Bliźniaki zapraszają do przyjaznego kina

 Bliźniaki zapraszają do przyjaznego kina Materiał opracowany na podstawie scenariusza “Przyjazne kino – o zasadach dostępności” Życie w Laboratorium – choć od pewnego czasu nieco zakłócone i pogmatwane – nie ogranicza się do polowania na Psotnika. W związku z dużą liczbą wycieczek szkolnych, pracownicy Laboratorium przygotowali specjalny film prezentujący pracę i życie w Laboratorium. Bliźniaki, które odpowiadają za oprowadzanie grup wycieczek, muszą przygotować specjalną salę do wyświetlania filmu. Pomysł na lekcję Uczniowie wezmą udział w zabawach, które przybliżą im wiedzę na temat tego, z jakimi ograniczeniami w dostępie do kultury i informacji mogą zetknąć się osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Spróbują też ­ dzięki tym zabawom ­ wyobrazić sobie wymarzone kino, do którego może wybrać się każdy, bez względu na poziom sprawności psychoruchowej. Cele operacyjne Dzieci: ● wiedzą, czym jest niepełnosprawność; ● potrafią wskazać podstawowe rozwiązania zapewniające osobom z niepełnosprawnością dostępność do informacji i kultury. Pomoce zalecane do przeprowadzenia zajęć: ●
●
●
●
●
●
●
●
tablica, kreda lub marker, rysunki budynku – Materiał pomocniczy „Przyjazne kino", kredki, kartki z bardzo małymi napisami, wydrukowane obrazki – Instrukcja dla prowadzącego „Filmowy obrazek", kartki A4, ołówki. Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Przebieg zajęć Julka: Kuba, mamy nowe zadanie w Laboratorium. Kuba: O nie, Psotnik znowu coś przeskrobał? Julka: Nie, nie. Tym razem to coś innego. Pracownicy Laboratorium nagrali specjalny film dla wycieczek. Kuba: O! A o czym? Julka: No jak to? Oczywiście, że o tym jak pracuje się w Laboratorium, jakie cudowne rzeczy w nim powstają no i kto to wszystko robi. Kuba: Super. Chętnie obejrzę. Julka: No jasne. Ale to film dla wycieczek. Musimy przygotować salę, w której będziemy go wyświetlali. Kuba: Hura! Zakładamy kino? Julka: Tak jakby. Krok 1. Jedną z pierwszych wycieczek, które obejrzą nowy film o Laboratorium będzie klasa ze szkoły integracyjnej. Bliźniaki będą musiały przygotować salę, w której swobodnie znajdą dla siebie miejsce osoby pełnosprawne, jak i te z niepełnosprawnościami. Kuba: To jak urządzimy nasze kino? Julka: Jeszcze nie wiem. Ale słyszałam, że wkrótce odwiedzi nas wycieczka ze szkoły integracyjnej. Kuba: Integrującej? Julka: Integracyjnej! To taka szkoła, gdzie razem uczą się wszystkie dzieci, takie jak my i te z niepełnosprawnościami. Kuba: Z niepełnosprawnościami? Czyli jakie? Julka: Takie, które np. poruszają się na wózkach, albo niedosłyszą. Kuba: Aha, już rozumiem. Ale to jak mamy się przygotować? Julka: Najpierw musimy ustalić jakie dzieci do nas przyjdą. Niestety, nikt nam tego nie powiedział. Kuba: Słuchaj Julka, myślę, że możemy w tej sprawie liczyć na dzieci ze świetlicy. Pomożecie nam, prawda? Zapowiedz, że podczas zajęć spróbujecie wyobrazić sobie, jak mogłoby wyglądać kino dostępne i przyjazne dla wszystkich. Bardzo ważne będzie więc, żeby mogły z niego korzystać osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Zapytaj, czy uczniowie słyszeli kiedyś takie określenie, jak niepełnosprawność. Co ono oznacza? Powiedz, że możemy spotkać osoby z różnymi niepełnosprawnościami np. osoby niewidome albo niesłyszące. Zapytaj o kolejne przykłady. Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Wypisz na tablicy pojawiające się odpowiedzi dzieci, a także dodaj te przykłady, które nie zostały przez nich wymienione (osoby niesłyszące, niedosłyszące, niewidome, słabowidzące, niemówiące, niepełnosprawne ruchowo). Wyjaśnij pojęcia, które wydadzą się niejasne. Czas: 10 min Metoda: rozmowa Pomoce: ● tablica, ● kreda lub marker Krok 2. Bliźniaki już wiedzą, że są różne rodzaje niepełnosprawności. Postanowiły więc przygotować jak najbardziej przyjazne kino. Zaczynają od zaplanowania dostępu dla dzieci na wózkach. Kuba: Wiesz co, przygotować kino dla wszystkich dzieci, to nie jest prosta sprawa. Julka: Wiem, ale musimy od czegoś zacząć. Może ustalimy, gdzie będzie ekran? Kuba: Nie, nie. To zrobimy później. Najpierw musimy przygotować nasze kino tak, żeby wszyscy mogli się do niego łatwo dostać. Julka: No jasne, przecież jak ktoś będzie na wózku, to nie da rady wjechać po schodach. Kuba: Biorę kartkę i zaraz zaplanujemy, jak przygotować budynek Laboratorium, by zmienił się w przyjazne kino. Julka: Super pomysł! Ja przyniosę plany. Aha, przyda nam się pomoc dzieci, bo to sporo roboty. Kuba: Pomożecie? Powiedz, że zaczniecie najpierw od miejsca, w jakim mogłoby się znajdować wasze przyjazne kino. Rozdaj wszystkim Materiał pomocniczy “Przyjazne kino”. Poproś o połączenie kropek i pokolorowanie obiektu. Zwróć uwagę na podjazd dla wózków, szerokie drzwi wejściowe i schody. Zapytaj, do czego służą. Podkreśl, że do takiego kina, jakie właśnie stworzyli uczniowie mogliby bez problemu udać się wszyscy, również osoby korzystające z wózków (osoby z niepełnosprawnością ruchową),rodzice z małymi dziećmi, osoby starsze. Czas: 10 min Metoda: praca indywidualna Pomoce: ● rysunki budynku – Materiał pomocniczy "Przyjazne kino", ● kredki Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Krok 3. Dzieci zaplanowały dogodny wjazd do budynku i trasę, jaką mogą swobodnie poruszać się osoby na wózkach. Teraz trzeba zastanowić się, jak uczynić laboratoryjne kino przyjaznym dla osób z innymi niepełnosprawnościami, np. niedowidzących czy słabosłyszących. Kuba: Świetna robota. Teraz nasze kino jest otwarte dla osób na wózkach. Julka: Tak jest! Dostaną się do środka bez problemu. Kuba: Możemy chyba zacząć urządzać salę. Julka: Rozstawmy krzesła. Tylko że… Kuba: Co tam? Julka: Będą też osoby, które słabo widzą. Czy one powinny siedzieć z przodu? Kuba: Chyba tak. Ale z przodu naszykowałem miejsce dla osób na wózkach. Julka: Hmm… Co zrobić? Wiem, poradźmy się dzieci. Hej, hej! Pomożecie? Czas zająć się napisami, które zwykle pojawiają się na kinowym ekranie. Poproś dzieci, żeby dobrały się w pary i stanęły na środku sali tyłem do siebie. Następnie niech zrobią 4­5 kroków przed siebie ­ każde w swoją stronę. Wręcz całej grupie kartki z tak drobnymi napisami, żeby nie można ich było odczytać z daleka. Jedna osoba z pary powinna mieć wydrukowane lub napisane na kartce hasło: “Witamy w przyjaznym kinie, Julka i Kuba zapraszają na film”, a druga “Kuba i Julka witają Cię w przyjaznym kinie i zapraszają na film”. Teraz poproś uczniów, żeby odwrócili się do siebie przodem i spróbowali odczytać, na zmianę, napisy