PSYCHOLOGIA RODZINY

Transkrypt

PSYCHOLOGIA RODZINY

rok akademicki: 2014/2015
opiekun: PROF. DR HAB. TERESA ROSTOWSKA
Psychologia rodziny
Wyraźź nie i dynamicźnie źachodźące w ostatnich latach prźemiany w źż yciu społecźnym wywarły istotny
wpływ na funkcjonowanie cźłowieka w roli małźż onka i rodźica. Podkresź licź jednakźż e naleźż y, źż e, nie źawsźe
te prźemiany źwiąźane są ź dosź wiadcźeniem pocźucia źadowolenia i sźcźęsź cia oraź ź wysoką oceną jakosź ci
źż ycia. Zakłoź cenia w obrębie źż ycia małźż enź skiego i rodźinnego, rosnąca licźba roźwodoź w, źawieranie
kolejnych źwiąźkoź w partnerskich, jak roź wnieźż źakłoź cenia na rynku pracy prowadźą niejednokrotnie do
źmian w strukturźe rodźiny, ktoź rych konsekwencją mogą bycź narastające konflikty cźy nawet źerwane
więźi w podsystemach rodźinnych. Takie sytuacje sprawiają, źż e rosź nie źapotrźebowanie na wysokiej klasy
specjalistoź w źajmujących się tego typu problemami.
Proponowany w ramach sź cieźż ki ź Psychologii Rodziny źakres tematycźny źajęcź ma na celu
prźygotowanie wyspecjaliźowanej kadry, ktoź ra dźięki ugruntowanej wiedźy teoretycźnej, umiejętnosź ciom
praktycźnym i kompetencjom społecźnym skutecźnie radźicź sobie będźie ź roźwiąźywaniem źłoźż onych
i wielorako uwarunkowanych problemoź w małźż enź skich i rodźinnych. Proponowane w ramach sź cieźż ki
ź Psychologii Rodziny źroź źż nicowane formy źajęcź , tj. wykłady, konwersatoria, cź wicźenia i warsźtaty,
źostały usystematyźowane tematycźnie w trźech następujących modułach:
Moduł I – Jakość życia małżeńskiego i rodzinnego
W ramach modułu I ugruntowana i uporźądkowana źostanie wiedza studenta ź obsźaroź w dotycźących
psychologicźnego funkcjonowania rodźiny w ramach posźcźegoź lnych podsystemoź w. W tym obsźarźe
tematycźnym roźpatrywane będą takie problemy jak: jakosź cź źż ycia, dojrźałosź cź do małźż enź stwa
i rodźicielstwa, więźi w rodźinie (teoria prźywiąźania), komunikacja i konflikty rodźinne, aspekt męskosź ci
i kobiecosź ci w relacjach społecźnych, źagadnienie konfliktu pomiędźy rodźiną i pracą. Drugim obsźarem
wiedzy, ktoź ry źgłębiacź będą studenci w ramach kursoź w proponowanych w module I jest duchowosź cź
i religijnosź cź jako źasoby rodźiny istotne dla jakosź ci źż ycia małźż enź skiego i rodźinnego. Studenci źdobędą
roź wnieźż baźę teoretycźną dotycźącą specyfiki pełnienia roź l rodźicielskich (psychologicźne aspekty
ojcostwa, alternatywne rodźicielstwo) i psychologicźnych problemoź w jedynactwa. Dźięki ucźestnictwu
w kursach modułu I studenci będą potrafili wykorźystywacź i integrowacź wiedzę ź powyźż sźych obsźaroź w
do analiźowania i wyjasź niania problemoź w psychologicźnych i wychowawcźych pojawiających się
w rodźinach, a dla proponowanych interpretacji źnajdowacź będą wyjasź nienie w literaturźe prźedmiotu.
Baźa teoretycźna poźwoli studentom na ksźtałtowanie umiejętności w źakresie projektowania
i preźentowania własnych koncepcji dźiałanź mających na celu podwyźż sźanie jakosź ci źż ycia osoź b
źgłasźających się po pomoc psychologicźną ź uwźględnieniem specyfiki funkcjonowania struktury
systemu rodźinnego. Kompetencje, ktoź re student źdobywa poprźeź ucźestnicźenie w kursach modułu I to
prźede wsźystkim: docenienie wiedźy psychologicźnej jako koniecźnej dla roźumienia i wyjasź niania
problemoź w rodźinnych, źyskanie sź wiadomosź ci źnacźenia sź rodowiska rodźinnego dla jakosź ci źż ycia
cźłowieka i prawidłowego prźebiegu jego roźwoju oraź uwraźż liwienie na problemy etycźno-moralne
źwiąźane ź źż yciem małźż enź skim i rodźinnym pojawiające się prźy projektowaniu dźiałanź praktycźnych,
w ktoź rych wykorźystuje się źasoby psychologicźne rodźiny i jej indywidualnych cźłonkoź w.
Moduł II – Diagnoza i terapia rodzin
Udźiał w kursach modułu II poźwoli studentom pogłębicź wiedzę dotycźącą procesu diagnoźowania
rodźiny i jej cźłonkoź w, a takźż e posźcźegoź lnych aspektoź w źż ycia rodźinnego (religijnosź cź, duchowosź cź, sens
źż ycia) oraź źroź źż nicowacź jego specyfikę w źaleźż nosź ci od indywidualnych cech osoź b badanych (np. wiek)
oraź kontekstu, w ktoź rym odbywa się diagnoźa (praca biegłego sądowego, praca psychologa w placoź wkach
i instytucjach wspomagających rodźinę). Ucźestnictwo w proponowanych kursach poźwoli źapoźnacź się
ź metodami kwestionariusźowymi oraź projekcyjnymi wykorźystywanymi w procesie diagnostycźnym,
a takźż e pogłębicź wiedzę i umiejętności źwiąźane ź obserwacją relacji rodźinnych oraź prowadźeniem
wywiadu i roźmowy ź osobami naleźż ącymi do badanego systemu. Dźięki udźiałowi w kursach modułu II
student będźie posiadał umiejętność projektowania procesu diagnostycźnego, integrowania danych
empirycźnych oraź ich interpretacji w sź wietle wiedźy teoretycźnej ź źakresu psychologii rodźiny, a takźż e
krytycźnej oceny pod kątem proponowanych roźwiąźanź źgłasźanego prźeź rodźinę problemu.
Kompetencje ksźtałtowane w trakcie kursoź w – wraźż liwosź cź na problemy rodźinne, etycźna postawa
w prowadźeniu procesu diagnostycźnego – źwięksźacź będą efektywnosź cź prźysźłych psychologoź w.
Prawidłowy proces diagnoźy jest podstawą pomocy terapeutycźnej, ktoź rej specyfikę w odniesieniu do
rodźiny roź wnieźż będą mogli poźnacź studenci ucźestnicźący w kursach modułu II. Wiedza dotycźąca
modeli terapii rodźin, pracy ź rodźiną w ujęciu systemowym, specyfiki terapii dla par i małźż enź stw oraź
terapii indywidualnej dla cźłonkoź w rodźiny stanowicź będźie podstawę dla ksźtałtowania umiejętności
dostrźegania źasoboź w rodźiny i cźynnikoź w umoźż liwiających jej cźłonkom radźenie sobie ź kryźysem.
Udźiał w omawianych kursach pogłębi sź wiadomosź cź poźiomu wiedźy i umiejętnosź ci w źakresie pracy
terapeutycźnej ź rodźinami studenta oraź źainicjuje ksźtałtowanie kompetencji studenta w źakresie
roźumienia potrźeby roźwoju własnego w celu źwięksźania efektywnosź ci oddźiaływania terapeutycźnego.
Moduł III - Psychoedukacja i wsparcie rodzinne
Kursy proponowane w module III, poprźeź uporźądkowanie i pogłębianie wiedzy ź posźcźegoź lnych
obsźaroź w prźygotowują studenta do projektowania oddźiaływanź psychoedukacyjnych i mających na celu
wspieranie rodźiny oraź jej cźłonkoź w dosź wiadcźających kryźysoź w normatywnych (prokreacja, narodźiny
dźiecka, trudnosź ci wychowawcźe źwiąźane ź kryźysami roźwojowymi dźiecka) i nienormatywnych
(adopcja, samotne rodźicielstwo, migracja, choroba, patologicźne źjawiska w rodźinie). Ucźestnicy kursoź w
nabędą praktycźne umiejętności m.in. ź źakresu mediacji rodźinnych, prowadźenia sźkoły dla rodźicoź w,
specyfiki wspoź łpracy psychologa sźkolnego ź rodźinami, metod pracy ź młodźieźż ą niedostosowaną
społecźnie i rodźicami. Student będźie ksźtałtował umiejętności generowania oryginalnych roźwiąźanź
źłoźż onych problemoź w psychologicźnych w rodźinie i prognoźowacź prźebieg ich roźwiąźywania oraź
prźewidywacź skutki planowanych dźiałanź psychoedukacyjnych i wspierających rodźinę. Kompetencje,
ktoź re ksźtałtowacź będźie student poprźeź udźiał w kursach modułu III to prźede wsźystkim wraźż liwosź cź na
problemy społecźne i psychologicźne, gotowosź cź do komunikowania się i wspoź łpracy ź otocźeniem, w tym
ź instytucjami oferującymi wsparcie społecźne i psychologicźne oraź osobami nie będącymi specjalistami
w danej dźiedźinie. Student będźie takźż e preźentował postawę, ktoź ra sź wiadcźycź będźie o motywacji do
aktywnego ucźestnictwa w grupach i organiźacjach realiźujących dźiałania psychologicźne.
Wprawdźie kaźż dy ź modułoź w dotycźy nieco innego obsźaru tematycźnego, jednak dopiero integracja tej
wiedźy w pewną całosź cź poźwala dostrźec, źroźumiecź i wyjasź nicź źłoźż onosź cź mechaniźmoź w
psychologicźnych leźż ących i podstaw specyficźnych źachowanź cźłonkoź w systemoź w rodźinnych w sź cisź le
okresź lonych sytuacjach rodźinnych i poźarodźinnych, ktoź re warunkują wysoką bądźź niską ocenę jakosź ci
źż ycia w źwiąźkach małźż enź skich, rodźinnych i partnerskich.
Absolwenci sź cieźż ki ź Psychologii Rodźiny mogą ubiegacź się o źatrudnienie w: Poradniach Małźż enź skich
i Rodźinnych; w placoź wkach słuźż by źdrowia diagnoźujących i udźielających wsparcia rodźinie ź osobą
chorą i niepełnosprawną; w Poradniach Psychologicźno-Pedagogicźnych źajmujących się problemami
naucźania i wychowania oraź w sźkołach o roź źż nym poźiomie naucźania jako psychologowie sźkolni; jako
konsultanci oraź biegli sadowi ucźestnicźący w sprawach sądowych dotycźących problemoź w małźż enź skich
i rodźinnych.
Absolwenci tej specjaliźacji prźygotowywani są takźż e do wspoź łtworźenia i opracowywaniu programoź w
edukacyjnych i profilaktycźnych źwiąźanych ź problematyką rodźinną, ktoź re to programy będą
wykorźystywane prźeź instytucje panź stwowe, organiźacje poźarźądowe, stowarźysźenia i fundacje
wspierające rodźinę itp.
PSYCHOLOGIA RODZINY, SEMESTR ZIMOWY
PROWADZĄCY
NAZWA WYKŁADU
LICZBA GODZIN
prof. dr hab. Rostowska Teresa
B Dojrźałosź cź do małźż enź stwa i rodźicielstwa
30
B Jakosź cź źż ycia w podsystemach rodźinnych
15
dr Jarmołowska Anna
B Praca psychologia w instytucjach i placoź wkach
wspomagających rodźinę
30
dr Lewandowska-Walter Aleksandra
B Terapia rodźin
30
mgr adw. Karcźmarźyk Marek
B Podstawy prawa rodźinnego
30
prof. Lipowska Małgorźata
C Prowadźenie „Sźkoły dla rodźicoź w”
30
C Metody badanź nad małźż enź stwem i rodźiną
(kwestionariusźowe i projekcyjne)
45
C Praca ź rodźiną w ujęciu systemowym
30
dr Bieleninik Łucja
C Psychologicźne aspekty prokreacji
30
dr Bieleninik Łucja
C Zastosowanie Skali Bayley-III
15
dr Bogumiła Kiełbratowska
C Nowocźesne połoźż nictwo – psychologicźne
aspekty opieki okołoporodowej
30
mgr Katarźyna Stryjek
C Praktycźne umiejętnosź ci ź źakresu mediacji
rodźinnej
30
mgr Wojciechowska Bogumiła
C Psychologicźne aspekty samotnego
rodźicielstwa
30
PSYCHOLGOIA RODZINY, SEMESTR LETNI
B Komunikacja i konflikty rodźinne
15
dr Jarmołowska Anna
B Specyfika funkcjonowania rodźiny adopcyjnej
30
B Prźywiąźanie w relacjach rodźinnych. Teorie
i aplikacje
30
B Rodźicielstwo alternatywne
15
dr Lawendowski Rafał
B Psychologicźne aspekty ojcostwa
15
dr Aleksandra Peplinź ska
B Rodźina a praca
30
dr Połomski Piotr
B Psychologicźne problemy jedynactwa
15
dr Skrźypinź ska Katarźyna
B Psychologicźne aspekty sźcźęsź cia
15
dr Sźulc Marcin
B Psychopatologia źjawisk społecźnych
30
dr Kaźź miercźak Maria
C Rola empatii w radźeniu sobie ź kryźysem
rodźinnym
30
dr Niesiobędźka Małgorźata
C Socjaliźacja ekonomicźna i konsumencka
dźieci i młodźieźż y
15
C Terapia w obsźarźe sfery duchowosź ci
30
C Psychologia religii i duchowosź ci
30
C Aplikacyjne aspekty psychologii religii i
duchowosź ci
15
mgr Manź ski Arkadiusź
C Metody multisensorycźne w rehabilitacji osoź b
ź niepełnosprawnosź cią
30
mgr Pacźkowska Agniesźka
C Rodźina ź osobą chorą u kresu źż ycia
30
mgr Trźaska Joanna
C Terapia małźż enź stw
30
Na wyroź źż nionym tle źapisano prźedmioty obligatoryjne.
B
na kolejnych stronach:
opis kursów z poziomu B (semestr zimowy)
Nazwa przedmiotu
Dojrzałość do małżeństwa
i rodzicielstwa
Kod ECTS
Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot
Wydział Nauk Społecznych / Instytut Psychologii
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
stacjonarne/niestacjonarne
specjalność
specjalizacja
PR
PDiM
Nazwisko osoby prowadzącej (osób prowadzących)
prof. dr hab. Teresa Rostowska
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin Liczba punktów ECTS
4
A. Formy zajęć
konwersatorium
B. Sposób realizacji
zajęcia w sali dydaktycznej
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
IV – V rok, semestr zimowy
Status przedmiotu
Język wykładowy
obowiązkowy dla specjalizacji Psychologia
polski
rodziny oraz Psychologia dzieci i młodzieży
Metody dydaktyczne
Forma i sposób zaliczenia oraz podstawowe kryteria oceny
wykład z prezentacją multimedialną
lub wymagania egzaminacyjne
A. Sposób zaliczenia
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
kolokwium
C . Podstawowe kryteria
Określenie przedmiotów wprowadzających wraz z wymogami wstępnymi
brak
Cele przedmiotu
Pogłębienie i ugruntowanie wiedzy na temat psychologicznych uwarunkowań dojrzałości człowieka do realizacji ról
związanych z małżeństwem i rodzicielstwem. Umiejętność definiowania pojęć oraz rozumienia i wyjaśniania mechanizmy
psychologiczne leżące u podstaw wielu złożonych problemów małżeńskich i rodzinnych.
Treści programowe
1.
Małżeństwo i rodzicielstwo jako zadania rozwojowe
2. Psychologiczne uwarunkowania dojrzałości do małżeństwa i rodzicielstwa
3. Teorie wyboru partnera
4. Dojrzałość a motywy wyboru małżonka
5. Dojrzałość do małżeństwa w kontekście kulturowym i religijnym
6. Empatia i otwartość w podsystemach rodzinnych
7.
Dojrzałość do realizacji ról rodzinnych
8. Znaczenie wsparcia w dojrzewaniu do ról rodzinnych
9. Odpowiedzialne rodzicielstwo
10. Rodzina, jako źródło doświadczeń indywidualnych i społecznych
11. Przemoc w rodzinie jako wyraz niedojrzałości do małżeństwa o rodzicielstwa
12. Wyznaczniki szczęścia małżeńskiego i rodzinnego.
Wykaz literatury
B.
1.
Literatura wymagana do ostatecznego zaliczenia zajęć (zdania egzaminu)
Braun-Gałkowska M. (1992), Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z
małżeństwa. Lublin: TN KUL.
2. Harwas-Napierała B., (2009), Rodzina jako wartość a współczesność. B. Harwas-Napierała (red.). ss. 11-24.
Poznań.Wydawnictwo Naukowe UAM
3. Kościelska M., (2007), Sens odpowiedzialności, Perspektywa psychologa klinicznego. Kraków. Oficyna Wydawnicza
IMPULS.
4. Kościelska M. Odpowiedzialni rodzice. Z doświadczeń psychologa. Kraków. Oficyna Wydawnicza IMPULS.
5. Liberska H., Matuszewska M. (red.) (2002), Małżeństwo, męskość, kobiecość, miłość, konflikt, Wyd. Fundacji
Humaniora, Poznań.
6. Plopa M., (2005), Psychologia rodziny. Teoria i badania, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
7. Rostowska T. (2002), Rodzina –rozwój-praca. Wybrane zagadnienia. Łódź: Wyższa Szkoła Informatyki
8. Rostowski J. (1987), Zarys psychologii małżeństwa. Warszawa. PWN.
9. Sęk, H., Cieślak, R. (2006). Wsparcie społeczne – sposoby definiowania, rodzaje i źródła wsparcia, wybrane koncepcje
teoretyczne. W: H. Sęk, R. Cieślak (red.). Wsparcie społeczne, stres, zdrowie (s. 11–28). Warszawa: PWN.
10. Wojciszke B. (2000), Psychologia miłości. Intymność, namiętność, zaangażowanie. Gdańsk: GWP
C.
1.
2.
3.
Literatura uzupełniająca
Braun – Gałkowska (1985). Miłość aktywna. Psychiczne uwarunkowania powodzenia małżeństwa. Warszawa: Instytut
Wydawniczy PAX.
Jarmołowska A. (2007), Adopcja dziecka. Psychologiczna analiza decyzji u kobiet i mężczyzn. Lublin. Towarzystwo
Naukowe KUL.
Liberska H., (2003), Realizacja zadań rozwojowych dorosłości a rozwój indywidualny,[w:] Rodzina a rozwój człowieka
dorosłego, red. B. Harwas-Napierała, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań, s. 63-99.
Peplińska A., (2011) Małżeństwo a specyfika pracy marynarzy. Perspektywa psychologiczna. Kraków. Oficyna
Wydawnicza IMPULS.
5. Plopa M. (20080. Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków. Wydawnictwo IMPULS.
6. Satir V. (2000), Rodzina, tu powstaje człowiek. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
7.
Ryś M. (1993), Poziom zaspokojenia potrzeb w dzieciństwie a zaspokojenie potrzeb w małżeństwie. Problemy Rodziny,
1, 20-24.
8. Ziemska M. (1973), Postawy rodzicielskie. Warszawa: WP.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
student ma pogłębioną wiedzę na temat teorii oraz psychologicznych mechanizmów
dojrzałości do roli małżonka i rodzica (K_W04);(K_W05); ma pogłębioną wiedzę na temat
biologicznych i społecznych podstaw funkcjonowania psychicznego człowieka dorosłego
oraz rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności w zachowaniach dotyczących życia
małżeńskiego i rodzinnego (K_W10).
4.
B. Umiejętności
posiada umiejętność obserwowania, wyszukiwani informacji na temat dojrzałych i niedojrzałych
form zachowania człowieka w sytuacjach rodzinnych (K_U01); potrafi w sposób komunikatywny
i spójny wypowiadać się na temat psychologicznych mechanizmów leżących u podstaw ról
małżeńskich i rodzinnych (K_U04); ma umiejętność obserwowania, diagnozowania
i racjonalnego oceniania złożonych sytuacji związanych z małżeństwem i rodzicielstwem
(K_U07).
C . Kompetencje społeczne (postawy)
student posiada zdolność zespołowego działania, angażuje się we współpracę z innymi (K_K01);
docenia wiedzę z zakresu innych dyscyplin psychologicznych dla rozwoju jednostki w zakresie
kształtowania się dojrzałości osobowej (K_K03); trafnie formułuje pytania dotyczące problemów
poruszanych w czasie zajęć; zachowuje ostrożność w wyrażaniu krytycznych opinii na temat
innych osób (K_K06).
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Jakość życia w podsystemach
rodzinnych
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
2
A. Formy zajęć
wykład
C . Liczba godzin
15
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
kolokwium
brak
Cele przedmiotu
Usystematyzowanie i ugruntowanie wiedzy studentów na temat psychologicznych uwarunkowań jakości życia rodzinnego ze
szczególnym uwzględnieniem relacji w podsystemach małżeńskim i rodzeństwa. W ramach zajęć omówione zostaną również
problemy dotyczące systemu wartości oraz sytuacji trudnych związanych z chorobą, niepełnosprawnością i rozwodem
małżonków, z uwagi na szczególną ich rolę w postrzeganiu, przeżywaniu i ocenianiu jakości życia.
Treści programowe
1.
Psychologiczny kontekst jakości życia
2. Jakość życia małżeńskiego
3. Jakość życia rodzinnego
4. Relacje w rodzinie z osobą chorą i niepełnosprawną a jakość życia
5. Relacje w podsystemie rodzeństwa
6. Wartości a jakość życia rodzinnego
7.
Rozwód a jakość życia
8. Metody badań jakości życia rodzinnego
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
B.
1.
2.
3.
Bańka A. (2005), Jakość życia a jakość rozwoju. Społeczny kontekst płci, aktywności i rodziny, [w:] Psychologia jakości
