zarządzaj sobą – wykorzystaj swój czas - pup

ZARZĄDZAJ SOBĄ – WYKORZYSTAJ SWÓJ CZAS
CZĘŚĆ I. W jaki sposób precyzować swoje cele zawodowe
i planować ich realizację.
DOBRY PLAN TO WARUNEK DOTARCIA DO CELU.
Planowanie to aktywne wykorzystywanie zdobytej wiedzy i doświadczenia, w celu
dokonania wyboru dalszej drogi życiowej, a następnie podjęcie decyzji, co do ostatecznego
celu naszego działania i możliwych sposobów jego osiągnięcia.
Dobrze skonstruowany plan działania ułatwia pokonywanie przeszkód, pozwala
określić, jak wiele już osiągnęliśmy, zmusza do konsekwencji i wytrwania w dążeniu.
Ponadto posiadanie planu działania ogranicza stres związany z trudną sytuacją,
w której się znaleźliśmy. Każdorazowy zrealizowany krok daje zadowolenie i wiarę we własne
możliwości i kompetencje.
CEL JEST TYM, „DO CZEGO SIĘ DĄŻY, CO SIĘ CHCE OSIĄGNĄĆ;
PUNKT, MIEJSCE, DO KTÓREGO SIĘ ZMIERZA”1.
Wyznaczenie celów porządkuje funkcjonowanie człowieka w szerokim tego słowa
znaczeniu: pobudza do długotrwałych działań, pomaga w odkrywaniu własnych możliwości.
Można powiedzieć, że stawianie celów nadaje sens życiu i przyszłości.
ETAPY PODEJMOWANIA DECYZJI ZAWODOWYCH.
Zanim zaczniesz określać swoje cele zawodowe i planować działania, dobrze się
przygotuj. Podejmowanie decyzji zawodowych wiąże się często z licznymi zadaniami, które
Cię czekają, należy dobrze przeanalizować informacje o sobie, swoje mocne strony
i oczekiwania względem pracy, posiadać wiedzę dotyczącą współczesnego świata pracy,
tendencji, prognoz; zweryfikować informacje o zawodach, stanowiskach pracy, które Cię
interesują. Precyzowanie ostatecznego celu i planowanie to właściwie ostatnie etapy
dłuższego procesu. Sprawdź Sam:
1
wg. Słownika Języka Polskiego
PUPTG/207/150512
Zadania, które Cię czekają podczas podejmowania decyzji zawodowych:
ODKRYWAJ
Obserwuj, opisuj, pytaj ☺
SIEBIE
swoje zainteresowania
wartości
posiadaną wiedzę
umiejętności
potrzeby i oczekiwania
ŚWIAT PRACY
działania w różnych zawodach
tendencje na rynku pracy
jak zmieniają się zawody,
nowe zawodów i specjalności
organizacje, firmy
oczekiwania i potrzeby pracodawców
ZROZUM
Porządkuj informacje, interpretuj je w stosunku do siebie ☺
• jakie masz pomysły na siebie (kilka opcji)?
• co jest dla Ciebie interesujące?
• jak wyobrażasz sobie swoją przyszłość?
SPRAWDŹ
Dowiaduj się, szukaj ☺
czym to tak naprawdę jest i jak to funkcjonuje?
czy masz kompetencje aby to robić, jeśli nie to jak je zdobyć?
czy naprawdę chcesz to robić?
•
•
•
WYBIERZ
Porównuj, oceniaj, eliminuj ☺
oceń i rozważ swoje pomysły,
podejmij decyzję,
sprecyzuj swój cel,
•
•
•
DZIAŁAJ
Planuj i wprowadzaj w życie ☺
•
•
•
zdobywaj środki do realizacji (mobilizuj osobiste zasoby
i zasoby środowiska),
planuj poszczególne etapy,
przewiduj możliwe trudności,
PUPTG/207/150512
ROZPOCZNIJ
PLANOWANIE
OD
SPRECYZOWANIA
CELU
DZIAŁANIA. Cel musi być indywidualny, sprecyzowany dla Ciebie. Jeśli nowy cel ustalisz
według techniki SMART masz duże szanse, że go osiągniesz. Wyznaczanie celów w ten
sposób wymaga dogłębnego zanalizowania tego, co chcemy osiągnąć a tym samym
osiągnięcie tak wyznaczonego celu zapewni nam większą satysfakcję, gdyż będzie
to dokładnie to, czego naprawdę zamierzaliśmy dokonać.
