pobierz
Transkrypt
pobierz
Acta Haematologica Polonica 2011, 42, Nr 3, str. 525–530 PRACA ORYGINALNA – Original Article MONIKA PARADOWSKA, NATALIA BINKOWSKA, PAWEŁ PATER Ocena jakości osocza poddanego róŜnym metodom inaktywacji patogenów w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy Evaluation of plasma quality to different methods of pathogens inactivation in the Regional Blood Donor Center in Bydgoszcz Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy Dyrektor: mgr Paweł Wojtylak Kierownik Działu Zapewnienia Jakości: mgr Mirosława Dobrowolna STRESZCZENIE W Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy dokonano oceny jakości osocza uzyskanego z krwi pełnej oraz pobranego metodą plazmaferezy, poddanego inaktywacji patogenów metodami: MIRASOL, INTERCEPT, THERAFLEX MB PLASMA. W osoczu przed i po inaktywacji oznaczano aktywność VIII czynnika krzepnięcia, stęŜenie białka, liczbę leukocytów, erytrocytów, płytek krwi. We wszystkich trzech metodach inaktywacji patogenów zaobserwowano obniŜenie aktywności VIII czynnika krzepnięcia w osoczu po procesie inaktywacji (o 15% – THERAFLEX MB PLASMA, o 20,3% – INTERCEPT, o 23,5% – MIRASOL). We wszystkich trzech metodach inaktywacji nie zaobserwowano istotnych zmian w stęŜeniu białka w osoczu po inaktywacji w stosunku do osocza przed inaktywacją. We wszystkich trzech metodach inaktywacji nastąpił istotny spadek liczby leukocytów i płytek krwi w inaktywowanym osoczu, w metodzie MIRASOL oraz THERAFLEX MB PLASMA zaobserwowano równieŜ istotny spadek liczby erytrocytów. SŁOWA KLUCZOWE: Inaktywacja patogenów w osoczu – Czynnik krzepnięcia VIII SUMMARY In Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa in Bydgoszcz it was performed the quality control of the plasma prepared from whole blood and plasma by apheresis, which was expose to pathogen inactivation by three methods: MIRASOL, INTERCEPT, THERAFLEX MB PLASMA. Before and after inactivation we measured activity of coagulation factor VIII, protein concentration, the number of leukocytes, erythrocytes and platelets in plasma. In all pathogen inactivation methods we observed the reduce of activity of coagulation factor VIII (15% – THERAFLEX MB PLASMA, 20,3% – INTERCEPT, 23,5% – MIRASOL) in plasma. It were not observed an important changes in protein concentration in plasma after pathogen inactivation. In all three methods of inactivation we observed an important reduce of leukocytes and platelets number. In MIRASOL and THERAFLEX MB PLASMA methods it was also an important reduce of erythrocytes number. KEY WORDS: Pathogen inactivation – Coagulation factor VIII. WSTĘP W okresie od 02.04.2009 do 21.09.2009 w Regionalnym Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy przeprowadzono badania mające na celu ocenę jakości osocza poddanego inaktywacji patogenów trzema metodami: • system Mirasol z wykorzystaniem roztworu ryboflawiny oraz promieniowania UV, • system Intercept z wykorzystaniem amotosalenu oraz promieniowania UVA, • metoda Theraflex MB – Plasma, w której stosowany jest błękit metylenowy oraz światło widzialne. 526 M. PARADOWSKA i wsp. MATERIAŁ I METODY Inaktywacji metodą MIRASOL poddano 35 jednostek osocza otrzymanych z krwi pełnej. Składniki poddano inaktywacji w dniu pobrania donacji. Następnie osocze mroŜono przed upływem 8 godzin od pobrania. Do inaktywacji wybierano osocze z krwi pełnej o objętości od 170 do 360 ml. Wybrane osocze łączono z zestawem do inaktywacji. Osocze przelewano do pojemnika do naświetlania, do którego dodawano następnie 35 ml roztworu ryboflawiny (500 µM ryboflawiny w 0,9% roztworze chlorku sodu). Proces inaktywacji przebiegał w iluminatorze, w którym umieszczono pojemnik z osoczem, czas trwania wynosił od 5 do 8 minut w zaleŜności od objętości osocza. Po wyjęciu zestawu z iluminatora osocze inaktywowane przelewane było do pojemnika odbiorczego. Pojemnik