Zaj´cia plastyczne i techniczne

i techniczne
Pokarmowy ludek, je˝yki… i inne cudaki
Zaj´cia plastyczne i praktyczno-techniczne odgrywajà
w rozwoju dziecka wa˝nà rol´. Malowanie, lepienie,
wycinanie wywo∏uje zazwyczaj du˝e zainteresowanie.
Barbara Jaskulska
Ewa Wsz´dyrówny
D
zieci ch´tnie biorà udzia∏ w zaj´ciach
manualnych, które sà dla nich êród∏em radoÊci. ZdolnoÊç do tworzenia czegoÊ
w∏asnymi r´kami daje wiele zadowolenia.
Zaj´cia plastyczne i praktyczno-techniczne
rozwijajà nie tylko umiej´tnoÊci manualne
i zr´cznoÊç manualnà, ale równie˝ wp∏ywajà
na rozwój wyobraêni, spostrzegawczoÊci, krytycznego myÊlenia, pomys∏owoÊci, kszta∏cà
pami´ç wzrokowà, rozwijajà zdolnoÊç prze˝ywania i rozumienia pi´kna.
Zaj´ciom tym powinna towarzyszyç mi∏a,
przyjazna atmosfera, która pozwoli rozbudziç
i podtrzymaç zainteresowania oraz ch´ç do
pracy, a tak˝e b´dzie kszta∏towaç w dzieciach
wiar´ we w∏asne si∏y.
Planujàc tematyk´ zaj´ç w klasach I–III,
nale˝y pami´taç o tym, ˝eby zaczàç od pracy
odtwórczej, stopniowo przechodzàc do zadaƒ
twórczych. Nastàpi to wówczas, gdy dziecko
opanuje wykonywanie prostych technik. Praca
rozpocz´ta zawsze powinna byç doprowadzona do koƒca z pozytywnym efektem.
Uzyskaç to mo˝na dzieki stosowaniu:
3/2005
– bogatej, atrakcyjnej tematyki;
– szerokiego wachlarza technik;
– dyskretnej pomocy w czasie wykonywania
zaj´ç.
Propozycje zaj´ç plastycznych
i praktyczno-technicznych
Pokarmowy ludek
Materia∏y: kolorowe czasopisma, etykiety
produktów pokarmowych, reklamy ˝ywnoÊci,
arkusze szarego papieru, klej.
Narz´dzia: o∏ówki, pisaki, no˝yczki.
Przebieg zaj´ç:
1. Obrysowywanie pisakiem postaci ludzkiej
na szarym papierze.
2. Wyklejanie postaci materia∏ami z czasopism, reklam, etykiet (poznanie sk∏adników racjonalnej diety).
Uwagi: åwiczenie to pomaga przyswoiç
wiedz´ na temat podstawowych produktów
˝ywnoÊciowych.
[149] 23
DZIELIMY SI¢ DOÂWIADCZENIAMI
Zaj´cia plastyczne
2. Wycinanie z papieru kolorowego elementów zaprojektowanej ozdoby.
3. Naklejanie.
4. Dorysowanie mazakiem szczegó∏ów.
5. Przyklejenie z ty∏u ozdoby s∏omki (taÊmà
klejàcà).
Malowanie gotowych ozdób
Je˝yki z masy solnej
Materia∏y: masa solna (zmieszaç takà samà
iloÊç soli co màki, dodaç tyle wody, by uzyskaç
konsystencj´ plasteliny, po wyrobieniu ciasto
nadaje si´ do lepienia), farby plakatowe,
wyka∏aczki.
Narz´dzia: p´dzel.
Przebieg zaj´ç:
1. Przygotowanie masy solnej.
2. Po∏àczenie masy solnej z bràzowà farbkà
w celu zabarwienia masy.
3. Formowanie je˝a.
4. Umieszczenie wyka∏aczek (kolców je˝a)
w masie solnej.
5. Namalowanie czarnà farbkà oczu i nosa je˝a.
Pierniczki z masy solnej
Materia∏y: masa solna, pestki dyni, s∏onecznika, kolorowe koraliki, farby plakatowe.
Narz´dzia: foremki do wykrawania pierników, wa∏ek do ciasta.
Przebieg zaj´ç:
1. Przygotowanie masy solnej.
2. Rozwa∏kowanie ciasta na plastry gruboÊci
1 cm.
3. Wykrawanie pierników foremkami.
4. Ozdabianie pestkami i koralikami.
5. Malowanie pierników farbkami.
Urodzinowe s∏omki do picia
Materia∏y: blok techniczny, papier kolorowy,
mazaki, s∏omki do picia, taÊma klejàca, klej.
