II-III.droga.PW OK!!!!
Transkrypt
II-III.droga.PW OK!!!!
PULS BIZNESU 10/2/2005 www.pulsbiznesu.pl droga WYKUPY MENEDŻERSKIE III po kapitał MBO Pomoc venture capital czasem musi być podparta kredytem bankowym VC w skrócie Ten, kto tu rządzi, niech rządzi swoim Jest mało prawdopodobne, aby wykup menedżerski powiódł się bez kredytu bankowego. NIE MASZ? BIERZ Zasoby gotówkowe menedżerów, nawet powiększone o środki funduszy venture capital, są niewystarczające dla sfinansowania wykupu zarządzanej przez siebie spółki. MBO — Management Buy Out, czyli wykup menedżerski, to wielki przywilej i wielki kłopot. Przede wszystkim finansowy. Przeszkodą w udanym wyEKSPERT kupie jest zwykle brak odpoWYJAŚNIA wiednich środków, które powinien posiadać menedżer. Ciche banki Finansowanie wykupu nie jest przedsięwzięciem łatwym. Z tego powodu jedynie połowa spośród 20 największych banków w Polsce, które analizowaliśmy, takie wykupy finansowało i zamierza finansować. Michał Zawisza Niemniej Autor jest wiceprezesem firmy Avallon jednak ilość zajmującej się dotransakcji MBO radztwem w zakresie systematycznie wykupów menedżerwzrasta (m.in. skich. Organika Azot, Elektrometal, BELOS, Koronki, Gambit Lubawka, spółki transportowe Orlen). Transakcje tego typu miały miejsce również na rynku publicznym (KPPD, Stomil Sanok, Bytom, Ropczyce). Aby bank zainteresował się realizacją wykupu, grupa menedżerska powinna być bardzo dobrze przygotowana do jego realizacji. Przejawia się to między innymi w przygotowaniu dokumentacji i prezentacji planowanego wykupu ze szczególnym uwzględnieniem planu działania i projekcji finansowych w okresie wykupu. Należy Warto złożyć wnioski kredytowe nawet w kilku bankach. WIELE PRACY PRZED WYKUPEM Aby bank zainteresował się realizacją wykupu, grupa menedżerska powinna być bardzo dobrze przygofot. BS towana do jego realizacji. WSPÓLNIE Z PULSEM ■ Firma Avallon już od trzech lat corocznie organizuje w Łodzi konferencje na temat rynku wykupów menedżerskich. Konferencja omawiająca sytuację na krajowym i międzynarodowym rynku wykupów menedżerskich powoli staje się także spotkaniem wszystkich środowisk profesjonalnych skupionych wokół tej branży. Patronat nad najbliższą konferencją (6-7 kwietnia) objął „Puls Biznesu”. również precyzyjnie wiedzieć, jakich parametrów kredytowania oczekuje się od banku (okres kredytowania, wysokość długu, forma spłaty, możliwe zabezpieczenia). Ponadto przy poszukiwaniu finansowania bankowego należy „uzbroić się w cierpliwość”, ponieważ każdy wykup wymaga indywidualnego podejścia, dlatego projekty te są również dla banku bardzo czasochłonne. Błędy zamiast kredytu W celu minimalizacji ryzyka związanego z odmową ostatecznego kredytowania przez bank, mimo iż projekt przeszedł pierwsze analizy, grupa menedżerska powinna poszukiwać finansowania w kilku bankach jednocześnie. Nawet jeżeli uda się uzyskać pozytywne promesy kredytowe z dwóch banków, jest możliwość wybrania oferty atrakcyjniejszej. Należy również mieć świadomość, iż bank, który zdecyduje się na finansowanie wykupu, stanie się głównym bankiem finansującym podmiot nabywany. Na co menedżerowie powinni zwrócić uwagę szukając kredytu na wykup? ■ Odpowiednie zabezpieczenia kredytu — tak aby nie występowała konieczność tworzenia rezerw. Jest to szczególnie trudne w przypadku finansowania tzw. wehikułu inwestycyjnego, gdyż podmiot taki z założenia nie posiada żadnego majątku oprócz gotówkowego wkładu kapitałowego. ■ Odpowiedni udział środków własnych — nie powinien być on mniejszy niż 20 proc. wartości transakcji. Optymalnie dla transakcji lewarowanej (leveraged buy out — LBO) powinien on wynosić 50 proc. Ostatecznie dla banku im wyższy, tym lepiej. ■ Zaangażowanie finansowe grupy menedżerskiej — nie można zrealizować wykupu bez zaangażowania własnych pieniędzy. Poziom ten szacuje się w granicach od 12- do 24-krotności miesięcznego wynagrodzenia członka grupy menedżerskiej. Niekiedy banki oczekują również od menedżerów zabezpieczeń osobistych. ■ Uczestnictwo partnera kapitałowego — jest niezbędne w wypadku braku możliwości zgromadzenia odpowiedniego poziomu środków własnych. Z punktu widzenia banku, partner kapitałowy jest dobrze