przewodnik dla osob z zaburzeniami psychicznymi
Transkrypt
przewodnik dla osob z zaburzeniami psychicznymi
POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W LUBLIŃCU PRZEWODNIK Informujący o dostępnych formach ach opieki zdrowotnej, zdrowotnej pomocy społecznej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi LUBLINIEC 2014 WYDANIE DRUGIE PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Spis treści WSTĘP...................................................................................................................................................... 3 OPIEKA ZDROWOTNA .............................................................................................................................. 4 KIEDY MOŻNA UZYSKAĆ RENTĘ Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY? ................................................. 7 DZIAŁANIA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ............... 9 RENTA SOCJALNA – co to takiego? ........................................................................................................ 11 ORZECZENIE O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI ................................................................................................ 13 ULGI I UPRAWNIENIA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH .................................................................... 14 KARTA PARKINGOWA ........................................................................................................................ 14 ULGOWE BILETY DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA PKS I PKP ................................................... 16 ULGA PASZPORTOWA........................................................................................................................ 18 ULGA REHABILITACYJNA .................................................................................................................... 20 CERTYFIKATY DLA PSÓW PRZEWODNIKÓW, ASYSTENTÓW.............................................................. 24 POCZTA, RADIO, TELEWIZJA I TELEKOMUNIKACJA ........................................................................... 27 MUZEA – OPŁATA ULGOWA ZA WSTĘP............................................................................................. 32 UPRAWNIENIA PRACOWNIKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO .................................................................... 33 OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE PODEJMUJĄCE I PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ.......... 35 REFUNDACJA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM PROWADZĄCYM DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ I NIEPEŁNOSPRAWNYM ROLNIKOM ................. 35 DOTACJA NA PODJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ROLNICZEJ ALBO WNIESIENIE WKŁADU DO SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ.......................................................................................................... 37 DOFINANSOWANIE DO WYSOKOŚCI 50% OPROCENTOWANIA KREDYTU BANKOWEGO ............. 37 PORADNICTWO ZAWODOWE I AKTYWIZACJA ZAWODOWA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ........ 38 REHABILITACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH...................................................................................... 41 WYKAZ INSTYTUCJI DZIAŁAJĄCYCH NA RZECZ OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI ...................... 45 WYKAZ ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH DZIAŁAJĄCYCH NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ORAZ Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI I ZABURZENIAMI ZACHOWANIA ............................................ 48 2 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 WSTĘP Według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) aż 350 mln ludzi na świecie cierpi z powodu depresji. Co więcej, jest to jedna z najbardziej rozprzestrzeniających się chorób, która może dotknąć każdego z nas. Pamiętajmy zdrowie psychicznie jest nieodłączną częścią zdrowia każdego człowieka: „to co uważamy za normę psychiczną, związane jest nie tylko z cechami osobowości jednostki, ale też z normami panującymi w danych środowiskach społecznych, kulturowych. Odstępstwo od normy psychicznej jest często odstępstwem od norm przyjętych przez dana społeczność. Ponadto normę psychiczną należy ujmować w relacjach dynamicznych, a nie stacjonarnych, biorąc pod uwagę, że chodzi tu m.in. o harmonijne zrównoważenie często sprzecznych tendencji wynikających z cech charakteru, temperamentu i popędów, a również czynności intelektualnych danego osobnika w celu osiągnięcia optymalnego zaspokojenia zarówno potrzeb osobniczych, jak i środowiskowych, w tym społecznych”. 1 Niestety intensywność czasów w jakim żyjemy wpływa na kondycje psychiczną w coraz większym stopniu. W Polsce narasta poczucie indywidualnej słabości psychicznej i bezradności wobec zagrożeń 2 wynikających z braku poczucia indywidualnej, ekonomicznej stabilności. W związku z zaistniałą sytuacją, wzrastającymi wskaźnikami zaburzeń psychicznych przyjęto w grudniu 2010 roku Narodowy Program Ochrony Zdrowia Psychicznego, do którego celów należą m.in.: promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie zaburzeniom psychicznym, zapewnienie osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym, a także rozwój badań naukowych i systemu informacji z zakresu zdrowia psychicznego. W realizację Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego zaangażowane zostało: Ministerstwo Sprawiedliwości, Ministerstwo Obrony Narodowej, Ministerstwo Zdrowia, Narodowy Fundusz Zdrowia i samorządy (na wszystkich szczeblach). W związku z powyższym Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Lublińcu jako jednostka organizacyjna Powiatu Lublinieckiego opracowała i realizuje „Program Ochrony Zdrowia Psychicznego w Powiecie Lublinieckim”, który zakłada także przygotowanie „Przewodnika informującego o dostępnych formach opieki zdrowotnej, pomocy społecznej i aktywizacji zawodowej dla osób z zaburzeniami psychicznymi”. Wspomniany Przewodnik to próba usystematyzowania najistotniejszych danych dotyczących ulg i uprawnień przysługujących osobom niepełnosprawnym, osobom z zaburzeniami psychicznymi. Tymczasem wiele spośród osób z zaburzeniami psychicznymi nie stara się np. o orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, będące podstawą skorzystania z wspomnianych ulg, gdyż nie wiedzą, że może być dla nich przydatne. Uzyskanie takiego uprawnienia daje wiele konkretnych korzyści. W tym właśnie celu poprawy świadomości powstał Przewodnik, który jest niezwykle istotny dla osób cierpiących na zaburzenia psychiczne, ale także dla instytucji świadczących pomoc tej grupie osób niepełnosprawnych. 1 Korzeniowski L., Pużyński S., „Encyklopedyczny słownik psychiatrii”, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich , Warszawa 1978. 2 Heitzman J., „Zagrożenia stanu zdrowia psychicznego Polaków”, Nauka 4/2010, 53-59. 3 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 OPIEKA ZDROWOTNA Opieka zdrowotna nad osobami z zaburzeniami psychicznymi jest wykonywana w ramach podstawowej i specjalistycznej opieki zdrowotnej, zwłaszcza psychiatrycznej opieki zdrowotnej – w formie pomocy doraźnej, ambulatoryjnej, dziennej, szpitalnej i środowiskowej oraz w domach pomocy społecznej. W celu uzyskania pomocy lekarskiej pierwszym miejscem kontaktu powinna być poradnia zdrowia psychicznego. PAMIĘTAJ!!! Poradnie zdrowia psychicznego przyjmują osoby z wszystkimi rodzajami zaburzeń psychicznych. Nie wymaga się w nich skierowania od lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. PORADNIA ZDROWIA PSYCHICZNEGO Wojewódzkiego Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublińcu ul. Grunwaldzka 48 42-700 Lubliniec tel. 34 353 29 40 PORADY PSYCHIATRYCZNE PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK 12.30-16.00 10.00-14.00 8.00-15.00 8.00-18.20 8.00-10.00 PORADY NEUROLOGICZNE PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK 8.00-12.30 7.00-10.00 ----10.00-15.00 14.00-19.00 GODZINY PRACY PORADNI ZDROWIA PSYCHICZNEGO SĄ ZGRUPOWANE W GODZINACH UDZIELANIA PORAD PSYCHIATRYCZNYCH I NEUROLOGICZNYCH. MOŻLIWOŚĆ KONTAKTU TELEFONICZNEGO: PONIEDZIAŁEK – PIĄTEK 8.00 – 15.00 Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej ZESPÓŁ PORADNI SPECJALISTYCZNYCH „INTEGRA” s.c. ul. K. Miarki 15H 42-700 Lubliniec tel. 34 353 16 65 PORADNIA LECZENIA NERWIC PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK 18.00-20.00 18.00-20.00 10.00-13.00 18.00-20.00 --- PORADNIA ZDROWIA PSYCHICZNEGO PONIEDZIAŁEK WTOREK ŚRODA CZWARTEK PIĄTEK 8.00-18.00 9.00-15.00 13.00-19.00 8.00-18.00 8.00-16.00 4 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Poradnia Zdrowia Psychicznego • NFZ finansuje: porady lekarza psychiatry, porady i diagnozę psychologiczną, sesje psychoterapeutyczne dla pacjentów ubezpieczonych w NFZ. • Psychiatra udziela porad bez skierowania. • Skierowanie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego jest wymagane do psychologa i psychoterapeuty. • Pacjent obłożnie chory ma prawo do bezpłatnych wizyt domowych lekarza psychiatry, psychologa, psychoterapeuty, pielęgniarki, prac. socjalnego. • W uzasadnionych sytuacjach pacjent ma prawo do bezpłatnego transportu sanitarnego. • Za świadczenia udzielane na podstawie umowy nie wolno pobierać od ubezpieczonego żadnych dodatkowych opłat, chyba że taka odpłatność przewidziana jest w odrębnych przepisach. • W przypadku gdy pacjent wymaga wykonania badań diagnostycznych w związku z leczeniem psychiatrycznym, skierowanie wydaje i koszty badań pokrywa lekarz psychiatra lub jednostka kierująca. Psychiatryczne lecznictwo szpitalne zorganizowane jest w szpitalach psychiatrycznych i na oddziałach psychiatrycznych przy szpitalach ogólnych. W szpitalu podczas leczenia pacjent ma zapewnione bezpłatnie niezbędne badania diagnostyczne, konsultacje specjalistyczne, świadczenia z zakresu profilaktyki, leczenia, pielęgnacji i rehabilitacji, leki, w tym wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi i środki pomocnicze, świadczenia terapeutyczne (w tym psychoterapia), działania edukacyjno-konsultacyjne dla rodzin oraz inne świadczenia związane z pobytem. Transport sanitarny zgodnie z odrębnymi przepisami. PAMIĘTAJ!!! Skierowanie pacjenta do szpitala psychiatrycznego wydawane jest w dniu badania, a jego ważność wygasa po upływie 14 dni. Jego ważność ulega przedłużeniu o czas oczekiwania na przyjęcie do szpitala psychiatrycznego pod warunkiem wpisania na listę oczekujących, w terminie 14 dni od dnia wystawienia skierowania. LECZENIE W WARUNKACH SZPITALNYCH skierowanie do szpitala psychiatrycznego wydaje lekarz po zbadaniu pacjenta. W nagłych przypadkach osoba z zaburzeniami psychicznymi może być przyjęta do szpitala psychiatrycznego bez skierowania, po osobistym jej zbadaniu przez lekarza izby przyjęć; w ramach świadczeń udzielanych w warunkach stacjonarnych świadczeniodawca zobowiązany jest zapewnić pacjentowi bezpłatne, niezbędne badania diagnostyczne, leki i wyroby medyczne będące przedmiotami ortopedycznymi oraz środki pomocnicze w trakcie hospitalizacji świadczeniodawcę obowiązuje zakaz wystawiania ubezpieczonemu recept na leki, preparaty diagnostyczne, wyroby medyczne do realizacji w aptekach ogólnodostępnych; 5 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 LECZENIE W WARUNKACH SZPITALNYCH przyjęcie osoby z zaburzeniami psychicznymi do szpitala psychiatrycznego następuje za jej pisemną zgodą; przyjęcie do szpitala psychiatrycznego osoby małoletniej lub ubezwłasnowolnionej następuje za pisemną zgodą jej przedstawiciela ustawowego; leczenie psychiatryczne w całości jest finansowane przez NFZ. Pacjenci kierowani są na leczenie stacjonarne przez lekarzy ubezpieczenia zdrowotnego, gabinety prywatne i na mocy postanowienia sądu. Osoba, która wskutek choroby psychicznej lub upośledzenia umysłowego nie jest zdolna do zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych i nie ma możliwości korzystania z opieki innych osób oraz potrzebuje stałej opieki i pielęgnacji, lecz nie wymaga leczenia szpitalnego, może być za jej zgodą lub zgodą jej przedstawiciela ustawowego przyjęta do domu pomocy społecznej. W sytuacji, gdy osoba cierpiąca na zaburzenia psychiczne, bądź upośledzenie umysłowe lub jej przedstawiciel ustawowy nie wyrażają zgody na przyjęcie do domu pomocy społecznej, a brak opieki zagraża życiu tej osoby, organ do spraw pomocy społecznej może wystąpić do sądu opiekuńczego miejsca zamieszkania tej osoby z wnioskiem o przyjęcie do domu pomocy społecznej bez jej zgody. Na terenie Powiatu Lublinieckiego funkcjonują: Dom Pomocy Społecznej ul. Kochcicka 14 42-700 Lubliniec tel. (34) 351-01-12 fax. (34) 356-32-66 Dom Pomocy Społecznej Fila w Koszęcinie ul. Dąbrówki 3 42-286 Koszęcin tel. (34) 357-62-11 Prawo do umieszczenia w domu pomocy społecznej przysługuje osobie wymagającej całodobowej opieki z powodu wieku, choroby lub niepełnosprawności, niemogącej samodzielnie funkcjonować w codziennym życiu, której nie można zapewnić niezbędnej pomocy w formie usług opiekuńczych. Jest placówką stacjonarną, przeznaczoną dla osób przewlekle psychicznie chorych. W Lublińcu mieszkają mężczyźni, a w filii w Koszęcinie - kobiety. 