docSerwis Informacyjny NR 05/2016 PFOZAiWN
download 
Reklamacja Transkrypt
Serwis Informacyjny NR 05/2016 PFOZAiWN
www.oign-forum.org.pl Serwis Informacyjny NR 05/2016 PFOZAiWN OGÓLNOPOLSKIEJ IZBY GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI I POLSKIEJ FEDERACJI ORGANIZACJI ZARZĄDCÓW, ADMNISTRATORÓW i WŁAŚCICIELI NIERUCHOMOŚCI 31 MAJ 2016r. WYDAWCA: WOJEWÓDZKI OŚRODEK INFORMATYKI SP. Z O.O. w GDAŃSKU 80-355 GDAŃSK, UL. BENIOWSKIEGO 84 B S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Serwis Informacyjny Nr 5 Z 31 maja 2016r. PFOZ AiWN 2016 S T R O N 82 OGÓLNOPOLSKIEJ IZBY GOSPODARKI NIERUCHOMOŚCIAMI I POLSKIEJ FEDERACJI ORGANIZACJI ZARZĄDCÓW, ADMINISTRATORÓW i WŁAŚCICIELI NIERUCHOMOŚCI 1/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Wydawca: Wojewódzki Ośrodek Informatyki Sp. z o.o. działający jako Biuro Obsługi PFOZAiWN i OIGN 80-355 Gdańsk, ul. Beniowskiego 84B Adres do korespondencji: 80-355 Gdańsk, ul. Beniowskiego 84B tel./fax 058 558 45 21 do 25 : 058 557 28 54 e-mail: [email protected] 2/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 SPIS TREŚCI: 1. 2. 3. 4. Pytania i odpowiedzi…………………………………………………4-74 Drzewostan – odpowiedzialność zarządcy...........................................75-77 Uznanie kwalifikacji – europejska karta zawodowa..........................78-80 Standardy w zakresie utrzymania czystości........................................81-82 3/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Pytanie Czy członek zarządu spółki ponosi odpowiedzialność za niezgłoszenie w terminie wniosku o upadłości? Odpowiedź Tak, dotyczyło rejestracji spółki w Kraju, a nie tylko w państwie w którym została zarejestrowana. Członek zarządu spółki może ponieść karę za niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie w tym kraju, w którym spółka działa, a nie tylko w państwie, w którym została ona zarejestrowana. Tak orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Eksperci wskazują, że to jedno z najważniejszych orzeczeń ostatnich lat. Bez wątpienia jest niekorzystne dla wielu menadżerów, którzy do tej pory unikali konsekwencji wskutek sztuczek prawnych. Wystarczyło zarejestrować spółkę w „raju Upadłościowym”, a wówczas zarządca w zasadzie nie ponosił żadnej odpowiedzialności. Przykładowo Polak prowadził biznes w Polsce, ale oficjalnie rejestracji dokonał w Wielkiej Brytanii, gdzie regulacje prawa upadłościowego są liberalne. I w takiej sytuacji mógł sobie pozwolić na niezgłoszenie wniosku o ogłoszenie upadłości w terminie – bo i tak niewiele mu za to groziło. Teraz już konsekwencje będą dotkliwe; włącznie z koniecznością spłacenia zaległości podatkowych przypisanych spółce. Na bardziej restrykcyjnym podejściu do menadżerów upadających firm zyskają wierzyciele. Orzeczenie TSUE ma praktyczny wymiar. Dotychczas bowiem często za długi nie odpowiadał nikt poza spółką, a teraz w wielu przypadkach o pieniądze będzie można się zwrócić do członków zarządu, którzy nie dopełnili swoich obowiązków. Można się więc spodziewać, że prowadzący biznes będą ostrożniej podchodzili do ewentualnej niewypłacalności podmiotu, którym zarządzają. To zaś 4/82 Podstawa prawna S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy elektrownie wiatrowe są bezpieczne dla mieszkańców (jaka musi być min. odległość od innych zabudowań)? może mieć też negatywny efekt w postaci często składanych wniosków o upadłość, nawet bez wyraźnej potrzeby – by uniknąć dotkliwych osobistych konsekwencji. Dotychczas w polskim systemie prawnym nie było specjalnej ustawy, która regulowałaby kwestię lokalizacji elektrowni wiatrowych. Stosowane były ogólne przepisy dotyczące wszystkich obiektów budowlanych, w tym przede wszystkim ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Lokalizacja elektrowni wiatrowych dokonywana mogła być zarówno na podstawie ustaleń obowiązującego planu zagospodarowania przestrzennego, jak i decyzji o warunkach zabudowy. W szczególności brak było regulacji, która jednoznacznie określałaby minimalna odległość, jaka musi oddzielać elektrownie wiatrowe od innych zabudowań. Ograniczenia w tym zakresie wynikały dotychczas przede wszystkim z rozporządzenia ministra środowiska z 14 czerwca 2007 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów hałasu w środowisku (t.j. Dz. U. Z 2014 r. poz. 112). obecny stan prawny rodzi wątpliwości i problemy. W szczególności przepisy regulujące metodologię pomiarów hałasu nie gwarantują obecnie miarodajnej oceny uciążliwości farm wiatrowych. Brak jest także norm dotyczących innych oddziaływań generowanych przez wiatraki, takich jak infradźwięki, drgania i efekty stroboskopowe. Z uwagi na brak przepisów pozwalających jednoznacznie określić, jaki dystans powinien dzielić elektrownie wiatrowe od innych zabudowań, dochodziło do niebezpiecznych sytuacji. Zdarzyło się nawet, że odległość ta wynosiła jedynie kilkadziesiąt metrów. Co więcej, z uwagi na niejasne przepisy dotyczące oddziaływań właściciele 5/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Co robić w przypadku gdy egzekucja przeciwko spółce jest bezskuteczna? nieruchomości, przy których powstawały elektrownie wiatrowe, niekiedy nie byli traktowani jako strona w postępowaniach. O budowie wiatraków dowiadywali się dopiero w momencie rozpoczęcia robót związanych z ich wznoszeniem. Członkowie jej zarządu odpowiadają solidarnie za jej zobowiązania. Zgodnie z art. 299 § 1 kodeksu spółek handlowych, jeżeli egzekucja przeciwko spółce okazała się bezskuteczna, to członkowie zarządu odpowiadaj solidarnie za jej zobowiązania. Wierzyciel ma obowiązek najpierw podjąć próbę zaspokojenia się z majątku spółki, a dopiero wtedy, gdy okaże się to niemożliwe, może skierować egzekucję w stosunku do majątku osobistego członków zarządu. W takiej sytuacji konieczne jest zatem przedłożenie tytułu egzekucyjnego i udowodnienie bezskuteczności egzekucji. Spółka jawna powinna zatem wykazać istnienie stwierdzonego tytułem egzekucyjnym zobowiązania sp. z o.o., gdy pozwani pełnili funkcje członków zarządu, oraz bezskuteczność egzekucji przeciwko sp. z o.o., czego jednak nie uczyniła. W wyroku z 6 października 2015 r. (sygn. akt V ACa 166/15) Sąd Apelacyjny w Katowicach zauważył, że skoro w art. 299 k.s.h. Uzależniono możliwość wystąpienia z roszczeniem od bezskuteczności egzekucji, to jego hipoteza obejmuje uprzednie wszczęcie egzekucji i jeszcze wcześniejsze uzyskanie tytułu wykonawczego. Regulacja ta zakłada więc uprzednie prawomocne osądzenie zobowiązania spółki – tylko bowiem w takim wypadku może wchodzić w grę późniejsza bezskuteczność egzekucji. Sąd wskazał również na wyjątki od zasady konieczności i legitymowania 6/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jak rozliczać podatek od szkoleń (wykłady i usługi hotelowe)? Czy w okresie wypowiedzenia pracownik , jeśli wykorzystał już urlop może odejść od stanowiska pracy? Jeżeli pracodawca zmienia zasady wynagradzania, czy nowe zasady obejmują osoby na wypowiedzeniu? Czy można być zmuszanym do urlopu? Czy termin wypowiedzenia umowy o pracę ma znaczenie? się tytułem wykonawczym przeciwko spółce. Odstępstwo dopuszczalne jest wtedy, gdy nie jest możliwe uzyskanie tytułu egzekucyjnego przeciwko spółce ze względu na wszczęcie wobec niej postępowania upadłościowego lub wykreślenie z rejestru przedsiębiorców wskutek zakończenia postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku. Wtedy dopuszcza się dowód np. w postaci zatwierdzonej listy wierzytelności sporządzonej dla potrzeb postępowania upadłościowego. W opisanej sprawie nie zachodzi taka wyjątkowa sytuacja. Postępowanie upadłościowe sp. z o.o. zostało zakończone, a spółka nie utraciła bytu prawnego poprzez prawomocne wykreślenie z rejestru. Stawka 23% wykłady, 8% Vat taka jest propozycja. Tak od 22.II – po nowelizacji kodeksu pracy. Tak uznał SN w wyroku z 13.XI.1990 r. W dowolnym momencie pracodawca może zwolnić pracownika ze świadczenia pracy. Tak. Zgodnie z przepisami przejściowymi nowelizacji do umów na czas określony trwających w dniu jej wejścia w życie (22 lutego 2016), które przed tym dniem zostały wypowiedziane, stosuje się przepisy dotychczasowe. Oznacza to, że umowy te rozwiążą się z końcem dwutygodniowego okresu wypowiedzenia (tak przewidywał uchylony art. 33 k.p.). Wypowiadając umowę na czas określony po tym terminie, pracodawca musi już stosować nowe 7/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 okresy wypowiedzenia, których długość uzależniona jest od okresu zatrudnienia pracownika u danego pracodawcy. Z jednym jednak wyjątkiem. Zgodnie bowiem z art. 16 nowelizacji przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia umów na czas określony, trwających w dniu jej wejścia w życie, których wypowiedzenie następuje począwszy od tego dnia, nie uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, przypadających przed dniem wejścia w życie nowych przepisów. 8/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Pytanie Co to jest mieszkanie substandardowe, podobno żyje w nich 14% społeczeństwa Co Rząd zamierza zrobić by pomoc osobom słabo zarabiającym w małych miejscowościach? Odpowiedź Mieszkania substandardowe to takie, w których nie ma dostępu do podstawowych instalacji, np. kanalizacji czy prądu, są przeludnione albo znajdują się w budynkach w złym stanie technicznym. Mieszkają tam przede wszystkim osoby o niskich i średnich zarobkach. Pod względem polityki mieszkaniowej Polska znajduje się na jednym z ostatnich miejsc w Europie. Ograniczona dostępność przystępnych cenowo mieszkań, ich niski standard i stagnacja na rynku najmu – oto najważniejsze problemy naszego kraju w tej kwestii. Co utrudnia politykę mieszkaniową? Po pierwsze, małe zasoby mieszkaniowe polskich gmin. Ponad 6% gmin deklaruje brak mieszkań komunalnych, a co czwarta – brak lokali socjalnych. Z kolei wiele jest osób potrzebujących wsparcia mieszkaniowego ze strony samorządu. Projekt ustawy kasy oszczędnościowo-budowlane. Wiceminister Kazimierz Smoliński podkreślił też, że rząd Beaty Szydło chce pomóc przede wszystkim osobom słabo i średnio sytuowanym, z raczej mniejszych niż większych miejscowości. Odkładanie w nich oszczędności premiowane będzie przez państwo premią rzędu 15% z kwoty do 6000 zł w pierwszych dwóch latach i 10% - w latach kolejnych ( tak przynajmniej zakłada obecna, wstępna jeszcze wersja ustawy). Kasy mają być zaś instrumentem, który nie tylko ułatwi odłożenie np. wkładu własnego na mieszkanie (od stycznia 2017 roku potrzebny on będzie w wysokości 20% wartości nieruchomości!), lecz także ma wyrabiać w rodakach nawyk systematycznego oszczędzania i 9/82 Podstawa prawna S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy ktoś bada kondycje i trwałość budynków z wielkiej płyty? Czego dotyczy ustawa o stanowić rodzaj zabezpieczenia emerytalnego. Ma być jednocześnie źródłem długoterminowego finansowania mieszkalnictwa. Smoliński zaznaczył również, że nowa polityka mieszkaniowa będzie bardzo mocno stawiała na dostępne cenowo mieszkania czynszowe. Wskazywał, że w Polsce najem jest niedostatecznie rozwinięty: dzisiaj ponad 83% mieszkań w Polsce to mieszkania własnościowe, a tylko ok 4-5% mieszkań stanowią mieszkania na wynajem, oferowane – oczywiście – na komercyjnym rynku. W krajach Europy Zachodniej te proporcje są zupełnie inne. W Niemczech np. ok. połowy mieszkań jest wynajmowanych! W ostatnim czasie temat budynków z tzw. wielkiej płyty został przekazany do Instytutu Techniki Budowlanej, który zajmował się tą tematyką. Mamy ten temat na uwadze i będzie on rozwijany od strony technicznej i naukowej – poinformował wiceminister infrastruktury i budownictwa Tomasz Żuchowski. Instytut ma dokonywać analiz przy wykorzystaniu metod naukowych i współpracować przy tym z Narodowym Centrum badania i Rozwoju oraz z zachodnimi koncernami, które mają doświadczenie w tej kwestii. Sprawdzana będzie m.in. trwałość stalowych łączników płyt. Temat będzie monitorowany, tak żebyśmy mogli z pełną odpowiedzialnością powiedzieć Tak, rzeczywiście, budynki z wielkiej płyty wytrzymają kolejne 100 lat – zadeklarował wiceminister i dodał, że jeśli okazałoby się, że jakieś pojedyncze problemy jednak występują, to dotknięte nimi budynki poddane zostaną mało inwazyjnym naprawom. Zdefiniowano je jako odnawialne, 10/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 odnawialnych źródłach energii OZE (warunki w sprawie wykonywania działalności w zakresie wytworzenia energii elektrycznej z odnawialnych źródeł)? niekopalne źródła energii, obejmujące energię wiatru, energię promieniowania słonecznego, energię aerotermalną, energię geotermalną, energię hydrotermalną, hydroenergię, energię fal, prądów i pływów morskich, energię otrzymywana z biomasy, biogazu, biogazu rolniczego oraz z biopłynów. Czy na tą działalność możliwe Tak. jest dofinansowanie? Z punktu widzenia nauk ekonomicznych prosumpcję definiuje się jako podjęte przez konsumenta czynności kreujące wartość, w wyniku których zostaje wytworzony produkt, który ostatecznie zostaje przez niego skonsumowany, a czynności te staja się doświadczeniami konsumenta z produktem. Wytwórcą energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii może zostać osoba fizyczna niewykonująca działalności gospodarczej, która wytwarza energię elektryczną w celu jej zużycia na własne potrzeby i może sprzedać niewykorzystana energię elektryczną w instalacji oraz wprowadzić ją do sieci dystrybucyjnej. Z punktu widzenia wielkości instalacji można je podzielić na dwa rodzaje: 1. mała instalacja – instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy zainstalowanej elektrycznej większej niż 40 kW i nie większej niż 200 kW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kV lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu większej niż 120 kW i nie większej niż 600 kW; 2. mikroinstalacja – instalacja odnawialnego źródła energii o łącznej mocy 11/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 zainstalowanej nie większej niż 40 kW, przyłączona do sieci elektroenergetycznej o napięciu znamionowym niższym niż 110 kW lub o mocy osiągalnej cieplnej w skojarzeniu nie większej niż 120 kW. Podstawowe zasady udzielania dofinansowania: pożyczka/kredyt preferencyjny wraz z dotacją łącznie do 100% kosztów kwalifikowanych instalacji, dotacja w wysokości 20 lub 40% dofinansowania (15% lub 30% po roku 2016), maksymalna wysokość kosztów kwalifikowanych od 100000 do 500000 zł, w zależności od rodzaju beneficjenta i przedsięwzięcia, określony maksymalny jednostkowy koszt kwalifikowany dla każdego rodzaju instalacji, oprocentowanie pożyczki/kredytu: 1%, maksymalny okres finansowania pożyczką/kredytem: 15 lat, wykluczenie możliwości uzyskania dofinansowania kosztów przedsięwzięcia z innych środków publicznych, jednak nie wystarczy mieć dom i chcieć założyć panele PV lub wiatrak, których koszty mieszczą się w limicie wyznaczonym przez NFOŚiGW. Narodowy Fundusz postawił wiele warunków. Kto może przygotować projekt Oto najistotniejsze warunki: na dofinansowanie? projekt przygotowany przez osobę z odpowiednimi uprawnieniami budowlanymi musi zawierać nie tylko parametry techniczne instalacji, lecz także informację o spodziewanym efekcie 12/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 ekologicznym; moduły fotowoltaiczne lub mała elektrownia wiatrowa muszą mieć certyfikat zgodności z odpowiednimi normami technicznymi; niezbędnym wyposażeniem jest licznik, umożliwiający gromadzenie i prezentację danych o ilości energii elektrycznej wytworzonej w instalacji oraz podłączenie modułu do przesyłania danych; urządzenia muszą być fabrycznie nowe i mieć przynajmniej pięć lat gwarancji; wykonawca musi mieć uprawnienia do wykonywania takich instalacji; rękojmia wykonawcy musi wynosić przynajmniej trzy lata. Prezes URE będzie mógł nakładać kary pieniężne za naruszenie przepisów. Czy to prawda, że Prezes URE został zobowiązany do przekazywania ACER – Agencja ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki państw członkowskich informacji o podejrzanych manipulacjach na rynku energetyki? Co zrobić by odzyskać Są dwie metody: kotłownię dla wspólnoty wydanie pomieszczenia mieszkaniowej gdy została kotłowni (poprzednia decyzja ona wyodrębniona i była niedopuszczalna), potraktowana jako zmienić zapis w księdze samodzielny lokal? wieczystej (właścicielami kotłowni są członkowie wspólnoty, a nie podmiot prawny) Jakie są aktualne przepisy W myśl art. 3 ust. 1 tej ustawy p.poż? właściciele korzystający ze środowiska, budynku, obiektu lub terenu są obowiązani zabezpieczyć je przed zagrożeniem pożarowym lub innym miejscowym zagrożeniem. Ich właściciel, zapewniając ich ochronę przeciwpożarową, musi: przestrzegać przeciwpożarowych 13/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 wymagań