str. 1 SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI KOMISJI ZAKŁADOWEJ

Nowe Czarnowo, 2016-04-07
SPRAWOZDANIE
Z DZIAŁALNOŚCI KOMISJI ZAKŁADOWEJ
MOZ NSZZ ”SOLIDARNOŚĆ”- 80 PGE
ZEDO NOWE CZARNOWO
za okres 13.03.2015 –31.03.2016 r.
„…Podstawowym zadaniem związków zawodowych jest obrona interesów pracowników i
działanie na rzecz poprawy ich sytuacji ekonomicznej i społecznej. Związki próbują więc
przeciwdziałać zwolnieniom, kontrolują przestrzeganie kodeksu pracy przez pracodawców,
zabiegają o wyższe pensje i lepsze warunki pracy dla pracowników…”
Jest to zdanie wyjęte z Preambuły Ustawy o związkach zawodowych, które jest
wykładnią naszego postępowania w działalności związkowej, jest po prostu naszą związkową
Konstytucją. Taką właśnie sentencją rozpoczynałem sprawozdanie z działalności Komisji
Zakładowej dwa lata temu - w roku 2014 i te właśnie słowa muszą zabrzmieć w dniu
dzisiejszym ze zdwojoną mocą: obrona interesów pracowników.
Szanowni Zebrani.
Koleżanki i Koledzy Delegaci.
Szanowni Goście.
Corocznie, w tym mniej więcej terminie spotykamy się w gronie delegatów –
przedstawicieli grup związkowych, żeby wspólnie podsumować kolejny rok działalności Komisji
Zakładowej. Miniony rok jest trzecim w kolejności w kadencji 2013 – 2017 okresem
sprawozdawczym, który podlega ocenie Delegatów, zgodnie z naszymi statutowymi
zobowiązaniami.
Ten rok – rok 2016 jest dla członków „Solidarności” -80 rokiem szczególnym: istniejemy już
na scenie związkowej 25 lat i postaramy się, jako Komisja Zakładowa, godnie uświetnić ten
okrągły Jubileusz istnienia. Już planujemy organizację najbliższego Pikniku Związkowego
pod kontem szerszego świętowania tego doniosłego wydarzenia.
W roku sprawozdawczym 2015 - Komisja Zakładowa pracowała w składzie
dziewięcioosobowym, starając się spotykać w miarę systematycznie, przynajmniej raz w
miesiącu. Chciałbym w tym miejscu podziękować członkom Komisji za obowiązkowość i
konstruktywne podejście do zadań, które stały przed nami w minionym okresie sprawozdawczym.
str. 1
Przygotowując Sprawozdania z działalności Komisji Zakładowej, przynajmniej w poprzednich
dwóch latach – mocno akcentowałem fakt, że praktycznie problemy poruszane w minionych
latach są w dalszym ciągu jak najbardziej aktualne i można nawet użyć stwierdzenia, że
występują one jakby z podwójną siłą. Także miniony okres sprawozdawczy jest tego dobitnym
dowodem. Podstawową wartością człowieka jako pracownika jest świadomość stabilizacji,
szacunku, bezpieczeństwo pracy i właściwe za jej wykonanie - wynagrodzenie. Jednak tych
wartości brakuje nam w Zespole Elektrowni Dolna Odra. Przede wszystkim doskwiera nam
wielka niepewność co do naszej przyszłości – sama Gwarancja Zatrudnienia do końca roku 2017
nie wystarcza, żeby z optymizmem spoglądać w przyszłość.
Rok 2015 rozpoczęliśmy mocnym wejściem, bo już 7 stycznia , w wyniku braku porozumienia się
w kluczowych kwestiach organizacyjnych i restrukturyzacyjnych wystąpiliśmy do Pracodawcy z
żądaniami sporowymi, dotyczącymi zaprzestania jakichkolwiek działań skutkujących dla
pracowników utratą miejsc pracy w naszej lokalizacji, tworzenia przez Pracodawcę tzw. Centrów
Usług Wspólnych, zwłaszcza w obszarze finansowym rachunkowości i kadrowym, czy wreszcie
koniecznością podjęcia pracy w innych lokalizacjach – poza ZEDO. 30 stycznia ub. roku do tych
żądań sporowych doszedł jeszcze jeden bardzo ważny, o znaczeniu podstawowym element:
rozpoczęcie negocjacji z Pracodawcą na temat wydłużenia Gwarancji Zatrudnienia poza
rok 2017. Początkowo Pracodawca zlekceważył stanowisko strony społecznej i nie uznał
związkowych żądań jako podstawę do negocjacji, dopiero w sytuacji jednoczesnego podjęcia tych
żądań przez wszystkie oddziały tj. elektrownie, kopalnie i elektrociepłownie i pokazanie w ten
sposób, że takie wspólne działanie jest naszą siłą - decyzją Zarządu PGE z Warszawy uznano
nasze wystąpienia jako zgodne z zapisami ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych.
