FBT-07-061-ED CLITRAVI-EFFAT Final Joint_declaration_PL
Transkrypt
FBT-07-061-ED CLITRAVI-EFFAT Final Joint_declaration_PL
FBT-07-061-ED Wspólna deklaracja: Wspieranie zatrudnienia w europejskim przemyśle przetwórstwa mięsnego 1. Warunki ogólne1 Znaczna część przemysłu mięsnego jest jeszcze nadal przemysłem wrażliwym kosztowo. Branża ta całkowicie jest uzależniona od kształtowania się wykazującego silną konkurencję rynku zbytu. W państwach członkowskich Unii Europejskiej przemysł mięsny można uznać za ważny czynnik gospodarczy. Produkcja, przetwórstwo oraz konserwacja mięsa i wyrobów mięsnych w 25 krajach UE stanowi 16,0% całkowitej produkcji artykułów spożywczych, napoi i tytoniu. W 25 krajach UE export mięsa i wyrobów mięsnych wyniósł w 2006 roku 10.6% całkowitej produkcji artykułów spożywczych, napoi i tytoniu. Szacowana wartość exportu wyniosła 5,2 miliardy EUR, wartość importu mięsa i wyrobów mięsnych jest wielkością podobną. W 25 krajach UE zgodnie z danymi z 2003 roku pracowało w sektorze przetwórstwa mięsnego ponad 1 mln ludzi, więcej niż jedna piąta (22,4 %) pracujących przy produkcji artykułów spożywczych, napoi i tytoniu. Niemcy, Francja i Zjednoczone Królestwo razem dały więcej niż połowę całkowitej produkcji przemysłu mięsnego 25 krajów UE (w 2003 roku 55,3 %) i zatrudniały więcej niż połowę zatrudnionych w branży (w 2003 roku 50,4 %). Znaczna była również ilość pracujących w przemyśle przetwórstwa mięsnego w Polsce (11,9 % zatrudnionych w 25 krajach UE), ale Dania była jedynym krajem członkowskim, gdzie w 2003 roku ruszyła w przemyśle przetwórstwa mięsnego znaczna specjalizacja (przyczyniła się do wartości produktów przemysłowych ponad dwukrotnie niż średnia w 25 krajach UE). 2. Cel deklaracji EFFAT i CLITRAVI, organizacje pracodawców i pracobiorców europejskiego przemysłu mięsnego pragną przyczynić się do rozwoju europejskiego przemysłu mięsnego, stworzenia nowoczesnego, skutecznego, skierowanego na rynek, utrzymywalnego i konkurencyjnego, zatrudniającego wykształconych oraz motywowanych pracowników i oferującego takie możliwości pracy przemysłu produkcyjnego. 1 Komisja Europejska Commission: European Business Facts and Figures, Wydanie 2006 Dlatego EFFAT2 i CLITRAVI3 proponują, aby decyzje mające na celu poprawę zatrudnienia podejmować biorąc pod uwagę poniższe dwa względy: • Stworzenie takiego środowiska, w którym przedsiębiorstwa znajdą podstawowe warunki zapewniające stworzenie i utrzymywalność dobrej jakości miejsc pracy; • Potrzebne są inicjatywy proaktywne z udziałem każdej z zainteresowanych stron w tym celu, aby powstałe miajsca pracy były utrzymywalne, zapewniały atrakcyjną pracę i karierę dla pracobiorców, i jednocześnie zyski dla przedsiębiorstw. 3. Subsydiarność EFFAT i CLITRAVI są mocno przekonane, że przy całkowitym poszanowaniu zasady pomocniczości, w poniżej wymienionych branżach należy podejmować działania wspierające zatrudnienie na najbardziej odpowiednich poziomach (UE, narodowy, regionalny, miejscowy lub przedsiębiorstw). 4. Kształtowanie takiego środowiska, w którym przedsiębiorstwa znajdują podstawowe warunki zapewniające stworzenie i utrzymywalność dobrej jakości miejsc pracy. Działania podejmowanie dobrowolnie należy przedkładać nad działaniami obowiązkowymi i dlatego przed złożeniem propozycji ustawodawczych należy je najpierw przemyśleć. Przepisy prawne powstałe na poziomie europejskim należy przekazać przedsiębiorstwom w formie łatwej do stosowania. W tym celu należy zapewnić aby przepisy prawne: • Były łatwo zruzumiałe i możliwe do adaptacji • Oznaczały możliwie najmniej dalszych obciążeń • Brały pod uwagę specyfikę przemysłu mięsnego • Koncentrowały się raczej na celach niż na środkach • W każdym państwie członkowskim mogły być jednakowo, przejrzyście i konsekwentnie realizowane