D - Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Kłodzku

Sygn. akt I Ns 931/15
POSTANOWIENIE
Dnia 21 października 2016 r.
Sąd Rejonowy w K. Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący SSR Eliza Skotnicka
Protokolant sekr. Ewelina Szczepuk
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 14 października 2016 r. w Kłodzku
sprawy z wniosku G. M.
przy udziale E. M.
o podział majątku wspólnego
postanawia:
I. Ustalić, że w skład majątku wspólnego H. M. i uczestniczki E. M. wchodzą:
1. rzeczy ruchome stanowiące wyposażenie stacji diagnostycznej o łącznej wartości 50 800,00 zł, w tym:
a) zestaw diagnostyczny rok prod. 1996r., typ (...), w tym analizator, klawiatura, drukarka, stolik o wartości
11.340,00 zł;
b) szarpaka zakupiona 20.06.1997r. o wartości 4910,00 zł;
c) urządzenie do pomiaru geometrii kół o wartości 6300,00 zł;
d) podnośnik samochodowy J., rok Prod. 1981, typ (...) (...), nr fabr. (...) o wartości 3140,00 zł;
e) przyrząd kontrolny – urządzenie do regulacji świateł, rok prod. 1980 o wartości 790,00 zł;
f) rozpędzarka do kół, wyważarka kół, rok prod. 1987, typ (...) o wartości 1890,00 zł;
g) opóźniomierz (...) – 520 o wartości 1130,00zł;
h) kopiarka m. o wartości 380,00 zł;
i) urządzenie diagnostyczne nabyte w 2000r.o wartości 11 340,00 zł;
j) podnośnik – diagnostyka podwozia, rok prod. 1981, typ (...)(...), nr fabr. (...) o wartości 2190,00 zł;
k) sprężarka tłokowa – diagnostyka podwozia, rok prod. 1988, typ (...) o wartości 800,00 zł;
l) podnośnik zewnętrzny najazdowy czterokolumnowy o wartości 2600,00 zł;
m) dwie szafki narzędziowe wraz z kompletnym wyposażeniem o łącznej wartości 4000,00 zł;
2. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) obejmujące działkę nr (...) o powierzchni
0,1292 ha wraz z związanym z tym użytkowaniem wieczystym prawem własności budynków – budynku stacji obsługi
pojazdów oraz innych budynków niemieszkalnych dla którego Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą nr (...)
oraz
udział wynoszący 1/5 część w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), obejmującej
działkę nr (...), stanowiącą drogę dojazdową o powierzchni 0,0663 ha, dla którego Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę
wieczystą nr (...).
o łącznej wartości 703 000,00 zł.
3. spółdzielcze własnościowe prawo do garażu nr (...) o powierzchni użytkowej 16 m2 położonego w K. przy ul. (...),
na działce nr (...), dla której Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą nr (...) o wartości 19000,00 zł.
II. Dokonać podziału majątku wspólnego H. M. i uczestniczki E. M. w ten sposób, że:
1. Własność rzeczy ruchomych oraz prawa opisane w pkt I ppk 1 i 2 postanowienia przyznaje wnioskodawczyni G.
M., córce H. i H. w całości;
2. Prawo opisane w pkt I ppkt 3 postanowienia przyznaje uczestniczce E. M., córce R. i J. w całości.
III. Zasądzić od wnioskodawczyni G. M. na rzecz uczestniczki E. M. kwotę 367400,00 (trzysta sześćdziesiąt siedem
tysięcy czterysta) złotych tytułem spłaty płatną w terminie jednego miesiąca od dnia prawomocności postanowienia
wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminu płatności;
IV. Zasądzić od wnioskodawczyni G. M. na rzecz uczestniczki E. M. kwotę 53 600,00 (pięćdziesiąt trzy tysiące
sześćset) złotych tytułem wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości wspólnej ponad przysługujący
udział za okres od 11 marca 2011 r. do 14 października 2016r., płatną w terminie jednego miesiąca od dnia
prawomocności postanowienia wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w przypadku uchybienia terminu
płatności;
V. Znieść wzajemnie między stronami koszty postępowania;
VI. Nakazać wnioskodawczyni, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w K. kwotę 733,60 zł tytułem
zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;
VII. Nakazać uczestniczce, aby uiściła na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w K. kwotę 7236,12 zł tytułem
zwrotu wydatków tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Wnioskodawca H. M. wniósł:
I. o dokonanie podziału majątku wspólnego wnioskodawcy H. M. i uczestniczki E. M. w ten sposób, aby wchodzące
w skład tego majątku urządzenia:
1. zestaw diagnostyczny, rok produkcji 1996, typ (...), w składzie analizator, klawiatura, drukarka, stolik o wartości
11.340,- zł;
2. szarpak kupiony 20.06.1997r. - o wartości 4910,- zł;
3. urządzenie do pomiaru geometrii kół – o wartości 6300,- zł;
4. komputer – o wartości 680,- zł;
5. podnośnik J. – podnośnik samochodowy, rok prod. 1981, typ (...)(...), nr fabryczny (...), dwukolumnowy – o
wartości 3140,- zł;
6. przyrząd kontrolny – urządzenie do regulacji świateł, rok prod. 1980 – o wartości 790,- zł;
7. rozpędzarka do kół, wyważarka do kół, rok prod. 1987, typ (...) – o wartości 1890,- zł;
8. opóźnieniomierz (...) – 520 – o wartości 1130,- zł;
9. kopiarka M. o wartości 380,- zł;
10. urządzenie diagnostyczne, nabyte w 2000 r. - o wartości 11.340,- zł;
11. podnośnik – diagnostyka podwozia, rok prod. 1981, typ (...) (...), nr fabryczny (...), dwukolumnowy - o wartości
2190,- zł
12. sprężarka tłokowa – diagnostyka podwozia, rok prod. 1988, typ (...), o wartości 800,- zł.
przyznać na własność wnioskodawcy za spłatą na rzecz uczestniczki E. M. w kwocie 22.445,- zł;
II. o zniesienie pomiędzy wnioskodawcą i uczestnikiem J. M. współużytkowania wieczystego:
1. nieruchomości położonej w K. przy ul. (...), obejmującej (...) o pow. 0,1292 ha wraz z związanym z użytkowaniem
wieczystym tej działki prawem własności położonych na niej budynku stacji obsługi pojazdów oraz innych budynków
niemieszkalnych, dla której Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą (...), o wartości 688.000,- zł;
2. w zakresie należących do nich udziałów po 1/10 części w nieruchomości położonej w K., obręb (...), stanowiącej
działkę gruntu nr (...) – drogę dojazdową o pow. 0,0663 ha, dla której Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą
(...), o wartości tych udziałów 16.000,- zł,
przez przyznanie opisanej nieruchomości gruntowej zabudowanej oraz udziałów we współużytkowaniu wieczystym
drogi dojazdowej, na rzecz wnioskodawcy, za spłatą na rzecz uczestnika.