6 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Dom Pomocy Społecznej „Zameczek” ul. 74-go Górnośląskiego Pułku Piechoty 2 42-700 Lubliniec tel. (34) 353 10 84, tel. (34) 353 11 12 fax. (34) 353 11 26 2014 Jest placówką stacjonarną, przeznaczoną dla młodzieży i osób dorosłych niepełnosprawnych intelektualnie. Dom Pomocy Społecznej „Dom Kombatanta” ul. Cyrana 10 42-700 Lubliniec tel. (34) 356 40 04 tel. (34) 356 40 05 fax. (34) 356 41 92 Jest placówką stacjonarną, przeznaczoną osób przewlekle somatycznie chorych. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1375), Ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2009 r. Nr 175, poz. 1362 z późn. zm.) Źródło: Program Ochrony Zdrowia Psychicznego w Powiecie Lublinieckim na lata 2013-2015. Dane zaczerpnięto ze strony internetowej Narodowego Funduszu Zdrowia Oddział w Łodzi, zakładka: „Opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień”, dostępne on line: http://www.nfz-lodz.pl/index.php/dlapacjentow/jak-si-leczy/58-dlapacjenta/dla-pacjenta-jak-si-leczy/1452-opieka-psychiatryczna-i-leczenie-uzalenie (data dostępu: 14.04.2014) Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego (Dz. U. z 2011 r., Nr 231, poz. 1375). KIEDY MOŻNA UZYSKAĆ RENTĘ Z TYTUŁU NIEZDOLNOŚCI DO PRACY? Za osobę niezdolną do pracy uważa się: • osobę, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła - w znacznym stopniu - zdolność do pracy zgodnej z posiadanym przez nią poziomem kwalifikacji. 7 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który ŁĄCZNIE SPEŁNIA następujące warunki: • • • został uznany za niezdolnego do pracy, ma wymagany - stosowny do wieku, w którym powstała niezdolność do pracy - okres składkowy i nieskładkowy, niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych (np. ubezpieczenia, zatrudnienia) lub nieskładkowych (np. w okresie pobierania zasiłku chorobowego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego) albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów. Wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy może być zgłoszony u płatnika składek lub w innej jednostce uprawnionej do przyjmowania wniosków, a następnie przekazany do odpowiedniego organu rentowego. Wniosek może też być zgłoszony bezpośrednio w organie rentowym, właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby zainteresowanej, który zobowiązany jest wydać decyzję. Druki o ustalenie renty z tytułu niezdolności do pracy dostępne są nieodpłatnie w każdej jednostce organizacyjnej ZUS oraz na stronie internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Oceny niezdolności do pracy dokonuje w formie orzeczenia lekarz orzecznik Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Lekarz orzecznik ocenia niezdolność do pracy, jej stopień a także dokonuje ustaleń dotyczących: • • • • • daty powstania niezdolności do pracy, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do pracy, związku przyczynowego niezdolności do pracy lub śmierci z określonymi okolicznościami, trwałości lub przewidywanego okresu niezdolności do samodzielnej egzystencji, celowości przekwalifikowania zawodowego. Niezdolność do pracy może być orzeczona na okres nie dłuższy niż 5 lat. RENTA może być: • • stała – przysługuje osobie, której niezdolność do pracy została uznana za trwałą. okresowa – przyznawana osobie, której niezdolność do pracy uznawana jest za okresową. Po upływie tego okresu ubezpieczony może wystąpić do ZUS z wnioskiem o przedłużenie prawa do renty na dalszy okres. Po upływie tego okresu ubezpieczony może wystąpić do ZUS z wnioskiem o przedłużenie prawa do renty na dalszy okres. Ewentualne kolejne prawo do renty uzależnione jest od wyniku ustaleń zawartych w orzeczeniu lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej. Nie później niż na trzy miesiące przed ustaniem prawa do renty okresowej ZUS zawiadamia osobę zainteresowaną o terminie wstrzymania wypłaty oraz o warunkach przywrócenia prawa do tego świadczenia. 8 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Jeśli ubezpieczony spełni warunki wymagane do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy i uzyska orzeczenie o celowości przekwalifikowania zawodowego ze względu na niezdolność do pracy w dotychczasowym zawodzie, może otrzymać rentę szkoleniową. Renta przyznawana jest na okres 6 miesięcy, nie dłużej jednak niż na okres 36 miesięcy. ZUS Inspektorat w Lublińcu ul. Oleska 26 42-700 Lubliniec Tel.: (34) 356-29-69 Fax.: (34) 356-29-13 Podstawa prawna: Ustawa z dn. 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r., w sprawie orzekania o niezdolności do pracy. Źródło: Dane zaczerpnięto ze strony internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zakładka: „Świadczenia”, dostępne on line: http://www.zus.pl/default.asp?p=4&id=400 (data dostępu: 05.05.2014) Ustawa z dn. 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 grudnia 2004 r., w sprawie orzekania o niezdolności do pracy. DZIAŁANIA ZAKŁADU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Z myślą o osobach niepełnosprawnych Zakład Ubezpieczeń Społecznych realizuje takie zadania, jak: • zapewnienie najwyższej jakości obsługi klientom niepełnosprawnym, • usuwanie barier architektonicznych w obiektach Zakładu, • upowszechnianie wiedzy dotyczącej praw osób niepełnosprawnych, • prowadzenie rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej, • podejmowanie działań zwiększających zatrudnienie osób niepełnosprawnych w Zakładzie, • zachęcanie do odbywania staży zawodowych i praktyk studenckich w ZUS, • dostosowywanie stanowisk pracy do potrzeb pracownikowi z niepełnosprawnością. Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi program rehabilitacji leczniczej w ramach prewencji rentowej. Celem programu jest przywrócenie zdolności do pracy osobom, które w następstwie choroby, urazu lub wypadku są zagrożone długotrwałą niezdolnością do pracy lub są nadal niezdolne do pracy, ale jednocześnie, po odbyciu rehabilitacji leczniczej, rokują odzyskanie tej zdolności. Podstawą skierowania do ośrodka rehabilitacyjnego jest orzeczenie o potrzebie rehabilitacji, wydane przez lekarza orzecznika ZUS. Orzeczenie może być wydane w następujących okolicznościach: • na wniosek lekarza prowadzącego leczenie, • podczas kontroli prawidłowości orzekania o czasowej niezdolności do pracy, • przy ustalaniu uprawnień do świadczenia rehabilitacyjnego, 9 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI • 2014 podczas orzekania o niezdolności do pracy dla celów rentowych. Rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej prowadzona jest w systemie stacjonarnym • lub ambulatoryjnym, dla następujących rodzajów schorzeń: • w systemie stacjonarnym: — narząd ruchu, wczesne stany pourazowe i po zabiegach artroskopowych, układ krążenia, układ oddechowy, psychosomatyka, onkologia gruczołu sutkowego, w systemie ambulatoryjnym: — narząd ruchu, układ krążenia. Rehabilitacja lecznicza odbywa się na podstawie ustalonego indywidualnie programu, uwzględniającego schorzenie podstawowe i choroby współistniejące, i zawiera następujące elementy: kinezyterapię i fizykoterapię, czyli zabiegi z zakresu ciepłolecznictwa, krioterapii, magnetoi elektroterapii, leczenia ultradźwiękami, laseroterapii i rożnych form masażu, rehabilitację psychologiczną, w tym m.in. psychoedukację i treningi relaksacyjne, edukację zdrowotną. Rehabilitacja lecznicza w ośrodku trwa 24 dni, przy czym w uzasadnionych wypadkach okres ten może być skrócony lub wydłużony. Pracownicy ZUS są przygotowani do obsługi klientów z różnymi rodzajami niepełnosprawności. W każdej jednostce ZUS jest możliwość skorzystania z pomocy osoby przeszkolonej w posługiwaniu się językiem migowym. W większości jednostek organizacyjnych ZUS funkcjonują stanowiska obsługi klienta dostosowane do potrzeb osób niepełnosprawnych. Wykonywane są również modernizacje obiektów, usuwające bariery architektoniczne i dostosowujące budynki Zakładu do potrzeb osób niepełnosprawnych. ZUS ma na uwadze zarówno potrzeby swoich klientów, jak i niepełnosprawnych pracowników. Wspierając aktywizację zawodową osób niepełnosprawnych, Zakład Ubezpieczeń Społecznych podejmuje takie działania, jak: • uczestnictwo w targach i giełdach pracy, w tym dla osób niepełnosprawnych, na których przedstawiane są aktualne oferty pracy, • zamieszczanie w ogłoszeniach o naborze na wolne stanowiska pracy adnotacji zachęcającej osoby niepełnosprawne do składania aplikacji, • umożliwianie osobom niepełnosprawnym zdobywania doświadczenia zawodowego poprzez odbywanie praktyk studenckich oraz staży zawodowych w ZUS, • stwarzanie niepełnosprawnym pracownikom przyjaznych warunków pracy poprzez dostosowanie stanowiska pracy do rodzaju stopnia niepełnosprawności. Dla pracodawców małych i średnich przedsiębiorstw Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadzi szkolenia, których tematem są następujące zagadnienia: • przyczyny i konsekwencje wypadków przy pracy i chorób zawodowych, • obowiązki pracodawcy i ochrona prawna pracowników po wypadku przy pracy lub w związku z chorobą zawodową, • możliwości i ograniczenia zawodowe osób z niepełnosprawnością, • prawo a osoby z niepełnosprawnością, • organizacja stanowiska pracy dla pracownika, który stał się niepełnosprawny. Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych: „Informator dla osób niepełnosprawnych”, Warszawa 2013.. 10 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 RENTA SOCJALNA – co to takiego? Renta socjalna przysługuje osobie, która: • jest pełnoletnia oraz • jest całkowicie niezdolna do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało: - przed ukończeniem 18. roku życia albo - w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia albo - w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej. Renta socjalna przysługuje zatem wyłącznie osobie, która osiągnęła pełnoletność i która jest całkowicie niezdolna do pracy. Za osobę pełnoletnią uważa się osobę, która ukończyła 18 lat. Za osobę pełnoletnią uważa się również kobietę, która zawarła związek małżeński po ukończeniu 16 lat, a nie ukończyła 18. roku życia. Prawo do tej renty przysługuje: • osobom posiadającym obywatelstwo polskie, zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, • cudzoziemcom zamieszkującym i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie: • zezwolenia na osiedlenie się, • zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Wspólnot Europejskich, • zezwolenia na zamieszkanie na czas oznaczony udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 53 ust. 1 pkt 13 ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2011r. Nr 264, poz. 1573), a więc m.in. w związku z zamierzonym wykonywaniem pracy lub prowadzeniem działalności gospodarczej, podjęciem lub kontynuowaniem studiów albo szkolenia zawodowego lub innymi okolicznościami uzasadniającymi ich zamieszkanie na terytorium RP, • zgody na pobyt tolerowany, • w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy, • są obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej lub państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym, przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i posiadają zezwolenie na pobyt, - jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej. Uwaga!!! Począwszy od 11 lipca 2013 r. renta socjalna przysługuje także osobom posiadającym obywatelstwo polskie, które przebywają czasowo za granicą (np. w celu nauki, pobytu u rodziny). Renta może być przyznana na stałe - jeżeli niezdolność do pracy jest trwała lub na wskazany okres jeśli niezdolność do pracy jest czasowa. Renta socjalna nie przysługuje jednak osobie, która: • ma ustalone prawo do emerytury, uposażenia w stanie spoczynku, renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej, renty strukturalnej, a także osobie uprawnionej do świadczenia 11 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI • • • • 2014 przedemerytalnego, zasiłku przedemerytalnego lub nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, pobiera świadczenia o charakterze rentowym z instytucji zagranicznych, jest tymczasowo aresztowana albo odbywa karę pozbawienia wolności, ma ustalone prawo do renty rodzinnej (części renty) przez jednostkę organizacyjną Zakładu lub przez inny niż ta jednostka organ emerytalno-rentowy (np. KRUS), w wysokości przekraczającej 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, jest właścicielem lub posiadaczem (samoistnym lub zależnym) nieruchomości rolnej w rozumieniu Kodeksu cywilnego o powierzchni użytków rolnych przekraczających 5 ha przeliczeniowych lub jako współwłaściciel - ma udział w takiej nieruchomości, który przekracza 5 ha przeliczeniowych. UWAGA!!! Wyjątek od powyższej zasady dotyczy osoby, która: • ma ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, w tym tzw. renty uczniowskiej oraz • ma ustalone prawo do renty rodzinnej, przy czym wysokość renty rodzinnej jest niższa lub równa 200% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, jeśli osoba ta pobiera rentę rodzinną jako świadczenie wyższe lub wybrane. Organ rentowy, rozpatrując uprawnienia do renty socjalnej na wniosek takiej osoby, będzie opierał się na orzeczeniu stanowiącym podstawę do ustalenia prawa do renty. Decyzję w sprawie przyznania renty socjalnej wydaje i świadczenie to wypłaca jednostka organizacyjna Zakładu właściwa ze względu na miejsce zamieszkania lub pobytu osoby ubiegającej się o rentę socjalną. ZUS Inspektorat w Lublińcu ul. Oleska 26 42-700 Lubliniec tel. (34) 356-29-69 fax. (34) 356-29-13 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. 