Uchwała nr 20 Rady Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt

Uchwała nr 20
Rady Wydziału Hodowli i Biologii Zwierząt
Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu
z dnia 18.12.2009
w sprawie: zakresu egzaminu inżynierskiego na studiach pierwszego stopnia na
kierunku Zootechnika.
Egzamin inżynierski na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych pierwszego stopnia na
kierunku Zootechnika obejmuje zagadnienia z następujących przedmiotów: zoologia;
anatomia zwierząt; fizjologia zwierząt; uprawa roli i roślin;
użytki zielone;
mikrobiologia; genetyka zwierząt; metody hodowlane; żywienie zwierząt i
paszoznawstwo; hodowla i użytkowanie poszczególnych gatunków zwierząt; higiena,
profilaktyka i dobrostan zwierząt; towaroznawstwo surowców i produktów pochodzenia
zwierzęcego; doradztwo zootechniczne; mechanizacja produkcji zwierzęcej i roślinnej.
____________________________________________________________________
Zagadnienia na egzamin inżynierski
dla studentów stacjonarnych i niestacjonarnych kierunku ZOOTECHNIKA
studia I stopnia
Zoologia:
- Pasożytnictwo - znaczenie pasożytów dla zdrowia zwierząt gospodarskich i człowieka.
- Rola i znaczenie owadów, w tym szczególnie owadów społecznych.
- Porównanie biologii rozwoju płazów i gadów.
- Przystosowania ptaków do lotu.
- Ochrona oraz znaczenia ssaków w środowisku, ( na przykładzie bobra, wilka, żubra,
drobnych gryzoni).
Anatomia zwierząt:
- Budowa makro i mikroskopowa narządów uczestniczących w procesie trawienia pokarmu.
- Budowa makro i mikroskopowa narządów związanych z rozrodem zwierząt.
- Skóra i jej wytwory ze szczególnym uwzględnieniem budowy gruczołu mlekowego i kopyta.
- Kościec i grupy mięśni w aspekcie oceny pokroju zwierzęcia i podziału tuszy.
- Budowa narządów uczestniczących w procesach oddychania i krążenia krwi.
Fizjologia zwierząt:
- Zasady i przebieg podstawowych procesów fizjologicznych zachodzących w organizmach
zwierząt gospodarskich.
- Przepływ materii i energii. Trawienie i wchłanianie. Krew, krążenie. Wymiana gazowa.
Wydalanie. Ruch – mięśnie. Termoregulacja.
- Współzależność funkcjonowania poszczególnych układów. Koordynacja procesów
fizjologicznych – układ nerwowy i wewnętrznego wydzielania.
Uprawa roli i roślin:
- Podstawowe narzędzia do uprawy roli.
- Maszyny do zbioru roślin paszowych w aspektach różnych technologii.
- Czynniki zagrażające plonom i metody ochrony we współczesnym rolnictwie.
- Podstawowe zasady uprawy roślin paszowych.
- Następstwo roślin i konstruowanie płodozmianów.
Użytki zielone:
- Rola użytków zielonych w chowie zwierząt trawożernych.
- Podział i klasyfikacja użytków zielonych.
- Czynniki biotyczne i abiotyczne kształtujące zbiorowiska trawiaste.
- Kierunki i zasady produkcji pasz na trwałych i przemiennych użytkach zielonych.
- Systemy i sposoby wypasu zwierząt oraz zasady urządzania pastwisk.
Mikrobiologia:
- Klasyfikacja drobnoustrojów.
- Budowa drobnoustrojów priokariotycznych i eukariotycznych, najważniejsze struktury
komórkowe.
- Rozmnażanie i wymagania pokarmowe drobnoustrojów.
- Rola drobnoustrojów w środowisku naturalnym, drobnoustroje pożądane i niepożądane.
- Mikroflora fizjologiczna zwierząt.
Genetyka zwierząt:
- Budowa i cechy kwasów nukleinowych.
- Cechy kodu genetycznego.
- Chromosom i kariotyp – charakterystyka.
- Determinacja genetyczna płci ssaków.
- Diagnostyka genetyczna (choroby monogenowe etc.).
- Dziedziczenie cech ilościowych, dziedziczenie mendlowskie, dziedziczenie cech niezależne
i zależne. Modele dziedziczenia cech.
- Mapy genomowe.
- Markery genetyczne.
- Mutacje (genomowe, chromosomowe, genowe).
- Podstawowe pojęcia: genom, genotyp, gen, allel itp.
