosuje się, więc raczej w odniesieniu do całej gospodarki, całej firmy, grupy przedsiębiorstw, znacznej populacji ludzkiej, itp. chodzi tu faktycznie o wykazanie pewnych prawidłowości i ewentualnie przewidywanie dalszego przebiegu badanego zjawiska. Metoda porównań - w tym przypadku poddaje się analizie mniejszą liczbę obiektów, ale równocześnie porównuje się je ze sobą w układzie poziomym, pionowym, modelowym (z wzorcem), bilansowym. Porównanie daje możliwości ustalenia różnic i podobieństw, wnioskowania, co do możliwości dokonywania zmian. Metoda analizy – umożliwia opis cech i zdarzeń oraz ich interpretację. Wyróżnia się analizę statyczną (bada się wtedy zjawiska lub wielkości niezależnie od powiązań, współzależności i czasu) oraz analizę dynamiczną (uwzględnia ona zależności, zmiany, procesy przebiegające w czasie i pokazuje często czynniki wpływające na badane zjawiska). Metody analityczne wymagają dużo dokładności i obiektywizmu w formułowaniu wniosków. Metoda modelowa – w tym przypadku dąży się do porównania badanych obiektów do modeli i wzorców istniejących, np. w teorii, przepisach prawnych, modelach systemowych, technicznych, społecznych, itp. Przy porównaniu badanego obiektu z modelem można zastanawiać się nad odchyleniami od wzorca, przyczynami i konsekwencjami tych odchyleń. Metoda projektowania – nie ogranicza się do analizy, lecz proponuje określone rozwiązanie problemu. Może to być projekt nowej struktury organizacyjnej, projekt techniczny, propozycja innej procedury, projekt programu komputerowego, itp. Projekt nie musi być w przypadku pracy dyplomowej zweryfikowany w praktyce, choć można tu także przedstawić sytuację, gdy właśnie określony projekt został wdrożony do praktyki oraz zaprezentować, jakie są tego skutki. Metoda monograficzna – to wnikliwe i głębokie opisanie, najczęściej jednego obiektu – albo we wszystkich możliwych aspektach, albo z punktu widzenia wybranego zagadnienia. Można wówczas stosować kilka metod badawczych dla uzyskania pełnej informacji o obiekcie badanym)np. firmie, stanowisku, człowieku). 5. Materiały i dokumenty wykorzystywane w pracy licencjackiej W badaniach społecznych można w każdym przypadku posłużyć się istniejącymi już dokumentami i materiałami gotowymi dokonując ich analizy, albo przeprowadzić badania własne. Materiały i dokumenty gotowe dzieli się zwykle na dwie grupy. Pierwsza z nich to roczniki statystyczne i inne zbiorcze opracowania badań dostępne w bibliotekach i Internecie. Ich analiza polega na znalezieniu, przytoczeniu, porównaniu danych i zawartych w nich informacji w przekroju czasowym (jakieś zjawisko w latach) albo w przekroju przestrzennym (określone zagadnienie w różnych organizacjach czy gospodarkach). Druga grupa to dokumenty znajdujące się w badanym przedsiębiorstwie lub innej instytucji. Dokumenty instytucjonalne są bardzo 5 zróżnicowane. Mogą obejmować: dane i dokumentację finansową, sprawozdania, raporty, opracowania zarządu, rady nadzorczej i innych organów, materiały statystyczne firm, dokumenty prawne (np. statut, regulamin organizacyjny, regulamin pracy, różnego rodzaju instrukcje, opisy stanowisk, zarządzenia), protokoły, notatki, opracowania komórek doradczych, analizy i ekspertyzy zespołów zadaniowych, opracowania naukowe