Uczestniczka E. M. w odpowiedzi na wniosek wniosła o:
1. ustalenie, że w skład majątku wspólnego jej i wnioskodawcy wchodzą:
a). spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu – garażu nr (...), położonego w K., przy ul. (...), na działce nr (...) obręb
(...) – o wartości 18.000,- zł;
b) samochód osobowy marki B.;
c) środki pieniężne w kwocie 200 000,- zł brutto pochodzące ze sprzedaży w dniu 31 marca 2000r. działki
niezabudowanej położonej w K. przy ul. (...);
i dokonanie podziału tego majątku w ten sposób, aby uczestniczce przyznać na własność opisane wyżej spółdzielcze
własnościowe prawo do garażu, zaś wnioskodawcy samochód i środki pieniężne, ze spłatą na rzecz uczestniczki.
2. zasądzenie od wnioskodawcy H. M. na rzecz uczestniczki E. M. wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z
nieruchomości położonej w K., przy ul. (...) oraz urządzeń wchodzących w skład majątku wspólnego, a opisanych we
wniosku o podział majątku wspólnego za okres od 15 grudnia 2001 r. do 5 stycznia 2011r. W kwocie 677192,- zł.
Uczestnik J. M. wniósł o:
1. przyznanie opisanej we wniosku nieruchomości gruntowej zabudowanej oraz udziałów we współużytkowaniu
wieczystym drogi dojazdowej oraz opisanych we wniosku urządzeń na rzecz uczestnika za spłatą na rzecz
wnioskodawcy odpowiadającą połowie ich wartości;
2. zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości położonej w K. przy ul. (...) oraz urządzeń
wchodzących w skład majątku wspólnego, a opisanych we wniosku o podział majątku wspólnego za okres od 6 stycznia
2011r. do 6 marca 2011 r. w kwocie 19 680,- zł.
W uzasadnieniu uczestnik wskazał, że od wczesnej młodości był zapewniany przez wnioskodawcę, że zostanie jego
następcą w zakresie prowadzenia działalności w stacji obsługi pojazdów, co zdeterminowało wybór przez niego
zawodu. Uczestnik podkreślił, że nieprzerwanie od 14 lat pracuje w przedmiotowej stacji, a jego imię umieszczone
zostało w nazwie przedsiębiorstwa koło 1999 r. ( (...) tz. H., J. M.).
Uczestnicy wskazali, że E. M. przekazała synowi swoje udziały w nieruchomości w wykonaniu opisanych ustaleń.
Darowała również mu udziały w ruchomościach objętych wnioskiem o podział majątku i tym samym ich kwestia winna
być rozpoznawana na płaszczyźnie zniesienia współwłasności pomiędzy H. M. a J. M., oraz że nie kwestionuje ich
wartości wskazanej przez wnioskodawcę. Uczestnik J. M. wyraził gotowość spłaty połowy wartości nieruchomości na
rzecz wnioskodawcy. Ponadto wskazał, że wartość tej nieruchomości wskazana w opinii sporządzonej na prywatne
zlecenie wnioskodawcy jest istotnie zaniżona.
Sąd Rejonowy w K. postanowieniem wstępnym z dnia 11 lutego 2014r. stwierdził bezskuteczność względem
wnioskodawcy H. M. umów darowizny zawartych pomiędzy uczestnikami E. M. i J. M. w dniu 5 stycznia 2011r., dnia
10 marca 2011 r. i dnia 20 kwietnia 2012r. i w związku z tym zwolnił uczestnika J. M. od udziału w postępowaniu.
Uczestniczka E. M. w piśmie z dnia 2 września 2014r. (k. 636 – 639) wniosła o dokonanie podziału majątku
wspólnego stron poprzez przyznanie na jej rzecz nieruchomości położonych w K. przy ul. (...) w całości oraz ruchomości
stanowiących wyposażenie stacji kontroli pojazdów, za odpowiednią spłatą na rzecz wnioskodawcy. Jednocześnie
podtrzymała żądanie zasądzenia od wnioskodawcy wynagrodzenia za korzystanie z w/w rzeczy ponad przysługujący
wnioskodawcy udział za okres od 15 grudnia 2001 r.
Wnioskodawca H. M. zmarł 8 lutego 2015.
Postanowieniem z dnia 25 maja 2015 r. Sąd podjął postępowanie z udziałem wnioskodawczyni G. M., która poparła
wniosek H. M. w całej rozciągłości.
Bezspornym między stronami było, że w skład majątku wspólnego H. M. i E. M. wchodzą ruchomości o łącznej wartości
50 800,- zł, w tym:
1. zestaw diagnostyczny, rok produkcji 1996, typ (...), w składzie analizator, klawiatura, drukarka, stolik o wartości
11.340,- zł;
2. szarpak kupiony 20.06.1997r. - o wartości 4910,- zł;
3. urządzenie do pomiaru geometrii kół – o wartości 6300,- zł;
4. komputer – o wartości 680,- zł;
5. podnośnik J. – podnośnik samochodowy, rok prod. 1981, typ (...)(...), nr fabryczny (...), dwukolumnowy – o
wartości 3140,- zł;
6. przyrząd kontrolny – urządzenie do regulacji świateł, rok prod. 1980 – o wartości 790,- zł;
7. rozpędzarka do kół, wyważarka do kół, rok prod. 1987, typ (...) – o wartości 1890,- zł;
8. opóźnieniomierz (...) – 520 – o wartości 1130,- zł;
9. kopiarka M. o wartości 380,- zł;
10. urządzenie diagnostyczne, nabyte w 2000 r. - o wartości 11.340,- zł;
11. podnośnik – diagnostyka podwozia, rok prod. 1981, typ (...) (...), nr fabryczny (...), dwukolumnowy - o wartości
2190,- zł
12. sprężarka tłokowa – diagnostyka podwozia, rok prod. 1988, typ (...), o wartości 800,- zł;
13. podnośnik zewnętrzny najazdowy czterokolumnowy o wartości 2600,- zł;
14. dwie szafki narzędziowe wraz z kompletnym wyposażeniem o łącznej wartości 4000,- zł.
