Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych

2. Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub
przyjmowania religii według własnego wyboru oraz
uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub
prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę,
uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie.
Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych
miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz
prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się
znajdują.
4. Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o
uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem
nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona
wolność sumienia i religii innych osób.
1/ Ustawa gwarancjach wolności sumienia i
wyznania
2/ Ustawa o stosunku państwa do Kościoła
katolickiego
3/ Konkordat
4/ Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych
5/ Kodeks karny wykonawczy
Nauczanie religii w szkole
Szkolnictwo podstawowe i
ponadpodstawowe
Szkolnictwo wyższe
Działalność charytatywna
Ochrona i udostępnianie dóbr kultury
Małżeństwa przed duchownym ze skutkiem
cywilnym
Posiadanie cmentarzy i chowanie zmarłych
Decydowanie o strukturze organizacyjnej i jej
obsadzie
Określanie zasad wiary i nauki społecznej
Kult
Duszpasterstwo specjalne
Religia/religioznawstwo jako przedmiot obowiązkowy: Austria, Niemcy,
Finlandia, Wielka Brytania, Norwegia, Holandia, Belgia, Irlandia
Religia jako przedmiot fakultatywny: Hiszpania, Portugalia, Szwecja, Włochy
Zgodnie z Rozporządzeniem ministra edukacji narodowej w sprawie ramowych
planów nauczania w szkołach publicznych z 17 stycznia 2012 r., w zakresie
przedmiotów nieobowiązkowych: religii/etyki, wychowania w rodzinie, języków
mniejszościowych i in., dyrektor szkoły na podstawie ramowego planu nauczania
będzie ustalał szkolny plan nauczania – zakres tego planu, zwłaszcza w zakresie
godzin, będzie uzależniony od odrębnych przepisów – na razie obowiązuje
rozporządzenie z 1992 r.
Rozporządzenie z 1992 r.: wymóg 7 uczniów członków uznanego prawnie
kościoła lub związku wyznaniowego do uruchomienia lekcji religii; 2 lekcje
tygodniowo – obniżenie tylko za zgodą biskupa diecezjalnego lub odpowiedniego
przedstawiciela władz innego kościoła lub związku wyznaniowego
Ocena z religii nie wpływa na promocję do kolejnej klasy
Nauczyciele zatrudniani zgodnie z Kartą Nauczyciela + missio canonica; nie mogą
być wychowawcami
Ustanie misji kanonicznej Kościół pokrywa koszty zatrudnienia nowej osoby
do czasu zakończenia stosunku pracy w świetle Karty Nauczyciela
Szkolnictwo niepubliczne
Szkolnictwo publiczne – ostrzejszy reżim zakładania tych szkół
UGWSW Art. 21.1. Kościoły i inne związki wyznaniowe mają prawo
zakładać i prowadzić szkoły i przedszkola oraz inne placówki
oświatowo-wychowawcze i opiekuńczo-wychowawcze na zasadach
określonych w ustawach.2. Szkoły, przedszkola oraz inne placówki, o
których mowa w ust. 1, będą dotowane przez państwo lub organy
samorządu terytorialnego w przypadkach i na zasadach określonych
w odrębnych ustawach.
Konkordat Art. 14 ust. 4. Szkoły i placówki wymienione w ustępie 1
będą dotowane przez Państwo lub organy samorządu terytorialnego
w przypadkach i na zasadach określonych przez odpowiednie ustawy.
Dane 2008 r: 460 szkół wyznaniowych
Kategorie szkół wyższych: ogólnodostępne i
wewnątrzkościelne (seminaria duchowne, problem
uznawalności dyplomów w prawie polskim)
• Szkoły wyższe, wydziały i katedry teologii
• Pojęcie szkół papieskich – uznawalność terminu
uniwersytet pomimo niespełnienia wymogów prawa
polskiego (UJPII)
• Przykłady szkół wyższych: ChAT, KUL
•
Konkordat: Art. 15 ust. 4. Papieska Akademia Teologiczna w
Krakowie i Katolicki Uniwersytet Lubelski są dotowane przez
Państwo. Państwo rozważy udzielanie pomocy finansowej
odrębnym wydziałom wymienionym w ustępie 1.
