Wodzierady
Transkrypt
Wodzierady
Załącznik Nr 1 do uchw ały Nr XXXIV/350/2010 Rady Gm iny Wodzierady z dnia 08 kw ietnia 2010 r. GMINA WODZIERADY STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO TOM I SYNTEZA TOM II UWARUNKOWANIA TOM III KIERUNKI Wodzierady, kwiecień 2010 r. Sporządzający projekt studium: Wójt Gminy Wodzierady BoŜena Płonek Projekt opracowany przez: INTEKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkow ska 50/5 tel/fax. 0 42 630 51 34 Autor opracowania: mgr inŜ. arch. Gabriel Ferliński członek Okr. Izby Urbanistów z/s w Warszaw ie Nr 346 Współpraca: mgr Agata Bogusz mgr Aleksandra Kraszewska mgr Anna Stawska INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 1 SPIS TREŚCI TOM I - SYNTEZA 1. 1.1. 1.2. 1.2.1. 1.2.2. 1.3. 1.4. 1.5. 1.6. 1.7. 2. 3. 3.1. 3.2. 4. 5. 6. Wprow adzenie....................................................................................................................6 Podstaw a prawno – formalna opracow ania ........................................................................6 Miejsce studium w systemie planow ania.............................................................................6 Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego jako element krajow ego systemu planow ania przestrzennego ................................................................6 Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego jako instrument kształtow ania polityki przestrzennej gminy..........................................................................6 Cel, zakres i metoda opracow ania ......................................................................................7 Zasoby informacyjne i ich aktualność..................................................................................7 Struktura opracow ania.........................................................................................................8 Współpraca i uspołecznienie procesu planow ania..............................................................9 Podstaw owe dokumenty strategiczne i programow e..........................................................9 Podstawowe dane o gm inie Wodzierady......................................................................10 Synteza projektu studium ...............................................................................................10 Synteza uw arunkow ań.......................................................................................................10 Synteza zasad ochrony i kierunków rozwoju.....................................................................11 Interpretacja zgodności planów m iejscow ych ze Studium ........................................14 Uzasadnienia zaw ierające objaśnienia przyjętych rozw iązań....................................14 Słowniczek pojęć i definicji............................................................................................15 TOM II - UWARUNKOWANIA ROZWOJU 1. 1.1. Uw arunkow ania ponadlokalne.......................................................................................17 Pow iązania funkcjonalno – przestrzenne. Ponadlokalne urządzenia infrastruktury społecznej ..........................................................................................................................17 1.2. Pow iązania przyrodnicze...................................................................................................17 1.3. Pow iązania infrastrukturalne i komunikacyjne...................................................................18 2. Stan ładu przestrzennego i w ymogi jego ochrony......................................................18 2.1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna Gminy i procesy jej przekształceń ......................18 2.2. Stan systemu planow ania przestrzennego........................................................................19 2.3. Głów ne problemy i zagroŜenia ..........................................................................................19 3. Stan środow iska przyrodniczego ..................................................................................20 3.1. Ukształtow anie terenu........................................................................................................20 3.2. Warunki geologiczno – gruntow e. Obszary naturalnych zagroŜeń geologicznych..........21 3.3. Zasoby surowcowe, obszary i tereny górnicze .................................................................22 3.4. Zasoby wodne....................................................................................................................22 Wody podziemne ..............................................................................................................................22 Wody pow ierzchniowe......................................................................................................................22 ZagroŜenie pow odziow e...................................................................................................................23 3.5. Warunki klimatyczne..........................................................................................................23 3.6. Zbiorow iska roślinne, tereny zieleni urządzonej................................................................23 3.7. Rolnicza przestrzeń produkcyjna.......................................................................................24 3.8. Leśna przestrzeń produkcyjna...........................................................................................25 3.9. Obiekty i obszary przyrodnicze prawnie chronione...........................................................25 3.10. Głów ne problemy i zagroŜenia środow iska.......................................................................26 4. Stan dziedzictw a kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej............28 4.1. Rozw ój Gminy w ujęciu historycznym...............................................................................28 4.2. Identyfikacja i w aloryzacja zasobów dziedzictw a kulturow ego i dóbr kultury współczesnej......................................................................................................................29 Zabytki w pisane do rejestru zabytków..............................................................................................29 Zabytki w pisane do gminnej i w ojew odzkiej ew idencji zabytków.....................................................31 Zabytki i stanow iska archeologiczne................................................................................................33 INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 2 Dobra kultury w spółczesnej...............................................................................................38 Miejsca i pomniki pamięci narodow ej................................................................................39 Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych...........................................................39 Krajobraz kulturow y Gminy i wymogi jego ochrony. Elementy toŜsamości kulturow ej ....39 Istniejące formy i zakres praw nej ochrony zabytków ........................................................39 Stan zasobów dziedzictwa kulturow ego. Głów ne problemy i zagroŜenia.........................40 Polityka Gminy w zakresie ochrony zabytków...................................................................40 Sytuacja społeczno-gospodarcza Gm iny. Warunki i jakość Ŝycia m ieszkańców....40 Tendencje rozw oju demograficznego i gospodarczego....................................................40 Sytuacja demograficzna.....................................................................................................40 Rynek pracy .......................................................................................................................42 Struktura działalności gospodarczej..................................................................................44 5.2. Zasoby i w arunki mieszkaniow e........................................................................................46 5.3. Edukacja.............................................................................................................................47 5.4. Ochrona zdrow ia................................................................................................................48 5.5. Opieka społeczna...............................................................................................................49 5.6. Kultura i sztuka...................................................................................................................50 5.7. Turystyka, sport i rekreacja................................................................................................51 5.8. Potrzeby i moŜliw ości rozw ojowe Gminy. Głów ne problemy i zagroŜenia .......................52 6. ZagroŜenia bezpieczeństwa ludności i jej m ienia........................................................52 7. Stan prawny gruntów ......................................................................................................53 8. Obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych ..............................53 8.1. Tereny zamknięte...............................................................................................................53 8.2. Pozostałe obiekty i tereny chronione.................................................................................53 9. Stan system u kom unikacyjnego....................................................................................53 9.1. Elementy systemu komunikacyjnego o znaczeniu ponadlokalny m..................................54 9.2. Wew nętrzny układ komunikacyjny.....................................................................................54 9.3. Komunikacja zbiorow a.......................................................................................................54 9.4. Głów ne problemy i zagroŜenia ..........................................................................................55 10. Stan system ów infrastruktury technicznej...................................................................55 10.1. Gospodarka w odno – ściekow a.........................................................................................55 Zaopatrzenie w wodę.........................................................................................................55 Odprow adzanie ścieków komunalnych i ich oczyszczanie...............................................55 Odprow adzanie w ód opadowych i roztopowych...............................................................55 10.2. Systemy energetyczne.......................................................................................................56 Zaopatrzenie w ciepło........................................................................................................56 Zaopatrzenie w gaz............................................................................................................56 Zaopatrzenie w energię elektryczną. Elektroenergetyczne sieci przesyłowe...................56 10.3. Gospodarka odpadami.......................................................................................................56 10.4. Telekomunikacja. Informatyzacja ......................................................................................57 10.5. Głów ne problemy i moŜliw ości rozwoju infrastruktury technicznej ...................................57 11. Uw arunkow ania zaw arte w dokum entach i program ach o znaczeniu ponadlokalnym (zadania do realizacji ponadlokalnych celów publicznych)...........................58 11.1. Strategia rozw oju w ojew ództwa łódzkiego ........................................................................58 11.2. Plan zagospodarow ania przestrzennego wojew ództwa łódzkiego...................................60 12. Głów ne wnioski z analizy uw arunkow ań – analiza S.W.O.T .......................................61 12.1. Analiza zbiorcza.................................................................................................................61 12.2. Analiza sektorow a..............................................................................................................62 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 5. 5.1. TOM III - KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. 2. ZałoŜenia i cele rozw oju..................................................................................................65 Kierunki zm ian w strukturze funkcjonalno – przestrzennej Gm iny oraz w przeznaczeniu terenów................................................................................................66 INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 3 3. 3.1. 3.2. 3.3. 3.4. 4. 4.1. 4.2. 4.3. 4.4. 4.5. 4.6. 4.7. 4.8. 4.9. 5. 5.1. 5.2. 5.3. 5.4. 6. 6.1. 6.2. 6.3. 6.4. 6.5. Kierunki i w skaźniki dotyczące zagospodarow ania oraz uŜytkow ania terenów , w tym tereny w yłączone spod zabudow y.....................................................................67 Obszary wymagające uporządkow ania i rew aloryzacji.....................................................67 Przeznaczenie terenów . Wskaźniki dotyczące zagospodarow ania oraz uŜytkow ania terenów...............................................................................................................................67 Tereny zabudow y zagrodow ej i mieszkaniow ej jednorodzinnej - MNR............................67 Tereny zabudow y mieszkaniow ej jedno- i w ielorodzinnej - MNW ....................................68 Tereny zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej - MNL .............................68 Tereny zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej na terenach leśnych MLS ....................................................................................................................................69 Tereny zabudow y usługow ej - U .......................................................................................69 Tereny obiektów produkcyjnych, składów , magazynów i usług - PU ...............................69 Tereny usług turystyki i sportu - UTS ................................................................................70 Tereny urządzeń produkcji rybackiej - PR.........................................................................70 Tereny infrastruktury technicznej - I ..................................................................................71 Lasy – ZL, ZLP...................................................................................................................71 Tereny rolnicze – R, PS, RZL ............................................................................................71 Tereny parków - ZP ..........................................................................................................72 Tereny cmentarzy - ZC......................................................................................................72 Obszary przestrzeni publicznych.......................................................................................73 Wytyczne określania przeznaczenia terenów oraz w skaźników intensyw ności wykorzystania terenu w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego........73 Kierunki oraz zasady ochrony środow iska i jego zasobów , ochrony przyrody i uzdrow isk........................................................................................................................73 Kierunki oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów ...............................................74 System obszarów chronionych. Propozycje rozszerzenia ochrony prawnej....................76 Obszary w ymagające przekształceń, rehabilitacji i rekultyw acji ze w zględów przyrodniczych...................................................................................................................77 Kierunki i zasady kształtow ania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej .....................78 Kierunki i zasady kształtow ania rolniczej przestrzeni produkcyjnej..................................78 Obszary, dla których planow ana jest zmiana przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze ..........................................................................................................................79 Kierunki i zasady kształtow ania leśnej przestrzeni produkcyjnej......................................79 Obszary, dla których planow ana jest zmiana przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne ..............................................................................................................................80 Eksploatacja zasobów naturalnych. Obiekty i obszary, dla których w yznacza się w złoŜu kopaliny filar ochronny .......................................................................................................80 Kierunki i zasady zagospodarow ania obszarów naraŜonych na niebezpieczeństw o pow odzi i osuw ania się masz ziemnych............................................................................80 Obszary uzdrow is k.............................................................................................................81 Środow iskow e uwarunkow ania realizacji inw estycji..........................................................81 Wytyczne określania zasad ochrony środow iska i jego zasobów w planach miejscowych ...........................................................................................................................................81 Kierunki oraz zasady ochrony dziedzictw a kulturowego ...........................................82 Ochrona dziedzictw a kulturow ego. Potrzeby ochrony i rozwoju w artości kulturow ych....82 Ochrona konserw atorska...................................................................................................82 Ochrona dóbr kultury współczesnej...................................................................................84 Wytyczne określania ustaleń zasad ochrony zabytków i dóbr kultury w spółczesnej w miejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego...........................................84 Kierunki oraz zasady rozwoju system ów kom unikacji...............................................84 Kształtow anie pow iązań zewnętrznych.............................................................................85 Kształtow anie w ewnętrznego układu komunikacyjnego ...................................................85 Komunikacja zbiorow a.......................................................................................................85 ŚcieŜki row erow e...............................................................................................................85 Lotnictw o............................................................................................................................86 INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 4 6.6. Wytyczne określania ustaleń zasad korzystania i rozw oju systemów komunikacji w miejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego...........................................86 7. Kierunki oraz zasady rozwoju infrastruktury technicznej..........................................87 7.1. Gospodarka w odno - ściekow a..........................................................................................87 Zaopatrzenie w wodę.........................................................................................................87 Odprow adzanie ścieków komunalnych i ich oczyszczanie...............................................87 Odprow adzanie w ód opadowych i roztopowych...............................................................88 7.2. Systemy energetyczne.......................................................................................................88 Zaopatrzenie w ciepło........................................................................................................88 Zaopatrzenie w gaz............................................................................................................89 Elektroenergetyka ..............................................................................................................89 7.3. Odnaw ialne źródła energii .................................................................................................90 7.4. Telekomunikacja i informatyzacja......................................................................................91 7.5. Gospodarka odpadami.......................................................................................................91 7.6. Wytyczne określania ustaleń zasad korzystania i rozw oju systemów infrastruktury technicznej w miejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego........................92 8. Kierunki rozwoju i przekształceń infrastruktury społecznej......................................92 8.1. Zaspokajanie potrzeb mieszkaniow ych. Polityka mieszkaniow a miasta. .........................92 8.2. Rozw ój infrastruktury ośw iatowej ......................................................................................92 8.3. Rozw ój infrastruktury i oferty kulturalnej, sportow ej, rekreacyjnej i turystycznej..............93 8.4. Rozw ój infrastruktury opieki społecznej i zdrow otnej........................................................93 8.5. Targow iska.........................................................................................................................93 8.6. Cmentarze..........................................................................................................................94 9. Kierunki zabezpieczenia w ym ogów obronności i bezpieczeństw a państw a oraz bezpieczeństw a powszechnego.....................................................................................94 10. Obszary rozm ieszczenia inwestycji celu publicznego................................................95 10.1. Roz mieszczenie inw estycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym................................95 10.2. Roz mieszczenie inw estycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalny m......................95 11. Tereny zamknięte i ich strefy ochronne........................................................................96 12. Obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne ......................................................96 13. Obszary w ym agające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchom ości..............96 14. Zam ierzenia i obow iązki planistyczne Gm iny..............................................................96 14.1. Obszary, dla których obow iązkow e jest sporządzenie planu zagospodarow ania przestrzennego ..................................................................................................................96 14.2. Obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscow y plan zagospodarow ania przestrzennego ..................................................................................................................97 14.3. Obszary w ymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne ............................................................................................................................97 15. Wnioski do polityki przestrzennej sąsiednich gm in i wojew ództwa..................................97 SPIS RYSUNKÓW CZĘŚĆ I - UWARUNKOWANIA 1. Istniejąca struktura przestrzenna. Stan ładu przestrzennego 1: 20 000 2. Uw arunkow ania przyrodnicze i kulturow e 1: 20 000 3. Systemy komunikacji i infrastruktury technicznej 1: 20 000 CZĘŚĆ II – KIERUNKI RYSUNEK STUDIUM STANOWI ZAŁĄCZNIK NR 2 DO UCHWAŁY Arkusz 1/2. Kierunki. Przeznaczenie terenów 1: 10 000 Arkusz 2/2. Kierunki. Polityka przestrzenna 1: 10 000 INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 5 TOM I SYNTEZA 1. Wprowadzenie 1.1. Podstaw a praw no – form alna opracow ania Podstaw ę sporządzenia Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady stanow i uchw ała Nr XIV/148/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 30 kw ietnia 2008 r. w spraw ie przystąpienia do sporządzenia Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady. Projekt Studium stanow i realizację w w . uchw ały. Studium sporządza się zgodnie z ustaw ą z dnia 27 marca 2003 r. o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz. U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.). Niniejsze studium zastępuje dotychczas obow iązujące Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady przyjęte uchw ałą Rady Gminy Wodzierady Nr VII/63/99 z dnia 19 lipca 1999 r. 1.2. Miejsce studium w system ie planow ania 1.2.1. Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego jako element krajow ego system u planow ania przestrzennego Przepisy ustaw y o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.) określają jednoznacznie podporządkow anie zapisów studium w zakresie lokalizacji inw estycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym zapisom planu w ojew ództw a lub programom sporządzanym przez ministrów i centralne organy administracji rządow ej zaw ierających zadania rządow e: 1) zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 14 w /w ustaw y, w studium uw zględnienia się uw arunkow ania w ynikające z zadań słuŜących realizacji ponadlokalnych celów publicznych; 2) zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 7 w /w ustaw y, w studium w skazuje się obszary, na których rozmieszczone będą inw estycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym; 3) zgodnie z art. 11 pkt 4 w /w ustaw y, w studium uw zględnia się ustalenia planu zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a oraz ustalenia programów słuŜących realizacji inw estycji celu publicznego o znaczeniu krajow ym (w przypadku planu zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a lub nie w prow adzenia do planu zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a zadań rządow ych). 1.2.2. Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego jako instrum ent kształtow ania polityki przestrzennej gm iny Rolę i miejsce Studium w systemie planow ania określa ustaw a z dnia 27 marca 2003 r. o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz.U. z 2003 r. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.). Rolą Studium jest: 1) określenie polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarow ania przestrzennego; 2) zdefiniow anie perspektyw icznych celów rozw ojow ych w oparciu o przeprow adzoną diagnozę, obejmujących m.in. zagadnienia w zakresie: a) kształtow ania struktury przestrzennej gminy oraz przeznaczenia terenów , b) ochrony przyrody oraz ochrony środow iska i jego zasobów , c) ochrony krajobrazu kulturow ego, dziedzictw a kulturow ego i zabytków oraz dóbr kultury w spółczesnej, INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 6 d) komunikacji, e) infrastruktury technicznej, f) rozmieszczenia inw estycji celu publicznego. Studium jako obligatoryjny dokument planistyczny, stanow i jeden z elementów planow ania strategicznego rozw oju gminy i w raz z innymi dokumentami programow ymi w yznacza cele i zasady gospodarow ania jej zasobami. Studium, nie będące aktem praw a miejscow ego realizow ane jest poprzez miejscow e plany zagospodarow ania przestrzennego oraz gminne plany i programy naleŜące do jej zadań integralnie zw iązane z rozw ojem sieci infrastruktury technicznej, rozw ojem systemów komunikacji, ochroną środow iska, ochroną dóbr kultury oraz gospodarki gruntami. 1.3. Cel, zakres i m etoda opracow ania Podstaw ow ymi celami sporządzenia Studium jest identyfikacja uw arunkow ań rozw ojow ych gminy Wodzierady oraz określenie jej polityki przestrzennej, w tym lokalnych zasad zagospodarow ania. Zdefiniow anie czynników w pływ ających na moŜliw ości rozw oju gminy obejmuje identyfikację zarów no barier jak i stymulatorów rozw oju, a takŜe ocenę istniejącego zagospodarow ania oraz zjaw isk i procesów zachodzących w sferze przestrzenno-funkcjonalnej i gospodarczej. W Studium w skazuje się działania, w zakresie zagadnień zw iązanych z planow aniem przestrzennym, słuŜące urzeczyw istnieniu w izji rozw oju Gminy w zgodzie z zasadą zrów now aŜonego rozw oju – rozumianą jako rozw ój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrow ania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachow aniem rów now agi przyrodniczej oraz trw ałości podstaw ow ych procesów przyrodniczych, w celu zagw arantow ania moŜliw ości zaspakajania podstaw ow ych potrzeb poszczególnych społeczności lub obyw ateli zarów no w spółczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń. Zakres przestrzenny Studium obejmuje gminę Wodzierady w jej granicach administracyjnych. Problematyka opracow ania obejmuje zakres określony w 10 ust. 1 i 2 ustaw y o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.). Jako kompleksow a aktualizacja w cześniejszego Studium niniejsze opracow anie: 1) dostosow uje zapisy studium do aktualnie obow iązujących przepisów praw nych; 2) dostosow uje zapisy studium do projektów i programów o znaczeniu lokalnym i ponadlokalnym; 3) określa kierunki zagospodarow ania przestrzennego w dostosow aniu do aktualnego stanu zainw estow ania oraz potrzeb i aspiracji rozw ojow ych gminy. Właściw e przygotow anie złoŜonego opracow ania, jakim jest Studium w ymaga zastosow ania róŜnych metod pracy, w tym: 1) przeprow adzenia inw entaryzacji fizjograficznej i urbanistycznej terenu objętego opracow aniem i poddaniu w eryfikacji oraz w aloryzacji istniejącego zagospodarow ania; 2) dokonania analizy dostępnych materiałów źródłow ych: kartograficznych, statystycznych, planistycznych, historycznych i faktograficznych; 3) kartograficznego i matematycznego opracow ania pozyskanych danych. 1.4. Zasoby inform acyjne i ich aktualność W toku prac nad przygotow aniem Studium w ykorzystano następujące materiały: 1) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wodzierady, uchw ała Nr VI/39/2003 Rady Gminy Wodzierady z dnia 31 marca 2003 r. (Dz.Urz.Woj.Łódz. Nr 147 z dnia 5 czerw ca 2003 r. poz.1467 z późn. zm) INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 7 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) 9) 10) 11) 12) 13) 14) 15) 16) 17) 18) 19) 20) 21) 22) 23) 24) 25) 26) Strategia Rozwoju Województwa Łódzkiego na lata 2007-2020 - Uchw ała Nr LI/865/2006 Sejmiku Wojew ództw a Łódzkiego z dnia 31 stycznia 2006 r.; Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wodzierady, Uchw ała Rady Gminy w Wodzieradach Nr VII/63/99 z dnia 19 lipca 1999 r.; Obw ieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lipca 2001 r. o ogłoszeniu Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarow ania kraju (M.P. Nr 26, poz. 432); Opracow anie ekofizjograficzne, oprac. Oprac. INTEKPROJEKT Gabriel Ferliński, Łódź, październik 2009 r. Plan zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego – zatw ierdzony uchwałą Nr XLV/524/2002 r. Sejmiku Województwa Łódzkiego z dnia 9 lipca 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego 249 z dnia 10 10.2002 r. poz. 3166); Plan gospodarki dla Gminy Wodzierady – Uchw ała Nr XX/156/2004 Rady Gminy Wodzierady z dnia 2 grudnia 2004 r. Plan odnowy miejscowości Dobków - Uchw ała Nr XVIII/187/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 8 października 2008 r.; Plan odnowy miejscowości Kwiatkowice na lata 2008-2013 - Uchw ała Nr XVII/184/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 19 sierpnia 2008 r., zmieniony Uchw ałą Nr XXI/224/2008 z dnia 22 grudnia 2008 r.; Plan Rozwoju Lokalnego dla Sołectwa Wodzierady na lata 2008-2013- Uchw ała Nr XV/156/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 30 maja 2008 r.; Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wodzierady na lata 2008-2013 - Uchw ała Rady Gminy Wodzierady Nr VIII/63/2007 z dnia 17.08.2007 r.; Program współpracy gminy Wodzierady z organizacjami pozarządowymi oraz innymi podmiotami prowadzącymi działalność poŜytku publicznego na rok 2008 - Uchw ała Nr XI/96/2007 Rady Gminy Wodzierady z dnia 28 grudnia 2007 r.; Program ochrony środowiska dla Gminy Wodzierady – Uchw ała Nr XX/156/2004 Rady Gminy Wodzierady z dnia 2 grudnia 2004 r.; Raport o stanie środowiska w województwie łódzkim w 2007 r., w yd. Wojew ódzki Inspektorat Ochrony Środow iska w Łodzi, Łódź, 2008 r.; Wieloletni program gospodarowania mieszkaniowym zasobem gminy na lata 2008 – 2012 - uchw ała Nr XV/169/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 30 maja 2008 r., zmieniona Uchw ałą Nr XVII/185/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 19 sierpnia 2008 r; Wojewódzki Program Opieki nad zabytkami w województwie łódzkim, Zarząd Wojew ództw a Łódzkiego, czerw iec 2007 r.; Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Wodzierady dla części terenów wsi Kwiatkowice, uchw ała Nr XXXIII/322/2006 Rady Gminy Wodzierady z 25 sierpnia 2006 r.; Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Wodzierady dla obrębu Dobruchowa, uchw ała Nr XXXIV/331/2006 Rady Gminy Wodzierady z 23 października 2006 r.; dane z Bazy Danych Regionalnych GUS; dane GUS z Narodow ego Spisu Pow szechnego Ludności i Mieszkań oraz Pow szechnego Spisu Rolnego z 2002 r.; inw entaryzację bezpośrednią terenu gminy; mapy topograficzne; mapy ew idencyjne gruntów i budynków ; ortofotomapy, GEOPORTAL.GOV.PL; Plany urządzeniow e lasów , TAXUS SI Sp. z o.o., TAXUS s.c., 2009; A. Woś, Atlas Rzeczpospolitej Zgromadzone na potrzeby opracow ania Studium materiały, zaw ierały najbardziej aktualne, dostępne informacje. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 8 1.5. Struktura opracow ania Struktura dokumentu w duŜym stopniu odzw ierciedla w ymagany zakres Studium określony w 10 ust. 1 i 2 ustaw y o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.). Całość składa się z trzech części - tomów : 1) syntezy studium; 2) uw arunkow ań; 3) kierunków zagospodarow ania. Pierw szy z nich ma charakter ogólny, w prow adzający – oprócz informacji dotyczących znaczenia i rangi dokumentu, celów jego sporządzania oraz zakresu, stosow anych metod pracy i w ykorzystanych materiałów zaw iera rów nieŜ podstaw ow e dane o Gminie oraz syntezę i uzasadnienie ustaleń zaw artych w Studium. Tom drugi, uw arunkow ania, obejmuje analizę stanu środow iska przyrodniczego, kulturow ego, sytuacji społecznej i gospodarczej Gminy oraz istniejącego zagospodarow ania. Jako istotne dla rozw oju Gminy w kolejnych latach uw zględnione zostały rów nieŜ ustalenia zaw arte w dokumentach i programach o znaczeniu ponadlokalnym. W ostatniej trzeciej części określono cele rozw oju Gminy oraz kierunki zagospodarow ania przestrzennego w dostosow aniu do aktualnego stanu oraz potrzeb i aspiracji rozw ojow ych Gminy. Dla poszczególnych „typów funkcjonalnych” terenów określone zostało w iodące i uzupełniające przeznaczenie oraz w skaźniki kształtow ania zagospodarow ania i zabudow y. Ponad to w skazano kierunki i zasady kształtow ania środow iska przyrodniczego (w tym leśnej i rolniczej przestrzeni produkcyjnej) i kulturow ego, infrastruktury technicznej i społecznej formułując dodatkow o w ytyczne określania w łaściw ych ustaleń w miejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego. W jednym z ostatnich rozdziałów Studium przedstaw iono obow iązki i zamierzenia Gminy w zakresie opracow ania planów miejscow ych, w skazując obszary w ymagające w /w dokumentów . 1.6. Współpraca i uspołecznienie procesu planow ania Opracow anie studium optymalnego pod w zględem przyjętych rozw iązań w zakresie przekształceń istniejącej struktury przestrzennej w ymagało zaangaŜow ania specjalistów zajmujących się badaniem przyrodniczych, kulturow ych, społecznych i gospodarczych aspektów przekształceń struktur przestrzennych. Rozw iązania proponow ane przez zespół projektantów poddane zostały społecznej ocenie w toku następujących czynności w ykonyw anych w trakcie prac nad projektem studium: 1) przyjmow ania i rozpatryw ania w niosków ; 2) w yłoŜenia projektu Studium w raz z prognozą oddziaływ ania na środow isko do publicznego w glądu; 3) dyskusji publicznej; 4) przyjmow ania i rozpatryw ania uw ag. 1.7. Podstaw ow e dokum enty strategiczne i program ow e Politykę przestrzenną Gminy sformułow ano w sposób zgodny z ustaleniami planów i programów o znaczeniu ponadlokalnym, w tym m.in.: 1) zasad określonych w Koncepcji polityki przestrzennego zagospodarowania kraju; 2) ustaleniach Planu zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego; 3) ustaleniach Strategii rozwoju województwa łódzkiego; 4) planach i programach rządow ych. Zakłada się kontynuację oraz (w sytuacjach szczególnie uzasadnionych, w ynikających ze zmieniających się uw arunkow ań przestrzennych, społeczno-gospodarczych lub praw nych) w eryfikację dotychczasow ej polityki przestrzennej zaw artej w uchw ałach Rady Gminy Wodzierady, w szczególności: INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 9 1) 2) 3) 4) 5) 2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wodzierady, uchw ała Nr VI/39/2003 Rady Gminy Wodzierady z dnia 31 marca 2003 r. (Dz.Urz.Woj.Łódz. Nr 147 z dnia 5 czerw ca 2003 r. poz.1467 z późn. zm); Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Wodzierady, Uchw ała Rady Gminy w Wodzieradach Nr VII/63/99 z dnia 19 lipca 1999 r.; Plan gospodarki dla Gminy Wodzierady – Uchw ała Nr XX/156/2004 Rady Gminy Wodzierady z dnia 2 grudnia 2004 r.; Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Wodzierady na lata 2008-2013 - Uchw ała Rady Gminy Wodzierady Nr VIII/63/2007 z dnia 17.08.2007 r.; Program ochrony środowiska dla Gminy Wodzierady – Uchw ała Nr XX/156/2004 Rady Gminy Wodzierady z dnia 2 grudnia 2004 r. Podstawowe dane o gminie Wodzierady Gmina Wodzierady jest gminą w iejską połoŜoną w północnej części pow iatu łaskiego, w w ojew ództw ie łódzkim. Graniczy z następującymi gminami: 1) od północy i w schodu z gminą Lutomiersk (pow iat Pabianice); 2) od północnego – zachodu z gminą Zadzim (pow iat Poddebice); 3) od zachodu z gminą Szadek (pow iat Zduńska Wola); 4) od zachodu i południa z gminą Łask (pow iat Łask); 5) od południow ego – w schodu z gminą Dobroń (pow iat Pabianice); 6) od w schodu z gminą Pabianice (pow iat Pabianice). Siedziba gminnych w ładz samorządow ych znajduje się w miejscow ości Wodzierady. Terytorium gminy obejmuje obszar 8142 ha (81,4 km2), co stanow i 13,1% ogólnej pow ierzchni pow iatu łaskiego oraz 0,45% pow ierzchni w ojew ództw a łódzkiego. Obszar Gminy zamieszkiw any jest przez 3118 osób (stan z 2007 r.), gęstość zaludnienia jest niew ielka, w ynosi 38 osób na 1 km2 przy średniej gęstości zaludnienia w pow iecie łaskim 82 osób na 1 km2 i 140 osobach na 1 km2 w w ojew ództw ie łódzkim. Jest to jedna z mniejszych gmin w w ojew ództw ie łódzkim, zarów no pod w zględem liczby ludności jak i zajmow anej pow ierzchni. Na strukturę osadniczą składa się 35 jednostek osadniczych o zróŜnicow anej w ielkości usytuow anych w 20 sołectw a: Chorzeszów , Czarnysz, Dobków , Dobruchów , Hipolitów , Jesionna, Józefów , Kiki, Kw iatkow ice, Leśnica, Magdalenów , Magnusy, Piorunów , Przyrow nica, Stanisław ów , Wandzin, Włodzimierz, Wodzierady, Wola Czarnyska, Wrząsaw a. Obszar Gminy podzielony jest na 26 obrębów geodezyjnych: Chorzeszów , Czarnysz, Dobków , Dobruchów , Elodia, Hipolitów , Jesionna, Józefów , Kiki, Kw iatkow ice, Kw iatkow ice Kolonia, Leśnica, Ludow inka, Magdalenów , Mauryców , Magnusy, Pelagia, Piorunów , Przyrow nica, Stanisław ów , Wandzin, Włodzimierz, Wodzierady, Wola Czarnyska, Wrząsaw a. Granice obrębów przedstaw iono w części graficznej Studium. 