życia, red. A. Bańka, Stowarzyszenie Psychologia i Architektura, Poznań, s. 11-78.
Bańka A., Derbis R. (1995), Pomiar i poczucie jakości życia u osób aktywnych zawodowo oraz bezrobotnych, Środkowo
europejskie Centrum Ekonomii Działania Społecznego, Poznań – Częstochowa.
Bidzan, M. (2008). Jakość życia pacjentek z różnym stopniem nasilenia wysiłkowego nietrzymania moczu. Kraków.
Impuls.
Kowalik, S. (1994). Temporalne uwarunkowania jakości życia. W: A. Bańka, R. Derbis (red.). Psychologiczne i
pedagogiczne wymiary jakości życia.(s. 40–52). Poznań: Gemini.
Kowalik, S. (2000). Jakość życia psychicznego. W: R. Derbis (red.). Jakość rozwoju a jakość życia (s. 11–31). Częstochowa:
Wyd. WSP
Plopa M. (2008). Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków. Wydawnictwo IMPULS.
Rostowska T. (2008), Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls.
Rostowski, J. (2006). Nierówność zawodowa kobiet a doświadczanie zadowolenia i jakości życia w miejscu pracy.
Wybrane aspekty. W: T. Rostowska (red). Jakość życia rodzinnego. Wybrane zagadnienia (s. 43–70). Łódź: Wyd.
Naukowe Wyższej Szkoły Informatyki.
Straś-Romanowska, M. (2005). Jakość życia w świetle założeń psychologii zorientowanej na osobę. W: Kolokwia
Psychologiczne nr 13: Jakość życia w badaniach empirycznych i refleksji teoretycznej (s. 263–274). Warszawa. Wyd.
Instytut Psychologii PAN.
Nowakowska A. (2006), Poziom jakości życia i satysfakcji małżeńskiej u partnerów związków marynarskich. w: T.
Rostowska (red.), Jakość życia rodzinnego – wybrane zagadnienia. Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły
Informatyki.
Plopa, M. (2003). Intymność a „jej” i „jego” satysfakcja ze związku małżeńskiego. W: I. Janicka, T. Rostowska (red.).
Psychologia w służbie rodziny. Łódź:Wyd. Naukowe UŁ. s. 32–44
Rostowska T. (1991), Poziom jakości małżeńskiej rodziców a kształtowanie się osobowości ich dzieci. Acta Universitatis
Londziensis. Folia Pedagogica et Psychologica, 28, 27-44.
4.
Rostowska T. (2006), Rozwojowe aspekty jakości życia rodzinnego [w:] T. Rostowska (red.) Jakość życia rodzinnego.
Wybrane zagadnienia. Łódź: Wydawnictwo Naukowe Wyższej Szkoły Informatyki.
5. Sęk, H. (1985). Wsparcie społeczne – co zrobić, aby stało się pojęciem naukowym? Przegląd Psychologiczny, 29,
791–800.
6. Tatarkiewicz, W. (1990). O szczęściu. Warszawa: PWN.
7.
Walden-Gałuszko, K. de (1994). Jakość życia – rozważania ogólne. W: K. de Walden- Gałuszko, M. Majkowicz (red.).
Jakość życia w chorobie nowotworowej. Gdańsk: Wyd. UG.
8. Wołowska, A. (2005). Poczucie jakości życia a przywiązanie pracownika do organizacji. W: A. Bańka (red.). Psychologia
jakości życia (s. 205–218). Poznań: Stowarzyszenie Psychologi Architektura.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
student ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat jakości życia małżeńskiego
i rodzinnego , obejmującą terminologię, teorię i metodykę badań (K_ W05); ma pogłębioną
wiedzę na temat znaczenia relacji w podsystemach rodzinnych dla kształtowania jakości
życia członków rodziny (K_ W07).
B. Umiejętności
potrafi wykorzystywać wiedzę teoretyczną z różnych dyscyplin psychologicznych w celu
wyjaśniania mechanizmów leżących u podstaw oceny jakości życia rodzinnego (K_U02); posiada
umiejętność stawiania trafnych pytań i komunikatywnego prezentowania własnych pomysłów
dotyczących jakości życia rodzinnego oraz znajdowanie dla nich uzasadnienia w literaturze
przedmiotu (K_U05).
student angażuje się we współpracę przy organizacji badań dotyczących jakości życia rodzinnego
(K_K02); docenia znaczenie wiedzy psychologicznej w rozumieniu i wyjaśnianiu problemów
rodzinnych (K_K03; jest wrażliwy na problemy etyczno-moralne związane z życiem małżeńskim
i rodzinnym (K_K05).
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Kod ECTS
Terapia rodzin
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
dr Aleksandra Lewandowska-Walter
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba godzin
Liczba punktów ECTS
4
A. Formy zajęć
wykład z elementami konwersatorium
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
wykład z prezentacją
multimedialną
egzamin
•
wykład konwersatoryjny na
B. Formy zaliczenia
podstawie prezentacji
egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi /
przygotowanych przez
dłuższa wypowiedź pisemna (rozwiązywanie problemu)
prowadzącą i studentów studiów
przypadków
ocena z egzaminu
Wymagania formalne: Teorie i terapie
Cele przedmiotu
Celem zajęć będzie zapoznanie się uczestników z modelami terapeutycznej pracy z rodzinami oraz z przemianami życia
rodzinnego w obliczu współczesnych transformacji. Świadomość tych przemian oraz wynikających z nich konsekwencji dla
funkcjonowania rodzin będzie przydatna w trakcie konsultacji rodzinnych i terapii rodzin.
Treści programowe
1.
Ewolucja terapii rodzin
2. Podstawowe modele terapii rodzin:
•
model psychodynamiczny
•
modele doświadczeniowe
•
modele międzypokoleniowe
•
modele strategiczne
•
modele behawioralne i poznawcze
3. Praca terapeutyczna z rodzinami „nietypowymi” z perspektywy cyklu życia rodziny
4. Problemy rodzin nietypowych – wskazówki dla pracy z rodzinami
5. Czynniki wpływające na zdolność rodziny do skutecznego radzenia sobie z kryzysem
•
System przekonań rodzinnych
•
Wzorce organizacyjne rodziny
•
Wzorce komunikacji
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
B.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Willy, J. (1996). Związek dwojga. Psychoanaliza pary. Warszawa: Jacek Santorski & CO Wydawnictwo
Goldenberg H., Goldenberg I. (2006) Terapia rodzin. Wydawnictwo UJ. Kraków
Dattilio, F.M., Padesky, Ch.A. (1999). Terapia poznawcza dla par małżeńskich. Kraków: Biblioteka Psychiatrii Polskiej
Walsh F. (red) (2003) Normal Family Processes. Growing Diversity and Complexity. The Guilford Press. New
York/London O’Farrell, Fals-Stewart (2008).
Teichman, Y., Teichman, M. (1990). Interpersonal view of Depression: Review and Integration. Journal of Family
Psychology, 3, 4, 349-367.
Satir V. (2000). Terapia rodziny. Teoria i praktyka. Gdańsk: GWP
Pec J. (2005). Dzieci i marzenia – ericksonowska terapia rodzin. „Nowiny Psychologiczne”, 4, str. 5-60
Carter B., McGoldrick M. (red) (1989) The Changing Family Life Cycle. A Framework for Family Therapy. Allyn and
Bacon. Boston
Walsh F. (red) (1998) Strengthening Family Resilience. The Guilford Press. New York/London
Walewska, K. (2011). Progi narodzin. Rola teorii w pracy psychoanalitycznej. Doświadczenia własne. Kraków:
Wydawnictwo UJ
Behawioralna terapia par w leczeniu uzależnienia od alkoholu i narkotyków. Warszawa: Wydawnictwo Edukacyjne
PARPAMEDIA
McGoldrick, M., Gerson, R, Shellenberger, S. (2007). Genogramy. Rozpoznanie i interwencja. Poznań: Zysk i S-ka
Wydawnictwo
Haley J. (1995). Niezwykła terapia. Techniki terapeutyczne Miltona H. Eriksona. Gdańsk: GWP
Efekty uczenia się
K_W02
K_W07
K_U02
K_U07
K_U09
K_K01
A. Wiedza
Student:
Zna modele funkcjonowania rodziny i specyfiki pracy terapeutycznej w nurcie każdego z
nich
Ma pogłębioną wiedzę dotyczącą specyfiki relacji w rodzinach po rozwodzie, z
samodzielnym rodzicem, rodzinami zrekonstruowanymi, w żałobie, z chorobą
psychosomatyczną i psychiczną
B. Umiejętności
Student:
Potrafi analizować relacji w rodzinie i problemów zgłaszanych przez jej członków, a także
wytyczać cele krótko- i długoterminowej pracy terapeutycznej w kontekście każdego z nurtów;
Umie dostrzegać zasobów rodziny i czynniki umożliwiających jej członkom radzenie sobie z
kryzysem oraz wykorzystywać je do rozwiązywania zgłaszanych przez rodzinę problemów
Student:
Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności w zakresie pracy
terapeutycznej z rodzinami i własnej preferencji określonego modelu terapeutycznego
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Podstawy prawa rodzinnego
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PSiPSP
PR
adw. mgr Marek Karczmarzyk
4
A. Formy zajęć
wykład
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
wykład / wykład problemowy / wykład
konwersatoryjny / wykład z prezentacją
multimedialną
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
zaliczenie ustne / kolokwium
umiejętność wyjaśnienia podstawowych instytucji prawa rodzinnego
Wymagania formalne: brak
Wymagania wstępne: umiejętność treściowej analizy tekstów
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest przedstawienie podstawowych instytucji polskiego prawa rodzinnego.
Treści programowe
1.
Małżeństwo
2. Prawa i obowiązki małżonków
3. Małżeńskie ustroje majątkowe
4. Ustanie małżeństwa
5. Rodzice i dzieci
6. Przysposobienie
7.
Obowiązek alimentacyjny
8. Opieka i kuratela
Wykaz literatury
A.
B.
A.1. wykorzystywana podczas zajęć: Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Kodeks Postępowania Cywilnego.
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy, Kodeks Postępowania Cywilnego.
Bieżące orzecznictwo Sądu Najwyższego, Sądów Apelacyjnych, Trybunału Konstytucyjnego, wskazywane przez
prowadzącego zajęcia.
Efekty uczenia się
Rozumienie tekstu
A. Wiedza
prawnego,
Student rozumie i wyjaśnia podstawowe instytucje z zakresu prawa rodzinnego. Student
Interpretacja tekstu
wyjaśnia prawa i obowiązki członków rodziny wynikające z prawa rodzinnego.
prawnego ,
Interpretacja stanu
B. Umiejętności
faktycznego w
Student potrafi samodzielnie wyjaśnić prawa i obowiązki członków rodziny w odniesieniu do
kontekście
konkretnej sytuacji. Potrafi wskazać drogę prawną rozwiązania sytuacji kryzysowej w rodzinie.
uprawnień i
obowiązków
wynikających z
Student potrafi w sposób pogłębiony , poprzez znajomość podstawowych pojęć z zakresu prawa
przepisów prawa
rodzinnego rozumieć osobę znajdującą się w sytuacji kryzysu w rodzinie.
rodzinnego
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Metody badań nad małżeństwem
i rodziną (kwestionariuszowe
i projekcyjne)
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
dr Anna Jarmołowska, dr Aleksandra Lewandowska-Walter
6
A. Formy zajęć
3 pkt ECTS (75-90 godz) - zajęcia dydaktyczne z
ćwiczenia audytoryjne
udziałem prowadzącego; konsultacje z prowadzącym
zajęcia; samodzielne studiowanie literatury i
•
materiałów oraz przygotowanie do poszczególnych
•
zajęcia poza salą dydaktyczną – spotkanie studenta z
zajęć;
rodziną w celu przeprowadzenia diagnozy
3 pkt ECTS (75-90 godz) – samodzielna praca studenta;
C . Liczba godzin
realizacja pracy zaliczeniowej
45
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
elementy wykładu z prezentacją
multimedialną
zaliczenie z oceną
•
ćwiczenia audytoryjne: praca w
B. Formy zaliczenia
grupach / analiza zdarzeń
wykonanie pracy zaliczeniowej: przeprowadzenie procesu diagnozy
krytycznych (przypadków) / dyskusja
rodziny oraz przygotowanie opinii psychologicznej
•
metoda projektów (projekt
badawczy)
Końcowa ocena będzie wynikała z jakości przygotowanej przez
•
przygotowanie studium przypadku
studenta
na podstawie diagnozy
pracy zaliczeniowej.
przeprowadzonej m.in. z wybranymi
metodami poznanymi w trakcie
zajęć
Wymagania formalne: przedmioty z poziomu A
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z metodami kwestionariuszowymi i projekcyjnymi służącymi do badania różnych
aspektów funkcjonowania małżeństwa i rodziny. Wszystkie te metody mogą być wykorzystywane jako narzędzia do diagnozy
w placówkach zajmujących się pracą z małżeństwami i rodzinami.
Treści programowe
1.
Pierwszy kontakt z rodziną. Wywiad z rodziną. Obserwacja rodziny
2. Rodzina w perpektywie systemowej.
•
Test do Badania Systemu Rodzinnego (FAST) – T. Ghering
•
Genogram jako metoda poznania kontekstu życia rodziny
•
Test Komunikacji Zadaniowej Dziecko-Rodzic
3. Rysunkowe testy projekcyjne w diagnozie funkcjonowania dziecka w rodzinie
•
Rysunek jako metoda poznawania dziecka – obserwacja i aspekt rozwojowy
•
Narysuj rodzinę – A.Frydrychowicz
•
Zaczarowana rodzina – H.Sulestrowa
•
Metody badania systemu rodzinnego – M. Braun-Gałkowska
4. Metody projekcyjne w diagnozie rodziny
•
Test Stosunków Rodzinnych – Anthony-Bene
•
Test Bajek L. Despert
•
Test „Patte Noire” (Świnka Czarnołatka) L. Corman
•
Test Zdań Niedokończonych – J. Kostrzewski
5. Diagnoza funkcjonowania rodziny za pomocą metod kwestionariuszowych:
•
Skala Postaw Rodzicielskich – M. Plopa
•
Kwestionariusze Oceny Rodziny - M. Cierpka
•
Kwestionariusz PARI – E.S. Schaefer, R.Q. Bell
•
Inwentarz Rodzicielskich Technik Wychowawczych – A. Gała
•
Kwestionariusz stosunków między rodzicami a dziećmi – A. Roe, M. Siegelman
6. Diagnoza funkcjonowania małżeństwa za pomocą metod kwestionariuszowych
•
Skala powodzenia małżeństwa M. Braun-Gałkowska
•
Kwestionariusz Dobranego Małżeństwa (KDM) J.Rostowski
Wykaz literatury
A.
A.1. wykorzystywana podczas zajęć: podręczniki do wszystkich wymienionych powyżej metod
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta:
1.
Święcicka, M. (2011). Metody diagnozy w psychologii klinicznej dziecka i rodziny. Warszawa: Wydawnictwo
PARADYGMAT
2. Plopa M. (2004). Psychologia rodziny. Teoria i badania. Elbląg. Wydawnictwo Elbląskiej Uczelni
Humanistyczno-Ekonomicznej.
3. Łaguna M., Lachowska B. (2003). Rysunek projekcyjny jako metoda badań psychologicznych. Lublin. Towarzystwo
Naukowe KUL.
4. Tryjarska, B. (1987). Implikacje podejścia systemowego w badaniach empirycznych nad rodziną. Nowiny
Psychologiczne. 1, 101-111.
5. Kołbik I. (1994) Wywiad rodzinny z użyciem genogramu. W: De Barbaro B. (red.) Wprowadzenie do systemowego
rozumienia rodziny. Collegium Medicum UJ, Kraków
Efekty uczenia się
A. Wiedza:
K_W04
Student:
K_W05
Posiada wiedzę na temat procesu diagnostycznego rodziny i jej członków, rozumianego
K_W11
jako relacja międzyosobowa zachodząca w określonym czasie i kontekście.
K_U02
Posiada wiedzę o metodach diagnozowania rodziny, rozróżnia metody swobodne,
K_U06
kwestionariuszowe, eksperymentalne i projekcyjne. Zna specyfikę metod, wie, do czego
K_U07
służą, jaka jest ich wartości i możliwe zastosowania, zna ich zalety i ograniczenia, wie jakie
K_K01
są źródła potencjalnych błędów. Zna zasady konstruowania raportu z procesu diagnozy i
K_K09
opinii psychologicznej.
Ma świadomość problemów etycznych związanych z procesem diagnozy rodziny oraz
wrażliwość na kwestie etyczne.
B. Umiejętności:
Student:
Korzysta z literatury fachowej i poznaje metody stosowane w badaniach psychologicznych.
Potrafi posługiwać się teorią psychologiczną w interpretacji wyników i planowaniu interwencji
wobec rodziny i/lub jej członków.
Posiada umiejętność sformułowania problemu, postawienia hipotez diagnostycznych oraz
doboru odpowiednich metod do rozwiązania problemu lub/i weryfikacji hipotez. Potrafi
przygotować i zaplanować proces diagnostyczny: określić cel badania, ustalić jego zakres, dobrać
wskaźniki i metody, prawidłowo zebrać dane, dokonać interpretacji danych ilościowych i
jakościowych w zakresie problemów zgłaszanych przez rodzinę i/lub jej członków
Posiada podstawowe umiejętności integrowania danych empirycznych pochodzących z badań
różnymi metodami, ich interpretacji w świetle teorii oraz krytycznej oceny pod kątem ich
wiarygodności i wartości dla rozwiązania określonego problemu.
C . Kompetencje społeczne (postawy):
Student:
Wie, jak doskonalić umiejętności diagnosty, zna odpowiednią literaturę i ma dostęp do testów
psychologicznych. Poszerza kompetencje w zakresie stosowania metod znanych i uczenia się
stosowania metod nowych. Zachowuje ostrożność rozważnego diagnosty.
Zna zasady dotyczące zachowania tajemnicy zawodowej, poufności i prywatności. Wie, jak
należy stosować je praktyce i jakie mogą być od nich odstępstwa, zwłaszcza jeśli chodzi o proces
diagnozowania rodziny i projektowanie działań pomocowych dla niej i jej członków.
Kontakt
[email protected]
C
opis kursów z poziomu C (semestr zimowy)
Nazwa przedmiotu
Prowadzenie „Szkoły dla rodziców”
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PDiM
PR
prof. Małgorzata Lipowska
4
A. Formy zajęć
ćwiczenia warsztatowe
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
praca w grupach
•
gry symulacyjne
zaliczenie bez oceny
•
analiza zdarzeń przypadków
B. Formy zaliczenia
•
dyskusja
aktywny udział w zajęciach
•
rozwiązywanie zadań
obecność na zajęciach: 70%
aktywny udział w symulacjach: 30%
Wymagania formalne: brak wymagań
Wymagania wstępne: zaliczenie podstawowych, obligatoryjnych przedmiotów z zakresu psychologii
Cele przedmiotu
Zapoznanie uczestników z metodą wychowywania dzieci bazującą na koncepcji Tomasa Gordona – „Wychowanie bez porażek”.
Podstawowym założeniem jest przejście od przedmiotowego do podmiotowego traktowania dzieci.
Treści programowe
1.
Rozpoznawanie i radzenie sobie z uczuciami dziecka oraz własnymi,
2. Wyznaczanie i wzajemne szanowanie naszych granic,
3. Sposoby unikania kar,
4. Udzielanie pochwał,
5. Zachęcanie dziecka do samodzielności,
6. Zachęcanie dziecka do współpracy ,
7.
Uwalnianie od grania ról.
Wykaz literatury
A.
A.1. wykorzystywana podczas zajęć: Sakowska, J. (1999). Szkoła dla rodziców i wychowawców. Warszawa:
Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: Faber, A., Mazlish, E. (2010). Jak mówić, żeby dzieci nas słuchały. Jak
słuchać, żeby dzieci do nas mówiły. Poznań: Media Rodzina.
B. Literatura uzupełniająca
1.
Gordon, T. (2008). Wychowanie bez porażek. Warszawa: Wydawnictwo P A X
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W06; K_W09
Student ma pogłębioną wiedzę na temat rozwoju człowieka w cyklu życia zarówno w
aspekcie biologicznym, psychologicznym, jak i społecznym. Student rozumie specyfikę
funkcjonowania w okresie dzieciństwa i adolescencji. Student wyciąga proste wnioski
dotyczące podłoża problemów wychowawczych i relacji w rodzinie dziecka.
Ma uporządkowaną wiedzę na temat teorii wychowania, uczenia się i nauczania, innych
procesów edukacyjnych oraz o różnych środowiskach wychowawczych, ich specyfice i