Jednocześnie do negocjacji ze stroną społeczną zostały zobowiązane wszystkie Zarządy
poszczególnych linii biznesowych: wydobycie i wytwarzanie, dystrybucję, obrót i energetykę
odnawialną. Z początku wydawało się, że strona Pracodawcy, wychodząc naprzeciw
związkowym żądaniom zaprzestanie wdrażania w życie tych procesów, które były podstawą
naszych żądań sporowych. Taką nadzieję dawało podpisanie pod koniec miesiąca marca ub. roku
dwustronnego Porozumienia, którego głównym elementem było odejście przez Pracodawcę od
tworzenia obszarów tzw. CUW. Jednocześnie strony sporu zobowiązały się do rzetelnego
negocjowania wszelkich rozbieżności, które pokazywały odmienne spojrzenie na problemy
związane z próbą restrukturyzacji i etatyzacji, w swym założeniu prowadzącymi do utraty miejsc
pracy przez kilkuset pracowników. Takie założenia dla naszego Oddziału przewidywały
zmniejszenie stanu zatrudnienia o ponad dwieście stanowisk. Nasz Związek od samego początku
był przeciwny takim założeniom Pracodawcy i postanowił bronić każdego miejsca pracy.
Delegaci, zwłaszcza z obszarów wsparcia, administracji oraz utrzymania ruchu wiedzą o jakich
zagrożeniach jest tu mowa. Bezpiecznie mogli czuć się tylko pracownicy procesów
podstawowych Elektrowni ( czyli ruch), chociaż i w tym segmencie Pracodawca zamierzał
zmniejszyć zatrudnienie o kilkadziesiąt etatów. Całe szczęście, że mieliśmy tutaj wsparcie ze
strony wszystkich pozostałych organizacji związkowych działających w ZEDO. Podobnie
postępowali związkowcy ze wszystkich lokalizacji elektrowni, kopalni i elektrociepłowni ( w
ramach PGE GiEK SA ), a także pozostałe branże grupy PGE.
Wobec takiego jednoznacznego stanowiska strony społecznej i skali trudności procesu negocjacji
żądań sporowych Pracodawca nie był w stanie przekonać związkowców do swojej wizji
funkcjonowania całej Grupy PGE. Gdy pod koniec miesiąca września ub. roku wydawało się
nam, że Zarządy poszczególnych linii biznesowych odstąpią od swoich radykalnych pomysłów
restrukturyzacyjnych, nagle nastąpiło usztywnienie postawy drugiej strony. W ostateczności
zaproponowano stronie społecznej podpisanie Porozumienia zawieszającego spory zbiorowe,
przedstawienie pracownikom do 31 marca 2016 roku projektu „Paktu na rzecz wzrostu
produktywności oraz trwałych i bezpiecznych stanowisk pracy”, wspólną pracę nad treścią Paktu
i podpisanie go do dnia 31 października 2016 roku, jednocześnie zobowiązując się do
zaprzestania jakichkolwiek działań związanych z prowadzeniem sporu zbiorowego. Proszę
str. 2
zwrócić uwagę na zapis: trwałych i bezpiecznych stanowisk pracy, a Strona związkowa mówiła
w swoich wystąpieniach o gwarancjach pracy dla pracowników. Tylko nieliczne organizacje
nie podpisały takiego Porozumienia zawieszającego działania związkowe: w naszym zakładzie
uczyniła to tylko nasza organizacja, która przyjęła stanowisko odrzucające w całości pomysł
zawieszenia sporu; Porozumienia nie podpisała także Komisja Zakładowa „Solidarności”,
pozostałe związki zgodziły się na zawieszenie sporu. Nasze stanowisko z 20 października
ubiegłego roku brzmiało jednoznacznie: jest to wyraźna gra na zwłokę ze strony Pracodawcy i
brak jakiegokolwiek pomysłu i wizji na rozwiązanie problemu zmniejszenia zatrudnienia.