3. Synteza projektu studium 3.1. Synteza uw arunkow ań 1. Gmina Wodzierady posiada dobre połoŜenie – w centralnej Polsce, w pobliŜu duŜych miast – Łodzi i Pabianic oraz mniejszych Konstantynow a Łódzkiego i Łasku. 2. Jest dobrze skomunikow ana zarów no pod w zględem pow iązań zew nętrznych jak i w ew nętrznych. Układy drogow e w ymagają urządzenia naw ierzchni oraz modernizacji dostosow ania do przenoszenia zw iększonych obciąŜeń. 3. Wysokie w alory przyrodnicze Gminy – rozległe obszary leśne, doliny rzeki Pisi koło Małynia i mniejszych cieków są obszarami w ymagającymi ochrony i jednocześnie są atrakcyjne po INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 10 w zględem przydatności dla rozw oju funkcji turystycznych, rekreacyjnych oraz mieszkaniow ych. 4. Potencjał ludzki Gminy w zakresie poziomu w ykształcenia i aktyw ności mieszkańców stale się rozw ija. 5. W Gminie popraw ia się sytuacja społeczno-gospodarcza – bezrobocie będące na relatyw nie niskim poziomie obniŜa się, w zrasta udział osób utrzymujących się z pozarolniczej działalności. 6. Gmina posiada dobre w arunki dla rozw oju rolnictw a, szczególnie w części północnej. 7. Gmina dysponuje obiektami zabytkow ymi w artościow ymi kulturow o i historycznie dającymi podstaw ę dla budow y jej w izerunku i toŜsamości – dw ory z załoŜeniami parkow ymi w Wodzieradach i Piorunow ie, kościół w Kw iatkow icach oraz szereg innych obiektów o mniejszej w artości. 8. Istniejące w artościow e obiekty w ymagają ochrony i rew aloryzacji. 9. Wodzierady są Gminą postrzeganą przez mieszkańców aglomeracji łódzkiej jako gmina rolnicza z dobrymi w arunkami dla zamieszkania oraz upraw iania rekreacji w eekendow ej oraz w ypoczynku letniego. W zw iązku z tym obserw uje się silną presję w obszarze Gminy realizacji zabudow y mieszkaniow ej oraz letniskow ej w granicach obszarów leśnych i w ich otoczeniu. 10. WyposaŜenie w infrastrukturę społeczną jest w ystarczające. Rozw oju w ymagają obiekty usług kultury, sportu oraz w miarę w zrostu poziomu Ŝycia mieszkańców placów ki dla dzieci w w ieku poniŜej 6 roku Ŝycia - przedszkola i Ŝłobki. W zw iązku ze starzeniem się społeczeństw a w zrośnie zapotrzebow anie na usługi dla osób starszych w ymagających opieki. 11. Konieczne jest uporządkow anie gospodarki w odno-ściekow ej, szczególnie budow a sieci kanalizacji sanitarnej z oczyszczalnią/oczyszczalniami ścieków w obszarach o zw artej zabudow ie. 12. Dalszej modernizacji w inna być poddana sieć w odociągow a, pow inny być w ymienione odcinki sieci z rur azbestocementow ych. 13. Konieczna jest modernizacja systemu zaopatrzenia w ciepło – modernizacja przestarzałych kotłow ni, rozw ój w ykorzystania źródeł ciepła w ykorzystujących odnaw ialne źródła energii. 14. Sieci infrastruktury technicznej w ymagają rozw oju w obszarach rozw oju urbanizacji. 15. Pow iązanie planów rozw oju Gminy z systemem planow ania krajow ego i regionalnego oraz w łaściw ie ukierunkow anie działań w ładz gminnych daje szansę na rozw ój Gminy. 3.2. Synteza zasad ochrony i kierunków rozw oju 1. Kierunki zmian w strukturze przestrzennej Gminy oraz w przeznaczeniu terenów Wskazuje się obszary: 1) urbanizacji – tereny w skazane do zainw estow ania w tym: a) obszary rozw oju urbanizacji, b) obszary kontynuacji urbanizacji; 2) elementy systemu ekologicznego – obszary, w których w yklucza się moŜliw ość realizacji zabudow y lub ogranicza ją w sposób istotny; 3) obszary w ymagające przekształceń i rew italizacji oraz obszary rekultyw acji i rew aloryzacji. Wyznacza się tereny przeznaczone pod zabudow ę: m.in. zabudow ę zagrodow ą, zabudow ę mieszkaniow ą jednorodzinną, mieszkaniow ą jednorodzinną i letniskow ą na terenach leśnych, usługi, zabudow ę produkcyjno-magazynow ą i usługi, infrastrukturę techniczną. Wyznacza się tereny chronione przed zabudow ą: m.in. tereny rolnicze, lasy, tereny łąk i pastw isk, tereny zalesień. Poziom ograniczeń w moŜliw ości zagospodarow ania dostosow uje się do w ymogów ochronnych. 2. Obszary oraz zasady ochrony środow iska i jego zasobów , ochrony przyrody, krajobrazu kulturow ego i uzdrow isk INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 11 W ramach działań ochronnych w zakresie ochrony środow iska, przyrody i krajobrazu kulturowego: 1) w skazuje się obiekty i obszary chronione na podstaw ie przepisów odrębnych; 2) proponuje się ustanow ienie obejmującego część terenu Gminy obszaru chronionego krajobrazu doliny Neru, dla którego w prow adza się ograniczenia w moŜliw ości zagospodarow ania oraz ustala odrębne w skaźniki kształtow ania zabudow y; 3) ustala się ochronę istniejących kompleksów leśnych i ich rozw ój w oparciu o w skazane obszary do zalesienia; 4) w yznacza się korytarze ekologiczne oraz miejsca pow iązań systemu ekologicznego chronione przed zabudow ą; 5) ustala się kierunki rozw oju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej w celu ograniczenia uciąŜliw ości działalności człow ieka na środow isko. Przede w szystkim: a) rozw ój systemów kanalizacji sanitarnej; b) „uszczelnienie” systemu gospodarki odpadami oraz rozw ój selektyw nej zbiórki odpadów ; c) w zrost poziomu w ykorzystania źródeł zaopatrzenia w ciepło oraz w ytw arzających energię elektryczną w ykorzystujących energię ze źródeł odnaw ialnych; d) utw orzenie sieci gazow ej jako nośnika energii dla indyw idualnych źródeł ciepła; e) modernizację układów drogow ych. 3. Obszary i zasady ochrony dziedzictw a kulturow ego, zabytków oraz dóbr kultury w spółczesnej W ramach działań ochronnych w zakresie ochrony środow iska, przyrody i krajobrazu kulturow ego: 1) w skazuje się obiekty chronione na podstaw ie przepisów odrębnych; 2) ustala się konieczność rew aloryzacji i objęcia ochroną w artościow ych obiektów zabytkow ych – dw orów i parków podw orskich; 3) w prow adza się w ytyczne konserw atorskie, do stosow ania w zapisach planów miejscow ych, dla w łaściw ego dbania o w artościow e obiekty i kształtow ania ich otoczenia; 4) w yznacza się strefy ochrony konserw atorskiej i ochrony archeologicznej oraz określa dla nich w arunki realizacji inw estycji w dostosow aniu do w ymogów konserw atorskich. 4. Kierunki i zasady rozw oju komunikacji W zakresie rozw oju systemów komunikacji: 1) ustala się konieczność dostosow ania parametrów dróg o znaczeniu ponadlokalnym do potrzeb przenoszenia zw iększonych obciąŜeń; 2) załoŜono rozw ój sieci drogow ej w obszarach rozw oju urbanizacji; 3) ustala się konieczność docelow ego zabezpieczenia parametrów technicznych dla istniejących dróg do odpow iednich klas technicznych, jakim pow inny odpow iadać oraz zapew nienie docelow ej moŜliw ości budow y now ych odcinków dróg. 5. Kierunki rozw oju systemów infrastruktury technicznej Wskazano tereny istniejącej infrastruktury technicznej oraz przebiegi istniejących i w aŜniejszych projektow anych sieci o znaczeniu ponadlokalnym. ZałoŜono budow ę sieci kanalizacji sanitarnej, perspektyw icznie sieci gazow ej oraz rozw ój i modernizację sieci w odociągow ej i energetycznej. Zakłada się rozw ój w obszarze Gmin obiektów i urządzeń w ytw arzających energię ze źródeł odnaw ialnych oraz zw iększenie poziomu w ykorzystania odnaw ialnych źródeł energii w indyw idualnych systemach zaopatrzenia w ciepło. Zakłada się zw iększenie dostępu do Internetu – rozw ój sieci oraz urządzenie ogólnodostępnych miejsc ze stanow iskami komputerow ymi. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 12 6. Obszary, na których rozmieszczone będą inw estycje celu publicznego Wskazuje się lokalizacje inw estycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z zadaniami w skazanymi w Planie zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego oraz programami rządow ymi i planami rozw oju sieci o znaczeniu ponadlokalnym m.in.: 1) utw orzenie OCHK Doliny Neru; 2) budow ę zbiorników retencyjnych na rzece Pisi k. Małynia; 3) budow ę elektroenergetycznych sieci przesyłow ych. Inw estycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym realizow ane są w miejscach ich dotychczasow ej lokalizacji. Nie w yznacza się celow ej lokalizacji (poza w ybranymi terenami infrastruktury technicznej oraz terenami usług sportu i rekreacji) miejsc lokalizacji inw estycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym. Realizacja now ych inw estycji moŜe być dokonyw ana w terenach, o funkcji zgodnej z planow aną. Wskazanie lokalizacji moŜe być dokonane w planie miejscow ym. 7. Obszary, dla których jest obow iązkow e sporządzenie mpzp Nie w yznaczono w obszarze Gminy obszarów , dla których obow iązkow e jest sporządzenie planu miejscow ego na podstaw ie ustaw y o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym ani na podstaw ie przepisów odrębnych. Sporządzenie planu moŜe być obow iązkow e w przypadku nowo ustanaw ianych terenów górniczych i terenów now ych lokalizacji cmentarzy na podstaw ie w ymogów przepisów odrębnych. 8. Obszary, w ymagające sporządzenia mpzp Wskazuje się obszary w ymagające sporządzenia planu miejscow ego obejmujące: 1) tereny rozw oju urbanizacji; 2) tereny w ymagające ochrony zachow anego dziedzictw a kulturow ego; 3) obszary w ymagające rew italizacji struktur przestrzennych; 4) tereny zalesień. 9. Kierunki i zasady kształtow ania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej Zakłada się rozw ój rolnictw a w obszarach o dobrej i w ysokiej przydatności rolniczej oraz w yłączenie z uŜytkow ania rolniczego terenów o niskiej przydatności rolniczej na rzecz terenów leśnych oraz rozw oju funkcji rekreacyjnych. W zakresie leśnej przestrzeni produkcyjnej ustala się rozw ój istniejących kompleksów leśnych. Wprow adza się ich uzupełnienia, w yznacza się obszary preferow ane do realizacji zalesień. Zakłada się pełnienie przez nie funkcji ochronnych, edukacyjnych i rekreacyjnych. 10. Obszary naraŜone na niebezpieczeństw o pow odzi i osuw ania się mas ziemnych W granicach Gminy obszary naraŜone na niebezpieczeństw o pow odzi w ystępują w zdłuŜ rzeki Pisi k. Małynia oraz jej lew ego dopływ u – cieku łączącego się z nią w Przyrow nicy. Generalnie nie obejmują one sw ym zasięgiem terenów zabudow anych bądź przeznaczonych pod zabudow ę. Na obszarach naraŜonych na niebezpieczeństw o pow odzi oraz na terenach łąk i pastw isk połoŜonych w obrębie dolin rzecznych (miejscach w ystępow ania w ód hipodermicznych, naraŜonych na ryzyko w ystępow ania okresow ych podtopień) ogranicza się moŜliw ość realizacji zainw estow ania. Obszary naraŜone na osuw anie się mas ziemnych nie w ystępują na terenie Gminy. 11. Obiekty lub obszary, dla których w yznacza się w złoŜu kopaliny filar ochronny Nie w yznacza się – potrzeby nie w ystępują. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 13 12. Obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych Zagadnienie nie w ystępuje w obszarze Gminy – w jej granicach nie ustanow iono obszarów pomników zagłady i ich stref ochronnych. 13. Obszary w ymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultyw acji Terenami w ymagającymi przekształceń i rehabilitacji są tereny leśne poddane procesom urbanizacyjnym. Nieuporządkow any, spontaniczny rozw ój budow nictw a letniskow ego w obszarach leśnych spow odow ał ograniczenie ich funkcji przyrodniczych ograniczając jednocześnie rozw ój w alorów krajobrazu kulturow ego. Tereny te w ymagają przyw rócenia ładu przestrzennego, pogodzenia funkcji przyrodniczych i rekreacyjno-mieszkalnych. Rekultyw acji w ymaga składow isko odpadów – mogilnik w Dobkow ie. Mogilnik pow inien być zlikw idow any, teren zrekultyw ow any, a odpady zgromadzone w mogilniku zutylizow ane. 14. Granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych Zagadnienie nie w ystępuje w obszarze Gminy – w jej granicach nie ustanow iono terenów zamkniętych. 4. Interpretacja zgodności planów miejscowych ze Studium Ustalenia zaw arte w elaboracie „Studium”, zarów no w części tekstow ej, jak i rysunkach w yraŜają kierunki polityki przestrzennej Gminy, nie są ścisłymi przesądzeniami o granicach zainw estow ania i uŜytkow aniu terenów , nie ograniczają moŜliw ości realizacji innych działań, nieprzew idzianych w zapisach Studium, słuŜących rozw ojow i terenów zgodnie z polityką przestrzenną określoną w Studium. W „Studium” przedstaw iono zgeneralizow any obraz uŜytkow ania terenów oraz generalne kierunki działań w przestrzeni. Określone na rysunkach przeznaczenie terenów oznacza funkcję dominującą, a nie w yłączną. W granicach w yznaczonych terenów dopuszcza się obok funkcji dominującej lokalizację innych funkcji słuŜących jej obsłudze. Dopuszczalne jest w planie miejscow ym zachow anie istniejącego sposobu uŜytkow ania terenu – utrzymanie funkcji rolniczej, dla terenów planow anych do zmiany przeznaczenia na cele nierolne lub np. zachow anie funkcji zabudow y zagrodow ej dla terenów planow anych pod rozw ój funkcji produkcyjnych. Przyjęte w planie w skaźniki dotyczące kształtow ania zabudow y i zagospodarow ania terenu pow inny odpow iadać w skaźnikom ustalonym dla określonego przeznaczenia terenu. Ostateczne ustalenia granic terenów będą dokonyw ane w ramach miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego lub odpow iednich decyzjach administracyjnych. 5. Uzasadnienia zawierające objaśnienia przyjętych rozwiązań Kształtując rozw iązania, opierając się o rozpoznanie istniejącego stanu zagospodarow ania przestrzennego, funkcjonow ania środow iska przyrodniczego, stopnia zachow ania w artości kulturow ych, sytuacji społeczno-gospodarczej, przyjęto za cele podstaw ow e: 1) w ielofunkcyjny rozw ój obszarów w iejskich - konieczne jest dla popraw y sytuacji społecznogospodarczej Gminy stw orzenie w arunków dla innego typu działalności niŜ tylko rolnicza; 2) zapew nienie dogodnych w arunków zamieszkania, popraw y w yposaŜenia w usługi, popraw y obsługi i funkcjonow ania systemu komunikacyjnego i infrastruktury technicznej zakłada się utrzymanie istniejącej liczby mieszkańców oraz popraw ę jej w arunków mieszkaniow ych oraz stw orzenie oferty dla napływ u mieszkańców ; 3) w ykorzystanie dobrego połoŜenia, istniejących pow iązań komunikacyjnych, obszarów w artościow ych przyrodniczo i kulturow o – racjonalny rozw ój urbanizacji pozw oli na INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 14 w ykorzystanie ich w alorów oraz popraw ę sytuacji społeczno-gospodarczej Gminy; 4) utrzymanie i rozszerzenie ochrony istniejących zasobów środow iska przyrodniczego dla zachow ania jego w alorów przyrodniczo-kulturow ych oraz rozw oju funkcji rekreacyjnych Gmina posiada znaczące zasoby przyrodnicze, które przy nadmiernej antropopresji mogą ulec degradacji. Procesy urbanizacyjne w obrębie w artościow ych obszarów (lasów i dolin rzecznych) i ich sąsiedztw ie w ymagają uporządkow ania i podporządkow ania w ymogom ochrony środow iska; 5) w ykorzystanie obiektów zabytkow ych w artościow ych kulturow o i historycznie dla budowy w izerunku Gminy i jej toŜsamości - Gmina posiada w iele cennych obiektów o w artościach zabytkow ych, które są niedostrzegane, niedoceniane i niszczone – w ymagają ochrony, rew aloryzacji i promocji; 6) w ykorzystanie postrzegania Gminy jako atrakcyjnego miejsca dla rekreacji i zamieszkania (dotyczy zw łaszcza terenów w schodnich), co w połączeniu z modernizacją układu drogow ego daje szanse na rozw ój funkcji mieszkaniow ych i rekreacyjnych; 7) rozw ój systemów uzbrojenia terenu i standardów w yposaŜenia w dostosow aniu do stopnia zaaw ansow ania rozw oju przestrzennego - istniejąca infrastruktura daje solidną podstaw ę dla dalszej jej rozbudow y. Konieczna jest dla ograniczenia zagroŜeń dla środow iska budow a sieci kanalizacji sanitarnej oraz uszczelnienie systemu gospodarki odpadami; 8) rozw ój infrastruktury społecznej w oparciu o istniejące zasoby – zapotrzebow anie na usługi podstaw ow e zaspakajane jest na poziomie w ystarczającym. Konieczny jest rozw ój infrastruktury w dostosow aniu do kształtujących się potrzeb zw iązanych z w zrostem poziomu Ŝycia oraz starzenia się społeczeństw a. 6. Słowniczek pojęć i definicji Ilekroć w Studium jest mow a o: 1) Gm inie – rozumie się przez to gminę Wodzierady, chyba, Ŝe z treści zapisu w ynika inaczej; 2) ustaw ie – rozumie się przez to ustaw ę z dnia 27 marca 2003 roku o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz.U. z 2003r. nr 80 poz. 717, z późn. zm.), o ile z treści przepisu nie w ynika inaczej; 3) przepisach odrębnych – rozumie się przez to przepisy ustaw w raz z aktami w ykonaw czymi oraz praw omocne decyzje administracyjne; 4) Studium – rozumie się przez to niniejsze Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady, stanow iące dokument planistyczny gminy, obejmujący obszar w jego granicach administracyjnych gminy; 5) rysunku Studium – rozumie się przez to rysunek Studium sporządzony na mapie topograficznej, składający się z dw óch arkuszy, stanow iący załącznik nr 2 do uchw ały uchw alającej Studium; 6) przeznaczeniu – rozumie się przez to funkcję na jaką teren, w yznaczony na rysunku Studium pow inien być zagospodarow any i uŜytkow any; 7) działce – rozumie się przez to działkę budow laną w rozumieniu przepisów o gospodarce nieruchomościami; 8) m odernizacji – rozumie się przez to działania zw iązane ze zw iększeniem w artości uŜytkow ej lub technicznej istniejącego obiektu lub urządzenia; 9) zrów now aŜonym rozw oju – rozumie się przez to taki rozw ój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrow ania działań politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachow aniem rów now agi przyrodniczej oraz trw ałości podstaw ow ych procesów przyrodniczych, w celu zagw arantow ania moŜliw ości zaspokajania podstaw ow ych potrzeb poszczególnych społeczności lub obyw ateli zarów no w spółczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokoleń; 10) uciąŜliw ości obiektów i urządzeń przekraczającej w artości dopuszczalne – rozumie się przez to negatyw ne oddziaływ anie na otoczenie obiektów i urządzeń;, pow odow ane emisją gazów , pyłów , zapachów , hałasu, promieniow ania itp., a takŜe w ynikające ze INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 15 w zmoŜonego ruchu pojazdów zw iązanego z ich funkcjonow aniem o w artościach przekraczającej w artości dopuszczalne określone w przepisach o ochronie środow iska; 11) korytarzu ekologicznym - rozumie się przez to ciągły, nieprzerw any zabudow ą lub infrastrukturą techniczną fragment środow iska przyrodniczego z zachow anymi cechami naturalnymi i funkcjonalnymi lub celow o ukształtow any, gw arantujący łączność pomiędzy elementami w ęzłow ymi systemu przyrodniczego, umoŜliw iający przemieszczanie się materii i energii w środow isku oraz migrację zw ierząt; 12) krajobrazie kulturow ym - rozumie się przez to przestrzeń historycznie ukształtow aną w w yniku działalności człow ieka, zaw ierająca w ytw ory cyw ilizacji oraz elementy przyrodnicze; 13) inw estycji celu publicznego - rozumie się przez to działania o znaczeniu lokalnym (gminnym) i ponadlokalnym (pow iatow ym, w ojew ódzkim i krajow ym), stanow iące realizację celów publicznych, o których mow a w przepisach odrębnych; 14) zabudow ie letniskow ej – rozumie się przez to pojedynczy budynek lub zespół budynków rekreacji indyw idualnej, przeznaczonych do okresow ego w ypoczynku rodzinnego. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 16 TOM II UWARUNKOWANIA ROZWOJU 1. Uwarunkowania ponadlokalne 1.1. Pow iązania funkcjonalno – przestrzenne. Ponadlokalne urządzenia infrastruktury społecznej Gmina Wodzierady połoŜona jest w bliskiej odległości, około 15 – 30 km, od ośrodków przemysłow ych i usługow ych o znaczeniu regionalnym i subregionalnym. Zlokalizow ana jest w otoczeniu czterech ośrodków miejskich w ojew ództw a łódzkiego, tj.: 1) 25 km od Łodzi; 2) 21 km od Pabianic; 3) 15 km od Łasku. 4) 31 km od Poddębic; Na terenie Gminy mieszkańcy mają moŜliw ość zaspokojenia podstaw ow ych potrzeb w zakresie szkolnictw a podstaw ow ego i gimnazjalnego, podstaw ow ej opieki medycznej, zaopatrzenia w podstaw ow e artykuły Ŝyw nościow e i przemysłow e. Bliskość aglomeracji łódzkiej oraz ośrodków subregionalnych skutkuje słabym rozw ojem urządzeń lokalnej infrastruktury społecznej i zupełnym brakiem obiektów o znaczeniu ponadlokalnym. Mieszkańcy Gminy sw oje potrzeby zw iązane ze szkolnictw em średnim i w yŜszym, specjalistyczną opieką medyczną, zakupami i Ŝyciem kulturalnym zaspokajają w e w spomnianych w yŜej ośrodkach. Jednocześnie, bliskość Łodzi i innych miast w pływ a stymulująco na rozw ój zabudow y letniskow ej na terenie Gminy. Jest to w ynikiem coraz popularniejszego trendu posiadania „drugich domów ”. Na rozw ój struktury przestrzenno – funkcjonalnej Gminy mają w pływ uw arunkow ania o znaczeniu ponadlokalnym, szczególnie środow iskow ym – doliny rzeczne, przebiegające przez teren Gminy tw orzące pow iązania z obszarami sąsiednimi, rozległe obszary leśne w granicach Gminy i w jej sąsiedztw ie. 1.2. Pow iązania przyrodnicze Gmina Wodzierady połoŜona jest w środkow ej części Nizin Środkow opolskich – w obszarze etnicznym południow o – w schodniej Wielkopolski. Jest to obszar w kształcie trójkąta, słabo zróŜnicow any pod w zględem przyrodniczym, zw any Niziną Południow ow ielkopolską. W bardziej szczegółow ym podziale na jednostki fizycznogeograficzne teren Gminy jest częścią Wysoczyzny Łaskiej. Przepływ materii, energii i informacji genetycznej pomiędzy elementami systemu przyrodniczego Gminy i obszarami sąsiednimi odbyw a się poprzez istniejącą sieć korytarzy i pow iązań ekologicznych, które stanow ią doliny cieków , zbiorow iska leśne, zadrzew ienia i zakrzew ienia śródpolne. Funkcje korytarza ekologicznego o istotnym znaczeniu pełni rzeka Pisia k. Małynia, przepływ ająca niemal centralnie przez obszar Gminy, z kierunku południow ego na północny zachód. W części północnej, począw szy od Kw iatkow ic Nadrzecznych, rzeka jest uregulow ana i tow arzyszy jej sieć row ów melioracyjnych odw adniających podtapiane w okresie w ysokich w odostanów tereny. Na północnym zachodzie gminy Wodzierady, w dolinie rzeki znajduje się duŜy zespół staw ów hodow lanych (pow . 37 ha). Niew ielkie sztuczne zbiorniki w odne w ystępują rów nieŜ dalej na południu Gminy w obrębie doliny rzeki. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 17 Lasy na terenie Gminy są częścią kompleksów , podlegających administracyjnie Nadleśnictw u Kolumna i Poddębice. Najw iększe skupiska leśne w ystępują w centralnej i południow ej części Gminy (sołectw a Dobków , Chorzeszów , Ludow inka, Kiki, Elodia, Jesionna), a takŜe w zdłuŜ północnych i w schodnich fragmentów granic Gminy. Lasy tow arzyszą rów nieŜ dolinie rzeki Pisi k. Małynia. 1.3. Pow iązania infrastrukturalne i kom unikacyjne Pow iązania komunikacyjne gminy Wodzierady z obszarem zew nętrznym odbyw ają się za pośrednictw em drogi w ojew ódzkiej nr 710 relacji Łódź – Lutomiersk - Szadek – Sieradz, (najsilniejszego elementu systemu komunikacyjnego o znaczeniu ponadlokalnym) i dróg pow iatow ych. Połączenia z sąsiadującymi gminami oraz stolicą pow iatu zapew niają drogi pow iatow e łączące gminę Wodzierady z gminami: Lutomiersk, Szadek, Zadzim i Pabianice. Przez teren gminy Wodzierady nie przebiega Ŝadna droga o znaczeniu krajow ym. Sieć dróg pow iatow ych jest stosunkow o gęsta. Poza pow iązaniami ponadlokalnym zapew nia ona dogodne połączenia komunikacyjne w ew nątrz Gminy. Św iadczone na terenie Gminy usługi w zakresie transportu zbiorow ego zapew niają pow iązania komunikacyjne w jej granicach oraz z Łodzią, Łaskiem, Poddębicami, Sieradzem, Turkiem, Zduńska Wolą, Szadkiem, i Lutomierskiem oraz mniejszymi miejscow ości w granicach pow iatu łaskiego. Pow iązania Gminy w zakresie infrastruktury technicznej o znaczeniu ponadlokalnym zapew niają: 1) trzy napow ietrzne magistralne linie elektroenergetyczne średniego napięcia 15 kV z dw u rozdzielni stacji 110/15 kV „Łask 2” i „Szadek”; 2) dw ie linie św iatłow odow e relacji Łódź - Wrocław oraz Łask – Lutomiersk. Ponadto przez teren Gminy przebiega napow ietrzna linia elektroenergetyczna w ysokiego napięcia 220 kV relacji Pabianice – Adamów . Jest ona elementem systemu elektroenergetycznych sieci przesyłow ych, nie jest bezpośrednim źródłem zaopatrzenia w energię elektryczną obszaru Gminy. 2. Stan ładu przestrzennego i wymogi jego ochrony 2.1. Struktura funkcjonalno – przestrzenna Gm iny i procesy jej przekształceń Wodzierady są gminą typow o rolniczą, dominujące w strukturze uŜytkow ania gruntów uŜytki rolne zajmują 80,3 % jej pow ierzchni. Wśród uŜytków rolnych zdecydow anie przew aŜają grunty orne – zajmujące 64% pow ierzchni Gminy (co stanow i niespełna 80% uŜytków rolnych). Funkcja rolnicza skupiona jest przede w szystkim w zachodniej, północno-zachodniej oraz północnej części Gminy. Obecne tu łąki i pastw iska tow arzyszą przede w szystkim dolinie rzeki Pisi k. Małynia oraz innych cieków Obok w iodącego tu rolnictw a, funkcją uzupełniającą jest funkcja rekreacyjna i w ypoczynkow a, skoncentrow ana przede w szystkim w miejscow ościach: Wandzin, Kw iatkow ice, Now y Św iat, Józefów , Włodzimierz, Kiki, Chorzeszów , Ludow inka Mauryców -Marianów . Szczególnie dobrze predysponow ana do rozw oju budow nictw a mieszkaniow ego o charakterze letniskow ym i w ypoczynkow ym jest północno-w schodnia część gminy. W ostatnich latach obserw uje się tendencję gw ałtow nego rozw oju funkcji letniskow ej i w ypoczynkow ej w rejonie w spomnianych miejscow ości, co zw iązane jest m.in. z istnieniem kompleksów leśnym, sukcesyw nie zajmow anych pod funkcje rekreacyjne oraz ekstensyw ny charakter zabudow y w sąsiedztw ie. Obszar Gminy zainw estow any jest raczej w sposób ekstensyw ny. Zabudow a cechuje się zróŜnicow anym stopniem zw artości, rozmieszczona jest przede w szystkim w zdłuŜ szlaków komunikacyjnych. Zdecydow anie rozproszony charakter ma zabudow a w zachodniej (Wrząsawa) INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 18 i południow ej (Chorzeszów , Kiki) części Gminy. Jednostkami osadniczymi o najw iększym stopniu zw artości zabudow y są miejscow ości Wodzierady i Kw iatkow ice. W obu tych ośrodkach koncentrują się funkcje usługow e i administracyjne Gminy. Mimo dominującej roli w spomnianych jednostek w strukturze funkcjonalno-przestrzennej Gminy, charakter ich zabudow y jest zdecydow anie w iejski. tab.1. Struktura uŜytkow ania gruntów (stan na 2005 r.). Powierzchnia Sposób uŜy tkowania ha UŜy tki rolne ogółem Grunty orne % 5225 Sady Łąki 79,9 84 6536 770 Pastwiska 1,3 80,3 457 11,8 7,0 Lasy i grunty leśne 1304,8 - 15,7 - Pozostałe 301,2 - 4,0 - Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z GUS z 2005 r. 2.2. Stan system u planow ania przestrzennego Gmina Wodzierady posiada „Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady”, przyjęte uchw ałą nr VII/63/99 Rady Gminy Wodzierady z dnia 19 lipca 1999 r., sporządzonym w trybie nieobow iązującej ustaw y z dnia 7 lipca 1994 r. o zagospodarow aniu przestrzennym (Dz. U. z 1999 r. Nr 15, poz. 139 z późn. zm.). W obszarze Gminy obow iązują następujące plany miejscow e: 1) Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego gminy Wodzierady, uchw ała Nr VI/39/2003 Rady Gminy Wodzierady z dnia 31 marca 2003 r. (Dz.Urz.Woj.Łódz. Nr 147 z dnia 5 czerw ca 2003 r. poz.1467 z późn. zm) obejmujący cały obszar gminy z w yłączeniem działki nr 332 w Kw iatkow icach; 2) Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Wodzierady dla części terenów wsi Kwiatkowice, uchw ała Nr XXXIII/322/2006 Rady Gminy Wodzierady z 25 sierpnia 2006 r.; 3) Zmiana miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Wodzierady dla obrębu Dobruchowa, uchw ała Nr XXXIV/331/2006 Rady Gminy Wodzierady z 23 października 2006 r. Ustalenia studium i planu miejscow ego są generalnie zbieŜne w zakresie delimitacji terenów w g funkcji. RóŜnice w ystępują w zasięgu terenów przeznaczonych na cele zabudow y mieszkaniow ej oraz zw iązanej z prow adzeniem działalności gospodarczej. Mnogość w niosków złoŜonych do Studium w w yniku ogłoszenia o przystąpieniu do jego sporządzenia potw ierdza konieczność w eryfikacji w skazanego w w w . dokumentach przeznaczenia terenu i dostosow ania zapisów Studium do aktualnych potrzeb rozw ojow ych Gminy i planów inw estycyjnych mieszkańców . Zachodzi potrzeba stw orzenia podstaw y do w prow adzenia zmian w planie miejscow ym. 2.3. Głów ne problem y i zagroŜenia Głów nym problemem w obszarze Gminy jest postępujący proces urbanizacyjny obszarów w granicach kompleksów leśnych oraz w ich bezpośrednim otoczeniu. Proces ten w ymaga uporządkow ania i dostosow ania go do potrzeb ochrony środow iska przyrodniczego i krajobrazu. Brak ograniczeń w rozw oju zabudow y stanow i zagroŜenie dla w alorów przyrodniczych obszaru Gminy. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 19 ZagroŜeniem dla kształtow ania ładu przestrzennego jest rozpraszanie się zabudow y oraz rozw ój zabudow y na terenach niedostatecznie w yposaŜonych w sieci infrastruktury technicznej. Postępującemu procesow i urbanizacyjnemu pow inien tow arzyszyć rozw ój systemów infrastruktury w tym w szczególności sieci kanalizacji sanitarnej. Obow iązujący plan miejscow y został opracow any w skali 1: 5000 i 1: 10000. Zakres regulacji w nim zaw artych jest w ystarczający w obszarach typow o w iejskich – układach pasmow ych zabudow y, jednak ze w zględu na zbytnią ogólność niew ystarczający dla rozw oju zabudow y w terenach planow anych do urbanizacji o złoŜonej strukturze przestrzennej. Obszary te w ymagają opracow ania miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego w skali 1: 1000 lub 1: 2000. 3. Stan środowiska przyrodniczego 3.1. Ukształtow anie terenu Według regionalizacji fizyczno-geograficznej J. Kondrackiego (Warszaw a 1998 r.) teren Gminy znajduje się w obrębie mezoregionu WyŜyny Łaskiej, która w chodzi w skład makroregionu Niziny Południow o – Wielkopolskiej. Pow ierzchnię w ysoczyzny rozcinają, urozmaicając jej rzeźbę doliny rzeczne dopływ ów Neru Obecny stan rzeźby opisyw anego terenu jest w ynikiem przede w szystkim działalności lodow ca z okresu Zlodow aceń Środkow opolskich, stadiału Warty. Przew odnie rysy rzeźby pow stały w w yniku procesów morfogenetycznych zw iązanych z jego zanikiem: bryłow y rozpad lądolodu skutkow ał pow staniem m.in. kemów , pagórów i rów nin morenow ych, w późniejszej fazie zaś niecek denudacyjnych i suchych dolin. Na przełomie plejstocenu i holocenu formy w ykształcone w trakcie zlodow aceń uległy przekształceniu na skutek procesów erozji i akumulacji rzecznej, procesów denudacyjne oraz eolicznych. Najw iększą część terenu Gminy zajmuje w ysoczyzna morenow a, której pow stanie zw iązane jest z procesami glacjalnymi. Jest to płaska lub lekko falista forma terenu w yniesiona około 140 do 200 m n.p.m.. Deniw elacje w jej obrębie w ynoszą około 10 m; sporadycznie 15 – 20 m, natomiast spadki w ahają się na poziomie 0 – 5% dochodząc miejscami do 10%. Północna część Gminy charakteryzuje się rzeźbą mniej urozmaiconą. Większym zróŜnicow aniem odznacza się środkow a i południow a część. W północno – w schodniej, w schodniej i południow ej części Gminy (miejscow ości: Now y Św iat, Apolonia, Józefów , Włodzimierz, Mauryców – Marianów , Kiki, Chorzeszów i Julianów ) w ystępują zdenudow ane w zgórza i pagóry czołow o – morenow e. Rozciągają się one na w ysokości około 170 – 185 m n.p.m. osiągając w ysokości w zględne w granicach od 5 do 15 m. Spadki ich zboczy kształtują się na poziomie 5 – 15%. Wzgórza te w yznaczają zlew nię rzeki Pisi k. Małynia oraz strefę w ododziałow ą III rzędu pomiędzy dorzeczami dw óch rzek – Neru i Grabi. W dolinie Pisi k. Małynia oraz jej dopływ ów pow szechne są obszary pow ytopiskow e, lokalnie podmokłe o niew ielkich rozmiarach (średnicy do około 200 – 300 m), zw łaszcza okolice miejscow ości Elodia, Jesionna i Hipolitów . Formami terenu, których pow stanie w iąŜe się z procesami eolicznymi są w ały w ydmow e. Znajdują się one w okolicach miejscow ości Wandzin, Kw iatkow ic Lasu, Józefow a, Przyrow nicy i Julianow a. Specyficznymi w arunkach hydrologicznymi i uformow aniem odznaczają się formy terasów w dolinie Pisi k. Małynia terasy w yŜsze - erozyjno – akumulacyjne rzeki i jej dopływ ów połoŜone na w ysokości 140 – 170 m n.p.m., w yniesione około 1 –3 m ponad lustro w ody. Osiągają one średnią szerokość 100 – 200 m; miejscami 500 – 600 m. W dolinie rzeki i jej dopływ ów w ykształcony jest rów nieŜ holoceński akumulacyjny teras zalew ow y, w yniesiony około 137 – 172 m n.p.m.; 1 – 2 m nad lustro w ody. Jego szerokość w aha się od 200 do 400 m. Obydw a rodzaje form w ymienione pow yŜej mogą być podtapiane i zalew ane w czasach intensyw nych opadów . INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 20 3.2. Warunki geologiczno – gruntow e. Obszary naturalnych zagroŜeń geologicznych Najstarszymi skałami, na których leŜą bezpośrednio osady czw artorzędow e na opisyw anym obszarze, poza niew ielkim fragmentem w okolicach Stanisław ow a, gdzie odsłaniają się osady dolnokredow e są utw ory kredy górnej (turonu), reprezentow ane przez w apienie, margle i piaskow ce. Osady trzeciorzędow e w ystępują w odosobnionych płatach, a brak ich zw artej pokryw y św iadczy o duŜej intensyw ności procesów denudacyjnych, jakie miały miejsce w trzeciorzędzie i na początku czw artorzędu. Z tego okresu pochodzą utw ory zw ietrzelinow e na pow ierzchni skał kredow ych oraz osady piaszczyste i ilasto-mułkow e. Osady w ieku czw artorzędow ego w ystępują na całej pow ierzchni gminy Wodzierady, ich miąŜszość jest zróŜnicow ana. Reprezentow ane są przez m.in. piaski rzeczne średnio i gruboziarniste, gliny zw ałow e z w kładkami piasków , Ŝw irów i głazów , piaski i Ŝw iry w olnolodow cow e, mułki zastoiskow e. Najmłodsze, holoceńskie utw ory deponow ane są przede w szystkim w zdłuŜ w iększych dolin rzecznych, a reprezentow ane są przez piaski rzeczne roŜnoziarniste o miąŜszości 1-3 m, a takŜe przez torfy. Przeciętna miąŜszość w ystępujących w dolinie Pisi k. Małynia torfów w ynosi 0,5 – 1,0 m, są one jednak silnie zapiaszczone i zamulone. Rejonami o w arunkach (geologiczno – inŜynierskich) korzystnych dla rozw oju budow nictw a są w szczególności obszary gruntów zw artych, spoistych i tw ardoplastycznych, na których nie w ystępują zjaw iska geodynamiczne, o głębokości w ystępow ania w ód gruntow ych przekraczającej 2 m. Takimi cechami charakteryzuje się znaczna część obszarów w ysoczyznow ych oraz w yŜej połoŜone terasy nadzalew ow e w dolinie rzeki Pisi k. Małynia. Rejonami o w arunkach geologiczno – inŜynierskich utrudniających budow nictw o są głów nie obszary gruntów słabonośnych (grunty organiczne, spoiste plastyczne, grunty sypkie i luźne), o zw ierciadle w ód gruntow ych w ystępującym na głębokości od 0 do 2 m. Tereny niekorzystne dla budow nictw a w ystępują w dolinach rzecznych i zagłębieniach bezodpływ ow ych, głów nie w rejonie Wodzierad i Chorzeszow a. Warunki glebow e w obszarze Gminy są zróŜnicow ane przestrzennie. W zaleŜności od pochodzenia skał macierzystych, formy terenu, stosunków w odnych oraz szaty roślinnej w ykształciły się odmienne typy gleb pod w zględem genetycznym: brunatne, bielicow e, piaszczyste, torfow e, murszow e oraz mułow o – torfow e. Trzy ostatnie typy gleb naleŜą do grupy gleb organicznych, zlokalizow ane są głów nie w dolinie rzeki Pisi k. Małynia i innych cieków . Większą przydatnością do celów rolniczych charakteryzują się gleby torfow e i murszow e (III i IV klasa bonitacyjna). Biorąc po uw agę przydatność gleb do celów rolniczych, na obszarze gminy Wodzierady w yróŜniają się dw ie strefy – północną, o w arunkach korzystnych dla rozw oju rolnictw a i południow ą, o mniej korzystnych w arunkach dla upraw rolnych. Gleby w strefie północnej to przede w szystkim gleby brunatne i bielicow e pow stałe na glinach. Charakteryzują się przynaleŜnością do klas bonitacyjnych IIIa, IIIb i IVa. Występują tutaj trzy kompleksy przydatności gleb do celów rolniczych tj. kompleksy: pszenny dobry, pszenno – Ŝytni (inaczej Ŝytni bardzo dobry) i zboŜow o – pastew ny. Strefa południow a natomiast, obejmuje tereny, na których w ytw orzyły się gleby bielicow e i brunatne w yługow ane na piaskach słabogliniastych lub na piaskach luźnych. Występują tutaj kompleksy: Ŝytnio – ziemniaczany z niew ielkim udziałem zboŜow o – pastew nego słabego oraz kompleks Ŝytni bardzo słaby. Kompleks Ŝytni bardzo słaby to gleby piaszczyste z piasków luźnych i naglinionych. Gleby tej strefy naleŜą w w iększości do klasy bonitacyjnej V i VI. Dodatkow o zarów no w strefie północnej jak i południow ej w ystępują średnio korzystne kompleksy: Ŝytni słaby i zboŜow o – pastew ny słaby. Gleby pow yŜszych kompleksów to gleby brunatne w yługow ane ze średnio głębokich piasków gliniastych – naleŜą do klasy bonitacyjnej IVa i IVb. Na terenie Gminy nie w ystępują obszary naturalnych zagroŜeń geologicznych w tym zagroŜeń osuw ania się mas ziemnych/skalnych. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 21 3.3. Zasoby surow cow e, obszary i tereny górnicze Nieliczne złoŜa surow ców mineralnych, jakie w ystępują na terenie Gminy, zw iązane są z utw orami czw artorzędow ymi. Znaczenie gospodarcze ma udokumentow ane złoŜe kruszyw a naturalnego – piasków zlokalizow ane w miejscow ości Hipolitów , na działce nr 99. Obszar górniczy ustanow iony w zw iązku z eksploatacją złoŜa w idnieje w Rejestrze Obszarów Górniczych pod numerem XXXVI/1/29. Koncesja eksploatacyjna o numerze OS.IV-7512/2/97 w ydana 20.08.1997 r. w ygasła. Właściciel terenu zaniechał eksploatacji i nie przew iduje jej dalszego prow adzenia. Teren w yrobiska poddany został rekultyw acji. Inne, udokumentow ane złoŜe w granicach Gminy - Piorunów ek obejmuje zasoby surow ców ilastych (glin zw ałow ych), które eksploatow ane były w latach pow ojennych na potrzeby lokalnej cegielni. Ze w zględu jednak na niską jakość tutejszych glin jako surow ca, zrezygnow ano z w skazyw ania obszarów ich w ystępow ania jako perspektyw icznych terenów eksploatacji. Na terenie Gminy w ystępują oprócz glin rów nieŜ i inne surow ce: piaski i Ŝw iry moren martw ego lodu w okolicach Włodzimierza, piaski w odnolodow cow e w okolicach Stanisław ow a i Jesionnej, torfy w dolinie Pisi k. Małynia w okolicach Kw iatkow ic i Dobruchow a. Jednak niew ielka miąŜszość złóŜ oraz niska jakość w ymienionych surow ców spraw iają, Ŝe nie nadają się one do eksploatacji na skalę przemysłow ą. 3.4. Zasoby w odne Wody podziem ne Głębokość w ystępow ania pierw szego poziomu w ód podziemnych na terenie opisyw anej jest zróŜnicow ana w zaleŜności od budow y geologicznej terenu i jego ukształtow ania. Na obszarach dolinnych, w obniŜeniach terenow ych, na obszarach rów nin torfow ych, a takŜe w niektórych partiach w ysoczyzn w arunki infiltracji są dobre, a ciągły poziom w ód podziemnych o sw obodnym zw ierciadle utrzymuje się w utw orach przepuszczalnych, miejscami naw et na poziomie terenu (średnio: 0 – 2 m). Na pozostałych terenach, tj. w ysoczyznach i fragmentach w yŜszych plejstoceńskich terasów , gdzie płytko pod pow ierzchnią w ystępują utw ory trudnoprzepuszczalne (gliny, iły, mułki), w arunki infiltracji są utrudnione. Pierw szy poziom w odonośny znajduje się tutaj przew aŜnie głębiej niŜ 4,5 m p.p.t. Na w iększej głębokości, tj. 5 – 10 m zw ierciadło w ód podziemnych utrzymuje się w obrębie pagórów kemow ych i sąsiadujących z nimi rów nin w odnolodow cow ych oraz fragmentów w ysoczyzn morenow ych. Terytorium gminy Wodzierady nie znajduje się w granicach Ŝadnego z Głów nych Zbiorników Wód Podziemnych i w zw iązku z tym nie jest objęta zasięgiem w yznaczonych stref Wysokiej jak i Najw yŜszej Ochrony Wód Podziemnych. Dla zaopatrzenia w w odę podstaw ow e znaczenie mają poziomy w odonośne w utw orach czw artorzędow ych. Eksploatow ane są w ody drugiego i trzeciego poziomu w odonośnego. W ramach Projektu monitoringu regionalnego wód podziemnych woj. lódzkiego, rów nieŜ jakość w ód podziemnych gminy Wodzierady podlegają stałej kontroli. Badania przeprow adzone w 2007 r. w punkcie obserw acyjno-pomiarow ym w miejscow ości Mauryców w ykazały, iŜ jakość badanych w ód w głębnych poziomu czw artorzędow ego jest dobra (II klasa czystości). Wartości w skaźników jakości w ód nie w skazują na oddziaływ ania antropogeniczne; za w yjątkiem zaw artości Ŝelaza i manganu, nie przekraczają w artości dopuszczalnych jakości w ody przeznaczonej do spoŜycia przez ludzi. Wody pow ierzchniow e Terytorium Gminy niemal w całości leŜy w zlew ni rzeki Pisi k. Małynia, lew obrzeŜnego dopływ u Neru, do którego w pływ a około 2 – 2,5 km na północ od granicy Gminy. Niew ielki fragment terenu przy południow ej granicy Gminy stanow i część zlew ni rzeki Grabii. Ner i Grabia są dopływ ami Warty. Rzeka Pisia płynie przez teren Gminy niemal centralnie z południa na północny – zachód. Szerokość koryta w aha się między 5 a 10 m. W górnym jej biegu, koryto w yraźnie w cina się w obszar terasu zalew ow ego – 1 – 2 m. W północnej części rzeka jest INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 22 uregulow ana i tow arzyszy jej sieć row ów melioracyjnych, których funkcją jest odw adnianie podtapianych terenów terasu zalew ow ego. Część dopływ ów Pisi k. Małynia prow adzi w odę okresow o, głów nie po w iększych opadach i w czasie roztopów . W dolnym biegu rzeki, na terenie sołectw a Piorunów , znajduje się duŜy kompleks staw ów hodow lanych o łącznej pow ierzchni nieco ponad 40 ha. Stan czystości w ód pow ierzchniow ych na terenie Gminy nie podlega stałemu monitoringow i w ramach programów regionalnych i krajow ych. ZagroŜenie pow odziow e Obszary bezpośrednio zagroŜone pow odzią w ystępują w dolinie rzeki Pisi k. Małynia oraz jej dopływ u – cieku łączącego się z nią w Przyrow nicy, płynącego z Leśnicy przez Dobruchów , Magnusy i Wrząsaw ę. Pow ierzchnia obszaru w ynosi ok. 580 ha. Stanow ią go głów nie niezabudow ane tereny łąk i pastw isk. Doliny rzek, mniejszych cieków i row ów oraz lokalne obniŜeniach terenu są miejscami okresow ego lub trw ałego w ystępow ania w ód hipodermicznych (w ód płynących w w arstw ie pow ierzchniow ej gruntu) lokalnie tw orzących zabagnienia. Okresow o mogą pow odow ać ryzyko podtopień (jako skutek silnych opadów i roztopów ). Przeciw działanie skutkom pow odzi pow inno obejmow ać w ykluczenie moŜliw ości realizacji zabudow y na obszarach zagroŜonych zalaniem oraz realizację zbiorników retencyjnych. Zgodnie z Wojew ódzkim Programem Małej Retencji na terenie Gminy planow ana jest realizacja dw óch zbiorników „Kw iatkow ice” i „Julianów ”. Ich budow a ma przyczynić się do popraw y w arunków gospodarow ania w odami pow ierzchniow ymi w tym ograniczenia zagroŜeń pow odziow ych. 3.5. Warunki klim atyczne Gmina Wodzierady odznacza się korzystnymi w arunkami klimatycznymi. Klimat na terenie Gminy w ykazuje cechy charakterystyczne dla klimatu przejściow ego między klimatem morskim, a kontynentalnym, a takŜe między klimatami nizin i w yŜyn. Dzięki bliskości zbiorników w odnych i kompleksów leśnych panują tutaj łagodne w arunki bioklimatyczne. Według podziału klimatycznego Polski, teren Gminy usytuow any jest w dzielnicy łódzko – w ieluńskiej. Średnia roczna temperatura pow ietrza w ynosi na tym obszarze około 8º C. Najchłodniejszym miesiącem jest luty, ze średnią temperaturą pow ietrza - 3º C, zaś miesiącem z najw yŜszymi średnimi temperaturami - lipiec - 17,5º C. Okres w egetacyjny trw a mniej w ięcej 214 dni, natomiast okres bezprzymrozkow y trw a około 160 dni. Pokryw a śnieŜna zalega od 60 do 70 dni. Suma rocznych opadów w ynosi około 562 mm, co jest w artością stosunkow o niską. Najmniej opadów odnotow uje się w okresie od lipca do w rześnia. Wilgotność pow ietrza w skali rocznej w ynosi około 82% i w ykazuje przebieg zbliŜony do przeciętnego w kraju. ZróŜnicow ana rzeźba terenu na omaw ianym obszarze przyczynia się do lokalnych rozbieŜności poszczególnych elementów klimatycznych w stosunku do przedstaw ionych pow yŜej cech klimatu regionu. Na kształtow anie lokalnego klimatu w pływ mają rów nieŜ obecne tutaj rozległe pow ierzchnie leśne, które z reguły charakteryzują się nieco gorszymi w arunkami solarnymi, ale i duŜą w ilgotnością i mniejszą zmiennością dobow ą w arunków termiczno – w ilgotnościow ych. 3.6. Zbiorow iska roślinne, tereny zieleni urządzonej Do XIX w głów nym elementem środow iska przyrodniczego były lasy. Według danych z 2007 r. zajmują one 15,7% pow ierzchni Gminy, koncentrując się głów nie w jej środkow ej i południow ej części oraz na północnych i w schodnich krańcach. Dominującym typem siedlisk na terenie Gminy jest bór św ieŜy, siedliska bardziej Ŝyzne (bór mieszany św ieŜy i las św ieŜy) w ystępuje lokalnie, na niew ielkich pow ierzchniach. Silnie uw ilgotnione gleby w obrębie doliny Pisi k. Małynia zajęte są przez zbiorow iska łęgow e, zaś na siedliskach bagiennych w ystępują lokalnie olsy. Głów nym gatunkiem lasotw órczym jest tutaj sosna. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 23 Na terenie Gminy funkcjonują ponad to mniejsze ekosystemy w formie terenów zieleni urządzonej. WaŜniejsze skupiska zielni urządzonej to: 1) zabytkow y park dw orski w Piorunow ie; 2) zabytkow y park dw orski w Kw iatkow icach; 3) zabytkow y park dw orski w Wodzieradach. Występują tutaj takŜe relikty parków podw orskich – w Kikach, Czarnyszu i Woli Czarnyskiej. 3.7. Rolnicza przestrzeń produkcyjna Naturalne w arunki glebow o-przyrodnicze i klimatyczne terenu Gminy sprzyjają rozw ojow i gospodarki rolnej. Ponad 80% pow ierzchni Gminy (dane z 2005 r.) zajmują uŜytki rolne, co przesądza o jej typow o rolniczym charakterze. Cechą charakterystyczną opisyw anego terenu jest w yraźne zróŜnicow anie przestrzenne w arunków glebow ych. Północna część terenu gminy Wodzierady odznacza się w ystępow aniem gleb o w ysokiej przydatności rolniczej, tj. III-IV klasy bonitacyjnej. Pozostała część pokryta jest glebami o niŜszej przydatności rolniczej – dominują tam gleby V i VI klasy, jedynie miejscami w ystępują gleby klasy IV. tab.2. Gleby gminy Wodzierady w g klas bonitacyjnych. Klasa bonitacyj na Pow ierzchnia w ha Pow ierzchnia % (w raz z nieuŜytkami) II 0,2500 0,004 III 21,9836 0,338 IIIa 87,8566 1,351 IIIb 844,3897 12,982 IV 314,3013 4,832 IVa 946,1482 14,547 IVb 479,0139 7,365 V 2238,2929 34,413 VI 1428,3889 21,961 VIz 41,4974 0,638 bez kl. 102,0836 1,570 Razem 6504,2061 100 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Urzędu Gminy Wodzierady . Najlepsze gleby dla rozw oju produkcji rolniczej w ystępują w e w siach: Przyrow nica, Magnusy, Piorunów , Wrząsaw a, Czarnysz, Wola Czarnyska, Kw iatkow ice, Kw iatkow ice Kolonia, Dobruchów i Wodzierady. Najsłabsze jakościow o gleby przew aŜają w e w siach: Chorzeszów , Włodzimierz, Ludow inka, Hipolitów , Jesionna i Mauryców . INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 24 tab.3. Grunty zmeliorow ane w poszczególnych sołectw ach gminy Wodzierady. Sołectwo Chorzeszów Czarnysz Dobków-Julianów Dobruchów Elodia Hipolitów Jesionna Józefów Kiki Kwiatkowice Leśnica Magnusy Mauryców Pelagia Piorunów Przyrownica Stanisławów Wandzin Wodzierady Wola Czarnyska Wrząsawa Razem: Powierzchnia gruntów Długość rowów zmeliorowanych (ha) i cieków naturalnych Powierzchnia gruntów drenowanych (ha) w tym gruntów ogółem (km) ornych 10,96 3,87 1,99 5,69 204,88 178,20 3,33 176,20 74,89 74,89 0,00 74,89 407,46 407,46 8,77 355,10 61,78 61,78 2,73 43,19 174,34 163,00 3,01 149,00 456,08 453,06 8,65 453,08 376,80 355,20 12,00 350,00 224,39 189,36 5,60 195,56 125,64 98,60 5,31 116,06 109,40 109,40 3,78 109,40 27,29 14,32 2,56 9,72 111,10 111,10 0,64 111,10 68,90 68,90 1,90 68,90 150,50 46,30 1,09 146,30 2 584,41 2 346,67 60,90 2 368,39 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch Wojewódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodny ch. Grunty zmeliorow ane obejmują ok. 32 % terytorium gminy Wodzierady, tj. 2 584,41 ha. Na sieć „urządzeń” melioracyjnych składają się zarów no urządzenia, budow le drenarskie jak i naturalne row y i cieki. Grunty drenow ane zajmują pow ierzchnię 2 368,39 ha, zaś łączna długość naturalnych cieków i row ów w ynosi niecałe 61 km. 3.8. Leśna przestrzeń produkcyjna Lesistość Gminy kształtuje się na poziomie 15,7% przy średniej krajow ej 28,7%. Grunty leśne zajmują pow ierzchnię 1304,8 ha, z czego 48,7% stanow ią lasy pryw atne (636 ha w g danych z 2007r.). Lasy Skarbu Państw a podlegają administracyjnie Nadleśnictw u Poddębice i Kolumna i w 2007 r. zajmow ały pow ierzchnię 666,2 ha (51,1% lasów w Gminie). Obszary leśne skoncentrow ane są głów nie w części środkow ej Gminy; takŜe na południu oraz krańcach w schodnich i północnych. Ze w zględu na duŜe w alory przyrodnicze, lasy na terenie gminy Wodzierady pełnią funkcje ekologiczne, a takŜe estetyczno – krajobrazow e. Funkcje ekologiczne tj. funkcje glebochronne, w iatrochronne czy klimatyczne, pełnią przede w szystkim olsy porastające doliny rzeczne i obniŜenia terenow e. Roślinność tychŜe terenów stabilizuje stosunki w odne i procesy glebotw órcze. Tutejsze zbiorow iska leśne praktycznie nie pełnią funkcji gospodarczej. Wynika to przede w szystkim z młodej struktury boru, małej bioróŜnorodności i niskiej odporności siedliskow ej. 3.9. Obiekty i obszary przyrodnicze praw nie chronione. Ochrona środow iska realizow ana jest poprzez respektow anie przepisów ustaw oraz ich aktów w ykonaw czych. Obszary i obiekty o szczególnych w alorach przyrodniczych mogą zostać objęte ochroną poprzez ustanow ienie dla nich ochrony praw nej w formie: parku krajobrazow ego, zespołu INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 25 przyrodniczo-krajobrazow ego, obszaru chronionego krajobrazu, rezerw atu przyrody, uŜytku ekologicznego, pomniku przyrody. Obecnie, Ŝaden fragment terytorium Gminy nie jest objęty pow ierzchniow ą formą ochrony przyrody. Zgodnie z zapisami Planu Zagospodarow ania Przestrzennego Wojew ództw a Łódzkiego utw orzony zostać ma Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Neru, obejmujący sw oim zasięgiem obszar gminy Wodzierady ciągnący się od północnego – zachodu w zdłuŜ rzeki Pisi k. Małynia w kierunku południow ym oraz część obszaru w e w schodniej części Gminy. W aktualizacji Planu zakłada się utw orzenie kręgu przyrodniczo – kulturow ego w okół aglomeracji łódzkiej pokryw ającego się w granicach Gminy z projektow anym Obszarem Chronionego Krajobrazu Doliny Neru. Ochroną praw ną jako pomniki przyrody objętych zostało 10 obiektów - grupa drzew w Wodzieradach oraz pojedyncze drzew a na terenie sołectw a Wodzierady i Kw iatkow ice. Aktem ustanaw iającym ochronę jest Rozporządzenie Wojew ody Sieradzkiego z dnia 3 lutego 1998 r. w spraw ie uznania za pomnik przyrody (Dz. Urz. Woj. Sieradzkiego z 1998 r. Nr 3, poz. 9). tab.4. Pomniki przyrody w gminie Wodzierady. Gatunek Dąb czerwony Dąb szypułkowy Dąb szypułkowy Jesion wyniosły Wiąz szypułkowy Jesion wyniosły Dąb szypułkowy Lipa drobnolistna Lipa drobnolistna Grupa drzew – 3 dęby szypułkowe Obw ód w cm 250 340 238 300 485 315 455 385 242 370, 365, 415 Lokalizacj a Kwiatkowice, dz. 52/2 Kwiatkowice, dz. 52/2 Kwiatkowice, dz. 52/2 Kwiatkowice, dz. 52/2 Kwiatkowice, dz. 52/2 Wodzierady, dz. 269/1 Wodzierady, dz. 269/1 Wodzierady, dz. 269/1 Wodzierady, dz. 269/1 Wodzierady, dz. 269/1 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Urzędu Gminy Wodzierady . 3.10. Głów ne problem y i zagroŜenia środow iska Głów ne problemy i zagroŜenia środow iska przyrodniczego w ynikają z niew łaściw ie prow adzonej działalności gospodarczej, często niedostosow anej do stopnia odporności środow iska na degradację. Na terenie gminy Wodzierady brak jest obecnie w ielko pow ierzchniow ych źródeł zagroŜeń środow iska przyrodniczego. Stan środow iska lokalnie moŜe ulegać pogorszeniu na skutek funkcjonow ania niektórych zakładów produkcyjnych i usługow ych, obiektów zw iązanych z hodow lą, urządzeń infrastruktury technicznej. Pow aŜnym problemem jest brak sieci kanalizacji sanitarnej zagroŜenie na terenach zainw estow anych. Zbiorników na nieczystości ciekłe (szamba), będące rozw iązaniem alternatyw nym często są niew łaściw e uŜytkow ane (brak szczelności). W sezonie grzew czym, z uw agi na ogrzew anie gospodarstw domow ych w ęglem i koksem, obserw uje się pogorszenie stanu sanitarnego atmosfery. Innym rodzajem zagroŜeń środow iska są odpady niebezpieczne, w ytw arzane zw łaszcza w sektorze gospodarczym. Szczególnie groźne dla środow iska są zuŜyte opony, w yeksploatow ane pojazdy, zuŜyte sprzęty elektryczne i elektroniczne, odpady zaw ierające azbest, baterie i akumulatory, oleje odpadow e, odpady medyczne. Ze w zględu na brak na terenie Gminy punktów ich zbiórki, ich ilość jest trudna do oszacow ania. Na terenie Gminy, w miejscow ości Dobków (w obrębie Lasów Państw ow ych Nadleśnictw a Poddębice) zlokalizowany jest mogilnik odpadów niebezpiecznych, w którym składow ane były niegdyś przeterminow ane środki ochrony roślin i ich opakow ania oraz inne chemikalia. Stanow i on pow aŜne zagroŜenie dla środow iska. Konieczna jest jego likw idacja. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 26 Na terenie gminy Wodzierady nie istnieje gminne składow isko odpadów komunalnych, co stw arza niebezpieczeństw o pow staw ania dzikich w ysypisk. Niski poziom św iadomości ekologicznej mieszkańców oraz w ysokie koszty inw estycji prośrodow iskow ych prow adzą do intensyfikacji zagroŜeń. Jednym ze skutków działalności człow ieka jest pow staw anie barier przegradzających naturalne korytarze ekologiczne, zakłócających łączność przestrzenną pomiędzy obszarami w ęzłow ymi. Utrudnia to przepływ materii, energii i informacji genetycznej pomiędzy w ęzłami, co zakłóca rów now agę ekologiczną i prow adzi do obniŜenia spraw ności funkcjonow ania całego systemu przyrodniczego. Najczęściej w ystępującymi barierami są liniow e elementy infrastruktury technicznej i zw arta zabudow a. Konieczne jest podniesienie poziomu św iadomości ekologicznej mieszkańców i osób korzystających z terenów w obszarze Gminy. Niski poziom św iadomości skutkuje działaniami niszczącymi środow isko – emisja zanieczyszczeń do pow ietrza, zanieczyszczanie w ód pow ierzchniow ych, składow anie odpadów na „dzikich w ysypiskach”, zabudow yw anie i przegradzanie korytarzy ekologicznych Zanieczyszczenie pow ietrza Głów nym źródłem zanieczyszczeń pow ietrza jest tzw . niska emisja. Obejmuje ona emisję spalin samochodow ych oraz zanieczyszczeń pochodzących z domow ych systemów grzewczych opartych najczęściej o piece w ęglow e, w ykorzystujące niskiej jakości surow iec. Indyw idualne kotłow nie gospodarstw domow ych mogą być rów nieŜ źródłem groźnych dla zdrow ia zw iązków pochodzących ze spalania niektórych odpadów , w tym m.in. tw orzyw sztucznych, opon samochodow ych. Dodatkow o, na stan pow ietrza negatyw ny w pływ mają tzw . gazy złow onne, które trafiają do atmosfery m.in. z terenów gospodarstw rolnych, które nie są w yposaŜone w e w łaściw ie przygotow ane miejsca do składow ania i gromadzenia odchodów zw ierzęcych i gnojow icy. Jakość pow ietrza na terenie w oj. łódzkiego, w tym rów nieŜ gminy Wodzierady poddaw ana jest corocznej ocenie, w której uw zględnia się poziom stęŜenia w pow ietrzu substancji w ymienionych w Rozporządzeniu Ministra Środow iska z dn. 3 marca 2008 r. w spraw ie poziomów niektórych substancji w pow ietrzu, tj. benzen, dw utlenek azotu, ołów , tlenek w ęgla, ozon i pył PM10. Wyniki pomiarów przeprow adzonych w 2007 r. pozw oliły na zakw alifikow anie terytorium Gminy do strefy A. co oznacza, iŜ poziom stęŜeń zanieczyszczeń nie przekracza w artości dopuszczalnych określonych w /w rozporządzeniu. Hałas Źródłem hałasu, którego poziom moŜe być w yŜszy niŜ dopuszczalne normy w środow isku są drogi o najw iększym natęŜeniu ruchu – droga w ojew ódzka nr 710 i drogi pow iatow e. Na nadmierny hałas naraŜeni są mieszkańcy domów połoŜonych w pobliŜu w /w tras. Ruch prow adzony na pozostałych drogach jest niew ielki i nie pow oduje przekroczenia w artości dopuszczalnych hałasu. Źródło emisji ponadnormatyw nego hałasu moŜe stanow ić działalność prow adzona na terenach produkcyjno – usługow ych. Zanieczyszczenie w ód Pow aŜnym zagroŜeniem funkcjonow ania środow iska jest zanieczyszczenie w ód pow ierzchniow ych i w głębnych będące w ynikiem niepraw idłow o prow adzonej gospodarki w odnościekow ej, gdzie głów nymi przyczyny zanieczyszczeń są: 1) zrzut surow ych lub niedostatecznie oczyszczonych ścieków pochodzenia rolniczego lub bytow o-gospodarczego bez oczyszczania bezpośrednio do w ód i gruntu; 2) rolnicze w ykorzystyw anie ścieków do naw oŜenia pól; 3) stosow anie w nadmiernych ilościach naw ozów i środków ochrony roślin w lasach i na gruntach rolnych; 4) nieuporządkow ana gospodarka ściekow a w jednostkach osadniczych. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 27 Szkodliw e substancje dostają się do w ód poprzez spływ pow ierzchniow y z terenów rolniczych (głów nie zw iązków biogennych) i komunikacyjnych oraz w drodze infiltracji. Wody podziemne naraŜone są na zanieczyszczenie poprzez infiltracje zanieczyszczeń. Głów ne poziomy w odonośne są generalnie dobrze izolow ane, jednak jego izolacja stropow a jest nieciągła. Elektrom agnetyczne prom ieniow anie niejonizujące Przez terytorium gminy Wodzierady przebiega w kierunku północno-zachodnim elektroenergetyczna linia napow ietrzna o napięciu 220 kV, do realizacji zaplanow ano linię o napięciu 400 kV. Łącznie z systemem linii dostarczających energie bezpośrednio do odbiorców (15kV) są one źródłem pola elektromagnetycznego o róŜnym natęŜeniu. tab.5. Zakres stref ochronnych dla linii w ysokiego napięcia. Lp. Typ linii 1. 2. 400 kV 220 kV Szerokość strefy ochronnej , której środek stanow i oś linii 70 m 50 m Źródło: opracowanie własne na podstawie wy ty czny ch Polskich Sieci Elektroenergety czny ch – Centrum S. A. Ochrona przed negatyw nym oddziaływ aniem pola elektromagnetycznego polega na ograniczeniu przebyw ania w jego zasięgu, co w iąŜe się z ustaleniem zakazu realizacji zabudow y z pomieszczeniami przeznaczonymi na stałe przebyw anie ludzi w obszarach znajdujących się strefach ochronnych o określonej szerokości. Źródłem emisji pól elektromagnetycznych są rów nieŜ w ybudow ane w miejscow ościach Kw aitkow ice i Pelagia w ieŜe przekaźnikow e telefonii komórkow ej. śaden z obiektów nie emituje pól elekromagnetycznych pow odujących naraŜenie osób i zw ierząt na ekspozycję przekraczającą poziom dopuszczalny. ZagroŜenia nadzw yczajne ZagroŜenia nadzw yczajne w ystępujące na terenie gminy Wodzierady mogą mieć charakter naturalny (poŜary, w ichury, podtopienia) oraz cyw ilizacyjny. Te ostatnie zw iązane są głów nie z transportem materiałów niebezpiecznych prow adzonym drogą w ojew ódzką nr 710, aw ariami urządzeń przemysłow ych i infrastruktury technicznej. 4. Stan dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej 4.1. Rozw ój Gm iny w ujęciu historycznym Miejscow ościami w gminie Wodzierady o najbogatszej historii są Wodzierady, Kw iatkow ice i Piorunów , Były to w sie szlacheckie załoŜone jeszcze w okresie średniow iecza. Na podstaw ie zachow anych źródeł pisanych w iadomo, Ŝe rów nieŜ i inne miejscow ości połoŜone w granicach gminy Wodzierady maja metrykę średniow ieczną. Są to: Chorzeszów (1374 r.), Czarnysz (1411 r.), Dobruchów (1386 r.), Kiki (1354 r.), Leśnica (1386 r.), Magnusy (1398 r.), Przyrow nica (1386 r.). Pozostałe miejscow ości tw orzące sieć osadniczą terenie Gminy ukształtow ały się w okresie now oŜytnym (XVI – XVIII w iek), bądź dopiero w XIX w . Najw cześniejsze informacje o miejscow ości gminnej Wodzierady pochodzą z dokumentów z 1398 roku, dotyczą praw dopodobnie w łaściciela w si - Johannesa „de Wodzieradi”. Późniejsze w zmianki dotyczą kolejnych w łaścicieli w si Wodzierady m.in. Mikołaja „Szeliga de Wodzieradi” z 1423 roku oraz Jana Wodzieradzkiego, herbu Paparona z 1552 roku. W XVIII w ieku INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 28 Wodzierady były kolejno w łasnością rodu Dzierbickich, Maniew skich, Franciszka Bajera, Hipolita Parczew skiego.. Wiek XIX przyniósł zniesienie pańszczyzny (1861 r.) i przekazanie chłopom ziemi na w łasność. W tym samym okresie, z inicjatyw y Hipolita Parczew skiego pow stała w Wodzieradach pierw sza szkoła początkow a. Od drugiej połow y XIX w ieku (1886 r.) do w ybuchu II w ojny św iatow ej Wodzierady były w łasnością rodziny Kulczyckich. Wów czas w miejscow ości zamontow ana została pierw sza turbina elektryczna dostarczająca prąd do gospodarstw i dw oru. Po w yzw oleniu, dw ór stał się siedzibą szkoły, przedszkola i biblioteki. Wsią o starszym niŜ Wodzierady rodow odzie są Kw iatkow ice. Pierw sze w zmianki na ich temat znaleziono w materiałach źródłow ych z 1279 roku. Pierw otnie Kw iatkow ice były w łasnością ksiąŜęcą. W końcu XIII w ieku ksiąŜę sieradzki, Leszek Czarny, nadał ją na w łasność rodow i Jaxów . Od tej pory Jaxow ie przyjęli nazw isko Kw iatkow scy, uŜyw ając herbu Gryf. W końcu XVIw. lub na początku XVII w . Kw iatkow ice w eszły stały się częścią majątku Grudzińskich. Od XV w . istnieje tutaj siedziba obronna, w idoczna w krajobrazie rów nieŜ w spółcześnie w północnej części w si – w okolicy zachow anego załoŜenia parkow ego. Ostatnia spośród w si szlacheckich na terenie Gminy – Piorunów pow stała praw dopodobnie w XIV w ieku. Pierw sze w zmianki w źródłach pisanych o jej istnieniu pochodzą z 1390 roku. AŜ do w ybuchu II w ojny św iatow ej w ieś naleŜała do rodziny Niemyskich. W latach dw udziestych w łaścicielem Piorunow a był Lucjan Niemyski - syna Leona; który w 1925 w ybudow ał tu sw oją posiadłość, dziś zw aną "pałacem Piorunów ". W pałacu często gościła Maria Dąbrow ska, autorka m.in. pow ieści "Noce i dnie", dla której pobyt w piorunow skim majątku okazał się inspirujący, a w iele elementów ów czesnego rzeczyw istości znalazło odzw ierciedlenie w dziełach pisarki. W czasie w ojny Niemyskich pozbaw iono majątku w Piorunow ie, zaś po w ojnie dw ór przez w iele lat uŜytkow any był przez PGR. Obecnie dw ór naleŜy do pryw atnych w łaścicieli, pełniąc funkcje usługow e zw iązane z organizow aniem przyjęć, udzielaniem noclegów itp. W okresie I i II w ojny św iatow ej na terenie Gminy prow adzone były działania w ojenne. Pamiątką po nich są mogiły poległych Ŝołnierzy z tamtego okresu. 4.2. Identyfikacja i w aloryzacja zasobów dziedzictw a kulturow ego i dóbr kultury w spółczesnej. Zabytki w pisane do rejestru zabytków Część elementów dziedzictw a kulturow ego na terenie gminy Wodzierady podlega ochronie konserw atorskiej poprzez w pis do rejestru zabytków Wojew ódzkiego Konserw atora Zabytków . Wykaz w szystkich obiektów w rejestrze zabytków umieszczono w tabeli. tab.6. Obiekty w pisane do rejestru zabytków na terenie gminy Wodzierady. Lp. Lokalizacj a 1. Kwiatkowice 2. Kwiatkowice 3. Wodzierady Obiekt Kościół par. p.w. św. Mikołaja i św. Doroty Dzwonnica wolnostojąca w zespole kościoła parafialnego. Dwór drewniany Data / okres pow stania Nr decyzj i Nr rej estru zabytków 1606 r. Kl.IV-680/143/67 z dn. 24.12.1967 r. 238/A / 34 pocz. XVII w. Kl.IV-680/144/67 z dn. 24.12.1967 r. 239/A / 35 pocz. XIX w. Kl.IV-680/137/67 z dn. 24.12.1967 r. 259/A / 53 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch Urzędu Gminy w Wodzierady . INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 29 Kościół par. p.w . św . Mikołaja i św . Doroty Zabytkow y kościół pod w ezw aniem św . Doroty i św . Mikołaja ufundow any w 1606 roku przez Annę i Kacpra Puczków z Sarnow a. Była to druga św iatynia, jaka stanęła w Kw iatkow icach, pierw szą był kościół p. w . Św iętego KrzyŜa ufundow any przez Marcina Jaxę Kw iatkow skiego w końcu XIV w . Obiekt, który zachow ał się do czasów w spółczesnych jest murow any, z modrzew iow ym pułapem i belkow aniem. Kościół jest orientow any, jednonaw ow y, z w ęŜszym w ielobocznie zamkniętym prezbiterium. Od południa przy naw ie znajduje się kw adratow a kruchta, zaś przy prezbiterium od północy - zakrystia. Na szczególną uw agę zasługuje zachodnia fasada ujęta dw oma uskokow ymi szkarpami, z trójkątnym szczytem z sygnaturką i pięknym barokow ym portalem z herbami Rola i Jastrzębiec. Wystrój w nętrza jest w czesnobarokow y: ołtarz głów ny pochodzi z końca XVII w ., składają się nań obrazy Matki Boskiej z Dzieciątkiem Jezus i św . Mikołaja. Ambona z obrazami czterech Ew angelistów oraz chrzcielnica z drew nianą nakryw ą, rów nieŜ pochodzą z XVII w . Zachow ała się rów nieŜ tablica erekcyjna kościoła z 1606 r. Od czasu pow stania kościół był kilkakrotnie restaurow any. Obok kościoła zachow ała się murow ana dzw onnica o szczycie drew nianym z XVII w . Przed kościołem zachow ało się kilka nagrobków z XIX w . pozostałości po cmentarzu grzebalnym. Fot.1. Kościół parafialny p.w . św . Mikołaja i św . Doroty w Kw iatkow icach, w w w .wodzierady.pl Fot.2. Dzw onnica przy kościele parafialnym w Kw aitkow icach, w w w .w odzierady.pl Drew niany dw ór w Wodzieradach Cennym elementem dziedzictw a kulturow ego Gminy jest dw ór, którego pow stanie datuje się na 1825r. Jest to budynek modrzew iow y o konstrukcji zrębow ej, z drew na i cegły. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 30 Charakterystycznym elementem jest typow y, łamany dach krytym gontem. Typ tego dachu w ykształcił się ostatecznie na ziemiach polskich w połow ie XVIII w . Charakteryzuje się sztukow aniem krokw i, przez co pow staje w yskok w połow ie w ysokości przy jednakow ym pochyleniu dachu. Taki typ konstrukcji daw ał budow li w raŜenie solidności, jednocześnie gw arantując uzyskanie duŜej pow ierzchni uŜytkow ej strychu. Elew acja północna posiada piętrow y portyk murow any z czterema gotyckimi kolumnami Układ w nętrza dw utraktow y z sienią i salonem na osi. We w nętrzu oryginalna stolarszczyzna, daw ne posadzki i kominek. Część drew niana była zdobiona głębokim uŜytkow ym podcieniem w spartym na trzech słupach. W obrębie załoŜenia dw orskiego istniał do lat 70-tych zabytkow y, drew niany, kryty gontem lamus z XIX w . Wokół dw oru w idać pozostałości istniejącego tu niegdyś parku z zarysem alei dojazdow ej. Renow acją tak w spaniałego zabytku w raz z parkiem zajął się pryw atny w łaściciel w 1982 roku. Dw ór w Wodzieradach na przestrzeni w ieków pełnił w iele funkcji. Właścicielka dw oru Aleksandra Parczew ska załoŜyła i utrzymyw ała na w łasny koszt szkołę. W okresie Pow stania Styczniow ego w e dw orze urządzono szpital dla rannych pow stańców w bitw ie pod Dobrą. Po II w ojny św iatow ej dw ór jako w łasność Prezydium Gromadzkiej Rady Narodow ej. w ykorzystyw any był jako placów ka kulturalno – ośw iatow a. Wykorzystyw any był rów nieŜ w produkcji filmów : „Ziemie Obiecana”, „Wilczyca”, „Między ustami, a brzegiem pucharu”. Fot.3. Drew niany dw ór w Wodzieradach, w w w .w odzierady.pl Zabytki w pisane do gm innej i w ojew odzkiej ew idencji zabytków Dla terenu gminy Wodzierady została sporządzona Gminna Ew idencja Zabytków , stanow iąca podstaw ę opracow ania gminnego programu opieki nad zabytkami. tab.7. Obiekty w pisane do Gminnej Ew idencji Zabytków Gminy Wodzierady. Lp Miej scow ość Adres/ Lokalizacj a Obiekt Data pow stania Uw agi/informacja o ochronie 1. Chorzeszów Chorzeszów 4 Dwór II połowa XIX wieku. Przebudowa EW, EG, MPZP Kapliczka Lata 20. – XX wieku EW, EG, MPZP Czarny sz przy drodze powiatowej przy drodze powiatowej Park dworski XIX wiek EW, EG, MPZP 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Dobków Dobruchów Kiki Dobków 2 Dom Dobków 9 Dobruchów 52 Dobruchów 47 Dom Dom Dom Zespół dworski – dwór (ruina) I połowa XX wieku – 1927 rok Początek XX wieku I połowa XX wieku. I połowa XX wieku. EW, EG, MPZP EG, MPZP EG, MPZP I połowa XIX wieku. EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 31 9. 10. 11. 12. 13. Kwiatkowice 14. 15. 16. 17. 18. 19. Kwiatkowice Kolonia 20. 21. 22. Kwiatkowice 23. Kwiatkowice Kolonia 24. 25. Pelagia 26. 27. 28. 29. 30. Piorunów 31. 32. 33. 34. 35. 36. Piorunówek Przy rownica 37. Wodzierady przy drodze powiatowej Zespół dworski – I połowa XIX wieku. relikt parku Wrzeszczewice Zalesie przy ul. Łódzkiej Cmentarz paraf ialny XIX wiek. Kwiatkowice ul. Dom nr 33 Około 1920 roku. Łaska 4 Kwiatkowice ul. Dom nr 24 Około 1910 roku. Łaska 24 Kwiatkowice, ul. Dom I połowa XX wieku. Szkolna 19 Kwiatkowice, Dom I połowa XX wieku. Łódzka 8 Kwiatkowice, Łaska Dom I połowa XX wieku. 13 Kwiatkowice, Łaska Dom I połowa XX wieku 18 Kościół paraf ialny p.w. św. Mikołaja i 1606 rok św. Doroty Dzwonnica Początek XIX w. Remont wolnostojąca w zespole kościoła po1960 roku. paraf ialnego Plebania wolno stojąca w zespole 1912 rok. Remont 2005 kościoła 2006 paraf ialnego Ogrodzenie przy XIX wiek kościele paraf ialnym Otoczenie kościoła XIX wiek. w granicach ogrodzenia Kwiatkowice ul. Dawna Szkoła, 1909 rok. Łódzka 11 obecnie Biblioteka przy drodze wojewódzkiej, po Park dworski XIX wiek przeciwnej stronie kościoła Pelagia 23 Dom nr 23 1920 rok. przy drodze Cmentarz ZałoŜony w okresie Chorzeszów Ewangelicki między wojenny m Pelagia Początek XX wieku, Dwór remont 2000Of icy na w zespole XIX wiek, przebudowa dworskim 1963 roku. Obora w zespole Początek XX wieku, dworskim przebudowa Obora w zespole I ćwierć XX wieku. dworskim Piorunów 25 Kuźnia w zespole Początek XX wieku, dworskim (ruina) przebudowa Spichlerz w zespole Początek XX wieku dworskim Ogrodzenie w Początek XX wieku zespole dworskim Park w zespole XIX wiek dworskim Mły n XIX wiek Pozostałość cegielni Około 1925 roku. Przy rownica 33 Szkoła 1935 rok. Wodzierady 65 Dwór Początek XIX wieku, remont po 1960 EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EG, MPZP EG, MPZP EG, MPZP EG, MPZP R, EW, EG, MPZP Nr i data wpisu – 283/A 24.07.1967. R, EW, EG, MPZP Nr i data wpisu – 239/A 24.07.1967. EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP R, EW, EG, MPZP Nr i data wpisu – 259/A 24.07.1967. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 32 Czworak w zespole dworskim Czworak w zespole dworskim XIX wiek, przebudowa 1917 roku XIX wiek, przebudowa 1917 roku 40. przy drodze powiatowej Wodzierady Leśnica Park przy zespole dworskim XIX wiek 41. Wodzierady 68 Dwór 42. Wodzierady 77 43. Wodzierady 77 38. Wodzierady 59 39. Wodzierady 60 przy drodze powiatowej Wodzierady Leśnica przy drodze powiatowej Wodzierady Leśnica 44. 45. 46. 47. Wola Czarny ska Stodoła w zespole dworskim Obora w zespole dworskim EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP IV ćwierć XIX wieku, przebudowa IV ćwierć XIX wieku, przebudowa 1971 Początek XX wieku, przebudowa EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP EW, EG, MPZP Park przy zespole dworskim XIX wiek. EW, EG, MPZP Cmentarz wojenny 1914 rok. EW, EG, MPZP Wodzierady 77 Obora w zespole dworskim I połowa XX wieku. EW, EG, MPZP Wola Czarny ska 27 Dom nr 27 Około 1928 roku. EW, EG, MPZP R - Obiekt wpisany do rejestru zabytków. EW –. Obiekt wpisany do Wojewódzkiej Ewidencji Zabytków. EG – Obiekt wpisany do Gminnej Ewidencji Zabytków. MPZP – Obiekt chroniony na podstawie zapisu w miejscowym planie zagospodarowanie przestrzennego. Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch Urzędu Gminy Wodzierady . Zabytki i stanow iska archeologiczne Na obszarze Gminy, w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski zew idencjonow anych zostało 143 stanow isk archeologicznych o róŜnej w artości naukow ej. 14 z nich to znaleziska archiw alne pochodzące ze starszych badań i nie posiadające obecnie dokładnej lokalizacji terenow ej (oznaczone w w ykazie znakiem „*”). Najw ięcej stanow isk na omaw ianym terenie naleŜy do kultury łuŜyckiej, przew orskiej i polskiej z okresu średniow iecza i now oŜytności, nieliczne stanow i kultura św iderska, ceramiki sznurow ej, pucharów lejkow atych, pomorska, prapolska oraz pochodząca z epoki kamienia. Stanow iska te zlokalizow ane są na terenie całej Gminy, koncentrując się zw łaszcza w e w siach Dobruchów , Kw iatkow ice, Leśnica, Piorunów i Wodzierady. W celu ochrony archeologicznego dziedzictw a kulturow ego, na obszarach w ystępow ania stanow isk archeologicznych oraz w strefie ich ochrony, podczas realizacji inw estycji mogących spow odow ać naruszenie stratygrafii uw arstw ień ziemnych, w ymagane jest przeprow adzenie ratow niczych badań archeologicznych w zakresie uzgodnionym przez Wojew ódzkiego Konserw atora Zabytków w Łodzi przed uzyskaniem pozw olenia na budow ę. tab.8. Wykaz stanow isk archeologicznych w gminie Wodzierady. Miejscowość Chorzeszów Lp. Lokalizacja na arkuszu Rodzaj stanowiska Datowanie 1. 33 na 67-49 osada ślad osadnictwa 2. 34 na 67-49 ślad osadnictwa kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura przeworska, Rzy m kultura ceramiki sznurkowej, późny neolit INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 33 osada 3. 4. 7 na 68-49 8 na 68-49 ślad osadnictwa punkt osadniczy 1. 49 na 66-48 osada 2. 50 na 66-48 osada osada 3. 51 na 66-48 osada osada Czarny sz ślad osadnictwa 4. 29 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa 5. Dobków 30 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa punkt osadniczy 1. 40 na 67-48 1.* 76 na 67-48* osada 2. 45 na 67-48 punkt osadniczy 3. 46 na 67-48 ślad osadnictwa punkt osadniczy 4. 47 na 67-48 5. 6. 7. 48 na 67-48 54 na 67-48 55 na 67-48 8. 56 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa punkt osadniczy ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa Dobruchów 9. osada 57 na 67-48 punkt osadniczy 10. 58 na 67-48 punkt osadniczy punkt osadniczy 11. 59 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa 12. 69 na 67-48 ślad osadnictwa 13. 72 na 67-48 ślad osadnictwa 14. 73 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa Elodia 1. 60 na 68-48 1. 10 na 68-49 ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa Hipolitów 2. 11 na 68-49 punkt osadniczy punkt osadniczy Jesionna 3. 14 na 68-49 ślad osadnictwa 1.* 1 na 68-49 * punkt osadniczy 2. 3. 15 na 68-49 16 na 68-49 ślad osadnictwa ślad osadnictwa kultura łuŜy cka, epoka brązu halsztat kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura łuŜy cka, halsztat kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, XV w. kultura polska, nowoŜy tność kultura łuŜy cka, epoka brązu halsztat kultura polska, XV w. kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska, Rzy m kultura polska, nowoŜy tność kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, epoka kamienia (ew. wczesna epoka brązu) kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, epoka kamienia kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura łuŜy cka, chronologia nieokreślona kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, XVII-XVIII w. kultura łuŜy cka, chronologia nieokreslona kultura pucharów lejkowaty ch, neolit kultura nieokreślona, pradzieje kultura polska, średniowiecze INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 34 punkt osadniczy punkt osadniczy ślad osadnictwa kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, XVII-XVIII w. kultura nieokreślona, epoka kamienia kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura przeworska, Rzy m kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura świderska, paleolit schy łkowy kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska (?), chronologia nieokreślona kultura polska, XVII-XVIII w. kultura polska, XVII-XVIII w. kultura nieokreślona, neolit osada kultura polska, XV w. 80 na 67-48* ślad osadnictwa 2.* 81 na 67-48* cmentarzy sko 3.* 4.* 82 na 67-48* 83 na 67-48* ślad osadnictwa cmentarzy sko 5.* 84 na 67-48* osada 6.* 85 na 67-48* ślad osadnictwa 7.* 86 na 67-48* ślad osadnictwa 8. 1 na 67-48 ślad osadnictwa 9. 2 na 67-48 kultura łuŜy cka, V epoka brązu kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura łuŜy cka, IV epoka brązu kultura łuŜy cka, halsztat kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura nieokreślona, neolit (siekierka kamienna) kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze/nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze/nowoŜy tność kultura nieokreślona, neolit kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, pradzieje kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura prapolska, wczesne średniowiecze 4. 17 na 68-49 punkt osadniczy punkt osadniczy 5. 18 na 68-49 1. 35 na 67-49 2. 36 na 67-49 3. 37 na 67-49 1. 39 na 68-48 ślad osadnictwa 2. 64 na 68-48 ślad osadnictwa 3. 65 na 68-48 1. 57 na 68-48 2. 9 na 68-49 3. 12 na 68-49 Kolonia Przy rownica 1. 30 na 66-48 Kwiatkowice 1.* Józef ów ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa Julianów Kiki osada osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa punkt osadniczy ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 10. 3 na 67-48 ślad osadnictwa 11. 4 na 67-48 ślad osadnictwa 12. 5 na 67-48 ślad osadnictwa 13. 6 na 67-48 punkt osadniczy 14. 7 na 67-48 ślad osadnictwa 15. 8 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa 16. 9 na 67-48 17. 10 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa punkt osadniczy 18. 26 na 67-48 19. 27 na 67-48 20. 28 na 67-48 punkt osadniczy punkt osadniczy 21. 31 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 35 ślad osadnictwa ślad osadnictwa 22. 32 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa 23. 49 na 67-48 24. 53 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 1.* 77 na 67-48* ślad osadnictwa 2. 52 na 67-48 punkt osadniczy 3. 20 na 67-48 4. 21 na 67-48 5. 22 na 67-48 6. 23 na 67-48 7. 24 na 67-48 8. 25 na 67-48 osada osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa punkt osadniczy ślad osadnictwa 9. 33 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 10. 34 na 67-48 11. 35 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 12. 36 na 67-48 osada Leśnica punkt osadniczy 13. 39 na 67-48 punkt osadniczy 14. 41 na 67-48 ślad osadnictwa 15. 42 na 67-48 16. 43 na 67-48 17. 44 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 18. 50 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa Magnusy ślad osadnictwa 19. 51 na 67-48 1.* 78 na 67-48* ślad osadnictwa cmentarzy sko 2.* 79 na 67-48* osada ślad osadnictwa 3. 60 na 67-48 4. 63 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa punkt osadniczy kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska, Rzy m kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność Rzy m (moneta Antoninusa Piusa 138-161) kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska, Rzy m kultura polska, nowoŜy tność kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, epoka Ŝelaza kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura prapolska i polskiej, wczesne/późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska, późny Rzy m kultura polska, średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura pomorska, chronologia nieokreślona kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, pradzieje kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura łuŜy cka, halsztat D-laten kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 36 5. osada 64 na 67-48 punkt osadniczy 6. 