15591/13 ds/AKO/mm DG E - 1C Po konsultacjach na

RADA
UNII EUROPEJSKIEJ
Bruksela, 6 listopada 2013 r.
(OR. en)
15591/13
EDUC 414
AUDIO 106
TELECOM 279
PI 147
RECH 494
NOTA
Od:
Do:
Sekretariat Generalny Rady
Komitet Stałych Przedstawicieli (część I) / Rada
Nr poprz. dok.:
14851/13 EDUC 392 AUDIO 99 TELECOM 262 PI 135 RECH 456
Dotyczy:
Otwarte zasoby edukacyjne i uczenie się cyfrowe
- Debata orientacyjna
[Debata jawna na podstawie art. 8 ust. 2 regulaminu wewnętrznego Rady
(na wniosek prezydencji)]
Po konsultacjach na forum Komitetu ds. Edukacji prezydencja sporządziła załączony dokument,
który będzie podstawą do debaty orientacyjnej mającej się odbyć na posiedzeniu Rady ds. Edukacji,
Młodzieży, Kultury i Sportu w dniach 25–26 listopada 2013 r.
15591/13
ds/AKO/mm
DG E - 1C
PL
ZAŁĄCZNIK
Opracowany przez prezydencję dokument do dyskusji
Otwarte zasoby edukacyjne i uczenie się cyfrowe
Wprowadzenie
Podobnie jak globalizacja i technologia przekształcają sposób funkcjonowania światowej
gospodarki, tak coraz łatwiejszy i szybszy dostęp do internetu – m.in. za pomocą coraz bardziej
wyszukanych urządzeń mobilnych – znacznie oddziałuje na edukację i zaczyna się stawać
wyzwaniem dla tradycyjniejszych form nauczania i uczenia się. Poza byciem źródłem informacji
internet coraz częściej postrzegany jest jako pojemne narzędzie edukacyjne, które daje dostęp do
wyjątkowego bogactwa materiałów dydaktycznych i umożliwia osobom uczącym się prosty, tani
i skuteczny kontakt z sobą nawzajem i z nauczycielami – bez względu na miejsce i czas.
W ostatnich latach zaobserwować można szybki rozwój cyfrowych narzędzi uczenia się na
odległość, takich jak otwarte zasoby edukacyjne i masowe otwarte kursy on-line, które oferują
tradycyjnym systemom i strukturom edukacyjnym nowe fascynujące możliwości, ale też stawiają
przed nimi pewne wyzwania.
Możliwości, jakie daje edukacji technologia, są bezprecedensowe. Tylko za pomocą jednego
masowego otwartego kursu on-line nauczyciel może dotrzeć do większej i bardziej zróżnicowanej
grupy odbiorców niż przez całe swoje tradycyjne życie zawodowe. Nowe narzędzia i zasoby
internetowe pozwalają też osobom uczącym się aktywnie współtworzyć wiedzę oraz
współpracować z rówieśnikami, bez względu na to, w którym miejscu na świecie się znajdują.
Osoby takie mogą korzystać z wiedzy z dowolnej lokalizacji, we własnym tempie, niezależnie od
tego, czy studiują w pełnym wymiarze czy łączą studia z pracą lub inną aktywnością.
15591/13
ds/AKO/mm
DG E - 1C
1
PL
A zatem nowe zasoby, jeśli właściwie je wykorzystać, mają mnóstwo do zaoferowania: mogą
służyć dzieleniu się wiedzą i komunikacji międzykulturowej; mogą poszerzać dostęp do edukacji,
pozwalając, by wirtualne nauczanie i uczenie się odbywało się w dowolnym miejscu; a ponieważ za
ich pomocą można dotrzeć ogromnej liczby uczących się – np. tworząc wirtualne wspólnoty
zainteresowań – mogą sprzyjać gospodarności. Ponadto z samej swej natury mogą promować
innowacje w edukacji i nową metodykę.
Z drugiej jednak strony, jak wszystko co nowe, otwarte zasoby edukacyjne wiążą się też
z wyzwaniami. Jak najlepiej z nich korzystać? Czy można je łączyć z bardziej tradycyjnymi
formami nauczania i uczenia się, a jeśli tak – w jaki sposób? Jaki wpływ będą miały na kształcenie
nauczycieli? Czy przeznaczyć środki na to, by więcej takich zasobów powstawało w Europie
i w innych językach? Jak ocenić i zwalidować wiedzę, umiejętności i kompetencje nabyte za ich
pomocą? I co nie mniej ważne: jak ocenić ich jakość?