procesach w nich zachodzących. Student identyfikuje symptomatyczne sytuacje
problemowe w relacjach dziecko – rodzic, rozróżnia prawidłowe i nieprawidłowe sposoby
reagowania w procesie wychowawczym.
K_U02; K_U09
B. Umiejętności
Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych
z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych, wychowawczych,
pomocowych czy terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania działań praktycznych.
Student konstruuje warsztat oddziaływań wychowawczych dostosowany do konkretnych
wymagań i oczekiwań rodziny. Planuje proces korekty oddziaływania wychowawczego w danej
rodzinie.
Potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów psychologicznych i
prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki planowanych działań w
określonych obszarach praktycznych.
Student analizuje podłoże problemów wychowawczych w rodzinie, rozpoznaje motywy lub
przyczyny konfliktów.
K_K01; K_K03
Kontakt
[email protected]
Ma pogłębioną świadomość poziomu swojej wiedzy i umiejętności, rozumie potrzebę ciągłego
rozwoju osobistego i zawodowego.
Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju jednostki i prawidłowych więzi w
społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania wiedzy z zakresu studiowanej
dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa.
Student zachowuje ostrożność w wyrażaniu opinii dotyczących relacji w rodzinach i
funkcjonowania zasad i norm wychowawczych. Student docenia rolę specyfiki rozwoju i
interakcji czynników rozwoju w rodzinie.
Nazwa przedmiotu
Praca z rodziną w ujęciu systemowym
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PDiM
PR
4
A. Formy zajęć
•
•
zajęcia poza salą dydaktyczną – spotkanie studenta z
rodziną w celu przygotowania studium przypadku
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
elementy wykładu z prezentacją
multimedialną
zaliczenie z oceną
•
ćwiczenia audytoryjne: praca w
B. Formy zaliczenia
grupach / analiza zdarzeń
krytycznych (przypadków) /
•
kolokwium
dyskusja / praca nad rozwojem
•
wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie studium przypadku
własnym studenta
•
aktywność w ramach ćwiczeń warsztatowych
•
przygotowanie studium
C
.
Podstawowe
kryteria
przypadku na podstawie
Końcowa ocena będzie wypadkową oceny z kolokwium oraz z
spotkania konsultacyjnego z
przygotowanego przez studenta studium przypadku
rodziną lub członkiem rodziny
Wymagania formalne: Psychologia rozwoju człowieka, Wstęp do psychologii rodziny, Psychologia wychowawcza
Wymagania wstępne:
•
zakres wiadomości – student zna mechanizmy funkcjonowania człowieka związane z kolejnymi fazami rozwojowymi,
zna podstawowe teorie i pojęcia z zakresu psychologii rodziny i psychologii wychowawczej,
•
umiejętności – student potrafi przeprowadzać wywiad kliniczny i obserwację zachowania, a także wnioskować na ich
podstawie o funkcjonowaniu człowieka; student potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu psychologii rozwojowej,
psychologii rodziny oraz psychologii wychowawczej do analizowania problemów rodziny i jej członków
•
kompetencje – student jest odpowiedzialny za własne przygotowanie do przeprowadzenia rozmowy z rodziną, jest
gotowy do współpracy w grupie w ramach ćwiczeń warsztatowych, a także wykazuje gotowość do pogłębienia
świadomości dotyczącej funkcjonowania rodziny własnej
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest nabycie wiedzy na temat funkcjonowania rodziny w ujęciu teorii systemów oraz nabycie umiejętności
rozumienia znaczenia problemu (symptomu) dla systemu rodzinnego. W trakcie zajęć studenci zapoznają się z zasadami
rozmowy z rodziną i procesem terapii rodzin oraz nabędą kompetencji w zakresie świadomości funkcjonowania własnej rodziny
pochodzenia.
Treści programowe
1.
Systemowe rozumienie procesów rodzinnych. Podstawowe pojęcia.
2. Cykl życia rodziny. Kryzysy związane ze zmianami cyklu.
3. Komunikacja w rodzinie.
4. Zasady prowadzenia rozmowy z rodziną.
5. Proces terapii rodzin:
•
pierwszy kontakt z rodziną
•
interwencje terapeutyczne
•
techniki terapeutyczne
•
metoda genogramu.
6. Mity i sekrety rodzinne. Przekazy transgeneracyjne.
7.
Ewolucja myślenia systemowego:
•
Terapia systemowa jako dialog.
•
Terapia narracyjna.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
A.1. wykorzystywana podczas zajęć
De Barbaro B. (red.) Wprowadzenie do systemowego rozumienia rodziny. Collegium Medicum UJ, Kraków
Mudyń K. (2003) Zdarza się, że myślimy systemowo. W: Górniak L., Józefik B. (red.) „Ewolucja myślenia
systemowego w terapii rodzin.” Wydawnictwo UJ, Kraków.
4.
5.
1.
2.
3.
4.
Tryjarska, B. (2005). Pytania cyrkularne w systemowej terapii rodzin. Nowiny Psychologiczne, 4, 61-70
Ryś, M. (2001). Systemy rodzinne. Metody badań struktury rodziny pochodzenia i rodziny własnej. Warszawa: CMPPP.
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta
McGoldrick M., Gerson R., Shellenberger S. (2007). Genogramy. Rozpoznanie i inetrwencja. Wydawnictwo Zysk i
S-ka, Poznań
Napier, A. (2008). Małżeństwo: krucha więź. W poszukiwaniu partnerstwa i trwałości. Kraków: Wydawnictwo Znak
Whitaker, C.A., Napier, A. (2006). Rodzinna karuzela. Terapia rodzin bez tajemnic. Kraków: Wydawnictwo Znak
1.
Namysłowska I. (2000) Terapia rodzin. Instytut Psychiatrii i Neurologii. Warszawa
2. Deissler K.G. (1998) Terapia systemowa jako dialog. Wydawnictwo UJ, Kraków.
3. Satir V. (2000) Rodzina – tu powstaje człowiek. GWP, Gdańsk
4. Field D. (1999) Osobowości rodzinne. Oficyna Wydawnicza LOGOS
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W01
Student:
K_W11
posiada wiedzę dotyczącą funkcjonowania człowieka i rodziny według teorii systemowej
K_U01
identyfikuje zasady pracy terapeuty rodzinnego oraz normy etyczne dotyczące pomocy
K_U02
psychologicznej dla rodzin
K_U10
K_K01
B. Umiejętności
K_K07
Student:
K_K02
Posiada pogłębione umiejętności obserwowania relacji rodzinnych
Potrafi wykorzystać i integrować wiedzę z zakresu teorii systemowej funkcjonowania rodziny do
analizowania problemów zgłaszanych przez rodziny i jej członków (funkcja objawu) oraz
projektowania działań pomocowych / terapeutycznych
Potrafi posługiwać się poznanymi narzędziami pracy terapeuty rodzinnego (pytania cyrkularne i
reflektujące, genogram, team reflektujący, pozytywna konotacja) w celu prowadzenia rozmowy z
rodziną oraz oddziaływania terapeutycznego
Student:
Rozumie potrzebę rozwoju własnego w celu zwiększania efektywności własnego oddziaływania
terapeutycznego
Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, zwłaszcza na poziomie rodziny jako
systemu
Samodzielnie projektuje działania pomocowe na podstawie wcześniejszego procesu diagnozy
procesów zachodzących w rodzinie
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Zastosowanie Skali Bayley III
(Bayey Scales of Infant and Toddler
Development, BSID-III)
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PK
PR
dr Łucja Bieleninik
Formy zajęć, sposób ich realizacji i przypisana im liczba
godzin
1 pkt ECTS (25 – 30 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem
A. Formy zajęć
prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia;
ćwiczenia
samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz
przygotowanie do poszczególnych zajęć;
2 pkt ECTS (50 - 60 godz) – samodzielna praca studenta –
C . Liczba godzin
przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja
15
pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
wykład problemowy z
prezentacją multimedialną
zaliczenie z oceną
•
ćwiczenia audytoryjne:
B. Formy zaliczenia
◦ praca w grupach
•
◦ gry symulacyjne
•
opracowanie studium przypadku
◦ analiza przypadków
•
opracowanie diagnozy psychologicznej
◦ dyskusja
•
obecność na zajęciach 70%
•
umiejętność opracowania studium przypadku i rozwiązania go w
kontekście planowych oddziaływań
psychologicznych/terapeutycznych
•
umiejętność pisania diagnoz psychologicznych
Cele przedmiotu
Przekazanie studentom wiadomości na temat Bayey Scales of Infant and Toddler Development; nabycie przez studentów
praktycznych umiejętności klinicznych związanych z posługiwaniem się testem, ocenianiem rozwoju psychoruchowego dzieci,
pisaniem diagnoz psychologicznych oraz przekazywaniem informacji zwrotnej rodzicom.
Treści programowe
A. Problematyka wykładu
8. Przedstawienie BSID-III
9. Grupa docelowa
10. Zawartość i struktura
11. Formularz oceny dziecka (Record Form)
12. Formularz oceny rodzica (Social-Emotional and Adaptive Behavior Questionnaire)
13. Inwentarz obserwacji zachowania
14. Przygotowanie i przeprowadzenie badania
B. Problematyka ćwiczeń
1.
Obliczanie wieku dziecka i punktu startu testu
2. Wyniki surowe
3. Wyniki przeliczone
4. Wyniki łączne, centyle i przedziały ufności
5. Ogólne wskaźniki administracyjne
6. Wykreślanie profilu rozwoju dziecka – Scaled Score Profile i Composite Score Profile
7.
Skala społeczno-emocjonalna (Social-Emotional Scale)
8. Skala zachowań adaptacyjnych (Adaptive Behavior Scale)
9. Analiza przypadków
10. Interpretacja wyników
11. Tworzenie diagnoz
12. Informacja zwrotna dla rodziców (Caregiver Report)
Wykaz literatury
A.
1.
Bayley N. (2006): Scales of Infant and Toddler Development, Third Edition, Administration Manual, NCS Pearson.
2. Bayley N. (2006): Scales of Infant and Toddler Development, Third Edition, Technical Manual, NCS Pearson.
3. Bayley Scales of Infant and Toddler Development, Caregiver Report, NCS Pearson.
4. Bayley Scales of Infant and Toddler Development, Record Form, NCS Pearson.
5. Bayley Scales of Infant and Toddler Development, Social-Emotional and Adaptive Behavior Questionnaire, NCS
Pearson.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W05
Student:
K_W08
ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę z zakresu psychopatologii rozwojowej
K_W12
posiada umiejętność zbierania, obliczania i interpretowania wyników Skali Bayley-III
posiadł wymagane zasady oraz normy etyczne konieczne do kontaktu z dzieckiem i jego
rodziną oraz przeprowadzania oraz interpretowania badań
K_U02
K_U07
K_K03
K_K05
K_K08
Kontakt
[email protected]
B. Umiejętności
Student:
scala wiedzę teoretyczną w celu złożonych analiz problemów psychopatologicznych,
ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania i racjonalnego oceniania dziecka w
wieku 0-42 miesiąca oraz jego wyników badań.
Student:
docenia wagę znajomości metody diagnostycznej koniecznej w warsztacie zawodowym
psychologa klinicznego,
jest przekonany o doniosłości i zachowania się profesjonalnego w kontakcie z badanym
dzieckiem i jego rodziną
jest świadomy istnienia etycznego wymiaru dokonywanych badań naukowych Skalą Bayley-III
Nazwa przedmiotu
Psychologiczne aspekty prokreacji
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
NBP
PR
PK
mgr Łucja Bieleninik
4
A. Formy zajęć
ćwiczenia
zajęcia w sali dydaktycznej oraz ćwiczenia praktyczne w
Instytucie Położnictwa Gdańskiego Uniwersytetu
Medycznego
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
praca w grupach
•
gry symulacyjne
zaliczenie z oceną
•
analiza przypadków
B. Formy zaliczenia
•
mini-wykład z prezentacją
•
multimedialną
•
przygotowanie mini-wykładu
•
dyskusja
•
opracowanie studium przypadku pacjentki z problemami
•
praca z pacjentkami na oddziale
prokreacyjnymi wraz z zaplanowaniem oddziaływań
(rozmowa, wywiad, próba
psychologicznych
udzielenia wsparcia
psychologicznego)
•
•
znajomość problematyki z listy lektur podanej przez Prowadzącego
zajęcia,
•
umiejętność opracowania studium przypadku i rozwiązania go w
kontekście planowych oddziaływań psychologicznych
Cele przedmiotu
Zapoznanie uczestników z najnowszą wiedzą dotyczącą psychologicznych aspektów prokreacji, zarówno odnoszącą się do
normy, jak i do problemów; nabycie praktycznych umiejętności klinicznych związanych z pracą z pacjentkami Kliniki
Rozrodczości (dobór specyficznych metod diagnostycznych, stawianie hipotez, formułowanie opinii psychologicznych,
wyjaśnianie mechanizmów psychologicznych, projektowanie terapii).
Treści programowe
1.
Miejsce psychologii w badaniach nad prokreacją
2. Bio-psycho-społeczny model prokreacji
3. Psychologia prokreacji jako specjalność naukowa
4. Rozwój psychofizyczny w prenatalnej fazie życia dziecka.
5. Przebieg ciąży i porodu (reakcje emocjonalne, procesy poznawcze, więź emocjonalna z dzieckiem, ciąża wysokiego
ryzyka, zaburzenia emocjonalne w okresie ciąży i po porodzie)
6. Diagnoza prenatalna
7.
Wcześniactwo, TTTS i inne zaburzenia w okresie okołoporodowym.
8. Psychologiczne aspekty utrudnionej prokreacji (niepłodność małżeńska, samoistne poronienia, techniki
wspomaganego rozrodu, prawne i etyczne aspekty wspomaganej reprodukcji)
9. Psychologiczne aspekty ciąży i porodu u nieletnich
10. Pomoc psychologiczna w psychologii prokreacji
11. Specyfika kontaktu i badania psychologicznego pacjentek w klinice położnictwa i chorób kobiecych
Wykaz literatury
A.
1.
2.
1.
2.
3.
4.
Bielawska-Batorowicz E. (2006), Psychologiczne aspekty prokreacji, Katowice: Wyd. Naukowe „Śląsk”
Gretkowska M. (2001), Polka, Warszawa: Wyd. W.A.B.
Bidzan M. (2010), Niepłodność w ujęciu bio-psycho-społecznym, Kraków: Oficyna Wyd. „Impuls”
Bidzan M. (2007), Nastoletnie matki: psychologiczne aspekty ciąży, porodu, połogu, Kraków: Oficyna Wyd. „Impuls”
Bielawska-Batorowicz E. (2006), Psychologiczne aspekty prokreacji, Katowice: Wyd. Naukowe „Śląsk”
Kornas-Biela D. (2010), Pedagogika prenatalna. Nowy obszar nauk o wychowanu, Lublin: Wyd. KUL
5.
B.
1.
2.
3.
4.
Wasilewska-Pordes M. (2000), Depresja porodowa u kobiet, Kraków: Wyd. „RADAMSA”
Bigos J., Mozer B. (2010, Dziecko z chmur, Warszawa: Wyd. „Nasza Księgarnia”
Koszewska I. (2010). O depresji w ciąży i po porodzie, Warszawa: Wydawnictwo PZWL
Jurczenko-Topolska I. (2005), Bociany przylatują zimą, Warszawa: Wyd. Historia i Życie
Odent M. (2010), Cesarskie cięcie a poród naturalny. Wątpliwości, konsekwencje, wyzwania, Wrocław: Fundacja
Kobieta i Natura.
5. Podolska M. (2011), Niepłodność i jej następstwa psychologiczne, Szczecin: Wyd. Uniwersytetu Szczecińskiego
6. Materiały własne osób prowadzących, artykuły z Ginekologii Polskiej, Journal of Reproduction and Infant Psychology,
Medical Science Monitor itp.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W04, K_W06;
Student ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę na temat teorii w psychologii prokreacji,
K_W09, K_W11
specyfice i procesach dotyczących psychologicznych aspektów prokreacji, zna terminologię,
teorię i metodykę obowiązująca w tej dyscyplinie. Ma uporządkowaną i pogłębioną wiedzę
na temat rozwoju psychoseksualnego człowieka w cyklu życia zarówno w aspekcie
biologicznym, psychologicznym, jak i społecznym. Student rozumie specyfikę
funkcjonowania człowieka od okresu prenatalnego do okresu klimakterium. Student
wyciąga proste wnioski dotyczące podłoża problemów związanych z psychologicznymi
aspektami prokreacji. Ma pogłębioną wiedzę z zakresu czynników psychicznych
determinujących zachowanie człowieka (emocji i motywacji, osobowości, temperamentu i
inteligencji) w kontekście psychologii prokreacyjnej. Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na
temat biologicznych, pedagogicznych, społecznych i filozoficznych podstaw funkcjonowania
psychicznego człowieka; rozumie istotę funkcjonalności i dysfunkcjonalności, harmonii i
dysharmonii, normy i patologii w odniesieniu do prokreacji człowieka.
K_U01, K_U02;
K_U03, K_U09,
K_U10, K_U11
K_K01; K_K03,
K_K06, K_K07
B. Umiejętności
Student posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania
informacji na temat różnych aspektów psychologii prokreacji rozmaitej natury, przy użyciu
różnych źródeł oraz interpretowania ich z punktu widzenia problemów psychologicznych,
zdrowotnych. Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii
prokreacji oraz powiązanych z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów
psychologicznych, pomocowych czy terapeutycznych, a także diagnozowania i projektowania
działań praktycznych. Student potrafi generować oryginalne rozwiązania złożonych problemów
psychologicznych i prognozować przebieg ich rozwiązywania oraz przewidywać skutki
planowanych działań w określonych obszarach praktycznych – potrafi analizować podłoże
problemów prokreacyjnych, dokonać doboru specyficznych metod diagnostycznych, postawić
hipotezy, formułować opinię psychologiczną, wyjaśnić mechanizmy psychologiczne,
zaprojektować terapię i inne formy pomocy psychologicznej. Potrafi sprawnie porozumiewać się
przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze specjalistami w zakresie psychologii,
jak i z innymi specjalistami, przede wszystkim lekarzami. Potrafi pracować w zespole pełniąc
różne role; umie przyjmować i wyznaczać zadania, ma elementarne umiejętności organizacyjne
pozwalające na realizację celów związanych z projektowaniem i podejmowaniem działań
profesjonalnych.
rozwoju osobistego i zawodowego. Docenia znaczenie nauk psychologicznych dla rozwoju
jednostki i prawidłowych więzi w społeczeństwie, ma pozytywne nastawienie do nabywania
wiedzy z zakresu studiowanej dyscypliny naukowej i budowania warsztatu pracy psychologa.
Odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy, podejmowane decyzje i
prowadzone działania oraz ich skutki, czuje się odpowiedzialny wobec ludzi, dla których dobra
stara się działać, wyraża taką postawę w środowisku specjalistów i pośrednio modeluje to
podejście wśród innych. Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do
komunikowania się i współpracy z otoczeniem, w tym z osobami niebędącymi specjalistami w
danej dziedzinie oraz do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących
działania psychologiczne.
Kontakt
[email protected] (prof. UG, dr hab. Mariola Bidzan); [email protected] (dr Łucja Bieleninik)
Nazwa przedmiotu
Nowoczesne położnictwo –
psychologiczne aspekty opieki
okołoporodowej
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