2003.135.1268) Źródło: Dane zaczerpnięto ze strony internetowej Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, zakładka: „Świadczenia”, dostępne on line: http://www.zus.pl/default.asp?id=406&p=4&idk= (data dostępu: 05.05.2014) Ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. 2003.135.1268) 12 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 ORZECZENIE O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI Orzeczenie o niepełnosprawności wydaje właściwy ze względu na miejsce zamieszkania Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Powiatowe zespoły (także wojewódzkie zespoły) wydaja odpowiednio orzeczenia o: 1) niepełnosprawności osób, które nie ukończyły 16 roku życia; 2) stopniu niepełnosprawności osób, które ukończyły 16 rok życia; 3) wskazaniach do ulg i uprawnień osób posiadających orzeczenia o inwalidztwie lub niezdolności do pracy. Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności wydaje: • orzeczenia o niepełnosprawności dla osób, które nie ukończyły 16 roku życia, • orzeczenia o stopniu niepełnosprawności dla osób, które ukończyły 16 rok życia, • legitymacje osoby niepełnosprawnej. Zaliczenie do znacznego stopnia niepełnosprawności osoby, nie wyklucza możliwości podejmowania przez tę osobę zatrudnienia, także poza zakładem pracy chronionej lub zakładem aktywizacji zawodowej. Ustala się trzy stopnie niepełnosprawności: • znaczny, • umiarkowany, • lekki. Do znacznego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę mającą naruszoną sprawność organizmu: 1) niezdolną do podjęcia zatrudnienia, 2) zdolną do wykonywania zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej albo w zakładzie aktywizacji zawodowej, wymagającą niezbędnej w celu pełnienia ról społecznych stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu zdolną do wykonywania zatrudnienia na stanowisku pracy przystosowanym odpowiednio do potrzeb i możliwości wynikających z niepełnosprawności, wymagającą w celu pełnienia ról społecznych częściowej lub okresowej pomocy innej osoby w związku z ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji. Do lekkiego stopnia niepełnosprawności zalicza się osobę o naruszonej sprawności organizmu zdolną do wykonywania zatrudnienia, nie wymagającą pomocy innej osoby w celu pełnienia ról społecznych. 13 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 UWAGA!!! Stopień niepełnosprawności osoby orzeka się na czas określony lub na stałe. Aby otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności należy złożyć: • wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności (dla osoby do 16 roku życia) lub o stopniu niepełnosprawności (dla osoby powyżej 16 roku życia), • zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane dla potrzeb zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności (wystawione nie wcześniej niż na 30 dni przed dniem złożenia wniosku), • dokumentację medyczną. Dokumenty medyczne należy złożyć w oryginałach lub uwierzytelnionych kopiach. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, ze zmianami). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 roku życia (Dz. U. Nr 17, poz. 162). Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz. U. Nr 139, poz. 1328). Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności 42-600 Tarnowskie Góry (powiat tarnogórski i lubliniecki) ul. Sienkiewicza 16 tel.: 032 381 81 02 faks: 381 37 27 Źródło: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.). ULGI I UPRAWNIENIA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH KARTA PARKINGOWA To dokument znajdujący praktyczne zastosowanie w codziennym życiu niepełnosprawnego. Ułatwia bowiem poruszanie się w przestrzeni publicznej. Karta parkingowa uprawnia bowiem do: Postoju w miejscach oznaczonych emblematem wózka inwalidzkiego i niestosowania się do 9 poniższych znaków drogowych: • B-1 „zakaz ruchu w obu kierunkach" 14 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY CY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, OTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ ZAWODOWE DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI NIAMI PSYCHICZNYMI • • • • • • • • 2014 B 3 „zakaz ruchu pojazdów silnikowych z wyjątkiem pojazdów jednośladowych" B 3a „zakaz wjazdu autobusów" B 4 „zakaz wjazdu motocykli" B 10 „zakaz wjazdu motorowerów" B 35 „zakaz postoju" B 37 „zakaz postoju w dni nieparzyste" B 38 „zakaz postoju w dni parzyste" B 39 „strefa ograniczonego postoju" Kartę parkingową wydaje Przewodniczący Powiatowego, Miejskiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. UWAGA!!! W razie niekorzystnego rozstrzygnięcia przysługuje odwołanie do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności. Postanowienie dotyczące przyznania karty parkingowej może zostać zawarte: • w orzeczeniu o niepełnosprawności, • w orzeczeniu o stopniu niepełnosprawności, • w orzeczeniu o wskazaniach do ulgach i uprawnieniach uprawnieniach wraz ze wskazaniem warunków wynikających z przepisu art. 8 ust. 1 ustawy prawo o ruchu drogowym. Podmioty uprawnione do otrzymania karty parkingowej: • osoby niepełnosprawne ze znacznym i umiarkowanym stopniu niepełnosprawności, a jednocześnie z ograniczonymi możliwościami poruszania się (m.in. osoby niewidome). Osoby z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności będą mogły otrzymać kartę parkingową tylko w przypadku ustalenia przyczyny niepełnosprawności oznaczonej symbolem 04-0 0 ( choroby narządu wzroku ), 05-R 05 R (upośledzenie narządu ruchu ) lub 10-N N ( choroba neurologiczna ), • dla osób do 16 roku życia, które nie mają w orzeczeniu określonego stopnia niepełnosprawności, warunkiem otrzymania karty parkingowej będzie będz ograniczona możliwość poruszania się, • placówki zajmujące się zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych pozostających pod opieką tych placówek. Karta dla placówki wydawana będzie na 3 lata. 15 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Karty będą wydawane na okres ważności orzeczenia o niepełnosprawności, jednak nie dłużej niż na 5 lat. Za bezprawne posługiwanie się kartą parkingową (np. używanie karty na osobę zmarłą ) może spotkać kara w wysokości 2 tys. zł. Karty będą zewidencjonowane w centralnej ewidencji , która będzie częścią Centralnej Ewidencji Pojazdów i Kierowców (CEPiK). Wyznaczanie liczby miejsc parkingowych dla osób niepełnosprawnych: • 1 stanowisko – jeżeli liczba wszystkich miejsc wynosi 6-15; • 2 stanowiska – jeżeli liczba wszystkich miejsc wynosi 16-40; • 3 stanowiska – jeżeli liczba wszystkich miejsc wynosi 41-100; • 4% ogólnej liczby stanowisk, jeżeli liczba wszystkich miejsc wynosi więcej niż 100. Obecnie obowiązujące karty parkingowe stracą ważność 30 listopada 2014 r. Dokumenty jakie należy złożyć by otrzymać kartę: • wypełniony wniosek o wydanie karty, • kserokopię orzeczenia o niepełnosprawności (oryginał orzeczenia do wglądu), • aktualna fotografia 1 egzemplarz (wymiar 35 mm x 45 mm), • potwierdzenie uiszczenia opłaty, • upoważnienie do złożenia wniosku o wydanie karty parkingowej i jej odbioru w przypadku, gdy nie jest to wnioskodawca, Opłaty: Za wydanie karty parkingowej pobiera się opłatę w kwocie 25,00 zł. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005r. Nr 108, poz. 908 ze zm.), Nowelizacja ustawy wchodzi w życie 1 lipca 2014 r. z poniższymi wyjątkami: • przepis o dodatkowej karze w wysokości 2 tys. za nieuprawnione posługiwanie się kartą parkingową wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia; • przepis dotyczący wyznaczania miejsc parkingowych wchodzi w życie 1 września 2014 r. ; • przepis dotyczący wprowadzenia centralnej ewidencji wchodzi w życie 4 stycznia 2016 r. Źródło: www.niepelnosprawni.slaskie.pl (data dostępu: 14.04.2014) ULGOWE BILETY DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH NA PKS I PKP Osoby niepełnosprawne korzystające z przejazdów środkami transportu PKS i PKP uprawnione są do ulg. Aby mieć prawo do zniżki, należy mieć ze sobą dokumenty potwierdzające stopień niepełnosprawności. Od stopnia niepełnosprawności uzależniona jest wysokość zniżki. Do zniżki uprawnione są: 16 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI • • • 2014 osoby niezdolne do samodzielnej egzystencji – osoby całkowicie niezdolne do pracy oraz niezdolne do samodzielnej egzystencji, w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, albo posiadające znaczny stopień niepełnosprawności, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, bądź inwalidów I grupy, jeżeli orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidzkiej nie utraciło mocy, dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub niepełnosprawne – dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem lub niepełnosprawne do ukończenia 24 roku życia oraz studentów dotkniętych inwalidztwem lub niepełnosprawnych do 26 roku życia, opiekunowie lub przewodnicy – jedna osoba pełnoletnia, a w przypadku przewodnika osoby niewidomej – osoba, która ukończyła 13 lat, albo pies – przewodnik. Zestawienie ulg przysługujących osobom niepełnosprawnym w podróży środkami publicznego transportu zbiorowego kolejowego (PKP) i autobusowego (PKS) Lp. Uprawnieni Przejazdy PKP (2 klasa) 100% ulga pociągi osobowe, pospieszne i ekspresowe, IC, EC Bilety jednorazowe klasa 2, w klasie 1 dopłata 1. Dzieci do lat 4 2. Przewodnik lub opiekun towarzyszący w podróży osobie niewidomej albo 95 % ulga pociągi osobowe i osobie niezdolnej do ekspresowe, IC, EC samodzielnej egzystencji Bilety jednorazowe opiekun - 18 lat Klasa 2, w klasie 1 dopłata przewodnik 13 lat lub pies przewodnik 78% ulga pociągi osobowe, pospieszne i ekspresowe, IC, EC 3. 4. Dzieci i młodzież dotknięte inwalidztwem Bilety jednorazowe lub lub niepełnosprawne miesięczne imienne Klasa 2, w klasie 1 dopłata 78% ulga pociągi osobowe, Rodzice lub opiekunowie pospieszne i ekspresowe, IC, EC dzieci i młodzieży dotkniętej inwalidztwem Bilety jednorazowe lub niepełnosprawnej Klasa 2, w klasie 1 dopłata Przejazdy PKS 100% ulga autobusy zwykłe i przyspieszone Bilety jednorazowe Uwagi PKS (zwykły i przyspieszony) pod warunkiem nie korzystania przez dziecko z oddzielnego miejsca do siedzenia, a jeżeli korzysta to 78% ulga 95% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne Bilety jednorazowe 78% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne Bilety jednorazowe lub miesięczne imienne Wyłącznie w ramach przejazdów celowych, których katalog zawiera ustawa np. dom-szkoła-dom 78% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne Bilety jednorazowe 49% ulga pociągi osobowe, bilety 49% ulga autobusy zwykłe jednorazowe 5. 6. Osoby niezdolne do 37 % pociągi pospieszne i samodzielnej egzystencji ekspresowe, IC, EC 37% ulga autobusy przyspieszone i pospieszne Bilety jednorazowe klasa 2, w klasie 1 dopłata Bilety Jednorazowe Osoby niewidome 93% ulga pociągi osobowe uznane za niezdolne do samodzielnej egzystencji 51% ulga pociągi pospieszne i ulgi 93% autobusy zwykłe Bilety jednorazowe lub 51% ulga autobusy miesięczne imienne przyspieszone i 17 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI ekspresowe, IC, EC 7. 37% ulga pociągi osobowe, Osoby niewidome, które pospieszne i ekspresowe, IC, EC nie są uznane za osoby Bilety jednorazowe lub niezdolne do miesięczne imienne samodzielnej egzystencji Klasa 2, w klasie 1 dopłata 8. Cywilne niewidome ofiary działań wojennych 78%ulga pociągi osobowe uznane za osoby i pospieszne niezdolne do samodzielnej egzystencji 9. Emeryci i renciści oraz ich współmałżonkowie, na 37% ulga pociągi osobowe, których pobierane są pospieszne i ekspresowe zasiłki rodzinne 2014 pospieszne 37% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pospieszne Bilety jednorazowe lub miesięczne imienne 78% ulga autobusy zwykłe, przyspieszone i pośpieszne Na podstawie biletów jednorazowych Dwa przejazdy w ciągu roku Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 czerwca 1992r. o uprawnieniach do ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. z 2002r. Nr 175, poz. 1440 z późn. zm.), Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 października 2002 r. w sprawie rodzajów dokumentów poświadczających uprawnienia do korzystania z ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego (Dz. U. Nr 179, poz. 1495 z późn. zm.). Źródło: Biuletyn Informacyjny Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych kwiecień/maj 2011. ULGA PASZPORTOWA Ulga w opłacie za wydanie paszportu przysługuje: • emerytom, rencistom, osobom niepełnosprawnym w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.), a także współmałżonkom tych osób, pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu, • osobom przebywającym w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystającym z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, • kombatantom i innym osobom, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2002 r. Nr 42, poz. 371, z późn. zm.3), • osobom małoletnim do czasu podjęcia ustawowo określonego obowiązku szkolnego, uczniom i studentom. UWAGA!!! W razie zbiegu tytułów uprawniających do ulgi w opłacie za wydanie paszportu przysługuje tylko jedna ulga w opłacie. 