Europejska Strategia Zatrudnienia (ESZ) w Polsce

Forum Społeczne CASE
Europejska Strategia
Zatrudnienia (ESZ) w Polsce.
Próba postawienia pytań.
Mateusz Walewski, CASE, 14 marca 2003 roku.
LICZBOWE CELE
HORYZONTALNE ESZ
2005
2010
Ogólna stopa
67%
zatrudnienia
Stopa zatrudnienia
kobiet
57%
i osób starszych
(55-64)
70%
60%
50%
Polska - cel horyzontalny 1
Stopa zatrudnienia w Polsce i innych krajach regionu oraz w Unii Europejskiej
Stopa zatrudnienia (% populacji 15-64)
70
65
60
55
50
1997
1998
1999
2000
2001
Lata
EU
Czechy
Węgry
Polska
Słowacja
2002
Polska - cel horyzontalny 2
Stopa zatrudnienia osób starszych w wieku 55-64 w UE, Polsce i innch krajach regionu.
50
45
Stopa zatrudnienia
40
35
30
25
20
15
1997
1998
1999
2000
Lata
EU
Czechy
Węgry
Polska
Słowacja
2001
Cztery Filary ESZ
• Zdolność do bycia zatrudnionym „zatrudnialność”
• Przedsiębiorczość
• Zdolności adaptacyjne
• Równe szanse
ZATRUDNIALNOŚĆ 1
• Przeciwdziałanie bezrobociu wśród
młodzieży i bezrobociu długotrwałemu granica 6 i 12 miesięcy
• Odpowiednia kombinacja zasiłków i
podatków
• 20 procentowy udział form aktywnych
• aktywne starzenie się
ZATRUDNIALNOŚĆ 2
• poprawa stopnia wyedukowania
społeczeństwa, zapewnienie ciągłości
edukacji
• zapewnienie możliwości edukacji
ustawicznej
• rozwój edukacji elektronicznej (e-learning)
ZATRUDNIALNOŚĆ 3
• Likwidacja słabych punktów, zatorów na
rynku pracy
– mobilność przestrzenna i zawodowa
– pośrednicząca - „dopasowująca” rola
Publicznych Służb Zatrudnienia
– poprawa bazy informacyjnej o rynku pracy
– likwidacja braków w kwalifikacjach
• likwidacja dyskryminacji i wykluczenia
społecznego
Polska - zatrudnialność 1
• 0,7 procenta bezrobotnych objętych
formami aktywnymi (2001)
• Udział form aktywnych w wydatkach 9,67
procenta (2001)
• stopa bezrobocia wśród młodzieży ponad
dwukrotnie wyższa niż dla całej populacji
• wydatki na świadczenia przedemerytalne
wypierające formy aktywne pomocy
bezrobotnym
Polska - zatrudnialność 1a
Relatywny poziom bezrobocia wśród młodzieży (15-24) w Polsce w UE i innych krajach naszego regionu
stopa bezrobocia wśród młodzieży podzielona przez ogólną s
bezrobocia
3,00
2,00
1,00
0,00
1997
1998
1999
2000
2001
lata
UE
Czechy
Węgry
Polska
Słowacja
2002
Polska-zatrudnialność 2
Wybrane rezultaty badania OECD PISA, praktycznego zastosowania wiedzy w latach 2000/2001
600
Średni szacunkowy wynik
550
500
Finlandia
Irlandia
Czechy
OECD - średnio
Węgry
Hiszpania
Polska
Portugalia
Grecja
450
400
Kraje
Praktyczna umiejętność zrozumienia tekstu
Praktyczna wiedza naukowa
Praktyczne zastosowanie matematyki
Polska - zatrudnialność 3
Stopa Bezrobocia ogółem (%)
Stopa Bezrobocia dla osób z wykształceniem wyższym (tys.)
Liczba pracujących ogółem (tys.)
Liczba pracujących z wykształceniem wyższym (tys.)
Liczba osób ogółem (powyżej 15 roku życia) (tys.)
