Program „Starszy Brat – Starsza Siostra”

Program „Starszy Brat – Starsza Siostra”
w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Łukowie
„Program Starszy Brata – Starsza Siostra” obejmuje swym wsparciem dzieci z rodzin,
w których występuje deficyt w systemie opieki, wychowania, pozytywnych wzorców oraz
sposobów wyrażania uczuć i emocji. Główna idea Programu polega na łączeniu w pary na
zasadzie przyszywanego rodzeństwa; dziecka (młodszy brat, młodsza siostra)
z wolontariuszami (starszy brat, starsza siostra) najczęściej uczniami szkoły średniej. Projekt
wykorzystuje potencjał młodych ludzi, którzy maja za zadanie:
− pokazać młodszemu, przyszywanemu rodzeństwu, trochę inny świat,
− zaproponować różne wartościowe i ciekawe formy spędzania wolnego czasu,
− pomóc w nauce,
− stać się kimś ważnym w życiu dziecka, kimś kto zrozumie, wysłucha, pomoże i przytuli.
Program „Starszy Brat – Starsza Siostra” ma na celu dobro dziecka, chce przyjść z pomocą, daje
szansę na dłuższą opiekę i wsparcie osoby, która chce część swojego czasu poświęcić komuś
drugiemu. Dzieci te często dotknięte poczuciem osamotnienia, cierpiące na brak akceptacji
i należytej uwagi ze strony dorosłych, bardzo potrzebują bliskości drugiego człowieka, kogoś kto
zrozumie w trudnych chwilach. Młodzi wolontariusze, czyli „starsze siostry”, „starsi bracia”
podejmując się pracy w Programie mają niejedną okazję, aby przekonać się, że dobro, które
czynimy bezinteresownie wraca do nas w postaci satysfakcji z tego, że potrafimy być pomocni,
tolerancyjni, twórczy i otwarci na potrzeby innych.
W Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Łukowie Program „Starszy Brat – Starsza
Siostra” realizujemy od marca 2006r. Aktualnie trwa kolejna edycja Programu.
W trakcie szkolenia wolontariuszy omawiane sa następujące tematy: samoakceptacja,
aktywne słuchanie, radzenie sobie ze stresem, reagowanie na cudze problemy, szanowanie uczuć
drugiego człowieka, asertywność, komunikacja werbalna i niewerbalna, a także w dalszej części
omawiane sa kontakty z dziećmi, trudne sytuacje, w których wolontariusz może się znaleźć oraz
uczenie umiejętności rozmowy z rodzicami i uczulanie na zagrożenia czyhające na dziecko.
Tematyka szkoleń jest ciekawa i zróżnicowana. Szkolenie jest okazją, by wolontariusz miał czas
na przemyślenie swojej decyzji o wstąpieniu do Programu. Są przypadki, kiedy ktoś rezygnuje.
Zakłada się, że jest to czas na refleksję i świadomą decyzję.
Raz w miesiącu odbywają się grupy wsparcia dla wolontariuszy prowadzone przez
psychologa. Celem spotkań jest m. in. odreagowanie nagromadzonych emocji, rozwiązywanie
problemów i konfliktów pojawiających się w parach, omawianie spraw dotyczących spotkań
z dziećmi, wzajemne wsparcie i pomoc w chwilach zwątpienia.
Program obejmuje dzieci w wieku 8 – 15 lat rekrutowane spośród podopiecznych
Świetlicy Terapeutycznej i Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Łukowie.
Jakie są nasze powody udziału w Programie „Starszy Brat Starsza Siostra”,
co zyskujemy?
Jak Kasia do mnie przychodzi to jest wesoło, pomaga mi w lekcjach. Jest dla mnie
koleżanką od serca, podnosi mnie na duchu, wspiera mnie duchowo w trudnych sytuacjach.