z kartek. Jeśli osoba z pary nie widzi napisu podchodzi jeden krok i kolej na drugą osobę, która stara się odszyfrować napis. Jeśli się nie uda podchodzi krok i druga osoba próbuje przeczytać zdanie i tak na zmianę aż im się uda. Gdy komunikaty zostaną już rozszyfrowane, zapytaj, czy na filmie lub w innym miejscu mogą być umieszczane tak małe napisy. Oczywiście nie – by każdy mógł z nich skorzystać, powinny być duże i czytelne (nierozmazane, wyróżniające się z tła). Podkreśl, że jest to ważne dla wszystkich, a szczególnie dla osób, które słabiej widzą albo mają zmęczony wzrok. Poproś, by chętne osoby z obu grup zapisały oba napisy na tablicy, dobierając ich wielkość tak, żeby można je było przeczytać nawet z najdalszego miejsca w sali. Zapytaj, czy tak przygotowane napisy możemy zaakceptować w naszym kinie. Czas: 10 min Metoda: praca w parach Pomoce: ● kartki z bardzo małymi napisami, ● tablica, ● kreda lub marker Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Krok 4. Prace nad adaptacją sali przyjaznego kina idą pełną parą. Bliźniaki muszą jeszcze tylko zaplanować w jaki sposób film będą mogły… obejrzeć dzieci, które w ogóle nie widzą. Julka: Udało się! Jesteście superpomocnikami. I to nie tylko, gdy chodzi o łapanie Psotnika. Kuba: Prawie wszystko gotowe, ale wiesz co? Julka: Tak? Kuba: Tak sobie pomyślałem… A co, jeśli odwiedzą nas dzieci, które w ogóle nie widzą? Julka: No to klops. Bo przecież nie opowiemy im co jest na filmie… Kuba: A właśnie, że opowiemy! Julka: Jak to? Kuba: No tak, jak to się robi w prawdziwych kinach. Nagramy opisy tego co się dzieje w filmie. Żeby dzieci mogły „zobaczyć” film naszymi oczami. Julka: Świetny pomysł Kuba! A skoro wciąż są z nami nasi pomocnicy, poprośmy ich o wsparcie! Powiedz, że przyjazne kino będzie potrzebować także lektora, który opisze, co się dzieje na ekranie. Zapowiedz, że spróbujecie sami sprawdzić, jak to się robi. Poproś, by uczniowie dobrali się w pary i usiedli plecami do siebie. Jednej z osób z każdej pary wręcz obrazek, mówiąc, by nie pokazywała go nikomu (Instrukcja dla prowadzącego ”Filmowy obrazek”); a drugiej kartkę A4 i ołówek. Powiedz, że zadanie polega na tym, by osoby mające przed oczami obrazki spróbowały jak najdokładniej opisać, co na nich widnieje, tak aby ich koledzy i koleżanki z pary mogli możliwie wiernie odtworzyć je na swoich kartkach. Obejrzyjcie efekty pracy dzieci. Podsumuj, mówiąc, że właśnie wykonaliście pracę podobną do pracy specjalnego lektora, opowiadającego o tym, co się dzieje na ekranie. Taki przekład nazywany jest audiodeskrypcją. Z tą jednak różnicą, że podobne opisy stosowane w kinie i telewizji są oczywiście znacznie krótsze – w przeciwnym razie jeden obrazek (kadr) musiałby być wyświetlany bardzo długo. Zapytaj, dla kogo są przygotowywane takie opisy. Potwierdź, kiedy dzieci wymienią osoby niewidome i słabowidzące. Czas: 13 min Metoda: praca w parach Pomoce: ● wydrukowane obrazki – Instrukcja dla prowadzącego "Filmowy obrazek", ● kartki A4, ● ołówki Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Krok 5. Przyjazne kino prawie gotowe. Bliźniaki zastanawiają się jeszcze raz, czy mogą zaprosić do niego każdą osobę, bez względu na rodzaj niepełnosprawności i czy będzie się w nim dobrze czuć i