1 Kuratorium Oświaty w Opolu Przykład dobrej praktyki Nazwa

Kuratorium Oświaty w Opolu
Przykład dobrej praktyki
Nazwa szkoły / placówki
Dyrektor szkoły /
placówki
Koordynator DP
Adres
Liczba nauczycieli
1
Obszar w którym
wprowadzono DP
(X zaznaczyć właściwe)
Temat DP
Cel/cele DP
koncepcja zmian
Zespół Szkół Miejskich nr 4
Publiczna Szkoła Podstawowa nr 16
mgr Mieczysław Dąbrowski
mgr Ilona Szafarczyk
fax.
e-mail
ul. Sławięcicka 96 tel.
47-230
77-483-48-71 77-438-48-71
Kędzierzyn-Koźle
Liczba uczniów
Liczba oddziałów
104
3 + 1 oddz. Przedszkolny + odz.
Świetlica
Nauczanie i uczenie się,
X
Wychowanie i opieka
X
Szkoła w środowisku
X
Organizacja i zarządzanie
Inne obszary
(określić jakie)
Działania promujące czytelnictwo wśród uczniów kształcenia
zintegrowanego, świetlicy socjoterapeutycznej oraz dzieci
przedszkolnych.
Rozbudzenie indywidualnych zainteresowań
czytelniczych.
Wzbudzenie szacunku do słowa pisanego.
Zwiększenie zainteresowania literaturą dla dzieci.
Kulturalne obcowanie z książką.
Umiejętność zorganizowania czasu wolnego.
Rozwijanie wyobraźni.
Nauka, poprzez zabawę.
Krótki opis DP
W celu propagowania czytelnictwa w naszej szkole i
środowisku, podjęłam pewne działania, które przejawiały się w
następujący sposób. Opracowałam i wdrożyłam projekt
spotkań czytelniczych ph. „Poznajemy bajki i baśnie krajów
Unii Europejskiej”. Celem tego projektu było:
• przybliżenie dzieciom zagadnień związanych z Unią
Europejską;
• poznanie ważniejszych miast i ciekawych miejsc z
omawianego państwa;
• rozbudzenie zainteresowań czytelniczych;
• wzbudzenie szacunku do słowa pisanego;
• kulturalne obcowanie z książką.
W spotkaniach uczestniczyły dzieci ze świetlicy szkolnej, czyli
uczniowie z klas I-IV. Moje działania były skorelowane z
ogólnym projektem dydaktycznym szkoły na ten rok.
Spotkania te przybliżyły dzieciom pojęcie ~Europa~.
Uczniowie zapoznali się z mapą Europy i położeniem
omawianego w danym miesiącu kraju. Poznali także wiele
1
ciekawych informacji dotyczących poszczególnych stron
Europy. Bez trudu odnajdywali na mapie wskazane państwo
europejskie. Cała akcja polegała na zorganizowaniu
cyklicznych spotkań, w czasie, których, nauczycielbibliotekarz
(czyli
ja),
czytał
dzieciom
książki.
Wprowadzeniem do lektury była zawsze rozmowa na temat
kraju, z którego pochodzi przedstawiana historia. Po
zapoznaniu się z opowiadaniem uczniowie odpowiadali na
zadane im pytania, dotyczące wysłuchanej treści, oraz
wykonywali pracę plastyczną. Organizacja tych spotkań miała
służyć rozbudzeniu czytelnictwa oraz dziecięcej wyobraźni, w
świecie zdominowanym przez kulturę gotowych obrazów.
Chciałam także zwrócić uwagę, na różnice i podobieństwa
między bajkami pochodzącymi z różnych stron Europy oraz
faktu zwycięstwa dobra, prawdy i piękna we wszystkich
opowieściach. Prace plastyczne wykonywane były na małych
formatach, w formie figur geometrycznych. To dodatkowo
miało uczyć, oraz wskazać, które z kształtów odpowiadają
dzieciom najbardziej. Mały format miał również zachęcać do
zarysowania całej powierzchni. Cała akcja została
podsumowana na apelu poświęconemu Majowemu Świętu
Książki, a najlepsi słuchacze i autorzy prac plastycznych
zostali uhonorowani dyplomami i upominkami. Zwieńczeniem
wysiłków dzieci była wystawa prezentująca plansze z pracami
plastycznymi oraz listą wyróżnionych osób.
Widząc zainteresowanie i zaangażowanie uczniów w
projekty czytelnicze, postanowiłam w latach następnych
również przygotować imprezy, rozwijające zainteresowania
czytelnicze uczniów.
