Ekologiczne aspekty żywności, żywienia i zdrowia

Rok akademicki:
Grupa przedmiotów:
Numer katalogowy:
Nazwa przedmiotu1):
Ekologiczne aspekty żywności, żywienia i zdrowia
Tłumaczenie nazwy na jęz. angielski3):
Ecological aspects of food, nutrition and health
Kierunek studiów4):
ochrona środowiska
5)
Koordynator przedmiotu :
Prowadzący zajęcia6):
ECTS 2)
prof. dr hab. Ewa Rembiałkowska
Pracownicy Katedra Żywności Funkcjonalnej i Towaroznawstwa oraz Katedry Dietetyki
Jednostka realizująca :
Wydział Nauk o Żywieniu Człowieka i Konsumpcji, Katedra Żywności Funkcjonalnej i
Towaroznawstwa, Katedra Dietetyki
Wydział, dla którego przedmiot jest
realizowany8):
Wydział Budwnictwa i Inżynierii Środowiska
Status przedmiotu9):
a) przedmiot
kierunkowy ……………………….
7)
b) stopień inż.….
rok IV…
11)
10)
Jęz. wykładowy : polski
Cykl dydaktyczny :
Założenia i cele przedmiotu12):
Formy dydaktyczne, liczba godzin13):
4
c) stacjonarne / niestacjonarne
stacjonarne
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką wpływu czynników środowiskowych na
zdrowie człowieka, jego system odporności, ze szczególnym uwzględnieniem małych dzieci. Celem jest
także zapoznanie studentów z problematyką jakości produktów z rolnictwa ekologicznego i ich znaczenia w
żywieniu człowieka. Celem jest także zapoznanie studentów z podstawową oceną parametrów jakości
towaroznawczej, odżywczej, przechowalniczej i sensorycznej surowców i produktów z rolnictwa
ekologicznego. Dodatkowym celem jest przedstawienie studentom zagadnień naturalnych związków
leczniczych w surowcach roślinnych i w miodzie oraz wpływu sposobu żywienia i codziennej diety na
zdrowie.
a) Wykłady ……………………………………………………….. liczba godzin 30;
b)
Ćwiczenia……………………………………………………
liczba godzin 30.
14)
Metody dydaktyczne :
A.
Pełny opis przedmiotu15):
Wykłady
Wpływ czynników środowiskowych na zdrowie człowieka. Układ immunologiczny człowieka.
Żywienie a choroby alergiczne niemowląt i dzieci Ekologiczne kryteria jakości żywności. Model prawidłowego
żywienia jako element stylu życia. Jakość żywności ekologicznej pochodzenia roślinnego – aspekty
bezpieczeństwa zdrowotnego (azotany, pestycydy). Jakość żywności ekologicznej pochodzenia roślinnego –
aspekty bezpieczeństwa zdrowotnego (azotany, pestycydy) c.d. Jakość żywności ekologicznej pochodzenia
roślinnego – aspekty bezpieczeństwa zdrowotnego (mykotoksyny, aspekty mikrobiologiczne). Jakość
żywności ekologicznej pochodzenia roślinnego – aspekty wartości odżywczej, jakości sensorycznej i
przechowalniczej. Jakość żywności ekologicznej pochodzenia zwierzęcego (mięso, mleko, jaja). Wpływ
żywności ekologicznej na zdrowie ludzi i zwierząt. Naturalne związki lecznicze, antyrakotwórcze i
antymutagenne w miodzie i surowcach roślinnych. Choroby cywilizacyjne uwarunkowane sposobem
odżywiania.
B.
Ćwiczenia
Ocena jakości wybranych surowców (warzywa i owoce) oraz produktów (soki, dżemy, herbaty, kawy) z
rolnictwa ekologicznego i konwencjonalnego. Zapoznanie się technikami analitycznymi surowców i
produktów ekologicznych i konwencjonalnych. Zastosowanie nowoczesnych technik analitycznych przy
ocenie zawartości witaminy C, związków fenolowych i karotenoidów w wybranych surowcach i produktach
ekologicznych i konwencjonalnych. Wyjazd studyjny do gospodarstwa ekologicznego. Zapoznanie się z
asortymentem i ofertą sklepów sprzedających żywność ekologiczną.
