PRZEGLĄD PRASY PRZEGLĄD PORTALI INTERNETOWYCH

21/12/2010
PRZEGLĄD PRASY
DZIENNIK GAZETA PRAWNA, Prawo w firmie, 21/12/2010 r., s.C6
„Używanie logo znanego producenta w działalności firmy”, Aleksander Barczewski
Posługiwanie się przez sprzedawców znakami towarowymi producentów odzieży jest
dopuszczalne, jeśli dotyczy towarów wprowadzonych na rynek Europejskiego Obszaru
Gospodarczego przez właściciela znaku lub za jego zgodą, a jednocześnie nie szkodzi
reputacji znaku.
RZECZPOSPOLITA, Rynki & firmy, 21/12/2010 r., s.B2
„Ostatnie dotacje dla firm”, Artur Osiecki
Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości ogłosi w 2011 roku 12 konkursów.
Przedsiębiorcy powalczą o ponad 1,6 mld zł. Wszystkie wnioski o unijne dofinansowanie
będą przyjmowane w formie elektronicznej.
PRZEGLĄD PORTALI INTERNETOWYCH
Portal Innowacji
UE i USA – razem w innowacjach
Pierwszym krokiem na drodze do wyjścia z recesji powinno być pobudzenie sektora
innowacji – postuluje William Kennard, ambasador USA przy Unii Europejskiej. W tym celu
przedstawiciele obu kontynentów powołali Transatlantycką Radę ds. Gospodarczych USAUE, która podczas swojego pierwszego zebrania w Waszyngtonie uznała za niezbędne
zniesienie barier handlowych, a także rozwój najnowszych technologii.
Specjaliści zwracają uwagę, że polityka innowacyjna po obu stronach Atlantyku zbyt
często ogranicza się jedynie do bezpośrednich inwestycji w nowatorskie rozwiązania,
a pomija np. kwestie regulacji prawnych, które mogą stworzyć stabilne fundamenty pod
rozwój tego sektora. Ponadto zdaniem amerykańskich ekspertów, kluczową rolę w rozwoju
nowoczesnej gospodarki odgrywa system edukacji, a także mentalność prywatnych
inwestorów. Jeżeli UE planuje dogonić światową czołówkę pod względem innowacji,
powinna pójść za przykładem USA i poświęcić więcej uwagi rynkowi venture capital,
zachęcając m.in. do inwestycji w start-up’y.
Równie istotną kwestią, co pobudzenie rynku VC, jest polityka podatkowa państw oraz
ochrona własności intelektualnej. Zdaniem Amerykanów, jedną z barier skutecznie
hamujących rozwój innowacji, są surowe przepisy imigracyjne. – W latach 1995-2005
ponad połowa start-upów zakładanych w Dolinie Krzemowej była dziełem imigrantów –
argumentuje William Kennard.
Sztandarowym przykładem ekosystemu innowacji jest Dolina Krzemowa, jednak nie
wolno zapominać o innych ośrodkach. Wśród regionów stymulujących kondycję
współczesnej gospodarki należy wymienić również znajdujący się na przedmieściach
Bostonu klaster biotechnologiczny, Hiszpanię, która prężnie rozwija sektor energii
odnawialnej, a także Skandynawię, gdzie została zapoczątkowana rewolucja
telekomunikacyjna. Co łączy wymienione wyżej ośrodki innowacji? Fakt, iż powstały dzięki
współpracy władz państwowych ze środowiskiem biznesowym – przypomina ambasador
USA.
Kwestia dialogu administracji publicznej z sektorem prywatnym znalazła swoje miejsce
w europejskim dokumencie „Unia Innowacji”, a także w ogłoszonej przez Baracka Obamę
„Strategii dla Amerykańskich Innowacji”. Zdaniem ambasadora, obie strategie są
komplementarne i mogą wspierać rozwój innowacji.
Zarówno USA, jak i UE chcą podążać w podobnym kierunku, dlatego współpraca
w zakresie rozwoju innowacji może przynieść korzyści obu stronom. Utworzenie
transatlantyckich klastrów wyspecjalizowanych w obszarze energii odnawialnych czy
najnowszych technologiach może nie tylko dźwignąć z kolan światową gospodarkę, ale
także okazać się dla UE doskonałą okazją, by wkroczyć na ścieżkę stabilnego wzrostu
gospodarczego.
Patent czy know-how?
Rozumienie różnic pomiędzy poszczególnymi rodzajami własności intelektualnej,
w szczególności pomiędzy patentem a tzw. know-how, jest szczególnie istotne dla
właściwego zarządzania jej zasobami i procesami. Ważne jest zrozumienie, że patent –
wymagający opublikowania – i know-how – informacje poufne – to dwie kompatybilne
formy własności intelektualnej. Mogą razem współistnieć, a komercjalizacja patentu wraz
z know-how przyniesie efekt synergii i zwiększy potencjał rynkowy chronionego
wynalazku.