- Równowaga genetyczna i gametyczna populacji.
- Współdziałanie alleli w ramach locus i między loci.
Metody hodowlane:
- Pojęcie populacji i metody naruszające w nich stan równowagi.
- Szacowanie inbredu i spokrewnienia. Wady i zalety kojarzeń krewniaczych.
- Wartość hodowlana co to jest jakimi metodami można ją oszacować.
- Jak wykorzystać informację o wartości hodowlanej w praktyce hodowlanej.
- Selekcja - kryteria decyzji o selekcji i wyboru rodzaju selekcji.
- Krzyżowanie towarowe i hodowlane.
- Praktyczne możliwości przewidywania i zwiększania postępu hodowlanego.
- Wpływ zabiegów biotechnologicznych na realizację programów hodowlanych i ich
efektywność.
Żywienie zwierząt i paszoznawstwo:
- Fizjologiczne i biochemiczne podstawy żywienia zwierząt:
-- Składniki chemiczne pasz i ich znaczenie dla zwierząt.
-- Pobranie paszy, trawienie i wchłanianie składników pokarmowych.
-- Przemiany materii, energii oraz składników mineralnych u zwierząt gospodarskich.
- Szczegółowe zasady żywienia zwierząt: trzody chlewnej, drobiu, bydła, owiec i kóz, koni,
zwierząt futerkowych, (zwierząt amatorskich oraz dziko żyjących)*.
- Paszoznawstwo:
-- Analiza podstawowa pasz.
-- Wartość pokarmowa pasz dla zwierząt monogastrycznych i przeżuwających.
-- Substancje antyżywieniowe występujące w paszach.
-- Metody przechowywania, przygotowania i uszlachetniania pasz.
-- Charakterystyka podstawowych grup pasz i ich przydatności żywieniowej: zielonek, zbóż,
roślin okopowych, strączkowych, roślin oleistych.
-- Metody konserwacji pasz.
-- Produkty uboczne przemysłu rolno-spożywczego w żywieniu zwierząt.
-- Pasze pochodzenia zwierzęcego.
-- Dodatki paszowe, pasze mineralne, witaminy.
-- Normy żywienia zwierząt gospodarskich.
-- Zasady bilansowania mieszanek pełnoporcjowych i dawek pokarmowych.
Hodowla i użytkowanie poszczególnych gatunków zwierząt - trzody chlewnej, drobiu, bydła,
owiec i kóz, koni, zwierząt futerkowych, ryb, owadów użytkowych, (zwierząt amatorskich)*:
- Znaczenie gospodarcze chowu poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich. Główne
kierunki użytkowania zwierząt w Polsce, typy użytkowe i reprezentujące je rasy.
- Specyfika użytkowania koni, rząd jeździecki.
- Hodowla zachowawcza oraz rodzime rasy zwierząt gospodarskich, rasy wyhodowane w
poznańskim ośrodku naukowym.
- Systemy chowu i utrzymania zwierząt gospodarskich. Ochrona środowiska a produkcja
zwierzęca, bioasekuracja ferm.
- Umaszczenie zwierząt gospodarskich – rozpoznawanie, opis, znaczenie w hodowli.
- Zasady i techniki rozrodu zwierząt, rozpoznawanie rui, krycie / inseminacja, metody
diagnostyki ciąży, przebieg ciąży, podstawowe wskaźniki użytkowości rozrodczej.
- Cykle produkcyjne / technologiczne w chowie bydła, trzody chlewnej, drobiu.
- Wychów młodzieży i wybór zwierząt do reprodukcji, okresy krytyczne w odchowie cieląt i
prosiąt.
- Tucz i opas zwierząt gospodarskich, założenia technologiczne, dobór ras, wskaźniki
produkcyjne.
- Przyżyciowa i poubojowa ocena użytkowości mięsnej zwierząt gospodarskich.
- Użytkowanie mleczne (bydło, owce kozy), czynniki wpływające na wydajność, skład i
jakość mleka, zasuszanie i profilaktyka chorób wymienia.
- Użytkowanie wełniste (owce, kozy, króliki), pozyskiwanie, ocena, wykorzystanie.
- Skóry zwierząt gospodarskich, pozyskiwanie, ocena, konserwacja, wykorzystanie.
- Czynniki genetyczne i środowiskowe kształtujące produkcję jaj. Budowa jaja i proces
powstawania, czynniki wpływające na jakość jaj (wady naturalne i nabyte).
- Przebieg nieśności u kur, indyków, kaczek i gęsi. Przymusowe przepierzanie kur (cel,
metody).