Wymagania formalne (przedmioty
wprowadzające)16):
17)
Założenia wstępne :
Efekty kształcenia18):
Chemia, Biologia, Ekologiczne metody produkcji żywności, Środowisko życia człowieka
podstawowy zasób wiedzy z przedmiotu biologia i chemia, umiejętność posługiwania się drobnym sprzętem
laboratoryjnym (m.in. pipety, biurety); umiejętność wykonywania podstawowych roztworów chemicznych,
umiejętność przeliczania i komponowania roztworów chemicznych o określonych stężeniach procentowych i
molowych, umiejętność wykonywania krzywych wzorcowych na podstawie określonych standardów
związków chemicznych.
01-Ma wiedzę z wybranych działów chemii, biologii i 08- Umie wykonać proste zadania badawcze
nauk
przyrodniczych
dających
podstawę
do związane z obserwacjami środowiskowymi;
rozumienia zjawisk i procesów zachodzących w 09-Korzysta
z
podstawowych
technologii
środowisku oraz przydatną do rozwiązywania zadań z informatycznych do pozyskiwania, przetwarzania,
zakresu jego ochrony;
analizy i wykorzystania danych o środowisku;
02-Zna podstawowe metody statystyczne i narzędzia 10-Opanował umiejętność studiowania literatury i
informatyczne do analiz zjawisk i procesów samodzielnego uczenia się;
zachodzących w roślinach i jaki to ma wpływ na skład 11- Jest wrażliwy na zachowanie piękna i
chemiczny roślin;
dobrostanu środowiska;
1
03-Zna metody i aparaturę do badania podstawowych
właściwości
chemicznych
i
biologicznych
i
przyrodniczych;
04-Zna podstawy funkcjonowania organizmów żywych
i interpretuje podstawowe reakcje fizjologiczne
zachodzące w środowisku ekologicznym;
05-Zna podstawowe procesy biochemiczne i
mikrobiologiczne
zachodzące
w
środowisku
ekologicznym;
06-Wykonuje obserwacje i pomiary, wyznacza wartości
oraz ocenia ich dokładność w odniesieniu do wielkości
fizycznych
i
chemicznych
oraz
właściwości
biologicznych
środowiska
ekologicznego
i
konwencjonalnego;
07- Wykorzystuje metody matematyczno-statystyczne
oraz informatyczne i eksperymentalne do opisu i
analizy
zjawisk
zachodzących
w środowisku
ekologicznym;
Sposób weryfikacji efektów kształcenia19):
12-Rozumie potrzebę ciągłego uczenia się i
podnoszenia umiejętności zawodowych oraz
osobistych;
13-Przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy i
potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności oraz
postępować w stanach zagrożenia;
14-Posiada umiejętność komunikacji w różnych
formach oraz pracy samodzielnej i zespołowej.
01; 02; 03; 04; 05 – zaliczenie pisemne przedmiotu z zakresu wykładów i ćwiczeń
Forma dokumentacji osiągniętych efektów protokół ocen, które student uzyskał w ramach przygotowanej pracy pisemnej, testu zaliczeniowego
kształcenia 20):
Elementy i wagi mające wpływ na ocenę
końcową21):
Miejsce realizacji zajęć22):
Literatura podstawowa i uzupełniająca23):
1. Benbrook Ch. M. 2005: Elevating antioxidant levels in food through organic farming and food processing. The Organic Center, USA
2. Cooper J., Niggli U., Leifert C. 2007: Handbook of organic food safety and quality. CRC Press;
3. Givens D.I., Baxter S., Minihane A.M., Shaw E. (ed.) 2008: Health benefits of organic food: effects on the environment. CAB International.
ISBN: 978 - 1 - 84593 – 459 – 0
4. Halberg N, Alroe H F, Knudsen M T, Kristensen E S 2006: Global Development of Organic Agriculture: Challenges and Prospects
5. Kirchmann, H., Bergstrom, L. (Eds.) 2009: Organic Crop Production - Ambitions and Limitations. Springer. ISBN: 978-1-4020-9315-9
6. Knura S., Gymnich S., Rembialkowska E., Petersen B. (2006): Agri-food production chain. In: Safety in the agri-food chain (ed. P. Luning, F.