Komisja Zakładowa uznała ponadto, że podpisywanie zobowiązań bez znajomości szczegółów
jest co najmniej nierozsądne. Podobnie postąpiły wszystkie związki zawodowe z elektrowni
Bełchatów, choć w tym przypadku powód przyjęcia takiego stanowiska był trochę inny, niż u nas.
31 marca bieżącego roku otrzymaliśmy wreszcie tak długo oczekiwany projekt tzw. „Paktu na
rzecz wzrostu produktywności oraz trwałych i bezpiecznych stanowisk pracy”.
18 stron przedstawionego dokumentu po prostu powala. Część z Państwa delegatów otrzymała
drogą e-mailową ten dokument, dla pozostałych postaram się go opisać w kilku zdaniach.
Wspomniany dokument mają podpisać dwie strony i jest on odpowiedzią na prowadzony spór
zbiorowy, dotyczący w szczególności kwestii gwarancji zatrudnienia, przestrzegania wewnątrz
zakładowych źródeł prawa pracy oraz zaprzestania jakichkolwiek działań i czynności związanych
z wdrażaniem projektów restrukturyzacyjnych. Jako cel dokumentu Pracodawca przyjął
uzgodnienie pomiędzy stronami kierunków zmian w sposobie funkcjonowania linii biznesowej
PGE GiEK, jednocześnie przedstawiając w poszczególnych rozdziałach takie rozwiązania, na
które pracownik nie ma żadnego wpływu. Bo co pracownik może zrobić wobec;
- wyzwań środowiskowych
- polityki klimatycznej i środowiskowej, wynikającej ze zobowiązań w Unii Europejskiej
- konkurencyjności ze strony odnawialnych źródeł energii
- ograniczenia zużycia energii
- budowy europejskiego rynku energii
- spadku cen paliw kopalnych
- niskiej ceny energii jako interesowi całej gospodarki i konsumentów
- optymalizacji procesów itp.
Wgłębiając się w treść zaprezentowanego dokumentu możemy praktycznie dojść do wniosku, że
w naszej branży elektroenergetycznej jest już tak źle, że pracownik powinien się cieszyć z samego
faktu posiadania pracy, a wszystkie zaproponowane rozwiązania pracownik powinien przyjąć bez
komentarza, rozumując że Pracodawca przygotował takie negatywne w swym wymiarze zmiany
tylko dla jego dobra. Jednym zdaniem: treść zaprezentowanego projektu Paktu jest
porażająca - po prostu szokuje.
W tym Sprawozdaniu bardzo dużo miejsca zostało poświęcone właśnie zagadnieniu sporu
zbiorowego, Gwarancji zatrudnienia oraz propozycji Pracodawcy w celu rozwiązania tego
problemu, ale jest to kluczowe zadanie dla strony społecznej na dzień dzisiejszy oraz na
najbliższą przyszłość.
Szanowni Państwo.
W ostatnich czasach, przede wszystkim z racji uruchomienia przez Pracodawcę czterech Edycji
Programu Dobrowolnych Odejść, a także w wyniku odejść na emeryturę szeregi czynnych
zawodowo członków związku zostały dość znacznie uszczuplone. Jest to ubytek ponad 50
naszych członków, z Zespołu Elektrowni Dolna Odra ubyło prawie 500 pracowników. Co prawda
w większości ci byli pracownicy są w dalszym ciągu naszymi zadeklarowanymi członkami i
opłacając składki już jako emeryci lub przyszli emeryci korzystają w pełnym zakresie ze
wszelkich statutowych świadczeń związkowych. Dla równowagi muszę tutaj wspomnieć, że z
grona pracowników spółki zależnej Elbest Security , która przejęła zadania związane z ochroną
naszych trzech elektrowni w szeregi Związku NSZZ ”Solidarność”-80 PGE ZEDO wstąpiło już
str. 3
ponad 60 osób. Jest to znaczny zastrzyk członkowski, a nowi członkowie z chwilą wypisania
deklaracji i po wpłynięciu na nasze konto bankowe pierwszych składek członkowskich w pełni
korzystają z całej gamy naszych związkowych świadczeń statutowych.