Sąd ustalił ponadto następujący stan faktyczny:
Związek małżeński H. M. i uczestniczki E. M. zawarty w dniu 9 kwietnia 1966 r., został rozwiązany przez rozwód
wyrokiem wydanym przez Sąd Okręgowy w Ś. w dniu 23 listopada 2001 r., który uprawomocnił się w dniu 15 grudnia
2001r. Małżonkowie H. i E. M. od ok. 1999 r. pozostawali w faktycznej separacji, H. M. wyprowadził się wówczas ze
wspólnie zajmowanego lokalu mieszkalnego przy ul. (...)(...) w K..
Dowód:
• wyrok Sądu Okręgowego w Ś. k. 6.
• przesłuchanie wnioskodawcy H. M. k. 535 – 536;
• przesłuchanie uczestniczki E. M. k. 537 – 538.
H. M. i E. M. w dniu 14 lipca 2004r. złożyli oświadczenie skierowane do Spółdzielni Mieszkaniowej w K., że
spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu położonego w K., przy ul. (...) (...) wraz ze związanym z tym lokalem wkładem
mieszkaniowym przypadło E. M.. Wartość wkładu zwaloryzowanego na dzień 19 lipca 2004r. wynosiła 42 343,48 zł
i została ustalona w związku ze złożonym przez E. M. wnioskiem o przekształcenie lokatorskiego prawa do lokalu w
spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego. W dniu 19 lipca 20104r. dokonano jednorazowo wpłaty za
przekształcenie, dopłacając do pełnej wysokości wkładu budowlanego kwotę 2969,30 zł.
Wartość spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego położonego w K. przy ul. (...)(...), dla którego
prowadzona jest księga wieczysta (...) wynosi 108000,00 zł.
Wartość spółdzielczego własnościowego prawa do garażu nr (...) o powierzchni użytkowej 16 m2 położonego w K. przy
ul. (...), na działce nr (...), dla której prowadzona jest księga wieczysta (...) wynosi 19 000,00 zł.
Dowód:
• przesłuchanie wnioskodawcy H. M. k. 535 – 536;
• przesłuchanie uczestniczki E. M. k. 537 – 538;
• oświadczenie Spółdzielni Mieszkaniowej w K. k. 164;
• oświadczenie E. M. i H. M. z podpisami notarialnie poświadczonymi k. 165;
• opinia biegłego sądowego z zakresu wyceny nieruchomości i ruchomości J. P. k. 793 – 900;
H. M. w czasie trwania związku małżeńskiego pracował w Przedsiębiorstwie Państwowym (...), pracował tam także
jako kierownik po przekształceniach własnościowych w latach 90. H. M. jako wieloletniemu pracownikowi złożono
propozycję odkupienia przedsiębiorstwa, w którego skład wchodził warsztat samochodowy i sklep. Rozpoczął on
prowadzenie działalności gospodarczej w roku 1996 r. Działalność prowadzona przez H. M. obejmowała usługi w
postaci stacji obsługi pojazdów, sprzedaży samochodów oraz usługi warsztatowe. H. M. posiadał wszelkie wymagane
certyfikaty i decyzje, a także uprawnienia niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie podstawowej stacji
kontroli pojazdów A,B oraz rozszerzonym zakresie badania C,D,E,F. H. M. ponosił wszelkie koszty związane z
prowadzeniem działalności gospodarczej oraz utrzymaniem nieruchomości przy ul. (...) i ruchomości – urządzeń
służących do prowadzenia usług przedsiębiorstwa. Koszty poniesione w okresie od 2002 r. do 2011 r. związane z
ponoszeniem opłat za użytkowanie wieczyste wyniosły 12723,04 zł, zaś z podatkiem od nieruchomości 50566,78 zł,
łącznie 63 289,82 zł.
Uczestniczka E. M. całe życie pracowała w Przychodni w K., w pracowni rentgenowskiej na 1,5 etatu, a w 1998r. przeszła
na emeryturę. Nie była zorientowana w działalności gospodarczej prowadzonej przez wnioskodawcę w latach 1990 –
1999, zaś w okresie późniejszym małżonkowie H. i E. M. pozostawali w faktycznej separacji. W przedsiębiorstwie (...)
w latach 1997 – 2013 zatrudniony był syn wnioskodawcy i uczestniczki J. M..
Relacje H. M. i E. M. do 2011 r. był dobre. H. M. podejmował wszelkie decyzje inwestycyjne związane z nieruchomością
przy ul. (...) i zajmował się ich realizacją. E. M. uczestniczyła w każdej sprawie związanej z nieruchomością, która
wymagała jej udziału i zgody. Nie ingerowała w sprawy przedsiębiorstwa (...), a wszelkie decyzje związane z jego
prowadzeniem wnioskodawca podejmował bez konsultacji z uczestniczką. H. M. pomagał uczestniczce E. M. –
sfinansował koszty wykonanej na jej rzecz usługi protetycznej.
E. M. do dnia 11 marca 2011r. tj. do czasu doręczenia wnioskodawcy odpowiedzi na wniosek w niniejszej sprawie,
nie zgłaszała wobec H. M. żądania zapłaty wynagrodzenia za korzystanie z nieruchomości i ruchomości ponad
przysługujący wnioskodawcy udział. W latach 2004 – 2005 H. M. i E. M. planowali, że ich jedyny syn J. M. przejmie
prowadzenie przedsiębiorstwa, któremu wówczas nadano nazwę (...) co oznaczało – (...). H. M. pomagał finansowo
synowi, miedzy innymi przekazywał na jego rzecz środki na remont mieszkania. W 2009 r. H. M. podarował synowi
samochód marki O. (...) typu (...), 7. osobowy, z uwagi na to, że syn miał dużą rodzinę. W okresie późniejszym, już
w 2009 – 2010 r. relacje między J. M. i H. M. uległy pogorszeniu. H. M. uważał, że syn nie angażuje się należycie w
sprawy firmy. Zarzucał synowi, że dla niego najważniejsze były tylko pieniądze oraz, że uważał, że to „on musi mieć
stację”. W listopadzie 2010 r. H. M. poinformował E. M., że zamierza sprzedać nieruchomości ze stacją obsługi, że ma
chętnego kontrahenta. Prawdopodobna do uzyskania z tej transakcji była cena 1000000,00 zł. Poinformował przy
tym uczestniczkę, że z dokonanej transakcji otrzyma swoją część. Wówczas wskazał, że nie może podarować synowi
swojej części nieruchomości, gdyż obawia się, że nie utrzyma się z niskiej emerytury.
E. M. w dniu 5 stycznia 2011 r. podarowała J. M. swoje udziały w nieruchomościach stanowiących majątek wspólny i
o zawarciu tej umowy powiadomiła H. M., co wzbudziło jego głęboki sprzeciw i niezadowolenie.