z inaktywowanym składnikiem przekazywano do zamroŜenia. Inaktywacji osocza metodą Intercept poddano 19 donacji osocza pobranego metodą plazmaferezy automatycznej oraz 32 jednostki osocza otrzymanego z krwi pełnej. Osocze poddano inaktywacji w dniu pobrania w czasie nie dłuŜszym niŜ 4 godziny, a następnie zamroŜono: osocze z krwi pełnej przed upływem 8 godzin, osocze z plazmaferezy przed upływem 6 godzin. Zgodnie z zaleceniami producenta za pomocą jednego zestawu moŜna inaktywować pulę osocza zlaną z 2–3 jednostek (od 385 do 650 ml) lub osocze otrzymane z plazmaferezy automatycznej. W procesie walidacji zlewano 2 jednostki osocza z krwi pełnej (zgodnego w układzie AB0) do pojemnika o pojemności 600 ml. za pomocą urządzenia do sterylnego łączenia drenów. Tak przygotowane osocze było połączone z zestawem do inaktywacji. Amotosalen dodawano do maksymalnego stęŜenia 150 µM. Po związaniu osocza z amotosalenem uzyskany materiał poddawano naświetlaniu promieniami UVA. Naświetlony produkt przelewano przez urządzenie absorpcyjne CAD, całkowicie redukujące pozostały amotosalen, do pojemników transferowych. Osocze z krwi pełnej rozlewano do dwóch pojemników odbiorczych, natomiast osocze z aferezy do trzech pojemników odbiorczych. Tak otrzymane pojemniki z inaktywowanym osoczem zamroŜano w urządzeniu do szokowego mroŜenia. Inaktywacji metodą Theraflex MB Plasma poddano 35 jednostek osocza otrzymanych z krwi pełnej. Składnik poddano procesowi inaktywacji w dniu pobrania donacji, następnie osocze z krwi pełnej zamroŜano przed upływem 8 godzin od pobrania. Do inaktywacji wybierano osocze z krwi pełnej o objętości 235–315 ml. Wybrane osocze łączono z zestawem do inaktywacji, a następnie filtrowano przez filtr usuwający agregaty, leukocyty i krwinki płytkowe. Przepływające osocze rozpuszczało i mieszało się z błękitem metylenowym. Następnie osocze umieszczano w komorze do naświetlania na czas około 15 min. Inaktywowany składnik poddawano drugiej filtracji, która eliminowała błękit metylenowy oraz jego metabolity powstałe w procesie inaktywacji. Próbki osocza do badań pobierano zarówno przed, jak i po procesie inaktywacji osocza. Badania wykonywano w osoczu przed zamroŜeniem jak i po rozmroŜeniu w pierwszym miesiącu przechowywania. Oznaczano następujące parametry: liczbę erytrocytów, leukocytów i płytek krwi w osoczu przed i po inaktywacji, oznaczanie wykonywano na cytometrze przepływowym FacScan, aktywność VIII czynnika krzepnięcia w osoczu przed i po inaktywacji, przed i po zamroŜeniu w pierwszym miesiącu przechowywania, aktywność VIII czynnika krzepnięcia oznaczano na koagulometrze BFT II metodą wykrzepiania; stęŜenie białka w osoczu przed i po inaktywacji oznaczano metodą biuretową na analizatorze biochemicznym Metrolab. WYNIKI Uzyskane wyniki przedstawiono w Tabelach 1-4. Ocena jakości osocza poddanego inaktywacji 527 528 M. PARADOWSKA i wsp. Ocena jakości osocza poddanego inaktywacji 529 OMÓWIENIE WYNIKÓW I. W procesie inaktywacji osocza metodą MIRASOL stwierdzono: − zmniejszenie liczby erytrocytów o 35,7%, liczby leukocytów o 15,6%, liczby płytek krwi o 29,7%, − zmniejszenie aktywności VIII cz. krzepnięcia: średnie stęŜenie czynnika VIII krzepnięcia i przed inaktywacją wynosiło 0,99 IU/ml, a po inaktywacji 0,76 IU/ml (spadek o 23,45%), − w przypadku osocza zamroŜonego badanego w pierwszym miesiącu przechowywania zaobserwowano obniŜenie aktywności cz. VIII w stosunku do osocza przed zamroŜeniem. W osoczu niepoddanym inaktywacji spadek ten wynosi 8,36%, w osoczu poddanym inaktywacji metodą MIRASOL zaś 22,95% wartości sprzed mroŜenia, − nie stwierdzono istotnych zmian w stęŜeniu białka w osoczu inaktywowanym w stosunku osocza nieinaktywowanego. II. W procesie inaktywacji osocza metodą INTERCEPT stwierdzono: − brak istotnej zmiany liczby erytrocytów przed i po inaktywacji osocza, zaś spadek liczby leukocytów