18 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Odbiór dokumentu paszportowego następuje osobiście, z wyjątkiem osoby małoletniej i ubezwłasnowolnionej całkowicie, dla których odbioru dokumentu paszportowego może dokonać jeden z rodziców lub ustanowionych przez sąd opiekunów. Nie pobiera się opłaty za wydanie paszportu od: • osób, które w dniu złożenia wniosku o wydanie paszportu mają ukończone 70 lat, • osób przebywających w domach pomocy społecznej lub w zakładach opiekuńczych albo korzystających z pomocy społecznej w formie zasiłków stałych, jeżeli ich wyjazd za granicę następuje w celu długotrwałego leczenia lub w związku z koniecznością poddania się operacji, • osób, które złożyły wniosek o wymianę paszportu z powodu jego wady technicznej, • żołnierzy wyznaczonych do pełnienia służby poza granicami państwa, z wyjątkiem żołnierzy zawodowych. PAMIĘTAJ!!! Mając prawo do ulgi w opłacie za wydanie paszportu lub zwolnienie z opłaty za wydanie paszportu należy przedstawić do wglądu dokument potwierdzający uprawnienie do skorzystania z ulgi lub dokument uprawniający do zwolnienia z opłaty. Od dnia 1 kwietnia 2013r. składanie wniosków o wydanie paszportu i odbiór dokumentów paszportowych na terenie województwa śląskiego będzie możliwe jedynie w Oddziale Paszportowym Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach lub w pięciu Terenowych Delegaturach Paszportowych w: Bielsku Białej, Bytomiu, Częstochowie, Gliwicach oraz Rybniku. Oddział Paszportowy Wydziału Spraw Obywatelskich i Cudzoziemców Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Katowicach ul. Jagiellońska 25 tel. (32) 20 77 777 infolinia paszportowa: (32) 20 77 800 GODZINY PRACY: 7.30 – 15.30 – pon., śr., czw., pt.* 7.30 – 17.30 – wt.** * wydawanie biletów w systemie kolejkowym odbywa się do godziny 15:00, lecz ze względu na dużą liczbę klientów, system może nie wydawać biletów już przed godziną 15:00. Osoby, które nie zdążą zarejestrować się w systemie kolejkowym (pobrać biletu) - nie zostaną w danym dniu obsłużone. **wydawanie biletów w systemie kolejkowym odbywa się do godziny 17:00, lecz ze względu na dużą liczbę klientów, system może nie wydawać biletów już przed godziną 17:00. Osoby, które nie zdążą zarejestrować się w systemie kolejkowym (pobrać biletu) - nie zostaną w danym dniu obsłużone. Terenowa Delegatura Paszportowa Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego w Częstochowie ul. Sobieskiego 7 tel. (34) 378 20 54, (34) 378 20 55, (34) 378 21 75, (34) 378 21 78. GODZINY PRACY: 7.30 – 15.30 – pon., śr., czw., 7.30 – 17.30 – wt., 7.30 – 13.30 pt. 19 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 UWAGA!!! OBSŁUGA KLIENTÓW ODBYWA SIĘ TYLKO W GODZINACH PRACY JEDNOSTEK PASZPORTOWYCH. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych (Dz. U. z 2006 r., nr 143, poz. 1027 ze zm.), Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 16 sierpnia 2010 r. w sprawie dokumentów paszportowych (Dz. U. Nr 152, poz. 1026), Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 9 lutego 2010 r. w sprawie opłat za wydanie dokumentu paszportowego oraz ich zwrotu (Dz. U. Nr 25, poz. 126). Źródło: Informator Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych – Przewodnik osoby niepełnosprawnej, grudzień 2009. ULGA REHABILITACYJNA Będąc osobą niepełnosprawną lub posiadając na utrzymaniu osobę niepełnosprawną, należy sprawdzić czy poniesione wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych uprawniają do ulgi w podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeśli tak, to można je uwzględnić przy obliczaniu podatku. OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA – to osoba, która posiada: • orzeczenie o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z III stopni niepełnosprawności lub • decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo • orzeczenie o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydane na podstawie odrębnych przepisów, • orzeczenie o niepełnosprawności, wydane przez właściwy organ na podstawie odrębnych przepisów obowiązujących do dnia 31 sierpnia 1997r. OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA POZOSTAJĄCA NA UTRZYMANIU PODATNIKA – to osoba niepełnosprawna, której roczne dochody nie przekraczają kwoty 9120zł, będąca dla podatnika: współmałżonkiem, dzieckiem własnym, dzieckiem przysposobionym, dzieckiem obcym przyjętym na wychowanie, pasierbem, rodzicem, rodzicem współmałżonka, rodzeństwem, ojczymem, macochą, zięciem lub synową. PAMIĘTAJ!!! Każda ulga podatkowa to przywilej, z którego można skorzystać tylko wtedy, gdy spełni się wszystkie warunki. Urząd Skarbowy ma prawo sprawdzić poprawność dokonanych odliczeń. Nie każdy wydatek dotyczący osoby niepełnosprawnej uprawnia do odliczeń w ramach ulgi rehabilitacyjnej. Odliczeniu podlegają wyłącznie te wydatki poniesione przez osobę niepełnosprawną lub podatnika mającego na utrzymaniu taką osobę, które zostały wymienione poniżej (zgodnie z art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), jako wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych. 20 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 WYDATKI UPRAWNIAJĄCE DO ODLICZEŃ WYDATKI NIELIMITOWANE (odliczeniu podlega cała wydatkowana kwota) WYDATKI LIMITOWANE (kwotę przysługującego odliczenia oblicza się z uwzględnieniem „górnego” lub „dolnego” limitu kwotowego) WYDATKI NIELIMITOWANE – to wydatki poniesione na: • adaptację i wyposażenie mieszkań oraz budynków mieszkalnych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, • przystosowanie pojazdów mechanicznych do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, • zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego, • zakup wydawnictw i materiałów (pomocy) szkoleniowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, • odpłatny pobyt na turnusie rehabilitacyjnym, • odpłatny pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne, • opiekę pielęgniarską w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone dla osób niepełnosprawnych zaliczonych do I grupy inwalidztwa, • opłacenie tłumacza języka migowego, • kolonie i obozy dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia, • odpłatny, konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne: - osoby niepełnosprawnej – karetką transportu sanitarnego, - osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa oraz dzieci niepełnosprawnych do lat 16, również innymi niż karetka środkami transportu sanitarnego, • odpłatne przejazdy środkami transportu publicznego związane z pobytem: - na turnusie rehabilitacyjnym, - w zakładach lecznictwa uzdrowiskowego, zakładach rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych, - na koloniach i obozach dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej oraz dzieci osób niepełnosprawnych, które nie ukończyły 25 roku życia. WYDATKI LIMITOWANE – należą do nich wydatki poniesione na: • opłacenie przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł, • utrzymanie przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa psa 21 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 asystującego, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł, • używanie samochodu osobowego stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, na potrzeby związane z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – maksymalna kwota odliczenia w roku podatkowym wynosi 2280 zł, • leki, jeśli lekarz specjalista stwierdzi, ze osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub czasowo; w tym przypadku odliczeniu podlegają wydatki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł. UWAGA!!! KATALOG WYDATKÓW NIELIMITOWANYCH, LIMITOWANYCH MA CHARAKTER ZAMKNIĘTY. OZNACZA TO, ŻE ODLICZENIU PODLEGAJĄ TYLKO TE WYDATKI, KTÓRE ZOSTAŁY W NIM WYMIENIONE. Nie można odliczyć wydatków np.: związanych z dojazdem własnym samochodem na badania lekarskie lub opłaceniem wizyty lekarskiej, wymienionych w katalogu, które w całości zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków NFZ, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo w całości zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. Wysokość wydatków ustala się na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie, np. faktura, rachunek, dowód wpłaty na poczcie lub potwierdzenie przelewu bankowego, o ile wynika z nich kto, ile oraz za co zapłacił. Jedynie w przypadku wydatków limitowanych związanych z: • opłaceniem przewodników osób niewidomych zaliczonych do I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa, • utrzymaniem psa asystującego przez osoby niewidome i niedowidzące zaliczone do I lub II grupy inwalidztwa oraz osoby z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczone do I grupy inwalidztwa, • używaniem samochodu osobowego w związku z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa albo niepełnosprawnego dziecka, które nie ukończyło 16 roku życia nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających wysokość wydatków 22 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 JEDNAKŻE NA ŻĄDANIE ORGANÓW PODATKOWYCH LUB ORGANÓW KONTROLI SKARBOWEJ PODATNIK JEST ZOBOWIĄZANY PRZEDSTAWIĆ DOWODY NIEZBĘDNE DO USTALENIA PRAWA DO ODLICZENIA W przypadku wydatków: 1. nielimitowanych – odliczasz kwotę faktycznie poniesioną, 2. ograniczonych „górnym” limitem kwotowym – odliczasz kwotę faktycznie poniesioną, nie wyższą niż limit, 3. częściowo sfinansowanych (dofinansowywanych) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, PFRON lub ze środków NFZ, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz wydatków zwróconych podatnikowi w jakiejkolwiek formie – odliczasz różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie, 4. na leki – odliczasz różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100zł. ODLICZENIA MOŻNA DOKONAĆ OD DOCHODU podlegającego opodatkowaniu na zasadach ogólnych przy zastosowaniu skali podatkowej OD PRZYCHODU podlegającego opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych Odliczenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym PIT-36, PIT-37 lub PIT-28, do którego dołącza się formularz PIT/O (informacja o odliczeniach). Jeżeli w roku podatkowym, wśród wyżej wymienionych dochodów (przychodów), uzyskano dochody (przychody) z pozarolniczej działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej, najmu lub umów o podobnym charakterze, to z ulgi rehabilitacyjnej można skorzystać już w trakcie roku podatkowego, tj. przy obliczaniu zaliczki lub ryczałtu („ostatecznego” rozliczenia dokonujemy jednak w zeznaniu podatkowym). Odliczeniu od dochodu podlegają te wydatki, które nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów, nie zostały odliczone na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne albo nie zostały zwrócone w jakiejkolwiek formie. I odwrotnie, odliczeniu na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne podlegają wyłącznie te wydatki, które nie zostały odliczone od dochodu lub zaliczone do kosztów uzyskania przychodów Szczegółowe informacje można uzyskać kontaktując się z Krajową Informacja Podatkową 0-801 055 055 lub (dla telefonów komórkowych i połączeń z zagranicy) oraz (22) 330 03 30. Czynna codziennie od poniedziałku do piątku w godzinach 7.00-18.00. 23 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Urząd Skarbowy w Lublińcu, ul. Paderewskiego 7b tel. (34) 352 83 00 inf. podatkowa: (34) 352 83 06,07,08 lub 09. 2014 Czynny: pon., wt., śr., pią. 700-1500 czw. 700-1800 Kasy urzędu: codziennie 700-1400 Naczelnik Urzędu Skarbowego w Lublińcu informuje, że osoby doświadczające trwale lub okresowo trudności w komunikowaniu się mają prawo do skorzystania z pomocy środków komunikowania się, w szczególności poprzez: • korzystanie z poczty elektronicznej, • przesyłanie faksów, • stronę internetową. Ponadto Urząd Skarbowy w Lublińcu może zapewnić osobie uprawnionej, możliwość komunikowania się za pośrednictwem tłumacza języka migowego lub tłumacza – przewodnika, a także pracownika Urzędu Skarbowego lub wykorzystując inne podstawowe środki wspierające komunikowanie się dostosowane do potrzeb wynikających z łącznego występowania dysfunkcji narządu wzroku i słuchu. PAMIĘTAJ!!! Osoba uprawniona jest zobowiązana do tutejszego Urzędu Skarbowego zgłosić chęć skorzystania ze świadczenia ze wskazaniem metody komunikowania się, co najmniej na 3 dni robocze przed tym zdarzeniem, z wyłączeniem sytuacji nagłych. Świadczenie jest bezpłatne dla osoby uprawnionej. Zgłoszenie winno być dokonane w formie: • PISEMNEJ - w siedzibie Urzędu Skarbowego w Lublińcu w godzinach pracy od 7.00 do 15.00, w czwartek od 7.00 do 18.00 – 9 stanowisko (kancelaria) - za pośrednictwem poczty na adres: Urząd Skarbowy w Lublińcu, ul. Paderewskiego 7b, 42-700 Lubliniec. • ZA POŚREDNICTWEM POCZTY ELEKTRONICZNEJ na adres: [email protected] • ZA POSREDNICTWEM PLATFORMY e-PUAP, opatrzone podpisem kwalifikowanym lub profilem zaufanym • FAKSEM na numer: (34) 352 83 99 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 144, poz.930 z późn. zm.) Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012r., poz.361, z późn. zm.) Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012r. poz. 749, z późn. zm.) Źródło: Ministerstwo Finansów, Administracja podatkowa: Ulga rehabilitacyjna. CERTYFIKATY DLA PSÓW PRZEWODNIKÓW, ASYSTENTÓW Pies asystujący - oznacza odpowiednio wyszkolonego i specjalnie oznaczonego psa, w szczególności psa przewodnika osoby niewidomej lub niedowidzącej oraz psa asystenta osoby niepełnosprawnej ruchowo, który ułatwia osobie niepełnosprawnej aktywne uczestnictwo w życiu społecznym. 24 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Osoba niepełnosprawna wraz z psem asystującym ma prawo wstępu do obiektów użyteczności publicznej, w szczególności: • budynków i ich otoczenia przeznaczonych na potrzeby administracji publicznej, wymiaru sprawiedliwości, kultury, oświaty, szkolnictwa wyższego, nauki, • opieki zdrowotnej, opieki społecznej i socjalnej, • obsługi bankowej, handlu, gastronomii, usług, turystyki, sportu, • świadczenia usług pocztowych lub telekomunikacyjnych oraz innych ogólnodostępnych budynków przeznaczonych do wykonywania podobnych funkcji, w tym także budynków biurowych i socjalnych. UWAGA!!! Uprawnienie to przysługuje również w środkach transportu kolejowego, drogowego, lotniczego, morskiego lub wodnego oraz w innych środkach komunikacji publicznej. Warunkiem skorzystania z tych uprawnień jest wyposażenie psa asystującego w uprząż oraz posiadanie przez osobę niepełnosprawną certyfikatu potwierdzającego status psa asystującego i zaświadczenia o wykonaniu wymaganych szczepień weterynaryjnych. Certyfikat wydaje uprawniony do tego podmiot prowadzący szkolenie psów asystujących, wpisany do rejestru podmiotów uprawnionych do wydawania certyfikatów. Koszty wydania certyfikatu finansowane są ze środków PFRON – na wniosek podmiotu uprawnionego do wydawania certyfikatów. Uprawnienie, o którym mowa, nie zwalnia osoby niepełnosprawnej z odpowiedzialności za szkody wyrządzone przez psa asystującego. Rejestru podmiotów uprawnionych do wydawania certyfikatów Data Mail Numer wpisu wpisu Lp. Nazwa 1. "GUT FARMER" S. Gut [email protected] 1/18/05/2010 18-052010 2. Fundacja "DOG'IQ" [email protected] 2/11/06/2 010 11-062010 Oznaczenie rodzajów psów 1.Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej, 2. Pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, 3. Pies sygnalizujący osoby głuchej i niedosłyszącej, 4. Pies sygnalizujący atak choroby. 1.Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej, 2. Pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo, 3. Pies sygnalizujący osoby głuchej i niedosłyszącej, 25 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 3. Fundacja "VIS MAIOR" [email protected] 3/17/06/2010 17-062010 4. Fundacja na Rzecz Osób Niewidomych Labrador Pies Przewodnik [email protected] 4/02/07/2010 2-07-2010 2014 4. Pies sygnalizujący atak choroby. 1. Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej 1. Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej 1. Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej 1.Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej, 2. Pies asystent osoby niepełnosprawnej 14-09ruchowo, 6. Dog & Roll [email protected] 6/14/09/2010 2010 3. Pies sygnalizujący osoby głuchej i niedosłyszącej, 4. Pies sygnalizujący atak choroby. 1. Pies przewodnik osoby niedowidzącej, Fundacja "Pomocna 23-117. [email protected] 7/23/11/2010 2. Pies asystent Łapa" 2010 osoby niepełnosprawnej ruchowo. 1.Pies przewodnik Fundacja "Pies 8. [email protected] 8/08/05/2012 8-05-2012 osoby niewidomej Przewodnik" lub niedowidzącej. 1.Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej, Fundacja "Razem w 23-079. [email protected] 9/23/07/2012 2. Pies asystent świecie" 2012 osoby niepełnosprawnej ruchowo. 1. Pies asystent 23-07osoby 10. Fundacja "Iskra" [email protected] 10/23/07/2012 2012 niepełnosprawnej ruchowo. Fundacja Pomocy 1. Pies asystent Osobom osoby 11. [email protected] 11/11/04/2013 12.04.2013 Niepełnosprawnym niepełnosprawnej „Ami” ruchowo. 1. Pies asystent Fundacja Razem osoby 12. Łatwiej Zwierzęta [email protected] 12/05/11/2013 06.11.2013 niepełnosprawnej przełamują bariery ruchowo. Źródło: Dane zaczerpnięto ze strony internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (BIP), zakładka: „Ogłoszenia i wykazy”, dostępne on Line: http://www.mpips.gov.pl/bip/ogloszenia-i-wykazy/biuro-pelnomocnika-do-sprawosob-niepelnosprawnych/rejestr-podmiotow-uprawnionych-do-wydawania-certyfikatow-potwierdzajacych-status-psaasystujacego/ (data dostępu: 06.05.2014) 5. Polski Związek Niewidomych [email protected] 5/05/07/2010 5-07-2010 26 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 PAMIĘTAJ!!! OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA NIE JEST ZOBOWIĄZANA DO ZAKŁADANIA PSU ASYSTUJĄCEMU KAGAŃCA ORAZ PROWADZENIA GO NA SMYCZY. Rodzaje psów asystujących: 1. Pies przewodnik osoby niewidomej lub niedowidzącej – daje osobie niewidomej lub niedowidzącej możliwość samodzielnego i bezpiecznego poruszania się bez obawy natrafienia na przeszkodę. 2. Pies asystent osoby niepełnosprawnej ruchowo – asystuje osobie niepełnosprawnej ruchowo poruszającej się na wózku inwalidzkim. Pies asystent specjalizuje się w podnoszeniu, podawaniu, otwieraniu i naciskaniu. 3. Pies sygnalizujący osobie głuchej i niedosłyszącej – asystuje osobie głuchej lub niedosłyszącej przez zwracanie jej uwagi na określone dźwięki, a następnie doprowadzenie jej do źródła hałasu. 4. Pies sygnalizujący atak choroby (np. epilepsji, chorób serca) – wyczuwa nadchodzący atak choroby i ostrzega o tym właściciela lub osoby z jego otoczenia lub reaguje na atak choroby. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1999 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 kwietnia 2010r. w sprawie wydania certyfikatów potwierdzających status psa asystującego (Dz. U. Nr 64, poz. 399). Źródło: Dane zaczerpnięto ze strony internetowej Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej (BIP), zakładka: „Ogłoszenia i wykazy”, dostępne on Line: http://www.mpips.gov.pl/bip/ogloszenia-i-wykazy/biuro-pelnomocnika-do-sprawosob-niepelnosprawnych/rejestr-podmiotow-uprawnionych-do-wydawania-certyfikatow-potwierdzajacych-status-psa asystujacego/ (data dostępu: 13.12.2012) Ustawa z dnia 27 sierpnia 1999 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U.z 2011 r. Nr 127, poz. 721, z późn. zm.). POCZTA, RADIO, TELEWIZJA I TELEKOMUNIKACJA POCZTA Operator świadczący powszechne usługi pocztowe zapewnia osobom niepełnosprawnym dostęp do świadczonych powszechnych usług pocztowych przez: organizację pracy placówek operatora umożliwiającą osobom poruszającym się za pomocą wózka inwalidzkiego korzystanie z usług świadczonych przez te placówki, tworzenie w placówkach operatora odpowiednio oznakowanych stanowisk obsługi osób niepełnosprawnych, umieszczanie nadawczych skrzynek pocztowych w sposób i w miejscu umożliwiającym korzystanie z nich osobie niepełnosprawnej, poruszającej się za pomocą 27 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 wózka inwalidzkiego, w szczególności nadawczych skrzynek pocztowych instalowanych w placówce operatora lub na nieruchomości użytkowanej przez tę placówkę, doręczanie osobom: • z uszkodzeniem narządu ruchu powodującym konieczność korzystania z wózka inwalidzkiego, • niewidomym lub ociemniałym – na ich wniosek i bez pobierania dodatkowych opłat, przesyłek listowych, przesyłek rejestrowanych, w tym przesyłek z zadeklarowaną wartością oraz kwot pieniężnych określonych w przekazach pocztowych, z pominięciem oddawczej skrzynki pocztowej oraz bez konieczności odbierania przesyłki w placówce operatora; przyjmowanie od osoby niepełnosprawnej w miejscu jej zamieszkania prawidłowo opłaconej przesyłki niebędącej przesyłką rejestrowaną. UWAGA!!! Placówki pocztowe muszą być dostosowane do obsługi osób niepełnosprawnych poruszających się za pomocą wózka inwalidzkiego. ZWOLNIENIE Z OPŁAT DLA OSÓB NIEWIDOMYCH Przesyłka będąca przesyłką dla niewidomych nadana przez: • osobę legitymującą się orzeczeniem właściwego organu orzekającego o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności z tytułu uszkodzenia narządu wzroku, zwaną dalej "osobą niewidomą lub ociemniałą", i adresowana do biblioteki lub organizacji osób niewidomych lub ociemniałych bądź do organizacji, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych, • bibliotekę, organizację osób niewidomych lub ociemniałych bądź organizacje, których celem statutowym jest działanie na rzecz osób niewidomych lub ociemniałych, i adresowana do osoby niewidomej lub ociemniałej, • osobę niewidomą lub ociemniałą bądź skierowaną do tej osoby zawierającą wyłącznie informacje utrwalone pismem wypukłym, jest zwolniona od opłaty pocztowej za przyjęcie, przemieszczenie i doręczenie przesyłki niebędącej przesyłką najszybszej kategorii, tego rodzaju i tej samej masy ustalonej w obowiązującym cenniku powszechnych usług pocztowych operatora publicznego. Zwolnienie to nie obejmuje opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej. Zwolnienie to nie obejmuje opłaty za potwierdzenie odbioru przesyłki rejestrowanej. Podstawa prawna: Ustawa z 12 czerwca 2003 r. prawo pocztowe (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1159, z późn. zm.). Źródło: Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, „INFORMATOR – przewodnik osoby niepełnosprawnej”, grudzień 2009. 28 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 ZWOLNIENIE Z OPŁAT ZA UŻYWANIE ODBIORNIKÓW RADIOWYCH I TELEWIZYJNYCH. ZWALNIA SIĘ OD OPŁAT ABONAMENTOWYCH OSOBY, CO DO KTÓRYCH ORZECZONO O: zaliczeniu do I grupy inwalidów, lub całkowitej niezdolności do pracy (na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r. Nr 39, poz. 353, z późn. zm.), lub znacznym stopniu niepełnosprawności (na podstawie ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. Nr 123, poz. 776, z późn. zm.), lub trwałej lub okresowej całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2008 r. Nr 50, poz. 291, Nr 67, poz. 411 i Nr 70, poz. 416); osoby, które ukończyły 75 lat; osoby, które otrzymują świadczenie pielęgnacyjne z właściwego organu realizującego zadania w zakresie świadczeń rodzinnych jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej lub rentę socjalną z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych lub innego organu emerytalno-rentowego; osoby niesłyszące, u których stwierdzono całkowitą głuchotę lub obustronne upośledzenie słuchu (mierzone na częstotliwości 2 000 Hz o natężeniu od 80 dB); osoby niewidome, których ostrość wzroku nie przekracza 15 %; osoby, które ukończyły 60 lat oraz mają ustalone prawo do emerytury, której wysokość nie przekracza miesięcznie kwoty 50 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej w roku poprzedzającym, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego; osoby: - które mają prawo do korzystania ze świadczeń pieniężnych z tytułu ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. Nr 64, poz. 593, z późn. zm.), - spełniające kryteria dochodowe, określone w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992, z późn. zm.), - bezrobotne, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 i Nr 70, poz. 416), - posiadające prawo do zasiłku przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, - posiadające prawo do świadczenia przedemerytalnego, określonego w ustawie z dnia 30 kwietnia 2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz. U. Nr 120, poz. 1252), PAMIĘTAJ!!! Zwolnienia o których mowa przysługują od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym złożono w placówce operatora publicznego, oświadczenie o spełnianiu warunków do korzystania z tych zwolnień i przedstawiono dokumenty potwierdzające uprawnienie do tych zwolnień. 