Narz´dzia: o∏ówek, no˝yczki.
Przebieg zaj´ç:
1. Zaprojektowanie ozdoby na s∏omk´ na
kartce z bloku technicznego.
24
[150]
Sad
Materia∏y: rolki ze Êrodka papieru toaletowego, czarno-bia∏e gazety, papier kolorowy, bibu∏a karbowana, farby plakatowe, klej.
Narz´dzia: p´dzel.
Przebieg zaj´ç:
1. Pieƒ – malowanie rolki farbà lub oklejanie
wydzierankà z papieru kolorowego albo
oklejanie bibu∏à.
2. Zagniatanie kulki z gazety.
3. Po∏o˝enie kulki na Êrodku roz∏o˝onej kartki z gazety.
4. Zawijanie kulki w kartk´ z gazety (formowanie korony drzewa) tak, aby powsta∏a
kula i zosta∏ fragment gazety (za który
w czasie malowania trzyma si´ koron´
i który umieszcza si´ w pniu, ∏àczàc pieƒ
z koronà).
5. Malowanie zielonà farbkà korony drzewa.
6. Po wyschni´ciu domalowanie owoców.
7. Po∏àczenie korony z pniem.
Wiszàce ozdoby
Materia∏y: bia∏y karton, papier kolorowy, nici.
Narz´dzia: o∏ówek, no˝yczki.
Pomoce dydaktyczne: szablony do obrysowania.
Przebieg zaj´ç:
1. Obrysowanie szablonów na kartonie.
2. Wycinanie.
3. Oklejanie papierem kolorowym.
4. Przywiàzanie nitki.
5. Zawieszanie ozdób na lampach w klasie.
Klasowy teatrzyk
Materia∏y: karton, farby plakatowe.
Narz´dzia: o∏ówek, linijka, p´dzel, no˝yczki,
zszywacz, metr krawiecki.
Pomoce dydaktyczne: szablony do obrysowania.
˚ycie Szko∏y
Przebieg zaj´ç:
1. Obrysowanie szablonów na kartonie.
2. Malowanie farbami.
3. Wycinanie.
4. Zmierzenie obwodu g∏owy.
5. Narysowanie paska na kartonie.
6. Wycinanie paska.
7. Po∏àczenie ca∏oÊci zszywkami.
Stojak na bi˝uteri´
Materia∏y: kawa∏ek falistej tektury, gazety, taÊma klejàca, farby plakatowe, spodek, miseczka màki zmieszanej z wodà.
Narz´dzia: o∏ówek, no˝yczki.
Przebieg zaj´ç:
1. Przerysuj kontury stojaka na tektur´ (dodaj
u do∏u 2 cm na zak∏adk´).
2. Odrysuj od ma∏ego spodka kó∏ko i wytnij
oba elementy.
3. Zegnij zak∏adk´ w dolnej cz´Êci stojaka
i przyklej jà mocno taÊmà do okràg∏ej podstawki.
4. Powydzieraj z gazety ma∏e paski, zgnieç je
i przyklej taÊmà do podstawy oraz do stojaka (b´dzie bardziej wypuk∏y).
5. Zamocz skrawki gazety w màce rozpuszczonej w wodzie i oklej nimi stojak i podstaw´.
6. Pomaluj ca∏oÊç farbami wed∏ug w∏asnego
pomys∏u.
Uwagi: Stojak mo˝e byç prezentem dla mamy
lub babci z okazji ich Êwi´ta.
Dzieci prezentujà urodzinowe s∏omki do picia
Z przyrodà na ty
(prace wykonane z materia∏ów przyrodniczych)
Kolorowy piasek
Materia∏y: piasek, s∏oiki, butelki, tusz lub
atrament lub farby, plastykowe pojemniki po
lodach lub margarynie.
Narz´dzia: sitko, ∏y˝ka.
Przebieg zaj´ç:
1. Przesiej piasek przez sito.
2. Wymieszaj go z kolorowym tuszem lub
atramentem lub farbami.
3/2005
Kolorowy piasek
[151]
25
3. Zaczekaj, a˝ piasek wyschnie.
4. Wsypuj piasek do s∏oika lub butelki warstwami, zmieniajàc kolory.
5. Gór´ ozdób muszelkami lub w inny sposób.
Barwne kamienie
Materia∏y: kamienie, farby plakatowe.
Narz´dzia: p´dzel.
Przebieg zaj´ç:
1. Wybierz odpowiedni kamieƒ.
2. Pomaluj wed∏ug w∏asnego pomys∏u.
Patyko-zwierzaki
Materia∏y: ga∏´zie, farby plakatowe.