J. M. został zwolniony z pracy z dniem 1 października 2013r., jako przyczynę wypowiedzenia umowy o pracę wskazano
redukcję zatrudnienia oraz niedopełnienie obowiązków pracowniczych. W związku z tym w Sądzie Rejonowym
(...)toczyło się postępowanie z powództwa J. M. przeciwko H. M.. W 2014r. w Sądzie Rejonowym (...) toczyło się
postępowanie z powództwa J. M. przeciwko H. M. o alimenty w sprawie (...).
H. M. w okresie od 11 kwietnia 2014r. do 18 kwietnia 2014r. przebywał w (...) (...) Szpitalu (...) z (...) we W. na Oddziale
Neurologicznym, gdzie rozpoznano u niego chorobę (...). Rodzina obserwowała stopniowo postępujące u niego zmiany
zachowania już ok. 3 lata wcześniej. Opiekę nad H. M. w czasie sprawowała jego żona G. M.. J. M. nie interesował się
stanem zdrowia ojca w ostatnim okresie jego życia.
G. M. pomagała H. M. w prowadzeniu przedsiębiorstwa, działała jako jego pełnomocnik. Od 2012r. zajmowała się ona
prowadzeniem małej księgowości w firmie męża.
Dowód:
• przesłuchanie wnioskodawcy H. M. k. 535 – 536;
• przesłuchanie uczestniczki E. M. k. 537 – 538;
• przesłuchanie uczestnika J. M. k. 538 – odwrót – 540;
• zeznania świadków:
• częściowo Ł. K. k. 754v;
• częściowo A. G. k. 754 – 755;
• zaświadczenia i certyfikaty k. 436 – 442;
• decyzja D. k. 443;
• protokół kontroli k. 446 – 448;
• potwierdzenia wpłat i decyzje w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości k. 79 – 105;
• potwierdzenia wpłat za użytkowanie wieczyste k. 106 – 110;
• karta leczenia szpitalnego k. 623 – 624;
• konsultacja psychologiczna k. 625;
• protokół rozprawy z dnia 11 czerwca 2014r. w sprawie (...) k. 626 – 630.
Na podstawie umowy sprzedaży z dnia 20 listopada 1995r. H. M. i E. M. nabyli od Przedsiębiorstwa (...) w K. udział
wynoszący 1/5 część w prawie użytkowania wieczystego nieruchomości składającej się z działki nr (...), o powierzchni
1.14,40 ha objętej księgą wieczystą Kw nr (...). Umową zniesienia współwłasności wyżej opisanej nieruchomości
zawartą w dniu 26 czerwca 1996r. H. M. i E. M. nabyli własność (prawo użytkowania wieczystego) działki nr (...)
o powierzchni 0,1392 ha oraz udział wynoszący 1/5 w działce nr (...) o powierzchni 0,0663 ha. Dla działki nr (...)
urządzono nową księgę wieczystą KW nr (...) z wpisem prawa użytkowania wieczystego na rzecz małż. E. i H. M..
H. M. i E. M. zawarli w dniu 31 marca 2000r. umowę warunkową sprzedaży nieruchomości – prawa użytkowania
wieczystego działki nr (...) o obszarze 100 m2, objętej księgą wieczystą KW nr (...) za cenę 200 000,- zł. W związku
z tą transakcją w 2002 roku przeciwko E. M. toczyło się postępowanie karno – skarbowe, w wyniku którego E. M.
została obciążona obowiązkiem uiszczenia podatku dochodowego od sprzedanej nieruchomości w kwocie 10000,- zł.
Należność ta wraz z odsetkami naliczonymi za zwłokę oraz innymi opłatami wyniosła łącznie 14 398,30 zł i na wniosek
E. M. została decyzją Urzędu Skarbowego w K. z dnia 7 sierpnia 2002 r. rozłożona na 6 rat. Należność z tytułu tego
podatku została w całości i w wyznaczonych terminach płatności poszczególnych rat zapłacona przez H. M..
H. M. po nabyciu nieruchomości przy ul. (...) w K. od 1997 r. rozpoczął działania inwestycyjne, w szczególności
dokonał modernizacji Segmentu I i II. Do czasu ustania wspólności ustawowej tj. do dnia 15 grudnia 2001r. H. M.
dokonał rozbudowy Segmentu I i II. Oba segmenty były wówczas już wykończone, zmodernizowane i użytkowane
(w styczniu 2001r. zdjęcia z Rajdu (...) ukazują rozbudowaną część biurową oraz wnętrze biura i zaplecza). W dacie
tej Segment III był w stanie surowym. Obiekt był pokryty dachem, posiadał zamontowaną stolarkę okienną, ścianki
działowe. Nie posiadał posadzek, pokrycia ścian, instalacji, ogrzewania, bram wjazdowych. Zaplecze Segmentu III
było nieuporządkowane, nieutwardzone. Obiekt był w trakcie budowy bez odbioru.
Po dacie ustania wspólności ustawowej postępowały prace budowlane, które trwały według wpisów w dzienniku
budowy do 29 grudnia 2008 r. Po dacie ustania wspólności ustawowej zostały ułożone posadzki oraz ich pokrycie,
ściany zostały wytynkowane, pomalowane i obłożone miejscowo glazurą, ułożono sieci i instalacje – zamontowano
armaturę w WC, zamontowano bramy wjazdowe, stolarkę wewnętrzną. Wykonano elewację, uporządkowano teren
wokół budowy. Utwardzono i urządzono dojazd i zaplecze obiektu.
Nieruchomość położona w K. przy ul. (...), obejmująca działkę (...) o pow. 0,1292 ha wraz z związanym z użytkowaniem
wieczystym tej działki prawem własności położonych na niej budynku stacji obsługi pojazdów oraz innych budynków
niemieszkalnych, dla której Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą (...), oraz udział wynoszący 1/5 część w
nieruchomości położonej w K., obręb (...), stanowiącej prawo użytkowania wieczystego działki gruntu nr (...) – droga
dojazdowa o pow. 0,0663 ha, dla której Sąd Rejonowy w K. prowadzi księgę wieczystą (...), według stanu na dzień
ustania wspólności ustawowej tj. na dzień 15 grudnia 2001r. wynosiła 703 000,00 zł, zaś według stanu na dzień
oszacowania tj. 6 luty 2016 r. 1050 000,00 zł. Nakłady na nieruchomość poniesione przez H. M. po ustaniu wspólności
ustawowej wyniosły 347 000,00 zł.
Wysokość wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z ruchomości w postaci maszyn i urządzeń ponad
przysługujący wnioskodawcy udział wynosiła: w 2002 r. – 4688,29 zł, w 2003r. – 4513,42 zł, w 2004r. – 3940,30
zł, w 2005r. – 2633,71 zł i w latach 2006 – 2011 – po 2156,76 zł rocznie. W 2011r. upłynął okres amortyzacji maszyn
i urządzeń.