W tradycyjnym ujęciu istnieje dylemat wyboru między patentowaniem a ochroną przez
know-how. Nie wszystkie rozwiązania nadają się na ochronę poprzez patent i nie zawsze
jest pełne zaufanie do know-how. Również aspekt kosztów i posiadanego przez firmę
budżetu nie pozostaje bez znaczenia. Szukając odpowiedzi na pytanie: „patent czy knowhow?” należy pamiętać, że dobre zarządzanie tymi dwoma typami własności intelektualnej
na raz sprawia, że stają się one formami komplementarnymi i mogą współistnieć. Co
więcej, mogą razem być przedmiotem tej samej umowy licencyjnej bądź innej formy
komercjalizacji. Stosowanie tzw. hybrydowych umów licencyjnych w transferze
technologii, obejmujących swym zakresem zarówno patent, jak i know-how, jest czymś
powszechnie stosowanym w świecie. Pytanie zatem nie powinno brzmieć: „patent czy
know-how?”, lecz: „kiedy patent, a kiedy know-how?”. Zachowanie tych dwóch form
i właściwe postępowanie według przyjętych reguł sprawi, ze nastąpi efekt synergii i
wartość tak chronionej własności intelektualnej będzie znacznie wyższa.
Know-how to termin odnoszący się do poufnej informacji technicznej, mającej już pewną
wartość rynkową. Jest to wiedza, która nie powinna wypłynąć z przedsiębiorstwa chcącego
na jej podstawie budować swój potencjał i zdobywać pozycję rynkową. Z charakterystyki
know-how wynika, że nie jest ono namacalną materią - urządzeniem, roztworem,
programem. Może to być zatem model biznesu, technologia, receptura czy sposób
przeprowadzania pewnych badań. Know-how, w odróżnieniu od patentu, nie jest również
formalnie chronione (nie ma rejestracji praw wyłącznych, związanych z nią opłat itp.) ani
ograniczone czasowo (prawa własności nie wygasają). Ponadto, nie jest także objęte
wymogiem poziomu wynalazczości (nie musi być innowacją). Najistotniejszą cechą tej
formy własności intelektualnej jest poufność informacji. Ważnym elementem
wspomagającym ochronę poufnej wiedzy jest sformułowanie następujących zasad, reguł
oraz procedur i objęcie nimi wszystkich pracowników firmy:
• regulamin zarządzania know-how,
• regulamin postępowania z dokumentacją know-how,
• szkolenie pracowników w zakresie know-how i jego znaczenia dla firmy,
• klauzula poufności wbudowana w umowę o pracę, bądź podpisywana osobno
jako aneks,
• ograniczony dostęp do dokumentacji know-how (rejestr dostępu),
• regulamin postępowania z gośćmi z zewnątrz (asysta na terenie zakładu),
• miejsca przechowywania dokumentacji know-how pod ścisłym nadzorem
i zamknięciem,
• opieczętowanie każdej strony dokumentacji tajemnicy handlowej jako
„poufne”,
• opracowanie strategii odejścia pracowników.
Należy przy tym pamiętać, że wartość dodaną know-how tworzy nie tylko informacja
o stosowanych procesach czy recepturach, ale również informacja o nieudanych
doświadczeniach. Zatem „to, co nie działa”, podlegać powinno tym samym wytycznym
ochronnym jak "to, co działa”.
Patent i jego ogłoszenie to nośnik publikacji wynalazku. To, co ujawnione w patencie
przestaje być tajną wiedzą i tym samym nie może być know-how. Należy jednak
pamiętać, że zgłoszenie patentowe wymaga ujawnienia wszelkich informacji tylko
w momencie zgłoszenia. Poza tym, tylko w zakresie wiedzy twórców i tylko w odniesieniu
do danego wynalazku chronionego zastrzeżeniami. Wszelka wiedza wychodząca poza te
elementy jest właśnie know-how i jako taka powinna być traktowana w jednostce
macierzystej. Patent z reguły zgłaszany jest we wczesnej fazie rozwoju wynalazku dla
uprzedzenia innych i zdobycia pierwszeństwa. Zakres zastrzeżeń zwykle jest ograniczony,
by nie zamykać sobie ścieżki dalszego rozwoju i nie naruszać własności intelektualnej już
chronionej. A zatem wszelka wiedza uzyskana przy dalszych badaniach i udoskonaleniach
wynalazku, jak również wiedza zdobyta na drodze do wynalazku, a w szczególności
doświadczenia zakończone niepowodzeniem, oraz wszelka wiedza wychodząca poza
zastrzeżenia stanowi know-how firmy.
