Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)
Transkrypt
Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus)
Opis modułu kształcenia / przedmiotu (sylabus) Rok akademicki: Grupa przedmiotów: ogólne 2015/2016 Numer katalogowy: Nazwa przedmiotu1): Pedagogika resocjalizacyjna Tłumaczenie nazwy na jęz. Angielski3): Resocialization pedagogy 4) Kierunek studiów : ECTS 2) 2 Pedagogika Koordynator przedmiotu5): 6) Prowadzący zajęcia : 7) Dr Paweł Migała Dr Paweł Migała Jednostka realizująca : Wydział Nauk Społecznych, Katedra Edukacji i Kultury Wydział, dla którego przedmiot jest realizowany8): Wydział Nauk Społecznych 9) Status przedmiotu : a) przedmiot …specjalizacyjny. b) stopień I. Cykl dydaktyczny10): Semestr zimowy Jęz. wykładowy11): polski Założenia i cele przedmiotu12): Formy dydaktyczne, liczba godzin13): Metody dydaktyczne14): rok …II c) niestacjonarne Celem zajęć jest zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami pedagogiki penitencjarnej. Wyposażenie studentów w wiedzę o mechanizmach, uwarunkowaniach oraz psychologicznych podstawach procesu resocjalizacji. Zaznajomienie studentów z zadaniami, organizacją, formami i metodami pracy resocjalizacyjnej w placówkach i instytucjach resocjalizacyjnych. Kształtowanie u studentów umiejętności planowania i organizowania pracy wychowawczoresocjalizacyjnej w zależności od swoistości placówki i specyfiki grupy wychowawczej dzieci lub młodzieży. Wypracowanie umiejętności przekładania teoretycznych zasad postępowania wobec jednostek społecznie niedostosowanych na praktyczną działalność w procesie ich resocjalizacji. Uwrażliwienie studentów na samoobserwacje i krytyczną analizę swoich poczynań w pracy pedagogiczno-resocjalizacyjnej oraz wdrożenie do stałego doskonalenia stosowanych przez siebie działań wychowawczo-resocjalizacyjnych. a) …Wykłady……… liczba godzin .- studia niestacjonarne ...20h... Wykład interaktywny, dyskusja, interpretacja tekstów źródłowych, metoda projektów. . Treści programowe: I. Podstawowe pojęcia pedagogiki resocjalizacyjnej. Pedagogika resocjalizacyjna jako nauka. Resocjalizacja jako proces psychokorekcyjny osób nieprzystosowanych społecznie. Eliminacja zachowań aspołecznych i antyspołecznych jako cele wychowania resocjalizacyjne. Przestępstwo jako czyn antyspołeczny. Pojęcie demoralizacji, i młodzieży zdemoralizowanej w ujęciu J.Blond i A. Sokołowskiej. Norma i patologia w zachowaniu ludzkim. Wykolejenie społeczne a wykolejenie przestępcze Nieletni, młodociani i dorośli jako podmioty wychowania resocjalizującego. Alkoholicy, narkomani i przestępcy jako adresaci wychowania resocjalizacyjnego. Resocjalizacja w warunkach otwartych i izolacyjnych .Granice resocjalizacji. Pojęcie profilaktyki społecznej Stopnie profilaktyki społecznej.. Profilaktyka a resocjalizacja. Pojęcie probacji i jej resocjalizacyjny charakter Resocjalizacja a interwencja kryzysowa. Nauki pomocnicze pedagogiki resocjalizacyjnej: psychologia, kryminologia, psychiatria i psychopatologia, socjologia i patologia społeczna. Pełny opis przedmiotu15): II Nieprzystosowanie społeczne dzieci i młodzieży. Istota i przyczyny nieprzystosowania społecznego w ujęciu J.Doroszewskiej, M. Susułowskiej i M. Przetacznikowej. oraz Cz.Czapowa. Cztery rodzaje definicji nieprzystosowania społecznego wg. L, Pytki: objawowe, teoretyczne, operacyjne i utylitarne. Stadia nieprzystosowania społecznego: poczucie odtrącenia, wrogie reakcje wobec rodziców i wychowawców, autonomizm zachowań antyspołecznych. Typologia nieprzystosowania społecznego wg. Cz. Czapowa oraz