Następny problem, który członkowie Komisji Zakładowej uważają za godny wymienienia to
pogarszające się stosunki na linii: związki zawodowe – Pracodawca; pracownicy – przełożeni.
Wiele tematów zgłaszanych przez poszczególne związki zawodowe jest odwlekanych w czasie,
według zasady: im później problem będzie rozwiązany, tym mniej korzystne będzie to
rozwiązanie dla pracowników. Naszym zdaniem - czasy dla pracowników są nieciekawe,
podmiotowość człowieka i pracownika została mocno zachwiana i do tego stwierdzenia nie
muszę nikogo przekonywać. Z przykrością trzeba niestety powiedzieć, że dzieje się tak także za
cichym przyzwoleniem naszych bezpośrednich przełożonych, nie tak dawno naszych kolegów,
bezpośrednio pracujących ramię w ramię z nami. Żywimy jednocześnie nadzieję, że nowe władze
Oddziału w osobach Dyrektora Naczelnego oraz Z-cy Dyrektora, których korzenie są
nierozerwalnie związane z ziemią gryfińską odwrócą ten negatywny trend. Dodatkowo bardzo
duże nadzieje wiążemy z dokonaną w miesiącu październiku ubiegłego roku zmianą rządzących
naszym krajem, którzy niejednokrotnie w przeszłości głosili podmiotowość człowieka,
podmiotowość pracownika jako jeden z elementów „Dobrej zmiany”.
Przed oczami ma taką oto sentencję jednego ze znamienitych ekonomistów:
„ Pracownik nie jest winny swojemu pracodawcy służalczości i posłuszeństwa. Jest mu jedynie
winien usługę, za którą otrzymuje zapłatę, będącą nie łaską, lecz zasłużonym wynagrodzeniem”
SZANOWNI PAŃSTWO.
Następny temat do omówienia w kilku zdaniach – to perspektywa inwestycji w nowe moce
wytwórcze i modernizacji mocy już istniejących. Tutaj mamy zapalone małe zielone światełko
nadziei. Porozumienie Pomorzańskie, które zostało podpisane 5 października ub. roku w siedzibie
PGE przez stronę związkową ZEDO wspartą także Regionalnymi Zarządami „Solidarności” -80
i Solidarności, a Zarządem PGE GiEK oraz z Zarządem PGE jako Gwarantem - jest aktualnie
realizowane i nie ma w tej chwili zagrożeń dla powodzenia tego projektu modernizacji
Elektrociepłowni Pomorzany. W perspektywie mamy pracę na najbliższe 25 lat dla prawie 200
pracowników w tamtej lokalizacji. Teraz musimy zakasać rękawy i stworzyć podobne
porozumienie na rzecz Elektrowni Dolna Odra, gdzie chcemy żeby nasz podstawowy zakład był
wytwórcą ponad 1000 megawatów, czyli myślimy o jeszcze jednym bloku energetycznym w
Nowym Czarnowie; wszystko to z myślą o utrzymaniu dotychczasowych miejsc pracy dla
mieszkańców Gryfina i okolic.
SZANOWNI DELEGACI.
Kilka zdań trzeba w naszym Sprawozdaniu poświęcić członkom Związku ze spółki zależnej
Elbest Security Oddział Rogowiec , którzy w lokalizacji ZEDO świadczą swoją pracę i
którzy wstąpili w szeregi Naszego Związku. Przez cały poprzedni rok trwały negocjacje z
Pracodawcą, żeby pracowników Oddziału Rogowiec II, u których obowiązuje tylko
Regulamin Wynagradzania oraz Regulamin Pracy zrównać – przede wszystkim pod
względem płacowym, uprawnień pracowniczych i świadczeń socjalno-bytowych z
pracownikami Oddziału Rogowiec I, których działalność oparta jest na Układzie Zbiorowym
Pracy. Gdy już wydawało się, że pod koniec roku jest moment na podpisanie z Pracodawcą
Porozumienia zbliżającego choć w części uprawnienia dla pracowników u obydwu
pracodawców nastąpiło usztywnienie stanowiska ze strony Pracodawcy i cały okres
negocjacji trzeba praktycznie rozpocząć od nowa.
str. 4
Jako Międzyzakładowa Organizacja Związkowa NSZZ ”Solidarność”- 80 PGE ZEDO jesteśmy
jedną z pięciu organizacji związkowych działających na terenie Zespołu Elektrowni Dolna Odra.