technicznobudowlanych, instalacyjnych i technologicznych; wyposażyć budynek, obiekt budowlany lub teren w wymagane urządzenia przeciwpożarowe i gaśnice; zapewnić konserwację oraz naprawy urządzeń przeciwpożarowych i gaśnic w sposób gwarantujący ich sprawne i niezawodne funkcjonowanie; zapewnić osobom przebywającym w budynku, obiekcie budowlanym lub na terenie, bezpieczeństwo i możliwość ewakuacji; przygotować budynek, obiekt budowlany lub teren do prowadzenia akcji ratowniczej; zapoznać pracowników z przepisami przeciwpożarowymi; ustalić sposoby postępowania na wypadek powstania pożaru, klęski żywiołowej lub innego miejscowego zagrożenia. Obowiązuje Wyrok NSA 29.VII.2014 Czy kwestię zakupu gaśnic Tak. Wyrok II są/Gd 286/15 jest objęte Rozporządzeniem Ustawa – Prawo budowlane (Dz. Ministra Spraw Wewnętrznych U. Z 2013 r., poz. 1409 ze zm.) i Administracji? Ustawa o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. Z 2009 nr 178, poz. 1320) Czy są jakieś sankcje za Przestępstwo to zagrożone jest, obrazę zarządcy w sieci? oprócz kary grzywny i kary ograniczenia wolności, karą pozbawienia wolności do roku. Oba przestępstwa ścigane są z oskarżenia prywatnego. Zasadniczą sprawa przy ściganiu sprawcy z oskarżenia prywatnego jest fakt, że oskarżycielem nie jest prokurator, ale sam pokrzywdzony (ofiara naruszenia prawa), który musi sporządzić prywatny akt oskarżenia i 14/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy na prowadzenie działalności gospodarczej w lokalu wspólnoty wymagana jest zgoda? skierować go do sądu. W akcie oskarżenia muszą znaleźć się co najmniej: wskazanie sądu,m do którego akt jest kierowany; oznaczenie osoby, która wnosi oskarżenie, oznaczenie, kto jest osoba oskarżoną, określenie zarzucanego czynu; oświadczenie oskarżyciela, że domaga się ukarania sprawcy; wskazanie dowodów, na których opiera się oskarżenie; data i podpis oskarżyciela. Oprócz odpowiedzialności karnej w grę wchodzić może także odpowiedzialność cywilna, oparta na powództwie osoby pokrzywdzonej, która domaga się zadośćuczynienia od drugiej strony. Tak – np. zamontowanie reklamy, sprzedaż alkoholu, taras gastronomiczny. Musi być uchwała mieszkańców, sam zarządca nie ma prawa. Wprawdzie prowadzenie działalności gospodarczej w lokalu nie wymaga zgody wspólnoty mieszkaniowej, ale do pewnych czynności związanych z działalnością gospodarczą zgoda taka może być potrzebna. Będzie ona potrzebna np. w przypadku, gdy właściciel lokalu zechce go przebudować, a przebudowa będzie ingerować w nieruchomość wspólną. Zgoda wspólnoty będzie potrzebna na wybicie otworów w ścianie zewnętrznej budynku w celu zamontowania witryny lub na przebudowę balkonu w celu utworzenia wejścia do lokalu z tej strony budynku. Również jeżeli właściciel lokalu gastronomicznego na parterze chce zająć część nieruchomości wspólnej, na przykład 15/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy opłaty właścicieli we wspólnocie mieszkaniowej są jednakowe? Jak wygląda przejęcie w zarząd nieruchomości publicznych? stawiając na działce wspólnoty mieszkaniowej taras, na którym postawi stoliki dla klientów, lub chce umieścić na nieruchomości wspólnej baner reklamowy, musi porozumieć się ze wspólnotą. Wspólnota zaś ma prawo udzielić zgody nieodpłatnie lub odpłatnie. Zgoda wspólnoty mieszkaniowej będzie także potrzebna na sprzedaż alkoholu. Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu lub poza miejscem sprzedaży może być prowadzona tylko na podstawie zezwolenia wydanego przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta), właściwego ze względu na lokalizacje punktu sprzedaży. Nie są. Mogą być większe. SN z 20.VI.1997 r. W przypadku nieruchomości, do których prawo przysługuje Skarbowi Państwa lub jednostce samorządu terytorialnego, zwanych dalej na użytek niniejszego tekstu „nieruchomościami publicznymi”, przejęcie nieruchomości w zarząd wiąże się przykładowo z następującymi zdarzeniami: nabyciem nieruchomości (np. w drodze umowy kupnasprzedaży, spadkobrania, zasiedzenia, realizacji roszczeń); wygaśnięciem praw do nieruchomości przysługujących innym osobom (np. użytkownikom wieczystym, dzierżawcom); zmianami wynikającymi ze zmian jednostki organizacyjnej korzystającej z nieruchomości. Przejmowanie nieruchomości 16/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 publicznych w zarząd wymaga częstokroć, oprócz dokonania licznych czynności faktycznych, także wielu czynności prawnych związanych ze specyfiką organizacyjno-prawną Skarbu Państwa i jednostek samorządu terytorialnego, a także ze specyfiką gospodarowania mieniem publicznym. Niezależnie od tego, jaki podmiot przejmuje nieruchomość w zarząd, musi w pierwszym rzędzie ustalić, jakie czynności mogą być w stosunku do niej podejmowane. Warunkuje je, oprócz stanu faktycznego nieruchomości, przede wszystkim szeroko rozumiany stan prawny nieruchomości, na który składają się następujące czynniki: obciążenia nieruchomości, ograniczenia w zarządzaniu i rozporządzaniu wynikające z praw obligacyjnych, toczące się wobec niej postępowania (np. o zasiedzenie czy o przedłużenie użytkowania wieczystego), zgłoszone roszczenia, objęcie nieruchomości ochroną wynikającą z przepisów prawa, np. ochroną konserwatorską, uwarunkowania wynikające z planu miejscowego, wydane w stosunku do nieruchomości decyzje organów administracji architektoniczno-budowlanej oraz organów nadzoru budowlanego. Przejęcie nieruchomości w trwały zarząd powinno odbyć się na podstawie protokołu zdawczoodbiorczego. „Od momentu objęcia nieruchomości w trwały zarząd, co następuje na podstawie wspomnianego protokołu, 17/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy właściciele lokali we wspólnocie mogą zająć się sprzątaniem klatek schodowych? Jakim aktom prawnym podlega proces dziedziczenia? rozpoczyna się liczenie terminu określającego czas trwania trwałego zarządu. Od objęcia nieruchomości w trwały zarząd uzależnione jest też naliczenie opłaty. Na moment objęcia nieruchomości w trwały zarząd decyzja w przedmiocie oddania nieruchomości w trwały zarząd powinna być decyzją ostateczną, chyba że nadano jej rygor natychmiastowej wykonalności ...”. Ciężar zbadania stanu prawnego nieruchomości oddawanej w trwały zarząd spoczywa przede wszystkim na podmiocie, który prowadzi w tym zakresie postępowanie zmierzające do wydania stosownej decyzji administracyjnej. Tak, ale nie ma w tej sprawie żadnego przepisu – mogą w uchwale zobowiązać się do nieodpłatnej usługi. Nieruchomości są niewątpliwie jednym z cenniejszych aktywów majątkowych i jako takie podlegają procesowi dziedziczenia. De iure, to nie podlegają dziedziczeniu same nieruchomości, ale prawa do nich. Dziedziczeniu podlega jednak nie tylko samo prawo własności, lecz także inne prawa majątkowe, np. prawo użytkowania wieczystego, ograniczone prawa rzeczowe czy też prawa obligacyjne. Ponieważ najem lokalu mieszkalnego nie podlega dziedziczeniu, to – co do zasady – wygasa po śmierci najemcy. W skład masy spadkowej wchodzą także roszczenia, o ile mają one charakter majątkowy. W realiach prawnych dotyczących nieruchomości takimi roszczeniami są – na przykład – roszczenia o zwrot nieruchomości byłym właścicielom bądź ich następcom prawnym, roszczenia za poniesione nakłady w związku z wygaśnięciem użytkowania wieczystego czy też roszczenie o przedłużenie tego prawa. 18/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jak wygląda podział miesięcznych wydatków w gospodarstwach domowych wg grup: pracownicy, rolnicy, emeryci, pracujący na własny rachunek? Jak wynika z danych prawie 1/4 wydatków stanowi żywność, w tym: aż 31% w gospodarstwach sytuowanych najgorzej (rolnicy), a najmniej (21%) - w najlepiej („przedsiębiorcy”). Potwierdza to prawidłowość wyrażoną tzw. prawem Engla, że w miarę wzrostu dochodów maleje udział wydatków na żywność. Strukturę wydatków determinuje w różnych grupach ich specyfika. Stąd wynika to, że w grupie weteranów pracy najwięcej wydaje się na zdrowie, a najmniej na odzież i obuwie. Ten ostatni wydatek jest z kolei najwyższy u „przedsiębiorców”, gdyż stanowi ich sui generis „wizytówkę”. Relatywnie podobny był w różnych grupach udział wydatków na mieszkanie, zbliżający się poziomem do udziału wydatków na żywność. Ich najwyższy poziom u weteranów pracy zdeterminowała niska w nich (nieznacznie powyżej dwóch) średnia liczba osób. Rozpiętość poziomu wydatków na mieszkanie w ujęciu wojewódzkim wynosiła 90,1 zł, od 160,9 zł per capita miesięcznie w podkarpackim do 289,1 zł w mazowieckim, przewyższającym najniższy poziom wojewódzki o 80%. Zróżnicowanie ich udziałów wynosiło od 17% w województwie podkarpackim do 22,2% w warmińsko-mazurskim. W ujęciu bezwzględnym poziom tych wydatków determinują: charakter własności mieszkań, powszechność instalacji w nich i racjonalność korzystania z mediów, a także wielkość zasiedlających ich gospodarstw domowych i ich zamożność. Jak w sytuacji zaistniałej w Wielki chaos. roku 1990 mienie państwowe W myśl art. 7 ust. 1 pkt 7 ustawy o zostało przekazane gminom – samorządzie terytorialnym, gminy w co to spowodowało? ramach zadań własnych miały gospodarować komunalnym zasobem mieszkaniowym i 19/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jak poprawić jakość i komfort życia mieszkańców wielkiej płyty? zaspokajać zbiorowe potrzeby wspólnot samorządowych w tym zakresie. Zasób komunalny przekazano w stanie takim w jakim był. Tworzyły do stare, zniszczone budynki oraz tzw. nowe budownictwo z wielkiej płyty. W połowie 1994 r. pojawiły się: ustawa z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali oraz ustawa z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych. Pierwsza umożliwiła sprzedaż gminnych lokali mieszkalnych, zaś druga – ustalenie czynszu przez gminy. Gmina nadal była zobowiązana do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych członków wspólnoty samorządowej. Gminnym zasobem mieszkaniowym praktycznie gospodarują spółki gminne na mocy odpowiednich umów zawartych z gminą. Spółki są całkowicie zależne od przepisów, co nie sprzyja tworzeniu racjonalnych zasad gospodarowania zasobem mieszkaniowym przez gminę. Oczywiście, konsekwencje złych wyników spółki ponoszą jej władze, wymieniane po wyborach. Jest oczywiste, że zasobem mieszkaniowym należy gospodarować racjonalnie. Czy to możliwe? Zaryzykuje stwierdzenie, że nie. np. docieplać elewacje. Nikt nie ma wątpliwości, że wielkopłytowe obiekty z lat 60-70 ubiegłego wieku starzeją się i systematycznie pogarsza się ich stan techniczny. Sprawa dotyczy głównie stanu technicznego ścian osłonowych oraz zastosowanego systemu szpilek i wieszaków wykorzystywanych w technologii wielkopłytowej, ale nie tylko. Podczas procesu produkcji prefabrykatów betonowych powszechnie np. były przypadki stosowania 20/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 nieodpowiednich cementów, zanieczyszczonych iłami i zapiaszczonych kruszyw. Schodzące z taśmy prefabrykaty na skutek nieprzestrzegania wymogów technologicznych częstokroć nie dochowywały stabilności wymiarów. Dewastacjom wielkiej płyty sprzyjały też katastrofalne zaniedbanie w eksploatacji budynków i ewidentne zaniedbania przy przeprowadzaniu kontroli okresowych budynków. Jednym słowem, spodziewany efekt uzyskuje się po zrealizowaniu odpowiednich prac stabilizujących pierwotną konstrukcję, którą tworzy trójwarstwowy układ nachodzących na siebie systemów płyt fakturowych (zewnętrznych płyt wykonanych z betonu zbrojonego), ocieplenia opartego o styropian lub wełnę mineralną oraz wielkich płyt z prefabrykowanego betonu zbrojonego stanowiących warstwę nośną. Prace budowlane powinna poprzedzać ekspertyza stanu technicznego elewacji (wszechstronna ocena i określenie zakresu robót naprawczych), którą winni wykonać rzeczoznawcy kierujący się kryteriami uczciwości i rzetelności, ale bez naciągania kontrolnych obliczonych na doraźne korzyści ekonomiczne dla określonych podmiotów prawnych. Warto pamiętać, że termomodernizację budynku pozwala na: podwyższenie standardu technicznego i obniżenie kosztów eksploatacji i konserwacji budynku, podwyższenie jego standardu użytkowego – uzyskanie lepszego mikroklimatu dla całego obiektu, osiągnięcie jego większych 21/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy konieczne są izolacje stropów, piwnic i fundamentów? walorów estetycznych uzyskanie w jego eksploatacji efektu zmniejszenia emisji szkodliwych substancji do środowiska (np. co2), co wynika zer zmniejszania zapotrzebowania na ciepło, podwyższanie wartości rynkowej budynku, polepszenie ogólnego postrzegania infrastruktury technicznej budynku przez użytkowników, co przekłada się na większą ich dbałość o mienie. Bardzo ważne. Hydroizolacje dzielimy na: izolację poziomą ścian i ław fundamentowych, izolację pionową ścian przechodzącą w izolację cokołu, izolację poziomą podłóg w piwnicach. Bezwzględnie muszą one być ze sobą szczelnie połączone. Nie można jednak uznać, że sokoro sam materiał jest szczelny, to w konkretnym przypadku będzie odpowiedni do wykonywania szczelnej hydroizolacji. Nie warto też – to przede wszystkim – na nim oszczędzać. Jest to problem widoczny zwłaszcza w nowym budownictwie. Warstwy jak najtańszej hydroizolacji, cienkie i niedostosowane do potrzeb danego obiektu w konkretnym miejscu, błyskawicznie, często jeszcze nawet przed zakończeniem okresu gwarancyjnego albo tu po nim, przestają pełnić swoje funkcje i nieszczęście gotowe. Warto zatem podejść do sprawy odpowiedzialnie i myśleć o tym długofalowo. Jeżeli mamy do czynienia z budynkiem o nieogrzewanych piwnicach, to w stropie nad nimi musi 22/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy we wspólnocie mieszkaniowej należy remontować garaże będące własnością prywatną? być bardzo dobra izolacja termiczna, dzięki czemu unikniemy chłodzenia pomieszczeń usytuowanych wyżej. Niewystarczające ocieplenie tego stropu powoduje straty ciepła i zwiększone koszty ogrzewania, a ponadto przyczynia się do dyskomfortu w postaci zimnej podłogi. Coraz częściej także oszczędności w kosztach eksploatacji poszukuje się w stropach nad piwnicami. Efekty ich termomodernizacji, czyli zmniejszające się straty ciepła, można zauważyć stosunkowo szybko. W ciągu ostatnich lat wymogi techniczne stawiane przegrodzie poziomej, jaka jest strop nad piwnicą, zmieniły się. Wymagania izolacyjności cieplnej przegród budynku najpierw wiązano przede wszystkimi z kwestiami fizyki budowli, czyli w pierwszym rzędzie – z ochroną przed występowaniem kondensacji pary wodnej na wewnętrznej powierzchni obudowy. Izolowanie cieplne stropu nad piwnicami najczęściej wykonuje się od strony pomieszczeń piwnicznych, przez przyklejenie lub podwieszenie płyt izolacyjnych. Warstwę izolacyjną albo można pozostawić nieosłoniętą albo ją osłonić: folią, tapetą, tynkiem – co poprawi efekt wizualny całości. Dobrym pomysłem może się również okazać wykonanie ocieplenia metodą natrysku materiału izolacyjnego. Warto to rozwiązanie polecić zwłaszcza do tych miejsc, gdzie trudno jest się inaczej dostać, niezależnie od układu licznych instalacji. Właściciele garaży pokrywają koszty remontu swoich garaży, ale remont części wspólnych nieruchomości (w tym garaży) dotyczy wszystkich mieszkańców – właścicieli w % własności. 23/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Oczywiście, właściciele lokali pokrywają wyłącznie koszty remontu swoich lokali oraz współfinansują remont nieruchomości wspólnej. Wspólnota w kosztach remontu lokali właścicieli nie partycypuje, ale jeśli garaże są przynależne do poszczególnych lokali lub są postawione na działce wspólnoty to koszty remontu dachów tych garaży należą do kosztów zarządu nieruchomością wspólna i obciążają wszystkich właścicieli lokali proporcjonalnie do posiadanych przez nich udziałów. Zauważyć należy, że taka sytuacja może mieć miejsce w dwóch przypadkach. Po pierwsze, garaż jest pomieszczeniem przynależnym do lokalu. Wówczas właściciel tego lokalu ma stosunkowo duży udział w nieruchomości wspólnej. Wspólnota musi partycypować w kosztach remontu dachu jego garażu, ale za to, z racji dużego udziału, on ponosi znaczne koszty związane z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Po drugie zaś, garaż stanowi odrębny budynek, ale stoi na działce wspólnoty i z tego względu jego właściciel jest członkiem wspólnoty i musi partycypować w kosztach utrzymania budynku, choć z niego nie korzysta. Tytułem rekompensaty właściciela lokali znajdujących się w budynku muszą współfinansować remont dachu garażu, co wynika wprost z zapisów ustawowych. 