Znaczenie know-how w biznesie wyraźnie rośnie. Płynące zza oceanu przykłady
konsekwencji będących rezultatem bezprawnego użycia danej technologii pokazują, jak
ważną część majątku firmy stanowi tajemnica handlowa. Kary za jej odtajnienie
i wykorzystanie sięgają w USA nawet 300-450 mln dolarów. W wielu przypadkach knowhow jest nawet lepszą podstawą budowania i utrzymania pozycji rynkowej
przedsiębiorstwa niż patent, który chroni tylko mały fragment technologii będącej częścią
komercyjnego zastosowania innowacji i daje wyłączność praw tylko na 20 lat. Najlepszym
przykładem jest potęga Coca-Coli, która od prawie 120 lat buduje swój potencjał na bazie
tajemnicy handlowej (receptura napoju należy bowiem do know-how firmy). Dlatego też
dla zwiększania pozycji rynkowej firmy niezbędne jest jednoczesne, właściwe zarządzanie
tymi dwoma typami własności intelektualnej.
Strategia innowacji dla Polski
Instytut Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk podjął działania zmierzające do
sformułowania Strategii Innowacji dla Polski. W tym celu Instytut zorganizował cykl
seminariów i konferencji pod hasłem „Strategia innowacji dla Polski”. Ma on posłużyć
uruchomieniu społecznej inicjatywy na rzecz integracji środowisk społecznych, instytucji
publicznych oraz innowacyjnych firm, która powinna doprowadzić do określenia
podstawowych założeń Strategii Innowacji dla Polski.
Do tej pory w ramach cyklu odbyły się trzy spotkania, które dotyczyły zakresu strategii,
znaczenia w niej własności intelektualnej, kwestii inwestycji w badania i rozwój
przedsiębiorstw, wyzwań międzynarodowych, innowacji popytowych oraz instrumentów
podatkowych wspierania innowacyjności. Uczestnikami spotkań były innowacyjne firmy,
organizacje pracodawców, instytucje centralne, zaproszeni eksperci i przedstawiciele
środowiska masowego przekazu. Debata publiczna połączona była z prezentacją dorobku
badawczego projektu "Ocena Wpływu Działalności Badawczo-Rozwojowej (B+R)
i Innowacji na Rozwój Społeczno-Gospodarczy", realizowanego przez Międzynarodową Sieć
Naukową (MSN), której koordynatorem jest INE PAN. W ramach projektu od pięciu lat
prowadzone są działania obejmujące badania nad innowacyjnością gospodarki Polski m. in.
w zakresie makro- i mikroekonomicznym, własności intelektualnej firm oraz ich inwestycji
w badania i rozwój. Szczególne znaczenie miało udostępnienie opinii publicznej wyników
badań dotyczących patentów firm oraz nakładów na badania i rozwój, nakładów na
innowacje z danymi finansowymi z bilansów i rachunków wyników. Prezentowane
w trakcie spotkań opracowania zorientowane były na przedstawienie rezultatów badań
i wskazanie wynikających z nich wniosków oraz niektórych wyzwań metodologicznych.
Opracowania zostały przygotowane w postaci rankingów, aby zapewnić ich wykorzystanie
w praktyce gospodarczej. Wśród nich znalazły się m. in. rankingi firm patentujących
i największych inwestorów w badania i rozwój. Ogłaszanie wyników rankingów pozwoliło
nagłośnić najlepsze praktyki innowacyjnych firm. Przyczyniło się to do pobudzenia debaty
publicznej oraz praktycznych działań firm i instytucji współpracujących z MSN, a także
zaowocowało wyłonieniem nowych podmiotów, zainteresowanych współdziałaniem
w tworzeniu i wdrażaniu Strategii Innowacji dla Polski.
Z diagnozy obecnego stanu innowacyjności w Polsce, przygotowanej przez MSN, wynika,
że działania ograniczające się do zwiększania nakładów na innowacyjność nie przekładają
się na zmniejszanie dystansu innowacyjnego Polski w stosunku do krajów najwyżej
rozwiniętych. Badania jednakże wykazują, że istnieje silny ruch oddolny, który może
doprowadzić do nadrobienia zaległości. Te przejawy dynamiki innowacyjnej szczególnie
widoczne są na poziomie przedsiębiorstw oraz regionów. Wynika z tego potrzeba
stworzenia nowych ram instytucjonalnych. Według ekspertów MSN, innowacyjne firmy,
konsumenci, organizacje społeczne i instytucje publiczne potrzebują jasno zarysowanej
Strategii Innowacji dla Polski. Powinna ona powstać we współpracy instytucji publicznych,
świata nauki i prywatnych przedsiębiorstw.