Narz´dzia: p´dzel.
Przebieg zaj´ç:
1. Wybierz ga∏´zie, które swoim wyglàdem
przypominajà ci jakieÊ zwierz´.
2. Pomaluj patyki wed∏ug w∏asnego pomys∏u.
Szkolny pami´tnik
Temat: Odrysowanie od szablonu, wycinanie
i sk∏adanie elementów z papieru – szkolny pami´tnik
26
[152]
Cele operacyjne:
uczeƒ:
– zna w∏aÊciwoÊci papieru,
– potrafi formu∏owaç wnioski,
– w∏aÊciwie organizuje swojà prac´,
– potrafi obrysowaç szablon,
– umie ciàç papier po linii krzywej,
– sk∏ada papier wed∏ug wzoru,
– umie ∏àczyç papier z innymi materia∏ami
za pomocà kleju,
– ekonomicznie gospodaruje materia∏em,
– bezpiecznie pos∏uguje si´ no˝yczkami,
– wykonuje estetycznie pami´tnik.
Metody:
– pogadanka,
– pokaz z objaÊnieniem,
– praktycznego dzia∏ania,
– wystawa (ekspozycja).
Formy pracy: indywidualna jednolita.
Materia∏y: blok rysunkowy bia∏y lub kolorowy, pocztówki (kwiatów, zwierzàt), kolorowa
wstà˝ka, klej.
Narz´dzia: o∏ówek, no˝yczki.
˚ycie Szko∏y
Pomoce dydaktyczne: ró˝ne gatunki papieru,
szablony do odrysowania i demonstracji, wzór
gotowego pami´tnika.
Przebieg zaj´ç:
I Cel pracy
1. Podajemy temat i cel lekcji.
2. Demonstrujemy wzór gotowego pami´tnika.
II Analiza zadania i plan pracy
1. Wymieniamy materia∏y, okreÊlamy kszta∏t
i sposób wykonania.
2. Przeprowadzamy obserwacj´ wzrokowà
i dotykowà cech papieru, oceniamy barw´,
po∏ysk, faktur´, stron´ prawà – g∏adkà, kolorowanà i lewà – szorstkà. Odwo∏ujemy si´
do innych znanych materia∏ów papierniczych. Formu∏ujemy wnioski z obserwacji.
3. Przeprowadzamy çwiczenie na zaginanie
i sk∏adanie papieru.
4. Demonstrujemy na przygotowanym wzorze
i objaÊniamy poszczególne etapy pracy.
LITERATURA
III Przygotowanie
1. Przygotowujemy miejsca pracy oraz materia∏y i narz´dzia.
2. Rozdajemy szablony.
3. Zwracamy uwag´ na bezpieczne pos∏ugiwanie si´ no˝yczkami.
IV Wykonanie
1. Obrysowywanie szablonów.
2. Wycinanie papieru po linii krzywej.
3. Zaginanie i sk∏adanie papieru.
z E. Beaumont, Ksi´ga zabaw, Lublin 1997,
Wydawnictwo Pawe∏ Skokowski.
z I. Dankowska, J. Ruzikowska, Ozdoby i upominki na ró˝ne okazje, Warszawa 1997, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
z W. i J. Pileccy (red.), Stymulacja psychoruchowego rozwoju dzieci o obni˝onej sprawnoÊci
umys∏owej, Kraków 1995, Wydawnictwo Naukowe WSP.
z Czasopismo: „Przygoda ze Sztukà”, cz´Êç 4
i 20.
3/2005
Szkolny pami´tnik w kszta∏cie serca
4. ¸àczenie za pomocà kleju poszczególnych
cz´Êci pami´tnika:
– kartek ze Êrodka,
– wstà˝ki,
– ok∏adki.
V Kontrola i ocena
1. Organizujemy wystawk´ prac dzieci.
2. Przypominamy kryteria za wykonanie: poprawnoÊç, dok∏adnoÊç, czystoÊç.
3. Oceniamy starannoÊç wykonania pami´tnika.
4. Podsumowujemy ca∏oÊç zaj´ç.
VI CzynnoÊci porzàdkowe
Uczniowie porzàdkujà miejsca pracy.
Mgr BARBARA JASKULSKA
Szko∏a Podstawowa nr 66 im. Janusza
Korczaka w Katowicach
Mgr EWA WSZ¢DYRÓWNY
Szko∏a Podstawowa nr 66 im. Janusza
Korczaka w Katowicach, oddzia∏ dzieci
z niepe∏nosprawnoÊcià ruchowà
[153]
27