24/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Pytanie Czy fiskus wypłaci oprocentowanie od pieniędzy pobranych z powodu niekonstytucyjnego przepisu o nieujawnionych dochodach? Spółka zawarła umowę licencyjną na zakup oprogramowania i naliczyła amortyzację od ego zakupu. Czy mogła tak zrobić? Czy to prawda, że ma być uporządkowany koszyk świadczeń zdrowotnych za darmo? Odpowiedź Fiskus nie wypłaci oprocentowania od pieniędzy pobranych na podstawie niekonstytucyjnego przepisu o nieujawnionych źródłach dochodu, chyba że sam zwlekałby ze zwrotem niezależnie pobranego podatku. NSA utrzymał właśnie w mocy wyrok WSA w Białymstoku odmawiający prawa do odsetek. Tym samym przesądzono, że należą się one wyłącznie tym podatnikom, którzy nie dostali zwrotu podatku w ciągu 30 dni od daty wydania decyzji stwierdzającej nadpłatę lub określającej jej wysokość. Te jednak mogą być naliczane dopiero od dnia złożenia wniosku o zwrot nadpłaty, a nie za cały okres jej istnienia (art. 28 § 3 pkt 3 lit a ordynacji podatkowej). Przed uwzględnieniem w ewidencji środków trwałych tak zrobić nie wolno. Tak. Koszyk jest dziurawy i w fatalnym stanie – stwierdza wiceminister zdrowia Krzysztof Łanda, który postawił sobie za cel przejrzenie procedur w ciągu półtora woku. - W dużym skrócie chodzi o to, żeby pozostawić technologie o udowodnionej skuteczności i pozbyć się tych świadczeń, które są mało skuteczne – wyjaśnia Katarzyna Jagodzińska-Kalinowska, rzecznik Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, dodaje, że teraz finansowanych jest sporo interwencji budzących wątpliwości. Ile kosztuje leczenie Polaków? Wybrane wydatki oddziałów NFZ w 2016 r. (mld zł) 3. 1,1 – świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze w opiece długoterminowej 4. 1,7 – leczenie 25/82 Podstawa prawna S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy wolno zatrudniać pracownika po raz drugi na okres próbny? stomatologiczne 5. 1,8 – ratownictwo medyczne 6. 2,1 rehabilitacja lecznicza 7. 2,2 opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień 8. 5,5 ambulatoryjna opieka specjalistyczna 9. 7,6 refundacja w aptekach (m.in. leki, wyroby medyczne) 10. 9,4 – podstawowa opieka zdrowotna 11. 29,9 – leczenie szpitalne (w tym leki) Nowelizacja Kodeksu pracy od 22.II pozwala na to. Zasady zatrudniania pracowników na okres próbny zmieniły się od 22 lutego wraz z wejściem w życie nowelizacji kodeksu pracy z 25 czerwca 2015 r. do tego czasu przepisy nie przewidywały, aby taka umowa z jednym pracownikiem mogła być zawarta więcej niż raz. Sąd Najwyższy dopuszczał taka możliwość wyjątkowo – gdy celem kolejnej umowy na okres próbny było sprawdzenie przydatności podwładnego do wykonywania pracy innego rodzaju (wyrok SN z 4 września 2013 r., sygn. Akt II PK 358/12, OSNAPiUS 2014/5/70). Pomocne orzecznictwo. Ustalenie, że strony zawarły umowę o pracę na okres próbny w celu obejścia przepisów prawa, powoduje nieważność postanowienia określającego rodzaj umowy. W konsekwencji umowę taką należy uważać za zawartą na czas nieokreślony, chyba że zgodnym zamiarem stron było zawarcie umowy terminowej. (Wyrok SN z 26 sierpnia 1999 r., sygn. akt I PKN 215/99 Zawarcie przez strony umowy na okres próbny oznacza, że pracodawca i pracownik 26/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy firmy mogą zwracać pracownikom ryczałty za przejazdy lokalne własnym samochodem? zdecydowali, iż chcą poznać warunki wykonywania określonej pracy, a także wzajemne prawa i obowiązki z tym związane. Wypowiedzenie umowy o pracę na okres próbny natychmiast po jej zawarciu, bez możliwości podjęcia pracy zaoferowanej tą umową, jest nadużyciem prawa do rozwiązania w tym trybie umowy zawartej na okres próbny, tak z uwagi na sprzeczność z jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem, którym który z pewnością nie jest rozwiązanie umowy, której wykonywanie pracodawca uniemożliwił pracownikowi, jak i z zasadami współżycia społecznego. (Teza 1 wyroku SN z 16 grudnia 2014 r., sygn. akt I PK 125/14. Dopuszczalne jest zawarcie między tymi samymi stronami kolejnej umowy o pracę na okres próbny na innym stanowisku pracy (przy pracach różnych rodzajów). (Wyrok SN z 4 września 2013 r., sygn. akt II PK 358/12. Do tej pory była inna interpretacja – czy jest to przychód dla pracownika. Wyrok TK z 8.VII.2014 ma zastosowanie do imprez integracyjnych. Nie ma oficjalnego stanowiska Ministerstwa Finansów co do zmiany interpretacji dotyczącej ryczałtów za jazdy lokalne – usłyszeliśmy, telefonując po numer KIP. 27/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Pytanie Czym różni się ochrona pracownika działającego na podstawie powołania od pracownika będącego zatrudnionym na podstawie umów o pracę? Odpowiedź Nie korzysta z ochrony trwałości stosunku pracy. Zgodnie z przepisami kodeksu pracy pracownik zatrudniony na podstawie powołania nie korzysta na równi z pracownikami pozostającymi w stosunkach pracy na podstawie umów o pracę z ochrony trwałości stosunku pracy polegającej na ograniczeniu swobody rozwiązania stosunku pracy przez pracodawcę w przypadkach określonych w kodeksie pracy lub przepisach szczególnych. Odwołanie z wyższego stanowiska w służbie cywilnej jest więc możliwe zarówno w czasie usprawiedliwionej nieobecności w pracy pracownika (np. w czasie urlopu macierzyńskiego lub w okresie niezdolności do pracy), jak i w stosunku do pracownicy w ciąży lub pracownika w wieku przedemerytalnym. Odwołanie następuje bez podania przyczyny. Podać przykłady odwołania Od kiedy wypowiedzenie. dyrektora (prezesa) w służbie Pracownik zatrudniony na wyższym cywilnej w Gminie. stanowisku w służbie cywilnej przebywał na zwolnieniu lekarskim od 11 do 25 kwietnia 2016 r. 15 kwietnia odebrał przesyłkę poleconą, w której znajdowało się pismo informujące o odwołaniu ze stanowiska. Pismo nie wskazywało daty, a jaka ma nastąpić odwołanie. W tej sytuacji odwołanie nastąpi z chwilą, kiedy pracownik zapoznał się z oświadczeniem woli pracodawcy, tj. 15 kwietnia 2016 r. Bieg okresu wypowiedzenia rozpocznie się natomiast po zakończeniu usprawiedliwionej nieobecności w pracy. Czy odwołanie musi być Tak. dokonane w formie pisemnej? Odwołanie powinno być dokonane w formie pisemnej. Brak formy pisemnej nie powoduje bezskuteczności odwołania. W przypadku odwołania z przyczyn 28/82 Podstawa prawna S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Kto kogo odwołuje (bez obowiązku świadczenia pracy)? określonych w art. 52 lub art. 53 k.p. brak formy pisemnej uzasadnia roszczenie pracownika o odszkodowanie na podstawie art. 56 i 58 w związku z art. 69 k.p. Organ powołujący może odwołać powołanego na konkretne stanowisko pracownika w każdym czasie i bez podania przyczyny, a odwołanie jest równoznaczne z wypowiedzeniem umowy o pracę (art. 70 § 1 i 2 k.p.). Jeżeli jednak odwołanie nastąpiło w okresie usprawiedliwionej nieobecności w pracy, bieg wypowiedzenia rozpoczyna się po upływie tego okresu (art. 72 § 2 k.p.). Jednak akt odwołania, tak jak każde oświadczenie woli składane drugiej osobie, staje się skuteczne w momencie dotarcia do tej osoby w sposób, który umożliwia jej skuteczne zapoznanie się z jego treścią (art. 70 § 1¹ w zw. Z art. 69 k.p. w zw. Z art. 30 § 3 k.p. i art. 61 k.c. w zw. Z art. 300 k.p.). Kto kogo odwołuje? Odwołania z wyższego stanowiska w służbie cywilnej dokonuje odpowiednio w stosunku do: 12. dyrektora generalnego urzędu – właściwy minister, kierownik urzędu centralnego, szef Kancelarii Prezesa Rady Ministrów lub wojewoda, 13. kierującego komórką organizacyjną i zastępcy kierującego komórką organizacyjną – dyrektor generalny urzędu, a w urzędach, w których nie tworzy się stanowiska dyrektora generalnego urzędu – kierownik tego urzędu, 14. wojewódzkiego lekarza weterynarii i jego zastępcy – główny lekarz weterynarii w porozumieniu z właściwym 29/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 wojewodą, 15. kierującego komórką organizacyjną w Biurze Nasiennictwa Leśnego i jego zastępcy – dyrektor Biura Nasiennictwa Leśnego. Kiedy może być wydana Dla danego terenu może zostać decyzja o warunkach wydana decyzja o warunkach zabudowy? zabudowy, jeżeli co najmniej jedna działka sąsiednia, dostępna z tej samej drogi publicznej, będzie zabudowana w sposób pozwalający na określenie wymagań nowej zabudowy w zakresie kontynuacji funkcji, parametrów, cech, wskaźników kształtowania zabudowy oraz zagospodarowania terenu, w tym gabarytów i formy architektonicznej obiektów budowlanych, linii zabudowy oraz intensywności wykorzystania terenu. Od tego, jak zostanie przeprowadzona analiza urbanistyczna, zależeć będzie często możliwość konkretnej zabudowy nieruchomości. Dlatego poprawne przeprowadzenie analizy będzie warunkować w sposób istotny ocenę prawidłowości całej decyzji o warunkach zabudowy. Co warunkuje ocenę Od właściwie przeprowadzonej prawidłowości całej decyzji o analizy urbanistycznej. Chodzi o warunkach zabudowy zgodnie argumenty wysuwane przez z art. 61 ust. 11 pkt 1 ustawy o inwestorów. planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym dla danego terenu? Co reguluje zasada dobrego Wyrok WSA w Krakowie 10.VI.2015. sąsiedztwa w gospodarce Dostosowanie do cech zabudowy w nieruchomościami? danym terenie. Czy zmieniły się zasady Tak. Obecnie odpowiedzialność odpowiedzialności zarządu za członków zarządu spółek zobowiązania firmy? kapitałowych uzależniona jest od złożenia wniosku o upadłości, lecz także od wszczęcia postępowania restrukturyzacyjnego (gdy opóźnienie w wykonywaniu zobowiązań przekracza 3 miesiące). 30/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jakie zmiany proponuje 9 zmian proponowanych rządowi rządowi strona samorządowa? przez stronę samorządową. Rozważenie możliwości zmian w zakresie meldowania dziecka. Zasadna wydaje się zmiana formularza, zaznaczałoby się na nim tylko adres, pod którym powinno być zameldowane dziecko – ojca lub matki, a ten automatycznie przeklejałby się z rejestru PESEL – zmniejszyłoby to liczbę pomyłek. W formularzu „zapewnienie” należy zlikwidować wyszukiwarkę dotyczącą rodziców, ponieważ zgodnie z wytycznymi dane rodziców należy wypełnić zgodnie z aktem urodzenia osoby zawierającej małżeństwo, a nie zgodnie z danymi rodziców zawartymi w rejestrze PESEL. Zlikwidowanie wyszukiwarek danych dotyczących rodziców powinno pozwolić na przeklejanie wszystkich danych osoby zawierającej małżeństwo z jej aktu urodzenia, również danych rodziców. Dotychczas korzystanie dotyczącej danych osoby zawierającej małżeństwo pozwala na przerzucenie tylko danych tej osoby bez przerzucania danych rodziców, dane te trzeba wpisywać ręcznie, co generuje błędy. Umożliwienie seryjnego druku odpisów. Przy administracyjnej zmianie nazwiska i nazwiska rodowego małżonka w akcie małżeństwa – wprowadzenie możliwości zmiany nazwiska, z którym zmieniający nazwisko podchodził do ślubu. Obecnie wzmianka tematyczna o naniesieniu zmiany nazwiska i nazwiska rodowego nie powoduje zmiany rubryki nazwisko, z którym małżonek podchodził do ślubu. Dotyczy 31/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 zwłaszcza zmiany nazwiska ośmieszającego. Przy akceptacji aktu możliwość wykorzystania klawisza Enter przy przechodzeniu do kolejnego etapu. Prowadzenie bieżącej aktualizacji podstaw prawnych we wszystkich wzorcach (np. tekst jednolity ustawy o opłacie skarbowej wszedł w życie 11 czerwca 2015 r., a w systemie ciągle mamy ustawę z 2014 r., poz. 1628). Umożliwienie wyszukania aktu zgonu NN w BUSC. Umożliwienie jednoczesnej pracy na dwóch oknach (np.BUSC i PESEL) co byłoby przydatne (skróciłoby to czas na poszukiwanie numeru PESEL). Umożliwienie korekty przypisów lub/i wzmianek oddanych do projektu aktu, bez konieczności ich usuwania i ponownego dodawania. Jak ma wyglądać identyfikacja Postęp technologiczny powoduje, że obszarów ryzyka korupcji, lub w firmach wciąż przybywa obszarów nadużyć? narażonych na podobne działania. Przedsiębiorca powinien podjąć zatem kroki mające na celu odpowiednie zabezpieczenie przed wystąpieniem korupcji i innych możliwości naruszania jego interesów. Zakres działań w każdym przypadku zależeć może od struktury firmy oraz specyfiki prowadzonej działalności. Ocenić trzeba to przez pryzmat danej jednostki. Korupcja i nadużycia w firmie mogą ujawniać się w różnorodnej postaci. Korupcja niejedno ma imię. Nieuczciwy może być członek zarządu, księgowy, kierownik i szeregowy pracownik, dostawca towarów lub usług. Nielegalne działania, w zależności od pełnionej funkcji i powierzonych czynności, w 32/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 skrajnych przypadkach mogą polegać na prowadzeniu działalności konkurencyjnej, ujawnianiu informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa. Nie można zapominać o rażących przypadkach przyjęcia korzyści majątkowych w zamian za podjęcie korzystnych decyzji lub podjęcie (zaniechanie) określonych działań. Przedsiębiorca, który dąży do rozwoju biznesu, często inwestuje w swoich ludzi, powierzając coraz szersze kompetencje i rezygnując z kontroli nad wszystkim – przede wszystkim z braku czasu i możliwości zajmowania się wszystkimi tematami – wyposaża załogę w narzędzia, które, niestety, mogą być potencjalnie niebezpieczne. Dodatkowo nie ulega wątpliwości, że załoga często z racji pełnionych funkcji ma dostęp do informacji poufnych przedsiębiorstwa, know-how czy bazy klientów. Ryzyka nie da się całkowicie wyeliminować, ale nie ulega wątpliwości, że każdy właściciel firmy powinien być świadomy istniejących zagrożeń i w miarę możliwości przeciwdziałać im przez wprowadzenie odpowiedniej strategii przeciwdziałania praktykom naruszającym jego interesy. Zabezpieczyć bazy. W przeszłości częste były kradzieże bazy klientów czy innych danych wrażliwych przedsiębiorcy w celu ich wykorzystania we własnej działalności. Obecnie coraz częściej sądy słusznie uznają, że dane te nie stanowią tajemnicy przedsiębiorcy i jako takie nie podlegają ochronie prawnokarnej. Tym bardziej istotne jest zawarcie odpowiednich umów gwarantujących bezpieczeństwo takich informacji. Ustawa z 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz. U. Z 2003 r. nr 153, poz. 1503 ze zm.) penalizuje niektóre z takich 33/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 zachowań (np. art. 23 dotyczy ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa, a art. 24 kopiowania produktów). Wszczęcie postępowania karnego w tym zakresie wymaga jednak wniosku pokrzywdzonego (nie następuje z urzędu). Handlowcy pod specjalnym nadzorem. W grupie ryzyka częściej wskazuje się firmy handlowe i usługowe. W tych grupach nie można oczywiście wykluczyć ryzyka kradzieży, ale dla przedsiębiorcy często bardziej dotkliwe są inne formy nieuczciwego działania. Ciągle bardzo częste są przypadki wykorzystywania służbowych środków do własnej działalności – zarówno w godzinach, jak i poza godzinami pracy (dotyczy to narzędzi, oprogramowania, służbowego auta). Przedsiębiorca świadczący usługi wyjazdowe, przede wszystkim serwisu, powinien analizować spadki zamówień, kontrolować wykorzystywanie służbowych narzędzi, a nawet zużycie w trakcie serwisu części, które nie odpowiadają charakterowi zafakturowanej naprawy. W takich przypadkach nie można wykluczyć, że firma padnie ofiarą oszustwa (art. 286 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny; Dz. U. Nr 88 poz. 553 ze zm.). Menadżerowie też pod lupą. Praktyka wskazuje, że właściciele firm nie powinni lekceważyć zagrożenia ze strony osób na wyższych stanowiskach, w tym kierowniczych i zarządczych. To właśnie one mają najpełniejszą wiedzę o działalności przedsiębiorstwa i mogą ją wykorzystywać. Firma powinna zabezpieczyć się na czas trwania współpracy z danym menedżerem oraz na przyszłość. Form nadużyć w praktyce obserwuje 34/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Podać projekt umowy o zachowanie poufności. się wiele. Znamy przypadki, w których członkowie zarządu zakładali własne spółki, które następnie wystawiały faktury za fikcyjne usługi świadczone na rzecz firmy, w której zarządzie działali. Praktyka taka jest możliwa, jeżeli w spółce zawiodą procedury kontroli obiegu faktur. Wątpliwości właścicieli powinna wzbudzać zwłaszcza nietypowa (zwykle skrócona) procedura akceptacji otrzymywanych faktur. Powyższe działanie może być oczywiście uznane za przestępstwo nadużycia zaufania (art. 296 kodeksu karnego). Działania mające na celu ochronę przed korupcją w firmie można umownie podzielić na działania prawne i faktyczne. Wśród działań prawnych należy wymienić przede wszystkim: Zawarcie z pracownikami mającymi dostęp do informacji poufnych umów o zachowaniu poufności (wbrew powszechnym opiniom zawarcie w regulaminie pracy czy umowie o pracę informacji o poufności informacji nie gwarantuje dostatecznej ochrony), Zawarcie z pracownikami mającymi dostęp do szczególnie ważnych informacji umowy o zakazie konkurencji, jak również umów z zakazem pozyskiwania klientów (dobrą praktyką jest wprowadzenie odpowiednich kar, a