dr n. med. Bogumiła Kiełbratowska
godzin
4
2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z udziałem
A. Formy zajęć
prowadzącego; konsultacje z prowadzącym zajęcia;
ćwiczenia audytoryjne
samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz
przygotowanie do poszczególnych zajęć;
2 pkt ECTS (50 - 60 godz) – samodzielna praca studenta –
C . Liczba godzin
przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych; realizacja
30
pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
Wykład informacyjny,
•
Wykład problemowy wykład z
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
•
studium przypadku,
wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji na jeden z
•
metoda sytuacyjna,
omawianych tematów z uwzględnieniem aspektów psychologicznych.
•
pogadanka,
•
burza mózgów.
•
aktywny udział,
•
obecność na wszystkich zajęciach
brak
Cele przedmiotu
Celem jest zapoznanie Studentów z problemami położniczo – pielęgnacyjnymi u ciężarnych z ciążą prawidłową, rodzących w
przebiegu porodu prawidłowego, położnic w połogu prawidłowym oraz ze specyficznymi problemami psychologicznymi i
etycznymi dotyczącymi powyższych zagadnień.
Treści programowe
1.
Opieka przedkoncepcyjna i prenatalna w przebiegu ciąży prawidłowej.
•
czym jest medyczna opieka przedkoncepcyjna i co znaczy „opiekować się sobą przed poczęciem?”
•
po czym poznać, że to ciąża? (subiektywne i obiektywne objawy ciąży)
•
pojęcie samoopieki w ciąży prawidłowej
•
wystandaryzowana opieka medyczna w ciąży prawidłowej
2. Przebieg porodu prawidłowego
•
kiedy się zaczyna a kiedy kończy proces porodu?
•
poród jako wydarzenie wpisane w naturalny rytm życia kobiety
•
zalecenia WHO dotyczące przebiegu porodu
3. Psychoprofilaktyka porodu
•
czy poród boli?
•
naturalne metody łagodzenia bólu porodowego,
•
stres i strach – wrogowie dziecka i matki,
•
czy poród można znieczulić?
•
wizualizacja porodu
•
pojęcie spełnienia rodzącej a profesjonalizm prowadzącego poród
4. Alternatywne metody prowadzenia porodu
•
o czym należy pamiętać? – antropologia i historia położnictwa w służbie dzisiejszym rodzącym
•
instynkt jako główny doradca w rodzeniu
•
położna jako towarzysz a nie nadzorca
5. Prawa dziecka w opiece szpitalnej – mały pacjent wielkie prawa; prawa rodzącej w opiece szpitalnej – poród nie jest
chorobą.
6. Trudne macierzyństwo
•
moje dziecko urodziło się za wcześnie
7.
Badania prenatalne w polskich regulacjach prawnych
•
płód jako pacjent
•
czy badania prenatalne są w Polsce legalne i kto ma do niech dostęp?
wrongful birth – nowość w polskim prawie medycznym podsumowanie zjawiska w liczbach – trochę danych
statystycznych
Diagnostyka położnicza i ocena dobrostanu płodu w badaniu USG.
Rozwój embrionalny dziecka oraz czynniki wpływające na jego rozwój.
Laktacja – zależność od właściwej edukacji i opieki okołoporodowej.
•
Piersi w żałobie
Najważniejsze zagadnienia profilaktyki zdrowotnej.
literatury
•
8.
9.
10.
11.
Wykaz
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
Al. – Azzawi F.: Atlas porodu i zabiegów położniczych. Libramed, Warszawa 1999
Bad – Ellzey K.: Podejmowanie decyzji w neonatologii. (Tłum pod red i w interpretacji J. Gadzinowskiego). D.W.
Publishing, Co. Cleveland, OH, USA 1993.
Bręborowicz G.H. (red.): Położnictwo. Podręcznik dla położnych i pielęgniarek. Wyd. lekarskie PZWL, Warszawa 2002.
Miller A. W. F. Hanretty K.P.: Położnictwo ilustrowane (red) Dębski R., Wyd. Libramed, W –wa 2000.
Troszyński M.: Ćwiczenia położnicze PZWL Warszawa 1996
Bullinger H.: Mężczyzna czy ojciec? Niezależna Oficyna Wydawnicza Warszawa 1997
Odent M.: Odrodzone narodziny. Czym poród może i powinien być? Niezależna Oficyna Wydawnicza Warszawa 1997
Odent M.: Odrodzone narodziny. Czym poród może i powinien być? Niezależna Oficyna Wydawnicza Warszawa 1997
Nowoczesne Położnictwo t. 1-4. Pod red. Jo Alexander , Valerie Levy, Sarah Roch. Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Warszawa 1995
B.
1.
2.
3.
4.
5.
Troszyński M.: Ćwiczenia położnicze PZWL W –wa 1996
Balaskas J.: Naturalna opieka w ciąży. Delta W-Z, W-wa 1990
Kitzinger S.: Rodzić w domu. PWN, W-wa 1995
Kitzinger S.: Karmienie piersią. PZWL, W-wa 1988
Czasopisma:
•
Magazyn Pielęgniarki i Położnej; Pielęgniarka i Położna.
•
Ginekologia po Dyplomie; Ginekologia Praktyczna.
•
Przegląd Menopauzalny
•
Położna – nauka i praktyka
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę z zakresu wybranej problematyki współczesnego
położnictwa w świetle aktualnego stanu wiedzy.
Ma pogłębioną i rozszerzoną wiedzę na temat fizjologicznych i psychologicznych zależności
funkcjonowania człowieka
B. Umiejętności
Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych
sytuacji psychologicznych okresu okołoporodowego oraz analizowania motywów i wzorów
ludzkich zachowań
Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do komunikowania się i
współpracy z otoczeniem, w tym z osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz
do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania psychologiczne
wspierające kobiety w sytuacji trudnej okresu okołoporodowego.
Kontakt
[email protected]; 501965533
Nazwa przedmiotu
Praktyczne umiejętności z zakresu
mediacji rodzinnej
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
PSiPSP
mgr Katarzyna Stryjek
4
A. Formy zajęć
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
gry symulacyjne
•
praca w grupach
zaliczenie z oceną
•
analiza zdarzeń przypadków
B. Formy zaliczenia
•
dyskusja
wykonanie określonej pracy praktycznej
•
rozwiązywanie zadań
•
•
aktywne udział w symulacjach 30%
Wymagania formalne, brak wymagań
Wymagania wstępne, zaliczenie podstawowych, obligatoryjnych przedmiotów z zakresu psychologii
Cele przedmiotu
Celem zajęć jest zapoznanie z mediacją jako instytucją (umocowania i zastosowanie prawne) oraz alternatywną metodą
rozwiązywania sporów i jej szczególnym zastosowaniu w pracy z rodziną.
Treści programowe
1.
Mediacja jako sposób rozwiązywania konfliktów.
2. Prawne umocowanie mediacji (karnych, cywilnych-rodzinnych).
3. Obszary zastosowań poszczególnych mediacji.
4. Przeciwwskazania do podjęcia mediacji.
5. Mediacja a inne procedury pomocy rodzinie.
6. Etapy mediacji i zadania mediatora w poszczególnych.
7.
Neutralność w mediacji.
8. Dzieci w mediacji.
9. Korzyści wynikające z mediacji
10. Mediator – kodeks etyki, warunki szkolenia i mediowania.
11. Symulacje mediacji
Wykaz literatury
A.
1.
1.
2.
Gójska, A., Huryn, W.(2007). Mediacja w rozwiązywaniu konfliktów rodzinnych. Warszawa: C.H.Beck
Bieńkowska, E. (1999.) Poradnik mediatora. Warszawa: Wydawnictwo Zrzeszenia Prawników Polskich.
Przybyła-Basista, H.(2006). Mediacje rodzinne w konflikcie rozwodowym. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu
Śląskiego.
1.
Vopel, K.W.(2003). Kreatywne rozwiązywanie konfliktów. Kielce: Jedność.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W07; K_W11
Ma pogłębioną wiedzę na temat specyfiki relacji społecznych, zjawisk społecznych oraz
rządzących nimi prawidłowości z punktu widzenia psychologii. Student porównuje
alternatywne metody rozwiązywania konfliktów.
Ma uporządkowaną wiedzę na temat zasad i norm etycznych oraz etyki zawodowej; zna
prawne, organizacyjne i etyczne uwarunkowania wykonywanej działalności zawodowej.
Student definiuje mediacje w systemie prawnym. Zna podstawowe techniki mediacji.
K_U03; K_U07
B. Umiejętności
Potrafi sprawnie porozumiewać się przy użyciu różnych kanałów i technik komunikacyjnych ze
specjalistami w zakresie psychologii, jak i z odbiorcami spoza grona specjalistów, korzystając z
nowoczesnych rozwiązań
Student potrafi zastosować wiedzę w sytuacjach typowych i nietypowych dla mediacji.
Ma pogłębione umiejętności obserwowania, diagnozowania, racjonalnego oceniania złożonych
sytuacji psychologicznych oraz analizowania motywów i wzorów ludzkich zachowań.
Dokonuje diagnozy konfliktu i rozwiązuje go wykorzystując techniki mediacyjne.
K_K01; K_K07
Kontakt
[email protected]
rozwoju osobistego i zawodowego.
Jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do komunikowania się i
współpracy z otoczeniem, w tym z osobami nie będącymi specjalistami w danej dziedzinie oraz
do aktywnego uczestnictwa w grupach i organizacjach realizujących działania psychologiczne.
Chętnie podejmuje działania promujące mediacje.
Nazwa przedmiotu
Psychologiczne aspekty samotnego
rodzicielstwa
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
mgr Bogumiła Wojciechowska
godzin
4
A. Formy zajęć
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
ćwiczenia audytoryjne: analiza fragmentów lub wymagania egzaminacyjne
filmu i tekstów z dyskusją / gry
symulacyjne / praca w grupach / analiza
zdarzeń krytycznych (przypadków) /
B. Formy zaliczenia
dyskusja / rozwiązywanie zadań
aktywne uczestniczenie w zajęciach
Wymagania formalne: Psychologia rozwoju człowieka, Wstęp do psychologii rodziny, Psychologia kliniczna
Wymagania wstępne:
•
zakres wiadomości – student zna mechanizmy funkcjonowania człowieka związane z kolejnymi fazami rozwojowymi,
zna podstawowe teorie i pojęcia z zakresu psychologii rodziny oraz psychologii klinicznej.
•
umiejętności – student potrafi przeprowadzać wywiad kliniczny i obserwację zachowania, a także wnioskować na ich
podstawie o funkcjonowaniu człowieka;
•
kompetencje – student jest gotowy do współpracy w grupie w ramach ćwiczeń warsztatowych.
Cele przedmiotu
Celem zajęć jest zapoznanie studentów z różnymi rodzajami samotnego rodzicielstwa oraz z psychologicznymi konsekwencjami
wychowywania dziecka w rodzinie niepełnej. W trakcie warsztatów studenci doświadczą praktycznych aspektów pracy
psychologa i terapeuty, w placówkach udzielających wsparcia samotnym kobietom, oczekującym na narodziny dziecka jak
również rodzicom samotnie wychowującym dzieci.
Treści programowe
1.
Rodzaje rodzin niepełnych (samotne macierzyństwo z wyboru, rozwód, śmierć jednego z małżonków).
2. Psychologiczne aspekty sztucznego przerywania ciąży i jego konsekwencje dla kobiety, mężczyzny i dziecka.
3. Psychologiczne mechanizmy i konsekwencje decyzji wyrażenia zgody na przysposobienie dziecka.
4. Znaczenie obecności ojca w okresie prenatalnym i przy porodzie.
5. Rozwód – fazy stawania się rodzicem samotnie wychowującym dziecko, wpływ sytuacji rozwodowej na relacje oraz
6. osobowość dziecka.
7.
Żałoba w rodzinie – fazy, mechanizmy psychologiczne oraz konsekwencje straty bliskiej osoby.
8. Samotne ojcostwo.
9. Konsekwencje bycia dzieckiem wychowywanym przez jednego z rodziców.
10. Funkcjonowanie placówek i organizacji wspierających samotne matki i ojców. Rola psychologa i terapeuty w obliczu
problemów samotnego rodzicielstwa.
Wykaz literatury
B.
1.
2.
3.
Badura- Madej, W. (1993). Psychologiczne aspekty śmierci, umierania i żałoby. Wyd. UJ Collegium Medicum
Jabłoński, J. (2008). Rozwód. Jak go przeżyć? Wyd. W.A.B.
Krakowiak, P. (2007). Strata, osierocenie i żałoba. Poradnik dla pomagających i dla osób w żałobie. Wyd. Biblioteka
Fundacji Hospicyjnej
4. Milewska, E. (2003).Kim są rodzice adopcyjni? Studium psychologiczne. Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno- Pedagogicznej
5. Wallerstein Judith, S., Blakeslee, S. (2006). Druga szansa. Mężczyźni, kobiety i dzieci dziesięć lat po rozwodzie. Wyd.
Charaktery
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W06
Student:
K_W11
posiada pogłębioną wiedzę na temat rozwoju i psychologicznego funkcjonowania
człowieka, doświadczającego straty, osierocenia i żałoby;
identyfikuje normy etyczne i zasady funkcjonowania psychologa i terapeuty w placówkach
wspierających samotnych rodziców i osierocone dzieci.
K_U01
K_U07
K_U10
K_K01
K_K05
K_K07
B. Umiejętności
Student:
posiada pogłębione umiejętności obserwowania i nawiązywania kontaktu z osobami,
przeżywającymi stratę oraz w żałobie;
ma poszerzone kompetencje kliniczne do stawiania hipotez, rozpoznawania mechanizmów
psychologicznych i motywów zachowań, koniecznych do diagnozowania i proponowania
pomocy psychologicznej rodzicom samotnie wychowującym dzieci oraz wyrażającym zgodę na
przysposobienie dziecka;
potrafi wybrać i zastosować właściwy dla danej działalności psychologicznej sposób
postępowania i pomocy terapeutycznej dziecku i rodzinie.
Student:
ma pogłębioną świadomość zakresu swoich kompetencji psychologicznych i wiedzy oraz
rozumie celowość rozwoju zawodowego;
jest przekonany o konieczności przestrzegania zasad etyki zawodowej, dostrzega problemy
moralne i dylematy etyczne, związane z własną pracą oraz poszukuje optymalnych rozwiązań,
korygujących nieprawidłowe oddziaływania psychologiczne;
jest wrażliwy na problemy społeczne i psychologiczne, gotowy do współpracy z organizacjami i
instytucjami wspierającymi rodziców samotnie wychowujących dzieci.
Kontakt
[email protected]
B
opis kursów z poziomu B (semestr letni)
Nazwa przedmiotu
Komunikacja i konflikty rodzinne
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
2
A. Formy zajęć
konwersatorium
C . Liczba godzin
15
Cykl dydaktyczny
III – V rok, semestr letni
Status przedmiotu
Język wykładowy
polski
rodziny
Metody dydaktyczne
wykład konwersatoryjny
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
kolokwium
brak
Cele przedmiotu
Usystematyzowanie i pogłębienie wiedzy na temat psychospołecznych uwarunkowań komunikacji wewnątrzrodzinnej ,
charakteru konfliktów w bliskich związkach interpersonalnych oraz sposobów ich rozwiązywania; zdolność syntetyzowania
wiedzy w tych zakresach tematycznych, Wiedza z tego zakresu pozwoli lepiej rozumieć i wyjaśnić problemy dotyczące
specyficznych zachowań członków rodziny w sytuacjach trudnych.
Treści programowe
1.
Komunikacja w rodzinie, jej uwarunkowania i konsekwencje
2. Specyfika komunikacji małżeńskiej i rodzinnej
3. Strategie stosowane w komunikacji małżeńskiej i rodzinnej
4. Komunikacja w podsystemach rodzinnych
5. Słuchanie jako uwarunkowanie skutecznej komunikacji
6. Psychologiczne uwarunkowania konfliktów rodzinnych
7.
Strategie kierowania konfliktem.
Wykaz literatury
A.
1.
Borecka-Biernat D., (2010), Sytuacje konfliktowe w środowisku rodzinnym, szkolnym i rówieśniczym. Warszawa.
Wydawnictwo DIFIN.
2. Braun-Gałkowska M. (1992), Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z
3. Frydrychowicz, S. (1999). Proces mówienia. Poznań. Wyd. Naukowe UAM.
4. Grygielski, M. (1994). Style komunikacji rodzicielskiej a identyfi kacja dzieci z rodzicami. Lublin: Wyd. TN KUL.
5. Harwas-Napierała B. (2008), Komunikacja interpersonalna w rodzinie. Poznań, Wydawnictwo Naukowe UAM
6. Janicka I. (2008), Konflikt w relacji rodzina-praca a jakość życia jednostki. [w:] L. Golińska, B. Dudek (red.), Rodzina i
praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń. Łódź: Wydawnictwo UŁ.
7. Kurcz, I. (2000). Język i komunikacja. W: J. Strelau (red.). Psychologia. T. 2, s. 231–274). Gdańsk: GWP
8. Nęcki, Z., (1996), Komunikacja międzyludzka. Kraków, Wyd. Profesjonalnej Szkoły Biznesu.
9. Plopa M., (2005), Psychologia rodziny. Teoria i badania, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków.
10. Rostowska T. (2001) Konflikt międzypokoleniowy w rodzinie. Analiza psychologiczna. Łódź. Wydawnictwo Naukowe UŁ.
11. Rostowska T. (2008), Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls
12. Ryś M., (1994), Konflikty w rodzinie. Niszczą czy budują? Warszawa. Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej.
13. Wojciszke, B. (2002b). Kobiety i mężczyźni; odmienne spojrzenia na różnice. Gdańsk: GWP.
B.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Braun-Gałkowska M. (1992), Psychologiczna analiza systemów rodzinnych osób zadowolonych i niezadowolonych z
Harwas-Napierała B., (2009), Rodzina jako wartość a współczesność. B. Harwas-Napierała (red.). ss. 11-24. Poznań.
Wydawnictwo Naukowe UAM
Janicka I., (2006), Kohabitacja a małżeństwo w perspektywie psychologicznej, Wydawnictwo Uniwersytetu
Łódzkiego, Łódź.
Plopa M. (20080. Więzi w małżeństwie i rodzinie. Metody badań. Kraków. Wydawnictwo IMPULS.
Rembowski J., (1986), Rodzina w świetle psychologii. Warszawa. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne.
Satir V. (2000a), Rodzina, tu powstaje człowiek. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Ma uporządkowaną terminologię odnoszącą się do komunikacji i konfliktów rodzinnych
(K_W05); ma pogłębioną wiedzę na temat mechanizmów i prawidłowości związanych z
rozwojem procesu komunikacji w ciągu życia oraz strategiami zarządzania konfliktem
wewnątrzrodzinnym (K_W07; K_W10).
B. Umiejętności
posiada zdolność integrowania i syntetyzowania wiedzy dotyczącej komunikacji i konfliktów w
rodzinie , potrafi wskazać na konsekwencje nieprawidłowo przebiegającej komunikacji w
podsystemach rodzinnych(K_U02); potrafi uzasadnić specyfikę zachowań komunikacyjnych
człowieka w różnych sytuacjach społecznych nawiązując do poglądów różnych autorów
(K_U05); potrafi wskazać na właściwy sposób postępowania terapeutycznego w przypadku
osób o zaburzonej komunikacji (K_U10).
docenia rolę nauk psychologicznych dla rozumienia i wyjaśniania problemów związanych z
budowaniem więzi społecznych związanych z problemem komunikacji ((K_K03); jest przekonany
o konieczności zachowania się w sposób profesjonalny i przestrzegania zasad etyki zawodowej
wobec osób potrzebujących pomocy psychologicznej (K_K05); jest wrażliwy na problemy
społeczne i posiada zdolność dobrego komunikowania się z osobami oczekującymi pomocy w
związku z doświadczanymi przez nich konfliktami w rodzinie (K_K07).
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Specyfika funkcjonowania rodziny
adopcyjnej
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
dr Anna Jarmołowska
4
A. Formy zajęć
wykład
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
polski
rodziny
Metody dydaktyczne
wykład konwersatoryjny z prezentacją
multimedialną
egzamin
B. Formy zaliczenia
egzamin pisemny: testowy z dodatkowymi pytaniami otwartymi