Wysokość wynagrodzenia z tytułu bezumownego korzystania z nieruchomości ponad przysługujący wnioskodawcy
udział w okresie od 15 grudnia 2001r. do października 2016r. wynosiła po 9600,00 zł rocznie, tj. 800,00 zł miesięcznie.
Dowód:
• przesłuchanie wnioskodawcy k. 535 – 536;
• przesłuchanie uczestniczki E. M. k. 537 – 538;
• przesłuchanie uczestnika J. M. k. 538 – odwrót – 540;
• umowa sprzedaży nieruchomości k. 530 – 531;
• umowa zniesienia współwłasności nieruchomości k. 532 – 543;
• dokumentacja z postępowania skarbowego i karnoskarbowego k. 44 – 47, 49 - 55;
• pismo E. M. skierowane do H. M. k. 48;
• potwierdzenia wpłat rat podatku dochodowego od sprzedanego gruntu k. 73 – 78;
• odpis księgi wieczystej (...) k. 7 – 11;
• odpis księgi wieczystej (...) k. 12 – 18;
• opinia biegłego sądowego z zakresu wyceny nieruchomości i ruchomości J. P. k. 793 – 900;
• ustne wyjaśnienia biegłego do opinii k. 1119;
• załączona do akt dokumentacja rozbudowy nieruchomości (...) Starostwa Powiatowego w K..
W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:
Wskutek uwzględnienia wniosku o uznanie za bezskuteczne względem wnioskodawcy umów darowizny zawartych
pomiędzy uczestnikami E. M. i J. M. oraz zwolnienia uczestnika J. M. od udziału w sprawie, niniejsze postępowanie
zmierzało wyłącznie do rozstrzygnięcia w przedmiocie podziału majątku wspólnego H. M. i E. M..
W przedmiotowej sprawie skład majątku wspólnego był co do zasady bezsporny między stronami. Bezsporny
był skład i wartość wchodzących w skład majątku wspólnego H. M. i E. M. ruchomości. Spór koncentrował się
przede wszystkim co do sposobu podziału tego majątku, bowiem zarówno wnioskodawczyni jak i uczestniczka
domagały się przyznania im nieruchomości położonych w K. przy ul. (...). Koniecznym było także ustalenie wartości
nieruchomości wchodzących w skład majątku wspólnego, według ich stanu na dzień ustania wspólności ustawowej
i według aktualnych cen, a także ustalenie wartości nakładów poczynionych przez H. M. na nieruchomość położoną
przy ul. (...) po ustaniu wspólności ustawowej. Sporna była także kwestia zasadności i wysokości roszczenia
uczestniczki o zasądzenie odszkodowania za bezumowne korzystanie przez wnioskodawcę ze spornej nieruchomości i
ruchomości ponad przysługujący mu udział oraz także kwestia rozliczenia uzyskanej ceny 200 000,00 zł ze sprzedaży
nieruchomości dokonanej w dniu 31 marca 2000 r.
I. Podział majątku wspólnego.
W myśl przepisu art. 31 § 1 k.r.o. z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność
majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje
małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową
należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Zgodnie z art. 46 k.r.o. i art. 567 § 3 k.p.c., od chwili ustania wspólności ustawowej małżeńskiej do majątku, który był
nią objęty stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu cywilnego o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku,
a do postępowania o podział majątku wspólnego stosuje się odpowiednio przepisy kodeksu postępowania cywilnego
o dziale spadku.
Z tego względu skład i wartość majątku wspólnego (dorobkowego) ulegającego podziałowi ustala sąd, co wynika z
odpowiedniego stosowania przepisu art.684 k.p.c.
Do oszacowania wartości nieruchomości i praw wchodzących w skład majątku wspólnego stron, wartości
poczynionych nakładów na nieruchomość oraz wysokości należnego wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z
nieruchomości i ruchomości, wymagane były wiadomości specjalne, stąd na mocy art. 278§1 kpc Sąd dopuścił dowód
z opinii biegłego z zakresu szacowania nieruchomości i ruchomości J. P., który wydał w dniu 6 lutego 2016r. obszerną,
wyczerpującą i rzetelną opinię. Sąd w pełni podzielił wnioski tego biegłego. Biegły bardzo rzeczowo odniósł się
do podniesionych przez uczestniczkę zarzutów i ostatecznie ustanie na rozprawie wyjaśnił wszelkie wątpliwości,
zgłaszane przez pełnomocników stron. Biegły wyjaśnił także i uzasadnił przyjęte w opinii założenia, wskazał na wiele
trudności w dokonywanych ustaleniach wynikających przede wszystkim ze znacznego upływu czasu pomiędzy datą
ustania wspólności ustawowej a datą wykonywania wyceny.
Jednocześnie Sąd nie oparł rozstrzygnięcia o wnioski wynikające z opinii biegłej z zakresu szacowania nieruchomości
M. K. z 6 listopada 2012 (k. 283 – 381), podzielając zasadność zarzutów podniesionych przez pełnomocnika
wnioskodawcy, że opinia ta, wbrew tezie dowodowej w zakresie wyceny wartości nieruchomości przy ul. (...) w
istocie obejmowała wycenę przedsiębiorstwa prowadzonego przez H. M.. Ustalona w tej opinii wartość nieruchomości
na kwotę 3 200 000,- zł, tj. 6 504,73 zł za 1m2 z całą pewnością była rażąco zawyżona i nie odpowiadała
wartości rynkowej. W odniesieniu zaś do ustalenia wysokości czynszu za bezumowne korzystanie z nieruchomości,
biegła w zasadzie dokonała rozliczenia pożytków i przychodów z rzeczy, czego wniosek nie dotyczył. Ponadto, po
wydaniu tej opinii w toku postępowania zasadniczym zmianom uległy okoliczności faktyczne, które zdezaktualizowały
wartość dowodową tej opinii. H. M. posiadał bowiem indywidualne, przysługujące wyłącznie jemu uprawnienia
do prowadzenia działalności w zakresie stacji kontroli pojazdów, stąd z chwilą jego śmierci przestało istnieć i
funkcjonować prowadzone przez niego przedsiębiorstwo. Koniecznym w związku z tym było dopuszczenie dowodu
z opinii innego biegłego celem dokonania prawidłowej i aktualnej wyceny wchodzących w skład majątku wspólnego
nieruchomości oraz wysokości wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości i ruchomości wchodzących
w skład majątku wspólnego ponad przysługujący wnioskodawcy udział. Sporządzona przez biegłego sądowego J.
