Pobierz plik w formacie PDF - Archiwum Państwowe w Kaliszu

• Pierwsze oddziały niemieckie przybyły do Kalisza, w
godzinach rannych, 4 września 1939 roku. Wielkopolska
i wchodząca w jej skład ziemia kaliska z Kaliszem
traktowana była przez okupanta hitlerowskiego jako
"przywrócona prawowitemu właścicielowi" i została
przyłączona bezpośrednio do Rzeszy - weszła w skład
tzw. "Kraju Warty" . "Kraj Warty" podzielony został na 3
rejencje, a stolicą jednej z nich został Kalisz. W roku
1940 kiedy do "Kraju Warty" przyłączono także okręg
łódzki, siedzibę rejencji przeniesiono z Kalisza do Łodzi.
• Najważniejszym zadaniem jakie postawiła przed sobą
administracja niemiecka było uczynienie z Kalisza miasta
niemieckiego, którego włączenie do Rzeszy było aktem
"sprawiedliwości dziejowej". W mieście usuwano
wszystko co mogło przypominać o polskości Kalisza zmieniano nazwy ulic, burzono pomniki i tablice
pamiątkowe, zakazywano używania języka polskiego w
urzędach i zakładach pracy, rozpoczęto także
sprowadzać ludność niemiecką, a potrzebne dla niej
mieszkania zdobywano poprzez wysiedlanie ludności
polskiej.
• II wojna światowa przyniosła
mieszkańcom Kalisza jak i całemu
narodowi wiele cierpienia i dotkliwe straty.
Działania wojenne i trud dwudziestoletniej
odbudowy nie leg w gruzach , gdyż miasto
zostało oszczędzone. Oprócz walki z
okupantem mieszkańcy musieli się także
zmagać z ogromna powodzią, która
nawiedziła miasto w październiku 1939r.
• W 1941 r. w Kaliszu utworzono getto dla
ludności żydowskiej, która jeszcze pozostała w
mieście. Mieściło się ono na terenie
wyznaczonym przez ulice Targową, Złotą,
Chopina i Wodną. Przebywało w nim kilkaset
osób. Jeszcze w tym samym roku z getta
wyjeżdżały samochody - komory gazowe, w
których hitlerowcy uśmiercili ok. 250 osób.
Ostateczna likwidacja getta nastąpiła w lipcu
1942 r., pozostałych Żydów wywieziono do
Łodzi.
• Mieszkańców Kalisza wywożono na
przymusowe roboty do III Rzeszy a także
do obozów koncentracyjnych. Rozpoczęły
się masowe mordy, których dokonywano
na cmentarzu żydowskim, a później w
lasach na Wolicy, Zbiersku, Biernatkach i
Kościelnej Wsi. Kilka dni przed
wyzwoleniem dokonano egzekucji w lesie
skarszewskim, gdzie zabito 56 członków
Armii Krajowej z Kalisza.
• Polaków zmuszano do kłaniania się
każdemu napotkanemu Niemcowi w
mundurze, ale najdobitniej jednak
stosunek hitlerowców do ludności polskiej
wyrażał napis umieszczony przed
wejściem do kaliskiego parku: "Psy mogą
być wprowadzane do parku na smyczy,
Polakom wejście surowo wzbronione".
• http://www.kalisz.info/go_poprzezwieki_32
.php
• http://www.info.kalisz.pl/kronika/r11.htm
• http://www.archiwum.kalisz.pl/wystawy-online-005-04
• Tadeusz Pniewski- „Kalisz z oddali”