wg. C.E. Sullivana i M.R. Granta. Psychospołeczny mechanizm nieprzystosowania społecznego w świetle teorii frustracji potrzeby emocjonalnej A. Bandury i R.H. Waltersa w wieku dorastania. Rodzaje nieprzystosowania społecznego: rodzinne, rówieśnicze, szkolne, kumulacja niekorzystnych czynników biopsychicznych, kumulacja niekorzystnych czynników socjokulturowych. Wczesne symptomy nieprzystosowania społecznego na poziomie szkolnym ( wagary, nikotynizm, alkoholizm, agresja i przemoc, wiązanie się z negatywnymi grupami, brak respektu dla szkoły i wychowawców, wczesny i dewiantywny seksualizm). Rola diagnozy danego przypadku dla profilaktyki i interwencji resocjalizacyjnej. Wybrane uwarunkowania zachowań dewiantywnych w okresie transformacji ustrojowej w Polsce. 1 III. Psychologiczne podstawy procesu resocjalizacji - cztery podejścia. Hormistyczne podejście Mc Dougala i Burta. Zagadnienie kanalizacji i sublimacji. Psychodynamiczne podejście do resocjalizacji. Rola psychoanalizy Freuda. Kwestia skuteczności. Podejście behawioralne i proces przewarunkowania. Podejście kognitywno-behawioralne. Granice resocjalizacji. Resocjalizacja w warunkach otwartych i w warunkach izolacji społecznej. Kryzys idei resocjalizacji jego istota, przyczyny i perspektywa. IV. Proces resocjalizacji jako korektura postaw. Pojęcie postawy. Rola postawy w procesie wyboru zachowania. Właściwości postawy. Zmienność jako cecha istotna dla resocjalizacji. Zależność zmiany zachowania od zmiany postaw. Kształtowanie i zmiana postaw w świetle teorii uczenia się. Resocjalizacja jako korygowanie postaw aspołecznych i antyspołecznych. Kontinuum zmian postaw. V. Organizacja działań resocjalizacyjnych w Polsce Pojęcie systemu resocjalizacyjnego. Instytucje resocjalizacji nieletnich: pedagodzy szkolni, poradnie pedagogiczno-psychologiczne, pogotowie opiekuńcze, ośrodki szkolno-wychowawcze. Instytucje resocjalizacji nieletnich przestępców: schroniska dla nieletnich; zakłady poprawcze. Kuratorskie ośrodki pracy z młodzieżą. Rola kuratorów sądowych dla nieletnich i dla dorosłych. Policyjne izby dziecka. Specyfika systemu resocjalizacji nieletnich osób uzależnionych - poradnie rządowe i pozarządowe. Zamknięte ośrodki resocjalizacji narkomanów. Readaptacja społeczna nieletnich. Resocjalizacyjny charakter polskiego systemu penitencjarnego: założenia i praktyka VI. Personel resocjalizacyjny Właściwości osobowości. Szczególna rola empatii i asertywności Kompetencje resocjalizacyjne jako konsekwencja profesjonalizmu. Interakcja konfliktu w instytucjach izolacyjnych. Zagrożenia personelu resocjalizacyjnego: agresja ze strony wychowanków; wypalenie zawodowe. Wymagania formalne (przedmioty wprowadzające)16): Założenia wstępne17): Elementarna wiedza o edukacji, społeczeństwie i metodach kształcenia. Efekty kształcenia18): Wiedza: 01 – Ma podstawową wiedze z zakresu więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościami 02 – Ma elementarną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjami. 03 Ma elementarną, uporządkowaną wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, obejmującą terminologię, teorię i metodykę Umiejętności: 04-Potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk analizując ich powiązania z różnymi obszarami działalności pedagogicznej Sposób weryfikacji efektów kształcenia19): Efekty 01, 02, 03, 04, 05, 06, 07, 08,– egzamin ustny 05 - Potrafi wykorzystać podstawowa wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych 06 – Potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań pedagogicznych; potrafi generować rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych Kompetencje społeczne: 07 – Docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania rozwoju i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i prawidłowo odnosi wiedze do projektowania działań zawodowych. 