P. opinia z dnia 6 lutego 2016r. w sposób prawidłowy i rzetelny odnosiła się do tezy dowodowej sformułowanej w
postanowieniu. Z tych też powodów Sąd w całej rozciągłości przy rozstrzyganiu sprawy oparł się na ustaleniach i
wyliczeniach biegłego J. P., pomijając opinię biegłej M. K..
W oparciu o tę opinię Sąd ustalił wartość wchodzących w skład majątku wspólnego nieruchomości położonych w K.
przy ul. (...) na łączną kwotę 703 000,00 zł oraz wartość garażu na kwotę 19000,00 zł.
Zgodnie z art. 211k.c. zniesienie współwłasności przez podział rzeczy wspólnej, choć stanowi podstawowy i
priorytetowy sposób zniesienia współwłasności, dopuszczalny jest, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami
ustawy lub ze społeczno - gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub
znaczne zmniejszenie jej wartości. W myśl art. 212 § 2 k.c. rzecz, która nie daje się podzielić, może być przyznana
stosownie do okoliczności jednemu ze współwłaścicieli z obowiązkiem spłaty pozostałych albo sprzedana stosownie
do przepisów kodeksu postępowania cywilnego.
Przedmioty i prawa do nieruchomości stanowiące sporny przedmiot podziału majątku wspólnego wchodziły w skład
przedsiębiorstwa (...), które prowadził on od wielu lat. Jedynym więc możliwym sposobem zniesienia współwłasności
tych praw było przyznanie ich jednemu ze współwłaścicieli za spłatą na rzecz drugiego. Z uwagi na spór między
stronami, podstawową kwestią wymagająca rozstrzygnięcia było ustalenie komu powinna przypaść nieruchomość
położona w K. przy ul. (...) oraz stanowiące wyposażenie stacji urządzenia.
Sąd uznał, że sporna nieruchomość powinna przypaść wnioskodawczyni G. M.. Rozstrzygając w tej zasadniczej
kwestii Sąd miał na względzie przede wszystkim udział H. M. w nabyciu spornej nieruchomości oraz w rozwoju
jego przedsiębiorstwa. H. M. nabył tę nieruchomość jako wieloletni pracownik przedsiębiorstwa państwowego, miał
on wizję rozbudowy nieruchomości i rozwoju przedsiębiorstwa. W latach od 1996 do 2009 r. inwestował w tę
nieruchomość, dokonywał jej rozbudowy i modernizacji, rozwijał też swoje przedsiębiorstwo, nabywał niezbędne
urządzenia i maszyny, uczestniczył w szkoleniach, uzyskiwał niezbędne pozwolenia i certyfikaty. Uczestniczka E.
M. nie była zorientowana w sprawach firmy, a trzy lata po nabyciu spornej nieruchomości pozostawała z H. M. w
faktycznej separacji. Nie ulega wątpliwości, że uczestniczka obecnie nie zamierza samodzielnie prowadzić działalności
gospodarczej w spornej nieruchomości, a jej wolą jest, aby nieruchomość ta przypadła synowi jej i H. J. M.. W ocenie
Sądu, dokonując wyboru pomiędzy wnioskodawczynią G. M. a uczestniczką E. M., niewątpliwie to G. M. daje lepsze
gwarancje prowadzenia z sukcesem działalności gospodarczej w spornej nieruchomości. Wnioskodawczyni została
bowiem wprowadzona w sprawy przedsiębiorstwa męża, działała jako jego pełnomocnik i co najmniej od 2012 r.
zajmowała się prowadzeniem firmy z uwagi na pogarszający się stan zdrowia H. M..
Tymczasem pomiędzy H. M. i jego jedynym synem J. M. narastał konflikt. H. M. podczas przesłuchania w niniejszej
sprawie początkowo nie był w stanie nawiązać racjonalnego kontaktu, był zagubiony, jednak w wyniku zadawanych
mu pytań przez pełnomocnika uczestniczki jego stan psychiczny uległ poprawie i ostatecznie złożył on wyczerpujące i
logiczne zeznania. H. M. w swoich zeznaniach kategorycznie sprzeciwiał się, aby nieruchomości i ruchomości związane
z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą przypadły J. M.. Miał on do syna żal, zarzucał mu wyrachowanie
i brak zaangażowania w sprawy firmy. Wprawdzie z dokumentacji medycznej H. M. wynika, że w 2014r. rozpoznano
u niego chorobę (...), której początki mogły występować już 3 lata wcześniej, co mogłoby usprawiedliwiać zachowanie
H. M. wobec syna i wskazywać na bezpodstawność stawianych mu zarzutów. Jednak postawa J. M., fakt, że pomimo
wiedzy o stanie zdrowia ojca, kierował on przeciwko niemu powództwa, w tym między innymi o alimenty, wskazuje
na jego roszczeniowy stosunek do ojca.
Z tych względów Sąd uznał, że zgodnie z wolą H. M. nieruchomości położone w K. przy ul. (...) o wartości 703 000,- zł
oraz ruchomości w postaci urządzeń i maszyn o łącznej wartości 50 800,- zł należało przyznać wnioskodawczyni G. M.,
z obowiązkiem spłaty na rzecz uczestniczki. Uczestniczce E. M. przyznano, zgodnie z jej wnioskiem prawo do garażu o
wartości 19000,00 zł. Skoro wartość majątku wspólnego H. M. i E. M. wynosiła łącznie 772 800,00 zł (703 000,00 zł
+ 50800,00 zł + 19000,00 zł), to wartość udziału każdej ze stron stanowiła kwotę 386 400,00 zł. Skoro przyznane w
wyniku podziału majątku uczestniczce prawo stanowiło wartość 19000,00 zł to należna jej spłata (dopłata) powinna
wynosić 367400,00 zł (386400,00 zł – 19000,00 zł). Termin płatności należności z tytułu spłaty ustalono zgodnie ze
stanowiskiem stron na jeden miesiąc od dnia uprawomocnienia się postanowienia.
II. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości i ruchomości wspólnych ponad
przysługujący udział.
Współwłasność jest postacią własności, środki jej ochrony, do których przede wszystkim należy roszczenie
windykacyjne (art. 222 § 1 k.c.), mogą być stosowane także przez współwłaścicieli. Nie ulega wątpliwości, że
współwłaściciele mogą dochodzić przeciwko osobie trzeciej także określonych w art. 224 § 2 i art. 225 k.c. roszczeń
uzupełniających roszczenie windykacyjne.
