pomoc_publiczna_w_latach_2007-2013

MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO
www.mrr.gov.pl
[email protected]
tel. 022 461 31 45
faks 022 461 33 10
POMOC PUBLICZNA W PROGRAMACH WSPÓŁFINANSOWANYCH
Z UNIJNYCH FUNDUSZY W LATACH 2007-2015
Informacja prasowa
26 czerwca
Część projektów współfinansowanych z funduszy europejskich w latach 20072015 będzie podlegało zasadom pomocy publicznej. Oznacza to, Ŝe w niektórych
przypadkach uruchomienie wsparcia z programów operacyjnych będzie mogło
nastąpić dopiero po wejściu w Ŝycie odpowiednich rozporządzeń, określających
m.in. kto, na jakich zasadach i w jakiej wysokości moŜe korzystać z pomocy
publicznej oraz programów pomocowych, z których znaczna część wymaga
notyfikacji do Komisji Europejskiej.
Obszary, w których obowiązuje pomoc publiczna
Występowanie pomocy publicznej zidentyfikowano we wszystkich programach
operacyjnych realizowanych w ramach Narodowej Strategii Spójności na lata 2007-2013
(za wyjątkiem Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna). W większości przypadków
będzie to pomoc regionalna na nowe inwestycje, a takŜe pomoc horyzontalna w
szczególności na szkolenia, na zatrudnienie, na ochronę środowiska, na badania i rozwój,
na innowacje, na wsparcie dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz na kapitał
podwyŜszonego ryzyka. W sektorze transportu głównie będzie udzielana pomoc
przeznaczona na ułatwianie rozwoju niektórych działań gospodarczych.
W obecnym momencie zidentyfikowano 37 programów pomocowych, z czego 26 będzie
wymagało notyfikacji do Komisji Europejskiej.
Procedura krok po kroku
1. Najpierw przygotowywane są rozporządzenia w sprawie pomocy publicznej.
2. Na podstawie projektów rozporządzeń opracowywane są programy pomocowe, z
których znaczna część wymaga akceptacji Komisji Europejskiej, a część oparta
jest na tzw. wyłączeniach grupowych
3. Dopiero po akceptacji programu pomocowego przez Komisję Europejską moŜe
wejść w Ŝycie odpowiednie rozporządzenie, które stanowi prawną podstawę do
udzielania pomocy publicznej. W przypadku gdy program pomocowy nie wymaga
akceptacji KE rozporządzenie wchodzi w Ŝycie po zakończeniu procedury jego
uchwalania na poziomie kraju.
Trzeba przy tym pamiętać, Ŝe ostateczny kształt programu pomocowego uzaleŜniony jest
od ostatecznej wersji programów operacyjnych, które obecnie są negocjowane z Komisją
Europejską. Program pomocowy jest więc swego rodzaju pochodną programu
operacyjnego.
Za przygotowanie rozporządzeń i programów pomocowych odpowiadają w zakresie
swoich kompetencji minister właściwy ds. rozwoju regionalnego oraz inni ministrowie
odpowiedzialni za poszczególne obszary, w których występuje pomoc publiczna.
Rozpoczęcie realizacji projektów podlegających reŜimowi pomocy publicznej
Uruchomienie wsparcia uzaleŜnione jest od rodzaju pomocy udzielanej w ramach danego
działania:
1. Pomoc w ramach programów opartych na wyłączeniach grupowych, np.
pomoc dla małych i średnich przedsiębiorstw, szkolenia, czy regionalna pomoc
inwestycyjna, a takŜe program pomocy „de minimis” nie będą wymagały
notyfikacji do KE, co oznacza, Ŝe będą mogły być uruchomione najszybciej.
Programy te Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów opiniuje co do
zgodności proponowanych działań pomocowych ze wspólnym rynkiem, a w
przypadku ich niezgodności, proponuje określone rozwiązania mające na celu ich
usunięcie.
W przypadku tych programów istnieje jedynie obowiązek zgłoszenia pomocy przekazania do KE fiszki notyfikacyjnej w celu publikacji w Dzienniku
Urzędowym Wspólnot Europejskich.
2. Pozostałe programy (m.in. dla instytucji otoczenia biznesu, badania i rozwój,
ochronę środowiska czy dla portów lotniczych) wiąŜą się z koniecznością
notyfikacji do KE trwającą często kilka miesięcy. Projekty programów
pomocowych są obecnie w trakcie opracowania. Rozpoczęcie procesu ich
notyfikacji planowane jest na lipiec/sierpień 2007 r. W związku z powyŜszym
uruchomienie wsparcia dla przedsiębiorców moŜliwe będzie dopiero po wydaniu
pozytywnej decyzji przez Komisję Europejską dla kaŜdego z notyfikowanych
programów pomocowych co powinno następować sukcesywnie od IV kwartału br.
Dodatkowo opracowane zostaną tzw. „fiszki negatywne”, czyli argumentacja
potwierdzająca brak pomocy publicznej. Określa kryteria i warunki udzielania wsparcia,
kiedy będzie moŜna wyeliminować pomoc publiczną tam gdzie nie jest to zgodne ze
strategią w danym obszarze, a wsparcie projektów powinno być moŜliwe na poziomie
maksymalnym określonym dla funduszy strukturalnych.