Na wymagania egzaminacyjne składają się umiejętności: rozróżniania i
opisywania problemów specyficznych dla rodzin adopcyjnych oraz
konstruowania projektów warsztatów przydatnych w szkoleniach dla
kandydatów oraz w poradnictwie dla rodzin adopcyjnych.
brak
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z problematyką funkcjonowania rodzin adopcyjnych: bezdzietnością małżeńską,
fazami procesu adopcyjnego ze szczególnym uwzględnieniem decyzji adopcji dziecka i metod służących do diagnozowania
kandydatów na rodziców adopcyjnych oraz cyklem życia rodziny adopcyjnej.
Treści programowe
1.
Problematyka bezdzietności małżeńskiej
2. Decyzja adopcji dziecka u kobiet i mężczyzn (uwarunkowania, motywacja)
3. Fazy procesu adopcyjnego
4. Problematyka rodzicielstwa adopcyjnego
5. Fazy rozwoju rodziny adopcyjnej
6. Specyficzne problemy rodziny adopcyjnej
7.
Ujawnianie adopcji
8. Rozwiązanie adopcji
Wykaz literatury
A.
A.1. wykorzystywana podczas zajęć: Jarmołowska A. (2007). Adopcja dziecka. Psychologiczna analiza decyzji u
kobiet i mężczyzn. TN KUL.
A.2. studiowana samodzielnie przez studenta: Kalus A. (2009). Funkcjonowanie systemu rodziny adopcyjnej.
Analiza psychologiczna. Opole: RW UO.
B.
1.
Milewska E. (2000). Rodzina adopcyjna – problemy psychologiczne przed i po adopcji dziecka. W: E. Milewska, A,
Szymanowska (red.). Rodzice i dzieci. Psychologiczny obraz sytuacji problemowych. Warszawa: Centrum Metodyczne
Pomocy Psychologiczno-Pedagogicznej Ministerstwa Edukacji Narodowej.
Milewska E. (2003). Kim są rodzice adopcyjni? Studium psychologiczne. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej.
Ostrowska K., E. Milewska (red.) (1999). Adopcja – teoria i praktyka. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy
Psychologiczno-Pedagogicznej MEN.
Kalus A. (2002). Bezdzietność w małżeństwie. Opole: Redakcja Wydawnictw Wydziału Teologicznego Uniwersytetu
Opolskiego.
uczenia się
A. Wiedza
Student potrafi scharakteryzować funkcjonowanie małżeństw dotkniętych bezdzietnością.
Opisuje fazy procesu adopcyjnego ze szczególnym uwzględnieniem decyzji o adopcji.
Identyfikuje cechy charakterystyczne dla rodziny adopcyjnej pojawiające się w różnych
fazach jej rozwoju. (K_W05, K_W07, K_W08)
2.
3.
4.
Efekty
B. Umiejętności
Student rozróżnia i potrafi się posługiwać metodami wykorzystywanymi do diagnozowania
kandydatów na rodziców adopcyjnych. Rozpoznaje motywy zawiązywania rodzin adopcyjnych i
analizuje problemy pojawiające się w różnych fazach rozwoju tych rodzin. Konstruuje projekty
warsztatów przydatnych w szkoleniach dla kandydatów oraz w poradnictwie dla rodzin
adopcyjnych. (K_U02, K_U05, K_U07)
Student potrafi zachować otwartość na cechy odróżniające rodziny adopcyjne od rodzin
biologicznych. Wykazuje kreatywność w poszukiwaniu nowych rozwiązań w pracy z tego typu
rodzinami oraz jest zorientowany na współpracę z różnymi specjalistami, którzy udzielają im
wsparcia. (K_K05, K_K07)
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Przywiązanie w relacjach rodzinnych.
Teorie i aplikacje
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
4
A. Formy zajęć
•
wykład
•
elementy konwersatorium na podstawie prezentacji
przygotowywanych przez studentów
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
polski
rodziny
Metody dydaktyczne
wykład / wykład problemowy / wykład
konwersatoryjny / wykład z prezentacją
multimedialną
egzamin
B. Formy zaliczenia
ocena z egzaminu
brak
Cele przedmiotu
Celem zajęć jest zapoznanie uczestnika z klasyczną koncepcją kształtowania się więzi J. Bowlby’ego oraz współczesnych do niej
odniesień. W trakcie wykładu omówiony zostanie proces kształtowania się więzi z uwzględnieniem poszczególnych etapów w
życiu człowieka, ze zwróceniem uwagi na jego specyfikę związaną m.in. z kontekstem kulturowym. Zagadnieniem
poruszanym w drugiej części zajęć będzie aplikacja omawianych koncepcji do diagnozy i terapii indywidualnej oraz rodzinnej.
Treści programowe
1.
Klasyczna teoria przywiązania i współczesne ramy koncepcji więzi.
2. Kulturowy kontekst kształtowania się więzi. Różnice międzykulturowe
3. Przywiązanie i strata. Proces żałoby.
4. Przywiązanie w cyklu życia człowieka
5. Więzi w niemowlęctwie i wczesnym dzieciństwie i ich znaczenie dla rozwoju psychospołecznego
6. Przywiązanie w średnim dzieciństwie
7.
System więzi w okresie adolescencji
8. Style przywiązaniowe w okresie dorosłości.
9. Stabilność wzorców przywiązania
10. Aplikacje kliniczne – terapia skoncentrowana na przywiązaniu
11. Diagnoza przywiązania
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
B.
1.
2.
3.
4.
5.
Bowlby J. (2007). Przywiązanie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN
Wallin, D.J. (2011). Przywiązanie w psychoterpii. Kraków: Wydawnictwo UJ
Tryjarska, B. (2010). Bliskość w rodzinie. Więzi w dzieciństwie a zaburzenia w dorosłości. Warszawa: Wydawnictwo
Naukowe SCHOLAR
Cassidy J., Shaver P.R. (2008). Handbook of attachment. New York-London: The Guilford Press
Hughes D.A. (2007). Attachment focused family therapy. New York-London: W.W. Norton & Company
Berlin, L.J., Ziv, Y., Amaya-Jackson, L., Greenberg, M.T. Enhancing Early Attachments. Theory, Research, Intervention,
and Policy. New York-London: The Guilford Press
Józefik, B., Ciniewicz, G. (2008). Koncepcja przywiązania. Od teorii do praktyki klinicznej. Wydawnictwo UJ
Pisula, E. (2003). AUTYZM I PRZYWIĄZANIE Studia nad interakcjami dzieci z autyzmem i ich matek. Gdańsk: GWP
Insel, T.R. (2003). Is social attachment an addictive disorder? Physiology & Behaviour, 79, 351-357
DeKlyen, M., Greenberg, M.T. (2008). Attachment and Psychopathology in Childhood. W: Cassidy, J. Shaver, P.
Handbook of Attachment. Theory, Research, and Clinical Applications. New York-London: The Guilford Press
Vivian, B., Shapiro, M.S.W., Gisynski, M. (1989). Ghosts in the Nursery Revisited. Child and Adolescent Social Work, 6, 1, 18-37
Charles, D.R., CHarles, M. (2006). Sibling loss and attachment style. An exploratory study. Psychoanalytic Psychology,
23, 1, 72-90
Efekty uczenia się
K_W04
K_W09
K_W06
K_U02
K_U07
K_K01
A. Wiedza
Student:
Ma pogłębioną wiedzę na temat specyfiki przywiązania w relacjach rodzinnych, obejmującą
terminologię, teorię i metodykę diagnozowania
Ma uporządkowaną wiedzę dotyczącą środowiska wychowawczego jako bazy dla
budowania prawidłowych więzi w rodzinie i podstawy zdrowia psychicznego człowieka
Ma pogłębioną wiedzę na temat specyfiki kształtowania się przywiązania w różnych fazach
rozwojowych w cyklu życia człowieka
B. Umiejętności
Student:
Potrafi wykorzystać i integrować wiedzę z zakresu teorii przywiązania do analizowania
problemów psychologicznych i wychowawczych, a także projektowania działań pomocowych i
terapeutycznych zgodnych z omawianym ujęciem teoretycznym
Posiada umiejętność obserwowania zjawisk w rodzinie z perspektywy teorii przywiązania,
diagnozowania stylów przywiązania oraz analizowania przyczyn ukształtowania się określonego
typu więzi
Student:
Zyskuje świadomość znaczenia środowiska rodzinnego i relacji w rodzinie we wczesnych fazach
rozwoju dziecka dla jego prawidłowego rozwoju psychomotorycznego w dzieciństwie, a także
możliwości budowania satysfakcjonujących związków rówieśniczych w okresie średniego
dzieciństwa i adolescencji oraz intymnych w dorosłości
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Rodzicielstwo alternatywne
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
2
A. Formy zajęć
1 pkt ECTS (25 - 30 godz) – zajęcia dydaktyczne z
konwersatorium
materiałów do zajęć; czas trwania egzaminu
C . Liczba godzin
1 pkt ECTS (25 - 30 godz) – samodzielna praca studenta
15
– przygotowanie do egzaminu
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
wykład / wykład problemowy /
wykład konwersatoryjny /
egzamin
multimedialną
B. Formy zaliczenia
•
analiza przypadków – case studies
•
praca w grupach
ocena z egzaminu
Wymagania formalne: Wstęp do psychologii rodziny
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest przekazanie studentom wiedzy dotyczącej alternatywnych form sprawowania opieki rodzicielskiej oraz
przygotowanie ich do praktyki psychologicznej w zakresie konsultowania problemów specyficznych zwłaszcza dla rodzin
zastępczych i zrekonstruowanych i pracy terapeutycznej z ich członkami.
Treści programowe
1.
Dziecko w rodzinie zastępczej – aspekty prawne i psychologiczne
2. Formy wsparcia psychologicznego dla rodzin zastępczych
3. Rodzina po rozwodzie – ku rekonstrukcji rodziny
4. Typy rodzin zrekonstruowanych – struktura rodziny
5. Cykl życia rodziny zrekonstruowanej
6. Specyfika funkcjonowania rodziny zrekonstruowanych. Czynniki decydujące o jakości życia dorosłych i dzieci w
rodzinie zrekonstruowanej.
7.
Problemy w rodzinie zrekonstruowanej. Wskazówki do pracy terapeutycznej.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
B.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
Sikorska, M. (2009). Nowa matka, nowy ojciec, nowe dziecko. O nowym układzie sił w polskich rodzinach. Warszawa:
Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne.
Czerederecka, A. (2010). Rozwód a rywalizacja o opiekę nad dziećmi. Warszawa: Wydawnictwo Prawnicze LexisNexis
Beisert, M. (2000) Rozwód. Proces radzenia sobie z kryzysem, Poznań, Wydawnictwo Fundacji Humaniora.
Kwak A. (2000). Rodziny zrekonstruowane – problemy i zagrożenia. W: E. Milewska, A, Szymanowska (red.). Rodzice i
dzieci. Psychologiczny obraz sytuacji problemowych. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy
Lewandowska-Walter, A. (2009). Obszary problemowe i zasoby rodziny zrekonstruowanej. W: Rostowska, T.
Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań. Wydawnictwo Difin, str. 276-301
Stelmaszczuk Z.W. (2000). Dziecko w rodzinie zastępczej. W: E. Milewska, A, Szymanowska (red.). Rodzice i dzieci.
Psychologiczny obraz sytuacji problemowych. Warszawa: Centrum Metodyczne Pomocy
Visher E.B., Visher J.S. (1988). Old Loyalties, New Ties. Therapeutic Strategies with Stepfamilies. Brunner/Mazel
Publisher, New York.
Dobosz-Sztuba A. (1992). Być macochą, być ojczymem. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Kluzowa K. (1990). Typy, przyczyny powstania i funkcjonowanie małżeństw powtórnych w Polsce. W: Ziemka M.
(red.) Integracja małżeństwa i rodziny, jej podstawy i konsekwencje, 228-244. Warszawa: CPBP
Lewandowska-Walter A. (2006a). Czy macocha musi być zła? Społeczne postrzeganie kobiety pełniącej rolę rodzica w
rodzinie zrekonstruowanej. W: Rostowska T. i Rostowski J. (red.) „Wokół wychowania. Rola rodziny i szkoły w procesie
socjalizacji dziecka.”, Łódź: WSI
Lewandowska-Walter A. (2006b). Znaczenie struktury i relacji rodzinnych dla jakości życia dziecka w rodzinie
zrekonstruowanej. W: Rostowska T. (red.) Jakość życia rodzinnego. Wybrane zagadnienia. Łódź: WSI
Papernow P. (1984). The Stepfamily Cycle: An Experiential Model of Stepfamily Development. Family Relations, 33,
355-363
Visher E. (2003b) Lessons from remarriage families. The American Journal of Family Therapy, 22, 327-336.
Efekty uczenia się
K_W05
K_W07
K_W11
K_U02
K_U10
K_K05
A. Wiedza
Student:
posiada wiedzę dotyczące specyfiki funkcjonowania rodzin zastępczych i
zrekonstruowanych – ich obszary problemowe i zasoby, zna elementy szkolenia dla
kandydatów na rodziny zastępcze oraz formy pomocy oferowane rodzinom zastępczych i
zrekonstruowanym z uwzględnieniem problemów prawnych i etycznych
B. Umiejętności
Student:
potrafi integrować i wykorzystywać wiedzę dotyczącą specyfiki funkcjonowania omawianych
typów rodzin w celu analizy problemów rodzin zastępczych i wychowywanych w nich dzieci –
case studies
proponuje rodzaj pomocy psychologicznej potrzebny rodzinie w zależności od zgłaszanego
problemu i projektuje działania służące wsparciu członków rodziny lub formułuje cele
terapeutyczne
Student:
dostrzega i formułuje problemy prawne, dylematy etyczne i moralne dotyczące wsparcia i
pomocy oferowanej omawianym typom rodzin i jej członkom, poszukuje optymalnych
rozwiązań w sytuacji zgłaszanych przez rodziny (głównie zastępcze i zrekonstruowane)
specyficznych dla jej członków problemów
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Psychologiczne aspekty ojcostwa
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
dr Rafał Lawendowski
2
A. Formy zajęć
konwersatorium
C . Liczba godzin
15
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
wykład z elementami ćwiczeń
audytoryjnych: analiza tekstów z dyskusją
praca w grupach dyskusja
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
egzamin pisemny: testowy / z pytaniami (zadaniami) otwartymi
•
Przeczytanie wskazanych lektur
•
Zaliczenie egzaminu pisemnego w formie testowej
Wymagania formalne: Wstęp do psychologii rodziny
Cele przedmiotu
W literaturze naukowej ojcostwo zajmuje znacznie mniej uwagi niż macierzyństwo. Niniejsze zajęcia, wpisując się w dyskusję
dotyczącą tego problemu, a także analizując przyczyny i objawy kryzysu ojcostwa, wskazują jednocześnie na niezastąpioną
wartość ojcostwa w rodzinie i społeczeństwie. Celem zajęć jest wyposażenie studentów w podstawową wiedzę dotyczącą roli
i znaczenia ojca w relacjach rodzinnych i małżeńskich. Zajęcia mają uwrażliwić studentów na problematykę ojcostwa, a także
inspirować do twórczego i refleksyjnego działania w roli psychologa rodziny. Cele i treści programowe są skorelowane z
innymi przedmiotami z zakresu nauk społecznych.
Treści programowe
1.
Psychologiczne konteksty ojcostwa. Obraz ojca w kulturze. Rola ojca w rodzinie. Nurty badań nad ojcostwem.
Ojcostwo w teoriach psychologicznych i socjologicznych. Ojcostwo w odbiorze społecznym.
2. Mężczyzna w roli męża i ojca. Obraz ojca w relacjach rodzinnych i małżeńskich. Mąż tradycjonalista. Mąż partner. Maż
niewierny. Mąż macho. Mąż sadysta. Ojciec tradycyjny. Stawanie się ojcem.
3. Rola ojca w psychologicznym rozwoju dziecka.
4. Współczesny kryzys ojcostwa. Przyczyny i istota zjawiska. Skutki kryzysu ojcostwa. Czy w dzisiejszych czasach warto
być ojcem?
5. Dylematy ojcostwa. Trudności w pełnieniu roli „głównego opiekuna". Dlaczego mężczyźni tak rzadko podejmują się tej
roli? Ojcostwo zastępcze. Ojciec po rozwodzie. Samotne ojcostwo. Ojcostwo patologiczne: (alkoholizm, przemoc).
Zalety opiekowania się dziećmi przez ojców
6. Ojcostwo w sytuacjach trudnych życiowo.
Wykaz literatury
A.
1.
Dąbrowska – Wnuk, M. (2010). Oczekiwanie na narodziny pierwszego dziecka jako sytuacja trudna w życiu mężczyzny.
W: Rostowska, T., Jarmołowska, A. (red.). Rozwojowe i wychowawcze aspekty życia rodzinnego. Wydawnictwo Difin
2. Eichelberger, W. (1998). Zdradzony przez ojca. Wydawnictwo DO
3. Fuszera, M. (2007). „Nowi mężczyźni. Zmieniające się modele męskości we współczesnej Polsce”. Wydawnictwo Trio
4. Kornas – Biela, D (red.). (2001). „Oblicza ojcostwa”. Lublin : Tow. Nauk. KUL
5. Pospiszyl, K.(2004). „Ojcostwo w życiu mężczyzny”. Małżeństwo i Rodzina. nr 2, s. 24 -28.
6. Pospiszyl, K. (1980). „Ojciec a rozwój dziecka”., Warszawa: Wiedza Powszechna
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Student:
Student:
wskazuje kluczowe
opisuje różnorodne konteksty ojcostwa,
problemy i badania z
wyjaśnia wielość typów ojcostwa,
zakresu psychologii
identyfikuje kryzys ojcostwa we współczesnym świecie,
ojcostwa,
ilustruje motyw ojcostwa przedstawiony w literaturze naukowej licznymi odwołaniami do
odnajduje związki
kultury i sztuki.
między treściami
teoretycznymi a
B. Umiejętności
implikacjami
Student:
praktycznymi,
porównuje konstrukty teoretyczne i posługuje się terminologią psychologiczną,
wskazuje rzadko
dowodzi wartość i znaczenie ojcostwa,
eksplorowane
dyskutuje na temat mechanizmów psychologicznych w życiu mężczyzny,
obszary badań
naukowych z zakresu
psychologicznych
aspektów ojcostwa,
charakteryzuje
przyczyny i skutki
kryzysu ojcostwa.
Kontakt
[email protected]
poddaje krytyce stereotypy dotyczące roli ojca.
Student:
zachowuje otwartość na różnorodne oblicza ojcostwa,
jest wrażliwy różnorodność dylematów związanych z pełnieniem roli ojca w rodzinie,
jest zorientowany na odkodowywanie i analizowanie sytuacji społecznych z ojcem w roli
głównej,
dyskutuje na forum grupowym.
Nazwa przedmiotu
Kod ECTS
Rodzina a praca
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
POZiM
PR
dr Aleksandra Peplińska
4
A. Formy zajęć
konwersatorium
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
polski
rodziny
Metody dydaktyczne
•
wykład konwersatoryjny z
zaliczenie z oceną
•
praca w grupach / analiza zdarzeń
B. Formy zaliczenia
krytycznych (przypadków) /
formy zaliczenia wybierane z przygotowanej listy, na przykład:
dyskusja / rozwiązywanie zadań
•
test zaliczeniowy pisemny
•
wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub
prezentacji / wykonanie określonej pracy praktycznej – analiza
przypadku
•
pozytywny wynik na teście zaliczeniowym (25%)
•
wykonanie i przedstawienie prezentacji na wskazany temat (30%)
•
analiza studium przypadku (25%)
•
obecność (20%)
brak
Cele przedmiotu
Zaznajomienie słuchaczy z prawidłowościami powiązania życia rodzinnego jednostki z jej aktywnością zawodową, rolą rodziny
w procesie radzenia sobie ze stresem zawodowym, rozłąką lub utratą pracy oraz kosztami z tym związanymi
Treści programowe
1.
Rola rodziny w karierze zawodowej
2. Procesy równoważenia ról zawodowych i osobistych
3. Procesy facylitacji i konfliktów ról – teorie, moderatory, mediatory prezentacje badań empirycznych
4. Konsekwencje procesu work-life balance
5. Współczesne modele małżeństw a praca zawodowa – małżeństwa dwu karier
6. Specyfika wykonywania poszczególnych zawodów / pełnienia stanowisk a jakość życia rodzinnego
7.
Specyfika więzi rodzinnych osób bezrobotnych
8. Jakość więzi rodzinnych u osób bezdomnych
9. Migracje zarobkowe a jakość życia rodzinnego
Wykaz literatury
A.
1.
Lachowska, B. (2012) Praca i rodzina – konflikt czy synergia, Wyd. KUL