Jeżeli niektórzy współwłaściciele występują z roszczeniem windykacyjnym przeciwko pozostałym współwłaścicielom,
którzy sami władają całą rzeczą wspólną, należy mieć na względzie, oprócz art. 222 § 1 k.c., regulację przewidzianą
w art. 206 k.c. Według art. 206 k.c., każdy ze współwłaścicieli jest uprawniony do współposiadania rzeczy wspólnej
oraz do korzystania z niej w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem przez
pozostałych współwłaścicieli. Jeżeli więc w danym przypadku stosuje się art. 206 k.c., gdyż sposobu posiadania
rzeczy wspólnej nie normuje umowa współwłaścicieli ani orzeczenie sądu, każdy współwłaściciel jest
uprawniony do bezpośredniego posiadania całej rzeczy wspólnie wraz z pozostałymi współwłaścicielami; granicą jego
uprawnienia jest takie samo uprawnienie każdego z pozostałych współwłaścicieli. W konsekwencji współwłaściciel,
który pozbawia innego współwłaściciela posiadania na zasadach określonych w art. 206k.c., narusza jego uprawnienie
wynikające ze współwłasności, a sam, w zakresie, w jakim posiada rzecz i korzysta z niej w sposób wykluczający
posiadanie i korzystanie innych współwłaścicieli, działa bezprawnie (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 10 maja
2006 r., III CZP 9/06).
Jeżeli zatem ze względu na charakter rzeczy wspólnej możliwe jest korzystanie z niej przez każdego współwłaściciela
niezależnie od korzystania przez pozostałych współwłaścicieli, współwłaściciel, którego uprawnienie zostało w
powyższy sposób naruszone, może na podstawie art. 222 § 1 w związku z art. 206 k.c. dochodzić od współwłaściciela,
korzystającego z rzeczy w sposób wykluczający jego współposiadanie, roszczenia o dopuszczenie do współposiadania.
Gdy natomiast ze względu na charakter rzeczy wspólnej wykonywanie posiadania zakłada zgodne współdziałanie
współwłaścicieli, współwłaściciel pozbawiony posiadania rzeczy przez innego współwłaściciela może wystąpić do sądu
o podział rzeczy wspólnej do korzystania (por. uchwała pełnego składu Izby Cywilnej Sądu Najwyższego z dnia 28
września 1963 r., III CO 33/62, OSNCP 1964, nr 2, poz. 22, wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 października 1973 r.,
III CRN 247/73, OSNCP 1974, nr 9, poz. 151, i z dnia 9 lipca 2003 r., IV CKN 325/01, nie publ., oraz uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 29 listopada 2007 r., III CZP 94/07).
Korzystanie przez jednego ze współwłaścicieli z całej rzeczy wspólnej bez respektowania uprawnienia pozostałych
współwłaścicieli do takiego samego korzystania z niej powinno uzasadniać nie tylko nakazanie pozwanemu
dopuszczenie do współposiadania na zasadach określonych w art. 206 k.c., ale i zasądzenie na podstawie art. 224 §
2 lub art. 224 § 2 w związku z art. 225 k.c. wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy wspólnej w zakresie, do którego
nie uprawnia art. 206 k.c. Nie ma bowiem powodów do tego, aby w sprawie o roszczenie windykacyjne między
współwłaścicielami w zakresie nieuregulowanym przepisami o współwłasności nie stosować przepisów normujących
roszczenia uzupełniające roszczenie windykacyjne. O ile art. 207 k.c., mający podobnie jak art. 206 k.c. dyspozytywny
charakter, wyklucza stosowanie art. 224 § 2 i art. 225 k.c. między współwłaścicielami w zakresie dotyczącym pożytków,
o tyle brak jest podstaw do wyłączenia stosowania art. 224 § 2 i art. 225 k.c. między współwłaścicielami w zakresie
dotyczącym wynagrodzenia za bezprawne korzystanie z rzeczy (por. uchwały Sądu Najwyższego z dnia 20 listopada
1992 r., III CZP 140/92, OSNC 1993, nr 4, poz. 64 oraz z dnia 13 marca 2008 r., III CZP 3/08, OSNC 2009, nr 4,
poz. 53).
Zgodnie z art. 224 § 1 i 2 k.c. samoistny posiadacz w dobrej wierze nie jest obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie
z rzeczy i nie jest odpowiedzialny ani za jej zużycie, ani za jej pogorszenie lub utratę. Nabywa własność pożytków
naturalnych, które zostały od rzeczy odłączone w czasie jego posiadania, oraz zachowuje pobrane pożytki cywilne,
jeżeli stały się w tym czasie wymagalne. Jednakże od chwili, w której samoistny posiadacz w dobrej wierze dowiedział
się o wytoczeniu przeciwko niemu powództwa o wydanie rzeczy, jest on obowiązany do wynagrodzenia za korzystanie
z rzeczy i jest odpowiedzialny za jej zużycie, pogorszenie lub utratę, chyba że pogorszenie lub utrata nastąpiła bez
jego winy.
Odnosząc powyższe rozważania prawne do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy, należało rozważyć jaki
charakter miało posiadanie przez wnioskodawcę nieruchomości przy ul. (...) oraz wchodzących w skład majątku
wspólnego ruchomości.
W ocenie Sądu z okoliczności sprawy wynikało, że z chwilą ustania wspólności ustawowej strony dokonały w sposób
dorozumiany zgodnego podziału quad usum w ramach majątku wspólnego w ten sposób, że E. M. przejęła w wyłączne
posiadanie spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego oraz do garażu, położonych w K. przy ul (...), zaś
wnioskodawca H. M. objął w wyłączne posiadanie nieruchomości przy ul. (...) i urządzenia służące o prowadzenia
jego działalności gospodarczej. Każda ze stron zobowiązana była do ponoszenia kosztów związanych z utrzymaniem
przejętych praw. W wyniku tego podziału w 2004r. H. M. złożył wobec Spółdzielni Mieszkaniowej w K. oświadczenie,
że lokatorskie spółdzielcze prawo do lokalu wraz ze związanym z nim wkładem budowlanym przysługiwać będzie
uczestniczce E. M.. Wskutek tych decyzji E. M. nabyła prawo do wkładu budowlanego o wartości 42 343,48 zł
zwaloryzowanej na dzień 19 lipca 2004r. Po uzupełnieniu tego wkładu o kwotę 2969,30 zł, zgodnie z wnioskiem E.