Eksperci z Międzynarodowej Sieci Naukowej zapowiadają, że strategia będzie obejmować
konkretne rozwiązania prawne, instytucjonalne i informacyjne. Uwzględnione w niej
zostaną działania na rzecz rozwoju społeczno-gospodarczego i zmian globalnych oraz
kierunki innowacji w sektorze publicznym, infrastrukturze, środowisku, strategiach
przedsiębiorstw i w rozwoju zagranicznych centrów badawczo-rozwojowych. Strategia
uwzględniać będzie również kwestie ekonomiczne, społeczne, psychologiczne i kulturowe
związane z upowszechnianiem wzorców innowacyjnych, a także potrzeby wszystkich
podmiotów
działających
w
sektorze
B+R.
Zostanie
przygotowana
zgodnie
z najważniejszymi polskimi i międzynarodowymi dokumentami strategicznymi ze
szczególnym uwzględnieniem Strategii Innowacji Organizacji Współpracy Gospodarczej
i Rozwoju (OECD).
Uruchomienie przez INE PAN Międzynarodowej Sieci Naukowej miało na celu rozpoczęcie
działań na rzecz zmniejszenia dystansu Polski w stosunku do najbardziej rozwiniętych
krajów świata w sferze badań, rozwoju i innowacyjności. Podjęcie tych działań w formie
sieci naukowej ma doprowadzić do znalezienia obszarów, w których działania kooperacyjne
mogą przyczynić się do przyspieszenia procesu zmniejszania tego dystansu. W skład sieci
wchodzą placówki o zróżnicowanym profilu działalności naukowej, co umożliwia skuteczne
tworzenie narzędzi ułatwiających transfer technologii do praktyki gospodarczej oraz
przyczynia się do rozwoju kadry naukowej i jej włączania się w proces budowy gospodarki
opartej na wiedzy. Członkami MSN są:
• Instytut Biochemii i Biofizyki PAN - specjalizujący się w badaniach na poziomie
molekularnym (organizacji genomów, struktury i funkcji genów, mechanizmów
mutagenezy, naprawy i replikacji DNA, budowy i biosyntezy kwasów nukleinowych
oraz białek), a także w badaniach molekularnych i biochemicznych struktur
enzymów oraz w rozwoju nowoczesnych biotechnologii;
• Instytut Nauk Ekonomicznych PAN - prowadzący badania z zakresu historii
myśli ekonomicznej, polityki gospodarczej, analiz, prognoz i studiów strategicznych
dotyczących gospodarki polskiej, analiz gospodarki światowej i integracji
europejskiej z uwzględnieniem ich wpływu na rozwój gospodarki Polski, a także
analiz wyników działalności polskich przedsiębiorstw;
• Instytut Organizacji Systemów Produkcyjnych Politechniki Warszawskiej prowadzący działalność dydaktyczną, naukowo-badawczą i projektową w zakresie
szeroko
rozumianej
problematyki
organizacji
produkcji
i
zarządzania
przedsiębiorstwem;
• Instytut Wysokich Ciśnień PAN – specjalizujący się w stosowaniu metod
wysokociśnieniowych w zaawansowanych badaniach podstawowych i w rozwoju
technologii.
MSN posiada również rozbudowane sieci eksperckie składające się z naukowców (m.in.
ze Szkoły Głównej Handlowej, Politechniki Warszawskiej, Wydziału Ekonomii i Wydziału
Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Podstawowych Problemów Techniki
PAN, Instytutu Biochemii i Biocybernetyki PAN, Instytutu Wysokich Ciśnień PAN,
Narodowego Banku Polskiego i Głównego Urzędu Statystycznego) oraz z praktyków –
przedstawicieli przedsiębiorstw reprezentujących najważniejsze sektory gospodarki
narodowej. Celem Sieci jest wykorzystanie kapitału wiedzy i doświadczenia w obszarze
badań, rozwoju i innowacyjności, zgromadzonego w wybranych jednostkach badawczych,
odgrywających znaczące role na różnych polach procesu rozwoju nauki w Polsce.
Przedmiotem działań podejmowanych przez MSN są analizy działalności naukowobadawczej i innowacyjnej. Wyniki tych analiz mogą stanowić podstawę do oceny polityki
naukowej państwa, od której zależy zarówno tworzenie warunków dla rozwoju podstaw
wiedzy naukowej, jak i odpowiednie wykorzystanie osiągnięć naukowych w gospodarczym,
społecznym i intelektualnym rozwoju kraju. Oprócz badań nad innowacyjnością polskiej
gospodarki, prowadzonych wspólnie z Instytutem Nauk Ekonomicznych PAN, aktywność
Sieci skupia się także na ułatwianiu jej członkom transferu opracowanych w instytutach
technologii do gospodarki, głównie poprzez pomoc w nawiązywaniu kontaktów pomiędzy
placówkami badawczymi Sieci a przedsiębiorstwami.