Okres międzywojenny w Krakowie – ok. 80% pomocy społecznej
realizowanej przez kościoły i związki wyznaniowe
Prawo prowadzenia działalności charytatywnej; Kościół katolicki
Charitas Polska i Charitas diecezji (odrębne osoby prawne,
podległe KEP labo biskupowi diecezjalnemu); Diakonia Kościoła
Ewangelicko-Augsburskiego
Porozumienia gmin ze związkami wyznaniowymi celem przejęcia
zadań i środków na ich realizację w zakresie pomocy społecznej
Ustawa o pomocy społecznej:
Art. 57. 1. Domy pomocy społecznej mogą prowadzić, po uzyskaniu
zezwolenia wojewody: 1) jednostki samorządu terytorialnego; 2)
Kościół Katolicki, inne kościoły, związki wyznaniowe oraz organizacje
społeczne, fundacje i stowarzyszenia;
W posiadaniu kościołów i związków
wyznaniowych: zabytki, muzea, biblioteki,
archiwa
Ogólny obowiązek dbałości o dobra kultury z
ustawy o ochronie dóbr kultury
Szczególne regulacje w art. 25 Konkordatu
USPKK: art. 45
1. Parafie mają prawo posiadania, zarządzania oraz
zakładania i poszerzania cmentarzy grzebalnych.
2. Przepis ust. 1 ma również zastosowanie do zakonów lub
ich domów w odniesieniu do wyodrębnionych cmentarzy
zakonnych.
3. W miejscowościach, gdzie nie ma cmentarzy
komunalnych, zarządy cmentarzy umożliwiają pochowanie
na cmentarzach, o których mowa w ust. 1, na równych
prawach także innych zmarłych.
4. Przepisy ust. 1–3 nie naruszają ogólnych przepisów o
cmentarzach i chowaniu zmarłych, o planowaniu
przestrzennym oraz o ochronie gruntów rolnych i leśnych.
Ustawa o cmentarzach i chowaniu zmarłych
Zakładanie i prowadzenie cmentarzy co do zasady zadanie własne gminy
Rodzaje pochówków:
Założenie cmentarza: uchwała rady gminy/decyzja władzy kościelnej;
plan miejscowy/lokalizacja celu publicznego; wymóg zgody inspektora
sanitarnego
Utrzymanie cmentarza: gmina/związek wyznaniowy
Zamknięcie: wymagana opinia inspektora sanitarnego
Użytkowanie na inny cel dopiero po 40 latach od ostatniego pochówku,
w przypadku cmentarza wyznaniowego zgoda na zmianę celu właściwej
władzy kościelnej; uwzględnienie stanowiska właściwego konserwatora
zabytków
Dozwolone sposoby pochówku: groby ziemne, murowane, katakumby i
zatopienie w morzu; szczątki pochodzące ze spopielenia zwłok mogą być
przechowywane także w kolumbariach
Decydowanie o strukturze organizacyjnej i jej
obsadzie – kazus niezależności kościołów i związków
wyznaniowych w zakresie obsady wyższych stanowisk
kościelnych
Określanie zasad wiary i nauki społecznej – w
przypadku dokonywania regulacji sytuacji prawnej
badany jest statut i działalność pod kątem zgodności z
prawem polskim – możliwość odmowy rejestracji lub
zawarcia umowy w przypadku sprzeczności z prawem
polskim
Kult publiczny – przykładowo: liturgia w miejscach
publicznych, dni świąteczne, pielgrzymki
Duszpasterstwo specjalne
Rozbieżność katalogów dni świątecznych w konk.,
UGWSW, USPKK, ustawie o dniach wolnych od pracy
UGWSW: na święta związków wyznaniowych
„statutowych” niepokrywające się z katalogiem
ustawy o dniach wolnych od pracy można żądać
zwolnienia z pracy informując o tym na 7 dni przed
świętem, decyzja pracodawcy wydana do 3 dni przed