także zdefiniowanie w samej umowie katalogu klientów, z którymi pracownik nie może się kontaktować/współpracować) Stosowanie – w granicach prawa – odpowiedniego 35/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 monitoringu pracowników w tym m.in. wizualnego, monitoringu wiadomości email, telefonów i samochodów służbowych. W Polsce – w przeciwieństwie do innych krajów, w tym np. USA – często marginalizowane jest znaczenie działań faktycznych, do których należeć mogą m.in.: Wdrażanie polityk etycznego postępowania, czasem nazywanych także zasadami odpowiedzialności społecznej – to popularne w międzynarodowych korporacjach deklaracje postępowania przedsiębiorcy, a także lista wytycznych, jakich firma oczekuje od swoich współpracowników (dostawców, kontrahentów, pracowników); Wprowadzenie odpowiednich narzędzi do zgłaszania nieprawidłowości – whistleblowing (co w Polsce często błędnie kojarzone jest z donosicielstwem i ma zdecydowanie pejoratywne znaczenie) – chodzi o uruchomienie w firmie procedury raportowania nieuczciwych lub nielegalnych zdarzeń. Tak zwany whistleblower (ang. człowiek dmuchający w gwizdek) to w krajach anglosaskich demaskator, który nagłaśnia nieodpowiednia praktykę. Wraz z wejściem zagranicznych korporacji coraz częściej pojęcie to pojawia się także w Polsce; Wzmacnianie w pracownikach zasad poszanowania interesów 36/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 pracodawcy i innych pracowników (w szczególności w Japonii wzmacnia się u pracownika poczucie, że jest odpowiedzialny za firmę, a jej rozwój leży również w jego interesie); Przeprowadzanie akcji edukacyjno-informacyjnych (warsztaty praktyczne, szkolenia, kampanie informacyjne); Konsekwentne i szybkie reagowanie na wszelkie informacje o nieprawidłowościach w firmie. Podstawowe działania w walce z korupcją w firmie. Prawne w relacji z pracownikami: Umowy o zachowaniu poufności Umowy o zakazie Konkurencji Monitoring Pozaprawne: Polityki etyczne Whistleblowing Inne Prawne w relacji z kontrahentami (B2B) Gwarancje umowne negocjowane przy rozpoczęciu współpracy. Umowa o zachowaniu poufności. Należy ją rozważyć jako jeden z podstawowych instrumentów walki z niekontrolowanym przepływem informacji w firmie. Stosuje się ja w stosunkach z pracownikami, ale i innymi podmiotami współpracującymi. Przedsiębiorcy, którzy w ramach swojej działalności prowadzą innowacyjne rozwiązania techniczne, mogą być szczególnie narażeni na ujawnienie tajemnic przez pracowników osobom niepowołanym, w szczególności podmiotom 37/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 działającym w tej samej branży. Trzeba mieć na uwadze, że zainteresowana ich pozyskaniem może być nie tylko konkurencja. Lecz także dostawcy lub odbiorcy usług i towarów, którzy – uzyskując te informacje – mogą dążyć do wynegocjowania lepszych warunków współpracy (zazwyczaj niższej ceny). Nie ulega przy tym wątpliwości, że informacje poufne przedsiębiorcy mają szczególne znaczenie dla pozycji firmy na rynku. Co w umowie. Za informacje poufne należy uznać wszelkie informacje nieujawnione do wiadomości publicznej, w tym m.in.: techniczne, finansowe (również m.in. o wynagrodzeniach i cenach), dotyczące rozwiązań racjonalizatorskich, szeroko rozumianych informacji handlowych (właściwe rynki itp.), partnerów czy stosowanych procesów technologicznych. W praktyce warto, by takie postanowienie było maksymalnie szerokie. Dobrą regułą jest wskazanie, że wszystkie informacje przekazywane w trakcie współpracy mają charakter poufny (bez odrębnego oznaczenia ich jako informacje poufne). Często jest to istotny element negocjacji umowy, gdy jedna ze stron świadoma odpowiedzialności za naruszenie reguł poufności dąży do tego, by maksymalnie ograniczyć zakres informacji uważanych za poufne. Z kim warto zawrzeć umowę o W niektórych firmach wskazane jest zakazie konkurencji? zawarcie umowy o zakazie konkurencji nie tylko z pracownikami, lecz także z dystrybutorami, dealerami, agentami. Odpowiednia umowa będzie podstawą do dochodzenia roszczeń na drodze sądowej. Dla ochrony interesów przedsiębiorcy niewątpliwie mają również znaczenie umowy o zakazie konkurencji, które 38/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Co z anonimami i systemem zgłaszania naruszeń prawa? Co robić gdy sygnały płyną z zewnątrz firmy? Kto może być wykluczony z kolejnych przetargów? standardowo zawiera się z pracownikami na kluczowych stanowiskach. Umowy takie mogą obowiązywać zarówno w okresie zatrudnienia pracownika, jak i po ustaniu stosunku pracy. Co więcej, można je stosować również w relacjach z dystrybutorami i dealerami, a także agentami. Tu decydująca jest praktyka na danym rynku. Nie ignorować anonimów. Zagwarantować bezpieczeństwo zgłaszającemu problem z zewnątrz. Jedynie przedsiębiorcy, którzy dopuścili się zawinionego i poważnego naruszenia obowiązków zawodowych, muszą być eliminowani z postępowań o zamówienia publiczne. Zapłata kar umownych przy realizacji wcześniejszych zleceń nie stanowi wystarczającej ku temu przesłanki. Art. 24 ust. 2a ustawy. 39/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Pytanie Czy wspólnota mieszkaniowa ma prawo zaciągnąć kredyt na wykonanie remontu, lub przeprowadzenie termomodernizacji? Czy wolno zmieniać uchwały wspólnoty mieszkaniowej po jej podjęciu? Czy właściciel lokali we wspólnocie mogą przenieść na zarząd samodzielne podejmowanie czynności przekraczających zwykły zarząd? Odpowiedź Tak, mimo że niektórzy właściciele to kwestionują. Podstawa prawna Tak. Sąd Okręgowy w Olsztynie uchylił uchwałę, która cofała uprzednio udzieloną zgodę. Sąd uwzględnił powództwo, wskazując, że uchwały wspólnot mieszkaniowych, stanowiące podstawę nabycia przez ich członków konkretnych praw, nie mogą być dowolnie zmieniane ani uchylane, gdyż jest to niezgodne z zasadą ochrony praw nabytych. Przypomniał też, że uchwały od chwili ich podjęcia wiążą wszystkich właścicieli lokali i są natychmiast wykonalne. Członkowie pozwanej wspólnoty, mając pełną świadomość treści uchwały, w tym zakresu planowanych robót, świadomie i dobrowolnie, w zdecydowanej większości zagłosowali za jej przyjęciem. Powodowie zatem uzyskali zgodę wspólnoty na planowane prace remontowe w zakresie nieruchomości wspólnej. W tej sytuacji w ocenie sądu pierwszej instancji podjęcie uchwały cofającej zgodę istotnie narusza uzasadniony interes powodów, ponieważ niweluje w całości dane powodom uprawnienie, bez uwzględnienia tego, że zostało ono im przyznane pod warunkiem i że warunek ten nadal nie został przez powodów spełniony, co w wystarczającym stopniu chroni interesy wspólnoty. Zgodnie z treścią art. 22 ust. 1 i 2 Wyrok Sądu Okręgowego w UWL, czynności zwykłego zarządu Poznaniu z 26.XI.2015 zarząd podejmuje samodzielnie. Do podjęcia przez zarząd czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu potrzebna jest uchwała właścicieli lokali, wyrażająca zgodę na jej dokonanie oraz udzielająca 40/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy większościowy właściciel lokali we wspólnocie może wprowadzić własne zasady zarządzania? zarządowi pełnomocnictwa do zawierania umów stanowiących czynności przekraczające zakres zwykłego zarządu w formie prawem przewidzianej. W przekonaniu sądu przede wszystkim podjęcie przedmiotowej uchwały nastąpiło w okolicznościach niedających możliwości zweryfikowania faktycznego zakresu prac, które mają być wykonane, oraz ceny, jaka faktycznie ma zostać uiszczona. Tak. Jeżeli ktoś już ugruntuje swoją pozycję we wspólnocie jako reprezentanta części właścicieli i ci z nich, których reprezentuje, dysponują większością udziałów, to ktoś taki może doprowadzić do ustanowienia siebie jako zarządcy oraz do wprowadzenia do małej wspólnoty mieszkaniowej takich zasad zarządzania, jakie panują w dużych wspólnotach mieszkaniowych, ewentualnie odpowiednio zmodyfikowanych do potrzeb danej wspólnoty. Taka możliwość daje art. 18 ustawy o własności lokali. Zgodnie z nim właściciele lokali w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego mogą powierzyć zarząd, a nawet określić sposób zarządu nieruchomością wspólną. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2009 r., sygn. III CZP 60/09, zasada ta ma zastosowanie również do małych wspólnot mieszkaniowych. Możliwe jest zatem w małej wspólnocie wprowadzenie zasad zarządzania obowiązujących w dużej wspólnocie, w tym instytucji zarządu, zasad podejmowania i zaskarżania uchwał itd. Możliwe jest też zmodyfikowanie tych zasad tak, aby były bardziej dostosowane do realiów danej wspólnoty. Do zmiany sposobu zarządu konieczne jest jednak 41/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy można zastosować do małych wspólnot tę samą filozofię zarządzania jak dużymi? zachowanie formy aktu notarialnego i jednomyślność właścicieli. Wykorzystując standardowy sposób podejmowania decyzji przy braku jednomyślności w imieniu właścicieli dysponujących udziałami wynoszącymi co najmniej połowę, można zawsze zwrócić się w tej sprawie do sądu z prośbą o rozstrzygnięcie. Nawet jeżeli ktoś w małej wspólnocie mieszkaniowej nie działa w imieniu właścicieli dysponujących co najmniej połową udziałów, to może doprowadzić – jeżeli będzie taka potrzeba – do tego, by sąd powołał do jako zarządcę przymusowego. Każdy ze współwłaścicieli może bowiem wystąpić do sądu o wyznaczenie zarządcy. Nie można, chyba że będzie taka uchwała właścicieli. Istnienie funduszu remontowego wymaga jednomyślności zarówno co do jego powołania, jak i co do wysokości zaliczek oraz jego trwania przez wiele lat. Zupełnie niezrozumiałą łatwowiernością byłoby myślenie, że w małej wspólnocie mieszkaniowej tę jednomyślność [przez wiele lat da się utrzymać. Zgodnie z zasadami kodeksu cywilnego, w małej wspólnocie mieszkaniowej remonty przeprowadza się poprzez doraźne wpłaty właścicieli lub przy wykorzystaniu środków części z nich, którzy później dochodzą spłaty od pozostałych. Zatem, zamiast próbować wprowadzać instytucję funduszu remontowego, która zupełnie nie przystaje do małej wspólnoty, trzeba swoje myślenie co do sposobu przeprowadzania i finansowania remontów dostosować do tych zasad. Na przykład w celu przeforsowania przeprowadzenia remontu zarządca powinien umieć pomóc tym 42/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 właścicielom, którzy nie mają wystarczających środków własnych na pokrycie swojej części kosztów remontu, w znalezieniu korzystnych możliwości kredytowania. Zarządca powinien więc mieć rozeznanie rynkowe w możliwościach uzyskania pożyczek czy kredytów i wiedzę w tym zakresie przekazywać właścicielom. W przypadku dużych wspólnot mieszkaniowych zarządca w praktyce nie musi liczyć się ze zdaniem pojedynczych właścicieli. Może nawet nie znać ich osobiście i się z częścią z nich nigdy nie spotkać, co nie przeszkadza mu to w sprawnym zarządzaniu wspólnotą. Skupienie się tylko na administrowaniu nią jest dość charakterystycznym nastawieniem większości zarządców do wykonywania zawodu. Takie nawyki w przypadku małych wspólnot mieszkaniowych skutkują szybką porażką. W ich przypadku zarządca musi totalnie przestawić swój sposób działania. Konieczna jest nie tylko znajomość osobista z wszystkimi właścicielami ale taż znajomość ich sposobu myślenia oraz umiejętność uzyskiwania porozumienia z każdym z nich indywidualnie. W małej wspólnocie mieszkaniowej głos każdego z właścicieli ma bowiem olbrzymią wagę. Jeżeli zarządca będzie tylko dobrym administratorem, a nie będzie miał umiejętności doprowadzania do porozumienia i godzenia różnych poglądów oraz prowadzenia negocjacji, to nie powinien brać się za zarządzanie takimi wspólnotami. Tu potrzebny jest człowiek otwarty, komunikatywny, znający się na ludziach, który w życiu zawodowym nie zraża się początkową niechęcią innych, a wyrzucony drzwiami – wraca oknem. Tylko ktoś taki ma możliwość 43/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy można zaciągnąć kredyt bankowy na termomodernizację? osiągnięcia sukcesu w tym segmencie tynku zarządzania. Tak, jeśli uzyskane efekty potwierdzają możliwość zaciągnięcia kredytu. Głównym celem funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych jest utrzymanie nieruchomości w należytym (dobrym) stanie. Jeżeli zatem stan budynku tego wymaga, wspólnota mieszkaniowa powinna wykonać remont, a jeżeli środki na funduszu remontowym nie wystarczają na jego pokrycie, to zaciągnięcie na ten cel kredytu bankowego ma uzasadnienie. Termomodernizacja budynku jest uzasadniona i celowa, gdyż prowadzi do zmniejszenia kosztów ogrzewania oraz zwiększa wartość lokali – wynika z wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu. Właściciela lokalu domagała się uchylenia uchwały w sprawie zaciągnięcia kredytu mieszkaniowego na remont i termomodernizację budynku. W uzasadnieniu żądania wskazała między innymi, że remont przeprowadzony z kredytu bankowego spłacanego przez 20 lat, co może okazać się ponad jej siły, skoro za 19 lat i trzy miesiące będzie już na emeryturze i będzie osiągać z tego tytułu dużo mniejsze uposażenie. Wspólnota mieszkaniowa podniosła, że przeprowadzenie remontu jest konieczne z uwagi na zły stan techniczny oraz konieczność zapewnienia bezpieczeństwa właścicielom. Nadto termomodernizacja miała przynieść oszczędności w zakresie zapotrzebowania na ciepło w wymiarze ok 20%. Sąd uznał, że powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie. Przypomniał, że głównym celem 44/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 funkcjonowania wspólnot mieszkaniowych jest wspólne utrzymanie nieruchomości w należytym (dobrym) stanie i przede wszystkim pod tym kątem winna być analizowana zgodność uchwały z zasadami prawidłowego zarządzania nieruchomością wspólną. Bezsporne jest, że budynki należące do wspólnoty wymagają remontu z uwagi na bardzo zły stan techniczny. Ponadto, gdyby docieplenie budynku zostało wykonane, to wszyscy członkowie wspólnoty ponosiliby niższe wydatki na ogrzewanie pomieszczeń. Jakie są skutki likwidacji MdM- Po 2018 roku przestanie u? funkcjonować. Dzięki MdM tylko do listopada 2015 roku podpisano przeszło 34000 umów kredytowych. Do BGK trafiło ponad 39000 wniosków, z czego ponad 25000 zaopiniowano pozytywnie. Na cele mieszkaniowe lub związane z budową domu wypłacono 582 mln zł. Od początku MdM miał funkcjonować w talach 2014-2018. skąd decyzja o rezygnacji z jego przedłużenia? Na przykład z powodu kłopotów z realizacja zobowiązań wobec kredytobiorców. W 2015 r. zarezerwowano ponad 371 mln zł z puli 730 mln zł przeznaczonych na 2016 rok. W rezultacie pieniędzy na dopłaty może zabraknąć już w II kwartale. Decydujące znaczenie miała tu również wrześniowa nowelizacja ustawy o pomocy państwa w nabyciu pierwszego mieszkania przez młodych ludzi. Dzięki niej nie tylko rozszerzono program na rynek wtórny, lecz także bardzo powiększono grono beneficjentów (np. o osoby bez zdolności kredytowej). Najbardziej zyskały rodziny wielodzietne. Rząd rezygnuje wprawdzie z MdM-u, 45/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 ale obiecuje Narodowy Program Budowy Mieszkań. Jego podstawowe założenia to mieszkania na wynajem oraz oszczędnościowe kasy budowlane. Ma on nakłonić Polaków do oszczędzania. Rząd zakłada, że już po trzech (góra – pięciu) latach na rynek zaczną wpływać stałe środki, które ułatwią rozwój budownictwa. Nowymi podmiotami w transakcjach staną się samorządy, które mają zająć się budową mieszkań z udziałem Skarbu Państwa. Póki co program jest opracowany przez rząd. Koniec MdM-u to poważna zmiana, ale rewolucji nie będzie. Do 30 września 2018 r. dopłaty będą udzielane zgodnie z planem. Czy SM będą budować lokale Jak długo nie będzie polityki na wynajem? mieszkaniowej, ograniczającej ten rynek do działalności deweloperów, nie będzie rynku mieszkaniowego – podczas konferencji w Związku Rewizyjnym Spółdzielni Mieszkaniowych RP powiedział Kazimierz Smoliński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa. W opinii wiceministra największym problemem jest brak mieszkań na wynajem po rozsądnych cenach. Większość społeczeństwa kupuje je, zadłużając się ponad miarę z powodu wysokich cen najmu. Dlatego też istnieje potrzeba zachęcania spółdzielni mieszkaniowych do budowy mieszkań z lokatorskim spółdzielczym prawem do lokalu. -Nie wykluczam przywrócenia lokatorskiego spółdzielczego prawa do lokalu bez możliwości przekształcenia we własność. Chcemy zapewnić mieszkania na wynajem osobom niezamożnym. Dlatego będziemy popierać taką formę prawną budownictwa spółdzielczego. Jesteśmy co prawda ograniczeni budżetem – w tym roku mamy jedynie do wykorzystania 46/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 fundusze w BGK w wysokości 450 mln złotych. Jesteśmy jednak zdeterminowani, by zrealizować program budowy tanich mieszkań na