Program profilaktyki PSP w Kamieniu na rok szkolny 2016-2017
Transkrypt
Program profilaktyki PSP w Kamieniu na rok szkolny 2016-2017
Załącznik nr 2 do Uchwały Nr 2/2016/2017 Rady Pedagogicznej Publicznej Szkoły Podstawowej w Kamieniu z dnia 30.08.2016 r. PROGRAM PROFILAKTYKI PUBLICZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO W KAMIENIU "Nikt nie żyje dzięki sobie i tylko dla siebie" ks. Jan Twardowski Program realizowany jest w oparciu o następujące podstawy prawne dla działań profilaktycznych w szkołach: 1. Ustawa z dnia 7.09.1991 r. O systemie oświaty. 2. Ustawa z dnia 19.08.1994 r. O ochronie zdrowia psychicznego. 3. Ustawa z dnia 26.10.1982 r. O wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 4. Ustawa z dnia 29.07.2005 r. O przeciwdziałaniu narkomanii. 5. Ustawa z dnia 9.11.1995 r. O ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych. 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania narkomanii. 7. Konstytucja RP. 8. Konwencja Praw Dziecka. 9. Rządowy program „Bezpieczna i Przyjazna szkoła”. 1 I. IDENTYFIKACJA PROBLEMU 1. Na podstawie obserwacji środowiska szkolnego zauważa się, iż występują następujące problemy: a) uzależnienie od wzorców medialnych, b) zagrożenia cywilizacyjne ( Internet, telefon, choroby ) c) problem przemocy i agresji (walki o dominację na terenie szkoły, drobne bójki, zaczepki, zastraszanie), d) brak motywacji do nauki, niskie potrzeby edukacyjne, e) ubóstwo materialne rodziców (brak śniadania u niektórych uczniów, brak właściwego wyposażenia, brak środków finansowych na wycieczki, wyjazdy do kina, do teatru), f) pojawia się brak dyscypliny i niska kultura języka , g) uzależnienia panujące w rodzinach niektórych uczniów, h) zaniedbanie obowiązków opiekuńczo-wychowawczych rodziców wobec dzieci wynikający przede wszystkim z braku czasu dla własnych dzieci. WSTĘP W związku z niebezpieczeństwami na jakie narażone są we współczesnym świecie dzieci i nasilaniem się tych zagrożeń, zespół nauczycieli opracował Program profilaktyki do realizacji z uczniami klas 0-VI Publicznej Szkoły Podstawowej w Kamieniu. W programie uwzględnione zostały zagrożenia, z jakimi mogą się spotkać uczniowie szkoły w Kamieniu. Jego realizacja ma na celu ustrzec nasze dzieci przed niebezpieczeństwami, przygotować je do zajęcia odpowiednich postaw w chwilach zagrożenia, przygotować do walki z narastającymi zagrożeniami. Program profilaktyki jest zsynchronizowany z Programem Wychowawczym Publicznej Szkoły Podstawowej w Kamieniu, stanowi jego rozbudowane uzupełnienie. Bowiem zgodnie z nowymi przepisami oświatowymi wszystkie szkoły w Polsce mają obowiązek zapobiegać szerzeniu się wśród dzieci i młodzieży agresji, demoralizacji oraz innych niebezpieczeństw. Zbyt poważne jest to zadanie, by pozostawić je wyłącznie nauczycielskiej intuicji i spontaniczności. Niezbędna jest znajomość odpowiedniej wiedzy oraz jej możliwych zastosowań w praktyce edukacyjnej. Przeciwdziałanie i zapobieganie musi trwać, nie osiągając nigdy zakończenia. Nie może być prowadzone tylko w postaci doraźnych akcji, wymaga planowania i ciągłej realizacji. Jednak na prawdziwy sukces 2 w profilaktyce można liczyć wówczas, gdy wszyscy nauczyciele naszej szkoły zaakceptują proponowane kierunki, twórczo je rozwijając, i połączą swoje wysiłki w codziennej pracy. Ze względu na olbrzymią wagę jaką przywiązuje się obecnie do profilaktyki w szkołach, postanowiono ją wyeksponować, uwypuklić i zaplanować. Stąd powstał pomysł stworzenia w/w programu. Program będą realizować wszyscy nauczyciele