CEL WEDŁUG MODELU S.M.A.R.T.
S
specific
SPECYFICZNY
M
measurable
MIERZALNY
A
ambitious
AMBITNY
R
realistic
REALNY
T
time
TERMINOWY
Prosty, zrozumiały, konkretny
Tak sformułowany, aby można było
go zmierzyć, skontrolować postępy
realizacji celu
Atrakcyjny, nie może być za trudny
do realizacji ale również za łatwy. Powinien
stanowić wyzwanie
Już kiedyś go ktoś osiągnął. Musisz
wierzyć, że możesz go osiągnąć
Określony w czasie, posiadający termin
realizacji. Taki cel mobilizuje do działania.
PLANOWANIE MOŻNA PODZIELIĆ NA:
Krótkoterminowe – (od 1-go dnia do kilku miesięcy) – sprawy bieżące oraz z krótkim
terminem realizacji, cele cząstkowe prowadzące do osiągnięcia celów
średnio/długoterminowych;
Średnioterminowe – (od paru miesięcy do roku) – plan, co musisz zrobić w tym roku,
by zrealizować plan pięcioletni. Planujemy tak np.: wakacje, zasoby finansowe,
szkolenia;
Długoterminowe – (do 5 lat) ludzie, którzy potrafią planować i planują
długoterminowo, częściej osiągają sukcesy. Postępowanie służące realizacji celu,
rozłożone w czasie to np. nauka języka;
Strategiczne – (5 lat i więcej) – pokazuje ci, co chcesz osiągnąć w życiu. Ważne są tu
wartości, którymi się kierujesz, twoje priorytety, kierunek, w którym dążysz (np. będę
profesorem wyższej uczelni);
PAMIĘTAJ O TYM, ABYŚ CEL ZAPISAŁ NA KARTCE. SŁOWO ZAPISANE
MA MAGICZNĄ MOC. Może Ci do tego posłużyć poniższa „Karta celów”, zapisz w niej swój
zawodowy cel. Postaraj się go określić precyzyjnie według poznanej już techniki SMART:
PUPTG/207/150512
ĆWICZENIE: „KARTA CELÓW”
CEL 1:
DATA REALIZACJI:
CECHY DOBREGO PLANU:
• Ważne jest, aby plan był zapisany oraz zawierał konkretne czynności, które mamy zamiar
podejmować,
• Podejmowane działania powinny być uporządkowane w sposób logiczny,
• Dobrze jest mieć określone konkretne ramy czasowe poszczególnych etapów realizacji
celu,
• Zawiera określenie zasobów, czyli co mam, a czego mi brakuje oraz to kto może mi pomóc
w realizacji,
• Określa po czym poznam, że cel został zrealizowany, jaka zmiana nastąpi,
• Zawiera motywację: Dlaczego chcę „to” osiągnąć?
• Co się stanie jeśli tego nie osiągnę,
• Uwzględnia bariery i trudności do pokonania.
Zastanów się teraz przez chwilę nad swoim celem, postaraj się uwzględnić poniższe
obszary, przeanalizuj swoje zasoby. Pomoże Ci w tym ćwiczenie: „Realizacja celu”
ĆWICZENIE: „REALIZACJA CELU”
ZASOBY (MOJE MOCNE STRONY/CO/KTO
MOŻE MI POMÓC?)
CELE
ROZWOJOWE
(CO
CHCĘ
ROZWINĄĆ/CO MI JEST POTRZEBNE DO
REALIZACJI CELU):
PRZESZKODY, KTÓRE MOGĘ NAPOTKAĆ:
POMYSŁY, MOŻLIWOŚCI
PRZESZKÓD:
GDY OSIĄGNĘ SWÓJ CEL:
PRZEZWYCIĘŻENIA
TYCH
JAKIE BĘDĄ KONSEKWENCJE:
KIEDY MI SIĘ NIE UDA GO OSIAGNĄĆ:
PUPTG/207/150512
KILKA PRAKTYCZNYCH RAD PRZY PLANOWANIU
•
•
•
•
•
Nie oglądaj się na innych – umiej sam sobie radzić!