Opracowałam i wdrożyłam projekt spotkań czytelniczych
ph. ”Śladami polskich legend”. Były to, cykliczne spotkania w
bibliotece szkolnej, organizowane w ramach akcji „Cała Polska
czyta dzieciom”. Celem tych spotkań było:
• przybliżenie uczniom legend z różnych stron Polski;
• poznanie ciekawych miejsc w różnych regionach
naszego kraju;
• rozwijanie
indywidualnych
zainteresowań
czytelniczych;
• rozbudzenie szacunku do książki;
• zwiększenie zainteresowania literaturą dla dzieci.
Raz w miesiącu czytałam dzieciom wybraną legendę. Na
mapie zaznaczaliśmy miejsce, które poznaliśmy na kolejnym
spotkaniu, rozmawialiśmy o zabytkach poznanych miast i
różnych ciekawostkach. Wytyczaliśmy szlak na mapie, który
już przeszliśmy. Każde spotkanie kończyło się zagadką, której
rozwiązanie podawałam na następny raz. Po zapoznaniu się z
treścią książki uczniowie ustalali wspólnie symbol, który
kojarzył się z daną legendą i wykonywali ilustracje do niej.
Spotkania zaczynaliśmy od przypomnienia, gdzie już byliśmy
wcześniej. Uczniowie uczyli się także piosenki o książce,
której tekst wywieszony jest na planszy w bibliotece. Słowa i
melodia to mój własny pomysł. Cała impreza czytelnicza
2
została podsumowana na apelu z okazji Dni Książki. Na tym
właśnie spotkaniu, w którym uczestniczyli wszyscy uczniowie
klas I-III wraz z wychowawcami, przedstawiałam między
innymi wyniki konkursów zorganizowanych specjalnie na
potrzeby tej imprezy. A były to:
• konkurs na najlepszy rysunek ze spotkań;
• konkurs na największą ilość odgadniętych zagadek;
• rozstrzygnięcie konkursu czytelniczego dotyczącego
naszych spotkań.
Na zakończenie apelu dzieci wspólnie zaśpiewały piosenkę
wyuczoną na naszych spotkaniach czytelniczych. Wszystkie
prace plastyczne uczniów, wykonywane podczas odwiedzin w
bibliotece, utworzyły wystawę, którą mogli podziwiać koledzy
i koleżanki, nauczyciele i rodzice. Spotkania podobały się
uczniom i nauczycielom. Przebieg całej imprezy czytelniczej
został uwieczniony na zdjęciach i udokumentowany w kronice
biblioteki szkolnej.
Chcąc wyjść naprzeciw nowym zadaniom, jakie stawia
przed nami codzienność, moje następne starania o wzrost
zainteresowania książką, postanowiłam odnieść do dzieci
uczęszczających do świetlicy socjoterapeutycznej. Ogólnie
wiadomo, że dzieci tam zapisane potrzebują specjalnego
zainteresowania i pomocy, w różnych sferach ich życia. Często
wielu z nich nie ma środków, aby tworzyć własne biblioteczki
domowe, w związku z tym postanowiłam im przybliżyć świat
książek w trochę niecodzienny sposób.
Opracowałam i wdrożyłam, właśnie dla wspomnianych
uczniów, cykl spotkań czytelniczych ph.” Popołudnie z bajką”.
Celem tych spotkań było:
• zapewnienie uczestnikom dostępu do literatury dla
dzieci i młodzieży;
• integracja w grupie;
• doskonalenie swobodnych wypowiedzi;
• umiejętność odnalezienia różnic między książką, a jej
ekranizacją;
• umiejętność zorganizowania czasu wolnego;
• rozbudzenie własnych zainteresowań;
• nauka, poprzez zabawę.
Postanowiłam zainteresować dzieci książką, ale nieco inaczej,
niż robię to, na co dzień. Miałam do dyspozycji specyficzną
grupę czytelników, których chciałam uaktywnić poprzez
zabawę. Każde spotkanie zaczynało się od przeczytania
przygotowanego przeze mnie opowiadania, czy historyjki,
która miała także swój odnośnik w postaci ekranizacji, jako
bajka, czy film dla dzieci. Dzięki temu dzieci znajdowały
podobieństwa i różnice występujące w książce oraz w
sfilmowanej jej wersji.
Mogli oni zapoznać się z ekranizacjami różnych bajek, a także
pośpiewać i potańczyć przy dobrze znanych im dziecięcych
piosenkach. Każde spotkanie z bajką niosło z sobą inne
przesłanie:
3
•
•
•
•
metody realizacji
jak się zachowywać wśród rówieśników i w rodzinie;
jak postępować, by być lubianym;
kto jest moim prawdziwym przyjacielem;
w jaki sposób tolerować zachowanie innych
rówieśników, itp.