ekspertów, plany, programy, procedury (np. ISO, ocen pracowniczych), itp. Korzystając z gotowych źródeł i dokumentów należy pamiętać o ich wiarygodności, kompletności i aktualności. Nie należy ich także w pracy dyplomowej przepisywać. W tekście powinna się znaleźć jakaś ich analiza, wnioski i własne przemyślenia. Niekiedy można je umieścić jako załączniki. Jeśli cytowane są fragmenty takich dokumentów, należy oczywiście w przypisie powołać się na taki dokument. Poza korzystaniem z dokumentów i/lub zupełnie od nich niezależnie można przeprowadzić badania własne. W naukach społecznych do gromadzenia danych wykorzystuje się najczęściej ankiety, wywiady i obserwacje. Niezależnie od tego, w jaki sposób zostały uzyskane informacje, należy pamiętać o tym, że, aby je należycie przedstawić w pracy lic., powinny one być właściwie opracowane. Opracowywanie zebranych materiałów empirycznych polega na tym, ze się je zgodnie z tematem pracy, założeniami i tezami porządkuje, klasyfikuje, segreguje i grupuje, a niekiedy niektóre eliminuje. W dobrze napisanej pracy lic., materiały empiryczne powinny weryfikować pozytywnie, czyli potwierdzać założenia teoretyczne, lub mogą je weryfikować negatywnie, czyli pokazywać, że w praktyce w konkretnym przypadku teorie się nie potwierdzają. Oba podejścia są prawidłowe. Graficznie badania można przedstawić w formie wykresów, schematów, tabel, zestawień, wyników statystycznych, wypowiedzi uzyskanych podczas wywiadu z własnym komentarzem, charakterystyki dokumentów, wniosków, propozycji itp. ostatecznie chodzi o to, aby promotor i recenzent pracy, mogli ocenić, czy zastosowana metoda badawcza dała oczekiwane rezultaty, a tekst w części empirycznej jest interesująco i logicznie napisany. 6. Struktura pracy licencjackiej Praca licencjacka jest opracowaniem naukowym. Nie może, więc być poszerzonym referatem opisowym czy kompilacją twierdzeń teoretycznych. Powinno to być opracowanie naukowe wykazujące własną inwencję studenta, zawierające nowe opisy i nową interpretację znanych już materiałów, prezentujące i analizujące wyniki badań i własne doświadczenia, samodzielne tezy i oceny, łączące w przejrzysty sposób teorię i praktykę. 1. Strona tytułowa – (jest do wglądu w gablotce w Dziekanacie). 2. Pierwszą stronę stanowi Oświadczenie studenta o samodzielnym napisaniu przedstawionej pracy – (zostanie podane). 3. Spis treści – początkowo jest to plan pracy, który może ulegać pewnym modyfikacjom w trakcie pisania pracy. 6 4. Wstęp – powinny w nim znaleźć się następujące informacje: - uzasadnienie wyboru tematu, a więc jego znaczenie, użyteczność, okoliczności i przyczyny zainteresowania tematem, - cel pracy, czyli określenie, co autor chce w pracy wykazać, osiągnąć, - zakres przedmiotowy pracy, wykorzystane teorie, zainteresowania autora, - przedmiot badań – fakty, zdarzenia, organizacje; ich ogólne przedstawienie i charakterystyka, - zakres czasowy pracy (określenie przedziału czasu, którego dotyczy praca), - ustalenia terminologiczne i chronologiczne teorii badań, - charakter i rodzaj wykorzystywanych źródeł, - stosowane metody i techniki badawcze, - ogólna charakterystyka treści zawarta w poszczególnych rozdziałach. Wstęp powinien wprowadzać w treść pracy w taki sposób, aby po jego przeczytaniu można było odpowiedzieć na pytanie:, czego dotyczy niniejsza praca?. Z tego powodu wstęp powinien być zweryfikowany wówczas, gdy już została napisana cała praca. 