2. Rostowska, T. (2008) Małżeństwo, rodzina, praca a jakość życia; Kraków: Wyd. Impuls
3. Rostowska, T. (2009) Aktywność zawodowa małżonków a jakość ich życia [w:] T. Rostowska (red.) Psychologia
rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań; Warszawa: Wyd. Difin, 60-80
4. Rostowski, J. (2006) Nierówność zawodowa kobiet a doświadczanie zadowolenia i jakość życia w miejscu pracy.
Wybrane aspekty [w:] T. Rostowska (red.) Jakość życia rodzinnego – wybrane zagadnienia; Łódź: Wyd. WSI, 43-70
5. Rostowski, J. (2009) Współczesne przemiany rozumienia związku małżeńskiego; [w:] T. Rostowska (red.) Psychologia
rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań; Warszawa: Wyd. Difin, 15-46
6. Rostowski, J., Rostowska, T. (2005) Małżeństwo – wczoraj, dzisiaj i jutro – w perspektywie psychologicznej [w:] M.
Plopa (red.) Człowiek u progu trzeciego tysiąclecia – zagrożenia i wyzwania; Elbląg: Wyd. EUH-E, tom 1, 229-244
7. Nowakowska (Peplińska), A. (2009) Wpływ migracji zarobkowej na jakość życia rodzinnego; [w:] T. Rostowska (red.)
Psychologia rodziny. Małżeństwo i rodzina wobec współczesnych wyzwań; Warszawa: Wyd. Difin, 101-116
8. Peplińska, A. (2011) Małżeństwo a specyfika pracy marynarzy – perspektywa psychologiczna; Kraków: Wyd. Impuls
9. Zalewska, A.M. (2008) Konflikty praca – rodzina – ich uwarunkowania i konsekwencje. Pomiar konfliktów [w:] L.
Golińska, B. Dudek (red.) Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń; Łódź: Wydawnictwo UŁ, str. 403-418
10. Lachowska, B. (2010) Konflikt i facylitacja jako mechanizmy wzajemnych oddziaływań pracy i rodziny – analiza różnic
płciowych; [w:] T. Rostowska, A. Peplińska (red.) Psychospołeczne aspekty życia rodzinnego; Warszawa: Wyd. Difin,
283-300
Lachowska, B. (2008) Wzajemne oddziaływania pracy i rodziny – perspektywa konfliktu i facylitacji (raport z badań
pilotażowych) [w:] L. Golińska, B. Dudek (red.) Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń; Łódź:
Wydawnictwo UŁ, str. 431 – 444
12. Janicka, I. (2008) Konflikt w relacji rodzina – praca a jakość życia jednostki [w:] L. Golińska, B. Dudek (red.) Rodzina i
praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń; Łódź: Wydawnictwo UŁ, str. 419-430
1.
Super, D.E. (1984) Career and life development [w:] D. Brown, L. Brooks (red.) Career choice and development; San
Franciso, Washington, London: Jossey – Bass Publishers, 192-234
2. Whitehead D.L. (2008) Historical trends In Work – Family: The Evolution of Earning and Caring [w:] J.K. Korabik, D.S.
Lera, D.L. Whitehead (red.) Handbook of Work – Family Integration – research, theory and best practices, 13-36
3. Poelmans S., Stepanova O., Maruda A. (2008) Positive spillover between personal and professional life: definitions,
antecendents, consequences and strategies [w:] J.K. Korabik, D.S. Lera, D.L. Whitehead (red.) Handbook of Work –
Family Integration – research, theory and best practices, str. 141-156
4. Poraj, G. (2010) Struktura rodziny a adaptacja zawodowa nauczycieli [w:] T. Rostowska, A. Peplińska (red.)
Psychospołeczne aspekty życia rodzinnego; Warszawa: Wyd. Difin, 229-242
5. Karasek, R. (1979) Job demands, job decision latitude and mental strain: Implications for job redesing, Administrative
Science Quarterty, 24, 285-307
6. Kossek, E.E., Ozeki, C. (1998) Work – family conflict, policies, and the job – life satisfaction relationship: A review and
directions for organizational behaviour – human resources research, Journal of Applied Psychology, 83, 139-149
7. Greiner, I., Kudanowska, E., Tarkowska, M. (2006) Czynniki indywidualne i społeczne warunkujące podejmowanie
decyzji edukacyjno – zawodowych [w:] A. Paszowska-Rogacz (red.) Materiały metodyczno – dydaktyczne do
planowania kariery zawodowej, Warszawa: KOWEZiU, 25-78
8. Grzywacz, J.G. (2000) Work – family spillover and health during midlife: Is managing conflict everything?, American
Journal of Health Promotion, 14, 236 - 243
9. Grzywacz, J.G., Marks, N.F. (2000) Reconceptualizing the work – family interface: An ecological perspective on the
correlates of positive and negative spillover between work and family, Journal of Occupational Health Psychology, 5(1),
111-126
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Wiedza z zakresu oddziaływań dwóch najważniejszych sfer funkcjonowania człowieka –
pracy zawodowej i życia rodzinnego, problemów wynikających z przenikania się tych sfer
oraz kosztów z tym związanych oraz metod niwelowania ewentualnych negatywnych
konsekwencji
11.
B. Umiejętności
Posiada pogłębione umiejętności obserwowania, wyszukiwania i przetwarzania informacji na
temat przenikania i wpływu sfery życia osobistego i zawodowego, przy użyciu różnych źródeł
oraz interpretowania ich z punktu widzenia problemów psychologicznych, zdrowotnych
Potrafi wykorzystywać i integrować wiedzę teoretyczną z zakresu psychologii oraz powiązanych
z nią dyscyplin w celu analizy złożonych problemów psychologicznych jednostki praktycznych
celu projektowania działań praktycznych dotyczących równoważenia ról zawodowych i
osobistych
Potrafi w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się w mowie i na piśmie w języku
polskim
Posiada pogłębione umiejętności prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii
Potrafi pracować w zespole pełniąc różne role; umie przyjmować i wyznaczać zadania, ma
elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów
Wykazuje aktywność, podejmuje trud i odznacza się wytrwałością w podejmowaniu
indywidualnych i zespołowych działań, angażuje się we współpracę
Odznacza się odpowiedzialnością za własne przygotowanie do pracy
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Psychologiczne problemy jedynactwa
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
dr Piotr Połomski
A. Formy zajęć
konwersatorium
C.
Liczba godzin
15
specjalność
specjalizacja
PR
2
1 pkt ECTS (25 – 30 godz) - zajęcia dydaktyczne z
zajęć;
1 pkt ECTS (25 – 30 godz) – samodzielna praca studenta
– przygotowywanie do kolokwiów zaliczeniowych;
realizacja pracy zaliczeniowej, projektu, prezentacji
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
fakultatywny
Metody dydaktyczne
•
multimedialną
•
analiza tekstów z dyskusją / gry
symulacyjne / praca w grupach /
analiza zdarzeń krytycznych
(przypadków) / dyskusja
Język wykładowy
polski
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji /
przeprowadzenie badań i prezentacja ich wyników (pisemna / ustna)
obecność, wykonanie pracy zaliczeniowej na oceną pozytywną
Wymagania formalne – realizacja kursów obowiązkowych dla ścieżki specjalizacyjnej Psychologia rodziny
Cele przedmiotu
Zaznajomienie słuchaczy z problematyką społecznego funkcjonowania jedynaków na tle osób posiadających rodzeństwo ze
szczególnym akcentem na wieloaspektowe powiązania z życiem rodzinnym jednostki.
Treści programowe
1.
Problematyka jedynactwa – determinanty społeczne,
2. Specyfika sytuacji rodzinnej jedynaków,
3. Jakość relacji w rodzinnych jednodzietnych na tle rodzin z większą liczbą dzieci,
4. Postawy rodzicielskie wobec jedynaków,
5. Funkcjonowanie społeczne jedynaków na tle osób posiadających rodzeństwo,
6. Problematyka jedynactwa w świetle badań empirycznych.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
1.
2.
B.
1.
2.
Pitkeathley, J. i Emerson, D. (1995), Jedynacy, Warszawa. Wyd. Jacek Santorski
Kumpel, M. (2003), Jedynak, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL
Richardson, R.W. i Richardson, L.A. (1999), Najstarsze, średnie, najmłodsze: jak kolejność narodzin wpływa na twój
charakter, Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne
Rembowski, J. (1975), Jedynactwo dzieci w domu i w szkole, Warszawa: PAN
Plopa, M. (2004), Psychologia rodziny. Teoria i badania, Elbląg: Wyd. EUH-E.
Tyszkowa, M. (1984), Uspołecznienie dzieci jedynych i mających rodzeństwo [w:] L. Wołoszynowa (red). Materiały do
nauczania psychologii. S. II, t. 11. Warszawa: PWN
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Wiedza z zakresu
Wiedza z zakresu specyfiki jedynactwa w Polsce i na świecie, problemów rozwoju dzieci
specyfiki rodzin
wychowywanych z rodzinach jednodzietnych
jednodzietnych,
Znajomość podstawowej terminologii z zakresu jedynactwa oraz dziedzin zajmujących się
świadomość barier
tematyką jedynactwa (K_W01)
funkcjonowania
Wiedza z zakresu prawidłowości rozwojowych jedynaka oraz problemów społecznych
społecznego
wynikających z jedynactwa (K_W06; K_W07)
jedynaków, specyfiki
więzi emocjonalnych
B. Umiejętności
jedynych dzieci z
Umiejętność analizowania problemów jedynactwa, szacowania zasobów jedynaków i barier
rodzicami oraz
funkcjonowania w społeczeństwie (K_U07)
problematyki
Potrafi pracować w zespole analizując prezentowane problemy, podejmować wyznaczane
jedynactwa w
zadania (K_U11)
świetle badań
Potrafi w sposób klarowny, spójny i precyzyjny wypowiadać się w mowie i na piśmie w języku
empirycznych w
polskim
Polsce i na świecie.
Posiada pogłębione umiejętności prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii
Potrafi pracować w zespole pełniąc różne role; umie przyjmować i wyznaczać zadania, ma
elementarne umiejętności organizacyjne pozwalające na realizację celów
Posiada zdolność autonomicznego i odpowiedzialnego wykonywania zadań, sprawność w
komunikowaniu się oraz współdziałania z innymi członkami zespołu (K_K06; K_K07)
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Psychologiczne aspekty szczęścia
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
dr Katarzyna Skrzypińska
2
A. Formy zajęć
1 pkt ECTS (25 - 30 godz) – zajęcia dydaktyczne z
wykład
materiałów do zajęć; czas trwania egzaminu
C . Liczba godzin
15
– przygotowanie do egzaminu
Cykl dydaktyczny
IV – V rok, semestr letni
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
egzamin
B. Formy zaliczenia
egzamin pisemny: testowy oraz z pytaniami (zadaniami) otwartymi
•
•
Zaliczenie egzaminu pisemnego w formie testowej
Wymagania formalne: zaliczenie zajęć z psychologii osobowości oraz różnic indywidualnych z poziomu A
Wymagania wstępne: brak
Cele przedmiotu
Celem kursu jest analiza zjawiska szczęścia oraz podobnych jemu fenomenów z punktu widzenia wielu teorii i badań na całym
świecie. Treść wykładu nawiązuje do wielkich teorii szczęścia jak i praktycznych rozwiązań w obrębie podnoszenia jakości
życia. Materiał, w podstawowym zakresie, przygotowuje słuchaczy do projektowania zadań związanych z poprawianiem
jakości życia (np. w przypadku planowania procesu psychoedukacji, terapii czy wsparcia). Formalny aspekt celu obejmuje
naukę prezentacji osiągnięć badawczych w sposób syntetyczny, twórczy, krytyczny i sprawny.
Treści programowe
Program wykładów obejmuje przybliżenie pojęcia szczęścia, jego struktury oraz miejsca w psychologii, filozofii oraz życiu
codziennym. Przedstawiane kolejno teorie szczęścia mają na celu zwrócenie uwagi na genezę zjawiska i jego determinanty
oraz na fenomeny towarzyszące (np. duchowość, sens życia). Dodatkowy wątek stanowi problem poczucia nieszczęścia oraz
metody radzenia sobie z nim. A oto szczegółowa problematyka zajęć:
1.
Pojęcie i relatywizm szczęścia. Perspektywa filozoficzna i psychologiczna.
2. Neurofizjologiczne podstawy szczęścia.
3. Mechanizm działania szczęścia – teorie szczęścia.
4. Determinanty szczęścia.
5. Metody pomiaru szczęścia.
6. Indywidualne i społeczne korelaty szczęścia.
7.
Poczucie szczęścia a funkcjonowanie i zdrowie.
8. Kliniczne techniki podnoszenia jakości życia.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
1.
2.
3.
4.
5.
Czapiński, J. (2004/2008) (red.). Psychologia pozytywna. Warszawa, PWN.
Czapiński, J. (2001). Szczęście - złudzenie czy konieczność? W: M. Kofta i H. Sękowa (red.), Złudzenia, które pozwalają
żyć. Warszawa, PWN.
Czapiński, J. (1992/1994). Psychologia szczęścia. Przegląd badań i zarys teorii cebulowej. Warszawa, Akademos.
Headey, B. i Wearing, A. (1991). Subjective well-being: a stocks and flows framework. In F. Strack, M. Argyle, & N.
Schwarz (Eds.), Subjective well-being - an interdisciplinary perspective. Oxford, Pergamon Press.
Diener, E. (1984). Subjective Well-Being. Psychological Bulletin, vol. 95, 3, s. 542-575.
Diener, E. i Biswas-Diener, R. (2008). Happiness. Unlocking the Mysteries of Psychological Wealth. Oxford, Blackwell
Publishing.
Eid, M. i Larsen, R. J. (2008), The Science of Subjective Well-Being. New York, Guilford Press.
1.
Tatarkiewicz, W. (1962/1990). O szczęściu. Warszawa, PWN.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Zaproponowany kurs
Wykład pozwala na uruchomienie procesu konstruowania obrazu wiedzy na temat
z zakresu psychologii
szczęścia jako mechanizmu psychologicznego. Daje wiedzę o definicjach, opisie zjawiska,
szczęścia pozwala na
jego istoty działania oraz konsekwencjach dla ludzkiego życia. W ten sposób umożliwia
przyswojenie
niezbędnej wiedzy,
umiejętności oraz
kompetencji
społecznych
umożliwiających w
przyszłości
pogłębioną
eksplorację
psychologii jakości
życia. Przygotowuje
grunt pod
teoretyczne i
praktyczne zgłębianie
mechanizmów
szczęścia, z
uwzględnieniem
najnowszej wiedzy
w tej dziedzinie.
K_W01, K_W05,
K_W08, K_U02,
K_K01, K_K03.
Kontakt
[email protected]
strukturalizowanie wiadomości w sposób przejrzysty i łatwo dostępny.
B. Umiejętności
Nabycie umiejętności poruszania się w problematyce psychologii szczęścia, zgłębiania procesu
przechodzenia od teorii do empirii, nauka znaczenia aplikacji wniosków badawczych na gruncie
psychologii stosowanej oraz nabycie praktycznej kompetencji w zakresie prezentacji
multimedialnej. Rozwój myślenia krytycznego oraz twórczego podejścia do problematyki
szczęścia.
Kurs stwarza możliwość nabycia kompetencji społecznych w postaci doskonalenia sprawności w
zakresie komunikowania się językiem psychologii szczęścia. Daje okazję do krytycznej i zarazem
twórczej możliwości wymiany informacji z zakresu podjętej problematyki. Pozwala uwrażliwić w
zakresie konieczności podejmowania działań zmierzających do polepszenia jakości życia osób
spotykanych w praktyce psychologicznej. Daje szansę na otwarcie perspektyw dyskusji w grupie
na temat przydatności przedmiotu psychologii pozytywnej w życiu codziennym.
Nazwa przedmiotu
Psychopatologia zjawisk społecznych
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PSiPSP
PR
PK
dr Marcin Szulc
4
A. Formy zajęć
wykład
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
obowiązkowy dla specjalizacji Patologie
polski
społeczne i psychologia sądowo-penitencjarna
Metody dydaktyczne
egzamin
B. Formy zaliczenia
egzamin pisemny: testowy
Zadana literatura plus wiedza z wykładów. Egzamin testowy
20-pytaniowy, pytania zamknięte, 4 możliwe odpowiedzi, jedna
prawidłowa
Wymagania formalne: wprowadzenie do psychologii, psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do
psychologii klinicznej dorosłego
Wymagania wstępne: wprowadzenie do psychologii, psychologia społeczna, psychologia rozwoju człowieka, wstęp do
psychologii klinicznej dorosłego
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zapoznanie studentów z teoriami dewiacji społecznych oraz wybranymi obszarami patologii
społecznych ze szczególnym uwzględnieniem normy i psychopatologii okresu adolescencji
Treści programowe
1.
Wybrane teorie dewiacji społecznych
•
teoria anomii
•
teoria neutralizacji
•
teoria stygmatyzacji
•
teoria asocjacji dyferencyjnej
•
teoria kontroli Hirscha
•
teoria dewiacji jako aktu wyboru
2. Zachowania suicydalne
•
epidemiologia zjawiska
•
rys kulturowy
•
uwarunkowania samobójstw
•
syndrom presuicydalny Ringela
•
specyfika samobójstw młodzieży
•
czynniki ryzyka
•
profilaktyka samobójstw
3. 3. Agresja i przemoc wśród dzieci i młodzieży
•
skala zjawiska
•
uwarunkowania zachowań agresywnych młodzieży
•
charakterystyka sprawców, ofiar i świadków przemocy
•
formy przemocy szkolnej
•
objawy fizyczne i psychiczne przemocy
•
profilaktyka przemocy w szkole (programy przeciwdziałania przemocy)
4. Znaczenie mediów w kreowaniu agresji
•
badania nad wpływem przemocy w mediach
•
znaczenie desensytyzacji i torowania poznawczego
•
school shooting – skala zjawiska i uwarunkowania (psychologia sprawców)
•
wpływ brutalnych sportów
przemoc w grach komputerowych
krytyka wpływu mediów na kształtowanie agresji i przemocy u widzów
unikanie nieprzyjemnych stanów (frustracje), efekt broni, przesunięcie pobudzenia, testosteron, zniewagi,
kultura honoru
Problem uzależnień od substancji psychoaktywnych i uzależnień behawioralnych
•
uzależnienie od alkoholu (skala zjawiska, typologia alkoholizmu, rozwój uzależnienia, uwarunkowania
choroby alkoholowej)
•
uzależnienie od narkotyków (skala zjawiska, podział i specyfika środków psychoaktywnych, rozwój i
uwarunkowania uzależnienia, profilaktyka środowiskowa)
•
uzależnienie od elektronicznych środków przekazu (skala zjawiska, kryteria diagnostyczne, fazy rozwoju,
uwarunkowania)
•
uzależnienie od hazardu(skala zjawiska, kryteria diagnostyczne, fazy rozwoju, uwarunkowania)
•
profilaktyka i leczenie uzależnień
Patologie seksualne
•
prostytucja (prawne regulacje w Polsce, Europie i na Świecie, typologia prostytutek, prostytucja dzieci i
młodzieży – sponsoring, galerianki)
•
pedofilia (skala zjawiska, uwarunkowania, sprawcy pedofilii, skutki wykorzystywania dzieci)
•
pornografia dziecięca (regulacje prawne)
•
kazirodztwo (skala zjawiska, typologia zachowań kazirodczych, uwarunkowania)
•
procedura pomocy dziecku krzywdzonemu
7. Niebezpieczne grupy werbujące
•
skala rozpowszechniania się sekt
•
typologia sekt
•
atrybuty sekt
•
techniki zniewalania
•
podstawy psychomanipulacji w sektach wg L. Festingera
Subkultury młodzieżowe
•
specyfika okresu adolescencji
•
zaburzenia opozycyjno - buntownicze
•
bunt emocjonalny i behawioralny (norma czy patologia?)
•
typologia i specyfika funkcjonowania podkultur młodzieżowych
•
przykładowe subkultury młodzieżowe (portret psychologiczny metalowców i hip - hopowców)