wynajem. Smoliński zapowiedział również wznowienie prac nad kodeksem urbanistyczno-budowlanym i reaktywowanie komisji kodyfikacyjnej. Zapewnił też, że zostanie utrzymana instytucja użytkowania wieczystego. Obecni na konferencji prezesi spółdzielni mieszkaniowych, podpisując się de facto pod programem budowy mieszkań na wynajem, zwrócili jednocześnie uwagę ministra Smolińskiego m.in. na problem nieuregulowanego prawa własności gruntów. Minister obiecał, że resort podejmie prace nad uregulowaniem praw własności gruntów, które szczególnie w Warszawie stanowią problem. Na czym polega ochrona Od 7 stycznia 2016 r. lokatorzy, mieszkańców nękanych przez których właściciele kamienic nękają i właścicieli kamienic? zmuszają do opuszczenia mieszkań, mogą liczyć na większą ochronę. Wchodzi bowiem w życie nowelizacja prawa karnego i budowlanego. Zawarto w niej rozwiązania, które mają lepiej chronić takie osoby. Po uchwaleniu nowelizacji mówiono, że stanowi ona reakcję na zachowania tych właścicieli nieruchomości, którzy – dążąc do przejęcia mieszkań – utrudniają lokatorom korzystanie z zajmowanych lokali. Dotychczas kary groziły tylko za oddziaływanie fizyczne, a nie za działania pośrednie. Wchodzące w życie zmiany w Kodeksie karnym wprowadzają karę za nowy typ przestępstwa: stosowanie wobec kogoś innej przemocy niż bezpośrednia w sposób uporczywy lub „istotnie utrudniający innej osobie korzystanie z 47/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Ile obecnie kosztuje utrzymanie mieszkania? zajmowanego lokalu mieszkalnego”. Będzie za to groziło do trzech lat więzienia. Do Prawa budowlanego dodano za to m.in. przepis, zgodnie z którym budynki powinny być w czasie użytkowania poddawane kontroli w przypadku zgłoszenia przez lokatorów dokonania „nieuzasadnionych względami technicznymi lub użytkowany ingerencji lub naruszeń”. W przypadku stwierdzenia takich naruszeń, których charakter uniemożliwia lub znacznie utrudnia użytkowanie w celach mieszkalnych, organ nadzoru budowlanego nakazuje przywrócenie stanu poprzedniego. Wykroczeniem od 7 stycznia będzie również nieprzeprowadzenie kontroli obiektu przez jego właściciela lub zarządcę, choć wcześniej zgłoszono, że w obiekcie dokonano nieuzasadnionej ingerencji lub naruszenia. Dynamika zmian była ponad dwa razy mniejsza niż rok wcześniej. W 2015 roku zdrożały m.in.: usługi kanalizacyjne (2,8%), woda (2,4%), energia cieplna (1,9%), energia elektryczna (1,6%), wywóz śmieci (1,5%) i czynsze najmu (1,4%). mniej trzeba za to płacić za gaz (2,6%), AGD (1,95) i opał (1,7%). korzystając z najświeższych danych, można oszacować, że dziś na utrzymanie mieszkania czteroosobowa rodzina wydaje 870,4 zł. Wynik ten w perspektywie miesiąca nie zmienił się, a w ciągu roku wzrósł nieznacznie, bo o 3,5 zł miesięcznie. Optymizm powinien jednak studzić fakt, że w dłuższej perspektywie koszt utrzymania nieruchomości przeważnie rośnie znacznie szybciej niż inflacja. Na przykład przez ostatnie pięć lat rachunki związane z mieszkaniem rosły dwa razy szybciej niż ogólny poziom cen. 48/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jak oceniamy istniejący system gospodarki nieruchomościami? Cały system do poprawki. Problemy, z którymi borykają się zarządcy nieruchomości i administratorzy, a problemów tych jest bez liku, wynikają przede wszystkim z braku zapisów w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Zawód zarządcy został zdegradowany i zdeprecjonowany. I to w fatalnym momencie, gdy na rynku zarządców rozpoczęła się znacząca zmiana pokoleniowa. Ubywa doświadczonych (wchodzi obcy kapitał na wschodzie i na zachodzie), wykwalifikowanych fachowców, ludzi świadomych wielkiej odpowiedzialności za stan obiektów, o niekiedy wielomilionowej wartości, za bezpieczeństwo ich mieszkańców i użytkowników. Przybywa zaś młodych ludzi (stanowią już 30% ogółu zarządców), którzy w zdecydowanej większości nie mają pojęcia, za co się biorą. Żadnej edukacji zawodowej od nich się nie wymaga, a więc się nie uczą. Na kursy, seminaria, szkolenia organizowane przez naszą Federację, stowarzyszenia w niej skupione, Ogólnopolską Izbę Gospodarki Nieruchomościami nie przychodzą. Już tylko cztery uczelnie prowadzą studia podyplomowe z tego zakresu pozostałe zlikwidowały te kierunki, bo popyt spadł dramatycznie – zgłasza się na nie coraz mniej chętnych. Nauką bardziej zainteresowani są bardziej praktycy, którzy wiedzą, że zmianie się prawo, że pojawia się coraz więcej nowych materiałów i technologii stosowanych w budownictwie, w remontach, i w tym nowym świecie trzeba się umieć poruszać. Nic dziwnego, że dochodzi do wymuszonych remontów w przypadku domów niedawno wzniesionych oraz do katastrof w obiektach dopiero co 49/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 wyremontowanych, czego przykładem jest sytuacja w Łodzi. Słyszy się, że bardzo niska cena za usługi zarządzania prowadzi do myślenia: będę zarządcą nieruchomości gminnej czy wspólnoty mieszkaniowej a jak będą wpadki, to rezygnuję. Po co mam prowadzić dokumentację, wykonywać przeglądy, skoro nadzór budowlany nie może wykryć moich nieprawidłowości, bo jest nieliczny, a wielu fachowców wyjechało świadczyć usługi za granicą? Gminy powinny świecić przykładem, jak należy troszczyć się o stan nieruchomości, o jakość zarządzania. Tymczasem obserwujemy, że gminne zasoby w całej Polsce są zarządzane przez ludzi, których największą kwalifikacją są „układy” z gminą, co się ceni zwłaszcza na terenach dotkniętych bezrobociem, gdzie o pracę trudno. Gminy – i nie tylko one – psuja rynek zatrudniając zarządców, którym płacą 1 grosz za m2, podczas gdy średnie wynagrodzenie to 50-60 groszy za metr. Można sobie wyobrazić poziom zarządzania za taka cenę, chyba że dotyczy to wielkich budynków mieszkalnych, np. z wielkiej płyty, gdzie tą metodą można bez problemów przy 100 lokalach uzyskać 10 zł z budynku miesięcznie. Gminy nie są też życzliwe wspólnotom i zarządcom dążącym do poprawy stanu technicznego obiektów. Znam przypadek, że wspólnota, w której przeważają ludzie starsi o skromnych dochodach, zgromadziła pieniądze na wymianę dachu płaskiego – którego nie sposób było uszczelnić, przez co budynek uległ zawilgoceniu – na spadzisty, opracowano projekt i zarządca wystąpił do gminy o pozwolenia na przebudowę dachu. Gmina wydanie zezwolenia 50/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 uzależniła od wnoszenia opłaty za … powietrze znajdujące się pod okapem spadzistego dachu, ponieważ znajdował się on w odległości 70 cm od linii obrysu nieruchomości. Tego mieszkańcy udźwignąć finansowo już nie mogli. Więc dom będzie niszczał … Ten przypadek został opisany w miesięczniku „Administrator” w 2014 r. Domy idą w ruinę także wówczas, gdy wspólnota skąpi pieniędzy na dokonanie niezbędnych remontów, nawet wówczas, gdy – po okresowym przeglądzie – we wnioskach pokontrolnych został zapisany taki obowiązek. W takich sytuacjach zarządcy niekiedy decydują się na rozwiązanie umowy z zarządem wspólnoty, gdyż boja się odpowiedzialności karnej w przypadku nieszczęścia. Przecież to oni są odpowiedzialni za bezpieczeństwo ludzi i mienia w danym obiekcie. Bywają również kłopoty z samymi przeglądami. Grupa fachowców uprawnionych do ich dokonywania zmniejsza się, a najlepsi pracują za granicą. Nowi zarządcy lekceważą zaś obowiązek organizowania przeglądów. W rezultacie rośnie liczba nieruchomości, w których przeglądy okresowe nie są przeprowadzane albo ich jakość pozostawia dużo do życzenia. Istnieje też cała gama problemów dotyczących podatków od nieruchomości. Ich wysokość powinna być zróżnicowana w zależności od celu, któremu mają służyć. Trudno np. zrozumieć, dlaczego pracownicze ogrody działkowe są zwolnione od podatków na rzecz gmin, a ogródki przydomowe, które znajdują się wewnątrz osiedli, są nimi obłożone. I to niekiedy niemałymi kwotami. Przecież cele społeczne, którym 51/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 służą oba rodzaje ogrodów, są takie same. Z tych przydomowych codziennie korzystają osoby starsze i matki z małymi dziećmi. Zaś w ogródkach działkowych coraz częściej jest prowadzona działalność gospodarcza i są przekraczane normy zabudowy. W wielu ustawach mamy dziwne paradoksy. Np.: dlaczego wspólnota musi płacić za wycięcie drzewa, które zostało znacznie uszkodzone przez uderzenie pioruna, wichurę czy z innych przyczyn losowych i już nie służy urodzie krajobrazu, a raczej do szpeci, a także przestało być – jako część terenów zielonych – płucami miasta. Problemów, jak widać, nie brakuje. I coraz trudniej je rozwiązywać, gdy sam zawód zarządcy nieruchomości nie jest regulowany żadnymi przepisami prawa. Z tego względu myślimy o wpisanie definicji zarządzania do ustawy o gospodarce nieruchomościami. Bez tej definicji trudno będzie sobie poradzić na coraz trudniejszym rynku. Od dłuższego czasu usiłowaliśmy nakłonić jeszcze poprzedni rząd do nowelizacji o gospodarce nieruchomościami, a której – po deregulacji – zniknęły definicje czym jest zarządzanie nieruchomościami oraz czym jest zawód zarządcy. Zniknęły także przepisy dotyczące wymagań kwalifikacyjnych zarządcy. Rząd był głuchy na nasze motywacje. 20 stycznia br. z inicjatywy pięciu organizacji – Polskiej Federacji Zarządców Nieruchomości, Polskiej Federacji Stowarzyszeń Zawodów Nieruchomościowych, Polskiej Federacji Organizacji Zarządców, Administratorów i Właścicieli Nieruchomości, Ogólnopolskiej Izby Gospodarki Nieruchomościami i Krajowego Związku Pracodawców Gospodarki Nieruchomościami, 52/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Co blokuje dobre dla lokatorów uchwały zarządców? odbyły się rozmowy z wiceministrem resortu infrastruktury i budownictwa, Kazimierzem Smolińskim, na temat przywrócenia tych przepisów. Spotkaliśmy się ze zrozumieniem i minister Smoliński zapewnił, że będziemy wspólnie pracować nad nowelizacją ustawy. Mam więc nadzieję, że rynek nieruchomości zostanie ucywilizowany, a organizacje zrzeszające zarządców staną się jego gospodarzami, tak jak to się dzieje za naszą zachodnia granicą, zwłaszcza w Niemczech, Wielkiej Brytanii czy USA. Często są to pełnomocnicy Gmin. Czekaja na wyroki sądu. Zarządcy odnoszą wrażenie, jakby pełnomocnicy byli „stroną”. Nie czuja się współgospodarzami nieruchomości, gotowymi wspólnie rozwiązywać jej problemy i dbać o dobro wszystkich ludzi mieszkających pod jednym dachem. Jeśli we wspólnocie przeważa własność gminy, a projekty uchwał są po myśli pełnomocnika, podpisuje się pod nimi bez zastrzeżeń. Jeśli zaś przewagę mają właściciele prywatni, a z treści uchwały wynika konieczność działań wymagających od gminy pomocy lub zmiany stanowiska w konkretnych dotyczących budynku sprawach, pełnomocnicy pod uchwałą bardzo często się nie podpisują i zaskarżają ja do sądu. Jest to typowa gra na zwłokę, bo przecież z góry wiadomo, że sprawę przegrają – tak się dzieje w ponad 90% przypadków. Wyjątek stanowią ułomności prawne uchwały. Skutki są szkodliwe zarówno dla właścicieli lokali, jak i dla lokatorów zamieszkujących budynek, bo dopóki wyroku sądu nie będzie – a na to trzeba poczekać wiele miesięcy lub nawet lat – uchwała nie może wejść w życie. Blokuje się w ten sposób podjęcie koniecznych, niekiedy – 53/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Do kogo zwrócić się o poradę w zakresie podejmowania działań na rynku nieruchomości? pilnych, czynności, na czym cierpią wszyscy mieszkańcy, także zajmujący lokale należące do gminy. Podnosi to koszty utrzymania nieruchomości, gdyż zarząd wspólnoty, przygotowując się do rozprawy w sądzie, musi poświęcić tej kwestii wiele cennego czasu (tak swojego, jak administratora) oraz zatrudniać prawnika biegłego w tego typu sprawach. Jeśli przyjmiemy, że pełnomocnik gminy nie ma złej woli i nie opóźnia celowo wejścia w życie uchwały, pozostaje sądzić, że do pełnienia tej funkcji kierowane są osoby bez dostatecznych kwalifikacji, gdyż m.in. nie dostrzegają bezcelowości i szkodliwości wchodzenia na drogę sądową. Pyta Pani o problemy zarządców nieruchomości. Słowo „problem” jest przez nas nadużywane. To, czym zajmują się na co dzień zarządcy, to sprawy zawodowe do załatwienia. Fakt, że mogą być proste lub bardziej złożone, ale taka jest specyfika pracy w tym zawodzie. Nikt nie powiedział, że będzie łatwo. Trzeba reagować na bieżąco i być aktywnym. Praca zarządcy nieruchomości odbywa się na żywym organizmie nieruchomości. Przede wszystkim musimy zadbać o jej użytkowników, ich bezpieczeństwo i wygodę. Budynki, ich jak najlepsze funkcjonowanie, sprawność systemów, instalacji i urządzeń to kolejne zadania do ciągłej realizacji. Tym zajmujemy się zarówno w nieruchomościach mieszkaniowych, jak i w pozostałych, m.in. biurowych, handlowo-usługowych czy produkcyjnych. Szlifujemy też współpracę z podmiotami instytucjonalnymi, jak np. gminy. To oczywiste, że w gminach również pracują profesjonaliści. Jest im jednak trudniej z uwagi na mniejszą elastyczność podejmowania decyzji i działań, ale taka jest 54/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy modernizować stare zasoby mieszkaniowe? specyfika podmiotów z obszaru finansów publicznych. Jeżeli zdajemy sobie sprawę z tej „odmienności” wobec rynku prywatnego, możemy podejmować próby dostosowania sposobu i metod zarządzania nieruchomościami, np. tam, np. gmina jest współwłaścicielem. Przykładem mogą tu być wspólnoty mieszkaniowe. Gminy niechętnie decydują się na kredytowanie inwestycji w nieruchomościach wspólnych, bo to zwiększa ich poziom zadłużenia, czasami już nadwyrężony dotychczasowymi akcjami kredytowymi. Podobnie dzieje się przy „wysokozaliczkowych” funduszach remontowych. Jednak planowane przez zarządców działań remontowych czy inwestycyjnych z odpowiednim wyprzedzeniem i wcześniejsze przygotowanie gminy do wydatków może przyczynić się do powodzenia naszych planów. Gminy zazwyczaj są dobrymi płatnikami. Środki finansowe z funduszy UE na rewitalizację zasobów gminnych w najbliższych latach zmuszą do bliskiej współpracy zarządców nieruchomości gminnych i prywatnych. Zawsze tam, gdzie jest współpraca, jest i sukces. Gminy niechętnie kredytują inwestycje w budynkach wspólnot. Tak. Dokładność realizacji a potrzeba modernizacji budynków wielopłytowych. „(...) Czy dokładność realizacji i stan techniczny uzasadnia potrzebę przebudowy budynków z wielkiej płyty? Autorki (…) często spotykają się z takim pytaniem ze strony inwestorów, zarządców, osób zajmujących się pośrednictwem czy wyceną nieruchomości. Substancja mieszkaniowa tej technologii stanowiła 50% zabudowy 55/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Kto musi uczestniczyć w tworzeniu funduszu remontowego zasobów mieszkaniowych w budynku SM? Kiedy następuje rozliczenie kosztów budowy lokalu? Czy SM może żądać uzupełnienia wkładu mieszkaniowego w trakcie budowy? kraju, a problemy z nią związane były i narastają, stąd połączenie wyników badań z czasów realizacji i ostatnich badań technicznych i ankietowych pozwoliło na nowo spojrzeć na zasadność modernizacji tego rodzaju zasobów mieszkaniowych”. Dotyczy wszystkich członków spółdzielni posiadających prawo do lokalu w SM. Art. 4 ust. 4¹ ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych na zarząd spółdzielni nakłada jedynie obowiązek prowadzenia odrębnie dla każdej nieruchomości ewidencję i rozliczenie przychodów i kosztów oraz ewidencję wpływów i wydatków funduszu remontowego. Ewidencja wpływów i wydatków funduszu remontowego na poszczególne nieruchomości powinna uwzględniać wszystkie wpływy i wydatki funduszu remontowego tych nieruchomości. Zwróćmy jednak uwagę, że ewidencjonowanie środków nie jest równoznaczne z ich wydatkowaniem. Wyraźnie to wynika z wyroku Trybunału Konstytucyjnego, do którego przepis ten został zaskarżony w związku z błędną jego interpretacją, utożsamiającą ewidencjonowanie z wydatkowaniem. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 15 lipca 2009 r. (sygn. akt K 64/07) stwierdził, że przepis ten nie odnosi się do zasad wydatkowania środków na remonty nieruchomości będących w zasobie spółdzielni mieszkaniowej. Dotyczy on bowiem jedynie sposobu ewidencjonowania, to jest sporządzenia wykazu wpływów i wydatków. Zmiany. Art. 10 ust. 3 w ciągu 6-ciu miesięcy oddanie budynku do użytkowania. Zgodnie z art. 10 ust. 3 komentowanego przepisu, rozliczenie kosztów budowy lokalu następuje w ciągu sześciu miesięcy od dnia 56/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 oddania budynku do użytkowania. W tym miejscu wskazuje się, że przepisy ustawy – Prawo budowlane nie określają, kiedy następuje „oddanie budynku do użytkowania”. Posługują się bowiem jedynie takimi określaniami, jak „przystąpienie do użytkowania obiektu budowlanego” czy też „uzyskanie pozwolenia na użytkowanie” takiego obiektu. Jak podkreśla się natomiast w doktrynie, termin sześciu miesięcy ma charakter wyłącznie instrukcyjny, więc jego niezachowanie przez spółdzielnię nie powoduje dla niej żadnych ujemnych następstw prawnych. Na zakończenie wspomnieć można jedynie, że wcześniej obowiązujący przepis art. 10 ust. 4 USM zawierał klauzulę waloryzacyjną, która służyć miała ochronie interesów majątkowych spółdzielni oraz zachowaniu zasady częściowego pokrywania przez członka, na rzecz którego spółdzielnia ustanawiała lokatorskie prawo do lokalu, kosztów zadania inwestycyjnego. Zgodnie bowiem z omawianym rozwiązaniem, jeżeli między datą wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszalnego a datą ustanowienia nowego prawa do tego lokalu w sposób istotny zmieniła się wartość rynkowa lokalu, członek zawierający umowę o ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do tego lokalu wnosił wkład mieszkaniowy zwaloryzowany według wartości rynkowej lokalu. Duża zmiana wartości rynkowej lokalu musiała przy tym mieć charakter obiektywny i nie mogła wynikać jedynie z rozbieżności w wycenie lokalu wyprowadzonej z porównywania – przynajmniej dwóch – opinii biegłych rzeczoznawców. Jakie cechy charakteru Winien być dobrym mediatorem. powinien posiadać zarządca? W przypadku dużych wspólnot 57/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy do wspólnoty można wprowadzić zasady stosowane w dużej wspólnocie? mieszkaniowych zarządca w praktyce nie musi liczyć się ze zdaniem pojedynczych właścicieli. Może nawet nie znać ich osobiście i się z częścią z nich nigdy nie spotkać, co nie przeszkadza mu to w sprawnym zarządzaniu wspólnotą. Skupienie się tylko na administrowaniu nią jest dość charakterystycznym nastawieniem większości zarządców do wykonywania zawodu. Takie nawyki w przypadku małych wspólnot mieszkaniowych skutkują szybką porażką. W ich przypadku zarządca musi totalnie przestawić swój sposób działania. Konieczna jest nie tylko znajomość osobista z wszystkimi właścicielami ale taż znajomość ich sposobu myślenia oraz umiejętność uzyskiwania porozumienia z każdym z nich indywidualnie. W małej wspólnocie mieszkaniowej głos każdego z właścicieli ma bowiem olbrzymią wagę. Jeżeli zarządca będzie tylko dobrym administratorem, a nie będzie miał umiejętności doprowadzania do porozumienia i godzenia różnych poglądów oraz prowadzenia negocjacji, to nie powinien brać się za zarządzanie takimi wspólnotami. Tu potrzebny jest człowiek otwarty, komunikatywny, znający się na ludziach, który w życiu zawodowym nie zraża się początkową niechęcią innych, a wyrzucony drzwiami – wraca oknem. Tylko ktoś taki ma możliwość osiągnięcia sukcesu w tym segmencie tynku zarządzania. Tak. Zależy od umiejętności przekazywania przez zarządcę. Jeżeli ktoś już ugruntuje swoją pozycję we wspólnocie jako reprezentanta części właścicieli i ci z nich, których reprezentuje, dysponują większością udziałów, to ktoś taki może doprowadzić do ustanowienia siebie jako zarządcy oraz do 58/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 wprowadzenia do małej wspólnoty mieszkaniowej takich zasad zarządzania, jakie panują w dużych wspólnotach mieszkaniowych, ewentualnie odpowiednio zmodyfikowanych do potrzeb danej wspólnoty. Taka możliwość daje art. 18 ustawy o własności lokali. Zgodnie z nim właściciele lokali w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego mogą powierzyć zarząd, a nawet określić sposób zarządu nieruchomością wspólną. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 7 października 2009 r., sygn. III CZP 60/09, zasada ta ma zastosowanie również do małych wspólnot mieszkaniowych. Możliwe jest zatem w małej wspólnocie wprowadzenie zasad zarządzania obowiązujących w dużej wspólnocie, w tym instytucji zarządu, zasad podejmowania i zaskarżania uchwał itd. Możliwe jest też zmodyfikowanie tych zasad tak, aby były bardziej dostosowane do realiów danej wspólnoty. Do zmiany sposobu zarządu konieczne jest jednak zachowanie formy aktu notarialnego i jednomyślność właścicieli. Wykorzystując standardowy sposób podejmowania decyzji przy braku jednomyślności w imieniu właścicieli dysponujących udziałami wynoszącymi co najmniej połowę, można zawsze zwrócić się w tej sprawie do sądu z prośbą o rozstrzygnięcie. Nawet jeżeli ktoś w małej wspólnocie mieszkaniowej nie działa w imieniu właścicieli dysponujących co najmniej połową udziałów, to może doprowadzić – jeżeli będzie taka potrzeba – do tego, by sąd powołał do jako zarządcę przymusowego. Każdy ze współwłaścicieli może bowiem wystąpić do sądu o wyznaczenie 59/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 zarządcy. Czy mogę odpowiadać za to, Nie. że ktoś podszył się pod moje Wykazanie, że rachunek bankowy dane osobowe (założył konto, został założony przy użyciu danych wziął kredyt)? osobowych , to w takim przypadku za mało, by pociągnąć go do odpowiedzialności karnej za udział w procederze wyłudzania pieniędzy. Aby było to możliwe, konieczne jest udowodnienie, że działał on wspólnie i w porozumieniu ze sprawcą oszustwa lub przynajmniej pomagał mu, np. udostępniając swoje konto w celu przyjmowania nielegalnie uzyskanych środków. Przypadki, w których dane osobowe lub nawet skradzione albo utracone w różnych okolicznościach dowody osobiste są wykorzystywane do celów przestępczych, nie należą dzisiaj do rzadkości. Osoby, których tożsamości w ten sposób użyto, mogą dowodzić swojej niewinności na różne sposoby. Jeśli nie zawarły umowy z bankiem, powinny zakwestionować autentyczność podpisu złożonego na umowie lub fakt zawarcia jej za pośrednictwem internetu (w przypadku umów zawieranych drogą elektroniczną). Jeżeli podpis w rzeczywistości został podrobiony, powinna potwierdzić to ekspertyza powołanego przez śledczych biegłego z zakresu pisma. W innych przypadkach można spróbować sprawdzić, do kogo należał numer IP komputera użytego przy zawarciu umowy przez internet i wykorzystywanego następnie do logowań na konto. Pieniądze uzyskane wskutek oszustwa są najczęściej od razu wypłacane w bankomatach lub przelewane na inne rachunki. Można więc też sprawdzić monitoring z zainstalowanych w nich kamerach lub dane posiadaczy kont wykorzystywanych w procederze. Jeżeli policja nie jest w stanie w jakikolwiek sposób powiązać 60/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 właściciela danych osobowych z przestępczymi działaniami, powinna umorzyć dochodzenie w zakresie jego sprawstwa. Czy policja będzie ścigać złodzieja tożsamości? W internecie znajduje się strona, za pomocą której ktoś podszywa się pod moje przedszkole. Znajdują się na niej nie tylko wprowadzające w błąd informacje, ale i numer konta, na który można wpłacać opłaty rezerwacyjne. Czy powinnam zgłosić sprawę na policję? Tak. Taki przypadek może zostać uznany za przestępstwo kradzieży tożsamości określone w art. 190a § 2 kodeksu karnego. Dopuszcza się go każdy, kto podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek lub inne jej dane osobowe w celu wyrządzenia jej szkody majątkowej lub osobistej. Ściganie tego rodzaju przestępstw ma przede wszystkim na celu zapobieganie przypadkom przywłaszczenia cudzej tożsamości w internecie. Często spotykanym przypadkiem jest założenie fałszywego profilu na portalu społecznościowym i zamieszczenie na nim zdjęć lub treści mających na celu zdyskredytowanie danej osoby w jej otoczeniu. Złodzieje tożsamości potrafią też zamieszczać fikcyjne anonse, podając autentyczne dane osobowe i telefon ofiary tylko po to, by inni nękali ją niemoralnymi propozycjami. Za karalną kradzież tożsamości może być też uznane podszywanie się pod cudzą firmę. Może to być sposób na zniszczenie wiarygodności niewygodnego konkurenta lub czerpanie zysków kosztem jego renomy. W każdym z tego rodzaju przypadku warto niezwłocznie zgłosić sprawę na policję, im szybciej przeprowadzi ona dochodzenie, tym większe szanse na ustalenie sprawcy czynu. 61/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy wolno wysyłać skany akt za pośrednictwem e-maila? Co oznacza nieodpłatne świadczenie na rzecz pracownika i czy jest to przychód pracownika? Urzędy, które przesyłają stronie postępowania administracyjnego dokumenty z akt za pośrednictwem e-maila – ryzykują. Nie można przesyłać akt sprawy na podany przez stronę adres poczty elektronicznej nawet wtedy, gdy kierowane do organu żądanie zostało poświadczone podpisem elektronicznym. W takich sytuacjach urzędnicy powinni się negatywnie odnosić do kierowanych do nich wniosków. A takie wnioski obecnie często trafiają do urzędów. Chociaż od prawie dwóch lat obowiązują przepisy pozwalające organowi na wyrażenie zgody na pełny dostęp do akt postępowania w formie elektronicznej, to dostęp ten można umożliwić dopiero po weryfikacji, czy ubiegający się o ten wgląd podmiot jest stroną danego postępowania, oraz jedynie poprzez system teleinformacyjny organu. Kiedy bowiem rejestracja w systemie następuje na podstawie podpisu elektronicznego lub profilu zaufanego ePUAP – możliwa jest identyfikacja wnioskodawcy. Natomiast gdy wniosek składany jest za pośrednictwem e-maila, nie ma pewności, czy o udostępnienie dokumentacji nie zwraca się ktoś podszywający się pod stronę postępowania. Nie ma też pewności, czy wysyłka skanów akt sprawy zwykłem e-mailem nie zostanie przechwycona przez nieuprawnione podmioty, np. hakerów. Z powodu niejednolitości stanowisk sądowych dotyczących kwestii „nieodpłatnego świadczenia” zasadniczego znaczenia nabrał wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 8 lipca 2014 r., sygn. akt K 7/13 (Dz. U. Z 2014 r., poz. 947), w którym TK dokonał wykładni art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, wskazując, jakie kryteria decydują o zakwalifikowaniu 62/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 nieodpłatnego świadczenia jako przychodu pracownika z tytułu stosunku pracy. TK potwierdził, że za przychód pracownika mogą być uznane takie świadczenia, które: 16. zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie), 17. zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść, 18. przyniosły wymierną korzyść (również w postaci zaoszczędzenia wydatku) przypisaną indywidualnemu pracownikowi (korzyść ta nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). Co wskazuje dyskusja o Rząd chce zaostrzyć przepisy ustawy finansach publicznych – czy o finansach publicznych z 27 sierpnia dać więcej luzu, czy 2009 r. (t.j. Dz. U. Z 2013 r. poz. 885 wprowadzić ograniczenia? ze zm., dalej: u.f.p.) - samorządowcy chcą je poluzować. Takie informacje pojawiły się niedawno w mediach. Jedni dla poparcia swoich tez wyciągają przykład kilku zachodniopomorskich gmin zadłużających się bez umiaru w parabankach, inni zwracają uwagę na przypadek Nowego Warpna, któremu duże dochody, jakie miasto miało w poprzednich latach, obecnie w ogóle uniemożliwiają inwestowanie. Co pokazuje art. 243 ustawy o Na przykładzie JST Nowe Warpno – finansach publicznych? jest zły, zbyt sztywny. Co myślą samorządowcy o Skarbnik Gminy Włoszczowa zaciąganiu długów JST nie powinny zadłużać się w (Włoszczowa, Kłodzko, parabankach. Dług samorządu jest Terespol,)? długiem publicznym. Powinien być monitorowany i kontrolowany. Powinny również obowiązywać reguły ograniczające nadmierne 63/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 zadłużenie się pod hasłem „lepiej nie inwestować lub poczekać aniżeli przeinwestować i utracić płynność finansową”. Co do wskazania z art. 243 u.f.p. należałoby ograniczyć wpływ na wzór okresu „poprzedzającego” rok bazowy, t.j. 3 lata, a brać pod uwagę przyszłą perspektywę. Wójt Gminy Kłodzko Jestem konserwatystą. Zatem opowiadam się za utrzymaniem tego systemu, który już jest. Ona pozwala indywidualnie spojrzeć na poszczególne samorządy. Wydaje mi się, że jeszcze większym dla nas udogodnieniem mogłyby być zapisy bardziej uelastyczniające czy łagodzące zasady zadłużania w kontekście wykorzystania środków pochodzących z Unii Europejskiej. Przygotowujemy już projekty, ale nie do końca wiemy, kiedy ostatecznie mielibyśmy okazję konsumować środki unijne. Nie wszystkie nabory są już poogłaszane, a terminy znane. Wójt Gminy Terespol. Potrzebujemy więcej zaufania, żebyśmy mogli sięgnąć po pieniądze unijne. Zwłaszcza przy większych projektach, przy których aby dostać środki musimy się zadłużyć. Nasze pożyczki i kredyty są na inwestycje. A ograniczenie możliwości zadłużania się na rozwój jest już problematyczne. Sądzę, że z długiem daleko się nie zajedzie, ale zamykanie drogi do niego to też nie jest rozwiązanie. Zdecydowanie większa liczba samorządów jest rezolutna. Przykłady niegospodarności, o których słyszymy, to pojedyncze przypadki i nie są żadnym uzasadnieniem przy rozmowach o konieczności ograniczania się z debetem. My, gminni samorządowcy, oczekujemy, by poprawiła się sytuacja tych najbiedniejszych, by odzyskali oni 64/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jakie zmiany sugerują duże miasta? zdolności rozwojowe i możliwości kredytowania się. Warszawa: zwiększenie liczby realizowanych przez JST inwestycji (dofinansowywanych przez UE) poprzez obniżenie progu wyłączeń unijnych, stosowanego w limicie zadłużenia (obecnie 60%) przez złagodzenie ograniczeń nałożonych na JST, wynikających z art. 243 u.f.p. Wyeliminowanie terminów, od których obowiązują zapisy art. 243 ust. 3a u.f.p. Wprowadzenie takiej zmiany spowodowałoby, że zasada dotycząca wyłączeń byłaby spójna dla wszystkich projektów, bez ich dzielenia na te podpisane przed 2013 r. i po 1 stycznia 2013 r. eliminacje podwójnego naliczania odsetek – polegać to może na obniżeniu wydatków bieżących po prawej stronie wzoru, a odsetki od zaciągniętych: (I) kredytów, (II) pożyczek i (III) wyemitowanych obligacji. Nadwyżka operacyjna, której poziom wyznacza poziom obsługi długu (spłatę rat kapitałowych oraz odsetek) jest obecnie zaniżona o ponoszone koszty odsetkowe umożliwienie dokonania restrukturyzacji (np. poprzez kredyt konsolidacyjny) dowolnej kwoty zadłużenia, dokonania spłaty w przypadku posiadania przez JST nadwyżki budżetowej lub wolnych środków z lat ubiegłych objęcie wyłączeniami z limitu zadłużeniowego prefinansowania projektów o dużym znaczeniu dla gospodarki państwa przed 65/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 podpisaniem umowy o dofinansowanie z UE – powinno ro zapobiec odkładaniu przez część FST realizacji projektów inwestycyjnych wpisanych na listę indykatywną (sporządzoną przez ministra właściwego dla rozwoju kraju, zawierającą projekty, dla których będą składane wnioski o dofinansowanie z budżetu UE) poszerzenie katalogu sytuacji, w których JST mogą korzystać z finansowania dłużnego. Obecnie obowiązujący zapis art.89 ust. 1 u.f.p., określający na co JST mogą zaciągać kredyty i pożyczki, nie pozwala na korzystanie z finansowania dłużnego jednostkom, które nie wykazują deficytu. Jest to dla tych jednostek krzywdzące w sytuacji gdy pojawia się możliwość pozyskania finansowania dłużnego na preferencyjnych warunkach. Każdy samorząd powinien mieć możliwość skorzystania z takich środków, pod warunkiem, że koszty odsetkowe będą niższe od uzyskanej korzyści z przyznanych preferencyjnych warunków. Gdańsk: Wzór z art. 243 winien zostać zmieniony poprzez wyłączenie z prawej strony wzoru odsetek od kredytów, pożyczek i papierów wartościowych, co pomniejszy wydatki bieżące. Wydatki te jednocześnie są składnikiem „” znajdującym się po lewej stronie wzoru. Do rozważenia pozostaje wydłużenie okresu obliczania średniej z 3 do 5 lub 7 lat oraz zmiany podstawy do obliczenia średniej z 66/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 dochodów ogółem na dochody bieżące. Możliwość zaciągnięcia kredytu konsolidacyjnego dla gminy dałaby możliwość zrestrukturyzowania drogiego zadłużenia i zrewidowania okresu zadłużenia. Uregulowanie współpracy z parabankami jest konieczne poprzez wskazanie wprost w przepisach, iż kredyty i pożyczki mogą być zaciągnięte tylko w instytucjach podlegających nadzorowi Komisji Nadzoru Finansowego. Kwestia poziomu zadłużenia gmin powinna być rozpatrywana indywidualnie. Samorządy przeznaczają środki z kredytu, czy emisji obligacji na finansowanie inwestycji czyli rozwój, co w efekcie tworzy nowe miejsca pracy, poprawia poziom życia mieszkańca. Szczecin: Konstrukcja wzoru z art. 243 utrudnia konsolidację i restrukturyzację zobowiązań samorządów. Wymaga to prawnego uregulowania z co najmniej dwóch powodów. Restrukturyzacja pozwala na skorzystanie z bardziej atrakcyjnych warunków finansowych w stosunku do obowiązujących w momencie pierwotnego zaciągania zobowiązania (oprocentowanie). Konsolidacja i restrukturyzacja są w niektórych sytuacjach rozwiązaniem, które umożliwia spełnienie norm wynikających z art. 243. 