Kasia jest dla mnie prawdziwą „starszą siostrą”, mogę jej o wszystkim powiedzieć. Bardzo się
cieszę, że mam kogoś takiego jak Kasia. Jakby jej nie było, moje stosunki z kolegami byłyby
dużo gorsze. Nauczyła mnie pewności siebie, zacząłem się uczyć i być grzeczny. To Kasia
uświadomiła mi, co jest w życiu ważne i to, że nie wolno się poddawać, trzeba zawsze dążyć do
celu.
Marcin – młodszy brat
Każdy człowiek, każdy z nas w końcu znajduje w życiu to, co przynosi mu radość
i uśmiech na twarzy. Na mojej twarzy pojawia się „on”, gdy czuję, że mogę komuś pomóc, mogę
przekazać „kawałek” mojego uśmiechu. Świadomość tego, że naprawę komuś pomagam, choć
nie robię nic wielkiego, nic wymagającego, jest dla mnie czymś wspaniałym. Jeszczeż ten ktoś,
komu ja oddaję „kawałek” mojego uśmiechu potrafi się nim dzielić z innymi. Słuchając pochwał
na temat mojego „młodszego brata”, dowiadując się o jego postępach, jakie robi w domu,
w szkole, w relacjach ze znajomymi, to właśnie wtedy na mojej twarzy pojawia się uśmiech.
Tego uśmiech w żaden sposób nie mogę powstrzymać i szczerze mówiąc wcale tego nie chcę
robić.
Katarzyna – wolontariusz
Co dał mi udział w programie „Starszy Brat Starsza Siostra”? To bardzo trudne pytanie,
bo praktyczne skutki są trudne do opisania. Myślę, że to popołudnie, które spędzam u Marty jest
jednym z bardziej udanych w całym życiu. Miło jest iść do kogoś, kto ucieszy się jak
przyjdziesz. Cieszę się, że zostałam wolontariuszką. Zawsze chciałam nią zostać, ale w moim
przypadku to słowo nabrało trochę innego znaczenia niż jakie miało na początku. To nie tylko
pomoc w lekcjach lub w innych problemach trudnych do rozwiązania. To także rozmowa, żart,
uśmiech, czasem zwykły sms.
Zachęcam wszystkich, aby przestali patrzeć wyłącznie na siebie i zaczęli przyglądać się innym,
bo naprawdę warto.
Iwona – wolontariusz
Towarzysząc wolontariuszom jako koordynator Programu Starszy Brat Starsza Siostra
a także z perspektywy 19-letniego stażu jako psycholog zadaję sobie pytanie, co sprawia, że chcę
to robić?
Po pierwsze, chyba, aby parafrazując słowa J. Vaniera „nie zamknąć się w sobie, nie stłumić, nie
zadusić serca i wszystkich energii miłości”.
„Nasze społeczeństwa przywiązują dużą wagę do niezależności i autonomii osiągniętych dzięki
kompetencji i sile. Istnieje prawdziwe niebezpieczeństwo, że zapomnimy o tym, iż każdy z nas
jest przede wszystkim istotą żyjącą na poziomie więzi, wezwaną do otwarcia się na innych
i służenia im. Każdy jest wezwany, by być odpowiedzialnym za stworzenie świata, w którym
będzie więcej solidarności i przyjaźni”. „Kochać aż do końca”.
Drugi powód to szacunek dla wszystkich altruistycznych pobudek w postępowaniu młodych
ludzi – wolontariuszy. W dzisiejszym zabieganym i egoistycznym świecie takie zachowania
wymagają wsparcia i upowszechniania, by stały się nie wyjątkowymi a „dobrym zwyczajem”
z pożytkiem dla wszystkich. Są przecież świetną okazją do inicjowania integracji
międzyludzkiej, do wrastania w problemy lokalnej społeczności. Przestaje się wtedy myśleć
abstrakcyjnymi problemami bohaterów telewizji. Problemy zyskują wymiar konkretny – ludzki.
Po trzecie – efektywna pomoc potrzebującym dzieciom przychodzi w kształtowanej bliskości
i więzi, metody i techniki psychologiczne mogą być jedynie środkiem, który prowadzi do celu.
mgr Izabela Janaszek-Talacha – koordynator Programu
- psycholog PPP w Łukowie