Współpraca w ramach sieci naukowej pozwala na interdyscyplinarne połączenie
potencjału
badawczego
wielu
placówek
naukowo-badawczych,
co
umożliwia
efektywniejsze wykorzystanie zasobu intelektualnego zespołów badawczych oraz wspólne
korzystanie z baz danych, posiadanych przez poszczególnych członków sieci.
Współdziałanie jednostek prowadzących badania i wdrażających ich wyniki w dziedzinach
nauk przyrodniczych i technicznych oraz prowadzących statystyczne i ekonomiczne analizy
sfery B+R i innowacyjności gospodarki, przyczynia się do usprawniania procesu transferu
technologii i komercjalizacji wiedzy, a tym samym do efektywniejszego budowania
gospodarki opartej na wiedzy.
Szczegółowe informacje dotyczące Instytutu Nauk Ekonomicznych PAN oraz
koordynowanej przez niego Międzynarodowej Sieci Naukowej dostępne są na stronie
www.inepan.waw.pl.
HELPINVEST - Szansa dla Młodych Przedsiębiorców Mających Innowacyjne
Pomysły
Poznański Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości (PAIP) zaoferował w ramach projektu
„HelpInvest” nowatorską ofertą wsparcia dla osób poszukujących kapitału na realizację
swoich innowacyjnych pomysłów. Dzięki projektowi młodzi przedsiębiorcy uzyskali
możliwość znalezienia wiarygodnych inwestorów zainteresowanych wsparciem ich
przedsięwzięć biznesowych.
Poznański Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości (PAIP) zakończył realizację projektu
„HelpInvest” współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju
Regionalnego. Projekt realizowany był w ramach Poddziałania 3.3.1 „Tworzenie systemu
ułatwiającego inwestowanie w MSP”, Osi Priorytetowej 3: „Kapitał dla innowacji” Programu
Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013.
Podczas dwuletniego okresu realizacji projektu ponad 80 osób mających pomysł na
biznes i zainteresowanych pozyskaniem inwestora skorzystało z usług doradczych.
Kilkunastu osobom udało się nawiązać kontakt z inwestorem zainteresowanym
zaangażowaniem swojego kapitału w innowacyjne przedsięwzięcie. Pomysłodawcy, którym
udało się dojść do porozumienia z inwestorami doceniają wpływ projektu „HelpInvest” na
dynamiczny rozwój swoich firm:
Dzięki inwestycji inwestora kapitałowego spółka została zarejestrowana– mówi jeden
z pomysłodawców – Zatrudniamy teraz już piątą osobę. Generalnie, bardzo dużo się
dzieje.
Warto również podkreślić, że uczestnicy projektu uczestniczyli w trzech edycjach „Forum
Inwestycyjnego”, gdzie mieli możliwość prezentacji swoich pomysłów przed gronem firm
i osób zainteresowanych inwestycjami w innowacyjne przedsięwzięcia.
To jest super sprawa dla młodych przedsiębiorców, którzy po prostu nie mają
doświadczenia z inwestorami, z tymi „rekinami biznesu” – ocena jeden z uczestników – To
jest bardzo fajne zderzenie.
Uczestnicy projektu zwracają także uwagę na pomoc, jaką uzyskali w zakresie
przygotowania dokumentacji swoich pomysłów (opisów przedsięwzięć i biznesplanów)– dla
większości z nich tego rodzaju pomoc stanowiła największą korzyść wynikającą z udziału
w projekcie.
Osoby zainteresowane wsparciem w znalezieniu inwestora zewnętrznego nadal mogą
skorzystać w PAIP z pomocy merytorycznej w postaci doradztwa. Zachęcamy także do
korzystania z serwisu internetowego www.platformawsparcia.helpinvest.pl, który stanowi
doskonały punkt wyjścia do poszukiwań instytucji, która może być zainteresowana
kapitałowym wsparciem innowacyjnego pomysłu biznesowego.
Na rzecz ekoinnowacji
Przedsiębiorstwa, które nie wypracują rozwiązań zgodnych z zasadą zrównoważonego
rozwoju mogą przegrać w konkurencyjnej walce i wypaść z rynku. Autorzy publikacji
„Ekoinnowacyjność dziś i jutro – wyzwania, bariery rozwoju oraz instrumenty wsparcia”
starają się pokazać kierunki dalszej ewolucji ekoinnowacyjności w strategiach polskich
przedsiębiorców.