Liczba osób z wykształceniem wyższym (tys. około)
1994
13,9
3,6
14747
1643
28903
2098
1998
10,6
3,0
15335
1989
30061
2489
2002 1994=100 1998=100
19,7
142
186
7,5
208
250
13722
93
89
2226
135
112
31109
108
103
3029
144
122
0,0
1998
2002
warmińskomazurskie
zachodniopomorskie
dolnośląskie
świętokrzyskie
kujawskopomorskie
podkarpackie
lubuskie
opolskie
pomorskie
łódzkie
śląskie
podlaskie
mazowieckie
lubelskie
małopolskie
wielkopolskie
Polska - zatrudnialność 4
Stopa bezrobocia w województwach 1998-2002 (BAEL)
30,0
25,0
20,0
15,0
10,0
5,0
PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ I
TWORZENIE MIEJSC PRACY
• Ułatwienie rozpoczęcia działalności
gospodarczej, zalegalizowanie szarej strefy
• nowe perspektywy zatrudnienia w usługach
i gospodarce opartej na wiedzy
• regionalne i lokalne działania prozatrudnieniowe
• zmniejszenie podatkowych obciążeń pracy i
inwestycji w kapitał ludzki
Polska - przedsiębiorczość
• Obciążenia kosztów pracy składkami
socjalnymi wyższe niż w większości krajów
europejskich
• skomplikowane i niestabilne przepisy
podatkowe i rejestracyjne, wysokie
obciążenia podatkowe dla małych
przedsiębiorstw
• silnie chronione zatrudnienie w
tradycyjnych branżach przemysłu i
rolnictwie
• objawy rosnącej szarej strefy
ADAPTACYJNOŚĆ FIRM I
ICH PRACOWNIKÓW
• uelastycznienie i modernizacja organizacji
pracy
• nowe formy zatrudnienie - kontraktów o
prace
• negocjacje z partnerami społecznymi
• poprawa jakości pracy (BHP)
• każdy pracownik powinien umieć korzystać
z narzędzi społeczeństwa informacyjnego do
2003 roku
Polska - adaptacyjność 1
Udział niestandardowych form zatrudnienia w ogóle pracujących w roku 2001 w Polsce, UE i innych krajach
regionu
20
18
procentowy udział w ogóle pracujący
16
14
12
10
8
6
4
2
0
samozatrudnienie
kontrakty tymczasowe
niepełny wymiar godzin
formy zatrudnienia
Polska
UE
Czechy
Słowacja
Węgry
Polska - adaptacyjność 2
Udział pracowników w Kursach Zawodowego Kształcenia Ustawicznego w Polsce, Czechach i Unii
Europejskiej według CVTS2, 2001
45
40
42
38
35
Wskaźniki udziału
30
25
20
16
15
14
10
10
4
5
0
UE-średnia nieważona
Czechy
Polska
Kraj
Procentowy udział pracowników
Godzin na przeciętnego pracownika
RÓWNE SZANSE
• Równy dostęp kobiet i mężczyzn do ALMP
• badanie wpływu realizacji wytycznych
strategii na sytuacje kobiet, na przykład
nowych form zatrudnienia
• konsultacje z ciałami odpowiadającymi za
równouprawnienie
• przeciwdziałanie zróżnicowaniu sytuacji
kobiet i mężczyzn na rynku pracy
• polityka godzenia życia rodzinnego i pracy
Polska - równe szanse 1
Różnice w stopie zatrudnienia pomiędzy mężczyznami i kobietami w Polsce, UE i innych krajach
regionu. Rok 2001
80
70
Stopy zatrudnienia
60
50
40
30
20
10
0
UE
Polska
Czechy
Słowacja
Kraje
stopa zatrudnienia mężczyźni
stopa zatrudnienia kobiety
Węgry
Polska - równe szanse 2
Różnice w stopach bezrobocia pomiędzy mężczyznami i kobietami w UE, Polsce i innych krajach
regionu. Rok 2001
25
Stopy bezrobocia
20
15
10
5
0
UE
Polska
Czechy
Słowacja
Kraje
stopa bezrobocia mężczyźni
stopa bezrobocia kobiety
Węgry
Pytania
• Czy Polska powinna i jest w stanie realizować
wszystkie priorytety ESZ jednocześnie z równym
zaangażowaniem środków?
• Czy jest w stanie osiągnąć planowane wskaźniki?
• Czy podział środków pomiędzy główne priorytety
SPO-RZL odpowiada Polskim potrzebom?
• Czy działania zapisane w ESZ są w stanie
odpowiedzieć na wszystkie Polskie potrzeby, np. 19
procentowe zatrudnienie w rolnictwie i konieczność
jego redukcji?