67/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Zaciąganie zobowiązań w parabankach stanowi naruszenie zasady bezpieczeństwa środków publicznych. Ze względu na występujące przypadki współpracy gmin z tymi instytucjami być może istnieje konieczność uregulowania tego problemu. Bydgoszcz: uelastycznienie reguł zadłużeniowych powinno iść z kierunku zmiany wzoru w art. 243 ustawy o finansach publicznych w zakresie wyłączenia z kwoty wydatków bieżących odsetek od zadłużenia (po prawej stronie). W chwili obecnej odsetki ujmowane są po lewej i prawej stronie. Powyższa zmiana skutkowałoby zwiększeniem dopuszczalnego wskaźnika spłaty zobowiązań, a tym samym umożliwiłoby spłatę wyższych kwot długu w danym roku, np. w sytuacji wypracowania nadwyżki budżetowej . Dotychczasowa konstrukcja wskaźnika uważana może być za błąd ustawodawcy w konstruowaniu wskaźnika. Konsolidacja kredytów lub też inne (korzystniejsze dla JST) ustalenie terminów kredytu nie powinny być traktowane jako spłata/zaciągnięcie kredytu ponieważ nie zwiększają zadłużenia. Znacząca jest wysokość spłaty zadłużenia samorządu, ponieważ uwarunkowana jest ona dopuszczalnym wskaźnikiem spłaty zobowiązań i nie może zostać przekroczona w 68/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 danym roku budżetowym. Często, w przypadku poprawy kondycji finansowej samorządu i dużej nadpłynności np. w wyniku sprzedaży majątku znacznej wartości, wzór z art. 243 uniemożliwia przedterminową spłatę znaczącej kwoty zadłużenia. Powinno się ograniczyć liczbę instrumentów finansowych do tzw. „nazwanych”, a w zamian pozwolić samorządom na finansowanie „naprawcze” z tych źródeł pod kontrolą IRO. Jakie główne zadania stoją W warunkach obowiązywania art. przed samorządami w 243 u.f.p., który prawdopodobnie w warunkach obowiązywania art. najbliższym czasie nie będzie 243 u.f.p.? zmieniony bądź uchylony, należy zwrócić uwagę na: prawidłowe ustalenie kwoty długu publicznego i indywidualnych wskaźników zadłużenia w celu spełnienia obowiązującego wymogu w zakresie zadłużenia i dopuszczalną, ewentualną restrukturyzację długu publicznego zgodnie z obowiązującymi przepisami w tym zakresie. Proponowane mechanizmy finansowania inwestycji, które w ostatnich latach znajdują coraz szersze zastosowanie wydają się być atrakcyjne, ponieważ nie mają wpływu na relacje z art. 243. Budzą jednak poważne zastrzeżenia co do zgodności z prawem. Ponadto podstawowe znaczenie ma ogólny poziom zadłużenia, który nie może doprowadzić do utraty zdolności płatniczej, a w dalszej konsekwencji nawet bankructwa danej JST. Wydaje się, że ten aspekt sprawy nie zawsze jest dostatecznie brany pod uwagę przez samorządy przy stosowaniu rozwiązań prowadzących 69/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Co z planowaniem dochodów ze sprzedaży majątku JST? Czy zdaniem Krajowej Izby Gospodarczej Gminy postępują nieetycznie w zakresie ustalania opłat za śmieci? do wzrostu zadłużenia. Optymistyczne założenia sprzedaży. Przy liczeniu dopuszczalnego wskaźnika spłaty zadłużenia pewne zastrzeżenia może budzić planowanie dochodów ze sprzedaży majątku JST. Choć dochody z tego źródła nie są regularne, to jednak plany niektórych jednostek okazują się mało realne, są ustalane zbyt optymistycznie. Wskazują na to dane wykazane w sprawozdaniach z wykonania budżetu za 2014 r. W niektórych jednostkach wykonanie wynosi np. 2-3% planu rocznego. Stosunkowo niskie wykonanie planu może wskazywać na próbę wykazania spełnienia wymogu z art. 243 u.f.p. W okresie uchwalania budżetu. Takie praktyki są krótkowzroczne, gdyż faktyczne wykonanie dochodów ze sprzedaży majątku będzie mieć wpływ na ustalenie dopuszczalnego wskaźnika w latach następnych i spowoduje problemy w kolejnym okresie. Zdarzają się też przypadki nieprawidłowego przenoszenia wydatków o charakterze bieżącym do wydatków majątkowych po to, aby polepszyć relację z art. 242 ustawy i powiększyć nadwyżkę operacyjną mającą decydujący wpływ na wysokość dopuszczalnego wskaźnika spłaty z art. 243 ustawy. Gminy postępują nieetycznie, rekompensując sobie kosztem przedsiębiorców niższe stawki odbioru odpadów od mieszkańców. To nierówne traktowanie, bo bywa, że mieszkańcy płacą 5 zł za jeden pojemnik, gdy firma za identyczny musi zapłacić aż 30 zł. To niesprawiedliwe i nieuzasadnione, bowiem biznesmeni powinni mieć prawo wyboru firmy, która odbierze ich odpady. Nie zgadzam się z argumentacją gmin, jakoby uchwały miały na celu lepsze śledzenie 70/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Czy właściciel nieruchomości może wyjść z systemu i zawrzeć umowę z przedsiębiorcą wybranym na własną rękę i jemu zlecić wywóz nieczystości i całość gospodarowania odpadami? Czy przedsiębiorstwo zajmujące się odpadami składają odpowiednie sprawozdania Gminie? Co mówi ustawa o ustalaniu opłaty za gospodarowanie odpadami? odpadów komunalnych z przemysłu. Przecież zgodnie z prawem firmy odbierające śmieci i tak muszą zaraportować urzędom, skąd je uzyskały i dokąd wywiozły. Największy problem z uchwałami mają większe firmy działające na terenie różnych gmin. Narzucone zasady różnią się często od siebie, co powoduje problem dla przedsiębiorcy z ustaleniem jednolitego zarządzania odpadami. Co gorsza, nawet jeśli koszty firmy w tym zakresie wzrastają kilkukrotnie, spółki znajdują się w bardzo trudnej sytuacji. Mogą bowiem jedynie domagać się uzasadnienia kwot zaproponowanych przez gminę, ale tak jak w przypadku warszawskich firmy, może to nie przynieść im żadnego skutku. Nie ma takiej możliwości. Np. Wyrok WSA 15.XII.2014 Tak, zatem każde ominięcie systemu będzie ujawnione. Za to grozi grzywna. Jest nieprecyzyjna. Ustalając wysokość stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, gmina musi zbilansować działanie systemu stawki muszą pokrywać koszty jego funkcjonowania na terenie danej gminy – tyle mówi ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Tylko tyle i aż tyle. Z pobranych opłat gmina może pokrywać wyłącznie koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Nie powinny one stanowić źródła zysków dla gminy. Brak maksymalnej wielkości opłaty. 71/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jakie stosowane są metody naliczania opłat za gospodarowanie odpadami? Trybunał Konstytucyjny, orzekając o zgodności przepisów o opłacie adiacenckiej (sygn. SK 19/06), stwierdził, że art. 168 konstytucji upoważnia ustawodawcę do normowania w drodze aktów prawa miejscowego tych elementów stosunku daninowego, które decydują o wysokości danin, pod warunkiem że ustawa wyznaczy precyzyjnie granice kompetencji organów tych jednostek. Ustawa o czystości i porządku w gminie zawężyła katalog podmiotów objętych przepisami, co dało możliwość nakładania wysokich opłat na przedsiębiorców za odbiór odpadów komunalnych. Przedsiębiorcy mogą jednak bronic się przed tymi opłatami, bowiem w przypadku gwarancji dotyczących nakładania podatków i opłat konstytucja nie rozróżnia praw jednostek i osób prawnych. Potwierdza to orzeczenie TK (sygn. K 17/12), gdzie również nie poczyniono takiego rozróżnienia. W każdym przypadku wymaga się zatem wskazania w ustawie maksymalnych stawek. Tym samym przepisy ustawy oraz uchwały nieuwzględniające widełek finansowych wobec przedsiębiorców mogą być uznane za niezgodne z konstytucją. Porównanie metod naliczania opłaty. Niezamieszkane – wyłącznie jedna ustawowa metoda. Metoda ustawowa liczba zadeklarowanych pojemników z odpadami X stawka na miesiąc. Brak maksymalnej stawki. Zamieszkane – metoda według wyboru rady gminy. Metoda I liczba mieszkańców nieruchomości X stawka na miesiąc Stawka maksymalna: 2% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę 72/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 ogółem – za mieszkańca Metoda II ilość zużytej wody z danej nieruchomości X stawka na miesiąc Stawka maksymalna: 0,7% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem – za 1 m3 zużytej wody Metoda III powierzchnia lokalu mieszkalnego X stawka na miesiąc Stawka maksymalna: 0,8% przeciętnego miesięcznego dochodu rozporządzalnego na 1 osobę ogółem – za 1 m2 pow. lokalu mieszkalnego Czy Gmina ustalając opłaty za Tak. gospodarowanie odpadami Badania rynkowe również na nic się może stosować inne dowolne zdadzą. Z prostego powodu: ustalane metody? przez gminy stawki opłat nie muszą być tynkowe (co wielokrotnie potwierdza orzecznictwo sądów administracyjnych), ale mają „równoważyć koszty funkcjonowania systemu”. Próba zakwestionowania stawek poprzez porównanie z występującymi w innych gminach również może okazać się bezcelowe, bowiem na obszarze kraju stawki znacznie się różnią, przykładowo w jednej gminie stawka za odbiór pojemnika o pojemności 1,1 m sześć z odpadami zbieranymi selektywnie wynosi 124 zł miesięcznie, a w innej tę usługę wyceniono na 313,50 zł miesięcznie. Warto również zwrócić uwagę, że gminy nie mogą osiągać dodatkowych zysków z opłat śmieciowych. Tymczasem w wyniku kontroli Najwyższej Izby Kontroli przeprowadzonej od 1 stycznia 2013 r. do 30 września 2014 r. w 24 gminach stwierdzono, że w 14 z nich uzyskiwano nadwyżki dochodów nad wydatkami na gospodarowanie odpadami komunalnymi. Powyższe działania tłumaczone są trudnościami w zbilansowaniu przychodów z 73/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Jak można obalić uchwały samorządowe w sprawie śmieci np. złożyć skargę do Sądu Administracyjnego? kosztami z uwagi na brak doświadczenia i stabilizowanie się systemu, dynamiczne zmiany składanych deklaracji i ich koszty. Ponieważ akty prawa miejscowego kontroluje wojewoda. W ciągu 7 dni dostarczyć zastrzeżenie, a wojewoda ma 30 dni na rozpatrzenie. Podobnie kontrole wykonują Izby obrachunkowe (np. w Świdnicy). 74/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Odpowiedzialność zarządcy za stan drzew znajdujących się na nieruchomości. Z czego wynika zakres odpowiedzialności zarządcy nieruchomości za stan drzew stanowiących część składową nieruchomości będącej przedmiotem umowy o zarządzanie. Odpowiedzi na w/w pytanie udzielił Sąd Okręgowy w G., który wyrokiem z dnia 9 marca 2016 r./ Sygn. akt III Ca 2095/15 / oddalił apelację Wspólnoty Mieszkaniowej od wyroku Sądu Rejonowego o zapłatę odszkodowania J.K. z tytułu zniszczenia jego samochodu na skutek powalenia się drzewa rosnącego na terenie nieruchomości Wspólnoty. Rozpatrywany przez Sąd Rejonowy stan faktyczny był następujący . J.K. zaparkował samochód osobowy, którego był właścicielem na terenie parkingu położonego w obrębie nieruchomości Wspólnoty Mieszkaniowej w miejscu przeznaczonym do parkowania. Na skutek powalenia się drzewa rosnącego na terenie nieruchomości jego samochód uległ uszkodzeniu. J. K. domagał się zasądzenia od Wspólnoty Mieszkaniowej odszkodowania z tytułu zniszczenia samochodu. Wspólnota w odpowiedzi na pozew wnosiła o oddalenie powództwa. Zakwestionowała zasadę swojej odpowiedzialności za skutki zdarzenia podnosząc, że nie ponosi winy za wystąpienie szkody, bowiem powstała ona wskutek siły wyższej – huraganowego wiatru, którego negatywnych skutków nie można było przewidzieć, a do czasu zdarzenia powalone drzewo nie wykazywało żadnych oznak choroby, zaś jego ogólna kondycja nie budziła zastrzeżeń. Spółka Akcyjna w Ł. jako ubezpieczyciel nieruchomości zgłosiła interwencję uboczną po stronie Wspólnoty i wniosła o oddalenie powództwa w całości. Spółka wskazała, że Wspólnota nie ponosi winy za skutki zdarzenia , gdyż powierzyła obowiązki zarządzania nieruchomością podmiotowi profesjonalnemu Przedsiębiorstwu R. S., które zawodowo trudni się działalnością polegającą na zarządzaniu nieruchomościami. Sąd Rejonowy zasądził od Wspólnoty na rzecz J.K. odszkodowanie. Sąd ustalił, że główną przyczyną przewrócenia się drzewa była duża redukcja systemu korzeniowego na całej jego powierzchni, co mogło doprowadzić do zaburzenia jego własności statyczno – mechanicznych. Niekorzystne czynniki atmosferyczne panujące w tym dniu /wiał dość silny i porywisty wiatr/ mogły mieć wpływ na obalenie się drzewa, ale były one jedynie następstwem zdarzeń poprzedzających. Z uwagi na rodzaj systemu korzeniowego powalonego drzewa i jego wiek /ponad 50 lat/, w zasadzie jest mało prawdopodobne, aby wywróciło się samoczynnie, bez czynników natury antropogenicznej /mogły mieć na to wpływ roboty ziemne -Wspólnota Mieszkaniowa utwardzała teren parkingu- i uszkodzenia mechaniczne systemu korzeniowego/. To, że drzewo nie posiadało symptomów chorobowych zewnętrznych / liście drzewa były zielone i wyglądały na zdrowe/ nie było wystarczające, aby ocenić, czy drzewo jest zdrowe. Z uwagi na jego zły stan oraz sąsiedztwo zabudowań drzewo kwalifikowało się do usunięcia Sąd ustalił, że Wspólnota zawarła z Przedsiębiorstwem R. S.umowę o sprawowanie zarządu nieruchomością wspólną . Zgodnie z zapisem § 3 pkt. 4 umowy, wśród czynności zwykłego zarządu do obowiązków zarządcy należało utrzymanie w należytym porządku terenu nieruchomości, chodnika przed nieruchomością, a innych terenów, jeżeli obowiązek taki wynikał z zawartych umów bądź z postanowień ustaw. W treści umowy brak było zapisu zobowiązującego zarządcę do okresowej kontroli stanu zdrowotności drzew i krzewów znajdujących się na terenie parkingu bądź wokół budynków. Mimo braku zobowiązania zarządcy nieruchomości do kontroli stanu drzew i krzewów rosnących wokół nieruchomości Wspólnoty, w sytuacjach, gdy R. S. zauważył konieczność wycięcia bądź przycięcia tych nasadzeń, informował Wspólnotę o tym, a następnie podejmował 75/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 odpowiednie czynności. Zarówno Wspólnota jak i jej zarządca nie zlecali sporządzenia ekspertyzy stanu zdrowia drzew rosnących na terenie posesji nieruchomości. Ubezpieczyciel nieruchomości Wspólnoty odmówił wypłacenia odszkodowania w jakiejkolwiek kwocie z uwagi na brak oznak choroby drzewa, które uszkodziło pojazd. Przy takich ustaleniach faktycznych Sąd Rejonowy uznał, że powództwo J.K .o odszkodowanie zasługiwało na uwzględnienie. Natomiast zarzut ubezpieczyciela nieruchomości nie mógł prowadzić do oddalenia powództwa, gdyż zakres obowiązków zarządcy ustalony w treści umowy o zarządzanie sprowadzał się do utrzymania w należytym porządku i czystości pomieszczeń i urządzeń budynku służących do wspólnego użytku właścicieli lokali oraz terenu nieruchomości. Analiza zapisów umowy nie pozostawiła wątpliwości, że na zarządcy nie spoczywał obowiązek przeprowadzania kontroli stanu drzew znajdujących się w obrębie nieruchomości. Ewentualne czynności w zakresie kontroli drzewostanów były podejmowane przez zarządcę dobrowolnie, a z tego nie można wywodzić, że obowiązek ten obciążał zarządcę, gdyż nie składał się na treść umowy łączącej go ze Wspólnotą. Obowiązki w tym zakresie spoczywały na Wspólnocie i to ona jest ona odpowiedzialna za skutki zdarzenia przejawiającego się w niezapewnieniu kontroli stanu powalonego drzewa, powaleniu drzewa na skutek zawinionego zaniechania i wyrządzenia w konsekwencji szkody w majątku J.K. Apelację od wyroku Sądu Rejonowego wniosła Wspólnota zaskarżając go w całości .W uzasadnieniu wskazała, że J.K. nie udowodnił jej winy ani związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy jej nagannym działaniem lub zaniechaniem, a doznaną szkodą. Drzewo nie miało oznak choroby więc Wspólnota nie miała podstaw do podejmowania działań w tej sprawie. Powodem zdarzenia mogły być nieprzewidziane warunki atmosferyczne, za których wystąpienie Wspólnota nie może ponosić odpowiedzialności. Sąd Okręgowy zważył, że w zakresie ustaleń faktycznych Wspólnota nie wykazała, że do zawalenia się drzewa doszło na skutek złych warunków atmosferycznych. Zgodnie z opinią biegłego z zakresu oceny stanu zdrowotnego drzew oraz inwentaryzacji dendrologicznych ewentualne niekorzystne warunki atmosferyczne mogły się przyczynić do powstania szkody, natomiast zawalenie się drzewa było związane z tym, że jego stan był niezadowalający. Biegły wyraźnie stwierdził, że do tego stanu drzewa przyczyniły się roboty ziemne, które spowodowały jego osłabienie. Drzewo nie zostało wyrwane z korzeniami, lecz złamane przy jego podstawie. Sąd uznał, że odpowiedzialność Wspólnoty została w sposób prawidłowy oceniona w świetle art. 415 k.c. Nie wykazano, że zarządca nieruchomości Wspólnoty Mieszkaniowej był odpowiedzialny za stan drzewostanu na tej nieruchomości. Umowa o sprawozdanie zarządu nieruchomością wspólną w § 1 w żaden sposób nie opisuje nieruchomości natomiast w § 3 ust. 4 umowy wskazuje, że „(...) utrzymanie w należytym porządku i czystości pomieszczeń i urządzeń budynków służących do wspólnego użytku właścicieli lokali, terenu nieruchomości określonego § 1 umowy, chodnika przed nieruchomością, a innych terenów, jeżeli obowiązek taki wynika z zawartych umów bądź z postanowień ustaw (...)” jest objęte czynnościami zwykłego zarządu nieruchomością wspólną. Nie można z tego wywieść , że powierzono zarządcy także nadzór nad stanem zieleni, miał on bowiem tylko utrzymywać te tereny w należytym porządku i czystości . W takich okolicznościach sprawy zdaniem Sądu w żaden sposób nie można wskazać, że Wspólnota zawarła z zarządcą umowę, mocą której powierzyła mu do wykonania obowiązki także w 76/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 zakresie dbania o stan drzew (zieleni) na nieruchomości Tym bardziej, co wytknął Sąd , iż w § 1 tej umowy nawet nie opisano nieruchomości, której ona dotyczy / w tym zakresie znajdują się w umowie puste miejsca/. To dosyć znaczna niefrasobliwość ,zdaniem Sądu ,ze strony obu podmiotów podpisujących umowę, natomiast wpływa na możliwość oceny zdarzeń. Sąd Okręgowy uznał, że to stan drzewa doprowadził do jego zawalenia się, a ponieważ jest ono posadowione na nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym Wspólnoty, należy więc do jej części składowych (art. 48 k.c.) i to Wspólnota odpowiada za jego stan. To do Wspólnoty należało utrzymanie tego drzewa w należytym stanie uniemożliwiającym wyrządzenie szkody. Wspólnota utwardzając nieruchomość i budując na niej parking oraz umożliwiając z niego korzystanie powinna zadbać o to, aby nie doszło do uszkodzenia parkujących tam samochodów przez rosnące drzewa. Z opinii biegłego z zakresu oceny stanu zdrowotnego drzew oraz inwentaryzacji dendrologicznych wyraźnie wynikało, że na stan drzewa mogły mieć wpływ roboty ziemne wykonywane przed zdarzeniem. Dodatkowo Sąd wskazał, że kontrolująca stan drzew osoba nie miała odpowiedniego wykształcenia umożliwiającego prawidłową jego ocenę, aby przeciwdziałać ewentualnemu obaleniu się drzewa. Wspólnota nie legitymowała się umową zawartą z jakimkolwiek podmiotem, który w jej imieniu kontrolowałby stan drzew na nieruchomości, a jednocześnie dopuszczała do kontroli ich stanu osobę nie mającą żadnego wykształcenia w tym zakresie. To z tych okoliczności wynika zaniedbanie Wspólnoty, a tym samym jej odpowiedzialność na zasadzie winy z art. 415 k.c.