źródło: www.census.gov - Politechnika Rzeszowska

Plan wykładu
Podczas wykładu omówione zostaną następujące kwestie związane z
prognozami demograficznymi.
• uzasadniona
zostanie
konieczność
prognozowania
demograficznych i ich praktyczne znaczenie;
zjawisk
• przedstawione zostaną wybrane prognozy zjawisk demograficznych,
dotyczące Polski i innych, wybranych państw świata;
• omówione zostaną elementarne koncepcje i metody, wykorzystywane
podczas wyznaczania prognoz zjawisk ludnościowych – kwestie te
zostaną zilustrowane na przykładzie.
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
2
Powody sporządzania
prognoz demograficznych
Zjawiska demograficzne są nierozerwalnie związane z funkcjonowaniem
gospodarki kraju i poziomem życia ludności. Związek ten ma
oczywiście charakter dwukierunkowy – niekorzystne zjawiska
demograficzne wpływają negatywnie na rozwój społeczno-gospodarczy
i vice versa. Prognozowanie zjawisk demograficznych jest ważne,
ponieważ:
• po pierwsze: od liczby i struktury populacji danego kraju zależy
sytuacja na rynku pracy, poziom wpływów z podatków, popyt na
wybrane dobra konsumpcyjne, etc. – wiedza o przewidywanym
poziomie zjawisk demograficznych jest więc ważna dla osób
zarządzających państwem, regionem, gminą czy przedsiębiorstwem;
• po drugie: prognozowanie zjawisk demograficznych daje duże szanse
na uzyskanie wiarygodnych, sprawdzalnych rezultatów, gdyż
zmienność zjawisk demograficznych w czasie jest relatywnie niska.
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
3
Przykłady prognoz demograficznych
Największe rynki zbytu w 2010, 2030 i 2050 roku
(liczba mieszkańców w mln) [źródło: www.census.gov]
2010
2030
2050
Chiny
1330
Indie 
1461
Indie
1657
Indie
1173
Chiny 
1391
Chiny
1304
USA
308
USA
366
USA
423
Indonezja
243
Indonezja
289
Nigeria 
402
Brazylia
201
Nigeria 
264
Indonezja 
313
Pakistan
184
Pakistan
243
Pakistan
291
Nigeria
162
Brazylia 
240
Etiopia 
278
Bangladesz
156
Bangladesz
211
Brazylia 
261
Rosja
139
Etiopia 
162
Bangladesz 
250
Japonia
128
Filipiny 
138
Filipiny
172
RAZEM
4 025
RAZEM
4 765
RAZEM
5 350
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
4
Przykłady prognoz demograficznych
Kraje o największej dynamice przyrostu ludności
w latach 2010-2030 i 2010-2050 [źródło: www.census.gov]
2010-2030*
2030-2050*
Uganda
+101,5%
Uganda
+283,3%
Niger
+101,2%
Niger
+248,3%
Etiopia
+84,6%
Etiopia
+216,2%
Burkina Faso
+79,5%
Burkina Faso
+192,0%
Burundi
+79,0%
Zambia
+185,1%
Zambia
+74,5%
Burundi
+175,3%
Madagaskar
+72,9%
Angola
+169,3%
Angola
+71,1%
Madagaskar
+165,5%
Benin
+68,4%
Mozambik
+163,2%
Gwinea
+66,9%
Sierra Leone
+159,1%
* Uwzględniono tylko kraje, liczące w 2010 r. co najmniej 5 mln mieszk.
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
5
Przykłady prognoz demograficznych
Kraje o największej depopulacji
w latach 2010-2030 i 2010-2050 [źródło: www.census.gov]
2010-2030*
2030-2050*
Polska
-5,0%
Japonia
-16,0%
Japonia
-5,4%
Czechy
-16,3%
Czechy
-5,6%
Polska
-16,6%
Węgry
-5,7%
Kuba
-17,5%
Rumunia
-7,2%
Rumunia
-17,8%
Białoruś
-8,5%
Białoruś
-19,5%
Serbia
-9,2%
Serbia
-20,1%
Rosja
-11,0%
Rosja
-21,7%
Ukraina
-13,0%
Ukraina
-26,1%
Bułgaria
-16,9%
Bułgaria
-34,9%
* Uwzględniono tylko kraje, liczące w 2010 r. co najmniej 5 mln mieszk.
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
6
Przykłady prognoz demograficznych
Ludność zamieszkująca na poszczególnych kontynentach
w latach 2010, 2030 i 2050 (w mln mieszk.)
[źródło: www.census.gov]
Kontynent
2010
2030
%2010-2030
2050
%2010-2050
Afryka
1 028
1 583
54%
2 270
121%
Azja
4 138
4 861
17%
5 206
26%
Europa
736
723
-2%
679
-8%
Ameryka Południowa
590
708
20%
773
31%
Ameryka Północna
342
404
18%
464
36%
Oceania
35
43
23%
48
39%
RAZEM
6 869
8 323
21%
9 441
37%
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
7
Przykłady prognoz demograficznych
Ludność zamieszkująca na poszczególnych kontynentach
w latach 1950-2010 i 2011-2050
[źródło: www.census.gov]
Opracował: Marek Sobolewski
(Politechnika Rzeszowska)
8
Prognoza demograficzna GUS z 1997 r.
Według prognozy demograficznej opublikowanej przez GUS w 1997
roku ludność Polski miała wynieść:
• w 2000 r. – 38 854 mln mieszk.
• w 2005 r. – 39 491 mln mieszk.
• w 2010 r. – 40 185 mln mieszk.
W prognozie tej założono, iż współczynnik dzietności w
wymienionych powyżej latach wynosić będzie odpowiednio:
1,74; 1,93 i 1,92. O skali zapaści demograficznej z jaką mamy do
czynienia w Polsce świadczyć mogą ogromne rozbieżności
pomiędzy faktycznymi wielkościami a przytoczonymi prognozami.
Liczba mieszkańców
Rok
Wskaźnik dzietności
Prognoza
Wartość
rzeczywista
Prognoza
Wartość
rzeczywista
2000
38 854
38 254
1,74
1,37
2005
39 491
38 157
1,93
1,24
2010
40 185
1,92
Prognoza demograficzna GUS z 2008 r.
Prognozy American Census Bureau
Według prognozy demograficznej opublikowanej przez GUS w 2008
roku ludność Polski miała wynieść:
• w 2010 r. – 38,1 mln mieszk.
• w 2020 r. – 37,8 mln mieszk.
• w 2035 r. – 36,0 mln mieszk.
Według prognoz publikowanych przez American Census Bureau
(www.census.gov) ludność Polski w kolejnych latach będzie
wynosić:
• w 2020 r. – 37,9 mln mieszk.
• w 2035 r. – 35,6 mln mieszk.
• w 2050 r. – 32,1 mln mieszk.