4. Rozdziały i podpunkty Praca lic. powinna zawierać część teoretyczną (opartą na literaturze przedmiotu) i praktyczną (opartą na badaniach własnych autora). Konieczny jest podział treści na rozdziały i podpunkty. Najczęściej praca lic., liczy trzy rozdziały. Każdy z nich powinien dzielić się na 3-4 punkty, przy czym ich liczba może odbiegać nieznacznie od tych zaleceń. Rozwiązanie klasyczne pracy licencjackiej Rozdział I – teoretyczny, Rozdział II – analizujący przedmiot badania, Rozdział III – empiryczny Przykład dla pracy licencjackiej 1) Pierwszy rozdział teoretyczny powinien zawierać wyjaśnienie terminów zawartych w tytule pracy, przedstawić ogólne ujęcie tematu, zaprezentować teoretyczne tło zagadnienia oraz rozwinięcie tematu, a więc np. pokazać konkretne teorie zawarte w literaturze, przedstawić różnorodność podejścia do tematyki przez wielu autorów, zaprezentować istniejące w literaturze poglądy, własne komentarze do prezentowanych teorii, 2) Pierwszy rozdział empiryczny powinien zawierać prezentację organizacji, regionu, w którym przeprowadza się badania, analizowany problem, sytuację do prezentacji, zastosowane metody badawcze; 3) Drugi rozdział empiryczny powinien przedstawiać analizę i diagnozę badanego zjawiska, zaprezentować w miarę precyzyjnie problem, pokazać wyniki badań własnych i wnioski (ostatni podpunkt III rozdziału to: Wnioski). 5. Zakończenie – powinno być zwieńczeniem wywodów autora. To synteza reasumująca całą pracę. Jest to miejsce na przytoczenie celów, tez i założeń pracy ujętych we wstępie oraz przedstawienie wyniku rozważań teoretycznych, jak i przede wszystkim wniosków badawczych, refleksji, spostrzeżeń i uwag dotyczących tematu pracy, rozstrzygniętych i zasygnalizowanych w pracy kwestii. Zakończenie nie powinno zawierać bezpośredniego powtórzenia wniosków zawartych w treści pracy. Jest ono dobrym miejsce na ogólną ocenę tego, co 7 zostało w pracy szczegółowo przedstawione, a nawet na sądy wartościujące i podsumowanie propozycji poprawy oraz wnioski na przyszłość. Często dobrze napisany wstęp i zakończenie pracy wystarczy czytającemu, aby zorientować się ogólnie, czego dotyczy cała praca i jaki jest jej poziom. 6. Bibliografia – jest koniecznym składnikiem pracy lic. Bez bibliografii praca lic., nie może być przyjęta do recenzji i obrony. Bibliografia znajduje się na końcu pracy (30 POZYCJI). Jest to alfabetyczny (wg nazwisk autorów), numerowany wykaz książek, artykułów, aktów prawnych, stron internetowych i innych źródeł cytowanych oraz wykorzystanych przy pisaniu pracy. W bibliografii muszą znaleźć się pozycje literatury, które zostały zasygnalizowane w przypisach. Należy zawsze przestrzegać kolejności elementów opisu, których wzory prezentują się następująco: Opis Książki: Autor, tytuł, wydawnictwo, miejsce i rok wydania, Przykład: Griffin R., Podstawy zarządzania organizacjami, WN PWN, Warszawa 2004. Opis artykułu: Autor, tytuł artykułu, nazwa czasopisma (w cudzysłowie), rok, numer. Przykład: Chełpa S., Antykwalifikacje kierownicze, „Przegląd Organizacji”, nr 2, 2004. Opis aktu normatywnego: Tytuł (rozporządzenie, uchwała, ustawa, zarządzenie). Nazwa organu promulgacyjnego (Monitor Polski, Dziennik Ustaw, Dziennik Urzędowy…), rok, numer, pozycja. Przykład: Ustawa z dnia 23 grudnia 1988 r. o działalności gospodarczej, DZ.U.1988, nr 41, poz. 324. Opis pracy pochodzącej z Internetu: a) w przypadku, gdy znany jest autor, np.: Wierzbicki A., - http://www.itl.waw.pl.,15.03.02 b) w przypadku, gdy autor nie jest znany: http://www.kariera.wprost.pl., 21.11 7. Spis tabel i rysunków – w tekście powinny być one ponumerowane w kolejności ukazywania się a następnie w takiej samej kolejności przedstawione w spisie, z podaniem strony, na której znajdują się w pracy 8. Załączniki. Mogą to być: - większe zestawienia liczbowe w postaci tabel (np. dane bilansowe), - obliczenia uzupełniające (dane statystyczne), - wzory ankiet, - tekst wywiadu, - technika obserwacji, - wypełnione testy, - mapy, plany, - większe wykresy, schematy, rysunki, - wyciągi z aktów prawnych lub pełne ich teksty, - wydruki komputerowe, 8 - wzory druków, dokumentów formalnych, - foldery, - inne materiały empiryczne. Oczywiście, nie zawsze istnieje potrzeba zamieszczenia tego typu materiałów na końcu pracy w postaci załączników. Wszystkie załączniki należy ponumerować kolejnymi numerami cyfr arabskich, pisząc w górnym prawym rogu strony Załącznik nr W tekście głównym pracy również należy powołać się na zawarte w nim materiały przez podanie odpowiedniego numeru załącznika. Każdy załącznik należy umieścić na osobnej stronie 7. Numeracja, przypisy w pracy licencjackiej 1. Numeracja Wszystkie karty wydruku są objęte ciągłą paginacją, traktując jako pierwszą stronę tę, na które rozpoczyna się tekst wstępu, jako ostatnią tę, na której kończy się bibliografia (lub, jeśli są, spisy tablic czy rysunków). Nie numeruje, ( choć wlicza do kolejności stron) strony tytułowanej, spisu treści. Numeruje się strony zwykle u dołu strony po środku lub z prawej strony. Tabele muszą mieć swoją odrębną numerację. Z prawej strony nad tabelą (Tabela 1), nieco niżej odpowiednio rozplanowany tytuł tabeli. Pod tabelą: Źródło: opracowanie własne, lub Źródło: opracowanie własne na podstawie….Podobne reguły dotyczą rysunków. Numerowanie rozdziałów – cyframi rzymskimi, a podpunktów w rozdziałach – cyframi arabskimi. 2. Przypisy i cytaty Wykorzystywanie cudzego dorobku naukowego, bez powołania się na autora, w świetle ustawy o prawie autorskim to plagiat. Stąd w pracy lic., muszą występować przypisy do tekstu. Cudzy tekst może być wykorzystany na dwa sposoby: 1) Jako dosłowne przytoczenie, czyli cytat (w cudzysłowie), 2) Jako powołanie się na myśl autora, jego pomysły czy teorie. Dobrze jest w odsyłaczu zastosować skrót: por., lub zob. Przykłady stosowania przypisów Przykład 1: Dzieło napisane jest przez jednego, dwóch lub trzech autorów: 1 T. Gruszeczki, Współczesne teorie przedsiębiorstwa, WN PWN, Warszawa 2002, s. 42. 2 S.P. Robbins, D.A. DeCenzo, Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa 2002, s. 83. 