karta przedmiotu

Transkrypt

karta przedmiotu
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie
Nazwa modułu/przedmiotu
Instytut Nauk o Zdrowiu
Fizjologia człowieka
Kod
KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA
Kierunek studiów
Profil kształcenia
(ogólnoakademicki, praktyczny)
Fizjoterapia
praktyczny
Specjalność
Przedmiot oferowany w języku:
Rok / Semestr
Stacjonarne
Niestacjonarne
1/ 1 i 2
Kurs (obligatoryjny/obieralny)
polskim
Godziny zajęć na studiach stacjonarnych
1/ 1 i 2
obligatoryjny
Liczba punktów ECTS
I semestr
II semestr
wykłady: 25
ćwiczenia: 20
samokształcenie: 10
wykłady: 25
ćwiczenia: 15
samokształcenie:10
I semestr
1
1
-
Godziny zajęć na studiach niestacjonarnych
II semestr
1
1
-
Liczba punktów ECTS
I semestr
II semestr
I semestr
II semestr
wykłady: 20
wykłady: 25
1
1
ćwiczenia: 20
samokształcenie: 20
ćwiczenia: 15
samokształcenie:10
1
-
1
-
Stopień studiów:
Forma studiów
(stacjonarna/niestacjonarna)
pierwszy
stacjonarne
Obszar(y) kształcenia
obszar nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o
kulturze fizycznej
Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny)
(ogólnouczelniany, z innego kierunku)
ogólnouczelniany
Podstawowy
Jednostka prowadząca przedmiot:
Instytut Nauk o Zdrowiu
Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot:
Osoba prowadząca przedmiot:
Prof. dr hab. n. med. Przemysław Majewski
Prof. dr hab. n. med. Przemysław Majewski
Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych:
1
Wiedza:
Wymagania wstępne obejmują zakres wiadomości z biologii zgodnej z programem liceum
ogólnokształcącego z uwzględnieniem wiedzy n.t. fizjologii i anatomii człowieka oraz genetyki
2
Umiejętności:
Student potrafi logicznie myśleć i wyciągać wnioski. Posiada umiejętność samodzielnego
poszukiwania oraz pogłębiania swojej wiedzy
3
Kompetencje
społeczne
Student powinien reprezentować takie wartości jak: uczciwość, odpowiedzialność,
poszanowanie godności osobistej pacjenta, wytrwałość i ciekawość poznawcza, kreatywność
oraz wysoka kultura osobista
Cel przedmiotu:
Przygotowanie studenta do interpretowania i rozumienia wiedzy dotyczącej podstawowych zjawisk fizjologii człowieka.
Wyjaśnienie związków pomiędzy funkcjonowaniem poszczególnych układów a całością organizmu. Zapoznanie z
zasadami prawidłowego funkcjonowania tkanek i narządów człowieka.
Wskazanie dróg rozwoju oraz perspektyw korzystania z literatury fachowej
Kształtowanie postawy studenta do: aktywnego pogłębiania wiedzy z zakresu fizjologii w praktyce fizjoterapeuty.
Efekty kształcenia
Wiedza
W wyniku przeprowadzonych zajęć student:
1
2
Zna zasady funkcjonowania organizmu jako całości oraz wpływ różnych czynników
oddziałujących na człowieka i potrafi objaśnić to pacjentowi
Posiada podstawową wiedzę niezbędną do:
- opisu procesów zachodzących w organizmie człowieka na każdym etapie rozwoju
i w różnym wieku.
- opisu podstawowych właściwości fizycznych komórek
i tkanek oraz mechanizmów działania czynników fizycznych na organizm człowieka
Zna i rozumie zasady funkcjonowania organizmu człowieka
PWSZ – Gniezno, Fizjoterapia 2015/2016
Odniesienie do
Kierunkowych Efektów
Kształcenia
K_W02
K_W01
K_W02
3
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie
Nazwa modułu/przedmiotu
Instytut Nauk o Zdrowiu
Fizjologia człowieka
Kod
Rozumie neurohormonalną regulację procesów fizjologicznych oraz procesów
elektrofizjologicznych oraz zna i rozumie procesy metaboliczne na poziomie
komórkowym, narządowym i ustrojowym zachodzące w spoczynku i w wysiłku
fizycznym
Wyjaśnia podstawy fizykochemiczne działania narządów zmysłów
K_W03
K_W01
Efekty kształcenia
Odniesienie do
Kierunkowych Efektów
Kształcenia
Umiejętności
W wyniku przeprowadzonych zajęć student:
1
Posługuje się w praktyce mianownictwem specjalistycznym
znajomość budowy ciała ludzkiego;
2
Potrafi omówić różnice w budowie ciała i charakteryzuje funkcje życiowe dziecka i osób
dorosłych.