Bezpieczeństwo artykułów spożywczych ma podstawowe znaczenie. Jakość i bezpieczeństwo mięsa są elementami kluczowymi z punktu widzenia wzrostu utrzymywalności przemysłu mięsnego i bezpieczeństwa miejsc pracy w tej branży. W dziedzinie bezpieczeństwa artykułów spożywczych brak harmonizacji punktów pomiarowych i praktyk narodowych, jak również ograniczony charakter wymierzanych kar, mogą stworzyć niebezpieczne okoliczności i doprowadzić do niepożądanych następstw. Dlatego w każdym państwie członkowskim należy zagwarantować skuteczną i spójną realizację przepisów prawnych UE i wyników potrzebnego nadzoru. 2 EFFAT to Europejska Federacja Związków Zawodowych Przemysłu Spożywczego, Rolnictwa i Turystyki. EFFAT reprezentuje interesy pracobiorców w instytucjach Unii Europejskiej, wspomaga pracę ERZ i jest uznanym partnerem socjalnym, prowadzi owocne dialogi socjalne z europejskimi federacjami pracodawców. 3 CLITRAVI to europejskie centrum kontaktów niezależnych narodowych organizacji przemysłu mięsnego i przetwórstwa mięsnego, które wypełnia różne zadania. Na poziomie UE, CLITRAVI jest organizacją ochrony interesów. W swojej działalności skupia się na kwestiach gospodarczych i regulacyjnych. 2 Naszym wspólnym interesem jest walka przeciwko występującym w przemyśle (przetwórstwa mięsnego) mięsnym działań niezgodnych z prawem i zapobieganie tym zjawiskom. Niestety jeszcze wciąż możemy doświadczać w niektórych państwach członkowskich UE działania, w czasie których nie mający oporów biznesmeni w sposób niezgodny z prawem pomijają przepisy bezpieczeństwa artykułów spożywczych, podatkowe i socjalne, narażając przez to image branży i ryzykując zaufanie konsumentów do wyrobów przemysłu mięsnego. CLITRAVI i EFFAT stanowczo potępiają działania niezgodne z prawem i żądają dla łamiących prawo surowszych kar. CLITRAVI i EFFAT oświadczają, że konkurencję w przemyśle mięsnym należy oprzeć na jakości i innowacji, a nie na podejrzanych działaniach, które służyłyby obniżeniu kosztów przedsiębiorstwa, ale szkodzą konsumentom, konkurentom i pracobiorcom. W wielu krajach europejskich rynek detaliczny artykułów spożywczych jest zdominowany przez kilku detalicznych gigantów. Duże firmy multiple retailer (hipermarkety, supermarkety i dyskonty) wywierają nacisk na dostawców, polegający na obniżaniu cen w interesie osiągniecia własnych celów handlowych (udział w rynku i/lub maksymalizacja zysku). Obok zniżek uzyskiwanych na tranzakcjach z dostawcami, siła nabywcza może manifestować również w tych zobowiązaniach kontraktowych, które są wymuszane przez firmy handlu detalicznego na dostawcach, np. ceny z list, obniżki, wsteczny dyskont na już sprzedane towary, znaczny wkład w koszty promocji handlu detalicznego oraz obstawanie przy wyłączności na dostawy. Zmusza to stale dostawców do obniżki kosztów gdzie jest to tylko możliwe, co w rezultacie ma wpływ na wynagrodzenia i również wewnętrzne warunki przedsiębiorstw. Dlatego CLITRAVI i EFFAT wspierają wszystkie takie inicjatywy, które stwarzają większą przejrzystość i bardziej zrównoważone możliwości zarobkowe w całości łańcucha dostawców artykułów spożywczych. 5. Potrzebne są inicjatywy proaktywne w tym celu, aby stwarzane miejsca pracy były utrzymywalne, zapewniały pracobiorcom atrakcyjną pracę i karierę, i jednocześnie przynosiły zyski przedsiębiorstwom. EFFAT i CLITRAVI mocno wierzą w skuteczność narodowych minimalnych standardów płacy i warunków pracy. Te standardy stanowią ważny środek w zmniejszeniu socjalnych nadużyć i zniekształceń uczciwej konkurencji gospodarczej pomiędzy przedsiębiorstwami i państwami członkowskimi, jak również są niezbędne do stopniowego wprowadzania standardów o szerokim zakresie we wszystkich państwach członkowskich Wspólnoty. Wolny przepływ siły roboczej jest jedną z założycielskich idei Unii Europejskiej od Traktatu Rzymskiego. Piąte poszerzenie UE umożliwiło przedsiębiorstwom w 15-tu krajach UE na przyciągnięcie z nowych państw członkowskich wykwalifikowanych i motywowanych pracobiorców. Ci pracobiorcy często zarabiają swoją pracą znacznie więcej niż zarobki w ich krajach ojczystych. Mimo to, połączenie tej doktryny z zasadą wolnego przepływu usług doprowadziło w Europie bez granic do nadużyć. 