Dzieci po każdym spotkaniu wykonywały ilustracje do bajki,
które zostały zaprezentowane na kolorowych plakatach. Z co
miesięcznych spotkań został wyłoniony zwycięzca najlepszego
rysunku, którego wszyscy poznali na uroczystym
podsumowaniu w czerwcu. Odbył się także konkurs
czytelniczy, dotyczący znajomości treści poznanych bajek oraz
przeprowadzonych spotkań. Zwycięzca również został
nagrodzony na ostatnim podsumowaniu. Laureaci otrzymali
nagrody, a wszyscy uczniowie biorący udział w „Popołudniu z
bajką” otrzymali słodki poczęstunek i balony. Nie mogło
zabraknąć pamiątkowego zdjęcia, które dołączone jest do
kroniki biblioteki. Należy również nadmienić, iż spotkania z
uczniami odbywały się popołudniu, a bibliotekarz prowadził je
społecznie (1,5 godziny każde).
Moje działania edukacyjne, wychowawcze i opiekuńcze
znalazły także swoje miejsce, wśród dzieci z zaprzyjaźnionego
Publicznego Przedszkola Nr 18. Dla nich to właśnie, wspólnie
z zespołem nauczycieli kształcenia zintegrowanego,
opracowałam propozycję współpracy, aby zacieśnić nasze
kontakty, i aby dzieci odnosiły z tego spore korzyści. Już od
trzech lat prężnie współpracuję z nauczycielami przedszkola.
Objawia się to częstymi odwiedzinami klasy „0” oraz grupy 34 latków w bibliotece szkolnej. Organizuję dla nich imprezy
czytelnicze, które cieszą się sporym powodzeniem:
• spotkanie z okazji Międzynarodowego Miesiąca
Bibliotek Szkolnych;
• Święto Pluszowego Misia;
• spotkanie choinkowe;
• spotkanie z okazji Majowego Święta Książki.
Dzięki moim staraniom pozyskuję nowych czytelników. Dzieci
poprzez częste odwiedziny biblioteki wyrabiają w sobie:
• nawyk kontaktu z książką;
• swobodnie poruszają się po bibliotece;
• sprawnie odnajdują salę, gdzie można wypożyczyć
książkę;
• od pierwszej klasy Szkoły Podstawowej, korzystają
swobodnie z czytelni;
• znają zasady zachowania się w bibliotece.
Są to bardzo przydatne umiejętności, które dalej są
wykorzystywane i kształcone w mojej pracy z czytelnikiem.
Szkoła dzięki tym wczesnym zabiegom zyskuje wytrawnych
czytelników biblioteki, którzy zaczynają w sposób
przemyślany z niej korzystać.
Pogadanka przygotowana przez nauczyciela
bibliotekarza.
Organizowanie konkursów czytelniczych.
4
uczestnicy i ich rola w DP
Zaangażowane środki
a) osobowe
b) materialne
środki finansowe
czas realizacji
efekty
wpływ na uczniów
wpływ na pracę szkoły,
wpływ na środowisko
lokalne.
Organizowanie konkursów plastycznych.
Wystawy prac plastycznych dzieci.
Nauka piosenki.
Wyeksponowanie miejsca przeznaczonego na realizację
spotkań czytelniczych.
Uczestnikami spotkań czytelniczych są dzieci z klas I – III,
IV – VI oraz dzieci przedszkolne.
Pomocni byli także nauczyciele wychowawcy klas I – III oraz
nauczyciele przedszkola.
Główną - zaangażowaną osobą – w celu rozbudzenia
wrażliwości czytelniczej dzieci, był głównie nauczyciel –
bibliotekarz. Sama prowadziłam spotkania czytelnicze, na
które, również samodzielnie przygotowywałam wszelkie
pomoce materialne, w postaci np.: książek, map, filmów,
prezentacji multimedialnych, ilustracji, itp.
Środki finansowe, przeznaczone na słodki poczęstunek,
dyplomy oraz nagrody rzeczowe pozyskane zostały przez
nauczyciela – bibliotekarza, jako sponsoring własny oraz z
rabatów książkowych, w ramach przeprowadzonych
Kiermaszów Książki.
Od 5 lat.
Korzyści zastosowania DP:
Na efekty z przeprowadzonych spotkań nie trzeba było długo
czekać. Już w następnych dniach można było zauważyć wzrost
czytelnictwa w klasach młodszych. Również dzieci starsze z
rozwagą dobierały lekturę dla siebie, a ponadto polecały
książki swoim kolegom i koleżankom. Ale największym
sukcesem było rozważne wypożyczanie książek przez byłych
przedszkolaków, którzy następnie zasilili szeregi uczniów
naszej szkoły. Dzieci te poruszały się po bibliotece, jak
wytrawni czytelnicy.