K_U14
3
Konstruuje wzór wykorzystania podstaw wiedzy anatomicznej oraz z zakresu fizjologii
w badaniu przedmiotowym
K_U14
oraz wykorzystuje
K_U14
Odniesienie do
Kierunkowych Efektów
Kształcenia
Kompetencje
W wyniku przeprowadzonych zajęć student:
Jest świadomy zakresu posiadanej przez siebie wiedzy teoretycznej i praktycznej,
rozumie konieczności uzupełniania jej przez całe życie oraz wie, kiedy zwrócić się do
ekspertów
K_K01
2
Rzetelnie i dokładnie wykonuje ćwiczenia na zjęciach; Potrafi współpracować w zespole
K_K03
3
Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych;
K_K06
4
Przestrzega tajemnicy zawodowej; Przestrzega praw pacjenta;
K_K05
5
Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów
etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej;
K_K03
1
Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia
Wykład:
Egzamin testowy składający się z 40 pytań w tym 30 zamkniętych i 10 pytań otwartych-opisowych.
Ćwiczenia:
- kolokwia sprawdzające wiedzę studenta
Samokształcenie:
przygotowanym i wygłoszonym referacie lub eseju na wskazany przez wykładowcę temat dotyczący tematyki
realizowanej na aktualnych ćwiczeniach, przygotowanie do kolokwium.
Treści programowe
PWSZ – Gniezno, Fizjoterapia 2015/2016
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie
Nazwa modułu/przedmiotu
Instytut Nauk o Zdrowiu
Fizjologia człowieka
Kod
Treści programowe
WYKŁADY
Fizjologia - jako nauka zajmująca się procesami życiowymi organizmu człowieka Homeostaza.
Gospodarka wodna ustroju.
Przedziały wodne w organizmie. Gospodarka kwasowo – zasadowa. Typy sprzężeń wodnych Izotonia, izojonia,
izohydria. Termoregulacja, Normotermia, hipotermia, hipertermia, gorączka.
Funkcja poszczególnych układów w zachowaniu homeostazy
Podstawy fizjologii komórki: Struktura komórki. Rola organelli komórkowych. Rola błony komórkowej, Struktura błony
komórkowej, Transport przez błonę komórkową, Jądro komórkowe, Ekspresja informacji genetycznej, Transkrypcja,
Translacja, Reticulum Endoplazmatyczne, Aparat Goldiego, Mitochondria – uzyskiwanie energii w komórce Fizjologia
układu nerwowego.
Czynność komórek nerwowych, Potencjał spoczynkowy, Pompa sodowo-potasowa, Potencjał czynnościowy, Rola
synaps w przewodzeniu sygnałów w układzie nerwowym, Budowa i fizjologia synaps, Przeniesienie informacji do
wnętrza komórki, Neurotransmitery i Modulatory Podstawy czynnościowe układu nerwowego, Łuk odruchowy, odruchy
bezwarunkowe i warunkowe Fizjologia układu wegetatywnego – część współczulna; część przywspółczulna; część
jelitowa; włókna trzewno – czuciowe. Kotransmisja w wegetatywnym układzie nerwowym. Czynność zwojów
autonomicznych.
Receptory układu autonomicznego – podział ze względu na: rodzaj transmitera; układ drugiego przekaźnika; efekty
wywołane w komórce. Regulacja liczby receptorów. Antagonizm pomiędzy układem współczulnym i przywspółczulnym.
Odruchy autonomicznego układu nerwowego. Wyższe funkcje nerwowe.
Ośrodki motywacyjne w podwzgórzu, pamięć świeża i trwała. Uczenie się. Sen i czuwanie. Neurofizjologiczne podstawy
zachowania się człowieka.
Budowa i rola układu limbicznego.
Fizjologia mięśni. Podział mięśni. Mięśnie szkieletowe. Płytka motoryczna
Czynność bioelektryczna mięśni szkieletowych. Budowa mięśni szkieletowych – układ białek kurczliwych; sarkom er;
Błonowy system kontrolny; Mechanizm skurczu mięśnia szkieletowego; Typy włókien mięśniowych; Jednostka
motoryczna.
Podział czynnościowy mięśni szkieletowych. Rodzaje skurczów mięśni szkieletowych.
Źródła energii pracujących mięśni, sprawność energetyczna.
Utrzymanie i regulacja napięcia mięśniowego. Mięśnie gładkie. Budowa mięśni gładkich. Podział. Mechanizm skurczu
mięśnia gładkiego. Plastyczność mięśni gładkich.
Fizjologia narządów zmysłów. Receptory czuciowe. Podział receptorów. Potencjał generujący. Adaptacja receptorów.