Publicznej Szkoły Podstawowej w Kamieniu przez cały rok szkolny. Program zakłada również, że do współpracy włączą się rodzice oraz instytucje takie jak Policja, Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Służba Zdrowia, Straż Pożarna, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej oraz Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. W razie pojawienia się nowych w zależności od potrzeb środowiska, zagrożeń dotyczących Program profilaktyki dzieci będzie modyfikowany i ewaluowany. Prace będą monitorowane. CELE: Przygotowanie uczniów do nawiązywania kontaktów z ludźmi, pokonywania trudności, rozwiązywania konfliktów. Ukazanie zdrowego stylu życia, pokazywanie pozytywnych wzorów spędzania wolnego czasu. Ukazanie roli higieny, troski o własne zdrowie, zdrowego odżywiania. Rozumienie przyczyn, skutków, objawów uzależnień. Diagnoza potrzeb środowiska w zakresie istniejących zagrożeń związanych z niedostosowaniem społecznym, uzależnieniami i przestępczością. Współpraca z rodzicami i włączanie ich do działań profilaktycznych. Współpraca w zakresie profilaktyki z instytucjami wspomagającymi: Poradnia Pedagogiczno-Psychologiczna, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Policja, Służba Zdrowia, Straż Pożarna, Stacja Sanitarno -Epidemiologiczna w Opocznie, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej. 3 oraz ZADANIA, CELE SZCZEGÓŁOWE, SPOSOBY REALIZACJI, OCZEKIWANE POSTAWY UCZNIÓW 4 ZADANIA 1 1. Ekologia 2.Profilaktyka wad postawy. CELE 2 SPOSOBY REALIZACJI 3 -segregacja śmieci na terenie szkoły, -udział w ogólnopolskiej zbiórce 1. Poznanie zasad działalności surowców wtórnych, ekologicznej w kraju oraz w najbliższym - udział w ogólnopolskiej zbiórce otoczeniu. odpadów szkodliwych( baterii), 2. Kształtowanie postawy ekologicznej. - udział w akcji ,, Sprzątanie świata”, 3. Umiejętność segregacji śmieci oraz - pogadanki ekologiczne z utrzymywanie porządku w najbliższym wychowawcami, nauczycielem otoczeniu. przyrody, techniki, leśniczym, pracownikami instytucji zajmujących się problemami ekologii, 1. Uświadomienie roli czynników wpływających na rozwój wad postawy. 2. Wykształcenie nawyków zachowania właściwej postawy, szczególnie podczas siedzenia. -elementy ćwiczeń gimnastyki korekcyjnej w kl. I-VI -pogadanka pielęgniarki, -pogadanki na lekcjach przyrody i wychowania fizycznego, -pokaz prawidłowej postawy podczas siedzenia w ławkach, odrabiania lekcji, oglądania telewizji, pracy z komputerem, -systematyczne zwracanie uwagi na sposób noszenia teczek, tornistrów, plecaków, -na lekcjach wychowania fizycznego stosowanie ćwiczeń poprawiających postawę, wzmacniające stopę, -oglądanie filmów, -akcja „ważenia tornistrów”. 5 OCZEKIWANE POSTAWY UCZNIOW 4 Uczeń: - rozumie pojęcie ekologii i wie jakimi zasadami się ona kieruje, - potrafi segregować śmieci, - aktywnie uczestniczy w kampaniach ekologicznych, - wykazuje się postawa ekologiczna w życiu codziennym, Uczeń: -prawidłowo siedzi w ławce, -przyjmuje odpowiednią postawę podczas odrabiania lekcji, oglądania telewizji , pracy z komputerem, -prawidłowo nosi tornister, plecak, teczkę, -nie przeciąża tornistrów (nosi w plecaku tylko przedmioty potrzebne w szkole w danym dniu), 3.Zapobieganie próchnicy. 1.Ukazanie czynników powodujących próchnicę. 2.Wykształcenie nawyków prawidłowego dbania o jamę ustną. 3. Ukazanie znaczenia systematycznych i kontrolnych wizyt u stomatologa. -pogadanka lekarza stomatologa lub pielęgniarki, -udział w akcji np. „ Colgate” , -pokaz właściwego mycia zębów, -wizyty u stomatologa, -fluoryzacje zębów pod opieką pielęgniarki, -gazetki tematyczne. Uczeń: -codziennie dba o higienę jamy ustnej, -staje się promotorem higieny w domu rodzinnym. 