Widząc zainteresowanie i zaangażowanie uczniów w projekty
czytelnicze, postanowiłam w latach następnych również
przygotować imprezy rozwijające zainteresowania czytelnicze
uczniów. Dzieci z chęcią uczestniczyły w spotkaniach,
potrafiły współpracować w grupie. Niektórzy zaczęli tworzyć
własne biblioteczki domowe. Poprawiło się zachowanie
niektórych uczniów, co zostało zauważone przez innych
nauczycieli. Dzieci wiedzą, jak miło i przyjemnie spędzać czas
wolny.
Efektem podjętych przeze mnie działań, jest między innymi:
poprawa oceny zachowania oraz poprawa wyników nauczania.
Dzieci częściej sięgają po lektury, co rozwija i wzbogaca ich
słownictwo. Przekłada się to na poprawę ocen z języka
polskiego, ale i również z innych przedmiotów. Najmłodsze
dzieci nie mogą się doczekać „Pasowania na Czytelnika”.
Dzięki podjętym przeze mnie działaniom szkoła jest
pozytywnie postrzegana w środowisku lokalnym. Wszystkie
imprezy organizowane przez bibliotekę szkolną są opisywane
w lokalnej „Gazecie Sławięcickiej”, która dociera również za
Ocean. Bogato opisuję także współpracę z zaprzyjaźnionym
Przedszkolem, dzięki której pozyskuję nowych, wytrawnych
5
czytelników. Zadowolone dzieci - to także zadowoleni
Rodzice. Pozytywnie rozwija się także moja współpraca z
Miejską
Biblioteką
Publiczną,
Księgarniami
oraz
Wydawnictwami Książkowymi.
Monitoring/ewaluacja
formy monitorowania,
Kontrola liczby dziennego wypożyczania książek,
metoda pomiaru wyników
wykazała wzrost przeczytanych woluminów, w
DP
poszczególnych klasach (według dziennika wypożyczeń ).
Obserwacja zachowania dzieci podczas wizyt w bibliotece
wykazała poprawę postawy czytelniczej oraz świadomy
wybór książek.
Wiadomości i umiejętności nabyte podczas spotkań
uczniowie z chęcią prezentują podczas konkursów
czytelniczych, a ilość chętnych, do wzięcia w nich
udziału, co roku znacznie wzrasta.
działania które się
Zachęcanie uczniów do czytelnictwa w zaproponowanej przeze
sprawdziły
mnie formie, sprawdziło się. Cele zostały osiągnięte. Dzieci z
przyjemnością uczestniczą w spotkaniach bibliotecznych, z
których mogą dowiedzieć się wielu ciekawych rzeczy. Liczne
imprezy zaproponowane przez bibliotekę cieszą się dużą
popularnością wśród uczniów. Wzrasta ilość chętnych do
udziału w konkursach czytelniczych. Dzięki wcześniejszym
spotkaniom z dziećmi z przedszkola, pozyskuję nowych
czytelników na etapie nauki szkolnej. Będąc już uczniami,
doskonale sobie radzą w bibliotece i przy wyborze lektury.
Myślę, że powodzenie moich poczynań należy upatrywać w
formie przeprowadzanych spotkań, w których, za główny cel
przyjęłam: naukę – poprzez zabawę!
wnioski, uwagi, trudności w Dzięki spotkaniom czytelniczym oraz innym formom
realizacji DP:
propagowania czytelnictwa, można zauważyć wzrost
zainteresowania książką. Ale niestety, nie na długo. Ucznia
cały czas trzeba zaskakiwać nowymi ofertami. Zdobycze
współczesnej cywilizacji kuszą do częstego korzystania z nich.
Internet jest wielką konkurencją dla książki, która czasami z
nim przegrywa. Dlatego, bardzo ważne jest uświadamianie
dzieciom, iż nie należy rezygnować ze słowa pisanego. Internet
i książka mogą znakomicie funkcjonować obok siebie lub
wzajemnie się uzupełniać.
załączniki (np. prezentacja) Sprawozdania z podjętych przeze mnie działań publikowałam
na portalach edukacyjnych : www.edux.pl, www.profesor.pl.
Ukazały się także artykuły w „Gazecie Sławięcickiej”:
• „Kilka słów o bibliotece…” – Nr 70/2009 s.18
• „Kilka słów o bibliotece szkolnej” - Nr 74/2010 s.10
6