- na nieruchomości będącej w jej użytkowaniu wieczystym doszło do szkody na skutek obalenia się drzewa stanowiącego jej część składową, a stan tego drzewa był niezadowalający. Zaniedbanie w tym zakresie wyraźnie wskazuje na istnienie adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy postępowaniem Wspólnoty a doznaną przez J.K. szkodą. Gdyby Wspólnota w sposób należyty doglądała drzewostanu na swej nieruchomości, to byłaby w stanie zapobiec zdarzeniu /złożyć wniosek o wycięcie drzewa z uwagi na jego zły stan oraz zagrożenie dla osób i mienia, a po uzyskaniu zezwolenia je usunąć /. Wspólnota jednak nie zareagowała na przechylenie się drzewa i zadowoliła się doglądaniem drzew przez osobę nie mającą żadnego wykształcenia w tym zakresie – jej zachowanie jawi się więc jako niedochowanie należytej staranności w zakresie dbałości o teren nieruchomości , a więc także o posadowione na nim drzewa /art. 354 § 1 k.c./ Drzewa, które zagrażają bezpieczeństwu ludzi lub mienia w istniejących obiektach budowlanych można usunąć bez naliczania opłat za to usunięcie /art. 86 ust. 1 pkt 4 ustawy z 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody/ .Zgodnie z art. 83 ust. 1 i 2 tej ustawy usunięcie drzewa z nieruchomości może nastąpić za zezwoleniem na wniosek .Wspólnota takiego wniosku nie złożyła. Stan drzewa zagrażał bezpośrednio bezpieczeństwu osób i mienia natomiast Wspólnota nie sprawdzała tego w sposób umożliwiający prawidłową ocenę jego stanu. Sąd uznał zarzuty apelacji za bezzasadne i apelację oddalił 77/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Zasady uznawania kwalifikacji zawodowych i wydawania europejskiej karty zawodowej Zasady uznawania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodów regulowanych oraz do podejmowania lub wykonywania działalności regulowanych, nabytych w innych niż Rzeczpospolita Polska państwach członkowskich Unii Europejskiej oraz zasady ubiegania się o wydanie europejskiej legitymacji zawodowej reguluje ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej ,która weszła w życie w dniu 18 stycznia 2016 r. Wdrożyła ona do polskiego systemu prawnego modyfikacje w systemie uznawania kwalifikacji zawodowych wprowadzone dyrektywą 2013/55/UE i zastąpiła dotychczasową ustawę z dnia ustawę z dnia 18 marca 2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Ustawa definiuje pojęcia : zawodu regulowanego – jako zespołu czynności zawodowych, których wykonywanie jest uzależnione od posiadania określonych w przepisach regulacyjnych formalnych kwalifikacji niezbędnych do wykonywania tych czynności zawodowych oraz, o ile jest to wymagane, od spełnienia innych warunków określonych w tych przepisach, działalności regulowanej – jako działalności wymienionej w załączniku IV do dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych ,jeżeli jej podejmowanie lub wykonywanie w Rzeczypospolitej Polskiej jest uzależnione od spełnienia wymagań kwalifikacyjnych oraz, o ile jest to wymagane, warunków określonych w przepisach regulacyjnych, przepisów regulacyjnych – jako przepisów prawa polskiego określających formalne kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodów regulowanych lub wymagania kwalifikacyjne, od spełnienia których jest uzależnione podejmowanie lub wykonywanie działalności regulowanych, oraz, o ile jest to wymagane, warunki wykonywania zawodów regulowanych, a także podejmowania lub wykonywania działalności regulowanych; Pojęcie zawodu regulowanego w w/w ustawie jest definiowane inaczej niż dotychczas, gdyż odwołuje się do posiadania formalnych kwalifikacji niezbędnych do wykonywania zawodu, określonych w przepisach prawa polskiego zwanych przepisami regulacyjnymi. Formalne kwalifikacje oznaczają kwalifikacje zawodowe potwierdzone dyplomem, świadectwem lub innym dokumentem, poświadczającymi posiadanie specjalistycznej wiedzy, umiejętności i kompetencji do wykonywania zawodu albo działalności. Ponieważ w chwili obecnej zawód zarządcy nieruchomości nie jest zdefiniowany w przepisach prawa polskiego , które określałyby formalne kwalifikacje jego wykonywania, w związku z tym nie jest to zawód regulowany. Czy zarządzanie nieruchomościami jest działalnością regulowaną wymienioną w załączniku IV do dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych. 78/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 W załączniku do Dyrektywy / w wykazie II Działy z dyrektyw 75/368/EWG, 75/369/EWG oraz 82/470/EWG ,Dyrektywa 75/368/EWG (rodzaje działalności wymienione w art. 5 ust. 1) Nomenklatura ISIC /wymieniona jest następująca działalność : Ex 859 | Usługi osobiste niesklasyfikowane gdzie indziej (konserwacja i utrzymanie w czystości budynków lub mieszkań) | O ile zatem konserwacja i utrzymanie w czystości budynków lub mieszkań jest działalnością wymienioną w załączniku IV do dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych i mogłaby być działalnością regulowaną ,nie jest nią jednak gdyż jej podejmowanie lub wykonywanie w Rzeczypospolitej Polskiej nie jest uzależnione od spełnienia wymagań kwalifikacyjnych określonych w przepisach regulacyjnych. Brak w przepisach prawa polskiego określenia formalnych kwalifikacji do wykonywania zawodu zarządcy nieruchomości lub podejmowania działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami /co jest niezbędnym warunkiem uznania tego zawodu i działalności jako regulowanych/ wpływa nie tylko na dostępność ale i jakość świadczenia tego rodzaju usług przez obywateli Rzeczpospolitej Polskiej i cudzoziemców. Należy pilnie podjąć działania aby zarówno obywatelom naszego kraju oraz innych państw członkowskich Unii Europejskiej ,którzy chcą wykonywać zawód zarządcy nieruchomości lub podejmować działalność w zakresie zarządzania nieruchomościami na terenie Rzeczpospolitej Polskiej określić formalne kwalifikacje zawodowe do wykonywania tego zawodu lub działalności. Jednym z działań w tym kierunku jest określenie wymagań dotyczących kwalifikacji zawodowych w ustawie o gospodarce nieruchomościami. Propozycje zmian w tym zakresie zostały przedłożone przez organizacje zawodowe zarządców nieruchomości w Ministerstwie Infrastruktury i Budownictwa w miesiącu styczniu 2016r. Jednocześnie należy rozpocząć działania mające na celu włączenie kwalifikacji zarządcy nieruchomości do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji. Pierwszym krokiem w tym kierunku jest opracowanie efektów uczenia się wymaganych dla kwalifikacji zarządcy nieruchomości oraz propozycje przypisania do tej kwalifikacji poziomu Polskiej Ramy Kwalifikacji i wystąpienie z wnioskiem do Ministra Infrastruktury i Budownictwa o włączenie kwalifikacji do zintegrowanego systemu kwalifikacji .Informacje dotyczące zawartości wniosku oraz trybu jego rozpatrywania reguluje ustawa z dnia 22 grudnia 2015r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. Dopiero po uznaniu zawodu zarządcy nieruchomości lub działalności w zakresie zarządzania nieruchomościami jako zawodu lub działalności regulowanej zainteresowana osoba może ubiegać się o wydanie europejskiej karty zawodowej. Wniosek o wydanie europejskiej legitymacji zawodowej może złożyć do właściwego organu albo wskazanej instytucji osoba zamierzająca wykonywać zawód regulowany albo podjąć lub wykonywać działalność regulowaną w państwie członkowskim, która: - posiada formalne kwalifikacje niezbędne do wykonywania zawodu regulowanego albo spełnia wymagania kwalifikacyjne, od których jest uzależnione podjęcie lub wykonywanie działalności regulowanej, oraz, o ile jest to wymagane, spełnia inne warunki określone w przepisach regulacyjnych albo - wykonuje lub wykonywała przez co najmniej rok zawód albo działalność, które nie są regulowane w Rzeczypospolitej Polskiej, albo 79/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 - ukończyła kształcenie regulowane. Postępowanie w sprawie wydania europejskiej legitymacji zawodowej prowadzi minister kierujący działem administracji rządowej, do którego właściwości należą sprawy wykonywania zawodu albo podejmowania działalności lub organ wskazany w przepisach regulacyjnych. Postępowanie prowadzi się za pośrednictwem Systemu Wymiany Informacji na Rynku Wewnętrznym IMI. W postępowaniu stosuje się przepisy rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/983 z dnia 24 czerwca 2015 r. w sprawie procedury wydawania europejskiej legitymacji zawodowej oraz stosowania mechanizmu ostrzegania na podstawie dyrektywy 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady. Właściwy organ zamieszcza w systemie IMI informację o dokumentach, które należy dołączyć do wniosku o wydanie europejskiej legitymacji zawodowej. Europejska legitymacja zawodowa wydawana jest w formie dokumentu elektronicznego i zastępuje decyzję na podstawie której wnioskodawcy zostały uznane kwalifikacje zawodowe do wykonywania zawodu regulowanego albo do podjęcia lub wykonywania działalności regulowanej.. Za wydanie europejskiej legitymacji zawodowej pobiera się opłatę w wysokości 3% minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego w roku wydania legitymacji. Cofnięcie europejskiej legitymacji zawodowej następuje w drodze decyzji administracyjnej wydanej przez właściwy organ który wydał legitymację, w przypadku gdy: - jej wydanie nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, - nastąpiła zmiana stanu faktycznego potwierdzonego dokumentami, na podstawie których wydano legitymację, mająca wpływ na prawo lub zakres wykonywania zawodu regulowanego albo działalności regulowanej, - wniosek o jej wydanie lub złożone wraz z nim dokumenty zawierały nieprawdziwe dane osobowe lub fałszywe informacje, - legitymacja została wydana na podstawie podrobionego lub przerobionego dokumentu. 80/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 Standardy jakościowe w zakresie utrzymania czystości w orzeczeniu Krajowej Izby Odwoławczej W wyroku z dnia 12 listopada 2015 r./ Sygn. akt: KIO 2350/15/ Krajowa Izba Odwoławcza rozpatrując odwołanie wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej przez Polską Izbę Gospodarczą Czystości w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego Pocztę Polską S.A. oddalając odwołanie wyraziła swoje stanowisko w sprawie ustalenia standardów jakościowych usługi utrzymania czystości w nieruchomości. Rozpatrywana przez Krajową Izbę Odwoławczą sprawa dotyczyła prowadzonego przez Pocztę Polską S.A. postępowania w trybie przetargu nieograniczonego, którego przedmiotem były usługi sprzątania powierzchni wewnętrznych i zewnętrznych nieruchomości zlokalizowanych na terenie województwa podkarpackiego i małopolskiego. Odwołujący Polska Izba Gospodarcza Czystości zarzuciła Zamawiającemu naruszenie art. 7, art. 29 ust. 1 i 2 Prawa zamówień publicznych poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób niejednoznaczny i niewyczerpujący, za pomocą niedostatecznie dokładnych i zrozumiałych określeń naruszając w ten sposób zasady równego traktowania i uczciwej konkurencji. Odwołujący zarzucił ponadto Zamawiającemu naruszenie art. 91 ust. 1-3 Prawa zamówień publicznych poprzez błędne zastosowanie kryterium 100 % jako kryterium oceny ofert. Zdaniem Odwołującego, Zamawiający błędnie przyjął jakoby usługa profesjonalnego utrzymania czystości była usługą prostą o ustalonych standardach jakościowych. Wskazał, że technologia opracowywana jest w oparciu o poziom jakości usługi wymaganej i akceptowanej przez Zamawiającego, co oznacza że im wyższy jest jej poziom, tym wyższa od zastosowanych materiałów wykończeniowych w danym obiekcie. Przykładowo rodzaj prania wykładziny zależny jest od jej konstrukcji, włókna i sposobu instalacji, podczas gdy w przypadku wykładzin PCV od konieczności konserwacji lub jej braku. Wreszcie, na standard jakości usługi ma także wpływ czas jej wykonywania a więc to czy jest ona realizowana w godzinach pracy jednostek Zamawiającego zajmującego pomieszczenia czy też nie. Usługa sprzątania i utrzymania czystości jest zatem indywidualnie dobierana do potrzeb w indywidualnych przypadkach, zwłaszcza w przypadku tak zróżnicowanego zamówienia, jak zamówienie będąca przedmiotem postępowania prowadzonego w niniejszej sprawie. Usługa będąca przedmiotem zamówienia nie spełnia zdaniem Odwołującego warunków określonych w art. 91 ust. 2a Prawa zamówień publicznych , bowiem nie jest to „powszechnie dostępna” Ustosunkowując się do kwestii podniesionych w odwołaniu Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że w rozpatrywanej sprawie przedmiotem zamówienia jest sprzątanie pomieszczeń biurowych i terenów zewnętrznych. Ten rodzaj usług jest powszechnie wskazywany jako przykład usług powszechnie dostępnych i o ustalonych standardach jakościowych. W przypadku usług tego rodzaju oczywistym jest, że usługi te są usługami bieżącego użytku oraz służą zaspokojeniu podstawowej potrzeby, jaką jest utrzymanie w czystości obiektów biurowych (wewnątrz i na zewnątrz) i ich bezpośredniego otoczenia. Usługi te są jak najbardziej usługami powszechnymi oferowanymi przez liczne podmioty na rynku, co umożliwia łatwy dostęp do tych dóbr przez praktycznie nieograniczoną grupę konsumentów. W prowadzonym przez Zamawiającego Pocztę Polska S.A. postępowaniu Zamawiający w treści SIWZ nie zdefiniował w sposób indywidualny oczekiwanego od wykonawców standardu jakości usług sprzątania, czy też specjalnych technik, jakie 81/82 S e r w i s i n f o r m a c y j n y O I G N i P FO Z AiWN N r 5 powinny być zastosowane przy sprzątaniu poszczególnych powierzchni. Zamawiający nie postawił również wymogu zastosowania w trakcie sprzątania odpowiednich technologii, czy też wykonywania usługi sprzątania zgodnie ze specjalną instrukcją czystości. Skoro tak, to uznać należy, że Zamawiający oczekiwał realizacji usługi sprzątania na poziomie przeciętnie oferowanym w obrocie. Nie dowiedziono, aby sprzątane powierzchnie odbiegały w jakikolwiek sposób od standardowo używanych przez inne podmioty. O każdej z czynności składającej się na przedmiot zamówienia można stwierdzić, że ma ustalony na rynku tego typu usług standard jakościowy, który w tym przypadku sprowadza się do tego, że wiadomo jest, jaki ma być jej rezultat – czysta podłoga, schody, glazura, okna, drzwi, umywalka itd., czy też wypielęgnowane tereny zielone, brak błota, śniegu, lodu i zanieczyszczeń na terenach zewnętrznych. W świetle powyższego, w ocenie Krajowej Izby Odwoławczej , zarzut Odwołującego, że usługi sprzątania pomieszczeń biurowych oraz sprzątania terenów zewnętrznych opisane w SIWZ nie są powszechnie dostępne i nie mają ustalonych standardów jakościowych, jest bezzasadny. W ocenie Izby, Zamawiający ustalając kryterium cena - 100 % jako kryterium oceny ofert, nie naruszył art. 91 ust. 1-3 ustawy Prawo zamówień publicznych. 82/82