4. Promowanie zasad zdrowego żywienia. 1. Wskazanie roli białka i witamin w diecie dzieci. 2. Ukazanie skutków spożycia zbyt dużej ilości słodyczy. 3. Wykształcenie umiejętności sporządzania menu z uwzględnieniem pory roku oraz właściwego składu produktów. 4. Jak ustrzec się anoreksji i bulimii. -pogadanki na lekcjach przyrody i techniki, nauczanie zintegrowane, -gazetki tematyczne, -pogadanki pielęgniarki szkolnej - konkursy plastyczne i wiedzy dotyczące tej tematyki. Uczeń: -zwraca uwagę na prawidłowe odżywianie się, -zauważa problem w mediach, - potrafi ustrzec się anoreksji i bulimii. 5. Higiena osobista. 1. Uświadomienie uczniom roli podstawowych zasad higieny ciała, włosów, odzieży jako podstawowego czynnika ochrony zdrowia. -pogadanki na lekcjach godzin wychowawczych, przyrody, wychowania fizycznego, języka polskiego. -konkurs czystości, -kontrola czystości przez pielęgniarkę i wychowawców. Uczeń: -zauważa, że higiena ciała to zdrowie, -zwraca uwagę na rolę odzieży w utrzymaniu zdrowia. 6.Zapobieganie uzależnieniom 1. Dostarczanie podstawowych wiadomości -pogadanki, - ankiety diagnozujące potrzeby i Uczeń: -wie, co to są używki 6 (używanie i nadużywanie leków, tytoniu, alkoholu, narkotyków, dopalaczy, napojów energetyzujących, innych szkodliwych dla zdrowia o używkach, ich wpływie na organizm ludzki. 2. Wykształcenie umiejętności obrony przed naciskiem otoczenia. Asertywność. 3. Uwrażliwienie rodziców na sygnały ostrzegawcze mówiące o nadużywaniu środków odurzających ( nauka umiejętności rozpoznawania dzieci, stosujących środki odurzające). 4. Poszerzenie wiadomości na temat ,, dopalaczy”, skutków ich zażywania oraz profilaktyki. problemy dotyczące zachowań ryzykownych , -program antynarkotykowy. -program antyalkoholowy, -program antynikotynowy, -pedagogizacja rodziców, -przygotowanie profilaktycznych gazetek, -przedstawienie inscenizacji, -udział w konkursach, -udział w kampanii ,, Zachowaj Trzeźwy Umysł”, -realizacja programów profilaktycznych dotyczących ,, dopalaczy” w tym napojów energetyzujących i innych środków pobudzających organizm, -spotkania z przedstawicielami, SANEPID-u , policji oraz innymi osobami zajmującymi się w/w problemem -oglądanie filmów , prezentacji na temat ,,dopalaczy’ 7. Przygotowanie do uczestnictwa w ruchu drogowym. 1.Poznanie przepisów ruchu drogowego oraz znaków drogowych. 2.Kształcenie praktycznej umiejętności zachowania się w ruchu drogowym. Zwrócenie uwagi na niebezpieczne sytuacje na drogach, jezdniach, ulicach. -spotkanie z policjantem, Uczeń: -praktyczna nauka zachowania się -umie zachować się na drodze, w ruchu, -zna przepisy ruchu drogowego. - udział w Turnieju Wiedzy o Ruchu Drogowym, -wyrobienie Karty rowerowej, 7 i jaki jest ich wpływ na organizm ludzki. - potrafi odmówić zażywania środków uzależniających, - zna skutki uboczne zażywania tzw. „dopalaczy”, - potrafi odmówić zażywania środków szkodliwych dla zdrowia. 8.Bezpieczeństwo 1.Poznanie materiałów łatwopalnych. w życiu codziennym. 2.Kształcenie umiejętności zachowania na wypadek pożaru (bezpieczeństwo przeciwpożarowe). 