Publikacja
jest
częścią
projektu
Polskiej
Agencji
Rozwoju
Przedsiębiorczości
„Innowacje
w
Przedsiębiorstwach
–
Klub
Innowacyjnych
Przedsiębiorstw”.
Autorzy publikacji słusznie zaznaczają, że ekosystem dzięki posiadanym mechanizmom
autoregulacji może funkcjonować samodzielnie, bez człowieka, ale człowiek z kolei nie
byłby w stanie rozwijać się bez natury. Idąc dalej tym tropem, zauważymy, że żaden
system gospodarczy nie funkcjonowałby, gdyby nie dobrze wykształcone społeczeństwo,
posiadające określone zaplecze. Z tego wynika, że podstawą dla wszelkich procesów
gospodarczych jest szeroko rozumiany ekosystem. Dlatego tak ważne jest planowanie
takich strategii, które będą rozwijać potencjał ekoinnowacyjności. Jedną z nich jest
strategia pozyskiwania wysoko wykwalifikowanych kadr, która ma w obecnych czasach
wiodące znaczenie. Chodzi tutaj o poszukiwanie osób potrafiących łączyć w sobie wiele
cech, takich jak umiejętność analitycznego i syntetycznego myślenia, poczucie zasad
etyki, a nawet umiejętność przedkładania korzyści społecznych nad indywidualnymi.
Kolejną strategią rozwoju mogą być wszelkie strategie niszowe – pojawiają się tam,
gdzie z jednej strony nie można wykorzystać ekonomii skali, z drugiej zaś można znaleźć
duży, lokalny potencjał. Widać to na przykładzie lokalnych producentów zdrowej żywności,
zupełnie niepowtarzalnej i odmiennej od żywności przemysłowej z hipermarketów. Z taką
strategią łączyć się może strategia błękitnego oceanu, nakazująca budowanie swej pozycji
rynkowej w sposób unikający nadmiernej konkurencji, przez zajmowanie nisz.
Rozwój ekoinnowacyjności przyczynić się może do wprowadzeniu wielu zaawansowanych
technologicznie rozwiązań w niemalże każdej dziedzinie życia społeczno-gospodarczego.
W sektorze gospodarki żywnościowej mogą to być np. ekoinnowacyjne metody produkcji
i przetwórstwa żywności, w energetyce – technologie odzysku energii utraconej,
a w budownictwie – technologia wykorzystująca naturalne materiały budowlane.
Unijne inicjatywy proekologiczne
Unia Europejska oczekuje, że innowacje przyjazne środowisku przyczynią się do
ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, efektywniejszego wykorzystania surowców
naturalnych oraz zwiększenia wykorzystania surowców wtórnych. Nic więc dziwnego, że
UE pragnie wspierać ekoinnowacyjność, tym bardziej, że jak podkreśla się w omawianej
publikacji, rynek przedsiębiorczości ekologicznej posiada znaczący potencjał – sektor
produktów i usług ekologicznych generuje ok. 3,4 mln miejsc pracy w całej UE. Wśród
dwóch najważniejszych eko-inicjatyw UE wskazać można Program Ramowy na Rzecz
Konkurencyjności i Innowacji (CIP) oraz Europe INNOVA.
Program CIP nastawiony jest na wspieranie konkurencyjności oraz innowacyjności
przedsiębiorstw europejskich, a w jego ramach funkcjonuje inicjatywa Eco-innovation. Jej
głównym dążeniem jest wspieranie produktów i usług pozwalających efektywniej
wykorzystywać dostępne zasoby i minimalizować wpływ technologii na środowisko. Jest
ona kierowana przede wszystkim do małych i średnich przedsiębiorców, którzy opracowują
ekoinnowacyjne rozwiązania, ale mają za mało środków bądź napotykają inne bariery,
wprowadzając pomysł na rynek. Niezwykłą zaletą inicjatywy jest jej przekrojowy
charakter, co oznacza, że na wsparcie mogą liczyć firmy z niemalże każdego sektora
gospodarki. Warunkiem uzyskania dofinansowania jest pozytywna ocena projektów
zgłoszonych do konkursu, który organizowany jest co roku. Co roku również pula
przeznaczona na wsparcie ulega zwiększeniu – w 2008 wynosiła 28 mln euro, w 2009 – 32
mln euro, a w 2010 już 35 mln euro.