Rekrutacja receptorów.
Czucie bólu. Receptory bólowe. Hamowanie czucia bólu.
Zmysł słuchu. Budowa narządu słuchu. Metody badania słuchu – metody subiektywne; metody obiektywne.
Zmysły równowagi. Budowa narządu równowagi. Oczopląs Zmysł smaku.
Receptory smaku. Rodzaje smaków. Zmysł węchu. Receptory węchowe. Pobudzanie receptorów węchowych.
Narząd wzroku. Budowa narządu wzroku. Właściwości optyczne oka. Wady refrakcji. Siatkówka. Tworzenie obrazu na
siatkówce. Widzenie dwuoczne i przestrzenne. Uszkodzenia drogi wzrokowej. Zaburzenia rozpoznawania barw.
Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych. Ogólne zasady organizacji układu hormonalnego. Definicja
hormonu. Molekularne mechanizmy działania hormonów. Kontrola wydzielania dokrewnego. Fizjologia podwzgórza.
Hormony podwzgórza. Fizjologia przysadki. Hormony płata przedniego przysadki, hormony części pośredniej przysadki.
Hormony tylnego płata przysadki mózgowej. Fizjologia szyszynki. Hormony wydzielania przez szyszynkę. Fizjologia
Tarczycy, Fizjologia Trzustki, Fizjologia rdzenia i kory nadnerczy, Fizjologia Przytarczyc.
Fizjologia układu krążenia. Automatyzm serca. Układ bodźcoprzewodzący serca. Hemodynamika serca. Cykl serca.
Rola aparatu zastawkowego. Autoregulacja serca. Charakterystyka układu krążenia. Podział układu krążenia – podział
anatomiczny; podział czynnościowy; zbiornik wysokociśnieniowy, zbiornik odżywczy, zbiornik niskociśnieniowy, Powrót
żylny. Ciśnienie krwi w naczyniach krwionośnych. Krążenie obwodowe. Budowa naczyń krwionośnych. Rola naczyń
sprężystych w zachowaniu przepływu krwi. Rola tętnic mięśniowych w dystrybucji krwi. Regulacja przepływu krwi –
miejscowa i humoralna. Tętno. Nerwowe i humoralne czynniki rozszerzające i zwężające naczynia krwionośne.
Wybrane reakcje odruchowe układu krążenia. Elektrokardiografia.
Fizjologia układu oddechowego. Funkcje układu oddechowego. Mechanika oddychania, rola mięśni oddechowych oraz
opłucnej. Podział strukturalny i czynnościowy dróg oddechowych, Wentylacja płuc, Opory oddechowe. Rola surfaktantu.
Podatność płuc. Pojemność i objętość oddechowe. Spirometria. Wymiana gazowa w płucach, skład powietrze
w drogach oddechowych. Krążenie krwi w płucach. Nerwowa i chemiczna regulacja oddychania. Mięśnie oddechowe
PWSZ – Gniezno, Fizjoterapia 2015/2016
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie
Nazwa modułu/przedmiotu
Instytut Nauk o Zdrowiu
Fizjologia człowieka
Kod
Fizjologia układu moczowego. Czynność nerek. Budowa nerki. Nefron. Unerwienie nerek. Nerkowy przepływ krwi ( RBF).
Regulacja przepływu krwi przez nerki. Mechanizm powstania moczu pierwotnego – filtracja kłębuszkowa. Powstawanie
moczu ostatecznego – cewka proksymalna, pętla Henlego, cewka dystralna, cewka zbiorcza, układ RAA, diureza wodna i
osmotyczna. Czynność wewnątrzwydzielnicza nerek. Udział nerek w gospodarce kwasowo – zasadowej. Klirens nerkowy.
Fizjologia przewodu pokarmowego. Regulacja przyjmowania pokarmu. Budowa układu pokarmowego. Obróbka pokarmu
w przewodzie pokarmowym. Podstawowy rytm elektryczny mięśniówki przewodu pokarmowego. Motoryka żołądka i jelit.
Czynność zewnątrzwydzielnicza układu pokarmowego, Trawienie i wchłanianie węglowodanów, tłuszczów i białek.
Czynność wewnątrzwydzielnicza przewodu pokarmowego.
Fizjologia rozrodu. Determinacja i różnicowanie płci. Funkcja układu podwzgórze – przysadka w regulacji rozrodu.
Fizjologia jajnika, czynność rozrodcza i hormonalna jajnika. Przełomy hormonalne w życiu kobiety – dojrzewanie;
endokrynologia Ciąży i porodu.; Przekwitanie. Regulacja rozrodu u mężczyzn – mechanizm działania gonadotropin
u mężczyzn. Przełomy hormonalne u mężczyzn – dojrzewanie; przekwitanie.