3.Znajomość regulaminów i przepisów regulujących zachowanie się w szkole i poza nią. 4.Nabycie umiejętności właściwego zachowania się w przypadku kontaktu z przedmiotami niebezpiecznymi, toksycznymi, łatwopalnymi, wybuchami, niewypałami ( domowe niebezpieczeństwa) 5.Kształcenie umiejętności udzielania pierwszej pomocy przedlekarskiej, zachowania się w razie wypadku. -udział w konkursie Wiedzy Przeciwpożarowej , -wycieczka do OSP, -pogadanki z udziałem strażaka, -ćwiczenia w ewakuacji uczniów, pogadanki na lekcjach techniki, nauczania zintegrowanego, zajęciach klasy „0”, -projekcja filmów, -pogadanki na lekcjach wychowania fizycznego, przyrody, -ćwiczenia praktyczne. 8 Uczeń: -jest świadomy zagrożeń pożarowych, -zna regulaminy i przepisy zachowywania się w szkole i poza nią, -wie, co to są przedmioty toksyczne i umie się wobec nich właściwie zachować. -pogadanki na godzinie wychowawczej, wychowanie do życia w rodzinie, -pedagogizacja rodziców (referat), -dyżury uczniów czasie przerw, -podjęcie próby wyłonienia mediatora spośród uczniów klas IV-VI. Uczeń: -próbuje sobie radzić z własną agresją i przyjmować właściwe postawy wobec cudzej agresji, -umie odnaleźć się w sytuacjach konfliktowych. 9. Radzenie sobie z własną i cudzą agresją. 1. Pokazanie uczniom przykładów i sytuacji, które są przyczynami agresji. 2. Próba zrozumienia przez uczniów przyczyn własnej agresji. 3.Nauka rozwiązywania konfliktów poprzez umiejętne postępowanie. 4.Pomoc w nawiązywaniu prawidłowych relacji z kolegami, z rodzicami. 5. Szukanie optymalnej metody rozwiązywania konkretnych sytuacji konfliktowych. 6. Uświadomienie uczniom, że egzystowanie w grupie wymaga kompromisów. 10. Poznanie systemów wartości wpływów społecznych. 1. Wskazywanie pozytywnych celów -pogadanki na godzinach życia. wychowawczych, 2. Rola miłości, przyjaźni, wolności, -lekcje języka polskiego. radości. 3. Wykształcenie silnej woli i wewnętrznej dyscypliny. 4.Kształcenie poczucia własnej wartości. Uczeń: -umie wskazać co w życiu najważniejsze, -ceni wartość swojej osoby. 11.Jak właściwie gospodarować pieniędzmi? 1.Znajomość i docenianie wartości pieniądza. 2.Właściwe gospodarowanie własnymi funduszami. 3.Odpowiedzialność materialna dzieci i rodziców. Uczeń: - zna i docenia wartość pieniędzy, - potrafi właściwie gospodarować własnymi funduszami, -jest odpowiedzialny materialnie za własność osobista i cudzą, -kiermasz używanych podręczników i mundurków szkolnych, -planowanie wycieczek klasowych, wyjść, -funkcje skarbnika klasowego, -wycieczka do banku,. 9 4. Znajomość obowiązków i zobowiązań finansowych. 12. Pomoc uczniom w rozwiązywaniu problemów emocjonalnych w okresie dojrzewania. 1. Kształcenie postawy szacunku wobec siebie i innych. 2. Pomaganie w utrwaleniu metod panowania nad emocjami. 3. Poznawanie swego organizmu, zmian w nim zachodzących 13. Nauka pokonywania problemów i rozwiązywania konfliktów. -pogadanki na godzinach 1. Kształcenie umiejętności wychowawczych, kontaktowania się z innymi. -lekcje z wychowania do życia 2. Umiejętności poszukiwania rozwiązań w rodzinie. problemów, szukania pomocy u innych. 3. Wykształcenie umiejętności panowania nad reakcjami. Uczeń: -próbuje panować nad swoimi reakcjami, -szuka dróg prowadzących do rozwiązania problemów, -próbuje pokonywać trudności. 1. Uświadamianie uczniów czym jest dana choroba i jak można sobie z nią radzić w życiu codziennym. 2.Kształcenie wśród uczniów chorych poczucia bezpieczeństwa. 3. Stwarzanie warunków dla dzieci z określonymi dolegliwościami zdrowotnymi. 4. Budowanie przyjaznych relacji dzieci chorych ze zdrowymi. Uczeń: -wie co to jest choroba przewlekła. - wie jak sobie radzić będąc chorym, -może liczyć na pomoc i wsparcie innych, - potrafi pomóc choremu koledze/koleżance, 14. Przeciwdziałanie niekorzystnym skutkom przewlekłej choroby. -lekcje z przyrody, -lekcje z wychowania do życia w rodzinie, -pogadanki na godzinach wychowawczych. - pogadanki z wychowawcami oraz pielęgniarką, - lekcje przyrody, - projekcja filmów, - zajęcia praktyczne, 10 Uczeń: -próbuje panować nad swoimi emocjami, -rozumie zmiany zachodzące w jego organizmie. 