Europa INNOVA jest szczególnym miejscem wymiany informacji, swoistym forum na
poziomie europejskim. Jest ona platformą dyskusji, rozwijania oraz dzielenia się dobrymi
praktykami w dziedzinie innowacyjności przy udziale szerokiego grona specjalistów. W jej
ramach uruchomiono takie przedsięwzięcia jak Obserwatorium Ekoinnowacji oraz
Platforma Ekoinnowacji. Ta ostatnia została zaprojektowana jako zintegrowana przestrzeń
dostarczająca narzędzi i instrumentów dla przedsiębiorców, łącząca podmioty sektora
publicznego i prywatnego z różnych państw. Koncentruje się ona na rozwijaniu coraz to
nowszych form wspierania innowacyjności, szczególnie dla firm z sektora MŚP. Pewnym
uzupełnieniem Platformy ma być Obserwatorium Ekoinnowacji, które poszukuje, pozyskuje
i analizuje najnowsze trendy w ekoinnowacjach.
Ekologiczne klastry w Polsce
W jednej z części publikacji sporo uwagi poświęcono zagadnieniom klastrów oraz ich
rozwoju na obszarze Polski. Klastry zazwyczaj obejmują firmy z różnych sektorów,
w różnych kombinacjach, co wpływa na pełniejszy dostęp do wiedzy i technologii. Jeśli
dany klaster grupuje przedsiębiorstwa z branż proekologicznych i innowacyjnych,
niewątpliwie ma się do czynienia z klastrem ekologicznym. Eko-inicjatywy klastrowe
w Polsce powiązane są głównie z produkcją rolną, energią odnawialną oraz szeroko pojętą
ekologią i ekorozwojem jako projekty na rzecz promocji działalności gospodarczej
przyjaznej środowisku.
Przykładem klastra ekologicznego z dziedziny produkcji rolnej jest Dolina Ekologicznej
Żywności na Lubelszczyźnie, skupiająca firmy produkcyjno-handlowe, zajmujące się
przetwórstwem i marketingiem ekologicznej żywności, dostawców produktów rolnych,
gospodarstwa eko-agroturystyczne, szkoły wyższe i instytuty naukowo-badawcze, a także
media zajmujące się tematyką ekologiczną. Innym przykładem klastra z sektora produkcji
rolnej jest Klaster Bioprodukt, który skupia różne podmioty z wielu regionów Polski.
W podsumowaniu publikacji wskazuje się, że rozwój ekoinnowacyjności w Polsce był jak
dotąd powolny. Można go przyspieszyć dzięki: po pierwsze – działaniom administracji
państwowej, która musi kreować otoczenie przyjazne dla biznesu; po drugie – działaniom
biznesu, który powinien generować popyt na rozwiązania proekologiczne; oraz po trzecie –
działaniom nauki, tworzącą rozwiązania na bazie potrzeb przemysłu światowego
i krajowego.
Akademicki Mistrz Innowacyjności
Znamy już najlepsze i najbardziej innowacyjne prace magisterskie w Polsce! Polska
Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości zorganizowała pierwszą edycję konkursu „Akademicki
Mistrz Innowacyjności”. Zwycięzcą został Michał Skałecki z Politechniki Wrocławskiej, który
opracował symulator kotła parowego z zastosowaniem sztucznych sieci neuronowych.
Celem konkursu było wyłonienie i wypromowanie najlepszych prac z zakresu
innowacyjności. O nagrodę ubiegać się mogły prace związane z tematyką m.in.
ekoinnowacji i innowacji w sektorze usług. PARP, instytucja odgrywająca znaczącą rolę
w polskiej gospodarce, może zapewnić laureatom odpowiednią promocję i możliwość
nawiązania nowych, inspirujących kontaktów w kręgach biznesowych i naukowych. – PARP
chce przekonywać studentów, żeby pisząc swoje prace magisterskie współpracowali ze
środowiskiem biznesu, dzięki temu im samym łatwiej będzie wkroczyć w życie zawodowe,
a biznesowi korzystać z dorobku naukowego ośrodków akademickich– powiedziała Bożena
Lublińska-Kasprzak, prezes PARP.
Poziom nagrodzonych prac był wysoki. Michał Skałecki otrzymał pierwsze miejsce za
pracę zatytułowaną „Symulator kotła parowego z zastosowaniem sztucznych sieci
neuronowych”. Ponadto wyróżnienia otrzymały: Magdalena Danowska za pracę pt. „Nowe
sztywne
pianki
poliuretanowe
z
surowców
odnawialnych,
modyfikowane
nanonapełniaczami na bazie glinokrzemianów warstwowych” oraz Natalia Gnutek, za pracę
„Degradacja poli(kwasu mlekowego) oraz mieszanin na bazie termoplastycznej skrobi
w wodzie morskiej”. Specjalną nagrodę przyznaną za wysoce praktyczny projekt pracy
otrzymał student Politechniki Gdańskiej – Krzysztof Formela za „Badania przemysłowe
w zakresie opracowania technologii produkcji uszczelniacza butylowego na bazie recyklatu
gumowego”.