widziany, ponieważ zmniejsza ryzyko kredytowe (możliwość poręczenia). Funkcję partnera kapitałowego powinien pełnić fundusz inwestycyjny. Aktualnie finansowanie wykupów w Polsce przez fundusze inwestycyjne jest dopiero w początkowej fazie rozwoju. Dlatego rolę partnera kapitałowego spełniają także: partnerzy handlowi, „aniołowie biznesu”. ■ Niskie ryzyko związane ze spółką — dobra branża daje szansę na generowanie wysokich przepływów finansowych, a w związku z tym pewną spłatę zadłużenia. Michał Zawisza Konferencje i seminaria „Puls Biznesu” odsłania tajniki rynku Od „business angels” po fundusze VC W czerwcu już po raz trzeci zapraszamy na Forum Venture Capital. Wcześniej jednak oddamy głos „aniołom biznesu”. Czerwcowe wykłady, prezentacje i spotkania z menedżerami funduszy venture capital pozwolą na poznanie wszystkich tajników te- go rynku, szczegółów i informacji pomocnych przedsiębiorcom w skutecznym uzyskaniu finansowania. Nieco wcześniej — w drugiej połowie kwietnia — wszystkim sympatykom „business angels” (prywatni inwestorzy kapitałowi) „Puls Biznesu” chce sprawić miłą niespodziankę. Zachęceni olbrzymim zainteresowaniem, jakie wywołało ubiegłoroczne majowe spotkanie Forum Business Angels, tym razem będziemy chcieli zaoferować państwu coś jeszcze atrakcyjniejszego. Pod hasłem Krajowego Forum Business Angels planujemy uruchomienie corocznej największej w kraju imprezy mającej na celu promowanie tego typu inwestycji. Obok wykładów i prezentacji zamierzamy zaoferować przedsię- biorcom możliwość kameralnego spotkania się z inwestorami. Jesteśmy przekonani, że taka giełda pomysłów i kapitał zaowocuje licznymi kontaktami biznesowymi i konkretnymi inwestycjami. Wkrótce na www.pb.pl uruchomiony zostanie specjalny panel rejestracyjny dla inwestorów i przedsiębiorców. Piotr Tamowicz Venture capital wspiera debiuty Najnowsze dane opublikowane przez firmę badawczą VentureOne wskazują, że w ubiegłym roku europejskie fundusze venture capital były niezwykle aktywne pod względem wprowadzania na rynki giełdowe swoich spółek portfelowych w celu uzyskania kapitału (tzw. pierwsza oferta publiczna — IPO). Łącznie na giełdy trafiły 34 spółki uzyskując z emisji akcji 712 mln EUR. Wynik ten oznacza kolosalny skok w porównaniu z rokiem 2003, kiedy to spółki portfelowe zgromadziły w ten sposób zaledwie 130 mln EUR. Wśród upublicznionych firm dominował sektor informatyczno-telekomunikacyjny (17 spółek) oraz farmaceutyczny (11 firm). Tradycyjnie do najaktywniejszych rynków należała Wielka Brytania. Na giełdę trafiły tu 23 firmy, zbierając z rynku 409 mln EUR. Na drugim miejscu uplasowała się Norwegia z pięcioma debiutami giełdowymi i 46 mln EUR wpływów z emisji. PT EBOR skutecznie pomógł funduszom Dzięki wsparciu londyńskiego banku możliwe było uruchomienie w Europie Wschodniej i Środkowej wielu funduszy kapitałowych. Pierwszą inwestycją banku na tym rynku było zasilenie funduszu Caresbac-Polska. Później pora przyszła na grupę funduszy zarządzanych przez Enterprise Investors (Polish Private Equity Fund I&II), Pioneer Poland Fund i kolejne fundusze serii Polish Enterprise Funds. Obecnie łatwiej byłoby wymienić fundusze, w których Bank nie jest obecny niż te, w które zainwestował. Łącznie EBOR zaangażowany był lub nadal jest w 24 fundusze inwestujące w naszym kraju lub całym regionie, do których zadysponował około 250 mln EUR. PT KFK powinien rozruszać rynek Sejm uchwalił ustawę o Krajowym Funduszu Kapitałowym (KFK). Jest to praktycznie pierwszy w kraju publiczny program wsparcia rozwoju funduszy venture capital oferujących niewielkie porcje kapitału nowo powstającym firmom. Fundusz ma pełnić rolę funduszu hurtowego przekazującego środki unijnych funduszy strukturalnych, a także innych darczyńców komercyjnym funduszom venture capital. Potrzeba powołania takiej instytucji była coraz pilniejsza, bowiem na rynku powstawała coraz większa luka w dostępie przedsiębiorstw do małych porcji kapitału (poniżej 1 mln USD). Utrudniało to powstawanie i rozwój małych innowacyjnych firm. Ta słabość rynku szkodziła też istniejącym większym funduszom, które napotykały trudności w pozyskaniu atrakcyjnych projektów inwestycyjnych. PT