więcej informacji - Fundacja im. Friedricha Eberta

Konferencja Pojednanie i polityka
www.feswar.org.pl
___________________________________________________________________________
Kontynuować proces pojednania
Warszawa, 17 czerwca 2010 –
„Kiedy
uczucia,
czyli
złe
doświadczenia, urazy i nienawiść,
blokują politykę, żaden impuls z
zewnątrz nie jest w stanie ruszyć
czegoś
co
jest
niewzruszalne.
Memorandum oraz list polskich
biskupów
myśli
oznaczały wkroczenie
chrześcijańskiej
do
polityki“, pisze Peter Bender w
pracy
zbiorowej
pod
redakcją
Friedhelma Bolla, Wiesława Wysockiego i Klausa Ziemera pt. „Pojednanie i polityka:
Polsko-niemieckie inicjatywy pojednania z lat 60. XX wieku a polityka odprężenia“.
Badania naukowe poświęcone analizie niemiecko-polskiego zbliżenia w latach 60-tych do
chwili obecnej ograniczały się najczęściej li tylko do płaszczyzny politycznej, wymieniona
książka
natomiast
dopełnia
opis
wspólnym
wkładem
czynników
społecznych
i
politycznych. W czerwcu ta istotna publikacja ukazała się również w języku polskim.
Z tej okazji Fundacja Friedricha Eberta, Niemiecki Instytut Historyczny w Warszawie i
Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego, które finansowo wsparły publikację książki,
zaprosiły do dyskusji panelowej w siedzibie Konferencji Episkopatu Polski. Świadkowie
historii i naukowcy debatowali na temat związków społecznych inicjatyw na rzecz
pojednania i polityki odprężenia w latach 60-tych ubiegłego wieku.
„Spotkanie to zostało zorganizowane w miejscu należącym do Kościoła. To nadaje
Spotkaniu właściwy akcent“,
podkreślił w słowie wstępnym
zastępca
generalnego
sekretarza
Konferencji
Episkopatu, ksiądz Jarosław
Mrówczyński.
„Dynamika
i
inicjatywa w kierunku polityki pojednania wyszły od
biskupów.“
www.feswar.org.pl
Konferencja Pojednanie i polityka
___________________________________________________________________________
Arcybiskup prof. dr Henryk Muszyński ma jeszcze w pamięci tamten okres. Jako młody
kapłan przebywał w czasie Drugiego Soboru Watykańskiego w Rzymie gdy w roku 1965
opublikowany został list pasterski katolickich biskupów Polski ze słynnym słowem
końcowym „Przebaczamy i prosimy o przebaczenie“. „Mało kto wiązał z tym listem
większe znaczenie. Miał on służyć odprężeniu atmosfery pomiędzy biskupami niemieckimi
i polskimi uczestniczącymi w
pracach
Drugiego
Soboru
Watykańskiego.
Konsekwencji
tego
mógł
listu
nie
jednak
przewidzieć nikt“.
Znaczenie
tego
kroku,
podkreślił
również
Klaus
profesor
nauk
Ziemer,
politycznych
Trewirze
i
Uniwersytetu
na
Uniwersytecie
w
warszawskim
Kardynała
Wyszyńskiego. W latach 60tych Polska w świadomości Niemców w ogóle nie istniała. Nie podnoszono ani sprawy
niemieckiej winy wobec Polski, ani nie uznawano byłych niemieckich terytoriów na
wschodzie za część państwa polskiego. „Dialog Kościołów zainspirował przemianę myśli
społecznej w kierunku pojednania“, stwierdził Ziemer. Jak to kiedyś zauważył Willy
Brandt – „Ludzie poszli dalej niż politycy“. Przykładem jest utworzona przez Lothara
Kreyssiga w roku 1958 Akcja Znaku Pokuty – Służby dla Pokoju, ASF (ASF). Z myślą o
przyjęcie odpowiedzialności za skutki narodowego socjalizmu do chwili obecnej ASF
wysyła wolontariuszy do krajów, które szczególnie ucierpiały w latach drugiej wojny
światowej. Friedrich Magirius, teolog i w latach 1974–1982 dyrektor Akcja Znaku Pokuty
w NRD, opisał jak inicjatywa
została przyjęta w Polsce: „Od
początku
potraktowano
nas
poważnie, a w kraju sąsiadów
natrafiliśmy na otwarte drzwi.
Strona
polska
wykazywała
od
początku
zrozumienie
dla
siły pojednania i tego, w jaki
sposób pojednaniu mogą służyć
spotkania młodzieży i dialog
pokoleń, kultur i religii.“
www.feswar.org.pl
Konferencja Pojednanie i polityka
___________________________________________________________________________
Pojednanie, które wówczas zostało osiągnięte jest wciąż siłą, z której czerpiemy do chwili
obecnej, podkreśliła dyrektor Fundacji Polsko-Niemieckie Pojednanie Irena Lipowicz. Jest
wiele przykładów partnerstwa miast bądź niemiecko-polskich zrzeszeń i fundacji, które
świadczą of obecnie osiągniętego stanu empatii pomiędzy Niemcami a Polakami,
stwierdziła Irena Lipowicz. Dostrzega one jednak brak dalszych kroków i odnosi wrażenie,
że często proces ten nie jest już aktywnie wspierany. Również Klaus Ziemer potwierdził,
jak istotne jest, aby dialog niemiecko-polski był podtrzymywany. Faktu, że od czasu do
czasu dochodzi tu do konfliktu interesów nie należy dramatyzować. Poprzez otwartość i
wspólne uzgodnienia jest możliwe nawet w tak trudnych sytuacjach znalezienie nowych
inspiracji do rozwiązywania trudnych problemów.
„Książkę tę należy szeroko promować, gdyż proces pojednania zasługuje, by pozostać
przedmiotem dyskusji publicznej“, apelował w słowie końcowym do zgromadzonych Knut
Dethlefsen. „Polsce i Niemcom udało się podnieść się z najtrudniejszego momentu w ich
historii i zbudować dobre relacje. To może posłużyć jako przykład w rozwiązywaniu
innych konfliktów. Wciąż potrzeba ludzi, którzy mają odwagę zdobywać się na odwagę i
podejmować ryzyko, tak jak wówczas uczyniły to Kościoły i Willy Brandt.“