Pamiętaj zawsze o celu działania!
Przed działaniem namyśl się!
Myśl także w czasie działania!
Lepiej zapobiegać niepożądanym zdarzeniom niż na nie bezczynnie czekać
A teraz samodzielnie zaplanuj poszczególne działania na drodze do realizacji twojego
celu zawodowego. Bardzo ważne, abyś zapisał swój plan i określił przedziały czasowe
poszczególnych kroków.
ĆWICZENIE: „DZIAŁANIA W RAMACH REALIZACJI CELU”:
A. Działania edukacyjne
data realizacji
data realizacji
data realizacji
przykłady: ukończenie kursu, szkoły lub kontynuacja nauki, zdobycie umiejętności, wiedzy,
podwyższenie kwalifikacji, zdanie egzaminu, zdobycie informacji na temat instytucji szkoleniowych,
B. Działania zawodowe
data realizacji
data realizacji
data realizacji
przykłady: zdobycie doświadczenia, odbycie stażu, przygotowania zawodowego, ukończenie praktyki,
wolontariatu, podjęcie współpracy z doradcą w zakresie np. poszukiwania pracy, stworzenia
dokumentów aplikacyjnych, pozyskanie informacji dotyczących poszukiwania pracy, analiza rynku,
analiza branżowa,
C. Działania o charakterze osobistym
data realizacji
data realizacji
data realizacji
przykłady: kształtowanie cech charakteru, organizacja życia rodzinnego, analiza mocnych
i słabych stron, kalkulacja kosztów, praca nad motywacją i organizacją czasu,
JAK ZWIĘKSZYĆ I UTRZYMAĆ MOTYWACJĘ W DĄŻENIACH
DO REALIZACJI CELU?
Mów innym o tym, co postanowiłeś zrobić.
Zrób dokładną analizę swojego celu.
Dobrze się przygotuj.
PUPTG/207/150512
Zacznij od tego, co potrafisz, co już znasz.
Po prostu zacznij, najtrudniej zrobić ten pierwszy krok.
Zaplanuj sobie nagrodę za osiągnięcie celu lub wykonanie trudnego dla Ciebie kroku.
Wykorzystaj wyobraźnię i wyobrażaj sobie jak osiągasz cel.
Uświadom sobie negatywne konsekwencje niezrealizowania celu.
Uświadom sobie pozytywne konsekwencje zrealizowania celu.
Powyżej przedstawiłam listę kilku prostych, acz często skutecznych wskazówek
dotyczących samodyscypliny. Jeżeli jednak nadal trudno Ci się zmobilizować, umów się
na rozmowę z doradcą zawodowym Powiatowego Urzędu Pracy. Podczas spotkania
przeanalizujesz wspólnie z doradcą Twoją aktualną sytuację zawodową, przedstawimy
Ci możliwości wsparcia w dalszym planowaniu działań zawodowych.
„WIEDZA
„WIEDZA NIE WYSTARCZY, MUSISZ JĄ STOSOWAĆ.
WOLA NIE WYSTARCZY, MUSISZ ZACZĄĆ DZIAŁAĆ.”
Johann Wolfgang Goethe
Opracowanie: Ewa Kamińska – doradca zawodowy II stopnia
Na podstawie:
•
•
•
•
•
•
M.T. Ho-Kim, J.F. Marti „Metoda Edukacyjna. Dossier metodologiczne” Zeszyty InformacyjnoMetodyczne Doradcy Zawodowego. KUP, Warszawa 1999
Autorskich ćwiczeń opartych na Metodzie Edukacyjnej.
Zarządzanie czasem w procesie poszukiwania pracy – materiały szkoleniowe CM WUP K-ce
K. Lorek „Władca czasu – czyli skuteczne zarządzanie własnym życiem”, Helion 2008
H. Hutter „Zarządzanie czasem. Samokształcenie w biznesie”
Zarządzanie sobą w czasie. Szkolenie na CD, Gazeta Prawna
PUPTG/207/150512