- Produkcja jaj wylęgowych poszczególnych gatunków drobiu (utrzymanie stad
reprodukcyjnych).
- Zabiegi pielęgnacyjne wykonywane u zwierząt gospodarskich.
- Podstawowe choroby, pasożyty i szkodniki występujące u zwierząt gospodarskich
(profilaktyka, zwalczanie).
- Ocena użytkowości i wartości hodowlanej zwierząt gospodarskich.
- Specyficzne zagadnienia dotyczące chowu i hodowli ryb:
-- Środowisko wodne stawów: parametry jakości wody, formacje roślinne i zwierzęce.
-- Budowa stawów rybnych: lokalizacja, elementy konstrukcyjne, gospodarowanie wodą.
-- Karp i pstrąg tęczowy jako ryba hodowlana: charakterystyka gatunku, predyspozycje do
chowu i hodowli, organizacja hodowli tych gatunków w Polsce.
-- Gatunki dodatkowe ryb chowane w stawach karpiowych.
-- Metody chowu karpi stosowane w Polsce.
-- Żywienie ryb – ogólne zasady, rodzaje pasz, preliminarz paszowy.
-- Narzędzia i sprzęt wykorzystywane w chowie ryb.
-- Metody ograniczania rozwoju roślinności w stawach.
-- Zasady transportu ryb z zachowaniem dobrostanu.
-- Pozaprodukcyjne funkcje stawów.
- Specyficzne zagadnienia dotyczące hodowli owadów użytkowych:
-- Biologia rodziny pszczelej i poszczególnych postaci pszczół.
-- Biologiczne i gospodarcze znaczenie rójki, objawy zapobieganie, zwalczanie.
-- Prace pasieczne wciągu roku.
-- Biologia chów i wykorzystanie pszczół dziko żyjących.
-- Przystosowanie pszczół do zapylania i gospodarcze znaczenie owadów zapylających.
-- Produkty pszczele- pochodzenie, znaczenie w rodzinie pszczelej, metody pozyskiwania i
konserwacji.
-- Podstawowe choroby pszczół i szkodniki – zgnilec złośliwy, kiślica, warroza, barciaki.
Higiena, profilaktyka i dobrostan zwierząt:
- Ocena statusu zwierzęcia na podstawie dostępnych danych.
- Podstawowe wiadomości o lekach weterynaryjnych, postaciach i drogach ich poddawania
oraz działaniu ubocznym.
- Podstawowe zasady i warunki dobrostanu zwierząt, bezpieczeństwo człowieka w szeroko
pojętym kontakcie ze zwierzętami.
- Podstawowe zasady zoohigieny, wymogi mikroklimatyczne poszczególnych gatunków i
grup technologicznych zwierząt, zasad transportowania w kontekście dobrostanu zwierząt.
Towaroznawstwo surowców i produktów pochodzenia zwierzęcego:
- Właściwości fizyczne i organoleptyczne mięsa, skład chemiczny mięsa.
- Procesy dojrzewania mięsa i przemiany poubojowe.
- Wady mięsa (PSE, ASE, RSE, DFD), czynniki genetyczne i środowiskowe wywołujące
wady mięsa, sposoby zapobiegania odchyleniom jakościowym mięsa.
- Zasady skupu i klasyfikacji zwierząt rzeźnych, klasyfikacja poubojowa.
Doradztwo zootechniczne:
- Ocena żywienia i stanu zdrowia krów mlecznych na podstawie składu chemicznego mleka i
wskaźników biochemicznych krwi.
- Wskaźniki zootechniczno-weterynaryjne w zarządzaniu chowem krów mlecznych, trzody
chlewnej i drobiu.
- Ocena zależności między żywieniem, dobrostanem a statusem metabolicznym zwierząt.
- Ocena żywienia mineralnego i witaminowego krów w zasuszeniu i laktacji.
Mechanizacja produkcji zwierzęcej i roślinnej:
- Urządzenia do regulacji warunków środowiskowych w budynkach inwentarskich.
- Maszyny i urządzenia do zadawania pasz.
- Techniczne i technologiczne aspekty korzystania z różnych systemów udojowych (dojarki
bańkowe i rurociągowe, hale udojowe, automatyczne systemy udojowe).
- Zaopatrzenie gospodarstw w wodę, urządzenia do pojenia zwierząt (jakość wody, ujęcia,
uzdatnianie wody, oczyszczanie ścieków).
15.11.2014r.