Działająca...przepalona świetlówka

tej rubryce prezentujemy schema−
ty nadesłane przez Czytelników.
Są to zarówno własne (genialne) rozwiąza−
nia układowe, jak i ciekawsze schematy z
literatury, godne Waszym zdaniem publicz−
nej prezentacji bądź przypomnienia. Są to
tylko schematy ideowe, niekoniecznie
sprawdzone w praktyce, stąd podtytuł
W
co by było gdyby... Redakcja EdW nie
gwarantuje, że schematy są bezbłędne i na−
leży je traktować przede wszystkim jako
źródło inspiracji przy tworzeniu własnych
układów.
Przysyłajcie do tej rubryki przede wszy−
stkim schematy, które powstały jedynie na
papierze, natomiast układy, które zrealizo−
waliście w praktyce nadsyłajcie wraz z mo−
delami do Forum Czytelników i do działu
E−2000. Nadsyłając godne zainteresowania
schematy z literatury, podawajcie źródło.
Osoby, które nadeślą najciekawsze
schematy oprócz satysfakcji z ujrzenia
swego nazwiska na łamach EdW, otrzyma−
ją drobne upominki.
Działająca...przepalona świetlówka
Czytelniku − jeśli masz przepaloną
świetlówkę nie wyrzucaj jej − prawdo−
podobnie da się ją uratować. Warunek:
świetlówka nie może być uszkodzona
mechanicznie (poza przepalonym jed−
nym lub dwoma żarnikami), tzn. nie
może ulec rozszczelnieniu ( tzn. utracić
próżni).
Tradycyjny sposób podłączenia świe−
tlówki przedstawiono na rys. 1. Jeśli
przepaliła Ci się świetlówka o mocy
4...20W, dokonaj przeróbki wg rys. 2.
(usuń zapłonnik, zewrzyj wyprowadze−
nia żarników, pomiędzy statecznik
a świetlówkę wlutuj 2 kondensatory
i mostek prostowniczy). Ten układ
sprawdziłem doświadczalnie (ratując
w ten sposób uszkodzone świetlówki
4 i 20−watowe).
W przypadku świetlówek o mocy
40...65W należy zastosować układ wg
rys. 3. Kondensatory na wysokie na−
12
pięcia nie zawsze są osiągalne − w ra−
zie potrzeby można zastosować połą−
czenia szeregowo−równoległe z uży−
ciem kondensatorów na niższe napię−
cia i o mniejszych pojemnościach. Np.
zamiast 470nF/400...600V (rys. 2.) za−
stępczo 2 szeregowo połączone kon−
densatory 1µF/250V; zamiast 3,76µF:
1µF/250V x 3 + 680nF/250V równole−
gle. Należy pamiętać o dobrym odizo−
lowaniu układu elektronicznego od
oprawy świetlówki (a zwłaszcza gdy
jest ona metalowa). Całość można zlu−
tować w formie solidnego pająka, ale
jeśli kondensatory trzeba będzie “sztu−
kować” ze sobą − zalecam użyć płytki
drukowanej (np. uniwersalnej) i ew. za−
mknąć kondensatory wraz z mostkiem
prostowniczym w plastykowej obudo−
wie (na zewnątrz wyprowadzić prze−
wody przyłączeniowe − przyłączenie do
świetlówki i statecznik najlepiej wyko−
nać z zastosowaniem kostki elektro−
technicznej). Zwarcie żarników świe−
tlówki nie jest konieczne. Układy
przedstawione na rys. 2 i 3 mogą zasi−
lać także pełnosprawne świetlówki.
W każdym razie z pewnością przedłużą
działanie przepalonych świetlówek.
Przepalona świetlówka (20−watowa)
podłączona do sieci 230V wg rys.2
działa u mnie już od 11 miesięcy.
Jednak ogólnie mówiąc świetlówki
są bardzo trwałe − kupno nowej świe−
tlówki na pewno nie nadweręży ni−
czyjego portfela, gdyż są bardzo tanie
(ok. 3...10 zł).
Artykuł opracowałem na podstawie
skąpej wzmianki w “Zrob to Sam”
nr 1/93.
Dariusz Knull
Rys. 1, 2, 3
ELEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 10/99