29 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Osoby korzystające ze zwolnień od opłat abonamentowych obowiązane są zgłosić placówce operatora publicznego, zmiany stanu prawnego lub faktycznego, które mają wpływ na uzyskane zwolnienia, w terminie 14 dni od dnia, w którym taka zmiana nastąpiła. ULGI W TELEKOMUNIKACJI Przedsiębiorca wyznaczony jest obowiązany zapewnić osobom niepełnosprawnym dostęp do świadczonej przez siebie usługi powszechnej przez oferowanie: • urządzeń końcowych przystosowanych do używania przez osoby niepełnosprawne, jeżeli użytkowanie takiego urządzenia jest niezbędne do zapewnienia im dostępu do usługi powszechnej, • udogodnień ułatwiających osobom niepełnosprawnym korzystanie z usługi powszechnej. WYMAGANIA DOTYCZĄCE UDOGODNIEŃ WOBEC OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH: w placówkach obsługi klienta operator wydziela stanowiska przystosowane do obsługi osób niepełnosprawnych, oznaczone znakiem: każda placówka obsługi klienta powinna posiadać urządzenie przekazu tekstu (urządzenie faksowe, telefon komórkowy, aparat telefoniczny stacjonarny z funkcja przesyłania krótkich wiadomości tekstowych (SMS) bądź komputer — w zależności od potrzeb) umożliwiające kontakt z osoba niesłysząca lub niemówiąca: w spisie abonentów powinny zostać umieszczone przez operatora informacje o miejscach zainstalowania i rodzaju dostępnych dla osób niepełnosprawnych urządzeń końcowych; na żądanie osób niewidomych oraz słabo widzących powinny być sporządzane przez operatora dodatkowe faktury wraz z podstawowym wykazem wykonanych usług telekomunikacyjnych w alfabecie Braille’a lub przy użyciu dużej czcionki lub powinny być wysyłane poczta elektroniczna w formacie tekstowym; żądanie powinno być potwierdzone okazaniem dokumentu potwierdzającego niepełnosprawność; w placówkach obsługi klienta osobom niewidomym oraz słabo widzącym powinien być udostępniany przez operatora regulamin świadczenia usług i cennik sporządzone w alfabecie Braille’a lub przy użyciu dużej czcionki, lub w formie elektronicznej w formacie tekstowym; szczegółowy wykaz wykonanych usług telekomunikacyjnych na żądanie osoby niewidomej lub słabo widzącej powinien być sporządzany przy użyciu dużej czcionki lub powinien być przekazywany poczta elektroniczna w formacie tekstowym. 30 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Osoby niepełnosprawne mogą uzyskać ulgi za korzystanie z niektórych usług w Orange Polskiej. Rabaty dotyczą osób, które ukończyły 16 rok życia oraz posiadają orzeczenie o niepełnosprawności dotyczące: • • • • uszkodzenia wzroku z orzeczeniem znacznego stopnia niepełnosprawności (dawna I grupa inwalidzka), choroby narządu wzroku z orzeczeniem znacznego stopnia niepełnosprawności, z symbolem przyczyny niepełnosprawności (04-O). uszkodzenia słuchu lub mowy gdy osoba ma orzeczony znaczny lub umiarkowany stopień niepełnosprawności (odpowiednio dawna I i II grupa) zaburzenia głosu, mowy i choroby słuchu z orzeczeniem znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, z symbolem przyczyny niepełnosprawności (03-L) Orange Polska udziela osobom niepełnosprawnym ulgi w wysokości 50 % opłaty podstawowej wynikającej z obowiązującego cennika usług telekomunikacyjnych na: • • usługę przyłączenia urządzenia końcowego do sieci Orange abonament telefoniczny w przypadku planów: o plan tp 60 o plan tp 250 o plan tp socjalny o plan tp startowy o plan tp przyjazny o plan TP standardowy o plan sekundowy TP dom Jeśli osoba posiada dokumenty potwierdzające możliwość uzyskani ulgi • należy je przesłać na adres: Orange Polska S.A. ul. Jagiellońska 34 96-100 Skierniewice lub • złożyć w salonie Orange. Po otrzymaniu przez Orange dokumentów potwierdzających niepełnosprawność, ulga zostanie wprowadzona do systemów rozliczeniowych, co będzie widoczne na fakturze. UWAGA!!! Oferowane przez operatorów sieci komórkowych ulgi dotyczą zazwyczaj osób niewidomych. Ponieważ zakres tych ulg ulega zmianie, szczegółowych informacji należy szukać w punktach obsługi klienta tych sieci. Podstawa prawna: Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 22 stycznia 2004 r. w sprawie katalogu usług powszechnych oraz szczegółowych wymagań dotyczących świadczenia usług powszechnych (Dz.U. 2004 nr 16 poz. 158 z późn. zm.) Ustawa z dnia 16 lipca 2004r. Prawo Telekomunikacyjne (Dz. U. Nr 171, poz. 1800 z późn. zm.) 31 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Źródło: Dane zaczerpnięto ze strony internetowej www.orange.pl, zakładka: „Klienci indywidualni – formalności – zmiany na koncie – zmiana danych – ulga dla osób niepełnosprawnych w TP”, dostępne on line: http://www.orange.pl/kid,4001204457,id,4002321503,title,ulga-dla-osob-niepelnosprawnych-w-TP,helparticle.html (data dostępu: 07.05.2014) MUZEA – OPŁATA ULGOWA ZA WSTĘP Ulga w opłacie za wstęp do muzeów przysługuje: Osoba uprawniona do ulgi • uczniom szkół podstawowych, gimnazjalnych, w opłacie lub zwolnienia z opłaty za ponadgimnazjalnych, artystycznych, słuchaczom wstęp do muzeów okazuje zakładów kształcenia nauczycieli i kolegiów upoważnionemu pracownikowi pracowników służb społecznych, studentom oraz muzeum ważny dokument osobom odbywającym studia doktoranckie, będącym potwierdzający uprawnienie do obywatelami państw członkowskich Unii korzystania z ulgi w opłacie lub Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw zwolnienia z opłaty za wstęp do członkowskich Europejskiego Porozumienia muzeów wraz z dowodem o Wolnym Handlu (EFTA) — stron umowy osobistym lub innym dokumentem o Europejskim Obszarze Gospodarczym; potwierdzającym jej tożsamość. • osobom powyżej 65. roku życia, emerytom, rencistom, rencistom socjalnym, a także osobom niepełnosprawnym wraz z opiekunami, będącym obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) — stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym; • nauczycielom szkół podstawowych, gimnazjalnych, ponadgimnazjalnych, artystycznych, nauczycielom placówek oświatowo-wychowawczych oraz wychowawcom placówek opiekuńczo-wychowawczych, zakładów poprawczych, schronisk dla nieletnich i ośrodków diagnostyczno-konsultacyjnych, działającym w państwach członkowskich Unii Europejskiej, Konfederacji Szwajcarskiej oraz państwach członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA)— stronach umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym; • osobom fizycznym odznaczonym odznaką „Za opiekę nad zabytkami”, odznaka honorowa „Zasłużony działacz kultury”, odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” lub wyróżnionym tytułem honorowym „Zasłużony dla Kultury Narodowej”; • kombatantom. Zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów przysługuje: 1. osobom fizycznym odznaczonym Orderem Orła Białego, Orderem Wojennym Virtuti Militari, Orderem Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, 2. pracownikom muzeów wpisanych do Państwowego Rejestru Muzeów; 3. członkom Międzynarodowej Rady Muzeów (ICOM) lub Międzynarodowej Rady Ochrony Zabytków (ICOMOS); 4. posiadaczom Karty Polaka, o których mowa w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. Nr 180, poz. 1280 oraz z 2008 r. Nr 52, poz. 305), 5. dzieciom do lat 7. Dokumentami potwierdzającymi uprawnienie do korzystania z ulgi w opłacie lub zwolnienia z opłaty za wstęp do muzeów są: legitymacje emeryta-rencisty, legitymacje dokumentujące niepełnosprawność lub stopień niepełnosprawności, zaświadczenia lub legitymacje potwierdzające uprawnienia kombatanckie, dokumenty potwierdzające wiek, inne dokumenty potwierdzające uprawnienia osób, o których mowa. 32 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 czerwca 2008 r. w sprawie określenia grup osób, którym przysługuje ulga w opłacie lub zwolnienie z opłaty za wstęp do muzeów państwowych, oraz rodzajów dokumentów potwierdzających ich uprawnienia (Dz. U. Nr 160, poz. 994). UPRAWNIENIA PRACOWNIKA NIEPEŁNOSPRAWNEGO Czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. Od dnia 1 stycznia 2012 r. czas pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności nie może Koszty tych przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo, jeżeli badań ponosi lekarz przeprowadzający badania profilaktyczne pracodawca. pracowników lub w razie jego braku, lekarz sprawujący opiekę nad osobą niepełnosprawną wyda w odniesieniu do tej osoby zaświadczenie o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy. Ustalony zgodnie z powyższymi zasadami wymiar czasu pracy osoby niepełnosprawnej zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności obowiązuje od dnia następującego po dniu przedstawienia pracodawcy zaświadczenia o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy. PAMIETAJ!!! Osoba niepełnosprawna nie może być również zatrudniona w porze nocnej i w godzinach nadliczbowych. Stosowanie skróconych norm czasu pracy (7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo) nie powoduje obniżenia wysokości przysługującego wynagrodzenia wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości. Na podstawie art. 134 Kodeksu pracy wszystkim pracownikom, których dobowy wymiar czasu pracy wynosi co najmniej 6 godzin, przysługuje prawo do przerwy w pracy, trwającej co najmniej 15 minut. Osobie niepełnosprawnej – bez względu na dobowy wymiar czasu pracy – przysługuje ponadto prawo do dodatkowej przerwy w pracy w wymiarze 15 minut na gimnastykę usprawniającą lub wypoczynek. Czas obu wymienionych wyżej przerw jest wliczany do czasu pracy. Osobie zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności przysługuje dodatkowy urlop wypoczynkowy w wymiarze 10 dni roboczych w roku kalendarzowym. Prawo do pierwszego urlopu dodatkowego osoba ta nabywa po przepracowaniu jednego roku następującego po dniu zaliczenia jej do jednego z tych stopni niepełnosprawności. Urlop dodatkowy nie przysługuje natomiast osobie uprawnionej do urlopu wypoczynkowego w wymiarze przekraczającym 26 dni roboczych lub do urlopu dodatkowego – w wymiarze 10 dni – na podstawie odrębnych przepisów. Jeżeli osoba niepełnosprawna jest uprawniona, na 33 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 podstawie odrębnych przepisów, do urlopu dodatkowego w wymiarze niższym niż 10 dni roboczych – zamiast tego urlopu przysługuje jej urlop dodatkowy z tytułu niepełnosprawności w wymiarze 10 dni. PAMIĘTAJ!!! OSOBA ZALICZONA DO ZNACZNEGO LUB UMIARKOWANEGO STOPNIA NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI MA TAKŻE PRAWO DO ZWOLNIENIA OD PRACY W WYMIARZE DO 21 DNI ROBOCZYCH W CELU UCZESTNICZENIA W TURNUSIE REHABILITACYJNYM, NIE CZĘŚCIEJ NIŻ RAZ W ROKU. Pracownik ubiegający się o udział w turnusie rehabilitacyjnym powinien przedstawić skierowanie na turnus rehabilitacyjny przedstawić pracodawcy w takim terminie, który umożliwi mu zapewnienie normalnego toku pracy w zakładzie pracy. Podstawą wypłaty wynagrodzenia za czas zwolnienia od pracy w związku z pobytem na turnusie rehabilitacyjnym jest przedłożony pracodawcy dokument potwierdzający pobyt na turnusie (najczęściej jest to faktura), wystawiony przez jego organizatora. Za czas omawianego zwolnienia od pracy pracownikom niepełnosprawnym przysługuje prawo do wynagrodzenia obliczonego tak jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. Osobie zatrudnionej, która Pracownikowi niepełnosprawnemu z orzeczeniem o znacznym w wyniku wypadku przy pracy lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności przysługuje ponadto lub choroby zawodowej utraciła zwolnienie od pracy w celu wykonania badań specjalistycznych, poddania się zabiegom leczniczym lub usprawniającym, a także w celu uzyskania zdolność do pracy na zaopatrzenia ortopedycznego lub jego naprawy, jeżeli czynności te nie dotychczasowym stanowisku, mogą być wykonane poza godzinami pracy. Za czas pracodawca jest obowiązany zwolnienia od pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia wydzielić lub zorganizować obliczonego tak jak ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy. odpowiednie stanowisko pracy z podstawowym zapleczem socjalnym, nie później niż w okresie trzech miesięcy od daty zgłoszenia przez tę osobę gotowości przystąpienia do pracy. Zgłoszenie gotowości przystąpienia do pracy powinno nastąpić w ciągu miesiąca od dnia uznania osoby za niepełnosprawną. Jeżeli wyłączną przyczyną wypadku przy pracy było naruszenie przepisów w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przez pracownika z jego winy lub w wyniku jego stanu nietrzeźwości – pracodawca jest zwolniony ze wskazanych wyżej obowiązków. Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z poźn. zm.). Kodeks pracy Źródło: Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych: „Informator dla osób niepełnosprawnych”, Warszawa 2013. 34 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE PODEJMUJĄCE I PROWADZĄCE DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych świadczy – bezpośrednio lub za pośrednictwem jednostek samorządu terytorialnego – pomoc osobom niepełnosprawnym, które prowadzą działalność gospodarczą lub rolniczą. Podstawowe formy tej pomocy to: • refundacja składek na ubezpieczenie społeczne osobom niepełnosprawnym prowadzącym działalność gospodarczą i niepełnosprawnym rolnikom; • dotacja na podjęcie działalności gospodarczej, rolniczej albo wniesienie wkładu do spółdzielni socjalnej; • dofinansowanie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego. REFUNDACJA SKŁADEK NA UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE OSOBOM NIEPEŁNOSPRAWNYM PROWADZĄCYM DZIAŁALNOŚĆ GOSPODARCZĄ I NIEPEŁNOSPRAWNYM ROLNIKOM Osoba niepełnosprawna, prowadząca działalność gospodarczą oraz niepełnosprawny rolnik lub rolnik zobowiązany do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika może skorzystać z pomocy PFRON w postaci refundacji obowiązkowych składek na ubezpieczenia społeczne. PFRON refunduje: • osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą – obowiązkowe składki na ubezpieczenia: emerytalne i rentowe, • niepełnosprawnemu rolnikowi lub rolnikowi zobowiązanemu do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika – składki na ubezpieczenia społeczne rolników: wypadkowe, chorobowe, macierzyńskie, emerytalno-rentowe. Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne udzielana jest na zasadach pomocy de minimis, szczegółowo określonych w przepisach unijnych. Refundacja jest to zwrot kosztów poniesionych wcześniej. Oznacza to, że pomoc udzielana jest „z dołu", już po opłaceniu składek. Warunkiem wstępnym nabycia prawa do refundacji składek jest ich terminowe opłacenie w całości. Refundacja składek na ubezpieczenie społeczne stanowi pomoc de minimis. Tak więc refundacji składek osobie niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą, nie udziela się w przypadku, gdy wartość tej pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis, otrzymanej w okresie obejmującym bieżący rok kalendarzowy i poprzedzające go dwa lata kalendarzowe, spowodowałaby przekroczenie maksymalnej kwoty pomocy stanowiącej równowartość: • 200 tys. euro, w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą, inną niż w sektorze transportu drogowego, • 100 tys. euro, w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą w sektorze transportu drogowego. 35 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Źródło: e-BIFRON, 2/2012 „ABC rynku pracy”. PAMIĘTAJ!!! Od zasady tej są trzy wyjątki: • w przypadku osoby niepełnosprawnej wykonującej działalność gospodarczą w sektorze rybołówstwa – pomocy nie udziela się, w przypadku gdy wartość tej pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis dla sektora rybołówstwa, otrzymanej w ciągu trzech lat poprzedzających dzień złożenia wniosku, spowodowałaby przekroczenie: o maksymalnej kwoty pomocy stanowiącej równowartość 30 tys. euro, o skumulowanej kwoty pomocy dla rybołówstwa określonej dla Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z art. 3 ust. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 875/2007 z dnia 24 lipca 2007 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy w ramach zasady de minimis dla sektora rybołówstwa i zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1860/2004. • w przypadku niepełnosprawnego rolnika lub rolnika zobligowanego do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, który wykonuje działalność w produkcji rolnej – pomocy nie udziela się, w przypadku gdy wartość tej pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis dla sektora rolnictwa, otrzymanej w ciągu trzech lat poprzedzających dzień złożenia wniosku, spowodowałaby przekroczenie: o maksymalnej kwoty pomocy stanowiącej równowartość 7,5 tys. euro, o maksymalnej skumulowanej kwoty pomocy dla sektora produkcji rolnej, określonej dla Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z art. 3 ust. 3 Rozporządzenia Komisji (WE) nr 1535/2007 z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy de minimis w sektorze produkcji rolnej. • w przypadku niepełnosprawnego rolnika lub rolnika zobligowanego do opłacania składek za niepełnosprawnego domownika, który wykonuje działalność w sektorze rybołówstwa, pomocy nie udziela się, w przypadku gdy wartość tej pomocy brutto łącznie z wartością innej pomocy de minimis dla sektora rybołówstwa, otrzymanej w ciągu trzech lat poprzedzających dzień złożenia wniosku, spowodowałaby przekroczenie: o o maksymalnej kwoty pomocy stanowiącej równowartość 30 tys. euro, o o skumulowanej kwoty pomocy dla rybołówstwa określonej dla Rzeczypospolitej Polskiej, zgodnie z art. 3 ust. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 875/2007 z dnia 24 lipca 2007 r. w sprawie stosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy 36 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 w ramach zasady de minimis dla sektora rybołówstwa i zmieniającego rozporządzenie (WE) nr 1860/2004. PFRON, jako organ udzielający pomocy ma obowiązek wydać osobie korzystającej z pomocy zaświadczenie o pomocy de minimis albo zaświadczenie o pomocy de minimis w rolnictwie lub rybołówstwie. Zaświadczenia o pomocy de minimis przekazywane są beneficjentom każdorazowo po jej udzieleniu przez PFRON. DOTACJA NA PODJĘCIE DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ, ROLNICZEJ ALBO WNIESIENIE WKŁADU DO SPÓŁDZIELNI SOCJALNEJ Dotację mogą uzyskać osoby niepełnosprawne zarejestrowane w powiatowym urzędzie pracy jako bezrobotne lub poszukujące pracy niepozostające w zatrudnieniu. Podstawowym warunkiem uzyskania tej formy pomocy jest nieotrzymanie wcześniej przez zainteresowanego bezzwrotnych środków publicznych na ten cel. Powiatowy Urząd Pracy w Lublińcu ul. Sobieskiego 9 42-700 Lubliniec Tel. 34 356 24 64, 34 351 52 80 Czynny: PONIEDZIAŁEK-PIĄTEK 00 00 7 -15 Osoba niepełnosprawna zainteresowana otrzymaniem dotacji powinna złożyć wniosek do starosty właściwego ze względu na swoje miejsce zarejestrowania w powiatowym urzędzie pracy (PUP). Druk wniosku do wypełnienia można pobrać z PUP, w którym pracownicy udzielają również niezbędnej informacji i pomocy w wypełnianiu wniosku. Wnioski należy składać w PUP; przyjmowane są one przez cały rok. Zawarcie umowy o udzielenie jednorazowych środków poprzedzają negocjacje prowadzone pomiędzy starostą a osobą niepełnosprawną, podczas których m. in. określana jest wysokość kwoty dotacji, która zostanie przekazana na rachunek bankowy wnioskodawcy jak i inne warunki umowy (m. in. formy zabezpieczenia zwrotu pomocy, termin do rozliczenia uzyskanej pomocy). DOFINANSOWANIE DO WYSOKOŚCI 50% OPROCENTOWANIA KREDYTU BANKOWEGO Osobie niepełnosprawnej prowadzącej działalność gospodarczą albo własne lub dzierżawione gospodarstwo rolne może być przyznane, ze środków PFRON, dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności. Dofinansowanie może być przyznawane wówczas, gdy wnioskodawca: • nie korzystał z pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej albo pożyczka ta została w całości spłacona lub umorzona, • nie otrzymał bezzwrotnych środków na podjęcie działalności gospodarczej lub rolniczej albo prowadził tę działalność co najmniej przez okres 24 miesięcy od dnia otrzymania pomocy na ten cel. Tego rodzaju wsparcie może być udzielone także osobie niepełnosprawnej będącej pracodawcą, z którą podpisana została umowa o dokonanie zwrotu kosztów przystosowania stanowisk pracy, 37 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 adaptacji pomieszczeń i urządzeń zakładu pracy do potrzeb osób niepełnosprawnych, lub zwrotu kosztów zatrudnienia pracownika pomagającego pracownikowi niepełnosprawnemu. WARUNKIEM UDZIELENIA dofinansowania takim osobom, jest prawidłowe wywiązywanie się z warunków wcześniej zawartej umowy. Dofinansowanie może być udzielone kredytobiorcy jeden raz w roku kalendarzowym i do jednego kredytu bankowego, niezależnie od tego kiedy był on zaciągnięty. Dofinansowaniem nie mogą być objęte odsetki za nieterminowe spłaty rat, zarówno kapitału jak i odsetek. Dofinansowanie do oprocentowania kredytu bankowego przyznawane jako pomoc de mini mis. Wysokość dofinansowania określa każdorazowo umowa cywilnoprawna, która opisuje również obowiązki stron ją zawierających (umowa pomiędzy starostą i osobą niepełnosprawną). Dofinansowanie przysługuje maksymalnie do wysokości 50% oprocentowania kredytu bankowego zaciągniętego na kontynuowanie tej działalności. PAMIETAJ!!! Osoba niepełnosprawna ubiegająca się o dofinansowanie składa wniosek do starosty właściwego ze względu na miejsce prowadzenia działalności gospodarczej lub położenia gospodarstwa rolnego (własnego lub dzierżawionego). Źródło: e-BIFRON, „ABC rynku pracy”, 2/2012. Dostepne on line: http://www.pfron.org.pl/portal/ebi/7/NUMER_22012__ABC_rynku_pracy.html PORADNICTWO ZAWODOWE I AKTYWIZACJA ZAWODOWA DLA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Zgodnie z przepisami ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych czas pracy osoby niepełnosprawnej nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo. W przypadku osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności czas pracy nie może przekraczać 7 godzin na dobę i 35 godzin tygodniowo na podstawie zaświadczenia lekarskiego, które orzeka o celowości stosowania skróconej normy czasu pracy. PAMIĘTAJ!!! OSOBĘ NIEPEŁNOSPRAWNĄ WLICZA SIĘ DO STANU ZATRUDNIENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH POCZĄWSZY OD DNIA PRZEDSTAWIENIA PRACODAWCY ORZECZENIA POTWIERDZAJĄCEGO NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ. 38 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 ZAKŁAD AKTYWNOŚCI ZAWODOWEJ Czas pracy osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wynosi co najmniej 0,55 wymiaru czasu pracy określonego w w/w ustawie. Wymiar ten może być zwiększony na wniosek zespołu programowego Zakładu Aktywności Zawodowej, do wysokości 0,8 wymiaru czasu pracy (określonego w art. 15 ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721). Czas zajęć rehabilitacyjnych osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności wynosi nie mniej niż 60 minut dziennie i może zostać przedłużony do 120 minut dziennie na wniosek personelu rehabilitacyjnego zakładu. Opracowuje się indywidualne programy rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności służące osiągnięciu optymalnego poziomu uczestnictwa tych osób w życiu społecznym i zawodowym. Kierownik zakładu wspiera osobę niepełnosprawną zaliczoną do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności w poszukiwaniu odpowiedniego miejsca pracy, współpracując w tym zakresie z właściwym dla jej miejsca zamieszkania powiatowym urzędem pracy. Gmina, powiat, fundacja, stowarzyszenie oraz inna organizacja społeczna, której statutowym zadaniem jest rehabilitacja zawodowa i społeczna osób niepełnosprawnych może utworzyć wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo jednostkę nadając jej status zakładu aktywności zawodowej, jeśli: • co najmniej 70% ogółu osób zatrudnionych w tej jednostce stanowią osoby niepełnosprawne, w szczególności skierowane do pracy przez powiatowe urzędy pracy: zaliczone do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, u których stwierdzono autyzm, upośledzenie umysłowe lub chorobę psychiczną, w stosunku do których rada programowa zakładu aktywności zawodowej zajęła stanowisko uzasadniające podjęcie zatrudnienia i kontynuowanie rehabilitacji zawodowej w warunkach pracy chronionej, zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności, ZAKŁAD PRACY CHRONIONEJ • zapewnia warunki odpowiadające potrzebom osób niepełnosprawnych pod względem przygotowania stanowisk pracy, pomieszczeń higieniczno sanitarnych, ciągów komunikacyjnych, bhp, opieki medycznej, poradnictwa i usług rehabilitacyjnych, • przeznacza uzyskane dochody na zakładowy fundusz aktywności • uzyska pozytywną opinię starosty o potrzebie utworzenia zakładu aktywności zawodowej, z wyjątkiem przypadku, gdy organizatorem jest powiat. Wskaźnik zatrudnienia osób niepełnosprawnych wynosi: • co najmniej 50%, a w tym co najmniej 20% ogółu zatrudnionych stanowią osoby zaliczone do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, albo • co najmniej 30% niewidomych lub psychicznie chorych, albo upośledzonych umysłowo zaliczonych do znacznego lub umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. 39 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 POLIMER – Sp. z o.o. Zakład Pracy Chronionej ul. Powstańców Śląskich 81 42-700 Lubliniec tel. 34 356 40 41 KOZAMEX Zakłady metalowe. Zakład pracy chronionej ul. Częstochowska 19 42-714 Lisów tel. 34 357 12 01-02 SZKOLENIA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ODBYWAJĄ SIĘ W FORMACH POZASZKOLNYCH W CELU NAUKI ZAWODU, PRZEKWALIFIKOWANIA LUB PODWYŻSZENIA KWALIFIKACJI. Organizacja szkoleń dla bezrobotnych osób niepełnosprawnych lub innych osób niepełnosprawnych które poszukują pracy i nie pozostają w zatrudnieniu odbywa się z inicjatywy Powiatowego Urzędu Pracy, w celu zwiększenia szans tych osób na uzyskanie zatrudnienia, podwyższenia dotychczasowych kwalifikacji zawodowych lub zwiększenia aktywności zawodowej, w szczególności w razie: • braku kwalifikacji zawodowych, • konieczności zmiany kwalifikacji w związku z brakiem propozycji odpowiedniego zatrudnienia, • utraty zdolności do pracy w dotychczas wykonywanym Szkoleniami mogą być zawodzie. Powiatowy Urząd Pracy kieruje osobę niepełnosprawną na szkolenie: a) z własnej inicjatywy lub na podstawie orzeczenia właściwego organu, b) wskazane przez tą osobę, jeśli zostanie uprawdopodobnione, że szkolenie zapewni uzyskanie pracy. objęte także osoby niepełnosprawne będące w okresie wypowiedzenia umowy o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników. PAMIĘTAJ!!! SZKOLENIE OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH MOŻE BYĆ TAKŻE ORGANIZOWANE PRZEZ PRACODAWCĘ. POWIATOWY URZĄD PRACY ul. SOBIESKIEGO 9 42-700 LUBLINIEC tel. 34 356 24 64 34 351 52 80 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17.07.2012 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej (Dz. U. z 2012 r. poz. 850). 