3 L. Garbarski, L. Rutkowski, W. Wrzosem, Marketing: punkt zwrotny nowoczesnej firmy, Wyd. 2. PWE, Warszawa, 1996, s. 110. Przykład 2: Dzieło napisane, przez co najmniej czterech autorów – podajemy nazwisko pierwszego z nich z dodatkiem skrótu „i in.” (i inni): 4 W. Baka (i in.), Planowanie gospodarki narodowej, PWE, Warszawa 1976, s. 47. Przykład 3. Dzieło jest pracą zbiorową (zbiór prac kilku autorów pod redakcją). Opis rozpoczynamy od tytułu dzieła: 9 5 Podstawy marketingu, red. J. Altkom, Instytut Marketingu, Kraków 1995, s. 100. Lub: 6 Przedsiębiorstwo przyszłości, red. W.M. Grudzewski, I.K. Hajduk, Difin, Warszawa 2001, s. 128. Przykład 4. Artykuł zamieszczony w pracy zbiorowej: 7 W. Szymoniuk, Tworzenie sprawnych systemów zarządzania, [w:] Zarządzanie współczesnym przedsiębiorstwem, red. W. Kowalczewski, WA Dialog, Warszawa 2002, s. 126. 8 L. Zbiegiem-Maciąg, Etyka w zarządzaniu organizacją, [w:] Etyka biznesu, red. J. Dietl, W. Gasparski, PWN, Warszawa 1997, s. 217-229. Przykład 5. Artykuł zamieszczony w czasopiśmie: 9 P. Tarka, Kreatywny menedżer marketingu, „Manager”, nr 11(62)2002, s. 53. Przykład 6. Przypis do wywiadu: 10 M. Musiał, Reklama musi być uczciwa, rozmowę przeprowadził A. Czarnecki, „Marketing i rynek”, nr 11/1995, s. 29-32. Przykład 7. Przypisy do norm należy przejmować ze strony tytułowej lub nagłówka normy. W opisie normy należy podać jej numer (wszystkie oznaczenia literowe i cyfrowe) oraz tytuł i podtytuł, np.: 11 ISO 9001: 1993 Systemy jakości. Model zapewnienia jakości w projektowaniu, konstruowaniu, produkcji, instalowaniu i serwisie. Przykład 8. Właściwe stosowanie przepisowych skrótów: 12 S. Gajda, Podstawy badań stylistycznych nad językiem naukowym, PWN, Warszawa 1982, s.20. Jeśli w kolejnym przypisie, będziemy chcieli odwołać się do tej samej książki, mamy na to kilka sposobów: 13 Ibid., s. 25 (lub: Ibidem, s. 25). Albo 14 Tamże, s. 25. Albo 15 Op.cit., Op.cit. 25. Przykład 9. Jeśli będziemy chcieli się odwołać do innej książki Stanisława Gajdy, zrobimy to tak: 16 Id. (lub: Idem), Współczesna polszczyzna naukowa, PIW, Opole 1990, s. 50. 10 Albo tak: 17 Tenże, Współczesna polszczyzna naukowa, PIW, Opole 1990, s. 50. Przykład 10. Przypis do artykułu w czasopiśmie elektronicznym: 18 M. Lejman, Komputer złośliwa bestia, „PC World Komputer” [on line], nr specjalny: Na wakacje, [on line], [dostęp: 10 czerwca 2004]. http//www.pcworld.pl/artykuly/24772html Przykład 11. Przypis do elektronicznego wydawnictwa zwartego ma postać: 19 W. Sudrosz, Czynności bankowe zastrzeżone dla banków, [CD-ROM], Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz 2003. Albo 20 System informacji prawnej LEX Delta [on line], Wydawnictwo Prawne Lex, Sopot 2002, aktualizacja 1 września 2004 [dostęp: 10 czerwca 2003]. Przypisy dzieli się na: 1. rzeczowe (objaśniające i komentujące fragmenty tekstu głównego, np. zwroty, terminy naukowe), 2. słownikowe (podające znaczenie terminów obcojęzycznych), 3. bibliograficzne (zawierające opisy dokumentów, z których pochodzą informacje i cytaty zawarte w tekście głównym pracy – te zostały przedstawione w przykładach powyżej). Tekst jest przeznaczony do użytku i potrzeb seminarzystów, przygotowujących pod moim kierunkiem pracę licencjacką. Ze wskazówek mogą także korzystać pozostali studenci/seminarzyści za zgodą swojego Promotora, który może przedstawić inne zasady przygotowania pracy dyplomowej, do których dyplomanci powinni się zastosować Z poważaniem Dziekan WSE Dr Małgorzata Bielecka Kutno, 7 kwietnia 2015 r. 11