M. przekształcono lokatorskie prawo do lokalu w spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego, którego
wartość według stanu na dzień 15 grudnia 2001r. i cen aktualnych wynosiła 108 000,- zł. W związku z tym należało
przyjąć, że wartość nabytego przez E. M. wkładu budowlanego, stanowiąca 93,44 % (42343,48 zł + 2969,30 zł =
45 312,78 zł, 42 343,48 zł : 45312,78 zł x 100 = 93,44%) wartości lokalu, wynosiła 100 915,20 zł (108000 zł x
93,44%). Zgodnie z umową stron H. M. zrezygnował z tego wkładu, w zamian za prawo do samodzielnego korzystania
z nieruchomości i ruchomości stanowiących cześć jego przedsiębiorstwa. Nie bez znaczenia dla uczestniczki był także
fakt, że w przedsiębiorstwie tym zatrudniony był J. M.. Uczestniczka nigdy wcześniej, do czasu złożenia odpowiedzi
na wniosek w niniejszej sprawie tj. do dnia 11 marca 2011r. nie domagała się od H. M. wynagrodzenia z tytułu
bezumownego korzystania z nieruchomości. Przeciwnie E. M. i H. M. pozostawali w dobrych relacjach, w razie
konieczności E. M. uczestniczyła w sprawach dotyczących wspólnej nieruchomości, jednak wszelkie decyzje związane
z prowadzeniem przedsiębiorstwa oraz z zarządzaniem nieruchomością wspólną podejmował H. M.. Uczestniczka
nie ingerowała w sprawy firmy, cieszyła się, że jej syn pracuje w przedsiębiorstwie ojca i liczyła, że w przyszłości
J. M. przejmie to przedsiębiorstwo po ojcu. Okoliczności te uzasadniają twierdzenie, że do dnia doręczenia H.
M. odpowiedzi na wniosek zawierającej wezwanie do zapłaty wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy
wspólnych, pozostawał on posiadaczem w dobrej wierze spornej nieruchomości oraz rzeczy ruchomych stanowiących
wyposażenie przedsiębiorstwa, zgodnie z zawartą pomiędzy stronami w sposób dorozumiany umową o podział do
korzystania z rzeczy wchodzących w skład ich majątku wspólnego.
Z tego też względu wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy ponad przysługujący wnioskodawcy udział mogło być
zasądzone zgodnie z art. 224 § 1 i 2 k.c. jedynie za okres od 11 marca 2011 r. do dnia zamknięcia rozprawy tj. do14
października 2016 r. Stąd wynagrodzenie to ustalono na kwotę 50 600,00 zł, na którą składały się: 7200,00 zł za
9 miesięcy z 2011r., 9600,00 zł za 2012 r., 9600,00 zł za 2013 r., 9600,00 zł za 2014 r., 9600,00 zł za 2015 r. i
8000,00 zł za 10 miesięcy 2016r. Zgodnie z art. 224 § 1 k.c. roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy nie
należy się E. M. za okres, w którym H. M. korzystał z rzeczy wspólnych na podstawie porozumienia z uczestniczką,
gdyż wówczas należało go traktować jak posiadacza w dobrej wierze. Biorąc pod uwagę, że rzeczy ruchome uległy
amortyzacji do 2011r., wynagrodzenie z tytułu ich bezumownego korzystania ustalone zostało wyłącznie do 2011 r.,
w okresie późniejszym wykazywały one bowiem wartość zerową (złomową). Z tego też względu nie uwzględniono
roszczenia uczestniczki zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z rzeczy ruchomych przez H. M. w
przyjętym okresie od 11 marca 2011 r. do 14 października 2016 r.
III. Rozliczenie kwoty 200 000,00 zł z tytułu ceny sprzedaży nieruchomości dokonanej przez E. M.
i H. M. na podstawie umowy z dnia 31 marca 2000 r.
Uczestniczka domagała się od wnioskodawcy zwrotu kwoty 100 000,00 zł z tytułu zwrotu połowy uzyskanej ceny
sprzedaży nieruchomości w dniu 31 marca 2000 r. Bezspornym między stronami było, że dochód uzyskany z tej
transakcji został w całości przejęty przez H. M. oraz, że wnioskodawca zapłacił w całości naliczony wobec uczestniczki
podatek dochodowy z tytułu tej sprzedaży w łącznej kwocie 14 398,30 zł. W ocenie Sądu pozostała kwota uzyskana
z tej transakcji została przeznaczona na rozbudowę i modernizację nieruchomości przy ul. (...). Sama uczestniczka
przyznała, że rozwój prac inwestycyjnych był wówczas widoczny. W tym czasie H. M. dokonał rozbudowy Segmentu
I i II. Oba segmenty na dzień ustania wspólności ustawowej były już wykończone, zmodernizowane i użytkowane.
W dacie tej Segment III był już w stanie surowym; obiekt był pokryty dachem, posiadał zamontowaną stolarkę
okienną, ścianki działowe. Obiekt był w trakcie budowy bez odbioru. Nie ulega wątpliwości, że tak zaawansowane
prace budowlane były bardzo kosztowne. Podkreślić należy, że skoro dochód ze sprzedaży nieruchomości uzyskany
w czasie trwania wspólności ustawowej został przeznaczony w całości na rozbudowę nieruchomości wchodzących w
skład tego majątku, to kwota 200 000,00 zł nie mogła podlegać odrębnemu rozliczeniu między stronami. Kwota ta
zainwestowana w nieruchomości położone przy ul. (...) miała bowiem wpływ na ustaloną wartość tej nieruchomości,
która uwzględniała jej stan na dzień 15 grudnia 2001r. a więc już po dokonanej i opisanej wyżej rozbudowie i
modernizacji.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w postanowieniu.
O kosztach orzeczono zgodnie z art. 520 k.c., przyjmując że koszty postępowania powinny obciążać strony w równych
częściach. Z tego też względu zniesiono koszty pomiędzy stronami. Pozostałe zaś koszty sądowe rozdzielono na obie
strony postępowania. Łącznie sądowe koszty postępowania wyniosły 20231,84 zł, w tym wydatki związane z wydaniem
opinii przez obu biegłych w kwocie 19231,84 zł oraz opłata sądowa od wniosku 1000,00 zł. Stąd każda ze storn powinna
ponieść te koszty w kwotach po 10115,92 zł. Wnioskodawczyni oraz jej poprzednik prawny pokryli te koszy do kwoty
9382,32 zł, zaś uczestniczka E. M. wraz z działającym czasowo w toku postępowania uczestnikiem J. M. pokryli te
koszty sądowe w łącznej kwocie 2879,80 zł. W związku z tym zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o
kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. z 2016., poz. 623 t.j. ze zm.) Sąd obciążył wnioskodawczynię kwotą
733,60 zł (10115,92 zł – 9382,32 zł) oraz uczestniczkę kwotą 7236,12 zł (10115,92 zł – 2879,80 zł) tytułem zwrotu
wydatków tymczasowo wyłożonych przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Kłodzku.