Bez względu na to, jak na te pytania odpowiemy, zmiany wydają się nieuniknione. Otwarte zasoby
edukacyjne istnieją i upowszechniają się w olbrzymim tempie, co ma istotne skutki dla edukacji na
wszystkich szczeblach, zwłaszcza dla sektora szkolnictwa wyższego. Na przykład w najnowszej
analizie przygotowanej na zamówienie brytyjskiego Ministerstwa Działalności Gospodarczej,
Innowacji i Umiejętności można przeczytać, że: „W najlepszym wypadku masowe otwarte kursy online mogą stać się motorem innowacji i eksperymentów, a tym samym usprawnić uczenie się,
obniżyć koszty i skutkować kontrolowaną restrukturyzacją. W najgorszym – zmuszą wiele
podmiotów z sektora szkolnictwa wyższego do radykalnej transformacji, a jeśli podmiotom tym nie
uda się dostosować – do upadku; spodziewać się będzie można chaotycznego rozpadu sektora”.
Jeśli spojrzeć szerzej, UE jest zagrożona pozostaniem w tyle za innymi regionami świata w tej
dziedzinie. Już teraz dostawcami dużej ilości treści cyfrowych są podmioty spoza Europy, co raczej
nie działa na jej korzyść. Dla wielu jest jasne, że osoby kształtujące politykę powinny pilnie
zastanowić się, jak najlepiej pokierować potencjałem otwartych zasobów edukacyjnych i jakiego
rodzaju środki towarzyszące mogą być potrzebne.
15591/13
ds/AKO/mm
DG E - 1C
2
PL
W związku z powyższym i w świetle niedawnego komunikatu Komisji Europejskiej pt. „Działania
na rzecz otwartej edukacji” 1 prezydencja litewska jest zdania, że nadszedł czas, by przedyskutować
na szczeblu europejskim możliwości i wyzwania, z którymi niewątpliwie wiązać się będą otwarte
zasoby edukacyjne.
Wystąpienia ministrów
Nagłe pojawienie się i szybkie upowszechnianie się cyfrowych narzędzi uczenia się na odległość,
takich jak otwarte zasoby edukacyjne i masowe otwarte kursy on-line, dają znaczne możliwości, ale
także stawiają duże wyzwania przed kształceniem i szkoleniem wszystkich szczebli, zwłaszcza
przed szkolnictwem wyższym.
Z punktu widzenia kształtowania polityki zjawisko to skłania do zadania sobie istotnych pytań –
zarówno na szczeblu krajowym, jak i europejskim – o kwestie takie, jak zapewnianie jakości,
uznawanie i akredytacja, propagowanie innowacyjnego nauczania i uczenia się obok bardziej
tradycyjnych form, wersje językowe, infrastruktura i wymogi techniczne oraz wartość dodana, jaką
mogłyby przynieść działania na szczeblu UE.
Aby systemy kształcenia i szkolenia, zwłaszcza sektor szkolnictwa wyższego,
mogły w pełni skorzystać z potencjału nowych technologii, by zaspokoić rosnące
zapotrzebowanie na wysokiej jakości edukację, ministrowie są proszeni
o przedstawienie pokrótce ogólnego podejścia stosowanego na szczeblu krajowym
do otwartych zasobów edukacyjnych i masowych otwartych kursów on-line oraz
o podzielenie się swoimi pomysłami na to, w jaki sposób zająć się takimi
kwestiami, jak ocena jakości oraz uznawanie umiejętności i kompetencji nabytych
tym sposobem.
Ministrowie są też proszeni o wskazanie, w jaki sposób działania na szczeblu UE
mogłyby przynieść wartość dodaną w tym procesie.
1
14116/13 + ADD1: Działania na rzecz otwartej edukacji: innowacyjne nauczanie i uczenie
się dla wszystkich dzięki nowym technologiom i otwartym zasobom edukacyjnym.
15591/13
ds/AKO/mm
DG E - 1C
3
PL
Chcąc skłonić do swobodnej, interaktywnej debaty, prezydencja zaprosi dwoje prelegentów, którzy
przedstawią swoje poglądy na wspomniany temat. Będą to:
•
Uschi SCHREIBER, Global Government and Public Sector Leader, Ernst and Young,
Hongkong
•
prof. Giovanni AZZONE, rektor Politechniki Mediolańskiej.
Podczas swoich wypowiedzi ministrowie powinni kierować się zarówno tekstem zamieszczonym
w ramce powyżej, jak i wystąpieniami prelegentów. Zachęca się ministrów, by swobodnie
i spontanicznie zabierali głos w reakcji na wystąpienia prelegentów. Prezydencja poprosi też
prelegentów, by włączyli się w debatę w miarę jej rozwoju i odnieśli się do uwag ministrów.
Aby głos mogli zabrać wszyscy ministrowie oraz aby dyskusja była interaktywna, wypowiedzi
powinny być jak najkrótsze i jak najtreściwsze. Tym sposobem ministrowie będą mogli
wypowiedzieć się częściej niż raz.
Założeniem prezydencji jest to, by każdy minister wyniósł z dyskusji jeden lub dwa praktyczne
pomysły, które będzie mógł poddać pod dyskusję w swoim kraju.
_____________________
15591/13
ds/AKO/mm
DG E - 1C
4
PL