15. Choroby XXI wieku, w tym grypa A(H1N1) 1. Poznanie objawów chorób, w tym grypy A(H1N1). 2. Uświadomienie uczniom jak mają postępować w przypadku ewentualnego zachorowania. 3. Profilaktyka zachorowań oraz ich redukcja. - pogadanki i prelekcje, - projekcja filmów, - analiza wycinków z prasy, audycji radiowych i telewizyjnych, komunikatów w Internecie oraz w prasie, Uczeń: - potrafi rozpoznać objawy niektórych chorób, w tym grypy A(H1N1), - wie jak ustrzec się przed wybranymi chorobami, 16. Pierwsza pomoc w nagłych przypadkach. 1. Umiejętność udzielenia pierwszej pomocy w nagłych przypadkach. 2. Znajomość numerów telefonów alarmowych i właściwe z nich korzystanie. - realizacja programu ,, Pierwsza Pomoc” we współpracy z Fundacją Wielkiej Orkiestry Świątecznej Pomocy Uczeń: - potrafi udzielić pierwszej pomocy w sytuacji zagrożenia, - zna ważne numery telefonów, 17. Bezpieczeństwo dzieci w cyberprzestrzeni 1. Właściwe, a przede wszystkim bezpieczne korzystanie z Internetu. 2. Znajomość zagrożeń czyhających w sieci, 3. Poznanie pomocnych i zgubnych właściwości telefonów. -pogadanki z wychowawcami, nauczycielem informatyki, -udział w kampaniach: „Dziecko w sieci” Sieciaki.pl - Światowy Dzień Telekomunikacji i Społeczeństwa Informacyjnego, - ćwiczenia praktyczne, Uczeń: - potrafi bezpiecznie korzystać z Internetu oraz telefonu - wie, jakie zagrożenia czyhają na niego w Internecie oraz w telefonii, - umie ustrzec się przed negatywnymi zjawiskami zachodzącymi w sieci 18. Ukazywanie pozytywnych sposobów spędzania wolnego czasu. 1. Dostarczenie informacji o pozytywnych wymiarach zdrowego życia. 2. Pokazanie możliwości poszukiwania dobrych wzorów z otoczenia -pogadanki, Uczeń: -organizowanie wycieczek, -próbuje dokonać wyboru rzeczy biwaków, dobrych w otoczeniu. -korzystanie z bogatej oferty zajęć pozalekcyjnych w szkole: wycieczki, zajęcia komputerowe, sportowe, artystyczne. 11 EWALUACJA W celu dokonania oceny efektywności podjętych działań profilaktycznych w naszej szkole dokonywana będzie systematyczna ewaluacja programu poprzez: 1. Obserwację uczniów, ich zachowań, ewentualnych zagrożeń itp. 2. Ankietę ewaluacyjną dla uczniów i ich rodziców. Wnioski powstałe w wyniku ewaluacji pozwolą na ocenę przydatności programu oraz posłużą do uzyskania wskazówek o potrzebie modyfikacji, uzupełnienia lub zmian w programie. Do programu załączono wzory narzędzi badawczych: Kwestionariusz ankiety dla rodziców, Kwestionariusz ankiety dla uczniów, Karta obserwacji uczniów. 12 ANKIETA SZANOWNI PAŃSTWO! Ta ankieta jest anonimowa. Pozwoli nam zbadać w jakim stopniu, według Państwa, nasza szkoła zapobiega i przeciwdziała niebezpieczeństwom i zagrożeniom na jakie narażone są nasze dzieci. Chcielibyśmy poznać Państwa oczekiwania wobec nas w tej sprawie. Prosimy o udzielanie poważnych i szczerych odpowiedzi. Sposób wypełniania ankiety: przy każdym pytaniu proszę podkreślić wybraną odpowiedź, w miejsca wykropkowane proszę wpisać odpowiedź. 1. Czy zna Pan(-i) program profilaktyczny szkoły? TAK NIE 2. Czy wg Pana(-i) nasza szkoła zapewnia bezpieczeństwo Waszemu dziecku? TAK NIE 3. Czy wg Pana(i) nasza szkoła wdraża dziecko do dbania o higienę własnego ciała, troski o własne zdrowie i zdrowe odżywianie? TAK NIE 4. W jaki sposób Pana(-i) dziecko najczęściej spędza wolny czas od nauki? a) czyta książki, czasopisma; b) ogląda telewizję; c) korzysta z komputera; d) gra w piłkę, biega, jeździ rowerem; e) w inny sposób (jak?)