Fizjologia krwi. Krew jako tkanka płynna, Rola krwi, Skład krwi. Elementy morfotyczne i niemorfotyczne, Hematopoeza,
Szereg rozwojowy krwinek. Fizjologia krwinek czerwonych. Regulacja erytropoezy. Układ odpornościowy. Antygeny
i przeciwciała. Krwinki Białe. Czynność leukocytów – granulocyty obojętno-chłonne; granulocyty kwasochłonne;
granulocyty zasadochłonne; monocyty; makrofagi. Regulacja leukopoezy. Czynność limfocytów Limfocyty B i T¸Limfocyty
cytotoksyczne, pomocnicze, supresorowe, NK i K. Hemostaza. Hemostaza naczyniowa, płytkowa i osoczowa. Fibrynoliza.
Zaburzenia hemostazy.
Układy grupowe krwi. Charakterystyka krwi. Charakterystyka antygenów i przeciwciał. Układ grupowy ABO. Układ
grupowy Rh. Inne układy grupowe krwinek czerwonych. Przetaczanie krwi i jej pochodnych. Diagnostyka konfliktu
serologicznego – konflikt w układzie ABO; konflikt w układzie Rh. Oznaczenie grup krwi w układzie ABO. Oznaczenie
grup w układzie Rh.
Fizjologia żywienia. Wartość energetyczna pożywienia. Podstawowa przemiana materii. Całkowita przemiana materii.
Rola składników odżywczych – białka; tłuszcze; węglowodany; witaminy; składniki mineralne.
ĆWICZENIA
Fizjologia jako nauka zajmująca się procesami życiowymi organizmu człowieka Homeostaza.
Zachowanie stałości środowiska wewnętrznego organizmu
Gospodarka wodna – przedziały wody w organizmie
Podstawy fizjologii komórki
Fizjologia układu nerwowego.
Czynność komórek nerwowych,
Fizjologia układu wegetatywnego
Wyższe funkcje nerwowe. Fizjologia mięśni poprzecznie prążkowanychch i mięśni gładkich.
Fizjologia narządów zmysłów.
Fizjologia wzroku.
Neurohormonalna regulacja procesów fizjologicznych.
Fizjologia serca, układ bodźcoprzewodzący, automatyzm
Fizjologia układu krążenia.
Fizjologia układu oddechowego.
Fizjologia układu moczowego.
Fizjologia przewodu pokarmowego.
Fizjologia rozrodu.
Fizjologia krwi.
Układ odpornościowy.
Hemostaza.
Układy grupowe krwi.
Fizjologia żywienia.
PWSZ – Gniezno, Fizjoterapia 2015/2016
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa
im. Hipolita Cegielskiego w Gnieźnie
Nazwa modułu/przedmiotu
Instytut Nauk o Zdrowiu
Fizjologia człowieka
Kod
SAMOKSZTAŁCENIE
Reakcja stresowa organizmu. Czynności układu nerwowego, udział hormonów. Spirometria, prężności gazów
oddechowych. Rola witamin rozpuszczalnych w tłuszczach w żywieniu człowieka. Rola białych krwinek w procesach
obronnych i odpornościowych organizmu. Energetyka, substraty energetyczne mięśni szkieletowych i mięśnia serca.
Fizjologia wysiłku fizycznego
Literatura podstawowa:
1. Krauss H., Sosnowski P. (red) Podstawy fizjologii człowieka. Wydawnictwo UM im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu,
2009.
2. Michajlik A., Ramotowski W. Anatomia i Fizjologia Człowieka. Wydawnictwo Lekarskie PZWL Warszawa 2009
Literatura uzupełniająca:
1. Traczyk W.Z., Trzebski A. (red.), Fizjologia człowieka z elementami fizjologii stosowanej i klinicznej. PZWL, 2007.
2. Ganong W.F. Fizjologia. PZWL, 2007.
3. Traczyk W.Z. Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, 2006.
Obciążenie pracą studenta na studiach stacjonarnych
Forma aktywności
godzin
ECTS
Łączny nakład pracy
110
Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem
90*
4
Zajęcia wymagające samodzielnej pracy studenta
20
-
Zajęcia o charakterze praktycznym
35
2
4
Obciążenie pracą studenta na studiach niestacjonarnych
Forma aktywności
godzin
ECTS
Łączny nakład pracy
115
Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem
85*
4
Zajęcia wymagające samodzielnej pracy studenta
30
-
Zajęcia o charakterze praktycznym
35
2
* zajęcia dydaktyczne {w+c} + konsultacje +egzamin/zaliczenie;
PWSZ – Gniezno, Fizjoterapia 2015/2016
4