Devlieghere, R. Verhé). Wageningen Academic Publishers: 19 – 65;
7. Lockeretz W. (ed.) 1997: Agricultural Production and Nutrition. Proceedings of a Conference in Boston, 19-21 III 1997, USA
8. Lockie S, Lyons K, Lawrence G, Halpin D, 2006: Going Organic: Mobilising Networks for Environmentally Responsible Food Production
October / Hardback
9. Łuczka-Bakuła W. 2007: Rynek żywności ekologicznej. PWE, Warszawa
10. Rembiałkowska E. 2000: Zdrowotna i sensoryczna jakość ziemniaków oraz wybranych warzyw z gospodarstw ekologicznych. Fundacja
Rozwój SGGW, praca habilitacyjna, Warszawa
11. Rembiałkowska E. 2007: Review: Quality of plant products from organic agriculture. Journal of the Science of Food and Agriculture, 87, s.
2757-2762;
12. Siebeneicher G.E. 1997: Podręcznik rolnictwa ekologicznego. PWN, Warszawa
13. Sołtysiak U. (red.) 1995: Rolnictwo ekologiczne od producenta do konsumenta. Stowarzyszenie EKOLAND & Stiftung LEBEN & UMWELT,
Warszawa
14. Tyburski J., Żakowska-Biemans S. 2007: Wprowadzenie do rolnictwa ekologicznego. Wydawnictwo SGGW, Warszawa
15. Zollitsch W., Winkler Ch., Waiblinger S. and Haslberger A. (eds.) 2007: Sustainable food production and ethics. Wageningen Academic
Publishers. ISBN: 978-9 – 08686 - 046 – 3
UWAGI24):
Wskaźniki ilościowe charakteryzujące moduł/przedmiot25) :
Tabela zgodności kierunkowych efektów kształcenia efektami przedmiotu 26)
Szacunkowa sumaryczna liczba godzin pracy studenta (kontaktowych i pracy własnej) niezbędna dla osiągnięcia zakładanych efektów
kształcenia18) - na tej podstawie należy wypełnić pole ECTS2:
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje na zajęciach wymagających bezpośredniego udziału nauczycieli akademickich:
((30 h wykłady + 30 h ćwiczenia + 5 h konsultacje)
Łączna liczba punktów ECTS, którą student uzyskuje w ramach zajęć o charakterze praktycznym, takich jak zajęcia laboratoryjne,
projektowe, itp.: (30 h ćwiczenia + 5 h konsultacje + 15 h przygotowanie eseju na zadany temat w ramach pracy własnej)
Nr /symbol
efektu
01
Wymienione w wierszu efekty kształcenia:
Ma wiedzę z wybranych działów matematyki, fizyki, chemii, biologii i nauk o Ziemi dających
105 h (4,2
ECTS)
2,6 ECTS
2 ECTS
Odniesienie do efektów dla programu
kształcenia na kierunku
K_W02
podstawę do rozumienia zjawisk i procesów zachodzących w środowisku oraz przydatną
do rozwiązywania zadań z zakresu jego ochrony
02
Zna podstawowe metody statystyczne i narzędzia informatyczne do analiz zjawisk i
K_W03
procesów zachodzących w środowisku
2
03
Zna metody i aparaturę do badania podstawowych właściwości fizycznych, chemicznych i
K_W04
biologicznych
04
Zna podstawy funkcjonowania organizmów żywych i interpretuje podstawowe reakcje
K_W08
fizjologiczne
05
Zna podstawowe procesy biochemiczne i mikrobiologiczne zachodzące w środowisku
K_W11
06
Wykonuje obserwacje i pomiary, wyznacza wartości oraz ocenia ich dokładność w
K_U01
odniesieniu do wielkości fizycznych i chemicznych oraz właściwości biologicznych
środowiska
07
Wykorzystuje metody matematyczno-statystyczne oraz informatyczne i eksperymentalne
K_U02
do opisu i analizy zjawisk zachodzących w środowisku
08
09
Umie wykonać proste zadania badawcze związane z obserwacjami środowiskowymi
K_U03
Korzysta z podstawowych technologii informatycznych do pozyskiwania, przetwarzania,
K_U05
analizy i wykorzystania danych o środowisku
10
Opanował umiejętność studiowania literatury i samodzielnego uczenia się
K_U14
11
Jest wrażliwy na zachowanie piękna i dobrostanu środowiska
K_S01
12
Rozumie potrzebę ciągłego uczenia się i podnoszenia umiejętności zawodowych oraz
K_S07
osobistych
13
Przestrzega zasad bezpieczeństwa pracy i potrafi ocenić skutki wykonywanej działalności
K_S08
oraz postępować w stanach zagrożenia
14
Posiada umiejętność komunikacji w różnych formach oraz pracy samodzielnej i zespołowej
K_S09
3