Kwalifikowalność w projektach podlegających reŜimowi pomocy publicznej
Okres kwalifikowalności wydatków w ramach wszystkich programów operacyjnych
rozpoczął się 1 stycznia 2007 r., jednak termin ten nie dotyczy projektów
objętych pomocą publiczną.
W odniesieniu do pomocy regionalnej, aby rozpocząć okres kwalifikowalności muszą
zostać spełnione dwa warunki:
- publikacja zatwierdzonego programu pomocowego na stronie KE,
- beneficjent przed rozpoczęciem prac nad realizacją projektu złoŜył wniosek o
przyznanie pomocy, a organ zarządzający programem potwierdził na piśmie, Ŝe
projekt zasadniczo kwalifikuje się do pomocy (czyli spełnia kryteria określone
w programie – tzw. „efekt zachęty”)
W odniesieniu do pomocy na działalność badawczą, rozwojową i innowacyjną
obowiązują podobne zasady, jak w przypadku pomocy regionalnej.
W przypadku innych rodzajów pomocy publicznej nie obowiązują Ŝadne
dodatkowe warunki. Obowiązek notyfikacji pomocy nie blokuje terminu uznania
wydatków za kwalifikowane. Od notyfikacji pomocy uzaleŜnione jest natomiast
udzielenie wsparcia, czyli podpisanie umowy o dofinansowanie projektu. Dlatego w
przypadku projektów w interesie społecznym jak np. duŜych, infrastrukturalnych, których
realizacja jest długotrwała, przyjmujemy, Ŝe termin rozpoczęcia kwalifikowalności
rozpoczął się 1 stycznia 2007 r.
NaleŜy przy tym pamiętać, Ŝe środki projektowane w ramach programu pomocowego nie
mogą być wprowadzone w Ŝycie przed zatwierdzeniem ich przez Komisję. Ogranicza to
moŜliwość finansowania kosztów projektu, przed zatwierdzeniem programu pomocowego,
ze środków publicznych. Szczegółowe zapisy znajdą się w poszczególnych programach
pomocowych.
W obecnym momencie dla większości programów przyjęte zostało załoŜenie, Ŝe okres
kwalifikowalności zaczyna się od momentu podpisania umowy.
Nowe zasady udzielania pomocy publicznej
1) W zakresie pomocy de minimis:
-
podniesiono maksymalny pułap pomocy udzielanej przedsiębiorcom w okresie
trzech kolejnych lat do kwoty 200 000 euro, (dla przedsiębiorców działających w
sektorze transportu - 100 000 euro). Dotychczasowy próg – 100 000 euro.
-
lata, które naleŜy brać pod uwagę, to lata budŜetowe stosowane przez podmiot
gospodarczy w danym państwie członkowskim do celów podatkowych (zgodnie z
interpretacją UOKiK naleŜy uŜywać terminu „lata podatkowe”). Dotychczas były to
trzy lata poprzedzające dzień udzielenia pomocy.
-
zakaz łączenia pomocy de minimis oraz innej pomocy publicznej w stosunku do
tych samych kosztów kwalifikowanych. Rozporządzenie wprowadza pewne
ograniczenia w udzielaniu pomocy publicznej. Mają one zapobiegać obchodzeniu
maksymalnej intensywności pomocy określonej w róŜnych instrumentach
wspólnotowych. I tak, pomocy de minimis nie naleŜy łączyć z pomocą państwa w
odniesieniu do tych samych kosztów kwalifikowanych, w przypadku gdyby taka
kumulacja miała skutkować osiągnięciem wyŜszego poziomu intensywności
pomocy niŜ ustalony.
2) W zakresie pomocy regionalnej:
-
-
nowa mapa pomocy regionalnej wprowadzona rozporządzeniem Rady Ministrów z
dnia 13 października 2006 r. w sprawie ustalenia mapy pomocy regionalnej (Dz.
U. Nr 190, poz. 1402)
wyłączenie z obowiązku zgłoszenia regionalnej pomocy inwestycyjnej spełniającej
warunki opisane w rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1628/2006 w sprawie
stosowania art. 87 i 88 Traktatu w odniesieniu do regionalnej pomocy
inwestycyjnej. Jest to nowy rodzaj wyłączenia grupowego.
3)W zakresie ochrony środowiska:
Komisja Europejska (KE) przygotowała nowe wytyczne dotyczące pomocy państwa na
rzecz ochrony środowiska naturalnego, które mają wejść w Ŝycie od 1 stycznia 2008 r. i
zastąpić Wspólnotowe wytyczne dotyczące pomocy państwa na rzecz ochrony środowiska
naturalnego z dnia 3 lutego 2001 r. (2001/C 37/03). Projekt nowych wytycznych podlega
konsultacjom do 25 lipca br.
4) W zakresie wyłączeń grupowych:
KE przygotowała projekt nowego rozporządzenia w sprawie wyłączeń, które w ramach
jednego dokumentu ureguluje zasady udzielania pomocy publicznej na pomoc regionalną,
msp, ochrone środowiska, usługi doradcze, kapitał podwyŜszonego ryzyka, pomoc na
badania i rozwój, szkoleniową oraz dla pracowników znajdujących się w szczególnie
niekorzystnej sytuacji oraz pracowników niepełnosprawnych. Z rozmów z KE wynika, Ŝe
rozporządzenie to wejdzie w Ŝycie najprawdopodobniej w połowie 2008 r.