Staramy się, żeby we wszelkich sprawach wobec Pracodawcy występować zawsze solidarnie z
innymi organizacjami związkowymi, zgodnie z nazwą związku, którą się szczycimy. Jako
członkowie Komisji Zakładowej także w minionym okresie sprawozdawczym występowaliśmy
do innych organizacji związkowych z propozycją cyklicznych spotkań z Prezydiami tamtych
struktur związkowych, jednak do tej pory nie mamy właściwego zrozumienia od pozostałych
przedstawicieli strony społecznej. Wiemy tylko, że Pracodawca doskonale wyczuwa, gdy w
szeregach strony społecznej występują pewnego rodzaju różnice zdań i jest to później bezlitośnie
wykorzystywane przez drugą stronę. Trzeba także mieć świadomość, że stronę Pracodawcy
wspomagają usilnie Jego służby, przede wszystkim prawnicze i HR. Ostatnio tego przykładem
może być kwestia oddelegowań członków związku do prac związkowych, udziału w
posiedzeniach organów Związku, czyli czynności zgodnych z zapisami ustawy o związkach
zawodowych i zapisami naszych wewnętrznych zbiorowych źródeł prawa pracy, a
kwestionowanych niestety przez Pracodawcę.
Szanowni Delegaci.
Od ponad dwudziestu lat finanse naszego Związku wspomagane były i są działalnością firmy
związkowej, założonej przez wszystkie związki zawodowe działające w ZEDO pod nazwą:
Przedsiębiorstwo Robót Technicznych „Energet” sp. z oo. W ostatnim okresie, w wyniku
zdecydowanej ekspansji spółek córek zależnych od PGE GiEK w Bełchatowie działalność spółki
związkowej znacznie została okrojona. Zmniejszenie zakresu prac wykonywanych na rzecz
Zespołu Elektrowni Dolna Odra ( główny teren prac ) spowodowało, że z roku na rok działalność
„Energetu” przynosi coraz mniejsze zyski. Jak państwu przedstawiałem w ubiegłym roku ostatnie
lata działalności – to zmniejszający się zysk, a działalność roku 2014 - to już strata w wysokości
ok. 200 tysięcy złotych. Rok 2015 nakreślił jednak odwrócenie tego niekorzystnego trendu:
zmiana Prezesa Spółki, rozszerzenie zakresu robót i poprzedni rok przyniósł nam jeden z lepszych
wyników finansowych Spółki, a co się z tym wiąże – dla Wspólników – większe pieniądze. Jak
Państwo wiecie, dywidenda wypłacana była dotychczas w zależności od ilości posiadanych
udziałów, a te zależne były w linii prostej od ilości członków poszczególnych organizacji
związkowych. W wyniku braku jednolitego stanowiska wśród Wspólników Spółki co do sposobu
liczenia stanu uzwiązkowienia zmuszeni byliśmy ponownie złożyć pozew do Sądu Okręgowego
w Szczecinie celem unieważnienia Uchwały, która wyraźnie działa na naszą niekorzyść. Pierwsza
sprawa sądowa miała miejsce w dniu 21 marca bieżącego roku, następny termin rozprawy – to
miesiąc maj. Mamy nadzieję, że Sąd, biorąc pod uwagę dyskryminację i przyjęcie tej Uchwały
poprzez większościowy pakiet udziałów uzna rację naszego Związku. Wygrany proces to dla nas
członków kilka tysięcy złotych więcej na działalność organizacyjną i statutową.
Szanowni Państwo.
Kończąc to wystąpienie chciałbym jeszcze raz podziękować Państwu za współpracę, za
naszą solidarność, za jedność związkową i pracowniczą, za pozytywny wizerunek jaki niesiemy
na scenie zakładowej i na zewnątrz, a osobom dzisiaj odznaczonym – przekazuję serdeczne
gratulacje i związkowy szacunek za Waszą postawę.
W imieniu Członków Komisji Zakładowej Międzyzakładowej Organizacji Związkowej
Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego ”Solidarność”-80 PGE Zespół Elektrowni
Dolna Odra oraz swoim własnym przedstawiam Państwu to Sprawozdanie z działalności,
jednocześnie prosząc o wyrozumiałość i przychylność.
Mirosław Lebuda
przewodniczący KZ MOZ NSZZ ”Solidarność”-80 PGE ZEDO
str. 5