3 Zatrudnianie mobilnych, migracyjnych pracobiorców w statusie samozatrudnienia miało negatywne skutki zarówno dla przedsiębiorstw jak i dla pracobiorców, oraz spowodowało zniekształcenia w konkurencji na podstawie składek socjalnych. Na podstawie sytuacji „zdanych na łaskę migracyjnych pracobiorców” otworzyła się możliwość płacenia im niższych zarobków niż pracobiorcom miejscowym. Wszystko to doprowadziło to negatywnej spirali warunków pracy i uzupełniania pracy z najtańszych źródeł. Dlatego należy wzmacniać walkę z nielegalnym zatrudnianiem. Należy wymierzać surowsze kary na łamiących prawo. Szukających pracy poza granicami należy informować o obowiązujących w kraju podejmowania pracy prawach pracobiorców. EFFAT i CLITRAVI proponują niezależny system pozwoleń dla agencji pośrednictwa pracy i pracobiorców pracujących w statusie samozatrudnienia. Poprzez to, możnaby stworzyć „białą listę” agencji/pracobiorców, z której możnaby korzystać w całej UE. Gdzie jest to możliwe należy poprawiać wykształcenie. W przemyśle mięsnym należy również zwiększać poziom automatyzacji. Obok problemów higieny i bezpieczeństwa związanych z artykułami spożywczymi (biologiczne czynniki działające, substancje chemiczne itp.) również wiele innych niebezpieczeństw zagraża zdrowiu oraz fizycznemu samopoczuciu pracobiorców (powtarzająca się praca, stres itp.) Mimo, że można udowodnić, że higiena i bezpieczeństwo w miejscu pracy są czynnikami mającymi wpływ na wydajność, inwestycje poprawiające jakość środowiska pracy nie stały się jeszcze rozpowszechnioną praktyką w państwach członkowskich. Jakość należy traktować jako napęd – wytycznych strategii lizbońskiej - kwitnącej godspodarki, większej ilości i lepszej jakości miejsc pracy oraz przyjmującego społeczeństwa. EFFAT i CLITRAVI inicjują do skłaniania i wzmacniania poprawy sytuacji warunków pracy przemysłu mięsnego w państwach członkowskich. Należy uczynić bardziej skutecznym i zharmonizować w całości łańcucha artykułów spożywczych kontrole weterynaryjne i inne, które przeprowadzają wykwalifikowani i niezależni nadzorujący, od gospodarstwa do sklepu. Poprzez pomiary standardów, struktur i praktyk narodowych (benchmarking) będzie można rozpocząć kształtowanie wspólnych europejskich praktyk i standardów. Bezpieczeństwo artykułów spożywczych należy zapewnić w trakcie produkcji, nie można tym kierować. Dlatego utrzymywalny przemysł mięsny potrzebuje więcej, dobrze wykwalifikowanych, osiągalnych pracobiorców, i jest to podstawową potrzebą utrzymywalnego europejskiego przemysłu artykułów spożywczych. Zagadnienie szkolenia zawodowego i wykształcenia jest wspólną odpowiedzialnością pracodawców i pracobiorców. 4 6. Dalsze kroki CLITRAVI i EFFAT Dwie organizacje wspólnie wzywają do realizacji powyższych działań oraz założeń, i dlatego między innymi: • Systematycznie prowadzą wymianę informacji i opinii • Wydają wspólne oświadczenia • Uruchamiają wspólne projekty • Organizują wspólne seminaria na temat aktualnych zagadnień celem wymiany informacji i opinii. EFFAT i CLITRAVI życzą sobie pełnej konsultacji od Komisji Europejskiej w obu fazach artykułów 138 i 139 Traktatu Amsterdamskiego związanej z rozwojem wypadków oddziaływania socjalnego na poziomie Wspólnoty. Podpisano: Budapest, 02.07.2007.* Podpisujący Harald Wiedenhofer Podpisujący Jan Heemskerk * Prawnie obowiązująca jest wyłącznie wersja w języku angielskim. 5