dot. reformy unijnego systemu prawa znaków towarowych

STANOWISKO
CZŁONKÓW POLSKIEJ IZBY INFORMATYKI I TELEKOMUNIKACJI [PIIT]
dot. reformy unijnego systemu prawa znaków towarowych
W związku z konsultacjami społecznymi, które zostały przeprowadzone przez Urząd
Patentowy w dniu 2 kwietnia 2014 r. w zakresie reformy unijnego systemu prawa znaków
towarowych, członkowie Polskiej Izba Informatyki i Telekomunikacji (PIIT) pragną
przedstawić swoje stanowisko w zakresie niektórych kwestii będących przedmiotem
konsultacji.
I.
Zasada podwójnej tożsamości oraz ograniczenie skutków stosowania Znaków
Towarowych
Członkowie PIIT z zadowoleniem przyjmują wspólne stanowisko, jakie w
trakcie dyskusji w dniu 2 kwietnia udało wypracować się uczestnikom
konsultacji dotycząc zasady podwójnej tożsamości. Uwzględniając wątpliwości
związane z zaproponowaną przez KE treścią zasady podwójnej tożsamości,
uczestnicy konsultacji byli zgodni, iż odrzucenie propozycji KE nie rozwiąże
problemu, który propozycja KE miała rozwiązać, czyli braku pewności prawnej
uprawnionych ze znaków towarowych oraz osób trzecich, która umożliwi
realizację swobody w zakresie prawa do recenzji, krytyki czy parodii ze strony
użytkowników Internetu.
W tym kontekście pragniemy raz jeszcze podkreślić olbrzymią rolę w
kształtowaniu nowoczesnych społeczeństw, jaką posiada Internet, jak również,
jako miejsca obrotu produktów używanych, części zamiennych, produktów
alternatywnych etc. ważne jest, by wyraźnie oddzielić takie użycie znaku
towarowego od użycia w jego pierwotnej funkcji.
Z powyższych względów proponujemy przyjęcie przez RP stanowiska, w
którym Polska poprze zmiany zawarte w art. 14 ust. 1 lit. c) Dyrektywy w
brzmieniu zaproponowanym przez Parlament Europejski w miejsce zasady
podwójnej tożsamości w jej dotychczasowym brzmieniu.
Ponadto, w nawiązaniu do zgłoszonego wcześniej stanowiska, popieramy
wyraźne ograniczenia zakresu uprawnień podmiotu prawa ze znaku
towarowego dotyczącego tzw. referential use, eliminującego niepotrzebne
ryzyka prawne związane z ustaloną praktyką stosowania przepisów o znakach
towarowych. W szczególności:
a) sformułowanie “niezbędne” (ang. necessary) nie powinno zostać usunięte
z przykładu przedłożonego przez Komisję. Propozycje poddania całego
zakresu wyłączenia do testu “niezbędności” (ang. Necessity test) są
nadmiarowe i doprowadzą do powstania kolejnych niepewności prawnych.
1
b) W celu zwiększenia pewności prawa, wprowadzone powinny zostać
kolejne przypadku dozwolonego użytku “na potrzeby identyfikowania lub
odnoszenia się do dóbr lub usług oferowanych przez uprawnionego do
znaku” (art. 14 (1)(c) Dyrektywy). Przypadki te powinny uwzględniać użycie
znaków towarowych w przypadkach dotychczas definiowanych przez
orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości:
•
•
•
•
Reklama porównawcza spełniająca wymogi Dyrektywy 2006/1141;
Informowanie konsumentów o ponownej sprzedaży oryginalnych
produktów wcześniej wprowadzonych do obrotu pod znakiem towarowym
za zgodą uprawnionego 2;
Oferowania zamiennych towarów i usług3;
Użycie na potrzeby parodii, krytyki czy recenzji.
II. Nazwy domen
Podobnie jak w zgłoszonym dotychczas stanowisku PIIiT, proponujemy
odrzucenie propozycji rozszerzenia zakresu ochrony znaków towarowych o
nazwy domen (art. 10 (3) (d) Dyrektywy, motyw 20 Preambuły), jako
nadmiarowych. Jest oczywistym, iż nazwy domen używane w celach
handlowych podpadają pod zakres definicji znaku towarowego, a więc tym
samym objęte są już propozycją Komisji. Dodanie nazwy domeny, jako
kolejnej dodatkowej kategorii znaków towarowych mogłoby doprowadzić do
niepotrzebnych wątpliwości w razie użycia nazw domen do oznaczania stron
internetowych prowadzących działalność komentatorską, krytyczną czy inną,
niezwiązaną z używaniem znaku towarowego w jego pierwotnej funkcji.