o 85,6 %, i płytek krwi o 65,5 %, − brak istotnych zmian w stęŜeniu białka w osoczu po inaktywacji w stosunku do osocza przed inaktywacją, − zmniejszenie o 20,3% aktywności czynnika VIII w osoczu po inaktywacji, − w przypadku osocza zamroŜonego badanego w pierwszym miesiącu przechowywania zaobserwowano obniŜenie aktywności cz. VIII w stosunku do osocza przed zamroŜeniem: w osoczu niepoddanym inaktywacji spadek ten wynosi 15,14%, w osoczu poddanym inaktywacji metodą Intercept spadek ten wynosi 17,31%. III. W procesie inaktywacji osocza metodą Theraflex MB Plasma stwierdzono: − zmniejszenie zanieczyszczenia leukocytami (o 97,5%), erytrocytami (o 99,9%), płytkami krwi (o 97,2%), − brak istotnych zmian w stęŜeniu białka w osoczu po inaktywacji w stosunku do osocza przed inaktywacją, − zmniejszenie aktywności VIII czynnika krzepnięcia o 15% po inaktywacji, − w przypadku osocza zamroŜonego badanego w pierwszym miesiącu przechowywania zaobserwowano obniŜenie aktywności cz. VIII w stosunku do osocza przed mroŜeniem: w osoczu niepoddanym inaktywacji spadek ten wynosi 10,79% w stosunku do wartości wyjściowej, w osoczu poddanym inaktywacji metodą Theraflex MB Plasma spadek ten wynosi 11,03%. WNIOSKI KOŃCOWE We wszystkich trzech metodach inaktywacji patogenów zaobserwowano obniŜenie aktywności VIII czynnika krzepnięcia w osoczu po procesie inaktywacji (15,0% – MB PLASMA, 20,3% – INTERCEPT, 23,5% – MIRASOL). RównieŜ osocze inaktywowane po rozmroŜeniu wykazywało większe zmniejszenie aktywności VIII cz. krzepnięcia w stosunku do osocza inaktywowanego przed zamroŜeniem, niŜ miało to miejsce w osoczu niepoddanym inaktywacji (o 0,24% – MB PLASMA, o 2,17% – INTERCEPT, o 14,59% – MIRASOL), wyniki te są porównywalne z danymi zawartymi w „ Medycznych zasadach pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania obowiązujących w jednostkach organizacyjnych publicznej słuŜby krwi „pod red. M. Łętowskiej). We wszystkich trzech metodach inaktywacji nie zaobserwowano istotnych zmian w stęŜeniu białka w osoczu po inaktywacji w stosunku do osocza przed inaktywacją. We wszystkich trzech metodach inaktywacji nastąpił istotne zmniejszenie liczby leukocytów i płytek krwi w inaktywowanym osoczu. W metodzie MIRASOL oraz MB PLASMA zaobserwowano równieŜ istotny spadek liczby erytrocytów. 530 M. PARADOWSKA i wsp. PIŚMIENNICTWO 1. Antoniewicz-Papis J, Dzieciątkowska A. Preparatyka krwi i jej składników, zasady pobierania krwi, oddzielania jej składników i wydawania, obowiązujące w jednostkach organizacyjnych publicznej słuŜby krwi. Red. Łętowska M. IHiT Warszawa. 2006: 61-101. 2. Lachert E, Antoniewicz-Papis J. Metody inaktywacji czynników chorobotwórczych w składnikach krwi. Journal of Transf. Med. 2010; 3(3): 112-119. 3. Galuszka W., Bojarska E., Augustyniok Z. Infectious agents inactivation of human plasma with the theraflex methylene blue system. Vox Sang. 2010; 99(supl. 1): 246-247. 4. Strauss Patko M.Routine fresh frozen plasma manufacture with pathogen inactivation by methylene blue (theraflex MBPlasma). Vox Sang.2010; 99 (supl.1): 253. 5. Lachert E., Antoniewicz-Papis J., Dzieciątkowska A. Quality control of riboflavin and UV light treated plasma Rusing the Mirasol PRT system. Vox Sang. 2010; 99 (supl.1): 255. 6. Chandler WL, Ferrell C, Lee J, Theingi Tun, Hien Kha. Comparison of Three Methods for Measuring Factor VIII Levels In Plasma. Am J Clin Pathol 2003; 120: 34-39. 7. Cazenave JP, Isola H, Wiesel ML. Coagulation Factor Activity In Therapeutic Plasma Prepared From Whole Blood with Pathogen Inactivation (INTERCEPT) Treatment. Blood. 2006; 108(11): 4149. Praca wpłynęła do Redakcji 20.06.2011 r. i została zakwalifikowana do druku 29.06.2011 r. Adres Autora: Monika Paradowska Regionalne Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa w Bydgoszczy ul. Ks. Markwarta 8 85-015 Bydgoszcz Tel. 52 3221871 w. 313