bawić. Julka: Doskonała robota! Dzięki! Kuba: Z Waszą pomocą każde zadanie wydaje się bajecznie proste. Julka: Tak, tak. Ale upewnijmy się, że jesteśmy rzeczywiście gotowi. Kuba: Dobra. Dzieci, czy sądzicie, że nasze kino jest przyjazne dla wszystkich gości? Zwróć uwagę, że do waszego przyjaznego kina moglibyście zaprosić każdą osobę bez względu na to, czy dobrze widzi lub nie widzi zupełnie, czy porusza się na wózku lub o kulach, albo czy np. nosi okulary. Jest tak dlatego, że zadbaliście, żeby budynek był dostępny dla każdego, napisy na filmie były odpowiedniej wielkości, a podczas seansu pojawił się opis ustny tego, co widać na ekranie. Takie podejście, uwzględniające wszystkie osoby, powinno być stosowane zawsze. Czas: 2 min Metoda: podsumowanie Pomoce: ­ Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Ewaluacja Czy po przeprowadzeniu zajęć dzieci: ● rozumieją pojęcie ,,niepełnosprawność"? ● potrafią wymienić podstawowe rozwiązania zapewniające osobom z niepełnosprawnością dostępność do informacji i kultury? Opcje dodatkowe Jeśli masz więcej czasu, zapytaj dzieci, jak porozumiewają się między sobą osoby niesłyszące i niedosłyszące. Potwierdź, gdy pojawi się odpowiedź, że używają znaków. Powiedz, że taki język znaków nazywamy językiem migowym. Stosuje się go również do tłumaczenia filmów lub np. programów telewizyjnych. Widać wtedy w rogu ekranu osobę, która pokazuje kolejne znaki, tłumacząc wszystkie padające słowa i zdania. Dla zilustrowania, jak takie tłumaczenie wygląda, możesz pokazać uczniom film „Len” w reżyserii Joanny Jasińskiej­Koronkiewicz (​
https://www.youtube.com/watch?v=liwzCJh1JRQ ). Zaproponuj też nauczenie się dwóch znaków w języku migowym: film (​
http://migam.org/nauka/slownik/#film ) i komputer http://migam.org/nauka/slownik/#komputer ). Możesz skorzystać w tym celu ze słownika migam.org. (Zapytaj, czy tłumacz języka migowego również powinien pojawić się w waszym przyjaznym kinie. Informacje Scenariusz: Anna Walczak Konsultacja merytoryczna: Eliza Hetkowska, Dorota Górecka Konsultacja metodyczna: Joanna Góral­Wojtalik Opracowanie fabuły: Robert Ogłodziński we współpracy z Fundacją Highlight/inaczej Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Materiały Materiał pomocniczy „Przyjazne kino" Połącz ze sobą kropki i pokoloruj obrazek. rys. Anna Grybczyńska, CC BY­SA Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Instrukcja dla prowadzącego „Filmowy obrazek” Poproś, by uczniowie dobrali się w pary i usiedli plecami do siebie. Jednej osobie z każdej pary wręcz wydrukowany wcześniej obrazek i powiedz, żeby nie pokazywała go nikomu. Drugiej zaś daj kartkę A4 i ołówek. Zadanie polega na szczegółowym opisaniu przez pierwszego ucznia, co widnieje na rysunku, tak aby druga osoba z pary mogła na tej podstawie możliwie wiernie go odtworzyć. rys. Anna Grybczyńska, CC BY­SA Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl | Słowniczek niepełnosprawność audiodeskrypcja Czytelnia Budny Jolanta, Projektowanie dla wszystkich, [online], [dostęp: 12.06.2014], Dostępny w Internecie: http://www.niepelnosprawni.pl/ledge/x/11518;jsessionid=DC85ECB4937F6791F1E37B46183D783
E#.U5ntB_l_vgN Materiał opracowany na podstawie scenariusza Fundacji Nowoczesna Polska | edukacjamedialna.edu.pl |