................................................................................. 5. Czy dziecko chętnie rozmawia z Wami o tym co dzieje się w klasie, szkole? TAK NIE 6. Czy w szkole występują następujące zjawiska: a) agresja b) wymuszanie c) kradzież 7. Czy istnieją inne niepokojące Państwa sytuacje wychowawcze w naszej klasie? TAK NIE Jakie ? ................................................................................................................. .............................................................................................................................. 8. Czy chciałby Pan(-i) wysłuchać na zebraniu rodzicielskim prelekcji nauczyciela 13 na temat przyczyn, skutków i objawów uzależnień wśród dzieci? TAK NIE 9. Czy wysłuchanie prelekcji nauczycieli na temat przyczyn zachowań agresywnych wśród dzieci wpłynęło na Pana(-i) podejście do wychowania swoich dzieci? TAK NIE 10. Czy szkoła powinna organizować spotkania rodziców ze przedstawicielami instytucji wspomagającymi szkołę w zakresie wychowania i profilaktyki? TAK NIE 11. Wykładu jakiego specjalisty chciałby Pan(-i) wysłuchać? Którego z nich zaprosić do szkoły? a) lekarza; b) psychologa; c) pedagoga; d) policjanta; e) innego (kogo?).......................................................................................... 12. Czy ze swej strony macie państwo takie odczucie, że w jakiś sposób możecie włączyć się do działań profilaktycznych w naszej szkole? TAK NIE Jeżeli tak, to w jaki sposób?..................................................................................... .................................................................................................................................. Dziękujemy za współpracę. O wynikach ankiety powiadomimy państwa na następnym zebraniu rodziców. ANKIETA EWALUACYJNA PROBLEM BADAWCZY: Skuteczność podejmowanych przez szkołę działań zapobiegawczych i przygotowujących uczniów do walki z zagrożeniami i niebezpieczeństwami współczesnego świata. 14 ANKIETA DRODZY UCZNIOWIE! Ta ankieta jest anonimowa. Pomoże nam poznać czy podejmowane przez szkołę działania profilaktyczne były skuteczne, dla Was atrakcyjne i czy spełniły Wasze oczekiwania. Prosimy Was o udzielanie poważnych i szczerych odpowiedzi. Sposób wypełniania ankiety: przy każdym pytaniu podkreśl wybraną odpowiedź, w miejsca wykropkowane wpisz odpowiedź. 1. Które ze spotkań organizowanych w szkole było dla Ciebie najbardziej interesujące: A. z policjantami, B. ze strażakami, B. z pielęgniarką, D. ze stomatologiem. 2. W czasie wizyty policjantów w szkole, dowiedziałeś się, jak zachowywać się w czasie: A. ataku psa, B. pisania sprawdzianu z matematyki, C. rozmowy z nieznajomym na ulicy lub przez telefon, D. wizyty w domu obcej osoby. 3. Z jakiego źródła najwięcej dowiedziałeś się o negatywnych skutkach używania i nadużywania leków, tytoniu, alkoholu i narkotyków: A. na lekcjach wychowawczych, przyrody lub z innych przedmiotów, B. z tematycznych gazetek ściennych, C. z filmów oświatowych oglądanych w szkole, D. w czasie spotkania z pielęgniarką lub policjantem, 4. Pogadanka ze stomatologiem w szkole zachęciła mnie do: A. żucia gumy, B. spożywania słodyczy, głównie czekolad, C. wizyty w gabinecie dentystycznym, D. mycia zębów po każdym posiłku. 