40 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Źródło: Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 17.07.2012 r. w sprawie zakładów aktywności zawodowej (Dz. U. z 2012 r. Nr 0, poz. 850). Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r., Nr 127, poz. 721 z późn. zm.). REHABILITACJA OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH Rehabilitacja osób niepełnosprawnych oznacza zespół działań, w szczególności: organizacyjnych, leczniczych, psychologicznych, technicznych, szkoleniowych, edukacyjnych i społecznych zmierzających do osiągnięcia możliwie najwyższego poziomu ich funkcjonowania, jakości życia i integracji społecznej. Rehabilitacja zawodowa ma na celu ułatwienie osobie niepełnosprawnej uzyskania i utrzymania odpowiedniego zatrudnienia i awansu zawodowego przez umożliwienie jej korzystania z poradnictwa zawodowego, szkolenia zawodowego i pośrednictwa pracy. Rehabilitacja społeczna ma na celu umożliwianie osobom niepełnosprawnym uczestnictwa w życiu społecznym. Jest ona realizowana przede wszystkim przez: • wyrabianie zaradności osobistej i pobudzanie aktywności społecznej osoby niepełnosprawnej, • wyrabianie umiejętności samodzielnego wypełniania ról społecznych, • likwidację barier, w szczególności architektonicznych, urbanistycznych, transportowych, technicznych, w komunikowaniu się i dostępnie do informacji, • kształtowanie w społeczeństwie właściwych postaw i zachowań sprzyjających integracji z osobami niepełnosprawnymi. Do form aktywności, które wspomagają proces rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niepełnosprawnych zalicza się uczestnictwo tych osób w: WARSZTATACH TERAPII ZAJĘCIOWEJ TURNUSACH REHABILITACYJNYCH WARSZTATY TERAPII ZAJĘCIOWEJ przy DOMU POMOCY SPOŁECZEJ ul. KOCHCICKA 14 tel. 34 351 10 70 fax. 34 351 01 12 42-700 LUBLINIEC obejmuje swoją działalnością osoby dorosłe z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu znacznym i umiarkowanym Zajęcia terapeutyczne odbywają się 5 razy w tygodniu w dziesięciu różnych pracowniach: ceramicznej, tkackiej, krawieckiej, haftu, plastycznej, rękodzieła artystycznego, edukacyjnej, gospodarstwa domowego. 41 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 Terapia WTZ ma na celu poprawę funkcjonowania społecznego osób z niepełnosprawnością intelektualną. Indywidualne zajęcia z uczestnikami służą rozwijaniu samodzielności, zaradności osobistej, kondycji psychologicznej, przygotowaniu do podjęcia pracy. WTZ prowadzi kompleksową działalność rehabilitacyjo-terapeutyczną. Służą temu różne formy zajęć z psychologiem, rehabilitantem. Uczestnicy WTZ mogą korzystać z zajęć na Sali gimnastycznej, z zajęć fizykoterapeutycznych, masażu laseroterapii, magnetoterapii. PAMIĘTAJ!!! OSOBY NIEPEŁNOSPRAWNE SĄ KIEROWANE DO UCZESTNICTWA W WARSZTATACH TERAPII ZAJĘCIOWEJ ZGODNIE ZE WSKAZANIEM ZAWARTYM W ORZECZENIU O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI LUB O STOPNIU NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI. Czas trwania turnusu to co najmniej 14 dni. Są organizowane tylko i wyłącznie na terenie kraju, w grupach zorganizowanych liczących nie mniej niż 20 uczestników, w formie: - s t a c j o n a r n e j, - n i e s t a c j o n a r n e j. TURNUS – to zorganizowana forma aktywnej rehabilitacji połączonej z elementami wypoczynku której celem jest ogólna poprawa psychofizycznej sprawności oraz rozwijanie umiejętności społecznych uczestników poprzez nawiązywanie i rozwijanie kontaktów społecznych, rozwijanie zainteresowań, a także przez udział w innych zajęciach przewidzianych programem turnusu. Osoba niepełnosprawna może ubiegać się o dofinansowanie ze środków Funduszu uczestnictwa w turnusie, jeżeli przeciętny miesięczny dochód (w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych) podzielony przez liczbę osób we wspólnym gospodarstwie domowym, obliczony za kwartał poprzedzający miesiąc złożenia wniosku, nie przekracza kwoty: 50% przeciętnego wynagrodzenia na osobę we wspólnym gospodarstwie domowym; 65% przeciętnego wynagrodzenia w przypadku osoby samotnej; W przypadku uzasadnionym trudną sytuacja materialną lub losową osoby niepełnosprawnej dofinansowanie ze środków Funduszu uczestnictwa w turnusie tej osoby lub jej opiekuna może zostać przyznane bez pomniejszania kwoty dofinansowania pomimo przekroczenia kwot dochodu, wymienionych powyżej. PONADTO: • została skierowana na turnus rehabilitacyjny na wniosek lekarza, pod którego opieką się znajduje; • w roku, w którym ubiega się o dofinansowanie, nie uzyskała na ten cel dofinansowania ze środków Funduszu; • weźmie udział w turnusie, który odbędzie się w ośrodku wpisanym do rejestru ośrodków, prowadzonego przez wojewodę, albo poza takim ośrodkiem, w przypadku gdy turnus jest organizowany w formie niestacjonarnej; • wybierze organizatora turnusu, który posiada wpis do rejestru organizatorów turnusów; • będzie uczestniczyła w zajęciach przewidzianych w programie turnusu, który wybrała; • nie będzie pełniła funkcji członka kadry na turnusie ani nie będzie opiekunem innego uczestnika tego turnusu; 42 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI • 2014 w przypadku turnusu, którego program przewiduje także zabiegi fizjoterapeutyczne, przedstawi podczas pierwszego badania lekarskiego na turnusie zaświadczenie lekarskie o aktualnym stanie zdrowia, w szczególności o chorobie zasadniczej, uczuleniach i przyjmowanych lekach. Turnusy rehabilitacyjne są organizowane dla osób niepełnosprawnych: • z dysfunkcją narządu ruchu, z wyłączeniem osób poruszających się na wózkach inwalidzkich, • z dysfunkcją narządu ruchu poruszających się na wózkach inwalidzkich, • z dysfunkcją narządu słuchu, • z dysfunkcją narządu wzroku, • z upośledzeniem umysłowym, • z chorobą psychiczną, • z padaczką, • ze schorzeniami układu krążenia, • z innymi niż wymienione dysfunkcjami lub schorzeniami UWAGA!!! Kwota dofinansowania do uczestnictwa w turnusie przyznana osobie niepełnosprawnej jest przekazywana na rachunek bankowy organizatora turnusu. TURNUSY REHABILITACYJNE: usprawniająco-rekreacyjny, rekreacyjno-sportowy i sportowy, szkoleniowy, psychoterapeutyczny, rozwijający zainteresowania i uzdolnienia, nauki niezależnego funkcjonowania z niepełnosprawnością. • • PAMIĘTAJ!!! OSOBA NIEPEŁNOSPRAWNA JEST KIEROWANA DO UCZESTNICTWA W TURNUSIE NA WNIOSEK LEKARZA, POD KTÓREGO OPIEKĄ SIĘ ZNAJDUJE. WNIOSKI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH O DOFINANSOWANIE UCZESTNICTWA W TURNUSIE SĄ SKŁADANE W POWIATOWYM CENTRUM POMOCY RODZINIE. Warunkiem uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym jest posiadanie ważnego orzeczenia: • o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności (znaczny, umiarkowany, lekki), o całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, o niepełnosprawności, wydanym przed ukończeniem 16 roku życia, a w przypadku osoby, o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym uznaje się za niepełnosprawne, z tym że: • osoby, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny, traktuje się jako zaliczone do znacznego stopnia niepełnosprawności, • pozostałe osoby traktuje się jako zaliczone do lekkiego stopnia niepełnosprawności, kopię orzeczenia o stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wydanego przed dniem 1 stycznia 1998 r. 43 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W LUBLIŃCU ul. Sobieskiego 9 tel. 34 356 32 57 42-700 LUBLINIEC 2014 CZYNNE PONIEDZIAŁEK-PIĄTEK 00 00 7 -15 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 27.08.1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721). Rozporządzenie Ministra Pracy i polityki społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 230, poz. 1694). Źródło: Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Pracy i polityki społecznej z dnia 15 listopada 2007 r. w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. z 2007 r. Nr 230, poz. 1694). 44 PRZEWODNIK INFORMUJĄCY O DOSTĘPNYCH FORMACH OPIEKI ZDROWOTNEJ, POMOCY SPOŁECZNEJ I AKTYWIZACJI ZAWODOWEJ DLA OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI 2014 WYKAZ INSTYTUCJI DZIAŁAJĄCYCH NA RZECZ OSÓB Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej LUBLINIEC Miejsko Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej WOŹNIKI Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej CIASNA Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej BORONÓW Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej HERBY Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej PAWONKÓW Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej KOCHANOWICE Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej KOSZĘCIN ul. Oświęcimska 30 42-700 Lubliniec tel. (34) 35 62 005 (34) 35 31 915 ul. Rynek 11 42-289 Woźniki tel. (34) 366 99 23 ul. Nowa 1a 42-793 Ciasna tel. (34) 353 51 02 ul. Dolna 2 42-283 Boronów tel. (34) 353 95 51 ul. Lubliniecka 33 42-284 Herby tel. (34) 357 41 00 ul. Skrzydłowicka 7 42-772 Pawonków tel. (34) 353 44 91 (34) 353 40 32 ul. Lubliniecka 7 42-713 Kochanowice tel. (34) 353 34 27 ul. Sobieskiego 11a 42-286 Koszęcin tel. (34) 352 40 83 Środowiskowy Dom Samopomocy Lubliniec ul. Piłsudskiego 8 42-700 Lubliniec tel. (34) 351 19 98 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie Lubliniec ul. Sobieskiego 9 42-700 Lubliniec tel. (34) 356 32 57 TUTAJ DOWIESZ SIĘ O USŁUGACH OPIEKUŃCZYCH, ZASIŁKACH, RODZAJACH POMOCY TUTAJ DOWIESZ SIĘ O USŁUGACH OPIEKUŃCZYCH, ZASIŁKACH, RODZAJACH POMOCY 45 POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W LUBLIŃCU Wojewódzki Szpital Neuropsychiatryczny im. dr E. Cyrana w Lublińcu ul. Grunwaldzka 48 42-700 Lubliniec tel. (34) 3532800 (34) 3532810 TUTAJ OTRZYMASZ POMOC LEKARSKĄ NZOZ Zespół Poradni Specjalistycznych „INTEGRA” s.c. ul. K. Miarki 15H 42-700 Lubliniec tel. (34) 353 16 65 TUTAJ OTRZYMASZ POMOC LEKARSKĄ Poradnia Zdrowia Psychicznego Wojewódzkiego Szpitala Neuropsychiatrycznego w Lublińcu NZOZ Medlife Zdrowie Psychiczne Dom Pomocy Społecznej „Kombatant” ul. Grunwaldzka 48 42-700 Lubliniec tel. (34) 353 29 40 Ul. Opolska 1 42-700 Lubliniec tel. (34) 356 30 65 TUTAJ OTRZYMASZ POMOC LEKARSKĄ TUTAJ OTRZYMASZ POMOC LEKARSKĄ ul. Dr E. Cyrana 10 42-700 Lubliniec tel. (34) 356 40 04 (34) 356 40 05 ul. Kochcicka 14 42-700 Lubliniec tel. (34) 351 01 12 DPS DLA MĘŻCZYZN PRZEWLEKLE PSYCHICZNIE CHORYCH ul. Dąbrówki 3 42-286 Koszęcin tel. (34) 357 62 11 DPS DLA KOBIET PRZEWLEKLE PSYCHICZNIE CHORYCH DPS DLA PRZEWLEKLE SOMATYCZNIE CHORYCH Dom Pomocy Społecznej Dom Pomocy Społecznej „Zameczek” Biuro PFRON Oddział Śląski ul. 74 GPP 2 42-700 Lubliniec Tel. (34) 353 11 12 pl. Grunwaldzki 8-10/8 42-950 Katowice Tel. (32) 493 21 00 LUBLINIEC 2014 201 WYDANIE DRUGIE DPS DLA MŁODZIEŻY I DOROSŁYCH NIEPEŁNOSPRAWNYCH INTELEKTUALNIE TUTAJ DOWIESZ SIĘ O REHABILITACJI OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH, PRZYSŁUGUJĄCYCH ULGACH I UPRAWNIENIACH POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W LUBLIŃCU Powiatowy Urząd Pracy Lubliniec Zakład Ubezpieczeń Społecznych Inspektorat w Lublińcu Zasięg terytorialny: Lubliniec, Boronów, Ciasna, Herby, Koszęcin, Kochanowice, Pawonków, Woźniki Warsztaty Terapii Zajęciowej w Lublińcu Zakłady Pracy Chronionej: • POLIMER Sp. z o.o. Lubliniec, • KOZAMEX. Zakłady metalowe. Lisów Powiatowy Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności Tarnowskie Góry ul. Sobieskiego 9 42-700 Lubliniec tel. (34) 356 24 64 (34) 351 52 80 TUTAJ DOWIESZ SIĘ GDZIE POSZUKUJĄ PRACOWNIKÓW, JAKIE SZKOLENIA MOŻNA ODBYĆ CELEM PODNIESIENIA KWALIFIKACJI ul. Oleska 26 42-700 Lubliniec tel. (34) 356 29 69 TUTAJ DOWIESZ SIĘ CO ZROBIĆ ABY OTRZYMAĆ RENTĘ ul. Kochcicka 14 42-700 Lubliniec tel. (34) 351 10 70 TUTAJ DOWIESZ SIĘ O MOŻLIWOŚCIACH ZATRUDNIENIA ul. Powstańców Śląskich 81 tel. (34) 356 40 41 ul. Częstochowska 19 Tel. (34) 357 12 01 ul. Sienkiewicza 16 42-600 Tarnowskie Góry tel. (32) 381 81 02 LUBLINIEC 2014 201 WYDANIE DRUGIE TUTAJ DOWIESZ SIĘ O MOŻLIWOŚCIACH ZATRUDNIENIA TUTAJ DOWIESZ SIĘ O ORZECZNICTWIE POZA POZARENTOWYM POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W LUBLIŃCU WYKAZ ORGANIZACJI POZARZĄDOWYCH DZIAŁAJĄCYCH NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH ORAZ ORAZ Z ZABURZENIAMI PSYCHICZNYMI I ZABURZENIAMI ZACHOWANIA STOWARZYSZENIE POMOCY DZIECIOM NIEDOSTOSOWANYM SPOŁECZNIE I UPOŚLEDZONYM „Spomnis”, UL. LUBLINIECKA 10/12, 42-284 284 HERBY STOWARZYSZENIE „PURPUROWE SERCE”, UL. KOCHCICKA 14, 42-700 700 LUBLINIEC, TEL. 34 351 01 12 STOWARZYSZENIE „Amicus”, UL. PADEREWSKIEGO 18, 42-700 700 LUBLINIEC, TEL. 34 351 19 98 STOWARZYSZENIE NA RZECZ DZIECI I MŁODZIEŻY NIEPEŁNOSPRAWNEJ „Jestem”, OŚRODEK SZKOLNOSZKOLNO WYCHOWAWCZY W LUBLIŃCU UL. P. STALMACHA 90, 42-700 700 LUBLINIEC, TEL. 34 356 32 41-42 41 STOWARZYSZENIE NA RZECZ OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH SŁUCHOWO I UMYSŁOWO „Uśmiech Uśmiech Dziecka”, UL. P. STALMACHA 90, 42-700 LUBLINIEC, TEL. 34 356 32 41 STOWARZYSZENIE „Przyjaciół Zameczka” UL. 74-ego GPP 2, 42-700 700 LUBLINIEC, TEL. 34 353 11 05 STOWARZYSZENIE INICJATYW DOBROCZYNNYCH „Dar Serca” UL. LUBLINIECKA 31, 42-284 284 HERBY, TEL. 508 76 30 53 LUBLINIEC 2014 201 WYDANIE DRUGIE