REŻYSERIA

REŻYSERIA
Poniższy konspekt jest przeznaczony dla nauczycieli,
kt•rzy zajmują się reżyserią w spos•b amatorski.
2
Konspekt porusza następujące problemy:
I. TWORZY INSCENIZACJĘ
II. ANALIZUJE SZTUKĘ.
III. ZROBIĆ PLAN PR‚B;
IV. Żelazne zasady gry aktorskiej;
V. Zasady ruchu na scenie
VI. Uwagi dodatkowe odnośnie gry aktor…w
VII. Realizacja pr…b;
Reżyser – co robi?
I. TWORZY INSCENIZACJĘ – co to znaczy?
1. Ustala obsadę aktorską. Czym się kieruje przy obsadzie?
a) Prowadzące role musza grać najlepsi aktorzy, aby mogli udźwignąć
przedstawienie.
b) Aktorzy musza mieć predyspozycje do kreowanych rƒl.
3
II. ANALIZUJE SZTUKĘ.
1. Ustala konflikty między postaciami – Co to znaczy? Aktorzy na scenie
musza wiedzieć, jaki maja stosunek do partnera scenicznego i co chcą
uzyskać od niego (po co weszli na scenę i co chcą ‘załatwić’.)
2. Analiza teksty ma na celu:
a) zmierzenie czasu;
b) wyrzucenie z tekstu kwestii powtarzających się i będące
opowiadaniem (monologi, opisy).
c) zostawić dialogi, kt•re są niezbędne i posuwają akcje do przodu.
d) Unikać ilustracji tekstu. Grać na kontrze – co to znaczy
- jeśli postać jest negatywna szukać dobrych cech i odwrotnie;
REŻYSER MUSI POWIEDZIEĆ AKTOROM W JEDNYM
ZDANIU, O CZYM BĘDZIE ROBIŁ PRZEDSTAWIENIE!
III. ZROBIĆ PLAN PR‚B;
a) Zebrać wszystkich aktor•w, rozdać egzemplarze, czytać w r•żnych
wariantach obsadowych, żeby wyłonić najlepszych do danej roli.
b) Należy wykonać co najmniej cztery pr•by przy stole, żeby
wytłumaczyć każdemu z osobna jego postać i ustalić stosunki między
partnerami.
c) Dopiero z tekstem nauczonym na pamięć wejść na scenę.
d) Aktor na scenie nie jest w stanie myśleć o interpretacji, jak nie wie, co
m•wi, a co dopiero o sytuacji czy o stosunku do kolegi.
4
IV. Żelazne zasady gry aktorskiej;
a) Przy ustawieniu sytuacji scenicznych należy pamiętać, że scena nie
znosi monotonii, tak w braku działania, czyli ruchu, jak i braku konfliktu w
dialogu.
b) Należy pamiętać o konieczności zmian rytm•w w chodzeniu i
m•wieniu;
c) Podstawa gry aktora jest intencja w działaniu;
d) Aktorzy musza wiedzieć a widz musi wierzyć, że jest świadkiem
‘dziania się czegoś na scenie’. Nikt nie znosi słuchania pustych tyrad;
V. Zasady ruchu na scenie są w 90% zawsze takie same, można
tylko zmieniać warianty.
a) Zawsze staramy się wypełnić scenę;
Rysunek I
5
b) Chodzimy po przekątnych i kołami okrągło;
Rysunek II
c) Powietrze między aktorami
Rysunek III
6
d) Nigdy tak
Rys: IV,
Rys. V
7
Rys. VI
VI. Uwagi dodatkowe odnośnie gry aktor…w
a) NIC TYLKO DLA SYTUACJI – nawet, gdy siadamy to musimy wiedzieć, po
co siadamy;
b) Jak aktor chodzi to nie m•wi, bo ‘zatupuje’ tekst;
c) Drugi plan nie gra.
d) Sytuacja na scenie jest wynikiem potrzeby wewnętrznej aktora.
e) Jeśli jakaś osoba dramatu gra na proscenium to aktorzy w głębi
musza być stonowani i ruszać się cztery razy wolniej (zwolniona klatka
filmu)
f) Maksyma aktora na scenie brzmi następująco: ‘załatw swoją sprawę i
wychodź. (np. chce zdobyć kawałek drewna, bo marze, żeby wystrugać pajaca.
8
Aktor przychodzi w konkretnym znanym mu celu. Jakie środki aktorskie
zastosuje aktor, żeby zdobyć pniak to sprawa do omƒwienia z reżyserem).
g) wszyscy aktorzy na scenie nie mogą poruszac się jednocześnie.
h) przed każda pr•bą reżyser powinien popracować 5-10 min. Z aktorami
nad rozruszaniem aparatu m•wienia.
VII. Plan pr…b;
Reżyseruje się przedstawienie scenami, począwszy od pierwszych, np. dwie
sceny i na dana godziną maja przyjść aktorzy. Aktorzy z następnych dwu scen
przychodzą dwie godziny pƒźniej. Dopiero po kilku takich prƒbach wszystkie
sceny łączy się w całość. Aktor nie może czekać na wejście na scenę do prƒby
po dwie lub trzy godziny, bo ‘wszystko powietrze, jak z balonu z niego ujdzie’.
Czekając długi czas jest niezdolny do kreowania propozycji oraz wypompowany
nuda i czekaniem.
AKTOR MUSI BYĆ NAŁADOWANY I ŚWIEŻY DO PRACY.
Na pierwszym etapie prƒb (dokąd reżyser nie zamknie całości sytuacji), te
sceny, ktƒre są najsłabsze należy powtarzać w nieskończoność, aż do skutku.
Wszystkie sceny starać się powtarzać często, żeby aktorzy nie
zapomnieli INTENCJI I USTAWIONYCH SYTUACJI.
Dopiero w
końcowym etapie prƒb ‘leci się całością’. Wtedy wyłapuje się jeszcze najsłabsze
momenty.
Jeśli w przedstawieniu są ilustracje muzyczne czy dźwiękowe starać się
wprowadzić je stosunkowo wcześnie, ażeby aktor się z nimi oswoił, to samo
dotyczy wszystkich rekwizytƒw, ktƒrymi aktor będzie się posługiwał w trakcie
przedstawienia.
9
10
11
12
13