5. Najwięcej informacji o tym, jak dbać o własne zdrowie dowiedziałem się: A. z inscenizacji „Dwa słówka na temat zdrówka” i „Witaminki”, B. na lekcjach, C. w czasie spotkań z pielęgniarką, D. z gazetek ściennych, 15 E. z filmów oświatowych. 6. W jakiej sytuacji dowiedziałeś się najwięcej na temat, jak zachować się podczas pożaru? A. w czasie wycieczki do Ochotniczej Straży Pożarnej w Kamieniu, B. w czasie spotkania ze strażakiem w szkole, C. przygotowując się do Konkursu Wiedzy Przeciwpożarowej, D. na lekcjach techniki. 7. Czy w Twojej szkole występują następujące zjawiska? A. agresja, B. kradzieże, C. wymuszanie, D. używanie wulgaryzmów, E. przezywanie kolegów, F. palenie papierosów. 8. Na lekcjach wychowawczych uczyłeś się: A. jak rozładować własną agresję, B. jak panować nad swoimi emocjami, C. umiejętnie rozwiązywać konflikty z kolegami, D. przyjmować właściwą postawę wobec agresji ze strony kolegów. 9. W razie niebezpieczeństwa lub zagrożenia jest w szkole osoba, do której zwróciłbyś się o pomoc? TAK NIE 10. Czy w szkole czujesz się bezpieczny? TAK NIE Jeżeli „nie”, to dlaczego?...................................................................................... ................................................................................................................................... 11. Czy czujesz się bezpiecznie poza szkołą? TAK NIE Jeżeli „nie”, to dlaczego?..................................................................................... .................................................................................................................................. Dziękuję za wypełnienie ankiety. 16 KARTA OBSERWACJI UCZNIÓW Wszyscy nauczyciele będą monitorować zachowania uczniów i swoje spostrzeżenia zapisywać w „zeszytach uwag o uczniu”, które posiada każda klasa. Obserwacje będą prowadzone podczas lekcji, w czasie przerw międzylekcyjnych na korytarzu, w szatni, na stołówce, w świetlicy i na boisku. Zachowania uczniów, na Zachowania uczniów przed Zachowania uczniów po które nauczyciele będą wprowadzeniem Programu rocznej realizacji Programu zwracali szczególną uwagę Profilaktycznego Profilaktycznego 1. Biegają po korytarzu lub schodach, nie patrząc na innych. 2. Celowo potrącają, popychają młodszych kolegów, chcąc ich przestraszyć grożą pobiciem. 3. Wyśmiewają się z kolegów, przezywają ich. 4. W stołówce podchodzą po posiłek bez kolejki, „wyganiają” młodszych z kolejki, także z innych miejsc (np. ze świetlicy). 5. W szatni przewieszają kolegom kurtki, chowają buty, tornistry, plecaki, worki ze strojami gimna-stycznymi. 6. Zabierają śniadanie, pieniądze bądź inne rzeczy swoim kolegom. 7. Przeklinają, używają wulgarnych, obraźliwych słów. 8. Inne niepokojące zjawiska zaobserwowane w zachowaniu naszych uczniów. 17 III. PRZEWIDYWANE EFEKTY PODJĘTYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH 1. W szkole zmniejszyła się liczba uczniów bez śniadania: uczniowie otrzymują dofinansowania na wycieczki, wyjazdy, itp. w miarę posiadanych środków. 2. W bibliotece znajdują się materiały i publikacje dotyczące profilaktyki. Tworzony jest bank publikacji i scenariuszy wykorzystywanych przez nauczycieli naszej szkoły. 3. Nauczyciele posiadają wiedzę z zakresu profilaktyki oraz umiejętności postępowania w konkretnych przypadkach i stosowania różnorodnych form pomocy. Następuje poprawa w zakresie relacji: uczeń - nauczyciel - rodzic. 4. Rodzice w sytuacjach problemowych korzystają ze wsparcia poradni specjalistycznych i innych instytucji. 5. Pojawia się „moda” na zdrowy styl życia. 6. Nastąpiła poprawa wyników w nauce. 