Zjawisko ekskluzji społecznej
•
uwarunkowania mobbingu w szkole i w zakładzie pracy
•
bezdomność (rys historyczny, skala zjawiska, fazy rozwoju, wyjście z bezdomności)
•
dzieci ulicy (uwarunkowania w Polsce i za granicą: emisja dokumentu „Dzieci z Dworca Leningradzkiego”,
fazy rozwoju, pomoc i profilaktyka)
literatury
•
•
•
5.
6.
7.
8.
9.
Wykaz
A.
1.
2.
1.
B.
1.
2.
3.
Gierowski K.G, Lew – Starowicz Z., Mellibruda J. (2008) Psychopatologia zjawisk społecznych. Psychologia tom 3, wyd.
J. Strelau (red) Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk
Pospiszyl I.,(2008) Patologie społeczne. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa
Pospiszyl I.,(2008) Patologie społeczne. Wydawnictwo Naukowe PWN Warszawa
Hassan S. (1999) Psychomanipulacja w sektach, Łódź, Wydawnictwo „Ravi”
Hołyst B., (2002), Suicydologia, LEXISNEXIS
Szulc M. (1998) Struktura i nasilenie syndromu agresji u zwolenników muzyki heavy-metalowej. Kultura i Edukacja nr
3, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń
4. Szulc M., Kalka D. (2004) Obraz subkultury hip – hopowej widziany oczami jej uczestników. Oficyna Wydawnicza
Impuls Kraków, 2004 pod red. E. Martynowicz
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Student nazywa
Absolwent potrafi zidentyfikować i opisać obszary zagrożeń społecznych. Rozumie pojęcia
podstawowe pojęcia
psychologiczne oraz rozróżnia podstawowe psychologiczno – społeczne mechanizmy
z zakresu psychologii
dewiacji indywidualnej i społecznej. Potrafi charakteryzować specyfikę poszczególnych
zagrożeń
wybranych dewiacji społecznych
społecznych.
Rozróżnia i potrafi
B. Umiejętności
opisać wybrane
Student potrafi porządkować podstawowe zagrożenia społeczne, zna mechanizmy i szacuje
koncepcje dewiacji
ryzyko powstawania zachowań niebezpiecznych. Zna motywy indywidualne i społeczne
społecznych. Potrafi
powstawania dewiacji.
charakteryzować
specyfikę
poszczególnych
Absolwent potrafi określić rodzaj niebezpieczeństwa społecznego. Wykazuje krytycyzm w
wybranych dewiacji
analizie sytuacji dewiacyjnej. Jest zorientowany w obszarach zagrożeń i chętnie podejmuje
społecznych
inicjatywę w działaniach profilaktycznych
Kontakt
[email protected]
C
opis kursów z poziomu C (semestr letni)
Nazwa przedmiotu
Rola empatii w procesie radzenia sobie
z kryzysem rodzinnym
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
dr Maria Kaźmierczak
A. Formy zajęć
ćwiczenia audytoryjne z elementami warsztatu
C.
Liczba godzin
15
specjalność
specjalizacja
PSiPSP
PR
2
1 pkt ECTS (25 – 30 godz) - zajęcia dydaktyczne z
zajęć;
1 pkt ECTS (25 – 30 godz) – samodzielna praca studenta
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
fakultatywny
Metody dydaktyczne
ćwiczenia audytoryjne z elementami
warsztatu: analiza tekstów z dyskusją /
metoda projektów (projekt badawczy) /
praca w grupach / analiza zdarzeń
krytycznych (przypadków) / dyskusja
Język wykładowy
polski
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
•
kolokwium
•
wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie projektu lub prezentacji
(praca zespołowa dotycząca tematyki zajęć)
•
ustalenie oceny zaliczeniowej na podstawie ocen cząstkowych
otrzymanych z kolokwium i pracy zespołowej oraz na podstawie
aktywności na zajęciach
Na ocenę końcową składają się oceny z: kolokwium, pracy zespołowej
oraz aktywności podczas zajęć
Wymagania formalne: zaliczenie pierwszych pięciu semestrów na kierunku Psychologia
Wymagania wstępne:
•
zakres wiadomości – student zna mechanizmy społecznego funkcjonowania człowieka, ma wiedzę z zakresu działania
mechanizmów osobowościowych i znaczenia różnic indywidualnych, zna podstawowe pojęcia z obszaru psychologii
rozwojowej i poznawczej,
•
umiejętności – student potrafi wykorzystać wiedzę z zakresu psychologii do analizy zjawiska empatii,
•
kompetencje – student wykazuje gotowość do współpracy w grupie w ramach projektu zespołowego, a także
odznacza się odpowiedzialnością za zrealizowaną pracę
Cele przedmiotu
Student zdobywa wiedzę dotyczącą pojęcia empatii w psychologii oraz jego znaczenia dla jakości relacji interpersonalnych, a w
szczególności rodzinnych. Celem kursu jest zaznajomienie studentów z praktycznymi (z perspektywy psychologii stosowanej)
implikacjami empatyzowania oraz z metodami rozwoju i pomiaru empatii.
Treści programowe
1.
pojęcie empatii; komponenty empatii definiowanej jako cecha osobowości; empatia jako kompetencja emocjonalna;
empatia jako składowa inteligencji emocjonalnej; tzw. empatia kulturowa; różnice płciowe w zakresie empatii
2. pomiar empatii (metody kwestionariuszowe i eksperymentalne, laboratoryjne)
3. współczucie, współodczuwanie i empatia emocjonalna – znaczenie dla jakości pracy z kryzysem rodzinnym
4. decentracja, procesy identyfikacji społecznej, empatyczna trafność spostrzegania i przyjmowanie cudzej perspektywy –
determinanty i możliwości rozwoju kompetencji empatycznych
5. empatia a altruizm, agresja i poczucie winy; znaczenie dla praktyki psychologicznej
6. empatia jako czynnik podnoszący jakość życia małżeńskiego i rodzinnego; znaczenie dla poradnictwa rodzinnego
7.
empatia w procesie terapeutycznym
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
Davis, M. H., Kraus, L. (1991). Dispositional Empathy and Social Relationships. Advances in Personal Relationships, 3, 75 115.
Hoffman, M. L. (2006). Empatia i rozwój moralny. Gdańsk: GWP.
Janicka, I. (1993). Rola otwartości i empatii w psychoterapii. Psychoterapia, 3, 86, 15-19.
Janicka, I., Niebrzydowski, L. (1994). Psychologia Małżeństwa. Zafascynowanie partnerem. Otwartość. Empatia. Miłość.
Seks. Łódź: Wyd. Uniwersytetu Łódzkiego.
Kaźmierczak, M, Plopa, M., Retowski, S. (2007). Skala Wrażliwości Empatycznej. Przegląd Psychologiczny, 50, 1, 9-24.
6.
7.
8.
9.
1.
Kaźmierczak, M. (2008). Oblicza empatii w relacjach małżeńskich. Perspektywa psychologiczna. Gdańsk: Wyd. UG.
Rembowski, J. (1989). Empatia. Warszawa: Wyd. PWN.
Uchnast, Z. (2001). Empatia osobowa: metoda pomiaru. Przegląd Psychologiczny, 44, 2, 189 - 207.
Węgliński, A. (1983). Opracowanie Kwestionariusza Rozumienia Empatycznego Innych Ludzi (KRE). Zdrowie
Psychiczne, 4 (XXIV), 13 - 21.
Davis, M. H. (2001). Empatia. O Umiejętności Współodczuwania. Gdańsk: GWP.
B.
1.
2.
Bauer, J. (2008). Empatia. Co potrafią lustrzane neurony. Warszawa: PWN.
Mayer, J. D., Salovey, P. (1999). Czym jest inteligencja emocjonalna? [w:] P. Salovey, D. J. Sluyter (red.), Rozwój
emocjonalny a inteligencja emocjonalna. Poznań: Dom Wyd. Rebis, 23 - 69.
3. Rembowski, J. (1990). Empatia jako przedmiot badań w psychologii rodziny. Problemy Rodziny, 1, 17 – 23.
4. Rogers, C. (2002). Sposób bycia. Poznań: Dom Wyd. Rebis.
5. Wilczek-Rużyczka, E. (2002). Empatia i jej rozwój u osób pomagających. Kraków: Wyd. UJ.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W01
Student:
K_W07
rozumie pojęcie empatii z perspektywy psychologicznej
K_W08
rozpoznaje rodzaje empatii i ich znaczenie dla pracy z kryzysem rodzinnym
K_U02
ma pogłębioną i uporządkowaną wiedzę z zakresu pomiaru i znaczenia empatii w praktyce
K_U09
psychologicznej
K_K01
K_K02
B. Umiejętności
Student:
wybiera sposób analizy zjawiska empatii w kontekście radzenia sobie z kryzysem rodzinnym i
weryfikuje jej znaczenie
wyprowadza wnioski na temat możliwości pomiaru i rozwoju empatii jako korelatu /
determinanty jakości relacji interpersonalnych na podstawie koncepcji psychologicznych
Student:
rozumie potrzebę rozwoju własnego w celu zwiększania efektywności pracy jako psychologa
wykazuje kreatywność i pracuje w zespole nad problemem praktycznego wykorzystania
wiedzy dotyczącej empatii
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Socjalizacja ekonomiczna
i konsumencka dzieci i młodzieży
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
POZiM
PDiM
PR
dr Małgorzata Niesiobędzka
2
A. Formy zajęć
ćwiczenia
C . Liczba godzin
15
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
analiza tekstów z dyskusją,
praca w grupach,
możliwość konsultacji indywidualnych w
zaliczenie z oceną
ramach godzin dyżuru
B. Formy zaliczenia
wykonanie pracy zaliczeniowej: przeprowadzenie badań i
pisemna prezentacja ich wyników połączona z prezentacją na
forum grupy podczas zajęć; aktywność na zajęciach
Końcowa ocena będzie wypadkową ocen cząstkowych z pracy (75%)
oraz aktywności na zajęciach (25%).
Podstawą zaliczenia jest uzyskanie pozytywnej oceny z pracy
dotyczącej poziomu rozwoju ekonomicznego dziecka w określonym
wieku, praca będzie wykonywana w grupach; ocena pracy będzie
zależała od zakresu wyczerpania tematu, poprawności merytorycznej
oraz umiejętności prezentacji uzyskanych wyników na forum grupy.
brak
Cele przedmiotu
Celem przedmiotu jest zaprezentowanie i omówienie zagadnień związanych z problematyką socjalizacji ekonomicznej i
konsumenckiej dzieci i młodzieży, ich uwarunkowań oraz konsekwencji nieprawidłowej socjalizacji w zakresie rozumienia
zjawisk ekonomicznych oraz podejmowania działań związanych m.in. zarabianiem pieniędzy, oszczędzaniem, planowaniem
wydatków, nabywaniem dóbr.
Treści programowe
1.
Socjalizacja ekonomiczna, socjalizacja konsumencka – zakres problematyki, główne podejścia teoretyczne.
2. Proces kształtowania się u dzieci i młodzieży rozumienia wartości pieniądza, oszczędzania, płacenia podatków.
3. Praca i bezrobocie w percepcji dzieci i młodzieży.
4. Metody i techniki wykorzystywane przy określaniu poziomu rozwoju ekonomicznego.
5. Dzieci i młodzież w roli konsumentów. Udział dzieci w decyzjach konsumenckich. Wiedza o transakcjach handlowych i
zakupach.
6. Reklama a socjalizacja konsumencka. Techniki perswazyjne stosowane w reklamach kierowanych do dzieci.
7.
Edukacja ekonomiczna i konsumencka – możliwości i ograniczenia.
8. Dysfunkcjonalne zachowania konsumenckie.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
Berti, A.E., Monaci, M.G. (1998). Third graders’ acquisition of understanding of banking: restructuring or accretion?
British Journal of Educational Psychology, 68, 357–371
Bogunia-Borowska, M. (2006). Dziecko w świecie mediów i konsumpcji. Wydawnictwo UJ Kraków.
Frączak-Rudnicka B. (2004). Dzieci w roli konsumentów – przyspieszona socjalizacja konsumencka [w:] M. Marody
(red.) Zmiana czy stagnacja? Społeczeństwo polskie po czternastu latach transformacji (88-99). Warszawa:
Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR
Furnham, A. (2005). Understanding the meaning of tax: Young peoples’ knowledge of the principles of taxation. The
Journal of Socio-Economics, 34 , 703–713.
Kupisiewicz,M (2004). Jak kształtuje się u dzieci rozumienie wartości pieniądza. Warszawa: Wydawnictwo Akademii
Pedagogiki Specjalnej.
Leiser, D. Halachmi R.B. (2006). Children’s understanding of market forces. Journal of Economic Psychology 27 6-19.
Niesiobędzka, M. (2010). Rola rodziny i rówieśników w procesie kształtowania się skłonności do kupowania
kompulsywnego wśród nastolatków. Psychologia Rozwojowa, 3, 71-82.
Otto A. M. C., Schots P.A..M , Westerman J.A.J., Webley P. (2006) Children’s use of saving strategies: An experimental
9.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
approach. Journal of Economic Psychology 27 57-72.
Roland-Levy Ch. (2004). W jaki sposób nabywamy pojęcia i wartości ekonomiczne. [w:] T. Tyszka (red.) Psychologia
ekonomiczna. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne.
Grochowska A., Bilewicz M. (2005). Poziom rozwoju poznawczego dzieci a odbiór reklam telewizyjnych. Czasopismo
Psychologiczne. T. 11(1) 49-62.
Kołodziejczyk, A. (2009). Rozwój socjalizacji konsumenckiej w świetle badań nad dziecięcymi teoriami umysłu.
Refleksje nad rozumieniem perswazyjności reklamy i przekonywaniem rodziców do zakupów. Psychologia
Rozwojowa, t. 14, 3, 23-37.
Niesiobędzka, M. (2011). Rodzinne uwarunkowania irracjonalnych zachowań konsumenckich. W: L. Golińska, E.
Bielawska- Batorowicz (red.), Rodzina i praca w warunkach kryzysu. s. 117-127. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu
Łódzkiego
Kupisiewicz M. (2004) Edukacja ekonomiczna dzieci. Z badań nad rozumieniem wartości pieniądza i obliczeniami
pieniężnymi. R. 2.1 i 12. Warszawa: Wydawnictwo Akademii Pedagogiki Specjalnej.
Lindstrom M. (2005). Dziecko reklamy. Rozdziały 3, 6 i załączniki 1 i 2. Warszawa: Świat książki.
Sowa I., (2001). Zachowania rynkowe młodych konsumentów. Reklama jako determinanta zachowań. Rozdz. 1.
Wydawnictwo UAE: Katowice.
B.
1.
Brombosz,E. (1995). Socjalizacja ekonomiczna- nowy kierunek socjalizacji. [w:] E. Mandal i R. Stefańska-Klar (red.),
Współczesne problemy socjalizacji. Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego.
2. Zaleśkiewicz, T. (2011). Psychologia ekonomiczna. Rozdz. 4. Warszawa: PWN
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W01
Pogłębiona wiedza z zakresu przebiegu procesu socjalizacji ekonomicznej i konsumenckiej,
K_W09
konsekwencji nieprawidłowej socjalizacji, psychologicznych podstaw programów
K_U07
edukacyjnych w tym aspekcie funkcjonowania.
K_K01
B. Umiejętności
Student nabywa umiejętność wskazywania mechanizmów odpowiedzialnych za przebieg
socjalizacji ekonomicznej i konsumenckiej, potrafi wskazać istotne źródła pierwotnej i wtórnej
socjalizacji ekonomicznej i ich znaczenie w poszczególnych stadach rozwoju, potrafi ocenić
poziom rozwoju wiedzy i umiejętności ekonomicznych
Student zyskuje świadomość konsekwencji płynących z funkcjonowania w świecie konsumpcji
w okresie dzieciństwa i dorastania, rozwija się umiejętność pracy w grupie podczas pisania prac
zaliczeniowych, zdobywa umiejętność diagnozy poziomu rozwoju ekonomicznego.
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Terapia w obszarze sfery duchowości
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
dr Katarzyna Skrzypińska
A. Formy zajęć
ćwiczenia audytoryjne i warsztatowe
C.
Liczba godzin
30
specjalność
specjalizacja
PR
PMiPR
4
2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z
zajęć;
2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
fakultatywny
Metody dydaktyczne
•
analiza tekstów naukowych
•
analiza przypadków
•
multimedialną
•
praca w grupach
•
dyskusja
Język wykładowy
polski
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
wykonanie pracy zaliczeniowej: przygotowanie prezentacji
multimedialnej
przygotowanie projektu terapii
Zaliczenie projektu
Wymagania formalne: zaliczenie zajęć z psychologii z poziomu A
Wymagania wstępne: zalecana znajomość języka angielskiego w stopniu średnim
Cele przedmiotu
Celem kursu jest zwrócenie uwagi na rolę sfery duchowości w procesie terapii oraz przybliżenie podstaw teoretycznych i
praktycznych służących planowaniu pomocy terapeutycznej. Program ułatwia ogląd zjawiska duchowości z różnych
perspektyw, by ułatwić wybór paradygmatu pomocy. Zajęcia mają na celu także warsztatowe przygotowanie projektu terapii.
Treści programowe
Program kursu obejmuje teoretyczne i praktyczne założenia na temat duchowości człowieka jako zjawiska rozpatrywanego z
różnych perspektyw empirycznych. Przybliża warsztat terapeutyczny, w którym można oprzeć się o duchowy potencjał
klienta/pacjenta.
1.
Teoretyczne założenia na temat duchowości człowieka. Ujęcie strukturalne i procesualne.
2. Neurologiczne i rozwojowe podstawy duchowości.
3. Potrzeby i wartości jako wyznaczniki procesu teraputycznego. Postawa terapeuty wobec pacjenta/klienta.
4. Treściowe składniki poglądu na świat w terapii. Terror Management Theory.
5. Duchowość jako schemat poznawczy. Rola modlitwy i medytacji w procesie terapeutycznym.
6. Duchowość jako wielowymiarowa sfera osobowości. Duchowe dążenia a zadowolenie z życia.
7.
Duchowość jako postawa wobec życia. Filozofie życia i koncepcje Boga. Życiowe ścieżki.
8. Czy religia to opium dla ludu? Pozytywne i negatywne konsekwencje religijności.
9. Sens życia jako podstawa zdrowia psychicznego.
10. Twórczość, doznania szczytowe i mistyczne jako pomoc w terapii.
11. Dynamiczna równowaga pomiędzy cielesnością a duchowością.
12. Człowiek wobec duchowych zagrożeń (duchowa pustka, manipulacja w sektach, nerwica noogenna).
13. Duchowość a zadowolenie z życia.
14-15.Autorski projekt terapii w obszarze duchowości.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
Emmons, R.A. (1999). The Psychology of Ultimate Concerns. Motivation and Spirituality in Personality. New York London, Guilford Press.
De Barbaro, B. – publikacje z zakresu psychoterapii.
Greenberg, J., Pyszczynski, T., Solomon, S. (1986). The causes and consequences of the need for self-esteem: A terror
management theory. [In]: R. F. Baumeister (Ed.), Public self and private self (s.189-212). New York: Springer-Verlag.
Griffith, J. L. & Griffith, M. E. (2008). Odkrywanie duchowości w psychoterapii. Kraków, WAM.
Heszen-Niejodek, I., Gruszczyńska, E. (2004). Wymiar duchowy człowieka, jego znaczenie w psychologii zdrowia i jego
pomiar. Przegląd Psychologiczny, 47, 1,15-31.
Hood, R. W. Jr., Hill, P. C. & Spilka, B. (2009). Psychology of Religion. New York: Guilford Press.
Koenig, H. G. (2008). Concerns about measuring “Spirituality” in research. The Journal of Nervous and Mental Disease,
196, 5, 349-355.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
1.
2.
3.
4.
B.
1.
2.
3.
4.
5.
Koenig, H. G. (2009). Research on religion, spirituality, and mental health: a review. The Canadian Journal of Psychiatry,
54, 283-291. [lub tłumaczenie: Medycyna Praktyczna Psychiatria (2010), 06.]
MacDonald, D.A. (2000), Spirituality: Description, Measurement, and Relation to the Five Factor Model of Personality.
Journal of Personality, 68,1, 153-198.
Paloutzian, R.F. & Park, C.L. (2005). Handbook of the Psychology of Religion and Spirituality. New York-London,
Guilford Press.
Skrzypińska, K. (2002). Pogląd na świat a poczucie sensu i zadowolenie z życia. Kraków, Impuls.
Skrzypińska, K. (2012). Granice duchowości - perspektywa pierwsza. Roczniki Psychologiczne, 1 (15).