65 na 67-48 punkt osadniczy 7. 66 na 67-48 ślad osadnictwa 8. 67 na 67-48 ślad osadnictwa 9. 68 na 67-48 ślad osadnictwa osada Maury ców Nowy Świat 1. 4 na 68-49 ślad osadnictwa 2. 1. 6 na 68-49 12 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa 2. 13 na 67-48 ślad osadnictwa 1. 37 na 68-48 ślad osadnictwa 2. 38 na 68-48 3. 4. 61 na 68-48 62 na 68-48 ślad osadnictwa punkt osadniczy ślad osadnictwa 5. 63 na 68-48 ślad osadnictwa 1.* 38 na 66-48* osada nieobronna 2. 3. 39 na 66-48 40 na 66-48 4. 41 na 66-48 osada osada osada osada 5. 42 na 66-48 6. 43 na 66-48 Pelagia Piorunów ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada osada ślad osadnictwa 1. 44 na 66-48 2. 45 na 66-48 3. 46 na 66-48 4. 47 na 66-48 5. 48 na 66-48 1.* 27 na 66-48* 2. 28 na 66-48 Piorunówek Przy rownica ślad osadnictwa osada osada ślad osadnictwa osada osada osada osada ślad osadnictwa cmentarzy sko ślad osadnictwa 3. 29 na 66-48 osada osada osada Skrajnia 1. 58 na 68-48 ślad osadnictwa Skrajnia – Kickie Góry 1. 59 na 68-48 ślad osadnictwa Wandzin 1. 52 na 66-48 ślad osadnictwa osada kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura nieokreślona, epoka kamienia (lub wczesna epoka brązu) kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska (?), chronologia nieokreślona kultura polska, XVI-XVIII w. kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura nieokreślona, epoka kamienia kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, XV w. kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura polska, XV w. kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, XV w. kultura polska, XV w. kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, XV w. kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, XV w. kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura przeworska, Rzy m kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura przeworska, Rzy m kultura przeworska, Rzy m (stanowisko to nosi nazwę Wola Łobudzka 1) kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, XV w. kultura przeworska, Rzy m kultura polska, XV w. kultura polska, późne średniowiecze kultura nieokreślona, epoka kamienia kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, XV w. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 37 Włodzimierz Wodzierady osada 1. 47 na 67-49 2. 48 na 67-49 osada osada 3. 13 na 68-49 osada 1. 32 na 67-49 osada 2. 38 na 67-49 osada 3. 39 na 67-49 4. 40 na 67-49 osada osada osada 5. 38 na 67-48 ślad osadnictwa 6. 7. 11 na 67-48 14 na 67-48 punkt osadniczy ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa 8. 15 na 67-48 ślad osadnictwa ślad osadnictwa Wola Czarny ska Wrząsawa 9. 16 na 67-48 10. 17 na 67-48 ślad osadnictwa punkt osadniczy ślad osadnictwa ślad osadnictwa ślad osadnictwa 11. 18 na 67-48 ślad osadnictwa 12. 19 na 67-48 13. 37 na 67-48 1. 53 na 66-48 2. 1. 54 na 66-48 61 na 67-48 2. 62 na 67-48 ślad osadnictwa osada ślad osadnictwa ślad osadnictwa osada osada osada punkt osadniczy ślad osadnictwa ślad osadnictwa kultura łuŜy cka, epoka brązu halsztat kultura polska, nowoŜy tność kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura przeworska, chronologia nieokreślona kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura łuŜy cka, epoka brązu halsztat kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, późne średniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska, Rzy m kultura łuŜy cka, epoka brązu kultura łuŜy cka, halsztat kultura prapolska, wczesne średniowiecze kultura polska, późne śreniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura przeworska, Rzy m ślad osadnictwa kultura przeworska, Rzy m kultura polska, późne śreniowiecze kultura polska, nowoŜy tność kultura polska, nowoŜy tność kultura łuŜy cka, halsztat kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, chronologia nieokreślona kultura polska, XV w. kultura polska, XV w. kultura polska, nowoŜy tność kultura nieokreślona, epoka kamienia kultura polska, nowoŜy tność Dobra kultury w spółczesnej Dobra kultury, to zgodnie z ustaw ą o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.), nie będące zabytkami dobra kultury, takie jak pomniki, miejsca pamięci, budynki, ich w nętrza i detale, zespoły budynków , załoŜenia urbanistyczne i krajobrazow e, będące uznanym dorobkiem w spółcześnie Ŝyjących pokoleń, jeŜeli cechuje je w ysoka w artość artystyczna lub historyczna. Dla gminy Wodzierady nie został sporządzony spis dóbr kultury w spółczesnej. Dla potrzeb Studium podjęto próbę określenia gminnego zasobu dóbr kultury w spółczesnej. Jako w ymóg dla w łączenia obiektu lub zespołu obiektów do zbioru dóbr kultury w spółczesnej przyjęto następujące kryteria: 1) now atorstw o w zakresie rozw iązań architektonicznych, urbanistycznych i technicznych; 2) tw orzenie w artości przestrzennej samodzielnie lub poprzez w spółistnienie z innymi obiektami lub tw orzenie w arunków dla dalszego w artościow ego rozw oju miejsca lokalizacji; 3) budow anie „tradycji miejsca” – funkcjonow anie jako obiekt szczególny, rozpoznaw alny, dostrzegany przez społeczeństw o; 4) w artość słuŜąca budow aniu korzystnego w izerunku Gminy – dbającej o zabytki i środow isko; 5) w artość artystyczna lub historyczna; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 38 6) uznanie – w yróŜnienia, nagrody. Przeprow adzona analiza nie w ykazała na obszarze Gminy w ystępow ania obiektów kw alifikujących się do w pisania do gminnego spisu dóbr kultury w spółczesnej. 4.3. Miejsca i pom niki pam ięci narodow ej Na terenie cmentarza w Kw iatkow icach znajduje się pomnik poległych Ŝołnierzy w II w ojnie św iatow ej. Św iadectw em w alk w ojennych z okresu I w ojny św itow ej jest cmentarz w ojenny w miejscow ości Wodzierady. 4.4. Obszary pom ników zagłady i ich stref ochronnych W granicach Gminy nie ma zlokalizow anych Pomników Zagłady, o których mow a w art. 2 ustaw y z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerow skich obozów zagłady (Dz.U. z 1999 r. Nr 41, poz. 412 z późn. zm.). 4.5. Krajobraz kulturow y Gm iny i w ym ogi jego ochrony. Elem enty toŜsam ości kulturowej Krajobraz kulturow y, jako historycznie ukształtow ana w w yniku działalności człow ieka przestrzeń zaw ierająca w ytw ory cyw ilizacji ludzkiej i elementy przyrodnicze, w ymaga w łaściw ego kształtow ania, w tym ochrony oraz ekspozycji jego w alorów . Ze w zględu na intensyfikację procesów urbanizacyjnych, realizację zainw estow ania na terenach dotychczas uŜytkow anych rolniczo, zachodzi konieczność podjęcia działań prow adzących do utrzymania w ysokiej jakości krajobrazu kulturow ego, pow strzymania procesu jego niepoŜądanych przekształceń i eliminacji elementów dysharmonijnych. Ochrona krajobrazu kulturow ego moŜe być realizow ana poprzez ustalenie ochrony w miejscow ym planie zagospodarow ania przestrzennego, ustanow ienie w formie uchw ały rady gminy lub rozporządzenia w ojew ody zespołu przyrodniczo – krajobrazow ego lub parku kulturow ego, w pis do rejestru zabytków . Podstaw ow ymi elementami w yznaczającymi toŜsamość kulturow ą Gminy są: 1) krajobraz rolniczy z duŜym udziałem terenów leśnych w raz z obszarem doliny rzeki Pisi k. Małynia; 2) drew niany dw ór w Wodzieradach w raz z parkiem; 3) załoŜenie dw orsko – parkow o – folw arczne w Piorunow ie; 4) kościół parafialny p.w . św . Mikołaja i św . Doroty w Kw iatkow icach Kolonii w raz z otoczeniem 4.6. Istniejące form y i zakres praw nej ochrony zabytków Elementy dziedzictw a kulturow ego o w artości zabytkow ej, zgodnie z ustaw ą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz.U. z 2003 r. Nr 162 poz. 1568) podlegają ochronie. Ustanow ione na terenie gminy Wodzierady formy ochrony obejmują: 1) w pis do rejestru zabytków ; 2) ochronę ustaloną w miejscow ym planie zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady z 2003 r. dotyczącą: a) obiektów w pisanych do w ojew ódzkiej ew idencji zabytków w g jej stanu w 2003 r; b) stanow isk archeologicznych. W granicach Gminy brak jest ustanow ionych innych form ochrony zabytków . INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 39 Ochrona obiektów w pisanych do rejestru zabytków realizow ana jest poprzez respektow anie zasad ich ochrony zgodnie z w ymogami ustaw y z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). W zw iązku ze sporządzeniem w 2009 r. gminnej ew idencji zabytków oraz w eryfikacji obiektów w pisanych do ew idencji w ojew ódzkiej konieczna jest korekta zapisów ustaleń miejscow ego planu zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady w zakresie w ymogów ochrony obiektów zabytkow ych. 4.7. Stan zasobów dziedzictw a kulturow ego. Głów ne problem y i zagroŜenia Podstaw ow ym zagroŜeniem jest brak faktycznej opieki nad zabytkami. Zabytki w pisane do rejestru jak i te ujęte w w ojew ódzkiej i gminnej ew idencji znajdują się w w iększości w złym stanie technicznym - w ymagają przeprow adzenia działań remontow ych i rew aloryzacyjnych. Brak gminnego programu opieki nad zabytkami oraz ustanow ionej ochrony praw nej niektórych cennych obiektów skutkuje zatraceniem ich w artości zabytkow ej i kulturow ej w w yniku podejmow anych prac budow lanych (przebudow y, rozbudow y). Ponad to, problemem jest brak jakiejkolw iek informacji umieszczonej na obiektach zabytkow ych, co pow oduje, iŜ ich w artość historyczna i kulturow a jest niedostrzegana i niedoceniana. ZagroŜeniem dla krajobrazu kulturow ego Gminy jest silna presji realizacji zainw estow ania (zabudow a mieszkaniow a i rekreacyjna) na terenach dotychczas uŜytkow anych rolniczo. 4.8. Polityka Gm iny w zakresie ochrony zabytków Dla obszaru gminy Wodzierady opracow ano gminną ew idencję zabytków , w ymaganą przepisami ustaw y z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. z 2003 r. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm.). Gmina Wodzierady nie dysponuje gminnym programem opieki nad zabytkami. Działania zw iązane z ochroną i rew italizacją obiektów i obszarów zabytkow ych zaw arte zostały w Planie odnowy miejscowości Kwiatkowice, Kwiatkowice Kolonia, Kwiatkowice Poduchowne, Kwiatkowice Las na lata 2008-2013 oraz Planie odnowy miejscowości Wodzierady (przyjętych uchw ałami Rady Gminy). Obejmują one renow ację parku w Kw iatkow icach, uporządkow anie otoczenia w okół pomnika poległych w II w ojnie św iatow ej na cmentarzu w Kw iatkow icach i oznakow anie dw oru w Wodzieradach. 5. Sytuacja społeczno-gospodarcza Gminy. Warunki i jakość Ŝycia mieszkańców 5.1. Tendencje rozw oju dem ograficznego i gospodarczego Sytuacja dem ograficzna Gminę Wodzierady zamieszkuje 3125 osób, w tym 1596 męŜczyzn i 1529 kobiet (czerw iec 2008 r.). Średnia gęstość zaludnienia w ynosi 38 osób/km2, co jest w artością dość niską w porów naniu do przeciętnej gęstości zaludnienia w pow iecie łaskim (82 osób/km2) i w w ojew ództw ie łódzkim (140 osoby/km2). Wskaźnik feminizacji w 2008 r. osiągnął w artość 96. tab.9. Ludność gminy Wodzierady w g ekonomicznych grup w ieku. Wiek ogółem 3125 602 1896 627 ogółem przedprodukcy jny (≤17 lat) produkcy jny ogółem (M 18-64 lat / K 18-59 lat) poprodukcy jny (M ≥65 lat / K ≥ 59 lat) liczba ludności męŜczyźni 1596 296 1078 222 kobiety 1529 306 818 405 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch GUS z 2008 r. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 40 Liczba mieszkańców gminy Wodzierady od kilku lat utrzymuje się niemal na stałym poziomie, jej w ahania są niew ielkie. Najliczniejszą grupę stanow i ludność w w ieku produkcyjnym, natomiast liczba ludności w grupach w ieku przed- i poprodukcyjnego jest niemal taka sama. W ostatnich sześciu latach pojaw iła się tendencja w zrostu liczby ludności w w ieku poprodukcyjnym przy spadku liczby osób w w ieku przedprodukcyjnym. Jest to zjaw isko niekorzystne. Starzenie się populacji ma w pływ na obciąŜenie ekonomiczne społeczeństw a i zw iązane z nim zagroŜenie uboŜenia ludności jak i zmniejszania się jej liczby. tab.10. Ruch naturalny ludności w gminie Wodzierady w latach 1998-2008. Rok Urodzenia/1000 ludności Zgony/1000 ludności Przyrost naturalny 1998 r. b/d b/d - 5,68 1999 r. b/d b/d -2,23 2000 r. b/d b/d -7,05 2001 r. b/d b/d - 3,54 2002 r. 9,7 9,7 0 2003 r. 7,1 10 -2,9 2004 r. 8,4 13,6 -5,17 2005 r. 5,5 12,9 -7,46 2006 r. 8,8 13,4 -7,78 2007 r. 6,2 15,3 -9,08 2008 r. 8,8 12 -3,2 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany GUS z lat 1998-2008 r. (wskaźniki modułu gminnego). Niekorzystnym zjaw iskiem utrzymującym się przez kolejne lata jest ujemny przyrost naturalny. Od roku 2002 w skaźnik ten przyjmuje coraz niŜsze w artości w zw iązku ze stałym w zrostem liczby zgonów oraz spadkiem liczby urodzeń. Jako przyczyny tak niskiego przyrostu naturalnego, zw łaszcza zaś spadku liczby urodzeń w skazuje się obok siebie: pogorszenie się sytuacji ekonomicznej społeczeństw a w iejskiego i rozw ijający się konsumpcyjny styl Ŝycia zw iązany m.in. z odkładaniem w czasie decyzji o potomstw ie i zerw aniem z tradycją zakładania rodzin w ielodzietnych. tab.11. Saldo migracji w latach 1998-2007 (w liczbach bezw zględnych). lata ogółem zameldowani wy meldowani 1998 -7 34 41 1999 14 53 39 2000 1 40 39 Saldo migracji 2001 2002 2003 -7 6 0 26 35 29 33 29 29 2004 10 38 28 2005 12 29 17 2006 13 59 46 2007 27 58 31 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch GUS z lat 1998-2007 r.. Od roku 1998 liczba zameldow anych i w ymeldow anych na terenie Gminy w zaleŜności od róŜnych czynników społeczno – ekonomicznych była bardzo zróŜnicow ana. Od roku 2002 utrzymuje się dodatnie saldo migracji, którego w artość w zrasta z roku na rok. Jest to zjaw isko korzystne z punktu w idzenia moŜliw ości rozw oju i rów now aŜy odpływ osób w w ieku mobilnym do pracy w krajach Unii Europejskiej (problem dostrzegany w skali kraju). Napływ now ych mieszkańców św iadczy o pozytyw nym postrzeganiu terytoriom Gminy jako atrakcyjnym miejscu zamieszkania. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 41 tab.12. Ludność w w ieku 13 lat i w ięcej w g poziomu w ykształcenia i płci w 2002 roku. ogółem w liczbach bezwzględnych Wykształcenie podstawowe nieukończone i bez wy kształcenia podstawowe ukończone zasadnicze zawodowe średnie policealne wy Ŝsze męŜczyźni w liczbach w% bezwzględnych w% kobiety w liczbach bezwzględnych w% 195 7,5 92 47,2 103 52,8 1196 606 469 44 107 45,7 23,2 17,9 1,7 4,1 598 391 199 15 43 50,0 64,5 42,4 34,1 40,2 598 215 270 29 64 50,0 35,5 57,6 65,9 59,8 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch GUS z Narodowego Spisu powszechnego z 2002 r.. Najliczniejszą grupę mieszkańców Gminy stanow ią osoby posiadające najniŜsze kw alifikacje zaw odow e. Wyłącznie szkolę podstaw ow ą ukończyło około 45 % mieszkańców , naleŜy się jednak spodziew ać, Ŝe część z nich będzie kontynuow ać edukację, gdyŜ w badaniu uw zględnione zostały osoby, które ukończyły 13 rok Ŝycia. Wykształceniem w yŜszym pochw alić się moŜe jedynie 4,1% mieszkańców gminy Wodzierady. Biorąc pod uw agę płeć, cechą charakterystyczną, jest ogólny, w yŜszy poziom w ykształcenia kobiet niŜ męŜczyzn. RóŜnice w poziomie w ykształcenia pomiędzy kobietami, a męŜczyznami zaznaczają się na korzyść kobiet, które stanow ią 59,8% osób z w ykształceniem w yŜszym i 65,9 % z policealnym. Liczebność męŜczyźni jest w yŜsza jedynie w grupie osób z w ykształceniem zasadniczym zaw odow ym – 64,5 %. Wytłumaczeniem takiego stanu moŜe być silna na terenach w iejskich tradycja kontynuacji pracy w rodzinnym gospodarstw ie rolnym przez męŜczyzn, co nie w iąŜe się z koniecznością kształcenia. Prognoza zm ian w strukturze ludności Ze w zględu na zachodzące procesy demograficzne na terenie Gminy oraz prognozy dla w ojew ództw a i kraju w zakresie zmian struktury ludności moŜna się spodziew ać: 1) spadku, ew entualnie utrzymyw ania się na podobnym poziomie liczby dzieci i młodzieŜy w w ieku przedszkolnym i szkolnym; 2) utrzymania trendu w zrostu liczby ludności w w ieku produkcyjnym; 3) w zrostu liczby ludności w w ieku emerytalnym; 4) w zrostu ogólnego poziomu w ykształcenia ludności. Rynek pracy W 2007 r. w grupie osób pracujących znajdow ało się 325 osób, w śród których 159 osób stanow ili męŜczyźni, a 166 kobiety. Na przestrzeni 10 lat była to najw iększa liczba pracujących mieszkańców w gminie Wodzierady. Zestaw ienie liczby osób pracujących w edług płci w latach 1997 – 2007 przedstaw ia tabela. tab.13. Pracujący w edług płci w latach 1997 – 2007. Rok 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Pracujący według płci ogółem 236 257 254 272 289 286 275 262 245 268 325 męŜczyźni 113 105 100 108 119 115 107 92 113 118 159 kobiety 123 152 154 164 170 171 168 170 132 150 166 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 42 Wahania liczby pracujących mieszkańców gminy Wodzierady w latach 1997 – 2007 są nieznaczne. Jednak na uw agę zasługuje fakt, Ŝe to kobiety stanow ią w iększość w śród pracujących przy niskim w skaźniku feminizacji w ynoszącym 94. Według danych z 2003 r. najw ięcej osób pracuje w sektorze przemysłow ym – 153 osoby. Co stanow i ok. 55% ogółu pracujących w e w szystkich sektorach ekonomicznych. Nieco mniej, bo 117 osób (ok. 42% ogółu) zatrudnionych jest w sektorze usług. Reszta tw orzy sektor, jakim jest rolnictw o. Na uw agę zasługuje dość w yraźna dominacja kobiet zatrudnionych w przemyśle oraz w usługach, szczególnie nierynkow ych. JednakŜe, w rolnictw ie zatrudnieni są tylko męŜczyźni. W podziale na sektory w łasności, przew aŜa sektor pryw atny, w którym pracuje 186 osób. Zarów no w sektorze pryw atnym, jak i publicznym w iększość stanow ią kobiety. tab.14. Pracujący w głów nym miejscu pracy w g sektorów ekonomicznych i sektorów w łasności oraz płci w 2003 r. płeć rolnictwoprzemysł kobiety męŜczyźni 0 5 91 62 ogółem 5 153 Sektor gospodarki narodowej usługi usługi rynkowe usługi nierynkowe 10 67 23 17 33 Sektor własności ogółem publiczny prywatny 77 69 99 40 20 87 84 117 89 186 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. Bezrobocie Biorąc pod uw agę pow iat łaski, w ojew ództw o łódzkie i sytuację na rynku pracy w kraju, sytuację na lokalnym rynku pracy w Gminie Wodzierady naleŜy określić jako niezadow alającą. Na trudny stan rynku pracy w w ojew ództw ie łódzkim składa się w iele czynników , do których zaliczyć moŜna m.in. niestabilną sytuację gospodarczą kraju oraz narastające problemy społeczne w iąŜące się z w kraczaniem na rynek pracy now ych roczników młodzieŜy. Bezrobocie stanow i jeden z problemów , z jakim borykają się mieszkańcy i w ładze Gminy, mimo iŜ nigdy jego poziom nie osiągnął bardzo duŜych rozmiarów , a aktyw ność gospodarcza pow iatu łaskiego i samej gminy Wodzierady ciągle rośnie. Od roku 2004 obserw uje się jego systematyczny spadek. Najbardziej spektakularna zmiana miała miejsce w roku 2007, kiedy to liczba osób pozostających bez pracy spadła w stosunku do roku poprzedniego o niemal 1/2. tab.15. Bezrobotni w gminie Wodzierady w latach 2003 – 2008 w g płci. Rok Ogółem MęŜczyźni Kobiety 2003 191 102 89 2004 178 95 83 2005 143 72 71 2006 103 47 56 2007 65 27 38 2008 71 36 35 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. Interesującym zjaw iskiem są zmiany udziału poszczególnych płci w śród osób bezrobotnych. W latach 2003 – 2005 w śród bezrobotnych osób przew aŜali męŜczyźni. Od 2006 roku przew aŜają kobiety. W 2008 w yrów nał się udział kobiet i męŜczyzn. tab.16. Bezrobotni w gminie Wodzierady w edług w ieku (w latach) w 2006 r. Bezrobotni Wiek 18 – 24 25 – 34 35 – 44 45 – 54 55 – 59 60 – 64 37 25 18 20 3 0 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Wodzierady na lata 2007 – 2013. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 43 Uw zględniając kryterium w ieku moŜna zauw aŜyć, Ŝe najliczniejszą grupę bezrobotnych stanow ią osoby młode, w w ieku od 18 do 24 lata – 37 osób, tj. ok. 36% ogółu bezrobotnych w 2006 r. tab.17. Bezrobotni w gminie Wodzierady w edług w ykształcenia w 2006 r. Bezrobotni wyŜsze policealne średnie zasadnicze zawodowe gimnazjalne i poniŜej 4 30 12 24 33 Wykształcenie Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Planu Rozwoju Lokalnego Gminy Wodzierady na lata 2007 – 2013. Grupy osób posiadających w ykształcenie policealne lub gimnazjalne i poniŜej naleŜą do najliczniejszych pod w zględem ilości osób niepracujących. W 2006 r. naleŜały do nich odpow iednio 30 i 33 osoby. Zdecydow anie najmniej osób bezrobotnych to osoby z w ykształceniem w yŜszym – 4 mieszkańców . Struktura działalności gospodarczej Podm ioty gospodarcze, działalność usługow a Według danych z 2007 r. na terenie gminy Wodzierady w rejestrze REGON zarejestrow anych było 246 podmiotów gospodarki narodow ej. Nieco ponad 96% ogółu podmiotów stanow ią podmioty gospodarcze działające w sektorze pryw atnym – 237 jednostek. Sektor publiczny tw orzy 9 podmiotów . Wśród podmiotów sektora pryw atnego w yraźną dominacją odznaczają się osoby fizyczne prow adzące działalność gospodarczą w liczbie 202. Zestaw ienie rodzajów podmiotów gospodarczych w poszczególnych sektorach w łasnościow ych przedstaw ia tabela. tab.18. Liczba podmiotów gospodarczych zarejestrow anych w rejestrze REGON w gminie Wodzierady w 2008 r. Podmioty gospodarki narodowej Ogółem Osoby fizyczne prowadzące działalność gosp. Sektor prywatny Spółki handlowe Spółdzielnie Fundacje Stowarzyszenia i organizacje społeczne Ogółem Sektor publiczny Państwowe i samorządowe jednostki prawa budŜetowego Ogółem 239 206 8 1 1 11 9 6 248 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. Na terenie gminy Wodzierady podmioty gospodarcze moŜna zgrupow ać w 13 sekcjach Polskiej Klasyfikacji Działalności PKD. Najw ięcej podmiotów gospodarczych, 73, liczy sekcja G obejmująca handel hurtow y i detaliczny, napraw ę pojazdów samochodow ych, motocykli oraz artykułów uŜytku osobistego i domow ego. Wszystkie te działalności znajdują się w sektorze pryw atnym. Drugą, co do liczebności sekcją jest sekcja D, tj. przetw órstw o przemysłow e liczące 49 podmiotów – w szystkie w sektorze pryw atnym. Struktura prow adzonej działalności w zestaw ieniu z rolniczym charakterem gminy zaskakuje brakiem aktyw ności w zakresie przetw órstw a rolno-spoŜyw czego. Stosunkow o mała ilość podmiotów moŜe św iadczyć o niskiej aktyw ności i przedsiębiorczość mieszkańców . INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 44 tab.19. Podmioty gospodarcze zarejestrow ane na terenie gminy Wodzierady w g sekcji PKD (stan na 2008 r.). Sekcje PKD 27 1 49 41 Sektor publiczny 0 0 0 0 73 0 73 3 10 6 0 0 0 3 10 6 9 0 9 8 2 6 5 5 11 248 4 2 1 9 1 3 10 239 Ogółem A - rolnictwo, łowiectwo i leśnictwo B - ry bactwo D – przetwórstwo przemy słowe F - budownictwo G – handel hurtowy i detaliczny , naprawa pojazdów samochodowy ch, motocy kli oraz arty kułów uŜy tku osobistego i domowego H – hotele i restauracje I – transport, gospodarka magazy nowa i łączność J – pośrednictwo f inansowe K – obsługa nieruchomości, wy najem i usługi związane z prowadzeniem działalności gospodarczej L – administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenie zdrowotne M - edukacja N – ochrona zdrowia i pomoc społeczna O – działalność usługowa komunalna, społeczna i indy widualna, pozostała Ogółem Sektor prywatny 27 1 49 41 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. Gospodarka rolna W gminie Wodzierady znajduje się 760 gospodarstw rolnych, z czego 759 to gospodarstw a indyw idualne. Najbardziej liczną grupę gospodarstw stanow ią te o pow ierzchni od 2,0 do 5,0 ha. tab.20. Gospodarstw a rolne w gminie Wodzierady w g zajmow anej pow ierzchni (stan na 2002 r.). Powierzchnia Ilość gospodarstw [szt.] Udział % 105 88 149 79 107 117 59 54 0 0 760 13,9 11,6 19,7 10,4 14,1 15,4 7,8 7,1 0 0 100 do 1 ha włącznie powy Ŝej 1 do mniej niŜ 2 ha od 2 do mniej niŜ 5 ha od 5 do mniej niŜ 7 ha od 7 do mniej niŜ 10 ha od 10 do mniej niŜ 15 ha od 15 do mniej niŜ 20 ha od 20 do mniej niŜ 50 ha od 50 do mniej niŜ 100 ha 100 ha i więcej ogółem Źródło: Opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch – Powszechny Spis Rolny 2002 r. Głów ną rolę odgryw ają gospodarstw a, które prow adzą w yłącznie działalność rolniczą (stanow ią one 40,7% ogółu). WyróŜniają się rów nieŜ gospodarstw a, które utrzymują się z pracy najemnej (stanow ią one 20,2% ogółu) oraz emerytur i rent (18,3% ogółu). tab.21. Struktura gospodarstw rolnych w edług struktury dochodów (stan na 2002 r.). Gospodarstwa utrzymujące się z: działalności rolniczej działalności rolniczej i pracy najemnej pracy najemnej pracy najemnej i działalności rolniczej emery tury i renty działalności pozarolniczej niezarobkowy ch źródeł utrzy mania gospodarstwa domowe pozostałe ogółem Liczba gospodarstw 309 11 153 18 139 54 27 48 759 Udział % 40,7 1,4 20,2 2,4 18,3 7,1 3,6 6,3 100 Źródło: Opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch – Powszechny Spis Rolny 2002 r. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 45 Struktura upraw Pow ierzchnia gruntów ornych w ykorzystyw ana pod zasiew y i zasadzenia obejmuje 4443,9 ha, co stanow i ponad 85% pow ierzchni gruntów ornych. Pozostałe, niecałe 5% jest ugorow ane. W strukturze zasiew ów w yraźnie dominuje Ŝyto z udziałem 31,6%. DuŜe znaczenie w produkcji rolnej odgryw ają rów nieŜ pszenica ozima (16,2%) oraz ziemniaki (13,7%). tab.22. Pow ierzchnia zasiew ów w edług rodzaju gospodarstw a (stan na 2002 r.). Rodzaj zasiewu ogółem pszenica ozima Powierzchnia w ar 444 390 72 143 Powierzchnia w % 100 16,2 8 153 140 335 2 955 8 555 1,8 31,6 0,7 1,9 owies pszenŜy to ozime pszenŜy to jare mieszanki zboŜowe ozime 17 971 42 265 3 050 2 593 4,0 9,5 0,7 0,6 mieszanki zboŜowe jare gry ka, proso i inne zboŜowe 43 701 1 095 9,8 0,2 688 0,2 3 583 1 457 60 888 0 2 840 0,8 0,3 13,7 0,0 0,6 pszenica jara Ŝy to jęczmień ozimy jęczmień jary kukury dza na ziarno kukury dza na zielonkę strączkowe jadalne ziemniaki buraki cukrowe rzepak ozimy Źródło: Opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch – Powszechny Spis Rolny 2002 r. Wśród hodow anych na terenie gminy Wodzierady zw ierząt gospodarskich w yraźnie dominuje bydło. Prow adzona hodow la nie ma jednak przemysłow ego charakteru. W chow ie znaczenie odgryw a teŜ chów trzody chlew nej. Mniejsze znaczenie ma hodow la koni. DuŜa liczba gospodarstw nie posiada zw ierząt gospodarskich. tab.23. Gospodarstw a rolne w edług pogłow ia zw ierząt (stan na 2002r.). Rodzaj zwierzęcia Ilość gospodarstw by dło 350 trzoda chlewna 248 konie owce bez zwierząt gospodarskich 43 3 362 Źródło: Opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch – Powszechny Spis Rolny 2002 r. 5.2. Zasoby i w arunki m ieszkaniow e W 2007 r. liczba mieszkań w Gminie w ynosiła 1099 szt., o łącznej pow ierzchni uŜytkow ej 87 089 m2. Blisko 97 % w szystkich mieszkań jest w łasnością osób pryw atnych. Gminny zasób mieszkaniow y obejmuje 27 mieszkań. Utrzymujący się od kilku lat przyrost liczby mieszkań dotyczy budow nictw a indyw idualnego. Przeciętna pow ierzchnia uŜytkow a mieszkania w 2007 r. w ynosiła 79,2 m2; średnio na 1 osobę przypadło w tedy 27,9m2. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 46 tab.24. Zasoby mieszkaniow e na terenie gminy Wodzierady (stan na 2007 r.). Liczba mieszkań Własność Osób f izy czny ch Gminne Zakładów pracy Pozostały ch podmiotów Ogółem szt. 1064 27 % 96,8 2,5 6 2 0,5 0,2 1099 100 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. tab.25. Komunalne zasoby mieszkaniow e gminy Wodzierady. Lp. Obiekt i lokalizacja Liczba lokali mieszkalnych w szt. Stan techniczny Powierzchnia [m2] W yposaŜenie instalacyjne 1. Wodzierady nr 8 3 średni 81,52 inst. elektryczna 2. Wodzierady nr 9 3 średni 84,43 inst. elektryczna 3. Wodzierady nr 17 4 dobry 228,81 inst. elektryczna, wod – kan, telefon., c.o. 4. Wodzierady nr 52 1 średni 66,44 inst. elektryczna 5. Wodzierady nr 69 3 dobry 193,95 inst. elektryczna, wod – kan, telefon., c.o. 6. Pelagia nr 18 3 średni 117,01 inst. elektryczna 7. Kwiatkowice Kolonia nr 4 1 średni 60,25 8. Kwiatkowice, ul Łódzka 19 1 średni 70,88 9. Marianów nr 13 3 średni 169,72 inst. elektryczna, wod., telefon. inst. elektryczna, wod., telefon. inst. elektryczna, wod – kan, telefon. 22 - - ogółem - Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z „Wieloletniego programu gospodarowania mieszkaniowy m zasobem gminy Wodzierady na lata 2008 – 2013.” oraz dany ch z Urzędu Gminy Wodzierady . tab.26. WyposaŜenie mieszkań w instalacje techniczno –sanitarne (stan na 2007 r.). Wodociąg mieszk. % 846 77 Ustęp spłukiwany mieszk. % 618 56 Łazienka mieszk. % 660 60 Centralne ogrzewanie mieszk. % 453 41 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. Stopień w yposaŜenia mieszkań w podstaw ow e instalacje techniczno – sanitarne naleŜy ocenić jako niski. Dotyczy to w szczególności urządzeń w odno – kanalizacyjnych. Jedynie 56% mieszkań posiada ustęp spłukiw any, a 60% łazienkę. 5.3. Edukacja W zakresie kompetencji gminy jest prow adzenie i finansow anie przedszkoli oraz szkół podstaw ow ych oraz gimnazjów . Placów ki prow adzone przez gminę Wodzierady to: 1) Przedszkole przy Szkole Podstaw ow ej w Kw iatkow icach; 2) Przedszkole przy Szkole Podstaw ow ej w Zalesiu; 3) Klasa „0” w Kw iatkow icach; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 47 4) 5) 6) Szkoła Podstaw ow a w Kw iatkow icach; Szkoła Podstaw ow a w Zalesiu; Publiczne Gimnazjum w Kw iatkow icach. Od końca lat 90-tych, w e w szystkich szkołach podstaw ow ych na terenie Gminy obserw uje się spadek liczby uczniów . Jest to ściśle zw iązane z zachodzącymi zmianami demograficznymi polegającymi m.in. na spadku przyrostu naturalnego. Liczba gimnazjalistów z roku na rok jest rów nieŜ coraz niŜsza. Jedynie w przedszkolu przy szkole w Kw iatkow icach, liczba dzieci rośnie w porów naniu z latami w cześniejszymi. NaleŜy zw rócić uw agę na bardzo niską liczbę dzieci w w ieku od 3 do 5 lat w ogólnej liczbie dzieci. Wraz ze w zrostem poziomu Ŝycia mieszkańców pomimo malejącego przyrostu naturalnego naleŜy się liczyć ze w zrostem zapotrzebow ania na przedszkola. tab.27. Wychow anie przedszkolne w gminie Wodzierady (stan na 2007 r.). Dzieci Wychowanie przedszkolne Liczba oddziałów (klas, grup) 2 Od 3 do 6 lat 6 – letnie Do lat 6 włącznie 40 31 40 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. tab.28. Szkolnictw o podstaw ow e i gimnazjalne w gminie Wodzierady (stan na 2007 r.). Liczba oddziałów (klas, grup) Ilość pomieszczeń Liczba uczniów Liczba absolwentów 13 20 215 35 6 7 127 39 Szkolnictwo podstawowe Szkolnictwo gimnazjalne Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. Brak jest na terenie gminy szkół ponadgimnazjalnych. Osoby pragnące kontynuow ać kształcenie są zmuszone do korzystania z placów ek zlokalizow anych w innych miejscow ościach regionu. Część młodzieŜy decyduje się na dalszą edukację w szkołach w Łasku lub Łodzi. Wszystkie szkoły w gminie Wodzierady w yposaŜone są w pracow nie komputerow e. Średnio, na 1 komputer w szkołach podstaw ow ych przypada 8,6 uczniów , sytuacja przedstaw ia się mniej korzystnie w przypadku szkół gimnazjalnych, gdzie w skaźnik ten osiąga w artość 9,07 uczniów na 1 komputer. tab.29. WyposaŜenie szkół w komputery (stan na 2007 r.). Komputeryzacja Komputery w szkole pracownie komputerowe komputery podłączone do Internetu Ogółem Szkoły podstawowe Gimnazja 68 3 44 41 2 28 27 1 16 Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch z Banku Dany ch Regionalny ch. WyposaŜenia tutejszych szkół w urządzenia i tereny sportow e nie jest najlepsze. Konieczna jest budow a sali gimnastycznej przy szkole w Zalesiu, rozbudow a infrastruktury sali oraz budow a boiska w Kw iatkow icach. 5.4. Ochrona zdrow ia Gminę Wodzierady obsługuje Łódzka Kasa Chorych. Według danych GUS w 2007 r. na terenie gminy funkcjonow ały 2 zakłady opieki zdrow otnej – publiczny i niepubliczny. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 48 W roku 2005 Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrow otnej w Wodzieradach posiadał 13 193 podpisane kontrakty obejmujące porady ogólnodostępne; 10 904 kontrakty dotyczyły porad lekarzy podstaw ow ej opieki zdrow otnej. Usługi jakie św iadczone są przez SPZOZ to: badania lekarskie, leczenie i rehabilitacja, diagnostyka, działalność profilaktyczna i promocja zdrow ia, orzecznictw o lekarskie oraz porady i usługi pielęgniarskie. Praw o do korzystania z pow yŜszych usług zakładu publicznego są osoby posiadające ubezpieczenie NFZ oraz w szyscy ci, którzy zgłoszą się do SPZOZ z pow odu nagłego zachorow ania lub pogorszenia stanu zdrow ia. Niepublicznym Zakładem Opieki Zdrow otnej jest przychodnia „STOMA” oferująca usługi z zakresu stomatologii i ortodoncji. Św iadczone na terenie Gminy usługi z zakresu opieki zdrow otnej zaspokajają potrzeby mieszkańców w łaściw ie w yłącznie w zakresie podstaw ow ej opieki zdrow otnej. Uzyskanie porady lekarza specjalisty jest w duŜej mierze ograniczone. W zakresie lecznictw a zamkniętego oraz specjalistycznego gminę Wodzierady obsługują zatem szpital i poradnie specjalistyczne w Łasku oraz inne obiekty w zasięgu Łódzkiej Kasy Chorych. Ponadto, w granicach gminy funkcjonuje tylko jedna apteka prow adzona przez magistra farmacji, a sw oim zasięgiem obejmuje 3 118 osób. Praktykę lekarską na w si prow adzi dw óch lekarzy. Zarów no SPZOZ jak i NZOZ „STOMA” zlokalizow ane są w tym samym miejscu – w sołectw ie Wodzierady. Oznacza to, Ŝe mieszkańcy pozostałych miejscow ości mają utrudniony dostęp do usług słuŜby zdrow ia. Na uw agę zasługuje fakt, Ŝe w ładze gminy Wodzierady uchw ałą Nr XIII/122/2008 Rady Gminy Wodzierady z dnia 20 marca 2008 r. w prow adziły w Ŝycie Program zdrow otny „Pomoc profilaktyczna lekarza ginekologa oraz pomoc pielęgniarska przy lekarzu dla kobiet – pacjentek Samodzielnego Publicznego Zakładu Opieki Zdrow otnej w Wodzieradach”. Cele szczegółow e programu obejmują m.in. porady lekarzy specjalistów ginekologów – połoŜników , diagnostyka i leczenie chorób, pomoc połoŜnych, prow adzenie programów informacyjno – edukacyjnych, rozpoznaw anie i postępow anie w przypadkach przemocy w obec kobiet i dzieci, itp. Adresatkami programu są w szystkie kobiety z kaŜdej ekonomicznej grupy w iekow ej. Czas realizacji programu określono na lata 2008 – 2010. Na terenie Gminy brak jest Ŝłobka. Ze w zględu na zmianę modelu Ŝycia, odejście od rodzin w ielopokoleniow ych, intensyw ną pracę małŜonków , naleŜy się liczyć z pow staniem zapotrzebow ania na tego typu usługi. 5.5. Opieka społeczna Na terenie Gminy działa Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wodzieradach. Realizuje on głów nie zadania w łasne Gminy, finansow ane z jej budŜetu (m.in. w ypłacanie zasiłków celow ych, zakup leków ) oraz udziela św iadczeń w ramach zadań zleconych, finansow anych z otrzymanej dotacji celow ej z budŜetu państw a (w ypłata zasiłków stałych i okresow ych, doŜyw ianie dzieci w szkołach). Ośrodek zajmuje się udzielaniem pomocy rodzinom, osobom w trudnej sytuacji finansow ej w następującej formie: 1) pomocy finansow ej w ramach zadań w łasnych i zleconych; 2) pomocy rzeczow ej - zakup opału, odzieŜy, obuw ia i leków ; 3) pomocy w postaci usług opiekuńczych dla osób w podeszłym w ieku, samotnych i niepełnospraw nych, umieszczanie osób w Domach Pomocy Społecznej; 4) pracy socjalnej - pomoc przy załatw ianiu spraw urzędow ych. Aktualnie, głów ne problemy, z jakimi borykają się mieszkańcy Gminy korzystający ze w sparcia Ośrodka to: ubóstw o, bezrobocie, bezdomność, niepełnospraw ność, długotrw ała lub cięŜka choroba, potrzeba ochrony macierzyństw a, sieroctw o, alkoholizm, bezradność w spraw ach opiekuńczo – w ychow aw czych w rodzinach niepełnych i w ielodzietnych, przemoc w rodzinie i zdarzenia losow e. Pracę Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Wodzieradach moŜna ocenić jako bardzo dobrą. Zarządzanie Ośrodkiem przebiega w sposób racjonalny. Dow odem na to moŜe być fakt, iŜ INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 49 z 777.411,00 zł otrzymanych z Urzędu Wojew ódzkiego, na realizację św iadczeń w 2007 r. w ydano 776.590,74 zł. Niew ykorzystaną kw otę 820,26 zł zw rócono do Urzędu Wojew ódzkiego. Poza GOPS, w gminie Wodzierady, w sołectw ie Chorzeszów działa Dom Stałego Pobytu prow adzony przez ogólnopolską Fundację Brata Alberta zajmującą się osobami niepełnospraw nymi umysłow o. Opiekę w Domu w Chorzeszow ie znajduje 12 chłopców . Celem pracy jest zw iększenie moŜliw ości rozw oju w ychow anków na płaszczyznach fizycznej, psychicznej i społecznej. Dom organizuje szereg zajęć grupow ych i indyw idualnych, dydaktyczno – w ychow aw czych, kulturow ych i sportow ych. W ramach tychŜe zajęć oraz z udziałem Stow arzyszenia Olimpiady Specjalne Polska pow stał klub – sekcja sportow a, odnosząca sukcesy na róŜnych zaw odach na szczeblu w ojew ódzkim. Starzenie się społeczeństw a – problem ogólnokrajow y, pow oduje znaczący w zrost zapotrzebow ania na usługi z zakresu opieki nad osobami starszymi. Konieczne jest rozw ój placów ek, nie koniecznie publicznych, św iadczących takie usługi. 5.6. Kultura i sztuka W gminie Wodzierady działa kilka placów ek upow szechniających kulturę. Mają one charakter lokalny. Wśród nich są: 1) 3 św ietlice w iejskie – w Dobruchow ie, Piorunow ie i Leśnicy; 2) Gminna Biblioteka Publiczna w Wodzieradach; 3) Filia Biblioteczna w Kw iatkow icach. Do grupy obiektów zw iązanych z upow szechnianiem kultury zaliczyć moŜna takŜe remizy ochotniczej straŜy poŜarnej w Wodzieradach, Kw iatkow icach, Przyrow nicy, Woli Czarnyskiej, Zalesiu czy Chorzeszow ie. Mieszkańcy gminy Wodzierady mogą brać teŜ udział w Ŝyciu kulturalnym poprzez uczestnictw o w Kółku Teatralnym i Orkiestrze Dętej. Biblioteka Gminna Biblioteka Publiczna w sw oich zbiorach posiada 22 643 w oluminów . W roku 2007 zrzeszała ona 334 czytelników . Biblioteka jest animatorem działań o charakterze kulturalnym – koła teatralnego, konkursów . Kółko Teatralne Kółko Teatralne działa przy bibliotece w Kw iatkow icach, a jego członkami są dzieci i młodzieŜ ze Szkoły Podstaw ow ej i Publicznego Gimnazjum w Kw iatkow icach. W chw ili obecnej grupa teatralna liczy ok. 30 osób i cały czas przyjmow ani są now i chętni. Celem działalności Kółka jest zapew nienie młodzieŜy ciekaw ego sposobu spędzania w olnego czasu oraz zachęcanie do korzystania z biblioteki, w ypoŜyczania ksiąŜek. Kółko Teatralne przygotow uje przedstaw ienie na róŜne okazje, np. Walentynki, Dzień Kobiet, DoŜynki, itp.. Orkiestra Dęta Orkiestra Dęta działająca na terenie miejscow ości Kw iatkow ice pow stała po I w ojnie św iatow ej, w roku 1918. Od roku 1985 osiąga w iele sukcesów na róŜnorodnych konkursach, zaw odach oraz przeglądach zarów no rangi lokalnej jak i krajow ej. Poza tym Orkiestra bierze czynny udział w w ydarzeniach gminnych, parafialnych i straŜackich. Aktualnie Orkiestra liczy 35 członków . BieŜące w ydatki Orkiestry finansuje Rada Gminy Wodzierady jednak pomocy finansow ej udziela takŜe Zarząd Głów ny Zw iązku Ochotniczych StraŜy PoŜarnych RP z siedzibą w Warszaw ie. Orkiestra uczestniczy w organizow anych imprezach kulturalnych. Do najpopularniejszych z nich moŜna zaliczyć: 1) Coroczne DoŜynki Gminne; 2) Pow iatow y Przegląd Orkiestr Dętych; 3) Festiw al Orkiestr Dętych Zw iązku Gmin Regionu Łódzkiego. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 50 5.7. Turystyka, sport i rekreacja Działalność sportow o-rekreacyjna na terenie Gminy prow adzona jest przede w szystkim przez Ludow y Klub Sportow y w Kw iatkow icach. Do dyspozycji mieszkańców Gminy są teŜ przyszkolne boiska sportow e. Warto zauw aŜyć, Ŝe 30 kw ietnia 2006 r. oddano do uŜytku now y stadion piłki noŜnej w Kw iatkow icach. Zmodernizow ane boisko o w ymiarach 96 m x 60 m moŜe w chw ili obecnej pomieścić 460 w idzów . Ludow y Klub Sportow y Klub pow stał na początku 1971 r. z inicjatyw y miejscow ej młodzieŜy. Pierw szy znaczący sukces druŜyna Klubu odniosła w 1987 r. zdobyw ając mistrzostw o sw ojej klasy i aw ansując do klasy B. LKS Kw iatkow ice jest jedyną w iejską druŜyną piłkarską, która w yw alczyła Puchar Polski i dotarła do szczebla centralnego. Klub Sportow y obejmuje ponadto takie dyscypliny sportow e jak kulturystyka i szachy. Członkow ie obydw u tych sekcji odnosili sukcesy na róŜnych zaw odach. Obecnie siłow nia pełni jednak głów nie rolę rekreacyjną. Turystyka i rekreacja Gmina Wodzierady nie posiada bogatych tradycji turystycznych, jednak umiejscow ienie w malow niczej okolicy, porośniętej lasami, czystość pow ietrza i przepływ ających tu rzek, stw arzają dogodne w arunki dla w ypoczynku i rozw oju turystyki w eekendow ej. Miejscow ości: Wandzin, Kw iatkow ice, Now y Św iat, Józefów , Włodzimierz, Mauryców – Marianów , Dobków – Julianów , Kiki, Hipolitów , Ludow inka, Chorzeszów , Pelagia i Elodia zostały w ostatnich latach docenione m.in. przez mieszkańców Łodzi, spędzających tu czas na w łasnych działkach rekreacyjnych i letniskow ych. Tereny w /w miejscow ości coraz częściej postrzegane są rów nieŜ jako atrakcyjne miejsce stałego zamieszkania. Działająca przy Urzędzie Gminy Informacja Turystyczna pozw ala na uzyskanie informacji dotyczących atrakcyjnych turystycznie miejsc w gminie. Do miejsc w artych zobaczenia zaliczyć moŜna dw orek w Wodzieradach z lat 20. XIX w ieku, trzy drew niane domki w Wodzieradach, kościół w Kw iatkow icach, stary młyn w Piorunow ie oraz mogiły poległych Ŝołnierzy z czasów I w ojny św iatow ej. Walory krajobrazow e, kulturow e i turystyczne Gminy oraz jej lokalizacja spraw iają, iŜ w ytyczono przebiegające przez jej teren szlaki turystyczne: 1) row erow e: a) „Łódzka Magistrala Row erow a E – W”, prow adząca przez szczególnie atrakcyjne obszary w ojew ództw a łódzkiego będąca częścią transeuropejskiej trasy row erow ej Eurovelo mającej w przyszłości połączyć Niemcy, Polskę i Ukrainę; b) „Po strusie pióro” – Dobroń – Kolumna, którego głów ną atrakcją jest ferma strusi w Stanisław ow ie na terenie Gminy, c) łącznikow y „Lutomiersk – Wodzierady”; 2) pieszy - „Okolice Łodzi” - głów ny pieszy szlak turystyczny aglomeracji łódzkiej – odcinek Kolumna - Lutomiersk; 3) konny. Planow ane jest tw orzenie kolejnych szlaków . W aktualizacji Planu zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego zakłada się w ytyczenie szlaków : 1) samochodow ych: a) „Szlak Budow nictw a Drew nianego”, b) „Szlak Zamków ”, c) „Szlak Wielu Kultur”, 2) row erow ego - „Regionalny Szlak Parków Krajobrazow ych”. Ponadto zakłada się utw orzenie w okół aglomeracji łódzkiej kręgu przyrodniczo – kulturow ego, w skład którego ma w chodzić, projektow any częściow o w granicach Gminy, Obszar Chronionego Krajobrazu „Dolina Neru”. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 51 Ze w zględu na brak tradycji rozw oju turystyki, na terenie Gminy brak jest bogatej infrastruktury turystycznej, tj. bazy noclegow ej i obiektów gastronomicznych. Istniejąca baza noclegow a jest w chw ili obecnej bardzo skromna. Najlepiej zorganizow anym obiektem pełniącym funkcje hotelarskie, sportow e i rekreacyjne jest pałac w Piorunow ie. W ramach rozw oju funkcji turystycznej i rekreacyjnej niezbędne jest kreow anie podaŜy i popytu na formy rekreacji i w ypoczynku zw iązane z istniejącymi w alorami. Konieczne jest w prow adzenie podstaw ow ych elementów infrastruktury turystycznej: bazy noclegow ej i gastronomicznej, urządzeń turystycznych, parkingów , ścieŜek row erow ych, oznaczenie tras turystycznych. 5.8. Potrzeby i m oŜliw ości rozw ojow e Gm iny. Głów ne problem y i zagroŜenia Sytuacja społeczno – gospodarcza, w jakiej znajduje Gmina jest trudna. Konieczne jest podjecie w ieloaspektow ych działań zmierzających do popraw y jakości Ŝycia mieszkańców oraz pobudzenie ich aktyw ności gospodarczej oraz stw orzenie w arunków dla realizacji now ych inw estycji. Jednym z pow aŜniejszych problemów jest zauw aŜalna tendencja „starzenia się” ludności. Przyrost liczby mieszkańców w w ieku poprodukcyjnym przy jednoczesnym utrzymyw aniu się ujemnego przyrostu naturalnego ma w pływ na w zrost obciąŜenia ekonomicznego społeczeństw a i zw iązane z nim zagroŜenie uboŜenia ludności i migracji w celach zarobkow ych. Mało korzystne z punktu w idzenia moŜliw ości rozw oju gospodarczego są: 1) niski poziom w ykształcenia mieszkańców , który przekłada się bezpośrednio na ich małą elastyczność na rynku pracy, trudności ze zmianą kw alifikacji; 2) mało zróŜnicow ana struktura podmiotów gospodarczych; 3) duŜe rozdrobnienie gospodarstw rolnych; 4) brak specjalizacji gospodarstw rolnych; 5) niski poziom kultury rolnej, niedoinw estow anie i słaba mechanizacja rolnictw a. Jednocześnie w arto w spomnieć, Ŝe Gmina posiada dobre w arunki przyrodnicze dla rozw oju rolnictw a, a w planie zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego jej północna część została w skazana jako obszar o korzystnych w arunkach dla rozw oju rolnictw a. Na przyszłość konieczne jest podjęcie działań mających na celu stw orzenie korzystnych w arunków dla rozw oju sektora Małych i Średnich Przedsiębiorstw , w zmocnienie otoczenia rolnictw a oraz stw orzenie dogodnych w arunków dla procesów rozw ojow ych w sektorze pryw atnym, głów nie poprzez w prow adzenie inw estycji infrastrukturalnych sprzyjających korzystnym w arunkom inw estow ania. Infrastruktura społeczna rów nieŜ w ymaga doinw estow ania. Najgorzej sytuacja kształtuje się w dziedzinie usług sportu i rekreacji. Na terenie Gminy brakuje urządzeń sportow ych i miejsc do czynnego spędzania czasu w olnego. Brakuje podstaw ow ej infrastruktury turystycznej w postaci obiektów noclegow ych i gastronomicznych. Pozytyw ną inw estycją dla Gminy byłoby w ytyczenie ścieŜek row erow ych i ścieŜek krajoznaw czo-dydaktycznych, na których moŜna zaprezentow ać m.in. szczególne w alory terenu, interesujące stanow iska botaniczne, geologiczne, w idokow e, jak rów nieŜ historyczne. W zakresie edukacji potrzeby mieszkańców są zaspokajane przez ośrodki gminne, pow iatow e i w ojew ódzkie. Zaspokajane są rów nieŜ potrzeby w zakresie podstaw ow ej opieki medycznej. Słabo rozw inięte natomiast są specjalistyczne usługi medyczne. 6. ZagroŜenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia. Podstaw ow e zagroŜenia bezpieczeństw a ludności i jej mienia, a takŜe zdrow ia, mogące w ystąpić w obszarze Gminy obejmują naturalne (poŜary, w ichury, podtopienia), poŜarow e oraz INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 52 zw iązane z funkcjonow aniem systemów transportow ych (tzw . zagroŜenia komunikacyjne obejmujące w ypadki drogow e, kolizje i inne). Innym rodzajem zagroŜeniem dla mieszkańców i środow iska jest ryzyko w ystąpienia aw arii zw iązanych z transportem ładunków niebezpiecznych przew oŜonych drogami kołow ymi o znaczeniu ponadlokalnym. Ew entualne katastrofy chemiczno - ekologiczne mogą spow odow ać zagroŜenia dla ludzi i środow iska naturalnego. Na terenie gminy Wodzierady brak jest jednostek zaw odow ej straŜy poŜarnej. Funkcjonuje tutaj 6 straŜnic w miejscow ościach: Chorzeszów , Kw iatkow ice, Przyrow nica, Wodzierady, Wola Czarnyska i Zalesie. Trzy spośród w ymienionych jednostek w chodzą w skład Krajow ego Systemu Ratow niczo – Gaśniczego tj. Chorzeszów , Kw iatkow ice i Wodzierady. W granicach gminy Wodzierady nie funkcjonuje Ŝaden Posterunek Policji. Nadzór nad obszarem Gminy spraw uje Komenda Pow iatow a Policji w Łasku. 7. Stan prawny gruntów Gm inny zasób nieruchom ości Dotychczas, na podstaw ie decyzji komunalizacyjnych oraz aktów notarialnych Gmina Wodzierady nabyła praw o w łasności nieruchomości gruntow ych o łącznej pow ierzchni 36,4922 ha, czyli niespełna 0,4% pow ierzchni Gminy. Grunty te przeznaczone są m.in. pod budow nictw o mieszkaniow e, letniskow e, działalność usługow ą, teren parku, boisk sportow ych, urządzenia infrastruktury technicznej, a ich uŜytkow nikami w głów nej mierze są Gmina Wodzierady oraz osoby pryw atne. Innych niŜ w łasność praw majątkow ych, w formie ograniczonych praw rzeczow ych, w ierzytelności, udziału w spółkach, akcjach Gmina nie posiada. Częścią gminnego zasobu oprócz nieruchomości gruntow ych są takŜe budynki i lokale. W dyspozycji Gminy znajdują się 22 mieszkania w 9 budynkach stanow iących jej w łasność. Stan techniczny w iększości z nich moŜna określić jako średni. 8. Obiekty i tereny chronione na podstawie przepisów odrębnych 8.1. Tereny zam knięte Na terenie gminy Wodzierady nie ustanow iono Ŝadnych terenów zamkniętych w św ietle definicji zgodnej z ustaw ą praw o geodezyjne i kartograficzne z dn. 17 maja 1989 r. (Dz. U. z 1989 Nr 30, poz. 163 z późn. zm.) 8.2. Pozostałe obiekty i tereny chronione Ochroną na terenie Gminy objęte są: 1) obiekty w pisane do rejestru zabytków – na mocy ustaw y o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami z dnia 23 lipca 2003 r. (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm) opisane w rozdz. 4.2.1; 2) pomniki przyrody - na mocy ustaw y o ochronie przyrody z dnia 16 kw ietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późn. zm.), opisane w rozdz. 3.9; 3) grunty rolne klasy I-III - na mocy ustaw y o ochronie gruntów rolnych i leśnych z dnia 3 października 1995 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 121, poz. 1266 z późn. zm.). INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 53 9. Stan systemu komunikacyjnego 9.1. Elem enty system u kom unikacyjnego o znaczeniu ponadlokalnym Gmina posiada dobrze rozw iniętą sieć komunikacyjną zapew niającą pow iązania zew nętrzne jak i w ew nętrzne. Wśród dróg kołow ych przebiegających przez Gminę, znaczenie ponadlokalne mają: 1) droga w ojew ódzka Nr 710 – Łódź – Błaszki. 2) drogi pow iatow e: a) Nr 3706E Kuciny – Przyrow nica – Kw iatkow ice – Kiki – Łask; b) Nr 3723E Przyrow nica – Małyń - Pudłów ek; c) Nr 3300E Dobruchów – Wodzierady – Now y Św iat – Lutomiersk; d) Nr 3301E Janow ice – Jesionna – Poleszyn – Wronow ice; e) Nr 4910E Wola Łobudzka – Przyrow nica – Piorunów – CzarnyŜ –Kw iatkow ice Kolonia; f) Nr 4911E Piaski – Julianów – Chorzeszów – Włodzimierz – Janow ice; g) Nr 4912E Dziadkow ice – Wrzeszczew ice – Kiki – Mauryców – Poleszyn. Pow iązania gminy Wodzierady z regionem mogą ulec w zmocnieniu w w yniku budow y drogi ekspresow ej S8, której trasę w Planie zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego w yznaczono na południow ym skraju stolicy pow iatu – m. Łasku. 9.2. Wew nętrzny układ kom unikacyjny Komunikacja w ew nątrz gminna jest zapew niana przede w szystkim przez istniejącą sieć dróg gminnych, jak rów nieŜ i pow iatow ych. Przebieg dróg zaliczonych do kategorii dróg gminnych określony został w Uchw ale Nr 62/87/01 z dnia 24 stycznia 2001 r. w spraw ie zaliczenia dróg do kat. dróg gminnych. tab.30. Drogi gminne na terenie gminy Wodzierady. Numer drogi 103153 E 103201 E 103202 E 103203 E 103204 E 103205 E 103206 E 103207 E 103208 E 103209 E 103210 E 103211 E 103212 E 108205 E 108208 E Przebieg drogi Rembów – gr. gm. Łask – Mauryców – gr. gm. Dobroń - Poleszyn Kwiatkowice – Kolonia Wrząsawa – Magnusy – Przyrownica – gr. gm. Szadek Kwiatkowice – Wandzin Leśnica – Kwiatkowice Leśnica – Dobków Kiki – Wrzeszczewice Adolfów – Elodia – Pelagia - Stanisławów Ludowinka – Jesionna – gr. gm. Dobroń Wodzierady – gr. gm. Lutomiersk (Mikołajewice) Przyrownica – gr. gm. Lutomiersk (Puczniew) Wrząsawa – Dobruchów Leśnica – Chorzeszów Nowy Świat – Kwiatkowice Las (Jerwonice) – gr. gm. Lutomiersk – Wandzin – Kwiatkowice Las (Mikołajewice) – gr. gm. Lutomiersk – Magdalenów – Ludowinka – Hipolitów Źródło: opracowanie własne na podstawie dany ch Urzędu Gminy w Wodzieradach. Ogólny stan dróg gminnych oceniono jako średni. Około 5,5 km tychŜe dróg posiada naw ierzchnię tw ardą, tyle samo naw ierzchnię ulepszoną, a 38,9 km naw ierzchnię gruntow ą. Większość odcinków dróg w ymaga urządzenia (budow y now ych chodników , zapew nienia naw ierzchni asfaltow ej lub utw ardzenia), remontu naw ierzchni i poszerzenia do szerokości określonych w przepisach odrębnych. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 54 9.3. Kom unikacja zbiorow a Komunikacja zbiorow a, zapew niająca mieszkańcom połączenia w obrębie Gminy oraz regionu realizow ana jest przez spółki PKS. Na terenie Gminy nie ma dw orca autobusow ego. Autobusy pośpieszne, zapew niające połączenia ponadlokalne zatrzymują się na przystankach w Wodzieradach i Kw iatkow icach. 9.4. Głów ne problem y i zagroŜenia Jednym z podstaw ow ych problemów Gminy w zakresie komunikacji jest zły stan techniczny dróg przebiegających przez jej teren. Większość dróg ma niew łaściw e parametry techniczne, niedostosow ane do sw ojej rangi – zbyt mała szerokość jezdni, brak poboczy, zbyt mała szerokość pasa drogow ego. Liczba dróg o naw ierzchni asfaltow ej i utw ardzonej (drogi gminne) jest niew ystarczająca. Brak ścieŜek row erow ych stw arza niebezpieczeństw o zaistnienia w ypadków z udziałem row erzystów , zaś niew ystarczająca liczba chodników – w ypadków z udziałem pieszych. Po drodze w ojew ódzkiej i drogach pow iatow ych odbyw a się ruch tranzytow y, będący często źródłem zbyt w ysokich obciąŜeń dla nieprzystosow anych dróg. Skutkuje to szybszym pojaw ianiem się odkształceń naw ierzchni oraz ubytków w jezdni, co z kolei w pływ a negatywnie na komfort i bezpieczeństw o przemieszczeń. 10. Stan systemów infrastruktury technicznej 10.1. Gospodarka w odno – ściekow a Zaopatrzenie w w odę Łączna długość sieci w odociągow ej w gminie Wodzierady w ynosi 85,3 km i istnieje tutaj 1 013 podłączeń prow adzących do budynków mieszkalnych i zbiorow ego zamieszkania (stan na 12.2007 r.). Z sieci tej korzysta łącznie ok. 73% gospodarstw w Gminie. Teren Gminy jest zaopatryw any w w odę z trzech w odociągów grupow ych tj.: 1) w odociąg grupow y „Kw iatkow ice” zaopatrujący Kw iatkow ice, Wolę Czarnyską, Czarnysz, Piorunów , Przyrow nicę, Magnusy, Wrząsaw ę i Kolonię Kw iatkow ice; 2) w odociąg grupow y „Wodzierady” zaopatrujący Wodzierady, Leśnicę i Dobruchów ; 3) w odociąg grupow y „Mauryców ” zaopatrujący Mauryców , Marianów , Julianów , Hipolitów , Zalesie, Stanisław ów , Jesionnę, Włodzimierz, Chorzeszów , Ludow inkę, Kiki, Elodię, Pelagię i Magdalenów . Ponadto poza istniejącą siecią w odociągow ą, funkcjonują indyw idualne ujęcia w ód głębinow ych i studnie kopane. Odprow adzanie ścieków kom unalnych i ich oczyszczanie Gmina Wodzierady nie dysponuje systemem kanalizacji sanitarnej. Ścieki sanitarne i gospodarcze odprow adzane są przez lokalne urządzenia kanalizacyjne – szamba, jednak osady z nich często w yw oŜone są do przypadkow ych miejsc. Wyjątek na terenie Gminy stanow i mechaniczno – biologiczna oczyszczalnia ścieków zlokalizow ana przy Szkole Podstaw ow ej w Kw iatkow icach. NajbliŜej połoŜoną oczyszczalnią ścieków z punktem zlew nym z moŜliw ością odbioru ścieków jest zlokalizow ana 15 km od Wodzierad oczyszczalnia ścieków w Łasku. Odprow adzanie w ód opadow ych i roztopow ych Na terenie gminy Wodzierady nie istnieje zorganizow any system odprow adzania w ód opadow ych. Wody z terenów dróg i placów odprow adzane są do row ów przydroŜnych, na pozostałych terenach zagospodarow yw ane są w granicach w łasnej działki, czyli spływ ają INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 55 pow ierzchniow o do lokalnych cieków i row ów przydroŜnych, a następnie do w iększych cieków . Problemy z odprow adzaniem w ód deszczow ych jest szczególnie uciąŜliw y w granicach terenów silnie zurbanizow anych ze znacznym udziałem pow ierzchni utw ardzonych. 10.2. System y energetyczne Zaopatrzenie w ciepło Zaopatrzenie w ciepło realizow ane jest z lokalnych źródeł ciepła opalanych najczęściej w ęglem lub miałem w ęglow ym. Stopniow o rośnie udział ekologicznych źródeł opału, w tym „eko – groszku” oraz gazu z butli. Zaopatrzenie w gaz W gminie Wodzierady nie w ystępuje sieć gazow a przew odow a, jedyną formą zaopatrzenia w gaz są butle gazow e (propan-butan), które dostępne są w punktach w ymiany butli oraz dow oŜone są cysternami. Zaopatrzenie w energię elektryczną. Elektroenergetyczne sieci przesyłow e Energia elektryczna dostarczana jest uŜytkow nikom trzema napow ietrznymi magistralnymi liniami średniego napięcia 15 kV w yprow adzonymi ze stacji 110/15kV "Łask 2" oraz rozdzielni 100/15 kV „Szadek”. Linie 15kV zapew niają dostaw ę mocy elektrycznej w ilości około 2MW. Na terenie Gminy istnieją 52 stacje transformatorow e 15/04 kV. Przez teren gminy Wodzierady przebiega napow ietrzna linia elektroenergetyczna w ysokiego napięcia 220 kV relacji Pabianice – Adamów . W celu zapew nienia w łaściw ych w arunków funkcjonow ania sieci, w ymagane jest zachow anie w okół linii 220 kV strefy ochronnej szerokości 50 m (po 25 m od osi linii w obu kierunkach) z ograniczeniami uŜytkow ania i zagospodarow ania terenu. Na terytorium gminy Wodzierady zaplanow ano budow ę linii w ysokiego napięcie 400 kV relacji Pątnów – Rogow iec. W projekcie linii w yznaczono strefę ochronną o szerokości 70 m (po 35 m od osi linii w obu kierunkach), w obrębie, której obow iązują ograniczenia uŜytkow ania i zagospodarow ania terenu. Zagospodarow anie terenów w granicach strefy ochronnej w ymaga uw zględnienia następujących ograniczeń: 1) zakaz lokalizacji budynków mieszkalnych i innych przeznaczonych na stały pobyt ludzi. W indyw idualnych przypadkach, odstępstw a od tej zasady moŜe udzielić w łaściciel linii, na w arunkach przez siebie określonych; 2) konieczność uzgodnienia w arunków lokalizacji w szelkich obiektów z w łaścicielem linii; 3) nie naleŜy sadzić roślinności w ysokiej pod linią i w odległości 5,5 m od rzutu poziomego skrajnego przew odu fazow ego (w św ietle koron), dla linii 220 kV; 4) konieczność uzgodnienia z w łaścicielem linii ew entualnych zalesień terenów rolnych, który określi maksymalną w ysokość sadzonych drzew i krzew ów ; 5) lokalizacja budow li zaw ierających materiały niebezpieczne poŜarow o, stacji paliw i stref zagroŜenia w ybuchem oraz farm w iatrow ych w bezpośrednim sąsiedztw ie stref ochronnych w ymaga uzgodnienia z w łaścicielem linii; 6) teren w strefie ochronnej linii nie moŜe być kw alifikow any jako teren przeznaczony pod zabudow ę mieszkaniow ą; 7) konieczność zaopiniow ania przez w łaściciela linii jakichkolw iek zmian w kw alifikacji terenu w obrębie strefy i w jej bezpośrednim sąsiedztw ie. 10.3. Gospodarka odpadam i Odpady komunalne w ytw arzane na terenie Gminy są odbierane i w yw oŜone z posesji indyw idualnych za pośrednictw em pryw atnych w yspecjalizow anych przedsiębiorców , a następnie INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 56 składow ane poza jej granicami. Wyw ozu odpadów dokonują takŜe osobiście mieszkańcy. Na terenie Wodzierad nie funkcjonuje, bow iem gminne składow isko odpadów . Do 1995 r. istniało dzikie w ysypisko o głębokości 7 m, w miejscow ości Chorzeszów , na terenach po daw nej Ŝw irow ni. Zorganizow anym systemem zbiórki odpadów komunalnych objętych jest około 66% mieszkańców (stan na koniec 2008 r.). Nastąpił znaczący w zrost w stosunku do roku 2004, kiedy to zorganizow anym systemem objętych było 37% mieszkańców . WciąŜ niski poziom obsługi mieszkańców w zakresie zorganizow anego systemu zbiórki odpadów skutkuje brakiem kontroli nad sposobem utylizacji odpadów oraz pow staw aniem dzikich w ysypisk. Mieszkańcy często w yw oŜą odpady komunalne do lasów , zagłębień terenów oraz w inne miejsca. Gmina Wodzierady, od połow y 2001 r., jest objęta systemem selektyw nej zbiórki odpadów (szkło i tw orzyw a sztuczne). W tym celu w w yznaczonych przez gminę miejscach – punktach selektyw nej zbiórki – rozstaw iono oznakow ane pojemniki – na szkło kolorow e, szkło białe i butelki typu PET. Według danych z marca 2009 r. za odbiór odpadów komunalnych i surow ców w tórnych odpow iedzialnych jest 5 przedsiębiorstw : 1) EKO – REGION Sp. z o.o, Bełchatów ; 2) Remondis Sp z o.o., Zduńska Wola; 3) Wyw óz nieczystości oraz przew óz ładunków Wiesław Strach, Częstochow a; 4) FEKA Usługi Asenicazycjne, Łask; 5) Zakład Gospodarki Komunalnej, Szadek. Na terenie Gminy brak jest kompleksow ego systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych i budow lanych. Dodatkow o na terenie Lasów Państw ow ych w Dobkow ie do tej pory istnieje mogilnik. Planow ane jest przeprow adzenie jego likw idacji do 2010 r. 10.4. Telekom unikacja. Inform atyzacja Mieszkańcy mają dostęp do sieci telefonicznej stacjonarnej oraz komórkow ej. W ostatnich latach liczba zarejestrow anych abonentów stale w zrasta, popraw ie ulega rów nieŜ jakość św iadczonych usług telekomunikacyjnych. Abonenci telefonii stacjonarnej korzystają głów nie z usług Telekomunikacji Polskiej. Ponadto, Gmina jest w całości objęta zasięgiem operatorów w szystkich sieci telefonii komórkow ej, w miejscow ościach Kw iatkow ice i Pelagia zlokalizow ane są maszty telefonii komórkow ych. Mieszkańcy gminy Wodzierady mają moŜliw ość korzystania z Internetu, w tym rów nieŜ szerokopasmow ego. Dzieci i młodzieŜ mogą korzystać z dostępu do Internetu m.in. w szkołach, gdzie nieco ponad połow a, bo 39 na 68, komputerów przeznaczonych do uŜytku uczniów jest podłączonych do niego podłączona. Do Internetu szerokopasmow ego, w szkołach, podłączone są jedynie 24 komputery przeznaczone do uŜytku uczniów . Poziom ten moŜna uznać za dostateczny w stosunku do potrzeb. Informatyzacja w ykorzystyw ana jest takŜe w Urzędzie Gminy Wodzierady, gdzie zgodnie z załoŜeniami polityki społeczeństw a informacyjnego, istnieje system przetw arzania danych za pomocą róŜnych programów . Stosow ane są tutaj takie programy komputerow e jak: Płatnik, Podatki, Woda, Płace, Ew opis, Lex, Bestia i Selw in. 10.5. Głów ne problem y i m oŜliw ości rozw oju infrastruktury technicznej Jednym z podstaw ow ych problemów Gminy jest zupełny brak sieć kanalizacji sanitarnej i niew ielka liczba przydomow ych oczyszczalni ścieków . Mieszkańcy gminy z reguły odprow adzają ścieki do szamb, często nieszczelnych, które stanow ią źródło zanieczyszczenia w ód pow ierzchniow ych i podziemnych. Niebezpieczeństw o dla środow iska i zdrow ia ludności stw arza brak objęcia w szystkich mieszkańców zorganizow anym systemem gospodarki odpadami. Doprow adziło to do pow stania dzikich w ysypisk śmieci, których istnienie w pływ a nie tylko na drastyczne obniŜenie w alorów krajobrazow ych, ale przede w szystkim skutkuje zanieczyszczeniem środow isko (gleb, w ód INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 57 pow ierzchniow ych i podziemnych). Konieczne jest uporządkow anie systemu zbiórki odpadów w tym rów nieŜ zbiórki selektyw nej. Niedostatecznie rozw iniętym elementem infrastruktury technicznej jest sieć w odociągow a. Jednak istnieją projekty mające na celu popraw ę stanu sieci w odociągow ej, jej ilości i spraw ności. Są to m.in. „Koncepcja zaopatrzenia w w odę środkow ej części gminy Wodzierady zasilanej ze stacji uzdatniania w ody w Wodzieradach” z 2004 r. oraz „Koncepcja programow o – przestrzenna Wodociąg gminny Mauryców ” z roku 2006. Problemem o nieco mniejszym znaczeniu jest brak sieci gazociągow ej. Zapew nienie mieszkańcom Wodzierad zaopatrzenia w gaz z sieci, poprzez ograniczenie emisji szkodliw ych substancji pochodzących ze spalania „brudnych” paliw w przydomow ych kotłow niach z pewnością pozytyw nie w płynie na stan środow iska. 11. Uwarunkowania zawarte w dokumentach i programach o znaczeniu ponadlokalnym (zadania do realizacji ponadlokalnych celów publicznych) W „Studium....” uw zględnia się zadania rządow e słuŜące realizacji ponadlokalnych celów publicznych oraz zadania samorządow e zaw arte w dokumentach i programach w ojew ódzkich i pow iatow ych. Rządow ymi dokumentami programow ymi, w których zdefiniow ano Politykę przestrzenną państw a, oraz polityki regionalne i lokalne są m.in.: 1) „Koncepcja Polityki Przestrzennego Zagospodarow ania Kraju”; 2) „Narodow a strategia rozw oju regionalnego”; 3) „Polska 2025. Długookresow a strategia trw ałego i zrów now aŜonego rozw oju”; 4) plany i strategie, w zakresie zróŜnicow anych dziedzin rozw oju dotyczące: a) ochrony środow iska; b) dróg i transportu; c) energetyki; d) telekomunikacji. Nadrzędnym celem rozw oju, zdefiniow anym w e w szystkich pow yŜszych opracow aniach jest realizacja zasad zrów now aŜonego rozw oju, umoŜliw iająca likw idację dysproporcji rozw ojow ych i poziomu Ŝycia mieszkańców . 11.1. Strategia rozw oju w ojew ództw a łódzkiego „Strategia rozw oju w ojew ództw a łódzkiego na lata 2007-2020” przyjęta uchw ałą Nr LI/865/2006 Sejmiku Wojew ództw a Łódzkiego z dnia 31 stycznia 2006 r. stanow i aktualizację „Strategii...” uchw alonej w 2000 r. Przedstaw ia uw arunkow ania oraz określa cele i kierunki św iadomego i systemow ego sterow ania długookresow ym rozw ojem regionu. Ma jednak charakter ogólny, jest podstaw ą do opracow ania szczegółow ych programów w ojew ódzkich. Celem podstaw ow ym zdefiniow anym w „Strategii ...”, misją regionu, jest podniesienie atrakcyjności w ojew ództw a łódzkiego w strukturze regionalnej Polski i Europy jako obszaru sprzyjającego zamieszkaniu ludzi i prow adzeniu gospodarki przy dąŜeniu do budow y w ew nętrznej spójności regionu przy zachow aniu róŜnorodności jego miejsc. W dokumencie określono trzy podstaw ow e sfery strategiczne, a w ich obrębie obszary priorytetow e, dla których zdefiniow ano odpow iednio: głów ne i strategiczne cele rozw oju. Jako strategiczne cele w skazano: 1) w sferze społecznej: wzrost ogólnego poziomu cywilizacyjnego województwa; 2) w sferze ekonomicznej: poprawę konkurencyjnej gospodarki województwa; 3) w sferze funkcjonalno – przestrzennej: stworzenie rzeczywistego regionu społecznoekonomicznego posiadającego własną podmiotowość kulturową i gospodarczą. Warunkiem praw idłow ej realizacji postaw ionych celów strategicznych jest m.in. zdefiniow anie celów szczegółow ych i określenie głów nych działań słuŜących ich realizacji. Szczegółow e cele i działania określone dla sfery społecznej obejmują: INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 58 1) podniesienie poziomu w ykształcenia mieszkańców w ojew ództw a, w tym: a) podniesienie poziomu w ykorzystania potencjału ośw iaty, szkół w yŜszych i ośrodków naukow o-badaw czych w raz z promow aniem aktyw ności w międzynarodow ej przestrzeni edukacyjnej oraz w zrost pow iązań nauka z rozw ojem gospodarki regionu; b) w yrów nyw anie szans w dostępie do edukacji na w szystkich etapach kształcenia przez tw orzenie optymalnych w arunków dla realizacji potrzeb ośw iatow ych mieszkańców ; c) popraw ę jakości kształcenia na w szystkich poziomach, efektyw ne zarządzanie w edukacji oraz promow anie idei nauki przez całe Ŝycie; d) podnoszenie i dostosow anie kw alifikacji kadr do w ymogów rynku pracy. 2) podniesienie poziomu jakości Ŝycia, w tym: a) popraw ę stanu zdrow ia mieszkańców ; b) podniesienie poziomu zasobów mieszkaniow ych; c) popraw ę bezpieczeństw a i porządku publicznego mieszkańców w ojew ództw a oraz popraw ę stanu bezpieczeństw a w ruchu drogow ym; d) w zrost znaczenia sportu, kultury, turystyki i rekreacji w Ŝyciu mieszkańców regionu. 3) zmniejszenie zjaw isk w ykluczenia społecznego i modernizacja systemów pomocy społecznej, w tym: a) w draŜanie aktyw nej polityki społecznej; b) tw orzenie w arunków sprzyjających uczestnictw u w Ŝyciu społecznym osób w ykluczonych lub zagroŜonych w ykluczeniem społecznym i imigrantów ; c) zapobieganie problemom uzaleŜnień; d) zw iększanie samodzielnego funkcjonow ania osób niepełnospraw nych; e) propagow anie aktyw nego trybu Ŝycia i w sparcie osób w w ieku produkcyjnym. 4) podniesienie poziomu aktyw ności społecznej, w tym: a) w spieranie inicjatyw społecznych prow adzących do integracji społecznej; b) budow a i w spieranie rozw oju oraz w spółpracy instytucji społeczeństw a obyw atelskiego. Szczegółow e cele i działania określone dla sfery ekonomicznej obejmują: 1) zw iększanie dostępności gospodarczej regionu, w tym: a) zw iększanie dostępności w ew nętrznej i zew nętrznej regionu poprzez rozw ój i poprawę efektyw ności ekonomicznej i organizacyjnej infrastruktury transportow ej i komunikacyjnej; b) zw iększanie dostępności do mediów technicznych i zapew nienie bezpieczeństw a energetycznego regionu; c) zw iększanie dostępności uzbrojonych terenów inw estycyjnych. 2) tw orzenie now oczesnej, prorozw ojow ej i innow acyjnej bazy gospodarczej, w tym: a) pomoc przedsiębiorstw om w dostosow aniu się do zmieniających się w arunków zew nętrznych, w zmacnianie ich konkurencyjności i zdolności inw estycyjnej; b) zw iększanie potencjału badaw czo-rozw ojow ego regionu oraz podnoszenie efektyw ności transferu technologii; c) rozw ój i w zmacnianie otoczenia biznesu. 3) budow ę społeczeństw a informacyjnego, w tym: a) w łączenie w e w szystkie sfery Ŝycia społeczno-gospodarczego technologii informacyjnych i komunikacyjnych; b) zapew nienie pow szechnego dostępu do infrastruktury i usług elektronicznych. 4) trw ały i zrów now aŜony rozw ój obszarów w iejskich, w tym: a) popraw ę konkurencyjności gospodarstw rolnych poprzez w spieranie procesów odnowy w si i uspraw nienia instrumentów sterow ania rozw ojem oraz w spółpracy z ośrodkami naukow ymi; b) popraw ę jakości rolniczej przestrzeni produkcyjnej poprzez rozw ój przedsiębiorczości, kreow ania sieci pow iązań i w spółpracy oraz popraw ę efektyw ności ekonomicznej i produkcyjnej przetw órstw a rolno-spoŜyw czego; c) w spieranie partnerstw a lokalnego z w ykorzystaniem w sparcia oddolnego jako narzędzia realizacji strategii rozw oju obszarów w iejskich; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 59 d) tw orzenie w arunków dla w ielofunkcyjnego rozw oju obszarów rolniczych m.in. przez rozw ój infrastruktury technicznej. 5) podniesienie ogólnego poziomu zatrudnienia i mobilności zaw odow ej mieszkańców w ojew ództw a, w tym: a) tw orzenie w arunków i mechanizmów dla zw iększania zatrudnienia; b) rozw ijanie aktyw nej polityki rynku pracy, promocja samozatrudnienia i przeciw działanie bezrobociu; c) tw orzenie w arunków do w zrostu zasobów ludzkich w w ieku produkcyjnym (w zrost przyrostu naturalnego, salda migracji). 6) tw orzenie w izerunku regionu przyjaznego i atrakcyjnego dla podejmow ania w spółpracy, inw estow ania i Ŝycia mieszkańców , w tym: a) korelacja działań słuŜących promocji gospodarczej, moŜliw ości inw estycyjnych i atrakcyjności przyrodniczej i turystycznej regionu w celu podniesienia ich spójności i efektyw ności; b) w zrost udziału środow isk lokalnych w działaniach promocyjnych regionu. Szczegółow e cele i działania określone dla sfery funkcjonalno-przestrzennej obejmują: 1) stymulow anie przemian w sieci osadniczej, polegających na w zroście roli miast w organizacji funkcjonalno-przestrzennej w ojew ództw a; 2) uporządkow anie gospodarki przestrzennej w tym: a) w spieranie procesów koncentracji zabudow y w ośrodkach miejskich i przeciw działanie procesom suburbanizacji przy zachow aniu zasad zrów now aŜonego rozw oju; b) ochronę przed zabudow ą istniejących i docelow ych korytarzy transportow ych oraz infrastrukturalnych; c) stymulow anie przekształceń zidentyfikow anych obszarów problemow ych w kierunku aktyw izacji lub eliminacji istniejących i potencjalnych konfliktów i zagroŜeń; d) zachow anie cennych w artości przyrodniczych, kulturow ych i krajobrazow ych regionu. 3) umocnienie identyfikacji mieszkańców z w ojew ództw em, w tym: a) w spieranie oraz inicjow anie działań na rzecz przyw racania, ochrony i kultyw ow ania historycznych w artości regionu; b) rozw ój i promocja kultury i turystyki w regionie; c) pobudzanie, kształtow anie i w zmacnianie kulturotw órczej funkcji ośrodków osadniczych. 4) popraw ę w arunków Ŝycia mieszkańców regionu poprzez popraw ę jakości środow iska, w tym: a) ochronę i popraw ę stanu środow iska oraz przeciw działanie zagroŜeniom naturalnym i antropogenicznym; b) zrów now aŜony rozw ój gospodarki zasobami naturalnymi; c) podnoszenie św iadomości ekologicznej społeczeństw a. Kierunki działań zapisane w „Strategii ...”, odnoszące się do zagospodarow ania przestrzeni sprecyzow ano w „Planie zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego”. 11.2. Plan zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego Zatw ierdzony uchw ałą Nr XLV/524/2002 Sejmiku Wojew ództw a Łódzkiego z dnia 9 lipca 2002 r. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego, określa zasady organizacji struktury przestrzennej z uw zględnieniem zew nętrznych i w ew nętrznych uwarunkowań społeczno-gospodarczych i funkcjonalno-przestrzennych. Zapisy „Planu...” są zgodne z celami i kierunkami rozw oju określonymi w „Strategii...”. Realizacja ustaleń „Planu...” odbyw a się poprzez realizację programów zadań rządow ych i samorządow ych, w zw iązku z tym konieczne jest aby zapisy studia uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gmin uw zględniały ustalenia zaw arte w „Planie...”. Głów ny cel rozw oju w ojew ództw a (określany rów nieŜ mianem „misji”) zapisany w „Strategii...” jest zbieŜny z podstaw ow ym celem staw ianym w „Planie...”. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 60 W w /w dokumencie, w części dotyczącej kierunków zagospodarow ania i polityki przestrzennej, określone zostały strefy rozw oju przestrzennego, w tym m.in. strefa w ielofunkcyjnych przekształceń obszarów w iejskich z podstrefą rolną i rolno - leśną, w których to znalazło się terytorium Gminy. Oceniono, iŜ Wodzierady są jednym z kilku obszarów , gdzie w ymagane zmiany struktury agrarnej są najmniejsze, a specjalizacja produkcji rolnej pow inna rozw ijać się w ielokierunkow o. Oprócz rozw oju w kierunku rolniczym, „Plan...” w skazuje dla terytorium gminy Wodzierady rów nieŜ zintegrow any rozw ój funkcji ekologicznej, produkcyjnej i społecznej. Zadania dla realizacji ponadlokalnych celów publicznych określone w „Planie...” W „Planie...” uw zględnione zostały zadania rządow e i zadania samorządu w ojew ództw a, słuŜące realizacji ponadlokalnych celów publicznych zaw arte w programach (rządow ych i samorządow ych w ojew ództw a). W granicach Gminy obejmują one: 1) w zakresie komunikacji i transportu – modernizacja odcinka drogi w ojew ódzkiej Nr 710 Lutomiersk – Szadek - Warta (jako zadanie „postulow ane”); 2) w zakresie w eryfikacji granic obszarów chronionego krajobrazu - postulow ane utw orzenie OCHK „Doliny Neru”; 3) w zakresie realizacji zbiorników w odnych małej retencji – utw orzenie zbiornika „Julianów ” na rz. Pisi k. Małynia (jako zadanie proponow ane do realizacji); 4) w zakresie programów lokalnych – „Program Regionalny Warta” (jako zadanie do realizacji) – mający na celu popraw ę jakości w ód w dorzeczu Warty. Dla terytorium gminy Wodzierady nie ustanow iono zadań rządow ych, słuŜących realizacji ponadlokalnych celów publicznych. W czasie gdy opracow yw any jest projekt Studium opracow yw ana jest aktualizacja Planu zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego, która zakłada: 1) utw orzenie kręgu przyrodniczo – kulturow ego w okół aglomeracji łódzkiej pokryw ającego się w granicach Gminy z projektow anym Obszarem Chronionego Krajobrazu Doliny Neru; 3) w ytyczenie przez teren Gminy szlaków turystycznych: a) samochodow ych: „Szlak Budow nictw a Drew nianego”, „Szlak Zamków ”, „Szlak Wielu Kultur”, b) row erow ego - „Regionalny Szlak Parków Krajobrazow ych”. 12. Główne wnioski z analizy uwarunkowań – analiza S.W.O.T Syntezy uw arunkow ań dokonano metodą S.W.O.T., identyfikując silne i słabe strony oraz szanse i zagroŜenia rozw oju Gminy. W sposób syntetyczny ujęte zostały istniejące i przew idyw ane uw arunkow ania w ew nętrzne i zew nętrzne rzutujące na moŜliw ości rozw oju. Analiza ta daje moŜliw ość określenia optymalnych kierunków działań w zakresie instrumentów dostępnych w gospodarce przestrzennej słuŜących społeczno-gospodarczemu rozw ojow i w poszanow aniu w alorów przyrodniczych, kulturow ych i ekonomicznych przestrzeni. S - strength – siła, W - w eekness – słabość, O - opportunity – szansa, T - threat – zagroŜenie INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 61 12.1. Analiza zbiorcza SIŁY 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. SŁABOŚCI Wy sokie walory środowiska przy rodniczego sprzy jające rozwojowi rekreacji oraz tworzące dogodne warunki dla zamieszkiwania. Dobra jakość rolniczej przestrzeni produkcy jnej. Istnienie trady cji produkcji rolniczej. Dobre połoŜenie względem regionalnej i ogólnopolskiej sieci komunikacy jnej. Funkcjonowanie rozwijający ch się przedsiębiorstw Wolne, dostępne tereny inwesty cy jne. Integracja społeczności lokalnej. Dostęp do podstawowej opieki lekarskiej. 1. DuŜe zakwaszenie gleb. 2. Niski poziom lesistości. 3. Niska świadomość mieszkańców w zakresie utrzy mania czy stości, selekty wnej zbiórki odpadów. 4. Brak sieci kanalizacji sanitarnej i niedorozwój przy domowy ch oczy szczalni ścieków. 5. Brak sieci gazociągowej. 6. Zły stan techniczny istniejący ch dróg. 7. Niewy korzy sty wane walory krajobrazowe i rekreacy jne. 8. Brak określonego produktu regionalnego – marki. 9. Niedorozwój inf rastruktury tury sty cznej i sportowej. 10. Niewielka liczba podmiotów gospodarczy ch. 11. Brak stowarzy szeń i insty tucji wspierający ch rozwój przedsiębiorczości. 12. Ujemny przy rost naturalny . 13. Starzenie się społeczeństwa. 14. Relaty wnie wy soki poziom bezrobocia. 15. Niski poziom wy kształcenia. 16. Niska akty wność społeczna i gospodarcza mieszkańców. 17. DuŜe rozdrobnienie gospodarstw rolny ch. 18. Niedorozwój podstawowej inf rastruktury na terenach działalności rolniczej. 19. Niska specjalizacja produkcji towarowej w indy widualny ch gospodarstwach rolny ch. 20. Niedostosowanie budy nków oświatowy ch i kulturalny ch do potrzeb osób niepełnosprawny ch. 21. Słabo rozwinięty sy stem selekty wnej zbiórki odpadów. SZANSE 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. ZAGROśENIA Pozy skanie środków unijny ch na rozwój Gminy . Napły w kapitału zewnętrznego. Rozwój f unkcji tury sty czny ch –wy poczy nkowy ch i urlopowy ch i rekreacy jny ch. Wzrost popularności akty wny ch f orm wy poczy nku. Wzrost zainteresowania produkcją ekologiczną, ekotury sty ką, agrotury sty ką. Stworzenie programu promocji lokalnej marki. Stworzenie i realizacja programu rewitalizacji układów i obiektów wartościowy ch kulturowo. Rozwój budownictwa mieszkaniowego, agrotury sty ki i budownictwa letniskowego. Objęcie ochroną prawną nowy ch elementów środowiska przy rodniczego. Rozwój społeczeństwa inf ormacy jnego. Rozwój współpracy Gminy z organizacjami pozarządowy mi. Podnoszący się poziom wy kształcenia zawodowego rolników dzięki realizacji sy stematy cznego planu szkoleń. Kreowanie wizerunku Gminy jako miejsca atrakcy jnego dla inwestowania, zamieszkania i wy poczy nku. 1. 