7. Obserwuje się brak wzrostu przejawów agresji i przemocy rówieśniczej. 8. Rodzice uczniów włączają się w życie szkoły i wspólnie z nauczycielami organizują wycieczki, rajdy, dyskoteki, obozy itp. 9. Nauczyciele zwracają uwagę uczniom na kulturę słowa. 10. Pozytywne postawy nauczycieli – wychowawców wpływają na właściwą postawę uczniów i ich dążenie do bycia lepszym, wolnym od przemocy, agresji, nałogów. 14. Rodzice uczestniczą w oferowanych im programach, warsztatach. 15. Uczeń: a) doświadczył, że można ciekawie i radośnie spędzić czas z rówieśnikami, b) przekonał się, że z kolegami w czasie wspólnej zabawy może pokazać własną sprawność i inne swoje mocne strony, c) umie sam inicjować zachowania akceptowane, pożyteczne i zdrowe, d) odróżnia zachowania i sytuacje szkodliwe oraz dokonuje dobrych wyborów, e) funkcjonuje lepiej w grupie rówieśniczej, w szkole i w domu, 18 komunikuje się lepiej z otoczeniem, posiada wiedzę o szkodliwości narkotyków i konsekwencjach uzależnień, rozwinął zainteresowania zdrowym stylem życia, ma możliwość uczestniczenia w pozalekcyjnych, konstruktywnych formach spędzania wolnego czasu, j) szybko adaptuje się w nowym środowisku szkolnym, k) chętnie i aktywnie uczestniczy w zajęciach promujących zdrowy styl życia (promujących abstynencję tytoniową, alkoholową i narkotykową);. l) bierze udział w różnych konkursach, (wzrost liczby uczestników), m) uprawia różne dyscypliny sportowe i osiąga sukcesy w lokalnych rozgrywkach i zawodach. n) konstruktywnie radzi sobie z trudnymi emocjami, f) g) h) i) o) nie opuszcza zajęć lekcyjnych. p) jest bardziej aktywny w życiu szkoły i zaangażowany w działalność samorządową. 19 Literatura: 1. Wydział prewencji Komendy Wojewódzkiej Policji w Łodzi: „Przewodnik po wybranych przepisach prawnych w sprawach nieletnich zagrożonych demoralizacją i przestępczością”. Łódź 2004. 2. „Krajowy Program Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży” opracowany przez Międzyresortowy Zespół ds. Opracowania Programu Zapobiegania Niedostosowaniu Społecznemu i Przestępczości wśród Dzieci i Młodzieży. 3. J. Danilewska: „Agresja u dzieci. Szkoła porozumienia”. WSiP, Warszawa 2002. 4. A. Kołodziejczyk, T. Kołodziejczyk, E. Czemierowska; „Spójrz inaczej na agresję”. Wydawnictwo ATE s. c., Starachowice 1998. 5. R. Portmann: „Gry i zabawy przeciwko agresji”. Jedność, Kielce 1999. 6. R. Maxwell: „Dzieci, alkohol, narkotyki”. GWP, Gdańsk 1999. 7. M. Pasek: Narkotyki? Na pewno nie moje dziecko”. TORET Spółka z o.o., Warszawa 1998. 8. „Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu”, pod red. J. Gawędzkiego i L. Hryniewieckiego, t. 1, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003. 9. M. M. Jablow: „Na bakier z jedzeniem. Anoreksja, bulimia, otyłość”. Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 1993. 10. „Drugi elementarz, czyli Program Siedmiu Kroków. Program profilaktyki dla młodzieży, nauczycieli i rodziców”. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych , Warszawa 1998. 11. „Jak żyć z ludźmi? Program profilaktyczny dla młodzieży”. Praca zbiorowa na zlecenie MEN, Warszawa 1988. 12. A. Kołodziejczyk, T. Kołodziejczyk, E. Czemierowska: „Spójrz inaczej. Program zajęć wychowawczo-profilaktycznych dla klas 1-3 i 4-6 szkół podstawowych”. Wydawnictwo ATE s. c., Skarżysko-Kamienna 1997. 13. I. Łukasik: „FAUSTLOS – program przeciw agresji”. „Edukacja i dialog” 1998 nr 1. 14. M. Moneta-Malewska, J. Malewska: „Nie, które buduje”. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna, Warszawa 2004. 20