III. Małe przesyłki
Z zadowoleniem przyjmujemy propozycję ograniczenia zastosowania
przepisów o wysyłce dóbr podrobionych. W naszej ocenie indywidualnym
prawem każdego klienta powinno być, aby mógł on nabywać I importować
towary oryginalne, które raz już zostały dopuszczone na rynek pozaeuropejski.
W szczególności internet daje konsumentom możliwość jego zrealizowania. Z
tego też względu popieramy ograniczenie zastosowania artykułu 10(4)
Dyrektywy i art. 9 (4) Rozporządzenia. Proponujemy ponadto, aby zamieścić,
jako wyjątku “indywidualnego importu” w ramach art. 15 (1) Dyrektywy i art.
13 (1) Rozporządzenia. Konsekwentnie, proponujemy, aby z umowy TRIPS
(przypis 14 (a)) przejęta została w całości definicja “dóbr podrobionych”.
1
Sprawa O2/Hutchison o sygn. C-533/06 z 12 czerwca 2008, ustęp 45; CJEU, sprawa L’Oréal/Bellure z 18
czerwca 2009 (sygn. C-487/07) ustęp 54
2
Sprawa Dior/Evora z 4 Listopada 1997 (sygn. C-337/95) ustęp 38
3
Sprawa Interflora/Marks & Spencer z 22 września 2011 (sygn. C-323/09), ustęp 91
2
IV. Przesył towarów
Propozycje zmian odnoszą się do art. 10 (5) Dyrektywy i art. 9 (5)
Rozporządzenia. Uznając doniosłość walki z podróbkami, jesteśmy jednakże
głęboko zaniepokojeni faktem, iż przepisy odnoszące się do dóbr w transporcie
mogą stać się istotną przeszkodą w legalnym handle zgodnymi z prawem
produktami. Jako alternatywę proponujemy z kolei, aby uprawniony korzystał
z ochrony także w kraju przeznaczenia (opcja nr 3).
W nawiązaniu do dyskusji, jaka prowadzona była w tym temacie w trakcie
konsultacji pragniemy podkreślić, iż system prawa ochrony znaków
towarowych nie powinien być traktowany, jako miejsce uregulowania
niepożądanych zjawisk społecznych (jak np. handel substancjami
niedozwolonymi czy niebezpiecznymi dla zdrowia). W naszej ocenie RP nie
powinna również wspierać regulacji, w których walka z towarami
oznaczonymi znakami towarowymi będącymi w tranzycie, gdzie kraj
przeznaczenia nie chroni danego znaku, odbywa się na terytorium UE. Taka
sytuacja prowadziłaby, bowiem do stworzenia bezprecedensowego,
światowego systemu ochrony znaków towarowych, nawet, jeśli w niektórych
krajach znaki towarowe nie korzystają z ochrony, co w żadnym zakresie nie
leży w interesie UE.
Jednocześnie pragniemy raz jeszcze zaproponować rozszerzenie zastosowania
motywu 18 preambuły. Propozycja Komisji wyraźnie odnosi się do faktu, że
użycie “w ramach handlu” ma na celu rozróżnianie dóbr lub usług “z uwagi na
ich pochodzenie”. Propozycje usunięcia tego ostatniego doprecyzowania
wydają się zbyt szerokie I dążą do nadmiernego rozszerzenia zakresu
zastosowania prawa znaków towarowych. Wreszcie, niepotrzebne jest także
zdefiniowanie użycia w ramach handlu (jako “including all trade related
operations, including import, export, transit or transshipment, when one of
those operations occurs within the territory of a Member State, even if the goods
concerned are not intended to be placed on the market of the Member State
concerned”). Poszczególne przypadki właściwego zastosowania znaków
towarowych (jak np. w ramach transportu czy wysyłki) nie powinny być
objęte jedną zbiorczą kategorią “użycia w handlu”.
3