Walsh, F. (1998). Strengthening Family Resilience. London-New York, Guilford Press, (s. 45-78).
Wulff, D. (1999). Psychologia religii – klasyczna i współczesna. Warszawa, WSiP.
Głaz, S. (red.) (2009). Człowiek i jego życie religijne. Kraków, WAM.
Krok, D. (2009). Religijność a jakość życia w perspektywie mediatorów psychospołecznych. Opole, Uniwersytet
Opolski.
Nelson, J. M. (2009). Psychology, Religion and Spirituality. USA, Springer. (rozdz. 11 i 14).
Vaughan R. P. (2002). Poradnictwo pastoralne a zaburzenia osobowości. Kraków, Wydawnictwo WAM.
Antonovsky, A. (1995). Rozwikłanie tajemnicy zdrowia. Warszawa, Fundacja IPN.
Grom, B. (2009). Psychologia religii. Kraków, WAM.
Obuchowski, K. (1995). Przez galaktykę potrzeb. Poznań, Zysk i S-ka.
Popielski, K. (red) (2008). Wartości dla życia. Lublin, KUL.
Saucier, G. & Skrzypińska, K. (2006). Spiritual But Not Religious? Evidence for Two Independent Dispositions, Journal
of Personality, 74, 5, s. 1257-1506.
6. Skrzypińska, K (2005). From spirituality to religiousness – is this a one-way direction?, [w:] Antology of Social and
Behavioral Science, T. Maliszewski, W.J. Wojtowicz i J. Żerko (red.), 491-501. Szwecja, Uniwersytet w Linköping.
7.
Skrzypińska, K. (2008). Dokąd zmierzam? - duchowość jako wymiar osobowości. Roczniki Psychologiczne, 1, 39-57.
8. Socha, P. (red.) (2000). Duchowy rozwój człowieka. Kraków, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego.
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Zaproponowane
Ćwiczenia pozwalają na konstruowanie obrazu wiedzy na temat podstaw terapii opartej o
ćwiczenia pozwalają
sferę duchową człowieka. Pozwalają przybliżyć teoretyczne oraz empiryczne podejście do
na przyswojenie
duchowości. Dają możliwość oglądu zjawiska duchowości z kilku perspektyw oraz
niezbędnej wiedzy,
wskazania narzędzi pomocnych w procesie terapeutycznym. Wskazują na pozytywy ale i
umiejętności oraz
niebezpieczeństwa związane z duchową sferą. Formalny aspekt wiedzy stanowi nauka
kompetencji
budowania i prezentacji własnego projektu terapeutycznego.
społecznych
umożliwiających
B. Umiejętności
projektowanie i
Nabycie umiejętności poruszania się w problematyce terapii opartej o duchowość, a w tym o
prowadzenie terapii
poczucie sensu życia. Nauka obrazu postawy terapeuty wobec pacjenta/klienta. Zwrócenie
w obrębie sfery
uwagi na potrzebę rozpoznawania wartości, potrzeb oraz zasobów pacjenta/klienta. Budowanie
duchowej człowieka.
warsztatu terapeutycznego w oparciu o duchową sferę. Rozwój myślenia krytycznego oraz
Przygotowuje do
twórczego podejścia do podjętej problematyki. Zarządzanie czasem projektowania i procesu
realizacji projektu
planowania terapii stanowi dodatkowy, formalny atut spotkań.
terapeutycznego z
uwzględnieniem
najnowszej wiedzy
Ćwiczenia stwarzają możliwość nabycia kompetencji społecznych w postaci doskonalenia
w tej dziedzinie.
sprawności w zakresie komunikowania się językiem psychologii duchowości. Daje okazję do
K_W05, K_W07,
krytycznej i zarazem twórczej możliwości wymiany informacji wśród studentów z zakresu
K_W08, K_U02,
podjętej problematyki. Kładzie nacisk na współpracę. Pozwala uwrażliwić na poszukiwanie
K_U07, K_U10,
nowych rozwiązań terapeutycznych z uwzględnieniem zasad etycznych. Daje szansę na
K_K03, K_K04.
otwarcie perspektywy dyskusji w grupie na temat wagi terapii opartej o duchową sferę.
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Kod ECTS
Metody multisensoryczne
w rehabilitacji osób
z niepełnosprawnością
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
mgr Arkadiusz Mański
A. Formy zajęć
ćwiczenia
C.
Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
semestr letni
Status przedmiotu
fakultatywny
Metody dydaktyczne
•
analiza tekstów naukowych
•
analiza przypadków
•
multimedialną
•
praca w grupach
•
dyskusja
specjalność
specjalizacja
4
2 pkt ECTS (50 - 60 godz) - zajęcia dydaktyczne z
zajęć;
– przygotowywanie do zaliczenia
Język wykładowy
polski
zaliczenie z oceną
B. Formy zaliczenia
test zaliczeniowy z pytaniami otwartymi
test z przeprowadzonych zajęć oraz wskazanej przez prowadzącego
problematyki z listy lektur
Wymagania formalne: wstęp do psychologii klinicznej
Wymagania wstępne: brak
Cele przedmiotu
Nauczenie studentów praktycznego stosowania elementów wybranych metod multisensorycznych liczenia w rehabilitacji
osób z niepełnosprawnością intelektualną i zaburzeniami sprzężonymi.
Treści programowe
Program kursu obejmuje teoretyczne i praktyczne założenia na temat duchowości człowieka jako zjawiska rozpatrywanego z
różnych perspektyw empirycznych. Przybliża warsztat terapeutyczny, w którym można oprzeć się o duchowy potencjał
klienta/pacjenta.
1.
Metody multisensoryczne: definicje, rodzaje i zastosowania w edukacji i rehabilitacji osób z niepełnosprawnością
intelektualną i innymi niepełnosprawnościami.
2. Reprezentacje: enaktywna, ikoniczna i symboliczna w rozwoju liczby. Reprezentacja numeryczna, ujęcie McCloskeya i
Macaruso i ujęcie Campbella i Clarka.
3. Kompetencje logiczno-matematyczne w strukturze kompetencji społecznych. Przykłady z Inwentarzy Gunzburga
PAC-1 i PAC-2 oraz innych skal diagnozy poziomu społecznego funkcjonowania.
4. Numicon i SAB – wprowadzenie. Prezentacja materiałów. Założenia teoretyczne systemu. Obszary zastosowań.
•
Reprezentacja liczby w Numicon i SAB.
•
Wielozmysłowe ujęcie liczby i operacji na liczbach.
•
Porównywanie wielkości.
•
Algorytmy sensoryczne czterech podstawowych działań: dodawania, odejmowania, mnożenia i dzielenia.
•
Zalety i ograniczenia systemów.
5. Numicon i SAB w rehabilitacji osób z zespołem Downa. Szczególny obszar rehabilitacji.
6. Rehabilitacja społeczna a systemy multisensoryczne wspomagające liczenie.
•
Monety i banknoty: rozpoznawanie i rozmienianie, dodawanie nominałów.
•
Odkrywanie czasu: Zegar Charlotte.
•
Mierzenie wielkości ciągłych.
•
Pamięć sekwencji cyfr: numer telefonu, kody.
•
Zakupy: wymiana z/bez reszty.
7.
Prezentacja użytkowników wybranych metod multisensorycznych: Numicon i SAB.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
Bird, G. (2001) Number skills development for infants with Down Syndrome (0-5 years). Portsmounth. UK. The Down
Syndrome Educational Trust.
Bruner, J. (1978) Poza dostarczone informacje – studia z psychologii poznawania. Państwowe Wydawnictwo Naukowe.
Warszawa.
Buckley, S.J., Horner, V., Wing, T. (2001) The Numicon Approach. Down Syndrome Association Journal, 98, 18-22.
Campbell, J.I.D., Clark, J.M. (1988) An encoding-complex view of cognitive number processing. Journal of Experimental
Psychology, 117, 204-214
5. Clark, J.M., Campbell, J.I.D. (1991) Integrated versus modular theories of number skills and acalculia. Brain and Cognition,
17, 204-239
6. Coleman, K. (2003) Using numicon-a report from a special school. Down Syndrome News and Update 3(3), 83-95.
7. McCloskey, M., Macaruso, P. (1995) Representing and Using Numerical Information. American Psychologist, 50, 351-363
8. Nye, J., Buckley, S., Bird, G. (2005) Evaluating the Numicon system as a tool for teaching number skills to children with
Down syndrome. Down Syndrome News and Update 5(1), 2-13.
9. Tacon, R. , Atkinson, R. , Wing, T. (2004) Learning about numbers with patterns: using structured visual imagery
(Numicon) to teach arithmetic. BEAM Education. London
10. Uttley, W. (2003) Introducing numbers and Numicon to young children who find it difficult to sit and concentrate.
Down Syndrome News and Update, 3(1), 18-19.
1.
Atkinson, R., Tacon, R., Wing, T. (1999) Numicon: Fundation Book. Brighton. UK.
2. Atkinson, R., Tacon, R., Wing, T. (2000) Numicon: Year 1 Teachers Book. Brighton. UK.
3. Atkinson, R., Tacon, R., Wing, T. (2003) Numicon: Year 2 Teachers Book. Brighton. UK.
4. Okoń, W. (1999) Dziesięć szkół alternatywnych. WSiP. Warszawa
5. Paivio, A. (1986) Mental representations. A dual coding approach. Oxford University Press. New York
6. Piaget, J., Inhelder, B. (1993) Psychologia dziecka. Wydawnictwo Siedmiogród
7. Semadeni, Z. (1973) Matematyka współczesna w nauczaniu dzieci. PWN. Warszawa
8. Stern, C. (1949) Children discover arithmetic. New York: Harper and Row
3.
4.
B.
1.
2.
3.
Vasta, R., Haith, M., Miller, S. (1995) Psychologia dziecka. WSiP. Warszawa
Wittgenstein, L. (2000) Dociekania filozoficzne. Wydawnictwo naukowe PWN. Warszawa
Wood, D. (2006) Jak dzieci uczą się i myślą. Społeczne konteksty rozwoju poznawczego. Wydawnictwo Uniwersytetu
Jagielońskiego. Kraków
4. Wygotski, L.S. (2006) Narzędzie i znak w rozwoju dziecka. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W06; K_W10
Student:
posiada wiedzę o istnieniu metod multisensorycznych w edukacji i rehabilitacji osób z
różnymi trudnościami i niepełnosprawnościami,
zna teoretyczne podstawy uczenia i nauczania multisensorycznego, potrafi na wybranym
etapie edukacji lub rehabilitacji ucznia/pacjenta wskazać teoretyczne uzasadnienia
zastosowanych rozwiązań zaradczych prowadzących do pozytywnych wyników edukacji
lub rehabilitacji,
wie jak integrować daną metodę multisensoryczną z określonym profilem trudności
ucznia/pacjenta, tak aby uzyskiwać optymalne efekty rehabilitacyjne i edukacyjne,
B. Umiejętności
K_U06; K_U08
Student:
potrafi zastosować w praktyce elementy Numicon i SAB w procesie diagnozy stanu funkcji
arytmetycznych,
wykona diagnozę stanu umiejętności społecznych, w których reprezentacja numeryczna ma
kluczowe znaczenie i w oparciu o taką diagnozę sporządzi zalecenia, w których wskaże jakie
obszary funkcjonowania i w jakim zakresie wymagają oddziaływań.
będzie u współpracował z nauczycielami i rehabilitantami w procesie wyjaśniania istoty
trudności psychologicznych uczniów/pacjentów oraz będzie wskazywał (sugerował) najbardziej
optymalną z punktu widzenia ucznia/pacjenta metodę oddziaływań w procesie edukacji i
rehabilitacji.
K_K01; K_K03
Student:
rozumie znaczenie ważności komunikacji psychologa z innymi specjalistami w procesie edukacji
i rehabilitacji. Uwzględnianie opinii innych specjalistów i samych osób rehabilitowanych
pozwala na szersze tzn. horyzontalne spojrzenie szczególnie w sytuacjach, gdzie rehabilitacja
wymaga integrowania wiedzy psychologicznej i innych dziedzin nauki.
wykaże się wytrwałością mając świadomość, że edukacja i rehabilitacja to dziedziny efektów
odległych przy ciągłej i mrówczej pracy „tu i teraz”
odkryje w sobie nie tylko dobrego i przenikliwego diagnostę lecz także wytrwałego i
pracowitego terapeutę. W tym symbolicznym powiązaniu „oka i ręki” leży potężne źródło dla
rozwoju osobistego.
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Rodzina z osobą chorą u kresu życia
Kod ECTS
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
mgr Agnieszka Paczkowska
4
A. Formy zajęć
C . Liczba godzin
30
Cykl dydaktyczny
semestr letni
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
•
praca w grupach
•
dyskusja
zaliczenie z oceną
•
analiza przypadków
B. Formy zaliczenia
przedstawienie wyników pracy praktycznej w grupach z
zastosowaniem wiedzy i umiejętności nabytych podczas zajęć
Wymagania wstępne:
•
potrafi scharakteryzować proces komunikacji interpersonalnej, potrafi wyciągać wnioski z prezentowanych sytuacji
problemowych,
•
pracuje w zespole, dyskutuje, angażuje się w zdobywanie nowych umiejętności.
Cele przedmiotu
Celem zajęć jest:
•
przybliżenie specyfiki problemów psychologicznych występujących u pacjenta w terminalnym etapie choroby:
choroba nowotworowa, AIDS, stwardnienie zanikowe boczne, choroba Alzheimera, demencja, niewydolność serca,
niewydolność nerek, POCHP, udar mózgu, śpiączka, stan wegetatywny;
•
rozwijanie praktycznych umiejętności pomocy psychologicznej osobie w terminalnej fazie choroby oraz jej bliskim.
Treści programowe
1.
Podstawowe zagadnienia dotyczące opieki u kresu życia (end-of-life care) sprawowanej w domu chorego, na oddziale
2. szpitalnym, oddziale hospicyjnym, w placówkach opieki długoterminowej i domach pomocy społecznej;
3. Reakcje emocjonalne i potrzeby psychiczne chorego spowodowane terminalnym etapem choroby i zbliżającą się
śmiercią;
4. Sytuacja rodziny osoby u kresu życia;
5. Adaptacja do choroby i zaburzenia adaptacji;
6. Rola psychologa w opiece u kresu życia;
7.
Udzielanie pomocy psychologicznej choremu przeżywającemu lęk, smutek, złość;
8. Wspieranie chorego i rodziny w przeżywaniu nadziei;
9. Przekazywanie trudnych informacji choremu i jego bliskim;
10. Proces żalu po stracie, żałoba. Pomoc psychologiczna osieroconym;
11. Własne pokonania na temat życia, umierania i śmierci. Mechanizmy obronne psychologa.
Wykaz literatury
A.
1.
2.
3.
1.
2.
3.
B.
1.
2.
3.
Dunn N., Opowieści o raku. Sztuka komunikacji w opiece onkologicznej. ViaMedica, Gdańsk 2009
De Walden-Gałuszko K., Problemy psychiczne, duchowe i etyczne. W: De Walden – Gałuszko K. (red.), Pielęgniarstwo
w opiece paliatywnej i hospicyjnej, Warszawa 2005
Rogiewicz M., Paczkowska A., Trudne sytuacje psychologiczne. W: Przewlekle chory w domu, Krakowiak P.,
Krzyżanowski D., Modlińska A., ViaMedica, Gdańsk 2011
Rogiewicz M., Problemy psychologiczne w opiece paliatywnej dorosłych. W: Rogiewicz M., Krajnik M. (red.), Opieka
paliatywna, Bydgoszcz 1998
Moorey S., Greer S., Terapia poznawczo – behawioralna osób z chorobą nowotworową. Aliance Press, Gdynia 2007
Grzesiuk L. Psychoterapia, Warszawa 1994
Krakowiak P., Strata, osierocenie i żałoba. Poradnik dla pomagających i osób w żałobie, Via Medica, Gdańsk, 2007
Pietrzyk A. Ta choroba w rodzinie. Impuls, Kraków 2006
Antoszewska B. (red.), Dziecko przewlekle chore – problemy medyczne, psychologiczne i pedagogiczne, Akapit, Toruń
2011
Efekty uczenia się
A. Wiedza
Student
posiada wiedzę dotyczącej specyficznych problemów emocjonalno – poznawczych osób u
kresu życia i ich rodzin wynikających terminalnego etapu choroby;
posiada wiedzę dotyczącą procesu żałoby.
B. Umiejętności
potrafi udzielić podstawowej pomocy psychologicznej osobom w terminalnym etapie choroby i
ich rodzinom;
potrafi nawiązać współpracę z zespołem medycznym;
potrafi odróżnić prawidłowy procesu żałoby od patologicznego i podjąć adekwatną formę
pomocy osobom osieroconym.
rozpoznaje możliwości emocjonalno-poznawcze pacjenta i jego bliskich oraz dostosowuje się
do nich w procesie komunikacji;
udzielając pomocy psychologicznej „podąża” za pacjentem, uwzględniając także jego
niestabilną, zmieniającą się kondycję fizyczną;
wykazuje szacunek dla mechanizmów radzenia sobie pacjenta (lub jego bliskich) z trudnymi
sytuacjami;
dąży do współdziałania z innymi członkami zespołu medycznego.
Kontakt
[email protected]
Nazwa przedmiotu
Kod ECTS
Terapia małżeństw
Studia
kierunek
psychologia
stopień
jednolite mgr
tryb
specjalność
specjalizacja
PR
mgr Joanna Trzaska
4
A. Formy zajęć
2 pkt ECTS (50-60 godz) - zajęcia dydaktyczne z
zajęcia;
2 pkt ECTS (50-60 godz) – samodzielna praca studenta
C . Liczba godzin
– samodzielne studiowanie literatury i materiałów oraz
30
przygotowanie do poszczególnych zajęć
Cykl dydaktyczny
Status przedmiotu
Język wykładowy
fakultatywny
polski
Metody dydaktyczne
ćwiczenia audytoryjne: praca w grupach /
analiza zdarzeń krytycznych (przypadków) /
dyskusja / praca nad rozwojem własnym
studenta
B. Formy zaliczenia
aktywność w ramach ćwiczeń warsztatowych
brak
Cele przedmiotu
Zrozumienie przez studentów mechanizmu powstawania konfliktu w parze w oparciu o psychoanalityczną koncepcję koluzji.
•
czym kierują się ludzie w wyborze partnera, co ich do siebie przyciąga i jak to się dzieje, że para, która miała szczere
intencje żeby się kochać i rozumieć zaczyna się konfliktować i to czasami bardzo burzliwie.
•
poznanie czterech podstawowych wzorców nieświadomej gry partnerów - wariantów rozgrywania konfliktu
•
nauczenie przeprowadzenia konsultacji pary mającej na celu diagnozę wzorca nieświadomej gry, która doprowadza
do konfliktu
•
formułowanie celów terapeutycznych w oparciu o rozpoznanie wzorca konfliktu
Treści programowe
1.
Omówienie zjawiska koluzji w parze
2. Rodzaje koluzji w parach : koluzja narcystyczna, oralna, analno - sadystyczna oraz falliczno - edypalna
3. Etapy przeprowadzania konsultacji pary - zasady i wskazówki techniczne
4. Praktyczne wykorzystanie wiedzy w postaci ćwiczeń praktycznych w przeprowadzaniu konsultacji pary
5. Diagnoza rodzaju koluzji w oparciu o informacje z konsultacji
6. Formułowanie postulatów do terapii
Wykaz literatury
1.
Jurg Willi, „Związek dwojga” Wydawnictwo Jacek Santorski &CO
Efekty uczenia się
A. Wiedza
K_W08
Student rozumie w jaki sposób ludzie dobierają się w pary - jak to się dzieje, że to co
K_W01
przyciągnęło, stało się przekleństwem i przyczyną konfliktu
K_U02
K_U05
K_K01
K_K03
K_K06
Kontakt
[email protected]
B. Umiejętności
Student
uzyskuje możliwość bardziej obiektywnego spojrzenia na konflikt w parze widząc w
nim nieświadomy udział obojga partnerów,
uzyskuje podstawowe umiejętności przeprowadzania konsultacji pary, która przychodzi po
pomoc w sytuacji konfliktowej,
uzyskuje umiejętność rozpoznawania wariantu rozgrywania konfliktu czyli rodzaju koluzji..
Student
w czasie zajęć jest konfrontowany z koniecznością kształcenia się po ukończeniu studiów, jeżeli
chce pracować w zawodzie psychoterapeuty pracującego z parami
ma możliwość poszerzenia swoich umiejętności warsztatowych poprzez ćwiczenie praktyczne
konsultacji z parą
doświadcza odpowiedzialności za swoje umiejętności zawodowe w zetknięciu z osobami
szukającymi pomocy psychologicznej i terapeutycznej

PSYCHOLOGIA RODZINY

Transkrypt

Podobne dokumenty

sylabus przedmiotu

mgr Anna Ziemska-Rosół psychologia

PP SS YY CC HH OO LL OO GG II AA

AUDYT BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY rok akademicki 2015/2016

WH.IHS-0196 - Instytut Historii Sztuki UJ

Wprowadzenie do psychologii

Psychologia społeczna i religii - D.Podgórska

Wprowadzenie do psychologii biznesu

Psychologia ogólna.pages

Psychologia pracy i organizacji I - Psychologia UJ