świętem; obowiązek odpracowania tych dni
Kwestia pielgrzymek: ustawy indywidualne (zarządca
drogi zapewnia bezpieczeństwo), zasady ogólne z
UGWSW – zarządca decyduje o przejściu pielgrzymki
Wojsko: zorganizowana struktura Kościół katolicki, prawosławny,
ewangelicki
Kościół katolicki: struktura diecezji poprzez dekanaty po parafie,
etat kapelana na wniosek biskupa szef sztabu
Kościół ewangelicki: naczelny kapelan wojskowy
Więziennictwo: (KKW)
Art. 38. § 1. W wykonywaniu kar, środków karnych,
zabezpieczających i zapobiegawczych, w szczególności związanych z
pozbawieniem wolności, mogą współdziałać stowarzyszenia,
fundacje, organizacje oraz instytucje, których celem działania jest
realizacja zadań określonych w niniejszym rozdziale, jak również
kościoły i inne związki wyznaniowe oraz osoby godne zaufania.
Art. 88b. 2) skazani mogą uczyć się, pracować, bezpośrednio
uczestniczyć w nabożeństwach, spotkaniach religijnych i nauce religii
Oddział 4: Prawa i obowiązki skazanego.
Art. 106. § 1. Skazany ma prawo do wykonywania praktyk religijnych i korzystania z posług religijnych oraz
bezpośredniego uczestniczenia w nabożeństwach odprawianych w zakładzie karnym w dni świąteczne i
słuchania nabożeństw transmitowanych przez środki masowego przekazu, a także do posiadania niezbędnych w
tym celu książek, pism i przedmiotów.
§ 2. Skazany ma prawo do uczestniczenia w prowadzonym w zakładzie karnym nauczaniu religii, brania udziału
w działalności charytatywnej i społecznej kościoła lub innego związku wyznaniowego, a także do spotkań
indywidualnych z duchownym kościoła lub innego związku wyznaniowego, do którego należy; duchowni ci mogą
odwiedzać skazanych w pomieszczeniach, w których przebywają.
§ 3. Korzystanie z wolności religijnej nie może naruszać zasad tolerancji ani zakłócać ustalonego porządku w
zakładzie karnym.
§ 4. Minister Sprawiedliwości, po zasięgnięciu opinii odpowiednich władz duchownych kościołów i innych
związków wyznaniowych, określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady wykonywania praktyk
religijnych i korzystania z posług religijnych w zakładach karnych i aresztach śledczych, mając na względzie
potrzebę zapewnienia warunków dla indywidualnego i zbiorowego uczestnictwa osób osadzonych w tych
zakładach i aresztach w nabożeństwach i spotkaniach.
Art. 109. § 1. Skazany otrzymuje trzy razy dziennie posiłki, o odpowiedniej wartości odżywczej, w tym co
najmniej jeden posiłek gorący, z uwzględnieniem zatrudnienia i wieku skazanego, a w miarę możliwości także
wymogów religijnych i kulturowych oraz napój do zaspokajania pragnienia. Skazany, którego stan zdrowia tego
wymaga, otrzymuje wyżywienie według wskazań lekarza.
Art. 110a. § 1. Skazany ma prawo posiadać w celi dokumenty związane z postępowaniem, którego jest
uczestnikiem, artykuły żywnościowe i wyroby tytoniowe, środki higieny osobistej, przedmioty osobistego
użytku, zegarek, listy oraz fotografie członków rodziny i innych osób bliskich, przedmioty kultu religijnego,
materiały piśmienne, notatki osobiste, książki, prasę i gry świetlicowe.