W najbliższym czasie laureaci będą mieli okazję promocji swoich pomysłów podczas
specjalnie zorganizowanych spotkań z przedsiębiorcami, osobami z otoczenia biznesu, jak
również w internecie i prasie.
Nauka w Polsce PAP
Wrocławskie wynalazki nagrodzone w konkursie NOT
Preparat redukujący przykry zapach obornika i wytrzymały wirnik do systemu wietrzenia
kopalń znalazły się wśród wynalazków nagrodzonych w grudniu przez Wrocławską Radę
Federacji Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT (WR FSNT NOT). Konkurs
organizowany był już po raz 36.
Nagrodę I stopnia WR FSNT NOT przyznała zespołowi z Uniwersytetu Przyrodniczego we
Wrocławiu za opracowanie preparatu mineralno-bakteryjnego, zawierającego żywe kultury
bakterii asymilujące amoniak oraz utleniające kwasy organiczne, alkohole i benzoesan.
Wynalazek pomóc ma w ograniczeniu przykrego zapachu obornika w pomieszczeniach,
w których hoduje się drób, bydło i trzodę chlewną. Biopreparat zawiera m.in. specyficzną
mieszaninę żywych kultur bakterii z rodzaju Geobacter. Dzięki preparatowi dodawanemu
do świeżej ściółki, uzyskuje się obornik o mniejszej zawartości amoniku, o niższym
odczynie i o zwiększonej zawartości żelaza użytecznego dla roślin. Dlatego też obornik
dodatkowo zyskuje większą wartość jako nawóz. Wynalazcy w opisie urządzenia
zapewniają, że metoda redukowania zapachu nie wymaga dodatkowych nakładów
energetycznych w trakcie użytkowania obiektu, ani specjalnych instalacji.
Projekt ten przygotowany został przez zespół w składzie: profesorowie Stanisław Pietr,
Roman Kołacz i Zbigniew Dobrzański oraz mgr Teresa Lewicka, Janina Urban, dr Elżbieta
Magnacka, dr Mariusz Korczyński i dr Sebastian Opaliński.
Nagrodę I stopnia przyznano też za "Wirnik wentylatora promieniowego nowej generacji
do układów głównego przewietrzania kopalń", który opracowany został przez Politechnikę
Wrocławską, APC Presmert i KGHM Polska Miedź SA.
Wirnik stosowany może być w układach głównego przewietrzania kopalń podziemnych
miedzi i węgla. Wynalazek ma cechować się znacznie większą trwałością niż dotychczas
stosowane urządzenia tego typu. Jak w opisie wynalazku zapewniają jego twórcy,
urządzenie będzie mogło wytrzymać 60 tys. godz. pracy, podczas gdy mechanizmy
wcześniejszych urządzeń wytrzymywały 40 tys. godzin. Poza tym w wirniku zredukowano
niekorzystne drgania w czasie rozruchu silnika i zmniejszono ryzyko wystąpienia
rezonansu. W opisie wynalazku zaznaczono, że każda awaria pracy wirnika wiąże się
z przestojem wentylatora, co oprócz kosztów powoduję zmniejszenie bezpieczeństwa
pracy pod ziemią, gdyż stacja wentylatorów pracuje w takiej sytuacji bez wentylatora
rezerwowego. Urządzenie wrocławskich wynalazców ma zmniejszyć liczbę awarii. Wirnik
w nowej wersji został wdrożony i obecnie 4 sztuki są wykorzystywane przez kopalnię
KGHM Polska Miedź SA. Urządzenie ma średnicę ponad 5 m i waży ok. 10 ton.
Autorami projektu są prof. dr hab. inż. Eugeniusz Rusiński, dr inż. Przemysław Moczko,
inż. Jerzy Stępień, inż. Andrzej Wróblewski i inż. Janusz Zajączkowski.
W konkursie WR FSNT NOT trzem pracom badawczym przyznano też Nagrody II stopnia.
Dwie z nich - opracowanie metody suszenia pyłku kwiatowego, zwłaszcza obnóży
pyłkowych" oraz "Suszenie drożdży z wykorzystaniem mikrofal" trafiły do zespołów z UP.
Trzecią z nagród otrzymało Dolnośląskie Centrum Mikroorganizmów za "Wdrożenie
probiotycznych preparatów w gospodarce pasiecznej mające na celu poprawę kondycji
rodzin pszczelich".
Wręczenie nagród odbyło się podczas zakończenia 36. Wrocławskich Dni Nauki
i Techniki.