2. 3. Paupery zacja społeczeństwa. Starzenie się społeczeństwa. Odpły w wy kwalif ikowany ch kadr do ośrodków o większej atrakcy jności ry nku pracy . 4. Brak absorpcji środków unijny ch. 5. Brak działań inwesty cy jny ch Gminy . 6. Brak działań mający ch na celu ochronę i rewitalizację środowiska kulturowego i przy rodniczego. 7. UboŜenie naturalny ch siedlisk roślinny ch. 8. Ekspansja zagraniczny ch inwestorów eliminujący ch lokalne podmioty gospodarcze. 9. Niska opłacalność produkcji rolnej. 10. DuŜa konkurencja na ry nku produktów rolny ch. 11. Degradacja poszczególny ch elementów środowiska przy rodniczego. 12. Niedostateczne wy korzy stanie sy stemu akty wizacji bezrobotny ch. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 62 12.2. Analiza sektorow a Środow isko przyrodnicze i kulturow e SIŁY 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. SŁABOŚCI RóŜnorodność f orm ochrony przy rody : rezerwat, projektowany OCHK, pomniki przy rody . Funkcjonujące powiązania ekologiczne z zewnętrzny mi układami przy rodniczy mi. Wy sokie walory środowiska przy rodniczego słuŜące rozwojowi rekreacji. ZróŜnicowanie przestrzenny ch struktur przy rodniczy ch i urbanisty czny ch. Obecność obiektów o walorach kulturowy ch i history czny ch. Brak uciąŜliwy ch obiektów przemy słowy ch silnie zanieczy szczający ch środowisko. Dobre warunki do prowadzenia upraw ekologicznych. Wszechstronna działalność OSP, Kółka Teatralnego, Klubu Sportowego, Biblioteki. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. SZANSE 1. 2. 3. 4. 5. Zanieczy szczenie wód powierzchniowy ch ograniczające rozwój tury sty ki i rekreacji. Niski stopień lesistości. Brak naturalny ch zbiorników wodny ch. Słabo rozwinięty sy stem selekty wnej zbiórki odpadów. Wzrost zanieczy szczanie powietrza poprzez stosowanie trady cy jny ch substancji opałowych (m.in. węgla), oraz spalanie odpadów w kotłowniach lokalny ch. Mała liczba f orm ochrony przy rody . Niewy korzy stane zasoby wodne (wody gruntowe, źródła). ZAGROśENIA Objęcie ochroną prawną f orm przy rodniczy ch. Wzrost popularności akty wny ch f orm wy poczy nku wy korzy stujący ch walory przy rodnicze i kulturowe. Stworzenie kompleksowego, inf ormacy jno promocy jnego serwisu internetowego. Wy znaczenie tras i szlaków tury sty czny ch. Rozwój rolnictwa ekologicznego. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Brak działań mający ch na celu ochronę i rewitalizację środowiska kulturowego i przy rodniczego. Brak wsparcia f inansowego dla działań na rzecz ochrony zaby tków. Nieuporządkowana gospodarka wodno – ściekowa Niewy starczające nakłady na promocję kultury i sportu. Wzrost ruch pojazdów kołowy ch. Brak wzrostu świadomości ekologicznej mieszkańców. Istnienie dzikich wy sy pisk odpadów. Transport przez Gminę ładunków niebezpieczny ch – ry zy ko wy stąpienia zagroŜeń nadzwy czajny ch. Intensy wny rozwój zainwestowania na terenach niewy posaŜony ch w sy stemy inf rastruktury . Sytuacja społeczno – gospodarcza SIŁY 1. SŁABOŚCI Korzy stne połoŜenie względem regionalnej sieci komunikacy jnej. 2. Wy sokie walory środowiska przy rodniczego słuŜące rozwojowi rekreacji. 3. Istnienie duŜy ch ry nków zby tu w bezpośredniej bliskości. 4. DuŜy udział ludności w wieku produkcy jny m. 5. Istnienie wolny ch terenów pod inwesty cje. 6. Wzrost poziomu wy kształcenia mieszkańców. 7. Istnienia zaplecza do przemy słu przetwórstwa rolno – spoŜy wczego. 8. Działania samorządu na rzecz wspierania inwesty cji 9. Niski stopień zadłuŜenia Gminy . 10. Istnienie wolny ch terenów pod budownictwo letniskowe i rekreacy jne. 11. Wy soki poziom rozwoju rolnictwa. 12. Doświadczenie w zakresie edukacji, sporty i pomocy społecznej. 1. Brak struktur insty tucjonalny ch i mechanizmów społeczny ch sty mulujący ch rozwój Gminy . 2. Brak grup producenckich rolników i zakładów przetwórczy ch. 3. Brak doświadczeń w pozy skiwaniu f unduszy zewnętrzny ch na realizację przedsięwzięć. 4. Brak insty tucji wspierania przedsiębiorczości. 5. Brak lokali socjalny ch. 6. Niedostateczne wy korzy stanie terenów pod rozwój f unkcji tury sty czny ch i rekreacy jny ch. 7. Niedorozwój inf rastruktury tury sty cznej (zwłaszcza noclegowej i gastronomicznej) i usług towarzy szący ch tury sty ce. 8. Niewy starczający ilościowo stopień rozwoju placówek ochrony zdrowia. 9. Brak dostosowania obiektów uŜy teczności publicznej i placówek edukacy jny ch do potrzeb osób niepełnosprawny ch. 10. Brak powszechnego dostępu do Internetu. SZANSE 1. 2. ZAGROśENIA 1. Pozy skanie f unduszy na realizację projektów w zakresie rozwoju społeczeństwa oby watelskiego, 11. kultury , edukacji, inf rastruktury , ochrony środowiska Uzbrajanie terenów pod zabudowę mieszkaniową, 12. letniskową i pod inwesty cje. Paupery zacja społeczeństwa Odpły w wy kwalif ikowany ch kadr do ośrodków o większej atrakcy jności ry nku pracy . Emigracja osób w wieku produkcy jny m, z wy Ŝszy m wy kształceniem. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 63 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Wzrost popularności akty wny ch f orm wy poczy nku. Rozwój agrotury sty ki i budownictwa letniskowego. Tworzenie obszarów zorganizowanej akty wności gospodarczej. Rozwój przetwórstwa rolno – spoŜy wczego i zakładów produkcy jny ch. Promocja Gminy jako miejsca atrakcy jnego dla inwestowania, zamieszkania i rozwoju. Rozwój przedsiębiorczości i akty wności społecznej. Napły w kapitału zagranicznego i inwestorów. 2. Spadek przy rostu naturalnego, starzenie się społeczeństwa. 3. Niedostatecznie rozwinięta świadomość regionalna i poczucie lokalny ch więzi. 4. Spadek konkurency jności miejscowy ch przedsiębiorstw, zawęŜenie ry nków zby tu. 5. Brak absorpcji środków unijny ch. 6. Brak zdecy dowanej promocji Gminy na zewnątrz. 7. Niskie tempo zmian strukturalny ch w rolnictwie. 8. Brak instrumentów wspierania przedsiębiorczości i redukcji bezrobocia. 9. Niska dochodowość pracy w rolnictwie oraz brak alternaty wny ch źródeł dochodu spoza rolnictwa. 10. Słaba kondy cja f inansowa samorządów. 11. Niestabilny i niespójny sy stem prawny . 12. Nieadekwatny podział środków f inansowy ch w stosunku do ilości zadań przekazany ch gminom. Kom unikacja SIŁY 1. 2. 3. Korzy stne połoŜenie Gminy względem regionalnej sieci komunikacy jnej. Dobrze rozwinięta sieć dróg o znaczeniu lokalny m. Funkcjonujące powiązana komunikacją zbiorową – autobusową z większy mi ośrodkami regionalny mi. SŁABOŚCI 1. 2. 3. 4. 5. SZANSE 1. 2. Rozbudowa i modernizacja dróg przy wsparciu f unduszami zewnętrzny mi (realizacja zadań wskazany ch w Planie zagospodarowania woj. łódzkiego). Budowa drogi ekspresowej S-8. Wy sokie obciąŜenie niedostatecznie przy stosowany ch dróg ruchem tranzy towy m. Wy soki poziom emisji hałasu generowany przez ruch samochodowy i kolejowy . Parametry techniczne dróg niedostosowane do rangi dróg. Zły stan techniczny lub brak chodników dla pieszych. Brak ścieŜek rowerowy ch. ZAGROśENIA 1. 2. 3. 4. Wzrost natęŜenia ruchu. Brak działań w zakresie modernizacji układu komunikacy jnego. Brak wsparcia f inansowego dla działań związany ch z realizacją dróg. Wy stąpienie katastrof komunikacy jny ch i techniczny ch. Infrastruktura techniczna SIŁY 1. 2. SŁABOŚCI Sprawny sy stem zaopatrzenia w energię elektryczną. 1. Prowadzenie selekty wnej zbiórki odpadów. 2. 3. 4. 5. 6. SZANSE 1. 2. 3. Rozbudowa i modernizacja sieci wodociągowej przy wsparciu f unduszami zewnętrzny mi. Budowa sieci kanalizacy jnej przy wsparciu f unduszami zewnętrzny mi. Budowa oczy szczalni przy domowy ch we wsiach o luźnej zabudowie. Brak sieci kanalizacy jnej. Brak sieci gazowej. Brak sieci kanalizacji deszczowej. Nieuporządkowana gospodarka wodno-ściekowa na terenach wiejskich. Niski stopień obsługi w zakresie gromadzenia i wy wozu odpadów komunalny ch. Niewy starczająca długość oświetlenia główny ch ciągów komunikacy jny ch we wsiach. ZAGROśENIA 1. 2. 3. Intensy wny rozwój zainwestowania na terenach wy posaŜony ch w sy stemów inf rastruktury technicznej na poziomie niewy starczający m dla jego obsługi. Brak wsparcia środkami zewnętrzny mi rozbudowy sieci. Wy sokie koszty utrzy mana i rozbudowy sieci. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 64 TOM III KIERUNKI ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO 1. ZałoŜenia i cele rozwoju Podstaw ow e i szczegółow e cele rozw oju gminy Wodzierady zostały zdefiniow ane w Planie Rozwoju Lokalnego gminy Wodzierady na lata 2007 – 2013 (uchw ała Nr VIII/63/2007 Rady Gminy Wodzierady z dnia 17 sierpnia 2007 r.). Nadrzędnym celem rozw oju Gminy jest podniesienie poziomu Ŝycia mieszkańców poprzez pełniejsze w ykorzystanie potencjału do rozw oju funkcji gospodarczych (przedsiębiorczości, turystyki, rolnictw a) oraz zachow anie rów now agi przyrodniczej środow iska naturalnego. Jego osiągnięcie moŜliw e jest jedynie poprzez konsekw entną, stopniow ą realizację poniŜszych celów szczegółow ych: 1) modernizacja podstaw ow ej infrastruktury technicznej w celu podniesienia atrakcyjności inw estycyjnej obszaru; 2) ochrona jakości i zasobów w ód pow ierzchniow ych i podziemnych; 3) tw orzenie w arunków dla pow staw ania now ych miejsc pracy; 4) rozw ój turystyki, w tym turystyki w iejskiej i agroturystyki w oparciu o w ystępujące na terenie Gminy w alory przyrodnicze; 5) ochrona w alorów obszarów o w ysokich w alorach przyrodniczych i krajobrazow ych. Zakłada się, iŜ skutkiem realizacji pow yŜszych celów szczegółow ych będzie trw ały, zrów now aŜony rozw ój społeczno-gospodarczy. W św ietle przeprow adzonych analiz dla potrzeb Studium uw arunkow ań i kierunków zagospodarow ania przestrzennego gminy Wodzierady, w oparciu o zdefiniow ane w Planie Rozw oju Lokalnego gminy Wodzierady cele rozw oju zakłada się: 1) popraw ę w arunków i poziomu Ŝycia mieszkańców poprzez: a) zmniejszenie i przeciw działanie bezrobociu, przeciw działanie marginalizacji i rozw ojow i patologii społecznych, b) podnoszenie poziomu w ykształcenia oraz dostosow anie go do aktualnych potrzeb rynku pracy, c) tw orzenie podstaw społeczeństw a informacyjnego, d) podniesienie jakości podstaw ow ej infrastruktury technicznej i społecznej: modernizacja infrastruktury społecznej, realizację inw estycji w dziedzinie sportu i turystyki, e) aktyw izow anie rozw oju budow nictw a mieszkaniow ego, f) rozw ój budow nictw a socjalnego; 2) ochrona środow iska realizow ana poprzez: a) ochrona terenów cennych przyrodniczo przed bezładnym zainw estow aniem, b) w spółpraca z sąsiednimi gminami, zw łaszcza w zakresie ochrony i retencjonow ania w ód pow ierzchniow ych, tw orzenia systemu obszarów chronionych (w prow adzenie form ochrony przyrody, zachow anie korytarzy ekologicznych) oraz gospodarki odpadami, c) tw orzenie w izerunku Gminy jako miejsca o w ysokich w alorach przyrodniczych atrakcyjnego dla zamieszkania i rekreacji, d) rozw ój sieci kanalizacji sanitarnej oraz sieci gazow ej; 3) ochrona dóbr kultury poprzez zachow anie istniejącego stanu dziedzictw a kulturow ego, rew italizacja obiektów zabytkow ych, szczególnie elementów toŜsamości Gminy i ich promocja w skali lokalnej; 4) kształtow anie ładu przestrzennego poprzez: a) doskonalenie struktury przestrzennej Gminy pod kątem jej funkcjonalności oraz racjonalne jej przekształcenie w dostosow aniu do potrzeb dalszego rozw oju, INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 65 b) dbałość o ład przestrzenny – sukcesyw ne opracow yw anie planów miejscow ych dla terenów Gminy w ymagających ochrony oraz obszarów rozw oju zainw estow ania; 5) tw orzenie w arunków rozw oju gospodarczego poprzez: a) umoŜliw ienie restrukturyzacji istniejących obiektów produkcyjnych i magazynow ych, b) umoŜliw ienie lokalizacji now ych obiektów , szczególnie w zakresie przetw órstw a spoŜyw czego i rynku usług; 6) rozw ój obszarów typow o w iejskich w Gminie poprzez: a) tw orzenie w arunków dla transformacji strukturalnych na obszarach w iejskich – przekształcenie obszarów zabudow y w struktury w ielofunkcyjne, b) umoŜliw ienie rozw oju przedsiębiorczości, agroturystyki, aktyw ności pozarolniczej, c) ochronę w artościow ych pod w zględem kulturow ym obiektów . 2. Kierunki zmian w strukturze funkcjonalno – przestrzennej Gminy oraz w przeznaczeniu terenów W celu określenia kierunków rozw oju struktury funkcjonalno – przestrzennej Gminy, przyjęto zasadę zrów now aŜonego rozw oju jako generalny kierunek działań. Zrów now aŜony rozw ój, w rozumieniu ustaw y z dnia 27 kw ietnia 2008 Praw o ochrony środow iska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) to: „rozw ój społeczno-gospodarczy, w którym następuje proces integrow ania działań politycznych, gospodarczych i społecznych z zachow aniem rów now agi przyrodniczej oraz trw ałości podstaw ow ych procesów przyrodniczych”. Realizacja celów rozw oju gminy Wodzierady w iąŜe się w znacznym stopniu z przekształceniem jakościow ym i ilościow ym istniejącego zagospodarow ania. Obecnie obszar Gminy zainw estow any jest raczej w sposób ekstensyw ny. Najw iększą koncentracją zabudow y w yróŜniają się miejscow ości Kw iatkow ice i Wodzierady. Dominują w nich funkcje mieszkaniow e, usługow e, edukacyjne i przemysł lekki. Przew iduje się w zrost znaczenia tychŜe miejscow ości jako ośrodków o znaczeniu lokalnym z funkcjami: mieszkaniow ą, usługow ą, handlu, przemysłu lekkiego, ośw iaty, opieki zdrow otnej i dodatkow o w Wodzieradach funkcji administracyjnej. Podstaw ow e zmiany w strukturze funkcjonalno – przestrzenne Gminy polegać będą na rozw oju terenów zabudow y mieszkaniow ej i letniskow ej z moŜliw ością lokalizacji usług (kosztem uŜytków rolnych o niskiej przydatności rolniczej). Dla zdefiniow ania polityki przestrzennej w zakresie procesów urbanizacyjnych oraz ochrony środow iska, przyrody i krajobrazu kulturow ego w yznaczono obszary: 1) urbanizacji obejmujące tereny zabudow y i tereny zieleni: a) kontynuacji urbanizacji – obszary o ukształtow anej strukturze przestrzennej, zdefiniow anych cechach zabudow y, w których procesy urbanizacyjne ograniczone są do utrw alenia cech istniejącej zabudow y i ich kontynuacji na terenach niezainw estow anych oraz rozw oju systemów infrastruktury technicznej ograniczonej do uzupełnienia braków w w yposaŜeniu, b) rozw oju urbanizacji – obszary o kształtującej się lub nieukształtow anej strukturze przestrzennej w ymagające w prow adzenie zorganizow anych działań obejmujących zdefiniow anie zasad rozw oju, realizację sieci komunikacyjnej obszaru, kompleksow ego rozw oju systemów infrastruktury technicznej, w prow adzenia podziałów nieruchomości i ew entualnie scaleń; 2) obszary chronione ze w zględów przyrodniczych i krajobrazow ych: a) projektow any Obszar Chronionego Krajobrazu Doliny Neru b) lasy - pryw atne i państw ow e, c) tereny zalesień, d) tereny rolnicze – grunty orne oraz łąki i pastw iska, e) w ody pow ierzchniow e, f) obszary proponow anej lokalizacji zbiorników małej retencji, INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 66 3) obszary zw iązane z ochroną gruntów rolnych i leśnych: a) obszary planow ane do zmiany przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, b) obszary planow ane do zmiany przeznaczenia na cele nieleśne, c) obszary gleb o dobrej przydatności rolniczej – gleby klasy IV, d) obszary gleb o w ysokiej przydatności rolniczej – gleby klasy III; 4) obszary chronione ze w zględów kulturow ych: a) strefy ściślej ochrony konserw atorskiej, b) strefy ochrony archeologicznej; 5) obszary szczegółow ych polityk w zakresie kształtow ania ładu przestrzennego - obszary w ymagające uporządkow ania i rew aloryzacji; 6) obszary, dla których gmina zamierza sporządzić plan miejscow y; a) tereny w granicach obszaru rozw oju urbanizacji – tereny zabudow y i tereny zieleni; b) tereny zalesień; c) strefy ochrony konserw atorskiej. Dla w ymienionych w yŜej terenów zdefiniow ano szczegółow e polityki zaw arte w dalszych zapisach Studium. 3. Kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz uŜytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy 3.1. Obszary w ym agające uporządkow ania i rew aloryzacji. Jako obszary w ymagające uporządkow ania i podjęcia działań o charakterze rew aloryzacyjnym w skazano obszary istniejącej zabudow y oraz obszary podlegające intensyw nym procesom urbanizacji, w szczególności rozw oju zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej na obszarach leśnych (oznaczone na rysunku „Studium...” jako obszary w ymagające uporządkow ania i rew aloryzacji). Obszary te połoŜone są w miejscow ościach: Wandzin, Kw iatkow ice, Now y Św iat, Józefów , Magdalenów i Włodzimierz. Konieczne jest opracow anie dla omaw ianych terenów miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego celem przyw rócenia ładu przestrzennego pow stałego na skutek niekontrolow anego i chaotycznego rozw oju budow nictw a na terenach leśnych, szczególnie letniskow ego. 3.2. Przeznaczenie terenów . Wskaźniki dotyczące zagospodarow ania oraz uŜytkowania terenów Tereny zabudow y m ieszkaniow ej jednorodzinnej i zagrodow ej - MNR Obszar istniejących pasm zabudow y o charakterze w iejskim - zabudow y zagrodow ej, zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej oraz tow arzyszących im usług. Dopuszczalne funkcje tow arzyszące: tereny zieleni urządzonej, parkingi, garaŜe, tereny infrastruktury technicznej, obiekty produkcji i obsługi produkcji rolnej. Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: 1) intensyfikacji zainw estow ania; 2) umoŜliw ienia w ykorzystania terenów istniejących siedlisk na cele nierolnicze w przypadku rezygnacji jego mieszkańców z prow adzenia gospodarstw a rolnego; 3) w ydzielenia terenów przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą i usługi w granicach terenów , gdzie zabudow a zagrodow a podległa transformacji i nie przew iduje się rozw oju produkcji rolnej; 4) dbałości o ład i kompozycję przestrzenną poprzez ustalenie (w planach miejscow ych) form kształtow ania zabudow y z poszanow aniem cech tradycyjnej zabudow y w iejskiej; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 67 5) regulacji układów w łasnościow ych; 6) dopuszczenia lokalizacji usług o uciąŜliw ościach zamykających się w granicach terenów , do którego inw estor posiada tytuł praw ny, nie stw arzających zagroŜeń w zakresie emisji zanieczyszczeń, hałasu i w ibracji; 7) uzupełnienia i rozw oju w yposaŜenia terenów w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej. Standard zabudow y i zagospodarow ania terenów : 1) udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki – nie mniejszy niŜ 30%; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu – nie w iększy niŜ 0,25; 3) w ysokość zabudow y – nie w iększa niŜ 10,0 m, budynków zw iązanych z produkcja rolną – nie w iększa niŜ 12,0 m. Tereny zabudow y m ieszkaniow ej jedno- i w ielorodzinnej - MNW Obszar o dominacji funkcji zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej i w ielorodzinnej oraz tow arzyszących im usług. Inne dopuszczalne funkcje tow arzyszące: tereny zieleni urządzonej, tereny infrastruktury technicznej, parkingi, garaŜe. 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: intensyfikacji i realizacji zainw estow ania; ograniczenie dopuszczenia lokalizacji usług do usług o uciąŜliw ościach zamykających się w granicach terenów , do którego inw estor posiada tytuł praw ny, nie stw arzających zagroŜeń w zakresie emisji zanieczyszczeń, hałasu i w ibracji; porządkow ania układów urbanistycznych poprzez racjonalne ukształtow anie sieci dróg; regulacji układów w łasnościow ych; kształtow ania lokalnych estetycznych przestrzeni publicznych; dbałości o ład i kompozycję przestrzenną poprzez ustalenie w planach miejscow ych szczegółow ych w arunków kształtow ania zabudow y; rozw oju w yposaŜenia terenów w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej. Standard zabudow y i zagospodarow ania terenu: 1) udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki - nie mniejszy niŜ 30%; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu – nie w iększy niŜ 0,3; 3) w ysokość zabudow y – nie w iększa niŜ 10,0 m. Tereny zabudow y m ieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej - MNL Obszar łączący funkcje zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej (rekreacji indyw idualnej) oraz tow arzyszących im usług. Funkcje tow arzyszące: tereny zieleni urządzonej, tereny infrastruktury technicznej, parkingi, garaŜe, usługi słuŜące obsłudze funkcji mieszkaniow ej. Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: 1) intensyfikacji i realizacji zainw estow ania; 2) dbałości o ład i kompozycję przestrzenną poprzez ustalenie w planach miejscow ych szczegółow ych w arunków kształtow ania zabudow y; 3) systematycznego rozw oju w yposaŜenia w infrastrukturę techniczną. Standard zabudow y i zagospodarow ania terenów : 1) udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki – nie mniejszy niŜ 60%; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu działki – nie przekraczający 0,15; 3) w ysokość budynków – nie w iększa niŜ 9,0 m. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 68 Tereny zabudow y m ieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej na terenach leśnych - MLS Obszar łączący funkcje zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej i letniskow ej (rekreacji indyw idualnej) oraz leśne. Funkcje tow arzyszące: tereny zieleni urządzonej, tereny infrastruktury technicznej, parkingi, garaŜe, usługi słuŜące obsłudze funkcji mieszkaniow ej i letniskow ej. Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: 1) zachow ania cech leśnych obszaru w granicach terenów istniejących lasów i zadrzew ień; 2) w prow adzenia nasadzeń o charakterze leśnym na terenach obecnie uŜytkow anych rolniczo; 3) zachow anie w uŜytkow aniu leśnym części obszaru – umoŜliw ienie migracji zw ierząt oraz rekreacji osobom z terenów przeznaczonych pod zabudow ę; 4) uporządkow ania istniejącego zainw estow ania; 5) realizacji now ego zainw estow ania w poszanow aniu w alorów krajobrazow ych i ekologicznych terenu; 6) dbałości o ład i kompozycję przestrzenną poprzez ustalenie w planach miejscow ych szczegółow ych w arunków kształtow ania zabudow y; 7) systematycznego rozw oju w yposaŜenia w infrastrukturę techniczną; 8) rozw oju sieci dróg zarów no publicznych jak i w ew nętrznych. Standard zabudow y i zagospodarow ania terenów : 1) udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki – nie mniejszy niŜ 80%; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu działki – nie przekraczający 0,1; 3) w ysokość budynków – nie w iększa niŜ 8,0 m. Tereny zabudow y usługow ej - U Obszar o dominacji funkcji usługow ej. Funkcje tow arzyszące: tereny zieleni urządzonej, tereny infrastruktury technicznej, parkingi, garaŜe. Dopuszczalna lokalizacja funkcji mieszkaniow ej w granicach działek dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniow ych w łaściciela i obsługi obiektu usługow ego. Dla terenu zlokalizow anego w miejscow ości Chorzeszów , w sąsiedztw ie nieczynnego cmentarza dopuszcza się lokalizację budow nictw a socjalnego. Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: porządkow ania istniejącej zabudow y; intensyfikacji zainw estow ania; dbałości o ład i kompozycję przestrzenną poprzez ustalenie w planach miejscow ych form zabudow y; 4) rozw oju w yposaŜenia terenu w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej. 1) 2) 3) Standard zabudow y i zagospodarow ania terenów : 1) udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki – nie mniejszy niŜ 20%; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu działki – nie w iększy niŜ 0,4; 3) w ysokość zabudow y – nie w iększa niŜ 12,0 m. Tereny obiektów produkcyjnych, składów , m agazynów i usług - PU Obszar o dominacji funkcji produkcyjnej, składów , magazynów i usług. Funkcje tow arzyszące: tereny zieleni urządzonej, parkingi, garaŜe, tereny infrastruktury technicznej. Dopuszczalna lokalizacja funkcji mieszkaniow ej w granicach działek dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniow ych w łaściciela obiektu produkcyjnego lub usługow ego. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 69 Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: rozw oju i intensyfikacji zainw estow ania; porządkow ania istniejącej zabudow y, szczególnie w granicach miejscow ości Wodzierady; rozw oju w yposaŜenia terenu w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej oraz komunikacyjnej; 4) ograniczenia uciąŜliw ości prow adzonej działalności w zakresie emisji zanieczyszczeń, zapachów , hałasu i w ibracji do granic w łasnego terenu; 5) realizacji zabezpieczeń w postaci m.in. pasów zieleni izolacyjnej od granic terenów przeznaczonych pod lokalizację zabudow y mieszkaniow ej. 1) 2) 3) Standard zabudow y i zagospodarow ania terenu: 1) udział terenów zieleni w pow ierzchni działki – co najmniej 20% z czego minimum 50% pow inny zajmow ać nasadzenia zielenią w ysoką; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu inw estycji – nie przekraczający 0,6; 3) w ysokość zabudow y – nie w iększa niŜ 12,0 m. Dopuszcza się przekroczenie w ysokości w sytuacji uw arunkow anej potrzebami technologicznymi prow adzonej działalności. Tereny usług turystyki i sportu - UTS Obszar o funkcji usług sportu i rekreacji realizow anych w otw artym terenie w raz z tow arzyszącymi im obiektami i urządzeniami. Wskazano m.in. tereny połoŜone w miejscow ościach Kw iatkow ice i Chorzeszów pod lokalizację zbiorników retencyjnych „Kw iatkow ice” i „Julianów ” w edług Wojew ódzkiego Programu Małej Retencji dla Wojew ództw a Łódzkiego oraz Programu Regionalnego „Warta”. Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: 1) realizacji zbiorników w odnych; 2) realizacji usług zw iązanych ze sportem, turystyką, w ypoczynkiem i kulturą, z zapew nieniem w łaściw ego funkcjonow ania projektow anych zbiorników w odnych; 3) lokalizacji now ych obiektów i urządzeń z poszanow aniem w ymogów ochrony w alorów przyrodniczych terenu; 4) rozw oju w yposaŜenia terenu w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej. Standard zabudow y i zagospodarow ania terenu: 1) udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki – co najmniej 80%; 2) stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu inw estycji – nie w iększy niŜ 0,1; 3) w ysokość zabudow y – nie w iększa niŜ 9,0 m (nie dotyczy instalacji i urządzeń sportow orekreacyjnych). Tereny urządzeń produkcji rybackiej - PR Obszar obejmujący tereny zbiorników w odnych, urządzeń i budynków zw iązanych z produkcją rybacką. Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: 1) realizacji zbiorników w odnych; 2) realizacji obiektów zw iązanych z obsługą produkcji rybackiej; 3) dopuszczenia realizacji obiektów zw iązanych z rekreacją i w ypoczynkiem, z zapew nieniem w łaściw ego funkcjonow ania zbiorników w odnych; 4) lokalizacji now ych obiektów i urządzeń z poszanow aniem w ymogów ochrony w alorów przyrodniczych terenu; 5) rozw oju w yposaŜenia terenu w niezbędne urządzenia i obiekty infrastruktury technicznej. 1) 2) 3) Standard zabudow y i zagospodarow ania terenu: udział pow ierzchni biologicznie czynnej w pow ierzchni działki – co najmniej 80%; stosunek pow ierzchni zabudow y do pow ierzchni terenu inw estycji – nie w iększy niŜ 0,1; w ysokość zabudow y – nie w iększa niŜ 9,0 m. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 70 Tereny infrastruktury technicznej - I Wyznaczone tereny obejmują istniejące i projektow ane lokalizacje urządzeń zw iązanych z gospodarką w odno-ściekow ą, budow ą sieci gazow ej oraz telekomunikacją. Dopuszcza się modernizację i rozbudow ę istniejących oraz budow ę now ych urządzeń i obiektów zw iązanych z zapew nieniem praw idłow ego funkcjonow ania elementów infrastruktury technicznej. Wskazuje się sposób kształtow ania zainw estow ania ściśle dostosow any do w ymogów technologicznych - do ustalenia w planie miejscow ym. Dopuszcza się dokonanie korekty lokalizacji i zasięgu terenów oraz w skazanie now ych lokalizacji w oparciu o koncepcje rozbudow y sieci i obiektów na etapie sporządzenia planu miejscow ego. Lasy – ZL, ZLP W obszarach lasów (w yróŜniono tereny lasów pryw atnych ZL i lasów państw ow ych ZLP) obow iązuje prow adzenie racjonalnej gospodarki leśnej zgodnie z w ymogami określonymi w przepisach odrębnych w szczególności w zakresie zachow ania funkcji przyrodniczej lasów . Wskazuje się zakaz realizacji zabudow y innej niŜ obiekty i urządzenia gospodarki leśnej. Dopuszcza się realizację now ych urządzeń zw iązanych z infrastrukturą techniczną w tym ochroną przeciw poŜarow ą, gospodarką w odną, komunikacją oraz obsługą ruchu turystycznego (zadaszenia, pola biw akow e, itp.). Tereny rolnicze – R, PS, RZL 1) 2) 3) Tereny rolnicze obejmują: grunty orne - R; tereny łąk i pastw isk - PS; tereny zalesień - RZL. W granicach terenów rolniczych zakłada się zachow anie rolniczego sposobu uŜytkow ania terenu z ew entualną rezygnacją na rzecz w prow adzenia zalesień w granicach gruntów o niskiej przydatności rolniczej. Dopuszcza się lokalizację sieci i urządzeń infrastruktury technicznej, komunikacji, obiektów i urządzeń słuŜących retencjonow aniu w ód, obiektów i urządzeń zw iązanych z w ykorzystywaniem energii ze źródeł odnaw ialnych w tym elektrow ni w iatrow ych. Szczegółow e w arunki dopuszczenia lokalizacji elektrow ni w iatrow ych zgodnie z zapisami Studium dotyczącymi odnaw ialnych źródeł energii oraz w zgodzie z przepisami odrębnymi. 1) 2) Kształtow anie przestrzeni na tych terenach w ymaga: zachow ania otw artego rolniczego charakteru przestrzeni; prow adzenia działalności rolniczej zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej. Na gruntach ornych w yklucza się moŜliw ość lokalizacji now ej zabudow y niezw iązanej z produkcją rolną. Realizację zabudow y zagrodow ej, obiektów zw iązanych z obsługą rolnictw a oraz obiektów produkcyjnych w gospodarstw ach rolnych, dopuszcza się w yłącznie jako rozw ój istniejących, zainw estow anych juŜ terenów , połoŜonych w sąsiedztw ie lub na działkach o pow ierzchni pow yŜej 1,0 ha w gospodarstw ach o pow ierzchni przekraczającej średnią w ielkość gospodarstw a w Gminie. Zabudow ę naleŜy lokalizow ać na terenach gruntów rolnych o niskiej przydatności rolniczej. Lokalizacja na terenach gruntów o w ysokiej przydatności rolniczej dopuszczalna jest w przypadku, gdy brak jest moŜliw ości innej lokalizacji w ramach gospodarstwa rolnego. Dopuszcza się lokalizację now ych obiektów produkcyjnych w gospodarstw ach rolnych. W granicach terenów przeznaczonych pod zainw estow anie naleŜy zachow ać w skaźniki kształtow ania zabudow y jak dla terenów zabudow y zagrodow ej i mieszkaniow ej jednorodzinnej. Lokalizacja obiektów produkcyjnych chow u lub hodow li zw ierząt oraz zastosow ane w nich rozw iązania techniczne pow inny słuŜyć ograniczeniu ich oddziaływ ania na środow isko, INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 71 w szczególności emisji odorów na tereny, na których przew iduję się lokalizację zabudow y mieszkaniow ej. Dopuszcza się realizację now ych urządzeń zw iązanych z infrastrukturą techniczną i gospodarką w odną oraz lokalizację elektrow ni w iatrow ych. Szczegółow e w arunki i ograniczenia lokalizacji elektrow ni w iatrow ych określono w podrozdziale „Odnaw ialne źródła energii”. W granicach łąk i pastw isk w yklucza się moŜliw ość realizacji w szelkiej zabudow y z w yjątkiem obiektów i urządzeń zw iązanych z retencjonow aniem w ód pow ierzchniow ych. Działalność rolnicza pow inna być ograniczona do utrzymania terenów jako uŜytków zielonych. Niedopuszczalne jest w ykorzystyw anie gruntu jako ornego oraz jego intensyw ne naw oŜenie. Obszary zalesień obejmują tereny gruntów rolnych o niskiej przydatności rolniczej predysponow ane do rezygnacji z funkcji rolniczej na rzecz funkcji leśnych. Wskazuje się realizację zalesień jako uzupełnienie istniejących kompleksów leśnych oraz tw orzenie miedzy nimi elementów łącznikow ych. Realizacja zainw estow ania w granicach obszaru nie moŜe pow odow ać ograniczenia jego funkcji łącznikow ej w systemie przyrodniczym. Zalesienia mogą być w prow adzane rów nieŜ na terenach o niskiej przydatności rolniczej, niew skazanych w studium, z ograniczeniem na terenach łąk i pastw isk oraz obniŜeń dolinnych. Tereny parków - ZP Wskazane lokalizacje obejmują cztery parki podw orskie: w Piorunow ie, Kw iatkow icach Kolonii, Kikach i Wodzieradach oraz projektow any park w Wodzieradach. Dla terenów parków w skazuje się: 1) obow iązek ochrony istniejącego drzew ostanu i jego pielęgnacji; 2) lokalizację urządzeń zw iązanych z rekreacją i w ypoczynkiem; 3) 70% terenu naleŜy zachow ać jako pow ierzchnie biologicznie czynną urządzoną zielenią o charakterze parkow ym. Ponadto dla parków podw orskich w skazuje się: 1) obow iązek ochrony historycznych cech parcelacji, zabytkow ej zieleni oraz zabytkow ej zabudow y; 2) obow iązek uzgadniania w szelkich działań z w łaściw ym w ojew ódzkim konserw atorem zabytków w granicach parków ; 3) uporządkow anie istniejącej zabudow y; 4) realizację now ej zabudow y o formie naw iązującej do cech historycznej zabudow y o funkcji usługow ej i/lub mieszkaniow ej; 5) formę obiektów i intensyw ność w ykorzystania terenów do ustalenia indyw idualnie w planie miejscow ym w uzgodnieniu z w ojew ódzkim konserw atorem zabytków . Dla projektow anego parku w Wodzieradach dopuszcza się lokalizację obiektów usług kultury oraz słuŜących promocji gminy i lokalnej tradycji. Tereny cm entarzy - ZC Na terenie Gminy zlokalizow ane są trzy cmentarze: czynny cmentarz w Kw iatkow icach oraz nieczynne cmentarze w Wodzieradach (w ojenny) i Chorzeszow ie (ew angelicki). Dla cm entarzy w skazuje się: 1) jako podstaw ow y kierunek działań - zachow anie, porządkow anie i rew aloryzację; 2) zachow anie: historycznej parcelacji i historycznego rozplanow ania, istniejącej zabytkow ej sztuki sepulkralnej, ogrodzeń jak i zabytkow ej zieleni w granicach nieczynnych cmentarzy; 3) zachow anie rezerw terenów dla rozbudow y cmentarza w Kw iatkow icach; 4) zagospodarow anie terenów przyległych do granic cmentarzy w sposób zapew niający ich w łaściw ą ekspozycję; 5) dla czynnego cmentarza w Kw iatkow icach: INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 72 a) konieczność opracow ania projektów zagospodarow ania; b) zachow anie strefy ochrony sanitarnej od grzebalnej części terenu cmentarza; c) lokalizację kaplic (domów pogrzebow ych) o formie indyw idualnej, naw iązującej do lokalnej tradycji budow lanej. Wielkość obiektów i forma zabudow y do ustalenia w planie miejscow ym; d) minimum 10% terenu naleŜy urządzić jako teren zielony z zielenią ozdobną; e) dopuszcza się w granicach terenu przeznaczonego pod cmentarz i w jego otoczeniu, w granicach strefy ochrony sanitarnej, lokalizację zieleni, parkingów oraz usług zw iązanych z obsługą cmentarza, f) dopuszcza się pow iększenie kosztem sąsiednich terenów rolnych z zachow aniem stref sanitarnych. Tereny w ód pow ierzchniow ych – W Dla terenów w ód pow ierzchniow ych w skazuje się: 4) jako podstaw ow y kierunek działań – zachow anie i ochronę przed zanieczyszczeniem; 5) dopuszcza się w ykorzystanie dla celów : zw iązanych z retencjonow aniem w ód, rekreacyjnych, hodow lanych. 3.3. Obszary przestrzeni publicznych Nie w yznacza się obszaru przestrzeni publicznej. Brak jest w obszarze Gminy ukształtow anych obszarów przestrzeni publicznych. NaleŜy dąŜyć do ich ukształtow ania i rozwoju poprzez realizację zespołów zabudow y usługow ej w centrach w si oraz urządzenie publicznych terenów zieleni i w łaściw e zagospodarow anie ich otoczenia dla umoŜliw ienia naw iązyw ania kontaktów społecznych – miejsca spotkań, miejsca organizacji imprez masow ych. 3.4. Wytyczne określania przeznaczenia terenów oraz w skaźników intensyw ności w ykorzystania terenu w m iejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego Wskazane w „Studium..” przeznaczenie terenów jest przeznaczeniem „kierunkow ym”. Przeznaczenie terenów w ustaleniach miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego w inno zapew niać rozw ój w iodącej funkcji terenu w skazanej w Studium. Inne funkcje towarzyszące funkcji w iodącej mogą być dopuszczone na zasadzie „w spółistnienia” na jednym terenie lub na terenie w ydzielonym na ten cel. Dopuszcza się zachow anie istniejących elementów zagospodarow ania z moŜliw ością ich rozw oju, innym niŜ w skazane przeznaczenie, o ile nie pow oduje to konfliktów przestrzennych – uciąŜliw ości lub ograniczeń w moŜliw ości rozw oju funkcji „w iodącej”. Wskaźniki kształtow ania zabudow y zaw arte w Studium stanow ią zgeneralizow anie ramy ustalania w skaźników w mpzp. Dopuszcza się przyjęcie innych w skaźników , jeśli uzasadnia to istniejący stan zagospodarow ania i potrzeba przekształceń istniejącej zabudow y oraz, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, w zględy funkcjonalne realizacji planow anych inw estycji. We w szystkich terenach dopuszcza się lokalizację infrastruktury technicznej zw iązanej z obsługą terenu, terenów komunikacji oraz terenów zieleni urządzonej. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 73 4. Kierunki oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody i uzdrowisk 4.1. Kierunki oraz zasady ochrony środow iska i jego zasobów Kierunki ochrony środow iska i jego zasobów określone w „Studium...” są podporządkow ane realizacji celów polityki ekologicznej państw a w zakresie ochrony środow iska. W Programie Ochrony Środowiska dla Gminy Wodzierady, zdefiniow ano głów ny cel dla gminy Wodzierady sformułow any jako: „Osiągnięcie trw ałego rozw oju gminy Wodzierady, popraw ę środow iska naturalnego i rozw ój infrastruktury”. Za priorytetow e zadania z zakresu ochrony środow iska w gminie Wodzierady uznano: 4) edukację ekologiczną społeczeństw a; 5) ochronę i rozw ój obszarów chronionych; 6) osiągnięcie w ysokich standardów jakości elementów środow iska przyrodniczego; 7) popraw ę gospodarki w odno – ściekow ej poprzez budow ę systemu kanalizacji i oczyszczalni ścieków ; 8) budow ę systemu sieci gazu przew odow ego; 9) w prow adzenie na terenie całej Gminy systemu odbioru odpadów komunalnych; 10) opracow anie programu usuw ania i ew idencji azbestu. Tw orzenie system u ciągów i w ęzłów zieleni w obszarze Gm iny Dla praw idłow ego funkcjonow ania systemu przyrodniczego Gminy konieczne jest utrzymanie spójnego systemu pow iązań przyrodniczych w Gminie poprzez zachow anie droŜności naturalnych korytarzy ekologicznych, jakimi są przede w szystkim doliny rzek i cieków oraz ochronę w ęzłów ekologicznych, jakimi są istniejące ekosystemy leśne w ielko pow ierzchniow e oraz mniejsze. Szczególnej ochronie naleŜy poddać te elementy systemu ekologicznego, które zapew niają pow iązania Gminy z elementami krajow ego i regionalnego systemu ekologicznego. Ochrona i uŜytkow anie lasów musi się odbyw ać zgodnie z zasadami określonymi w planach urządzenia lasów . Planow ane jest w yłączenie z uŜytkow ania rolnego części terenu najmniej przydatnego rolniczo – w prow adzenie zalesień – rozw ój istniejących kompleksów leśnych oraz realizacja zespołów leśnych w obszarach rolnych. Granice rolno – leśne w inny być określone w miejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego. Realizacja now ego zainw estow ania nie moŜe pow odow ać pogorszenia w arunków funkcjonow ania istniejących terenów zieleni oraz korytarzy ekologicznych. Ze w zględu na istotne znaczenie dla funkcjonow ania lokalnych populacji, przed przekształceniami naleŜy chronić doliny rzek, lasy i zadrzew ienia śródpolne oraz roślinność w zdłuŜ dróg. Ochrona elem entów środow iska przyrodniczego Ochrona zasobów w odnych Jako głów ne kierunki działań w zakresie ochrony zasobów w odnych w skazuje się: 1) ochronę zasobów w odnych i racjonalizację zuŜycia w ody w e w szystkich dziedzinach gospodarki, tj przemyśle, rolnictw ie, gospodarce komunalnej, poprzez: a) w yznaczenie strefy ochrony pośredniej dla ujęć naraŜonych na zanieczyszczenia antropogeniczne; b) budow ę zbiorników retencyjnych; c) modernizację sieci oraz w prow adzenie systemu pomiaru zuŜycia w ody dla w szystkich odbiorców ; d) inw entaryzację i likw idację nieczynnych i nie nadających się do eksploatacji studni w ierconych i kopanych; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 74 e) rozbudow ę sieci w odociągow ej na bieŜąco, rów nolegle z rozw ojem now ych terenów mieszkaniow ych i inw estycyjnych; 2) popraw ę czystości w ód pow ierzchniow ych poprzez: a) ograniczenie emisji zanieczyszczeń ze źródeł punktow ych, poprzez: − uporządkow anie gospodarki ściekow ej na terenach zw artej zabudow y poprzez rozbudow ę zbiorczego systemu kanalizacji sanitarnej, − budow ę przydomow ych oczyszczalni ścieków na obszarach rozproszonej zabudowy, nieprzew idzianej do objęcia zbiorczym system kanalizacji sanitarnej, − uporządkow anie gospodarki ściekow ej na terenach z zabudow ą rozproszoną poprzez inw entaryzację źródeł zanieczyszczeń, zbiorników na nieczystości ciekłe, zbiorników gnilnych i przydomow ych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliw ości i sposobu pozbyw ania się ścieków i osadów ściekow ych, b) ograniczenie ładunku zanieczyszczeń ze źródeł przestrzennych poprzez: − ograniczenie spływ u zanieczyszczeń azotow ych ze źródeł rolniczych, − ograniczenie ładunku zanieczyszczeń pochodzących ze spływ u w ód deszczow ych, − zew idencjonow anie i zabezpieczenie miejsc nielegalnego w yw oŜenia ścieków , − realizację systemu kanalizacji deszczow ej dla terenów o utw ardzonej pow ierzchni, tj. parkingów , placów z systemami podczyszczania w ód opadow ych i roztopow ych; 3) popraw a bilansu hydrologicznego (zw iększenie zasobów w ód w zlew ni) poprzez: a) utrzymanie i odbudow ę urządzeń melioracyjnych podstaw ow ych i szczegółow ych, b) realizację zbiorników „małej retencji”, c) w ykorzystanie staw ów w iejskich, oczek w odnych oraz terenów podmokłych jako miejsc i zbiorników retencji w ód, d) ustalenie ochrony dolin rzecznych, z zakazem: − lokalizacji w szelkich obiektów i instalacji niezw iązanych z gospodarką w odną, − w prow adzania nieoczyszczonych ścieków do w ód pow ierzchniow ych i gruntu, − zmiany sposobu uŜytkow ania terenów , − niszczenia zieleni, − w ykonyw ania melioracji lub odw odnień, − ograniczenia rolniczego uŜytkow ania terenu – rezygnację z orki na rzecz w ykorzystyw ania terenów jako uŜytków zielonych; 4) zachow anie droŜności cieków oraz moŜliw ości spływ u w ód opadow ych i roztopow ych zgodnie z naturalnym ukształtow aniem terenu. Zmiana ukształtow ania terenu lub zmiana przebiegu cieków moŜe być dokonana jedynie w sytuacji zapew nienia odpływ u w ód w sposób niezakłócający stosunków w odnych na terenach i działkach sąsiednich. Ochrona pow ietrza oraz ochrona przed hałasem Jako głów ne kierunki działań w zakresie ochrony pow ietrza atm osferycznego w skazuje się: 1) zmniejszenie energochłonności gospodarki; 2) zmniejszenie zuŜycia energii, poprzez w ykonanie termomodernizacji budynków komunalnych i uŜyteczności publicznej; 3) ograniczenie niskiej emisji poprzez: a) w spieranie inw estycji polegających na modernizacji systemów grzew czych szczególnie zw iązanych z w ykorzystaniem odnaw ialnych źródeł energii; b) rozw ój monitoringu niskiej emisji zanieczyszczeń z gospodarstw domow ych; c) budow ę sieci gazow ej w miejscow ościach o zw artej zabudow ie, z dostosow aniem do zaopatrzenia obiektów w gaz do celów grzew czych; d) w ykorzystanie alternatyw nych źródeł energii, w tym oleju opałow ego oraz lokalnych zasobów energii odnaw ialnej. Działania w zakresie ochrony przed hałasem w inny zapew niać zachow anie dopuszczalnego poziomu hałasu w środow isku zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych (ustaw y z dnia 27 kw ietnia 2001 r. Praw o ochrony środow iska oraz Rozporządzenia Ministra Środow iska z dn. 14 czerw ca 2007 r. w spraw ie dopuszczalnych poziomów hałasu w środow isku). Obejmują one: 1) ograniczenia uciąŜliw ości prow adzonej działalności; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 75 2) 3) przebudow ę i modernizację dróg; w prow adzenie zabezpieczeń akustycznych w postaci ekranów i osłon dźw iękoszczelnych (w zdłuŜ dróg, w miejscach zabudow y mieszkaniow ej) lub popraw ę izolacyjności akustycznej przegród zew nętrznych w budynkach naraŜonych na hałas przekraczający w artości dopuszczalne. Tereny w yodrębnione w „Studium...” klasyfikuje się pod w zględem dopuszczalnego poziomu hałasu, zgodnie z przepisami o ochronie środow iska: 1) jako tereny zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej: a) tereny zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej, w ielorodzinnej i usług, b) tereny zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej, letniskow ej i usług, c) tereny zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej, letniskow ej na terenach leśnych; 2) jako tereny zabudow y zagrodow ej - tereny zabudow y zagrodow ej i mieszkaniow ej jednorodzinnej i usług, 3) tereny zabudow y usługow ej, w przypadku lokalizacji obiektów usług ośw iaty - jako tereny zabudow y zw iązanej ze stałym lub czasow ym pobytem dzieci i młodzieŜy; 4) tereny usług turystyki i sportu - jako tereny rekreacyjno-w ypoczynkow e. Pozostałych terenów nie klasyfikuje się. W przypadku w ydzielenia w planie miejscow ym poszczególnych funkcji z terenu w yznaczonego w Studium dopuszcza się w prow adzenie korekty klasyfikacji akustycznej terenu w dostosow aniu do w ydzielonych funkcji. Ochrona pow ierzchni ziem i i gleb Jako głów ne kierunki działań w zakresie ochrony pow ierzchni ziemi i gleb w skazuje się: 1) identyfikację zagroŜeń zanieczyszczenia gleb; 2) ochronę najcennniejszych areałów gleb w sołectw ach: Przyrow nica, Magnusy, Piorunów , Czarnysz, Wola Czarnyska, Kw iatkow ice, Kw iatkow ice Kolonia, Wandzin, Dobruchów , Wodzierady i Kiki przed zmianą sposobu uŜytkow ania; 3) ochronę przed zainw estow aniem gruntów zmeliorow anych; 4) ochronę gleb pochodzenia organicznego; 5) ochronę gleb przed erozją i stepow ieniem poprzez w prow adzenie zalesień i pasów zadrzew ień śródpolnych; 6) w prow adzenie nasadzeń roślinności ochronnej w zdłuŜ ciągów komunikacyjnych w celu minimalizacji zanieczyszczeń pokryw y glebow ej w zdłuŜ dróg; 7) ograniczenie zanieczyszczeń zw iązanych z działalnością rolnictw a – promow anie rolnictw a ekologicznego, upow szechnienie zasad zaw artych w Kodeksie Dobrych Praktyk Rolniczych); 8) koncentrację zabudow y w obszarze istniejących jednostek osadniczych. 4.2. System obszarów chronionych. Propozycje rozszerzenia ochrony praw nej Dla praw idłow ego funkcjonow ania systemu przyrodniczego Gminy konieczne jest zapew nienie ciągłości przestrzennej układów przyrodniczych. Wskazuje się w prow adzenie zalesień uzupełniających istniejące kompleksy leśne. W celu zapew nienia odpow iedniego funkcjonow ania istniejących terenów zieleni oraz korytarzy ekologicznych tj. rzeki Pisi k. Małynia i jej dopływ ów , w skazuje się zachow anie pasa w olnego od zabudow y od rzek, cieków i row ów melioracyjnych oraz ograniczenia w ich zainw estow aniu. Ochronie przed przekształceniami podlegać w inny takŜe zadrzew ienia i zakrzew ienia śródpolne, ciągi roślinności przydroŜnej. Ochrona obiektów i obszarów objętych ochroną praw ną odbyw ać się w inna poprzez respektow anie w pełni przepisów ustaw i aktów w ykonaw czych dotyczących: 1) ochrony przyrody oraz zasad ochrony ustalonych dla poszczególnych obiektów i obszarów objętych ochroną praw ną; 2) lasów i gospodarki leśnej. Dla pomników przyrody w skazuje się konieczność prow adzenia regularnych zabiegów konserw acyjno – pielęgnacyjnych w ynikających z potrzeb bieŜących oraz ich odpow iedniego INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 76 oznakow ania. Natomiast ich ochrona polega m.in. na zakazie dokonyw ania w szelkich zmian w ich bezpośrednim otoczeniu (strefie 10 m od drzew a): usuw ania drzew , porostów i mszaków , lokalizow ania budynków , składow ania odpadów zrębow ych. Zgodnie z ustaleniami „Planu zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego” zatw ierdzonego uchw ałą Nr XLV/524/2002 Sejmiku Wojew ództw a Łódzkiego z dnia 9 lipca 2002 r. (Dz. Urz. Woj. Łódzkiego Nr 249, poz. 3166) w skazuje się tereny na obszarze Gminy przew idziane do objęcia ochroną praw ną ze w zględu na w alory krajobrazow e, postulow ane do w łączenia w system obszarów chronionego krajobrazu. Proponuje się pow ołanie na terenie Gminy jednego obszaru chronionego krajobrazu: „Doliny Neru”. Celem w ydzielenia obszaru chronionego krajobrazu jest przede w szystkim zachow anie ciekaw ego przyrodniczo i mało przekształconego krajobrazu dla potrzeb rekreacji i turystyki, stw orzenie w arunków dla ochrony gatunkow ej oraz szczególnie w artościow ych elementów przyrody, utw orzenie systemu łączności ekologicznej pow iązanego z terenem całego kraju, ochrona terenów o w zmoŜonej degradacji gleb w w yniku erozji w odnej i eolicznej, ochrona terenów przeznaczonych do produkcji zdrow ej Ŝyw ności oraz zapew nienie w ymaganej czystości pow ietrza i w ód. Dla terenów Gminy proponow anych do utw orzenia obszaru chronionego krajobrazu naleŜy przyjąć taki sposób zagospodarow ania, który do czasu objęcia ich formą praw ną zapew ni ich rzeczyw istą ochronę. Przy określaniu zasad gospodarow ania na tych terenach naleŜy w yprzedzająco (w chw ili obecnej nie ma praw nego usankcjonow ania ich istnienia) uw zględniać ograniczenia jakie nakłada Ustaw a z dnia 16 kw ietnia 2004 r. o ochronie przyrody dla obszarów tego typu. Na obszarach chronionego krajobrazu mogą być w prow adzone (w rozporządzeniu pow ołującym obszar) zakazy określone w art. 24 ust. 1 ustaw y. W zw iązku z pow yŜszym dla ochrony tych terenów proponuje się w planach miejscow ych zagospodarow ania przestrzennego w prow adzenie zapisów tj.: 1) zakaz likw idow ania i niszczenia zadrzew ień śródpolnych, przydroŜnych i nadw odnych; 2) zakaz w ykonyw ania prac ziemnych trw ale zniekształcających rzeźbę terenu, a dla terenów eksploatacji pow ierzchniow ej w prow adzenie obow iązku rekultyw acji przyw racającej pierw otne ukształtow anie terenu, ew entualnie utw orzenie zbiorników w odnych; 3) ograniczenia w lokalizacji obiektów budow lanych w pobliŜu istniejących cieków i zbiorników w odnych z w yjątkiem urządzeń w odnych oraz obiektów słuŜących prow adzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej. Ochroną w obrębie omaw ianych obszarów naleŜy objąć w szelkie obiekty o w artości historycznej i kulturow ej. PoŜądaną formą uŜytkow ania tych obiektów są funkcje rekreacyjne i w ypoczynkow e. W przypadku ustanow ienia now ych form ochrony w ymogi ochronne pow inny zostać uw zględnione w planach i programach gminnych bez potrzeby dokonyw ania kaŜdorazow o aktualizacji studium. 4.3. Obszary w ym agające przekształceń, rehabilitacji i rekultyw acji ze w zględów przyrodniczych W ramach popraw y jakości środow iska w obszarze Gminy zakłada się poddanie przekształceniom: 1) doliny rzeki Pisi k. Małynia dla popraw y stosunków w odnych w obszarze Gminy – w yłączenie z uŜytkow ania rolnego na rzecz realizacji zbiorników retencyjnych „Julianów ” i „Kw iatkow ice” w raz z rozw ojem funkcji sportow ych oraz rekreacyjnych w ich otoczeniu; 2) rezygnacji z uŜytkow ania rolniczego obszaru gleb o niskiej przydatności rolniczej na rzecz rozw oju obszarów leśnych; 3) obszarów w bezpośrednim sąsiedztw ie cieków – rezygnację z prow adzenia upraw polow ych na rzecz w prow adzenia trw ałych uŜytków zielonych; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 77 4) obszarów leśnych, w granicach których rozw ija się zabudow a mieszkaniow a i letniskowa – konieczne jest uporządkow anie zabudow y, określenie i przestrzeganie szczegółow ych zasad i relacji pomiędzy terenami zabudow y i lasem. 4.4. Kierunki i zasady kształtow ania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej Kierunki i zasady kształtow ania rolniczej przestrzeni produkcyjnej Zakłada się utrzymanie produkcji rolnej w obszarze Gminy oraz restrukturyzację i unow ocześnienie istniejących gospodarstw . Jako podstaw ow e kierunki kształtow ania rolniczej przestrzeni produkcyjnej w skazuje się: 1) prow adzenie produkcji rolnej zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej; 2) ochronę gruntów w ysokiej przydatności rolniczej przed zmianą przeznaczenia; 3) ochronę gruntów zmeliorow anych przed zabudow ą oraz systematyczną konserw ację urządzeń melioracyjnych; 4) zachow anie istniejącej sieci row ów ; 5) zachow anie naturalnych kierunków oraz sw obody przepływ u w ód, w przypadku realizacji zainw estow ania na obszarach dotychczas niezagospodarow ynych, szczególnie na obszarach przez które odbyw a się spływ w ód opadow ych i roztopow ych oraz w ód odprow adzanych z urządzeń melioracyjnych; 6) ochronę istniejących oraz zw iększanie terenów zakrzew ień i zadrzew ień śródpolnych; 7) sukcesyw ne przeznaczenie części terenów rolnych o słabej jakości gleb pod zalesienia; 8) przekształcenie istniejącej zabudow y zagrodow ej w tereny w ielofunkcyjne z zabudow ą mieszkaniow ą jednorodzinna i usługami, likw idację części gospodarstw rolnych i zapew nienie ludności dotychczas rolniczej miejsc pracy w sektorze usług lub przemysłu; 9) rozw ój rolnictw a ekologicznego, rozw ój produkcji rolnej zgodnie z zasadami dobrej praktyki rolniczej; 10) rozw ój funkcji rekreacyjnych; 11) rozw ój usług komplementarnych dla rolnictw a; 12) rozw ój produkcji roślinnej w kierunku specjalizacji w upraw ach pracochłonnych na niew ielkich pow ierzchniach: w arzyw nictw o, sadow nictw o, upraw y szklarniow e; 13) rozw ój produkcji zw ierzęcej z rozw ojem hodow li rodzimych gatunków zw ierząt. Lokalizacja ferm hodow lanych oraz zastosow ane w nich rozw iązania techniczne pow inny ograniczać ich oddziaływ anie na środow isko w tym ograniczać uciąŜliw ości pow odow ane emisją odorów na tereny z zabudow ą mieszkaniow ą; 14) nie dopuszcza się lokalizacji obiektów , w których prow adzony jest chów lub hodow la zw ierząt zaliczonych do przedsięw zięć mogących znacząco oddziaływ ać na środowisko w rozumieniu przepisów odrębnych, w granicach terenów , na których przew iduje się lokalizację zabudow y mieszkaniow ej; 15) dopuszcza się rozw ój produkcji roślinnej w kierunku upraw w ykorzystyw anych do produkcji biopaliw i biomasy (rów nieŜ na terenach łąk i pastw isk); 16) dopuszcza się lokalizację elektrow ni w iatrow ych zgodnie z w arunkami zaw artymi w podrozdziale „Odnaw ialne źródła energii”. Zakłada się, iŜ areały istniejących gospodarstw będą podlegały komasacji. Obsługa rolnictw a w inna być realizow ana w ramach istniejącej zabudow y z moŜliw ością jej rozw oju. Realizacja now ej zabudow y na terenach planow anych do utrzymania funkcji rolniczej dopuszczalna jest w sytuacji, gdy nie ma moŜliw ości zaspokojenia potrzeb inw estycyjnych w terenach przeznaczonych pod zabudow ę. W granicach gruntów zmeliorow anych nie naleŜy lokalizow ać zabudow y. Teren pow inien pozostać w rolniczym uŜytkow aniu. W przypadku realizacji zabudow y oraz w przypadku dokonyw ania podziału terenu na działki budow lane naleŜy w yprzedzająco: INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 78 1) przebudow ać urządzenia melioracyjne w sposób zapew niający praw idłow e funkcjonow anie systemu, po w cześniejszym uzgodnieniu z Wojew ódzkim Zarządem Melioracji i Urządzeń Wodnych; 2) w ystąpić do Wojew ódzkiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych o w ykreślenie z ew idencji urządzeń melioracji w odnych pow ierzchni zajętej pod zabudow ę. Obszary, dla których planow ana jest zm iana przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze Obszary, dla których planow ana jest zmiana przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze oznaczono na rysunku Studium. Obejmują one w szystkie tereny ujęte w ew idencji gruntów jako uŜytki rolne oraz grunty zadrzew ione i zakrzew ione zarów no zabudow ane obiektami zw iązanymi z rolnictw em jak i w olne od zabudow y, dla których Studium w skazuje lub choćby dopuszcza w ykorzystanie terenu na cele nie zw iązane z rolnictw em. Kierunki i zasady kształtow ania leśnej przestrzeni produkcyjnej Zakłada się prow adzenie gospodarki leśnej łączącej cele produkcyjne z funkcjami przyrodniczymi, naukow ymi i edukacyjnymi. Planuje się zw iększenie pow ierzchni obszarów leśnych na terenie Gminy. Wskazuje się pod zalesienia obszary na glebach klas V i VI oraz tereny stanow iące rozszerzenie korytarzy ekologicznych, głów nie na granicy sołectw Stanisław ów i Mauryców . Szczegółow e ustalenie lokalizacji obszaru zalesień w inno nastąpić w planie miejscow ym. NaleŜy dąŜyć do rozw oju istniejących kompleksów leśnych oraz tw orzenia, moŜliw ie duŜych, zw artych obszarów leśnych w śród terenów rolnych. Granicę rolno-leśną oraz las-tereny zabudow y naleŜy ukształtow ać pozostaw iając pas terenu dla rozw oju strefy przejściow ej. Zabudow y nie naleŜy lokalizow ać w odległości od lasów mniejszej niŜ w ysokość drzew ostanu i mniejszej niŜ to w ynika z przepisów odrębnych. Do terenów leśnych naleŜy zapew nić dojazd w celu umoŜliw ienia reagow ania w sytuacjach zagroŜeń, szczególnie w przypadku pow stania poŜaru. 1) 2) 3) 4) 5) 6) 7) 8) Przyjmuje się następujące generalne zasady w zakresie gospodarki leśnej: uŜytkow anie i ochronę lasów mające na celu prow adzenie trw ale zrów now aŜonej gospodarki leśnej zgodnie z zasadami określonymi w Planach urządzeniow ych lasów ; zachow anie i tw orzenie pow iązań istniejących kompleksów leśnych; zw iększenie róŜnorodności biologicznej z jednoczesnym rozw ijaniem w odochronnych, klimatotw órczych i środow iskotw órczych funkcji lasów ; dąŜenie do tw orzenia drzew ostanów w ielogatunkow ych i w ielow iekow ych o charakterze lasu naturalnego. Skład drzew w inien odpow iadać roślinności potencjalnej siedlisk leśnych; usuw anie w miarę moŜliw ości gatunków obcego pochodzenia; głów nym sposobem odnaw iania lasu, w inno być odnow ienie naturalne. Istniejące drzew ostany pochodzenia sztucznego, które nie są dostosow ane do w arunków glebow osiedliskow ych pow inny być przebudow yw ane w długim cyklu hodow lanym na drzewostany mieszane; planow anie prac leśnych: a) w sposób minimalizujący dew astację runa, b) z uw zględnieniem ostoi fauny, c) z zastosow aniem nieregularnych linii pasów zrębow ych, d) z pozostaw ianiem na zrębach kęp drzew domieszkow ych, w zbogacających strukturę w iekow ą i gatunkow ą, e) z ograniczeniem stosow ania cięŜkiego sprzętu; realizacja zalesień w inna uw zględniać zachow anie bioróŜnorodności i nie moŜe pow odow ać niszczenia istniejących Ŝerow isk. Istniejące łąki śródleśne w inny być zachow ane; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 79 9) w łaściw e kształtow anie stosunków w odnych poprzez: a) rozbudow ę sieci zbiorników retencjonujących w odę, szczególnie zbiorników „Kw iatkow ice” i „Julianów ”, b) objęcie ochroną oczek w odnych, śródleśnych łąk i bagien, łąk w zdłuŜ cieków w odnych, c) zachow anie istniejących stref ekotonow ych na granicy las-w oda, las-bagno, zaś tam gdzie jest to uzasadnione tw orzyć je w celu ochrony czystości w ód i stabilizacji stosunków w odnych; 10) odpow iednie kształtow anie granicy rolno-leśnej poprzez w prow adzanie zalesień na gruntach: a) połoŜonych w enklaw ach i półenklaw ach leśnych, przylegających bezpośrednio do kompleksów leśnych lub znajdujących się w szachow nicy z uŜytkami leśnymi, naraŜonych na znaczne szkody w yrządzone przez zw ierzynę leśną, b) nieprzydatnych do produkcji rolniczej i nieuŜytkow anych rolniczo klas: V – VI, w uzasadnionych przypadkach IV, oraz nieuŜytkach rolniczych; 11) zakaz na terenach lasów realizacji zabudow y innej niŜ zw iązana z prow adzeniem gospodarki leśnej; 12) realizację zbiorników w odnych i urządzeń słuŜących ochronie p. poŜarow ej. Obszary, dla których planow ana jest zm iana przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne Obszary, dla których planow ana jest zmiana przeznaczenia gruntów leśnych na cele nieleśne oznaczono na rysunku Studium. Obejmują one w szystkie tereny ujęte w ew idencji gruntów jako lasy, dla których Studium w skazuje lub choćby dopuszcza w ykorzystanie terenu na cele nie zw iązane z gospodarką leśną. 4.5. Eksploatacja zasobów naturalnych. Obiekty i obszary, dla których w yznacza się w złoŜu kopaliny filar ochronny Dopuszcza się prow adzenie badań rozpoznaw czych oraz eksploatacje złóŜ kopalin na terenach gruntów rolnych o niskiej przydatności rolniczej, w tym gruntów przeznaczonych do zalesienia. Eksploatacja złóŜ w inna być prow adzona zgodnie z w ymogami określonymi w koncesjach na w ydobyw anie kopaliny. Tereny poeksploatacyjne w inny być zrekultyw ow ane, za najbardziej poŜądany kierunek uznać naleŜy kierunek w odny lub leśny. Nie w yznacza się dla Ŝadnych obiektów i obszarów filarów ochronnych w złoŜu kopaliny – potrzeby w tym zakresie nie w ystępują na terenie Gminy. 4.6. Kierunki i zasady zagospodarow ania obszarów naraŜonych na niebezpieczeństwo pow odzi i osuw ania się m asz ziem nych Obszary bezpośrednio zagroŜone pow odzią w ystępują w dolinie rzeki Pisi k. Małynia oraz jej dopływ u. ZagroŜenia podtopieniami w ystępują w obszarach terasy zalew ow ej mniejszych cieków oraz lokalnych obniŜeniach terenu. Celem ograniczenia niebezpieczeństw a pow odzi i podtopień oraz minimalizacji skutków ich w ystępow ania postuluje się: 1) ograniczenie realizacji w szelkiego zainw estow ania na obszarach naraŜonych na niebezpieczeństw o pow odzi i podtopień – pozostaw ienie w dotychczasow ym rolniczymlub leśnym sposobie uŜytkow ania; 2) ew entualna realizacja zainw estow ania w obszarach zagroŜonych nie moŜe pow odow ać ograniczenia sw obody przepływ u w ód pow odziow ych. Ponadto naleŜy zastosow ać INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 80 3) rozw iązania ograniczające skutki w ystąpienia pow odzi (niw elacja terenu, posadow ienie parteru budynku pow yŜej rzędnej zagroŜenia pow odziow ego); zw iększenie retencji zbiornikow ej poprzez: a) budow ę zbiorników retencyjnych zaproponow anych w Programie Małej Retencji dla Wojew ództw a Łódzkiego – zbiorniki „Julianów ” i „Kw iatkow ice” na rzece Pisi k. Małynia, b) realizację mniejszych zbiorników retencyjnych w obrębie gruntów rolnych. Dla ograniczenia zagroŜeń zw iązanych z podtopieniami pow odow anymi przez w ody opadow e i roztopow e naleŜy zachow ać droŜności istniejących cieków oraz moŜliw ości spływ u w ód opadow ych i roztopow ych zgodnie z naturalnym ukształtow aniem terenu. Zmiana ukształtow ania terenu lub zmiana przebiegu cieków moŜe być dokonana jedynie w sytuacji zapew nienia odpływ u w ód w sposób niezakłócający stosunków w odnych na terenach i działkach sąsiednich. W granicach Gminy nie w ystępują naturalne zagroŜenia geologiczne ani obszary naraŜone na niebezpieczeństw o osuw ania się mas ziemnych. 4.7. Obszary uzdrow isk Obszar Gminy nie posiada statutu uzdrow iska ani statusu obszaru ochrony uzdrow iskow ej zgodnie z przepisami ustaw y z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictw ie uzdrow iskow ym, uzdrow iskach i obszarach ochrony uzdrow iskow ej oraz gminach uzdrow iskow ych (Dz.U. z 2005 r. Nr 167, poz. 1399). 4.8. Środow iskow e uw arunkow ania realizacji inw estycji Realizując w szelkiego rodzaju inw estycje naleŜy dąŜyć do zminimalizow ania ich szkodliw ego oddziaływ ania na środow isko poprzez zastosow anie odpow iednich środków i urządzeń zarów no na etapie budow y jak i późniejszej eksploatacji. W zakresie lokalnych uw arunkow ań środow iskow ych w inny być respektow ane ograniczenia zw iązane z: 1) lokalizacją inw estycji w granicach projektow anego Obszaru Chronionego Krajobrazu „Doliny Neru”; 2) w ymogami ochrony obszarów leśnych i obszarów dolinnych; 3) w ymogiem zachow ania droŜności naturalnych korytarzy i pow iązań ekologicznych; 4.9. Wytyczne określania zasad ochrony środow iska i jego zasobów w planach m iejscow ych W planach miejscow ych naleŜy zapew nić rew aloryzację, ochronę i rozw ój istniejących zasobów środow iska przyrodniczego oraz niw elow anie niekorzystnego w pływ u działalności człow ieka na środow isko zgodnie z kierunkami zaw artymi w Studium. NaleŜy: 1) w prow adzić ograniczenia w zakresie w ykorzystania pow ierzchni ziemi – ustalić w skaźniki pow ierzchni biologicznie czynnej dostosow anej do specyfiki lokalizacji; 2) zgodnie z kierunkami zaw artymi w Studium określić zasady gospodarow ania w odami, odprow adzania ścieków , gospodarki odpadami; 3) poszczególne typy terenów w yznaczone w planie w inny być sklasyfikow ane pod w zględem dopuszczalnych poziomów hałasu w środow isku; 4) istniejące zespoły zieleni, lasy w inny być chronione przed niszczeniem poprzez m.in. ustalenie stref ochronnych, o ograniczonych moŜliw ościach rozw oju zabudow y; 5) na terenach zabudow y w sąsiedztw ie terenów leśnych naleŜy w prow adzić obow iązek kształtow ania stref zieleni; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 81 6) istniejące cieki objąć ochroną przed zasypyw aniem i zabudow yw aniem poprzez ustalenie stref ochronnych i zakazu niw elow ania terenu; 7) na etapie sporządzania miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego pow inna zostać w yznaczona orientacyjna strefa płytkiego w ystępow ania w ód oraz w yznaczony zasięg terenów naraŜonych na niebezpieczeństw o podtopień, a takŜe określone ograniczenia i w arunki realizacji zainw estow ania w ich obrębie; 8) bezw zględnie uw zględnić zasady ochrony obszarów i obiektów objętych ochroną praw ną na podstaw ie przepisów odrębnych; 9) szczegółow o określić lokalizację obszarów zalesień. Przy określaniu zasad gospodarow ania na terenach projektow anych do objęcia ochroną w formie Obszaru Chronionego Krajobrazu „Doliny Neru” naleŜy w yprzedzająco uw zględnić ograniczenia w zakresie kształtow ania zainw estow ania dla obszarów tego typu w ynikające z przepisów odrębnych dotyczących ochrony przyrody. 5. Kierunki oraz zasady ochrony dziedzictwa kulturowego 5.1. Ochrona dziedzictw a kulturow ego. Potrzeby ochrony i rozw oju w artości kulturow ych Ochrona dziedzictw a kulturow ego, zabytków oraz dóbr kultury w spółczesnej jest istotnym elementem budow ania toŜsamości Gminy i integracji jej mieszkańców oraz tw orzenia korzystnego w izerunku gminy w ykorzystującej i szanującej sw oje dziedzictw o. Ochrona zabytków realizow ana pow inna być w szczególności poprzez przestrzeganie i realizow anie obow iązków ochrony i opieki nad zabytkami. Organy administracji publicznej zobow iązane są do ochrony zabytków , w szczególności, do podejmow ania działań mających na celu m.in.: 1) zapew nienie w arunków praw nych, organizacyjnych i finansow ych umoŜliw iających trwałe zachow anie zabytków oraz ich zagospodarow anie i utrzymanie; 2) rew aloryzacja istniejących zasobów oraz tw orzenie now ych w artości kulturow ych w obrębie przestrzeni publicznych Gminy; 3) zapobieganie zagroŜeniom mogącym spow odow ać uszczerbek dla w artości zabytków ; 4) zapobieganie niszczeniu i niew łaściw emu korzystaniu z zabytków ; 5) kontrolę stanu zachow ania i przeznaczenia zabytków ; 6) uw zględnienie zasad ochronnych w planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym oraz kształtow aniu środow iska; 7) zw iększenie św iadomości w śród mieszkańców w artości kulturow ej istniejących obiektów i obszarów zabytkow ych. Wskazane jest podjęcie przez Gminę działań promocyjnych oraz organizacyjnych w spomagających w łaścicieli w utrzymaniu obiektów zabytkow ych oraz prow adzonych przy nich pracach konserw atorskich. Rew italizacją w inny być objęte tereny parków podw orskich Kw iatkow icach Kolonii, Kikach i Wodzieradach w raz z otoczeniem. Konieczne jest przyw rócenie ładu przestrzennego, w yeksponow anie w artości zabytkow ych i krajobrazow ych pow yŜszych obiektów . Utrzymuje się ustalone w obow iązującym miejscow ym planie zagospodarow ania przestrzennego istniejące granice stref ochrony konserw atorskiej, tj. strefę ścisłej ochrony konserw atorskiej oraz strefę ochrony konserw atorsko – archeologicznej. 5.2. Ochrona konserw atorska W oparciu o sporządzoną gminną ew idencję zabytków w inien być opracow any „Gminny program opieki nad zabytkami”. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 82 Ochrona obiektów w pisanych do rejestru zabytków realizow ana będzie poprzez respektow anie zasad ich ochrony zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych dotyczących ochrony zabytków . NiezaleŜnie od stanu technicznego i w ysokości ponoszonych nakładów finansow ych na ich utrzymanie obiekty zabytkow e (zarów no te w pisane do rejestru zabytków jak i te z gminnej ew idencji) podlegają ochronie, przy czym: 1) obiekty w bardzo złym stanie technicznym, których stan nie pozw ala na przeprow adzenie remontu bądź teŜ koszt remontu znacznie przekraczałby w artość obiektów , zakw alifikow ane na podstaw ie szczegółow ych ekspertyz konstrukcyjno-budow lanych do rozbiórki, podlegają ochronie poprzez obow iązek sporządzenia szczegółow ej dokumentacji inw entaryzacyjnej konserw atorsko – budow lanej przed dokonaniem rozbiórki; 2) obiekty realizow ane w miejscu rozebranego budynku w inny respektow ać proporcje, formę dachów , relacje z sąsiednimi budynkami, odpow iadające charakterow i obiektów zabytkow ych; 3) realizacja now ych obiektów w otoczeniu obiektów zabytkow ych nie moŜe pow odow ać pomniejszenia w artości kulturow ej i funkcjonalnej obiektu zabytkow ego, pow inna respektow ać historyczne zasady kompozycji oraz nie pow inna pogarszać w arunków jego ekspozycji; 4) w ykorzystanie zabytkow ego obiektu lub zespołu na cele uŜytkow e, prow adzenie jakichkolw iek prac remontow ych oraz dokonyw anie zmian dotyczących zabytku oraz jego otoczenia, moŜe odbyw ać się w yłącznie w sposób zapew niający trw ałe zachow anie jego w artości z uw zględnieniem historycznej funkcji, a w szelkie działania przy zabytku i jego otoczeniu zw iązane z naruszeniem substancji lub mogące mieć w pływ na stan zachow ania lub zmiany w w yglądzie w ymagają uzgodnienia z w łaściw ym organem ochrony zabytków , zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych (aktualnie z Wojew ódzkim Konserw atorem Zabytków , w imieniu którego działa Delegatura w Sieradzu WUOZ w Łodzi. W celu ujęcia systemow ego ochrony zabytków ustala się w Studium strefy ochrony konserw atorskiej, dla których określa się ograniczenia w moŜliw ościach zagospodarow ania terenów , realizacji inw estycji oraz kształtow ania zabudow y - do uw zględnienia przy sporządzaniu planu miejscow ego: 1) strefę ścisłej ochrony konserw atorskiej zabytkow ych układów przestrzennych: a) zespół dw orsko – parkow o – folw arczny w Piorunow ie; b) park dw orski w Kw iatkow icach Kolonii; c) zespół dw orski w Wodzieradach w raz z parkiem dw orskim; d) park dw orski w Kikach. 2) strefy ochrony archeologicznej: a) zew idencjonow anych stanow isk archeologicznych, b) strefę ochrony konserw atorsko-archeologicznej, c) strefę obserw acji archeologicznej. Na obszarach objętych ochroną konserw atorską w skazuje się: 1) dla stref ochrony konserw atorskiej układów przestrzennych: a) zachow anie historycznego układu przestrzennego, rozplanow ania ze w szystkimi elementami, b) zakaz lokalizow ania w ysokościow ych obiektów inŜynierskich takich jak kominy, maszty itp., obiektów przemysłow ych, uciąŜliw ych zakładów usługow ych oraz obiektów obsługi transportu, c) zakaz stosow ania napow ietrznych linii energetycznych, telefonicznych itp., d) dostosow anie now ej zabudow y do historycznej formy i kompozycji przestrzennej w zakresie stosow anego materiału budow lanego, skali, formy architektonicznej, e) rew aloryzację i modernizację obiektów o w artościach kulturow ych, INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 83 f) usunięcie i przebudow ę obiektów dysharmonijnych, g) obow iązek uzyskania zezw olenia Wojew ódzkiego Konserw atora Zabytków dla w szelkiej działalności budow lanej, przebudow y, rozbudow y i remontów w szelkich obiektów oraz podziałów nieruchomości, h) ochronę krajobrazu naturalnego zw iązanego przestrzennie z historycznym układem, i) zachow anie i pielęgnację istniejącego drzew ostanu; 2) dla stref ochrony archeologicznej - ochrony zew idencjonow anych stanow isk archeologicznych oraz stref ochrony konserw atorsko-archeologicznej: a) obow iązek uzgodnienia z Wojew ódzkim Konserw atorem Zabytków w prow adzenia i zakresu nadzoru archeologicznego nad inw estycją lub przeprow adzenia prac oraz ratow niczych badań archeologicznych przed rozpoczęciem inw estycji w ymagającej prac ziemnych oraz nasadzeń leśnych, b) obow iązek uzyskania pozw olenia Wojew ódzkiego Konserw atora Zabytków na prow adzenie nadzorów , prac i ratow niczych badań archeologicznych, c) obow iązek w ykonania badań archeologicznych w sytuacji ujaw nienia now ego stanow iska archeologicznego oraz przerw ania w szelkich prac budow lanych i udostępnienie terenu do badań archeologicznych, d) obow iązek oznaczenia i zabezpieczenia now oodkrytych stanow isk archeologicznych, a takŜe zaw iadomienia Wojew ódzkiego Konserw atora Zabytków , e) pow iększenie strefy ochrony archeologicznej po odkryciu now ych stanow isk i w pisaniu ich do ew idencji zabytków archeologicznych; 3) dla strefy obserw acji archeologicznej obow iązek: a) pow iadomienia Wojew ódzkiego Konserw atora Zabytków o planow anych pracach ziemnych oraz nasadzeniach leśnych, b) w przypadku ujaw nienia now ego stanow iska archeologicznego obow iązują odpow iednio zapisy pkt 2. 5.3. Ochrona dóbr kultury w spółczesnej Ze w zględu na brak obiektów kw alifikujących się do w pisania na listę dóbr kultury w spółczesnej na obszarze Gminy, nie w prow adza się zasad ochrony dla jakiegokolw iek istniejącego obiektu. W przypadku uznania obiektu przez Radę Gminy za dobro kultury w spółczesnej, w miejscow ym planie zagospodarow ania przestrzennego naleŜy uw zględnić jego ochronę. Ochrona dóbr kultury w spółczesnej nie w ymaga zmiany Studium – w skazania obiektów i ich stref ochronnych – moŜe i pow inna być, realizow ana w ramach dostępnych narzędzi przy sporządzaniu miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego. 5.4. Wytyczne określania ustaleń zasad ochrony zabytków i dóbr kultury współczesnej w m iejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego W ustaleniach planów miejscow ych naleŜy zagw arantow ać ochronę krajobrazu kulturow ego oraz dóbr kultury w spółczesnej zgodnie z w ymaganiami określonymi w przepisach odrębnych. Ustalenia planów w inny respektow ać w skazane kierunki działań w zakresie ochrony obiektów zabytkow ych i krajobrazu kulturow ego. Zasady ochrony, zakres dopuszczalnych przekształceń przy obiektach zabytkow ych oraz ich otoczeniu w inny zostać określone indyw idualnie dla poszczególnych obiektów w mpzp zgodnie z w ytycznymi konserw atorskimi, ustaleniami dla stref ochrony oraz ogólnymi kierunkami zaw artymi w Studium. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 84 6. Kierunki oraz zasady rozwoju systemów komunikacji 6.1. Kształtow anie pow iązań zew nętrznych W rozw oju systemu komunikacyjnego Gminy, w zakresie kształtow ania pow iązań zew nętrznych, zakłada się: 1) utrzymanie i modernizację istniejącej drogi w ojew ódzkiej Nr 710 Łódź – Błaszki, z dostosow aniem do obow iązujących przepisów w zakresie w arunków technicznych jakim pow inny odpow iadać drogi publiczne – zapew nienie odpow iedniej szerokości jezdni i szerokości pasa drogow ego, przebudow a pow iązań z innymi drogami. Droga w ojew ódzka pow inna być projektow ana jako droga głów na „G” o szerokości nie mniejszej niŜ 25,0 m. Ze w zględu na uciąŜliw ości pow odow ane przez ruch na drodze now e budynki mieszkalne pow inny być lokalizow ane w odległości umoŜliw iającej realizację zabezpieczeń w formie zieleni izolacyjnej na terenie działki; 2) utrzymanie i modernizację istniejącej sieci dróg pow iatow ych z dostosow aniem do obow iązujących przepisów w zakresie w arunków technicznych jakim pow inny odpowiadać drogi publiczne. Drogi pow iatow e pow inny być projektow ane jako: a) drogi zbiorcze „Z” o szerokości nie mniejszej niŜ 20,0 m drogi: • Nr 3706E, Kuciny – Przyrow nica – Kw iatkow ice – Kiki – Łask, • Nr 3300E Dobruchów – Wodzierady – Now y Św iat – Lutomiersk, • Nr 3301E Janow ice – Jesionna – Poleszyn – Wronow ice, • Nr 4911E Piaski – Julianów – Chorzeszów – Włodzimierz – Janow ice, • Nr 4912E na odcinku Dziadkow ice – Wrzeszczew ice – Kiki, b) drogi lokalne „L” o szerokości nie mniejszej niŜ 12,0 m w granicach terenów zabudow anych i 15,0 m poza terenem zabudow y – pozostałe drogi i odcinki tych dróg. 6.2. Kształtow anie w ew nętrznego układu kom unikacyjnego W rozw oju w ew nętrznego systemu drogow ego zakłada się: 1) utrzymanie i modernizację istniejącej sieci dróg gminnych z dostosow aniem do obow iązujących przepisów w zakresie w arunków technicznych jakim pow inny odpowiadać drogi publiczne; 2) urządzenie dróg, posiadających nieurządzone naw ierzchnie; 3) budow ę now ych dróg gminnych na terenach planow anego rozw oju zabudow y; 4) obsługa mniejszych zespołów zabudow y poprzez drogi w ew nętrzne; 5) drogi gminne pow inny być projektow ane jako drogi lokalne „L” o szerokości nie mniejszej niŜ 12,0 m w granicach terenów zabudow anych i 15,0 m poza terenem zabudow y lub drogi dojazdow e o szerokości nie mniejszej niŜ 10,0 m w granicach terenów zabudow anych i 15,0 m poza terenem zabudow y. 6.3. Kom unikacja zbiorow a Zakłada się zw iększenie ilości pow iązań i jakości przew ozów realizow anych przez komunikację autobusow ą. Komunikacja zbiorow a i pow iązania z obszarami sąsiednimi moŜe być realizow ana przez niew ielkich, pryw atnych przew oźników . 6.4. ŚcieŜki row erow e W pasach drogow ych drogi w ojew ódzkiej i dróg pow iatow ych, szczególnie w granicach terenów przeznaczonych pod zabudow ę, naleŜy przew idzieć pobocza lub ścieŜki row erow e INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 85 i chodniki umoŜliw iające bezpieczne poruszanie się row erzystom i pieszym. W pozostałych drogach ruch row erow y moŜe pozostać nie oddzielony od ruchu samochodow ego. 6.5. Lotnictw o Wskazuje się strefę lokalizacji lotniska (lądow iska) rekreacyjno – sportow ego w miejscow ości Elodia o znaczeniu subregionalnym. Wskazana lokalizacja stanow i ofertę dla Aeroklubu Łódzkiego. Lotnisko moŜe być rów nieŜ urządzone i zarządzane przez inny podmiot. Wyznaczona strefa ma charakter orientacyjny, dopuszcza się dokonanie zmiany jej zasięgu. Granice strefy pow inny zostać sprecyzow ane w oparciu o konieczną do opracow ania koncepcję rozw oju lotniska i ustalone ostatecznie w miejscow ym planie zagospodarow ania przestrzennego. W granicach strefy naleŜy zlokalizow ać w szelkie obiekty i urządzenia zw iązane z prow adzeniem ruchu lotniczego oraz obsługą lotniska, w tym obiekty słuŜące przechow yw aniu i serw isow aniu sprzętu, obiekty noclegow e i gastronomiczne dla korzystających z lotniska. Zagospodarow anie strefy i jej otoczenia pow inno być dostosow ane do stw orzenia lotnisku dogodnych w arunków funkcjonalnych oraz zapew nienia bezpieczeństw a ruchu lotniczego poprzez: ograniczenie i ew . likw idację zabudow y, ograniczenie nasadzeń zielenią w ysoką, przebudow ę lub ew . likw idację dróg oraz napow ietrznych sieci infrastruktury technicznej. Nie dopuszcza się lokalizacji budynków w granicach korytarzy ekologicznych. Oznaczono na rysunku Studium pow ierzchnię ograniczającą lotniska „Lublinek” o rzędnej 330,5 m. Na terenach w granicach w w . pow ierzchni w yklucza się moŜliw ość lokalizacji obiektów mogących stanow ić przeszkody lotnicze o w ysokości w iększej niŜ określona rzędna pow ierzchni ograniczającej zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych dotyczących lokalizacji obiektów w otoczeniu lotnisk. 