08 – Odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy projektuje i wykonuje działania pedagogiczne. Forma dokumentacji osiągniętych efektów Protokół egzaminacyjny. kształcenia 20): Elementy i wagi mające wpływ na ocenę Ocena końcowa składa się z: 100% oceny egzaminacyjnej końcową21): Miejsce realizacji zajęć22): Sala dydaktyczna 23) Literatura podstawowa : 1. Bojarski T, Skrętowicz S., Ustawa o postępowaniu w sprawach nieletnich z komentarzem., Lublin 2002, UMCS. 2. Czapów C., Jedlewski S., Pedagogika resocjalizacyjna. Warszawa 1971 3. Konopczyński M., Twórcza resocjalizacja., Warszawa 1996, MEN. 4. Kosek-Nita B., Raś D., Kontakty z ludźmi „innymi” jako problem wychowania, opieki i resocjalizacji. Katowice 2000, UŚ. 5. Machel H., Wprowadzenie do pedagogiki penitencjarnej, Gdańsk 1994, UG. 6. Machel H., Więzienie jako instytucja karna i resocjalizacyjna. Studium interdyscyplinarne., Gdańsk 2003, „Arche”. 7. Migała P., Wybrane elementy patologii społecznej w aspekcie ich uwarunkowań., Józefów. 2011. 8. Pytka L. Pedagogika resocjalizacyjna. Wybrane zagadnienia teoretyczne, diagnostyczne i metodyczne., Warszawa, 2000, APS. 2 9. Pospiszyl K. Resocjalizacja., Teoretyczne podstawy oraz przykłady programów oddziaływań. Warszawa, 1998, „Żak”. 10. Radochoński M., Osobowość antyspołeczna, Rzeszów, 2000, ASP. 11. Urban B., Stanik J,. Resocjalizacja, tom I, II., Warszawa 2008. UWAGI24): Student zaliczający przedmiot w minimalnym akceptowalnym stopniu (ocena 3) otrzymuje pełną liczbę punktów ECTS. Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot 25) : Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów kształcenia18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS2: 50 h Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich: 0,8 ECTS Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne, projektowe, itp.: Nr /symbol efektu 01 02 03 Wymienione w wierszu efekty kształcenia: Student ma podstawową wiedze z zakresu więzi społecznych i o rządzących nimi prawidłowościami. Student ma elementarną wiedzę o różnych rodzajach struktur społecznych i instytucjach życia społecznego oraz zachodzących między nimi relacjami. Student ma elementarną, uporządkowaną wiedzę na temat różnych subdyscyplin pedagogiki, obejmującą terminologię, teorię i metodykę Odniesienie do efektów dla programu kształcenia na kierunku K_W06 K_W07 K_W13 04 Student potrafi dokonać obserwacji i interpretacji zjawisk analizując ich powiązania z różnymi obszarami działalności pedagogicznej K_U01 05 Student potrafi wykorzystać podstawowa wiedzę teoretyczną z zakresu pedagogiki oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizowania i interpretowania problemów edukacyjnych Student potrafi posługiwać się podstawowymi ujęciami teoretycznymi w celu analizowania, interpretowania oraz projektowania strategii działań pedagogicznych; potrafi generować rozwiązania konkretnych problemów pedagogicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych Student docenia znaczenie nauk pedagogicznych dla utrzymania rozwoju i prawidłowych więzi w środowiskach społecznych i prawidłowo odnosi wiedze do projektowania działań zawodowych. K_U02 Student odpowiedzialnie przygotowuje się do swojej pracy projektuje i wykonuje działania pedagogiczne. K-K08 06 07 08 K_U10 K_K02 3