Chcę poznać Boga i duszę

„Chcę poznać Boga i duszę”
Filozofowie o Absolucie
W jaki sposób można poznać Boga?
Jak poznać Kogoś, Kto pozostaje niewidzialny i niepoznawalny?
Szukając argumentów na istnienie Boga…
• Świat (np. Teoria Wielkiego Wybuchu, piękno przyrody)
• Człowiek ( potrzeba miłości i prawdy)
„Wiara i rozum są jak dwa skrzydła, na których duch ludzki unosi się ku
kontemplacji prawdy”
wiedza i wiara
• Łac. fides
• Relacja oparta na zaufaniu
• przyjęcie czegoś za prawdę na
podstawie czynników nie
dających całkowitego
uzasadnienia, oczywistości, czy
pewności
• gr. episteme; łac. scientia
• to zbiór uzyskanych w procesie
poznawczym wiadomości,
możliwych do uzasadnienia.
Relacja między filozofią a teologią
„Postawa filozofa jest bardziej obiektywna. On
podejmuje swoje zagadnienie z dystansu. Teolog
natomiast wnosi do swoich badań
zaangażowanie wiary.
Filozof otwiera swe oczy pełen podziwu dla całej
gamy rzeczywistości. Teolog zaś jest pociągany
przez doświadczenie Boga w konkretnym
objawieniu.
Perspektywa filozofa jest bardziej kosmologiczna.
On chce wiedzieć, jak świat jest zbudowany.
Perspektywa teologa jest bardziej egzystencjalna.
Jest on zainteresowany zwycięstwem Bytu nad
niebytem.
J. O. Donnell, Wprowadzenie do teologii dogmatycznej
Philosophia ancilla theologiae
Św. Augustyn: Aurelius Augustinus (ur. 13 listopada 354 w Tagaście,
zm. 28 sierpnia 430 w Hipponie)
• W zakresie epistemologii: platonizm,
natywizm, iluminacja, intuicja,
kontemplacja i łaska
• Woluntaryzm
• Zło jako brak dobra
• Historiozofia – Civitas Dei i Civitas
terrena
Kilka myśli Doktora Łaski:
• Co znaczy wierzyć, jeżeli nie uznać za prawdę tego, co
się słyszy? Uznanie za prawdę jest kwestią woli, a
więc wiara zależy od woli.
• Stworzyłeś nas bowiem jako skierowanych ku Tobie. I
niespokojne jest nasze serce, dopóki w Tobie nie
spocznie.
• Kochaj i czyń, co chcesz!
• Boże, daj mi siłę, abym mógł zrobić wszystko, czego
ode mnie żądasz. A potem żądaj ode mnie, czego
chcesz.
• Istnieją dwa rodzaje jałmużny: dawanie i
przebaczanie. Dawanie tego, co dobrego zdobyłeś;
przebaczanie tego, co wycierpiałeś.
• Gdzie Bóg jest na pierwszym miejscu, tam wszystko
jest na swoim miejscu.
• Pracuj tak, jakby wszystko zależało od ciebie ale ufaj
tak, jakby wszystko zależało od Boga.
Św. Anzelm (1033-1109)
Oparta na objawieniu wiara poprzedza
poznanie rozumowe, stąd zasada:
fides quearens intellectum
Wyznaję, Panie, i dziękuję za to, że stworzyłeś we mnie ten
twój obraz, bym pamiętając o tobie, o tobie myślał i ciebie
kochał! Został on jednak do tego stopnia zamazany naporem
występków, tak bardzo zaciemniony oparami grzechów, iż nie
może czynić tego, do czego został uczyniony, jeżeli ty go nie
odnowisz i nie naprawisz. Nie usiłuję, Panie, przeniknąć twojej
głębi, gdyż w żadnym razie nie przyrównuję do niej mego
intelektu; pragnę jednak do pewnego stopnia zrozumieć twoją
prawdę, w którą wierzy i którą kocha moje serce. Nie staram
się bowiem zrozumieć, abym uwierzył, ale wierzę, bym
zrozumiał. Albowiem i w to wierzę, że jeżeli nie uwierzę, nie
zrozumiem.
Św. Anzelm, Proslogion, tłum. T. Włodarczyk, Warszawa 1992, s. 144
Ontologiczny dowód na istnienie Boga
A więc, Panie, który udzielasz zrozumienia wierze, daj mi, bym zrozumiał, na ile to uważasz za
wskazane, że jesteś, jak w to wierzymy, i jesteś tym, w co wierzymy. A wierzymy zaiste, że jesteś
czymś, ponad co niczego większego nie można pomyśleć.
Czy więc nie ma jakiejś takiej natury, skoro powiedział głupi w swoim sercu: nie ma Boga? Z całą
pewnością jednak tenże sam głupiec, gdy słyszy to właśnie, co mówię: "coś, ponad co nic
większego nie może być pomyślane", rozumie to, co słyszy, a to, co rozumie, jest w jego intelekcie,
nawet gdyby nie rozumiał, że ono jest. Czymś innym bowiem jest to, że rzecz jest w intelekcie, a
czymś innym poznanie tego, że rzecz jest. Kiedy bowiem malarz zastanawia się nad tym, co
zamierza dopiero wykonać, to bez wątpienia ma w intelekcie to, czego jeszcze nie zrobił, ale nie
poznaje jeszcze, że to jest. Kiedy zaś już namalował, to ma i w intelekcie to, co już wykonał, i
poznaje, że to jest.
A więc także głupi przekonuje się, że jest przynajmniej w intelekcie coś, ponad co nic większego
nie może być pomyślane, ponieważ gdy to słyszy, rozumie, a cokolwiek jest rozumiane, jest w
intelekcie. Ale z pewnością to, ponad co nic większego nie może być pomyślane, nie może być
jedynie w intelekcie. Jeżeli bowiem jest jedynie tylko w intelekcie, to można pomyśleć, że jest
także w rzeczywistości, a to jest czymś większym. Jeżeli więc to, ponad co nic większego nie może
być pomyślane, jest jedynie tylko w intelekcie, wówczas to samo, ponad co nic większego nie może
być pomyślane, jest jednocześnie tym, ponad co coś większego może być pomyślane. Tak jednak z
pewnością być nie może.
Zatem coś, ponad co nic większego nie może być pomyślane, istnieje bez wątpienia i w intelekcie,
i w rzeczywistości.
Św. Anzelm, Proslogion, tłum. T. Włodarczyk, Warszawa 1992, s. 144