PARADYGMATY BADAWCZE ROBOTYKI WSPÓŁCZESNEJ

Andrzej Kasiński
Politechnika Poznańska
PARADYGMATY BADAWCZE ROBOTYKI WSPÓŁCZESNEJ
Referat jest próbą diagnozy sytuacji robotyki jako dyscypliny badań
naukowych. Z założenia ma wywołać dyskusję i pobudzić audytorium do
refleksji. Poszukuje się odpowiedzi na następujące pytania:
•
Co jest aktualnie głównym przedmiotem badań robotyki i co warto
badać?
•
Jakie odkrycia naukowe i jakie nowe technologie absorbuje robotyka?
•
Czy robotyka zyskuje z czasem pewną kanoniczną strukturę, czy też
rozwija się przeważnie żywiołowo?
•
Czy wreszcie robotyka jest dobrze określoną dyscyplina naukową,
czy raczej agreguje metody naukowe innych dyscyplin?
Odpowiedzi na powyższe pytania wymagają odwołania się do genezy
robota jako pewnej idei i ukazania chociaż w skróconej formie kamieni
milowych trajektorii rozwojowej robotyki.
Dyskusja dotyczy paradygmatów badawczych, a więc podstawowych
pojęć, zasad i metod rozpoznanych w stosunkowo krótkiej historii robotyki,
a co ważniejsze wyznaczających kierunki dalszych badań. W robotyce
kluczowe znaczenie ma proces i mechanizm stawiania określonych zadań
przed robotami w kontekście istniejących i pojawiających się technicznych
i ekonomicznych możliwości realizacyjnych. Proces rozwoju robotyki ma
charakter procesu sterowanego przez zewnętrzne wyzwania (formułowane
cele do osiągnięcia) i mechanizmy konkurencji zespołów badawczych i
konstrukcyjnych. Można jednak mówić o pewnych stałych, ciągle nie
zrealizowanych postulatach wytyczających poszczególne ścieżki rozwoju.
Są to postulaty (w porządku określonym przez poziom ambicji
zamierzenia): autonomii robota w kontekście postawionego zadania,
zdolności robota do samo-uczenia (inteligencji behawioralnej), i wreszcie
bio- i socjo-integracji robotów. Jak daleko jesteśmy od ich zrealizowania?