6.6. Wytyczne określania ustaleń zasad korzystania i rozw oju system ów kom unikacji w m iejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego Drogi W planach miejscow ych naleŜy zapew nić docelow ą moŜliw ość realizacji układu komunikacyjnego w parametrach określonych w studium poprzez zabezpieczenie pasa terenu przew idzianego pod budow ę now ych ciągów komunikacyjnych (poprzez zakaz realizacji zabudow y lub poprzez w skazanie lokalizacji) oraz odsunięcie linii zabudow y od dróg, które planow ane są do modernizacji. Parametry techniczne dróg naleŜy przyjąć zgodnie z klasami technicznymi odpow iednimi dla danych dróg zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych oraz w skazaniami Studium z uw zględnieniem istniejącego zainw estow ania. W przypadku, gdy istniejące zainw estow anie uniemoŜliw ia realizację drogi w parametrach określonych w Studium, dopuszczalne jest odstępstw o od nich. Jednocześnie dopuszcza się zw iększenie parametrów drogi, jeśli będzie to w ynikać ze zmian natęŜenia ruchu. Szczegółow e ustalenie przebiegu i parametrów w inno być dokonane w planie miejscow ym lub w odpow iedniej decyzji administracyjnej. Lotnictw o W zakresie zabezpieczenia moŜliw ości lokalizacji lotniska „Elodia”, do czasu podjęcia ostatecznej decyzji o jego realizacji, w skazane jest zachow anie w yznaczonej strefy lokalizacji w dotychczasow ym sposobie uŜytkow ania. Po podjęciu decyzji o jego realizacji w strefie lokalizacji oraz jej otoczeniu naleŜy w prow adzić ograniczenia moŜliw ości realizacji zabudow y i nasadzeń mogących pow odow ać zagroŜenie dla ruchu lotniczego zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych. Dla zabezpieczenia bezpieczeństw a ruchu lotniczego, poza ew . ograniczeniami zw iązanymi z lokalizacją lotniska „Elodia” naleŜy: INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 86 1) na terenie w granicach pow ierzchni ograniczającej lotniska „Lublinek” w prow adzić zakaz lokalizacji obiektów mogących stanow ić przeszkody lotnicze; 2) lokalizację obiektów o w ysokości pow yŜej 50 m n.p.t. prow adzić w uzgodnieniu z Szefostw em SłuŜby Ruchu Lotniczego w celu uzgodnienia lokalizacji i ustalenia sposobu oznakow ania przeszkodow ego, zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych; 3) lokalizację obiektów o w ysokości pow yŜej 100 m n.p.t. zgłosić Prezesow i Urzędu Lotnictw a Cyw ilnego oraz oznakow ać jako przeszkody lotnicze, zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych. 7. Kierunki oraz zasady rozwoju infrastruktury technicznej Ustalenie w łaściw ych kierunków rozw oju systemów infrastruktury technicznej w ynikać pow inno z potrzeb zw iększenia atrakcyjności Gminy dla ew entualnych now ych inw estorów , ochrony środow iska i w yeliminow ania najw iększych uciąŜliw ości dla społeczeństw a. Przy ustalaniu potrzeb i priorytetów odnoszących się do poszczególnych systemów oraz w ynikających z nich w zajemnych zaleŜności, naleŜy uw zględnić: 1) pow iązania systemów infrastruktury technicznej funkcjonujących na obszarze Gminy z otoczeniem; 2) pow iązania lokalnych programów rozw oju infrastruktury technicznej z programami ponadlokalnymi; 3) uw arunkow ania w ynikające z ochrony środow iska. Dla terenów infrastruktury technicznej obejmujących istniejące i projektow ane obiekty infrastruktury technicznej zw iązane z gospodarką w odną, ściekow ą, gospodarką odpadami oraz urządzenia elektroenergetyczne, sieci cieplnej i gazow niczej w skazuje się: 1) utrzymanie, modernizację i rozbudow ę istniejących oraz budow ę now ych urządzeń i obiektów zw iązanych z funkcjonow aniem infrastruktury technicznej; 2) sposób zainw estow ania dostosow any do w ymogów technologicznych i bezpieczeństw a uŜytkow ania. 7.1. Gospodarka w odno - ściekow a Zaopatrzenie w w odę Przew iduje się zachow anie i modernizację istniejących na terenie Gminy ujęć w ody i budow ę now ych studni jako aw aryjne źródła w ody dla ludności w sytuacjach zagroŜeń, z obow iązkiem okresow ej kontroli jakości ich w ód i dopuszczania do eksploatacji przez w łaściw e organy Inspekcji Sanitarnej. Wskazuje się kontynuację rozbudow y sieci w odociągow ej w dostosow aniu do potrzeb rozw ojow ych, w układach zamkniętych, pierścieniow ych, pozw alających na w ielokierunkow e zasilanie istniejących i planow anych rejonów urbanizacji. Standard w yposaŜenia pow inien zapew niać moŜliw ość korzystania z sieci w odociągow ej dla mieszkańców i usług w 100% oraz, z ograniczeniami, dla przemysłu. Wodochłonne zakłady produkcyjne mogą korzystać z w łasnych ujęć w ody. Obieg w ody w ykorzystyw anej dla celów technologicznych pow inien być prow adzony w systemie zamkniętym. Istniejąca sieć w odociągow a w inna podlegać modernizacji. Prace modernizacyjne pow inny uw zględniać dostosow anie sieci do funkcjonow ania w sytuacjach nadzw yczajnych zagroŜeń oraz w ymianę elementów sieci zdekapitalizow anych, które mogą stanow ić zagroŜenie dla stanu czystości dostarczanej w ody. Jako działania priorytetow e naleŜy uznać modernizację stacji uzdatniania w ody oraz w ymianę sieci zdekapitalizow anej w szczególności fragmentów sieci w ykonanych z rur azbestocementow ych. Odprow adzanie ścieków kom unalnych i ich oczyszczanie INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 87 Na obecnym etapie urbanizacji, ze w zględu na brak uzasadnienia ekonomicznego realizacji zbiorczego systemu kanalizacji, zakłada się stosow anie rozw iązań indyw idualnych w zakresie odprow adzanie ścieków : 1) indyw idualnych, biologicznych oczyszczalni ścieków przy sprzyjających w arunkach lokalizacyjnych i gruntow o – w odnych; 2) odprow adzanie do szczelnych zbiorników na nieczystości ciekłe i w yw óz przez w yspecjalizow ane firmy do oczyszczalnie ścieków . Perspektyw icznie zakłada się budow ę sieci kanalizacji sanitarnej z w ysokospraw nymi oczyszczalniami ścieków w obszarach silnie zurbanizow anych oraz przeznaczonych do urbanizacji. Obszar, w granicach którego zakłada się perspektyw icznie budow ę zbiorczego systemu kanalizacji, w yznaczono na rysunku Studium. Jednocześnie naleŜy zastrzec, iŜ na etapie koncepcji budow y sieci konieczna jest jego ew . w eryfikacja, tak, aby realizacja sieci kanalizacyjnej była uzasadniona finansow o i technicznie w dostosow aniu do postępującego procesu urbanizacji. Nie w yznacza się lokalizacji oczyszczalni ścieków . Ustalenie lokalizacji oczyszczalni w inno nastąpić w planie miejscow ym w oparciu o koncepcję rozw oju sieci. Obiekty, z których ścieki komunalne odprow adzane są do zbiorników bezodpływ ow ych, po w ybudow aniu kanalizacji sanitarnej w inny być do niej podłączone. Na obszarach w iejskich, nieprzew idzianych do objęcia zasięgiem sieci kanalizacyjnej odprow adzanie ścieków komunalnych w inno się odbyw ać na zasadach dotychczasow ych stosow anie szczelnych zbiorników na nieczystości ciekłe i, jeśli pozw alają na to w arunki gruntow o-w odne, indyw idualnych oczyszczalni ścieków . Ponad to, w skazuje się konieczność prow adzenia racjonalnej gospodarki w odno – ściekow ej w zakładach przemysłow ych poprzez: 1) rezygnację z w odochłonnych technologii przemysłow ych; 2) korzystanie z zamkniętych obiegów w ody. Odprow adzanie w ód opadow ych i roztopow ych W zakresie odprow adzania w ód opadow ych zakłada się: 1) odprow adzanie w ód opadow ych z dróg do row ów przydroŜnych; 2) w ody z placów i parkingów po odpow iednim podczyszczeniu zgodnie z obow iązującymi z przepisami mogą być odprow adzane do w ód pow ierzchniow ych; 3) naleŜy dąŜyć do zagospodarow ania w ód opadow ych w granicach działek. W terenach zurbanizow anych naleŜy w prow adzić rozw iązania słuŜące retencjonow aniu w ód na działce; 4) budow ę sieci kanalizacji deszczow ej w obszarach silnie zurbanizow anych, gdzie jest brak moŜliw ości pow ierzchniow ego odprow adzania w ód opadow ych i roztopow ych z budow ą podczyszczalni; 5) w przypadku realizacji zainw estow ania na obszarach dotychczas niezagospodarow ynych, szczególnie na obszarach przez które odbyw a się spływ w ód opadow ych i roztopow ych oraz w ód odprow adzanych z urządzeń melioracyjnych, naleŜy zachow ać naturalne kierunki oraz sw obodę przepływ u w ód . 7.2. System y energetyczne Zaopatrzenie w ciepło Zakłada się utrzymanie dotychczasow ego sposobu zaopatrzenia w ciepło, tj. z kotłow ni indyw idualnych. Now o w znoszone obiekty pow inny być w yposaŜone w w ysokospraw ne systemy grzew cze stosującymi technologie i paliw a ekologiczne, spełniającymi w ymagania w zakresie emisji spalin. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 88 Wskazane jest w ykorzystanie w indyw idualnych systemach grzew czych odnaw ialnych źródeł energii. NaleŜy dąŜyć do stopniow ego zastępow ania przestarzałych systemów grzew czych nowymi, bezpiecznymi ekologicznie. Zaopatrzenie w gaz Zakłada się budow ę sieci gazow ej ze stacją redukcyjną gazu w obrębie Józefow a, z uw zględnieniem kryteriów ekonomicznej opłacalności. Parametry sieci w inny zapew niać moŜliw ość w ykorzystania gazu sieciow ego do celów grzew czych. WzdłuŜ projektow anego gazociągu w ysokiego ciśnienia naleŜy zachow ać strefę kontrolow aną w celu zapobieŜenia działalności mogącej mieć negatyw ny w pływ na trw ałość i praw idłow ą eksploatację gazociągu. Warunki zagospodarow ania strefy zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych. Szczegółow e przebiegi sieci rozdzielczej w inny być ustalone w koncepcji budow y sieci oraz na etapie opracow ania planu miejscow ego. Elektroenergetyka Zakłada się utrzymanie istniejącej sieci elektroenergetycznej oraz jej sukcesyw ny rozw ój na obszarach w skazanych do realizacji zainw estow ania. Dopuszcza się lokalizację na terenie Gminy urządzeń w ytw arzających energię elektryczną w ykorzystująca energię ze źródeł odnaw ialnych w raz z infrastrukturą im tow arzyszącą. Rozw ój sieci elektroenergetycznej zarów no o napięciu 15kV i w ysokich napięć pow inny umoŜliw iać w łączenie do systemu generatorów prądu w ytw arzających energię ze źródeł odnaw ialnych. Dopuszcza się budow ę linii elektroenergetycznych 15kV i w ysokich napięć oraz stacji transformatorow ych niezbędnych dla funkcjonow ania elektrow ni oraz w łączenia ich do systemu energetycznego. Stacje transformatorow e naleŜy lokalizow ać w miejscu lokalizacji turbin, na terenach rolnych lub na terenach produkcyjno-usługow ych w miejscach w ynikających z koncepcji budow y elektrow ni z zachow aniem w ymogów przepisów odrębnych. W zakresie rozw oju elektroenergetycznej sieci przesyłow ej w skazuje się: 1) zachow anie istniejącej linii 220kV z moŜliw ością budow y w jej śladzie linii 400kV albo linii w ielotorow ej/w ielonapięciow ej; 2) moŜliw ość odbudow y, nadbudow y i rozbudow y linii; 3) zachow anie w zdłuŜ linii 220kV stref ochronnych o szerokości 50 m (po 25 m od osi linii w obu kierunkach), w obrębie których obow iązują ograniczenia zagospodarow ania, o których mow a w pkt 10.2. części II; 4) dopuszcza się realizację linii elektroenergetycznej o napięciu 400kV relacji Pątnów – Rogow iec – przebieg do ustalenia w miejscow ym planie zagospodarow ania przestrzennego; 5) zachow anie strefy ochronnej o szerokości 70 metrów (po 35 m od osi linii w obu kierunkach) w zdłuŜ linii 400kV, w obrębie którego obow iązują ograniczenia zagospodarow ania, o których mow a w pkt 10.2. części II. Nie w skazuje się lokalizacji projektow anej linii 400 kV relacji Pątnów – Rogow iec. Trasa przebiegu linii w inna być ustalona na etapie opracow ania planu miejscow ego, zgodnie z przyjętą polityką przestrzenną w ojew ództw a. Wskazuje się by korytarz linii w miarę moŜliw ości lokalizować poza terenami przeznaczonymi do rozw oju urbanizacji oraz poza kompleksami leśnymi tj. w pierw szej kolejności na terenach rolnych, łąk i pastw isk. W zakresie rozw oju elektroenergetycznej sieci dystrybucyjnej w skazuje się: 1) utrzymanie i modernizację istniejących linii 15kV, napow ietrznych i kablow ych; 2) rozbudow ę sieci w sposób umoŜliw iający zasilanie now ych odbiorców z terenów w skazanych do urbanizacji; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 89 3) dopuszcza się rozbudow ę sieci energetycznych i budow ę now ych stacji transformatorow ych w przypadku konieczności zapew nienia odbiorcom odpow iednich standardów zaopatrzenia w energię. Rozw iązyw anie kolizji linii napow ietrznych z istniejącą i projektow aną zabudow ą naleŜy uzyskiw ać poprzez: 1) zachow anie dopuszczalnych odległości projektow anej zabudow y obiektów elektroenergetycznych; 2) ew entualną zmianę dotychczasow ej trasy linii (przebudow a moŜe być zrealizow ana w yłącznie przez w łaściciela sieci na w niosek podmiotu, który tę zmianę pow oduje); 3) ew entualne skablow anie linii napow ietrznej 15kV. Ze w zględów ekonomicznych jako zasadę w zakresie rozbudow y sieci elektroenergetycznej naleŜy uznać: 1) na terenach o w ysokim stopniu zurbanizow ania - sieć kablow ą; 2) na terenach o niskim stopniu zurbanizow ania- sieć napow ietrzną. Dla odbiorców w ymagających zw iększonej pew ności zasilania naleŜy uw zględnić moŜliw ość dw ukierunkow ego zasilania. W miejscow ościach o w ysokim stopniu zurbanizow ania, dla popraw y bezpieczeństw a uŜytkow ników dróg – zarów no poruszających się pojazdami jak i pieszych, konieczna jest budowa ośw ietlenia ulicznego. 7.3. Odnaw ialne źródła energii Zakłada się lokalizację w granicach Gminy urządzeń i obiektów infrastruktury technicznej w raz z tow arzyszącą im infrastrukturą słuŜących pozyskiw aniu energii ze źródeł odnaw ialnych, w tym m.in. energii w iatru, w ód pow ierzchniow ych, w ód geotermalnych, słońca. W rozw iązaniach indyw idualnych, szczególnie w obiektach uŜyteczności publicznej, naleŜy dąŜyć do pokrycia części zapotrzebow ania na ciepło ze źródeł ciepła w ykorzystujących energię ze źródeł odnaw ialnych. W zakresie rozw oju odnaw ialnych źródeł energii dopuszcza się na terenie Gminy lokalizację elektrow ni w iatrow ych. W Studium nie zakłada się konkretnej w ielkości i ilości urządzeń ani nie w skazuje precyzyjnie miejsca ich lokalizacji. Określa się w arunki lokalizacji dla zachow ania ładu przestrzennego, ochrony środow iska oraz ochrony zdrow ia i bezpieczeństw a ludzi. Dopuszcza lokalizację elektrow ni w iatrow ych się na terenach rolniczych oraz terenach zalesień z uw zględnieniem następujących ograniczeń i zakazów : 1) naleŜy zachow ać odległości zapew niające w łaściw y klimat akustyczny na terenach podlegających ochronie akustycznej na podstaw ie przepisów odrębnych (np. przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą czy rekreację); 2) odległość turbiny w iatrow ej od istniejącej zabudow y mieszkaniow ej, zarów no zagrodow ej, jednorodzinnej i letniskow ej oraz terenów przew idzianych w Studium pod rozw ój w /w zabudow y mieszkaniow ej nie moŜe być mniejsza niŜ 500,0 m; 3) realizację inw estycji dopuszcza się w yłącznie przy w ykorzystaniu fabrycznie nowych turbin w iatrow ych oraz w szystkich elementów konstrukcyjnych; 4) ochrona akustyczna pow inna obejmow ać ograniczenie ekspozycji na hałas oraz dźw ięki niesłyszalne przez człow ieka (infradźw ięki o częstotliw ości poniŜej 20Hz); 5) konstrukcja i pow ierzchnia rotacji w irnika nie moŜe pow odow ać ograniczenia dostępu do św iatła dziennego w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi w rozumieniu przepisów odrębnych; 6) odległość turbiny od terenów przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą pow inna uw zględniać ograniczenie oddziaływ ania na te tereny tzw . efektu św iatłocienia pow odow anego przez obracające się łopaty w irnika; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 90 7) w granicach projektow anego obszaru chronionego krajobrazu dopuszczalne jest w yłącznie jeśli zostaną zachow anie w alory krajobrazow e obszaru; 8) niezaleŜnie od usytuow ania w zględem obszarów chronionych, przed w ystąpieniem o pozw olenie na budow ę turbiny w iatrow ej naleŜy w ykonać badania dotyczące migracji ptaków i nietoperzy, w ystępow ania niektórych gatunków ptaków , tzw „kolizyjnych”, (np. ptaków drapieŜnych, ptaków migrujących nocą, gatunków w ykonujących w pow ietrzu pokazy godow e) oraz opracow ać raport/analizę skutków oddziaływ ania planow anej inw estycji na populacje w /w zw ierząt oraz środow isko przyrodnicze; 9) w yklucza się moŜliw ość lokalizacji na obszarach: a) gdzie zostanie stw ierdzone znaczące oddziaływ anie na ptaki i nietoperze, b) znajdujących się na trasie przelotów migracyjnych, c) lęgow ych, d) pełniących funkcje korytarzy i w ęzłów ekologicznych (łąki i pastw iska w dolinach cieków oraz inne); 10) lokalizacja farm w iatrow ych w bezpośrednim sąsiedztw ie stref ochronnych napowietrznych linii elektroenergetycznych w ymaga uzgodnienia z w łaścicielem linii; 11) lokalizacja turbin o w ysokości pow yŜej 50 m n.p.t. w inna być prow adzona w uzgodnieniu z Szefostw em SłuŜby Ruchu Lotniczego, a o w ysokości pow yŜej 100 m n.p.t. z Prezesem Urzędu Lotnictw a Cyw ilnego, w celu uzgodnienia lokalizacji i ustalenia sposobu oznakow ania przeszkodow ego, zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych; 12) lokalizacje elektrow ni w iatrow ych pow inny uw zględniać zachow anie pow szechnego bezpieczeństw a w zakresie ochrony Ŝycia i zdrow ia ludzi, bezpieczeństw a mienia i środow iska w sytuacjach: a) uszkodzenia lub aw arii turbiny, b) pow stania katastrofy budow lanej, c) oblodzenia łopat w irnika; 13) naleŜy zastosow ać rozw iązania zapobiegające pow staw aniu zagroŜeń zw iązanych z oblodzeniem w irnika (zranienie osób lub zniszczenie mienia spow odow ane odpadaniem lodu). 7.4. Telekom unikacja i inform atyzacja Zakłada się: 1) pełną dostępność do łączy telekomunikacyjnych; 2) rozw ój sieci teleinformatycznych; 3) lokalizację now ych masztów telefonii komórkow ej poza terenami przeznaczonymi dla lokalizacji zabudow y mieszkaniow ej i w odległości od niej zapew niającej minimalizację szkodliw ego oddziaływ ania na zdrow ie ludzi i zw ierząt do poziomów poniŜej poziomów dopuszczalnych. Wskazana w mpzp gminy Wodzierady odległość w ynosi 1600 m. Dla zw iększenia dostępności sieci internetow ej, rozw oju społeczeństw a informacyjnego, w skazuje się: 1) realizację szerokopasmow ego dostępu do Internetu; 2) urządzenie ogólnodostępnych kaw iarenek internetow ych; 3) informatyzację urzędu gminy (e-urząd); 4) rozw ój sieci bezprzew odow ych – budow ę systemu nieodpłatnego dostępu do Internetu – np. za pomocą sieci Hot spot –ów . 7.5. Gospodarka odpadam i Wskazuje się kontynuację istniejących zasad gospodarow ania odpadami. Gospodarka odpadami pow inna być prow adzona w sposób zapew niający w yeliminow anie zagroŜeń mieszkańców i środow iska, w szczególności odpadami niebezpiecznymi znajdującymi się w strumieniu odpadów komunalnych. W zakresie gospodarki odpadami na terenie gminy Wodzierady w skazuje się: 1) docelow e objęcie zorganizow aną zbiórką odpadów w szystkich mieszkańców Gminy; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 91 2) rozw ój systemu selektyw nej zbiórki surow ców w tórnych obejmującego w szystkich mieszkańców Gminy; 3) w droŜenie systemu selektyw nej zbiórki i zagospodarow yw ania odpadów ulegających biodegradacji w ystępujących w strumieniu odpadów komunalnych; 4) w prow adzenie i rozw ój systemu zbiórki odpadów w ielkogabarytow ych; 5) w prow adzenie i rozw ój systemu zbiórki odpadów niebezpiecznych w ystępujących w strumieniu odpadów komunalnych; 6) organizację i budow ę punktów zbiórki odpadów niebezpiecznych lub w yznaczenie podmiotów odpow iedzialnych za w ykonyw anie tych działań; 7) stały monitoring i likw idację istniejących na terenie gminy „dzikich w ysypisk”; 8) prow adzenie akcji promocyjnych i edukacyjnych w zakresie w prow adzanego systemu gospodarki odpadami. Szczególnie w zakresie praw idłow ego postępow ania z odpadami komunalnymi oraz selektyw nej zbiórki odpadów ; 9) rozw ój programu usuw ania azbestu w raz z monitoringiem; 10) organizacja systemu zagospodarow ania komunalnych odpadów ulegających biodegradacji; 11) likw idację mogilnika w Dobkow ie; 12) w łączenie Gminy w regionalny system gospodarki odpadami; 13) minimalizację ilości w ytw arzanych odpadów w sektorze gospodarczym. 7.6. Wytyczne określania ustaleń zasad korzystania i rozw oju systemów infrastruktury technicznej w m iejscow ych planach zagospodarow ania przestrzennego W planach miejscow ych naleŜy zapew nić moŜliw ości rozw oju sieci jak i ich eksploatację. Sieci w miarę moŜliw ości pow inny być prow adzone w terenach ogólnodostępnych. W przypadku braku takiej moŜliw ości moŜliw e jest prow adzenie sieci po terenach działek pryw atnych. W takiej sytuacji naleŜy zapew nić dostęp do sieci w ramach umów cyw ilno-praw nych. Ustalenia planu miejscow ego pow inny zapew niać docelow y rozw ój sieci zgodnie z przyjętymi załoŜeniami rozw oju poszczególnych sieci z ew entualnym w prow adzeniem rozw iązań tymczasow ych do czasu jej realizacji. NaleŜy zachow ać rezerw y terenu dla budow y sieci. W przypadku zmiany przebiegu sieci w yznaczonej w Studium odpow iednio zmienia się lokalizacja zw iązanej z nią strefy. 8. Kierunki rozwoju i przekształceń infrastruktury społecznej 8.1. Zaspokajanie potrzeb m ieszkaniow ych. Polityka m ieszkaniow a gm iny. W ramach popraw y w arunków mieszkaniow ych: 1) w skazuje się utrzymanie, modernizację, ocieplanie, istniejących budynków w ielorodzinnych gminnych oraz innych; 2) realizacje budynków z lokalami socjalnymi – decyzja do podjęcia na poziomie programów społecznych; 3) dopuszcza się moŜliw ość rozw oju budow nictw a w ielorodzinnego; 4) w yznacza się now e tereny zabudow y mieszkaniow ej. 8.2. Rozw ój infrastruktury ośw iatow ej Istniejące placów ki szkolne i przedszkolne, jako zaspokajające potrzeby mieszkańców Gminy, w skazuje się do zachow ania. Obiekty skupiające funkcje ośw iaty w inny być poddaw ane modernizacji i regularnym przeglądom technicznym w celu zapew nienia bezpieczeństw a korzystania. Wskazuje się rozbudow ę i w yposaŜenie istniejących placów ek w obiekty i urządzenia INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 92 słuŜące realizacji funkcji ośw iatow ych, w tym sal gimnastycznych, boisk itp. w zaleŜności od potrzeb. Konieczne jest monitorow anie zapotrzebow ania na usługi przedszkolne oraz dostosow anie sieci placów ek do zmieniających się potrzeb – urządzanie przedszkoli lub oddziałów przedszkolnych w szkołach. Jako działania priorytetow e w zakresie modernizacji istniejącej infrastruktury ośw iatow ej w skazuje się: 1) termomodernizacja budynku Szkoły Podstaw ow ej w Kw iatkow icach w raz z budow ą zaplecza sanitarnego i szatni; 2) realizację szerokopasmow ego dostępu do Internetu; 3) budow ę sali gimnastycznej przy Szkole Podstaw ow ej w Zalesiu; 4) budow ę boiska ze sztuczną naw ierzchnią przy Zespole Szkół w Kw iatkow icach. 8.3. Rozw ój infrastruktury i oferty kulturalnej, sportow ej, rekreacyjnej i turystycznej Istniejąca sieć placów ek kultury oraz obiektów i urządzeń sportow ych zapew nia w stopniu dobrym zaspokojenie potrzeb mieszkańców Gminy. Celem popraw y standardu św iadczonych usług w zakresie kultury, sportu i rekreacji i rozszerzenia ich w achlarza w skazuje się: 1) realizację biura promocji i informacji turystycznej Gminy; 2) rozbudow ę placów ek kulturalnych w miejscow ości gminnej Wodzierady oraz pozostałych miejscow ościach - ; 3) naw iązanie w spółpracy z innymi gminami w zakresie organizacji w ydarzeń kulturalnych i zaw odów sportow ych o charakterze ponadlokalnym; 4) lokalizację i rozw ój terenów przeznaczonych dla upraw iania sportu i rekreacji z w ykorzystaniem w alorów przyrodniczych obszaru; 5) rozw ój gospodarstw agroturystycznych; 6) popraw ę jakości terenów zieleni – ochronę terenów dolinnych, kształtow anie zespołów zieleni parkow ej, w prow adzanie now ych nasadzeń. Jako działania priorytetow e w zakresie infrastruktury i oferty kulturalnej, sportow ej, rekreacyjnej i turystycznej w skazuje się: 1) renow ację parku w Kw iatkow icach w raz z modernizacją amfiteatru; 2) budow ę i modernizację św ietlic środow iskow ych; 3) budow ę zbiorników w odnych „Kw iatkow ice” i „Julianów ” w raz z tow arzyszącymi im obiektami oraz infrastrukturą. 8.4. Rozw ój infrastruktury opieki społecznej i zdrow otnej Istniejącą na terenie Gminy sieć placów ek św iadczących usługi z zakresu opieki zdrow otnej zaspokaja potrzeby mieszkańców , w łaściw ie w yłącznie w zakresie opieki podstaw ow ej. Uzyskanie porady lekarza specjalisty jest w duŜej mierze ograniczone. Dla popraw y standardów św iadczonych usług proponuje się: 1) modernizację i ew entualną rozbudow ę istniejących obiektów ; 2) doposaŜenie istniejących obiektów w specjalistyczny sprzęt medyczny; 3) likw idację barier architektonicznych - zw iększenie dostępności do obiektów uŜyteczności publicznej dla osób niepełnospraw nych. W celu rozszerzenia zakresu św iadczonych usług w skazuje się 1) umoŜliw ienie lokalizacji now ych, pryw atnych, niepublicznych ośrodków opieki zdrow otnej; 2) rozw ój specjalistycznych usług medycznych; 3) umoŜliw ienie lokalizacji obiektów stałego pobytu dla ludzi starszych w tym terenach przeznaczonych pod zabudow ę mieszkaniow ą; 4) rozszerzenie zakresu opieki nad dziećmi z ubogich rodzin i rodzin patologicznych; 5) załoŜenie Ŝłobka. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 93 8.5. Targow iska Nie w skazuje się lokalizacji targow iska na terenie Gminy. Właściw ym dla w zmocnienia funkcji centrów w si jest w yznaczenie miejsc dla handlu obw oźnego. Zakłada się, iŜ po zakończeniu handlu miejsca te pełnić będą funkcje ogólnodostępnych placów . Szczegółow a lokalizacja i sposób organizacji miejsc handlu do ustalenia w planie miejscow ym. 8.6. Cm entarze Wszystkie istniejące na terenie Gminy cmentarze w skazuje się do zachow ania. Potrzeby grzebalne Gminy realizow ane będą na czynnym, planow anym do rozbudow y, cmentarzu w Kw iatkow icach. Wokół projektow anej grzebalnej części czynnego cmentarza w Kw iatkow icach naleŜy zachow ać strefę sanitarną zgodnie z obow iązującymi przepisami odrębnymi. Zasięg strefy oznaczono na rysunku Studium. W przypadku pow stającej potrzeby rozbudow y cmentarza dopuszcza się jego pow iększenie kosztem terenów rolnych z nim sąsiadujących. 9. Kierunki zabezpieczenia wymogów obronności i bezpieczeństwa państwa oraz bezpieczeństwa powszechnego Celem zapew nienia w ymogów obronności i bezpieczeństw a państw a oraz bezpieczeństw a pow szechnego w skazuje się: 1) lokalizacja obiektów o w ysokości pow yŜej 50 m npt w inna być prow adzona w uzgodnieniu z Szefostw em SłuŜby Ruchu Lotniczego w celu uzgodnienia lokalizacji i ustalenia sposobu oznakow ania przeszkodow ego, zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych; 2) lokalizacja obiektów o w ysokości pow yŜej 100 m npt w inna być zgłoszona Prezesow i Urzędu Lotnictw a Cyw ilnego oraz pow inny być oznakow ane jako przeszkody lotnicze, zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych; 3) lokalizacje elektrow ni w iatrow ych pow inny uw zględniać zachow ania pow szechnego bezpieczeństw a w przypadku pow stania aw arii oraz minimalizację oddziaływ ania akustycznego na tereny zabudow y do w artości poniŜej poziomów dopuszczalnych; 4) zapew nienie zaopatrzenia w w odę w w arunkach kryzysow ych oraz zaopatrzenie sieci w hydranty naziemne do celów przeciw poŜarow ych; 5) konieczność zapew nienia ochrony sanitarnej w ody pitnej w strefach ujęć głębinow ych oraz studni kopanych z zabezpieczeniem ich hermetyczności i osłony przed skaŜeniami chemicznymi, a takŜe niezaw odności technicznej i monitoringu; 6) podjęcie stosow nych działań w zakresie racjonalnej i oszczędnej eksploatacji zasobów w ód głębinow ych; 7) w prow adzenie rozw iązań systemow ych odprow adzania ścieków komunalnych z terenów zabudow anych; 8) uw zględnienie, w podpiw niczeniach (lub odpow iednich pomieszczeniach parterow ych) now ej zabudow y, zw łaszcza obiektów uŜyteczności publicznej, realizacji pomieszczeń o konstrukcji odpornej na zagruzow anie, z moŜliw ością bezkolizyjnej i szybkiej adaptacji dla celów ochrony ludności w sytuacji zagroŜenia, lub zapew nienie rezerw y terenów pod obiekty ochronne; 9) integrację rozw oju zabudow y z budow ą systemów infrastruktury technicznej; 10) uw zględnienie potrzeby realizacji sieci elektroenergetycznych oraz stacji transformatorow ych dla now ych inw estycji; 11) odsunięcie linii zabudow y od kraw ędzi dróg dla utw orzenia pasów zieleni z moŜliw ością w ykorzystania tych obszarów dla lokalizacji infrastruktury podziemnej; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 94 12) zachow anie strefy kontrolow anej w zdłuŜ projektow anego gazociągu w ysokiego ciśnienia oraz strefy ochronnej w zdłuŜ linii w ysokiego napięcia 220 kV i projektow anej 400 kV; 13) zakaz lokalizacji zabudow y w terenach dolinnych naraŜonych na niebezpieczeństw o pow odzi z dopuszczeniem lokalizacji obiektów i urządzeń słuŜących ochronie przed pow odzią, zbiorników w odnych moŜliw ych do w ykorzystania dla celów p.-poŜ. oraz zapew nienie odpow iednich dojazdów do rzeki w sytuacji zagroŜenia; 14) zachow anie pasa w olnego od zabudow y o szerokości minimum 40 m od rzek i 10 m od cieków i row ów melioracyjnych; 15) zachow anie droŜności cieków oraz moŜliw ości spływ u w ód opadow ych i roztopow ych zgodnie z naturalnym ukształtow aniem terenu. Zmiana ukształtow ania terenu lub zmiana przebiegu cieków moŜe być dokonana jedynie w sytuacji zapew nienia odpływ u w ód w sposób niezakłócający stosunków w odnych na działkach sąsiednich; 16) przebudow ę układu drogow ego i modernizację istniejących dróg, dostosow anie ich parametrów do w ymaganych w przepisach odrębnych; 17) zapew nienie terenom i działkom budow lanym dostępu do dróg zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych dotyczących dróg poŜarow ych; 18) konieczność uzgodnienia lokalizacji turbin w iatrow ych w bezpośrednim sąsiedztw ie stref ochronnych napow ietrznych linii elektroenergetycznych 220 i 400kV z w łaścicielem linii. 10. Obszary rozmieszczenia inwestycji celu publicznego 10.1. Rozm ieszczenie inw estycji celu publicznego o znaczeniu lokalnym Inw estycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym lokalizuje się w terenach dróg gminnych, terenach urządzeń infrastruktury technicznej, terenach usług turystyki i sportu, terenach usług, terenach obiektów produkcyjnych i usług, terenach zabudow y zagrodow ej i mieszkaniow ej jednorodzinnej i usług, terenach zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej, w ielorodzinnej i usług, terenach zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej, letniskow ej i usług, terenach zabudow y mieszkaniow ej jednorodzinnej, letniskow ej na terenach leśnych oraz terenach parków podw orskich. Szczegółow e ustalenie lokalizacji inw estycji w inno nastąpić w planie miejscow ym lub w odpow iedniej decyzji administracyjnej. 10.2. Rozm ieszczenie inw estycji celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym W obow iązującym, zatw ierdzonym uchw ałą Nr XLV/524/2002 Sejmiku Wojew ództw a Łódzkiego z dnia 9 lipca 2002 r. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa łódzkiego, na terenie gminy Wodzierady nie zostały w skazane zadania rządow e (objęte rejestrem zadań rządow ych lub samorządow ych szczebla w ojew ódzkiego) słuŜące realizacji ponadlokalnych celów publicznych. Zgodnie z Planem zagospodarow ania przestrzennego w ojew ództw a łódzkiego, w skazuje się na terenie gminy Wodzierady rozmieszczenie inw estycji celu publicznego istniejących i projektow anych o znaczeniu ponadlokalnym obejmujących: 1) w zakresie komunikacji i transportu – zachow anie i modernizację odcinka drogi w ojew ódzkiej Nr 710 Lutomiersk – Szadek - Warta (jako zadanie „postulow ane”); 2) w zakresie w eryfikacji granic obszarów chronionego krajobrazu - postulow ane utw orzenie OCHK „Doliny Neru”; 3) w zakresie realizacji zbiorników w odnych małej retencji – utw orzenie zbiornika „Julianów ” na rz. Pisi k. Małynia (jako zadanie proponow ane do realizacji); 4) w zakresie programów lokalnych – „Program Regionalny Warta” (jako zadanie do realizacji) obejmujące w zlew ni Warty uporządkow anie gospodarki w odno-ściekow ej, gospodarki odpadami, realizację zbiorników małej retencji, ochronę przeciw pow odziow ą; 5) w zakresie infrastruktury technicznej: INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 95 a) zachow anie linii elektroenergetycznej 220 kV, b) budow a gazociągu do Lutomierska w raz z stacją redukcyjną. Dopuszcza się moŜliw ość budow y linii elektroenergetycznej 400 kV relacji Pątnów – Rogow iec na w niosek Polskich Sieci Przesyłow ych. Trasa przebiegu linii w inna być ustalona na etapie opracow ania planu miejscow ego, zgodnie z przyjętą polityką przestrzenną w ojew ództw a. Wskazuje się lokalizację zbiornika retencyjnego „Kw iatkow ice” zgodnie z Programem Małej Retencji dla Wojew ództw a Łódzkiego. Wskazano propozycję lokalizacji lotniska sportow ego w rejonie miejscow ości Elodia – lotniska o znaczeniu subregionalnym. Szczegółow e ustalenie lokalizacji w inno nastąpić w planie miejscow ym. Uw zględnia się ograniczenia w moŜliw ości realizacji obiektów budow lanych zw iązanych z funkcjonow aniem lotniska „Lublinek”. 11. Tereny zamknięte i ich strefy ochronne Na terenie gminy Wodzierady nie ustanow iono Ŝadnych terenów zamkniętych zgodnie z ustaw ą praw o geodezyjne i kartograficzne z dn. 17 maja 1989 r. (Dz. U. z 1989 Nr 30, poz. 163 z późn. zm.). 12. Obszary pomników zagłady i ich strefy ochronne W granicach Gminy nie są zlokalizow ane Pomniki Zagłady, o których mow a w art. 2 ustaw y z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerow skich obozów zagłady (Dz.U. z 1999 r. Nr 41, poz. 412 z późn. zm.). 13. Obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości Nie w skazuje się w obszarze Gminy obszarów w ymagających przeprow adzenia scalenia i podziału nieruchomości. Scalenie i podział mogą być dokonane w obszarach rozw oju urbanizacji, w zaleŜności od potrzeb w ynikających z konieczności kształtow ania ładu przestrzennego oraz stw orzenia w arunków do racjonalnego zagospodarow ania terenów , w zgodzie z przepisami odrębnymi dotyczącymi gospodarki nieruchomościami. Obszary rozw oju urbanizacji, w granicach których zaleca się przeprow adzenie scaleń i podziałów nieruchomości oznaczono na rysunku Studium. 14. Zamierzenia i obowiązki planistyczne Gminy 14.1. Obszary, dla których obow iązkow e jest sporządzenie planu zagospodarow ania przestrzennego Obszary, dla których sporządzenie planu m iejscow ego jest obow iązkow e na podstawie przepisów odrębnych Na podstaw ie przepisów odrębnych, sporządzenie miejscow ego planu zagospodarow ania przestrzennego jest obow iązkow e dla: 1) terenów górniczych, o ile rada gminy, zgodnie z obow iązującymi przepisami odrębnymi, indyw idualnie nie postanow i inaczej; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 96 2) terenów lokalizacji cmentarzy. Nie w yznacza się w Studium takich obszarów . Decyzję o sporządzeniu planu dla terenu górniczego lub odstąpieniu od jego sporządzenia moŜe podjąć rada gminy zgodnie z przepisami odrębnymi. Obszary, dla których sporządzenie planu m iejscow ego jest obow iązkow e na podstawie art. 10 ust. 2 pkt 8 ustaw y o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym Zgodnie z art. 10 ust. 2 pkt 8 ustaw y o planow aniu i zagospodarow aniu przestrzennym sporządzenie planu miejscow ego jest obow iązkow e dla: 1) obszarów w ymagających przeprow adzenia scaleń i podziału nieruchomości – nie w skazuje się; 2) obszarów rozmieszczenia obiektów handlow ych o pow ierzchni sprzedaŜy pow yŜej 2000 m2 - nie w skazuje się; 3) obszary przestrzeni publicznych - nie w skazuje się. 14.2. Obszary, dla których gm ina zam ierza sporządzić m iejscow y plan zagospodarowania przestrzennego Wskazane jest sporządzenie miejscow ych planów zagospodarow ania przestrzennego dla następujących terenów : 1) obszarów rozw oju zabudow y - w skazane do rozw oju i intensyfikacji procesów urbanizacyjnych, nie będących kontynuacją pasm istniejącej przyulicznej zabudow y, dla których naleŜy ustalić zasady ochrony i kształtow ania przestrzeni; 2) terenów , dla których planuje się zmianę przeznaczenia na cele nierolnicze i nieleśne; 3) terenów w granicach stref ścisłej ochrony konserw atorskiej układów przestrzennych oraz parków zabytkow ych; 4) obszarów zainw estow anych w ymagających uporządkow ania i rew aloryzacji, tj obszarów koncentracji terenów z zabudow ą mieszkaniow ą jednorodzinną i letniskow ą na terenach leśnych; 5) terenów planow anych zalesień – o ile zalesienie ma uzyskać w sparcie finansow e, zgodnie z w ymogami przepisów odrębnych. Obszary w ymagające sporządzenia planu miejscow ego oznaczone na rysunku Studium są obszarami, dla których gmina zamierza przystąpić do sporządzenia zmiany obow iązującego planu miejscow ego. 14.3. Obszary w ym agające zm iany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne Obszary, dla których planow ana jest zmiana przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze i na cele nieleśne, oznaczono na rysunku Studium. Są to tereny w skazane w studium pod rozw ój urbanizacji, niezabudow ane, obejmujące rów nieŜ grunty przeznaczone pod zainw estow anie w obow iązującym planie miejscow ym. 15. Wnioski do polityki przestrzennej sąsiednich gmin i województwa W zakresie w spółpracy z sąsiednimi gminami oraz realizacji i koordynacji zadań na poziomie w ojew ódzkim za najw aŜniejsze naleŜy uznać następujące zagadnienia: 1) w zakresie ochrony środow iska przyrodniczego - w szczególności utrzymanie korytarzy ekologicznych, ochronę krajobrazu, lasów , ochronę w ód podziemnych, popraw ę czystości w ód pow ierzchniow ych; INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 97 2) koordynację działań w zakresie rozw oju ponadlokalnych sieci infrastruktury technicznej oraz modernizacji dróg; 3) tw orzenie porozumień międzygminnych w zakresie realizacji systemów infrastruktury technicznej, infrastruktury drogow ej, komunikacji publicznej oraz gospodarki odpadami; 4) w spółpraca w zakresie rozw oju infrastruktury sportu i rekreacji, rozw ój systemu terenów rekreacyjnych, w ytyczenie i promocja szlaków turystycznych, rozw ój infrastruktury słuŜącej w ypoczynkow i, w spólna organizacja imprez kulturalno-społecznych; 5) promocja kulturalna i gospodarcza regionu. INT EKPROJEKT Gabriel Ferliński 90-265 Łódź, ul. Piotrkowska 50/5 ST UDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZEST RZENNEGO GMINY WODZIERADY 98