Mieszkańcy Zabe³kowa w wojnach napoleońskich

Mieszkañcy Zabe³kowa w wojnach napoleoñskich
(poniedzia³ek, 26 listopad 2012) - Nades³a³ Chrisek - Ostatnia aktualizacja (poniedzia³ek, 26 listopad 2012)
Mieszkañcy Zabe³kowa w wojnach napoleoñskich.
W¶ród wojen, w których udzia³ brali mieszkañcy Zabe³kowa znajduj± siê równie¿ tzw. wojny napoleoñskie, tocz±ce
siê w latach 1803-1815. Wie¶ znajdowa³a siê wówczas w Królestwie Prus, które to wchodzi³o w kilka koalicji antynapoleoñskich. Nie wiemy dok³adnie ilu mieszkañców wioski s³u¿y³o wtedy w wojsku pruskim, ale posiadamy
informacje o trzech poleg³ych w walkach. Zginêli oni w ostatnich latach wojen toczonych przeciw napoleoñskiej Francji,
w latach: 1813 i 1814.
O poleg³ych ¿o³nierzach urodzonych w Zabe³kowie wiemy z wykazu obroñców ojczyzny pozosta³ych na polu chwa³y
w kampaniach wojennych prowadzonych w latach 1813, 1814 i 1815, urodzonych w departamencie rz±dowym Opole.
Wykaz poleg³ych by³ zamieszczany w roku 1817, w Oppelner Amtsblatt, gazecie urzêdowej departamentu Opole, który
to obejmowa³ Górny ¦l±sk. Obecnie wykaz jest umieszczony w czê¶ciach na jednym z internetowych forów
genealogicznych.
W¶ród poleg³ych mieszkañców znajduje siê: Nowrock, Joseph ur. Zabe³ków, pow. Pszczyna, cz³owiek z gminu, 10.
rezerwowy regiment piechoty, bitwa pod Dreznem. Co ciekawe, ¿o³nierza tego - jednak ju¿ pod poprawnym nazwiskiem
- wspomina równie¿ ksi±dz Augustyn Weltzel, opisuj±c dzieje parafii Zabe³ków w Geschichte des Ratiborer
Archipresbyterats (1885). Duchowny-historyk napisa³: W wojnach wyzwoleñczych na polu chwa³y pod Dreznem zosta³
Josef Nowak z 10. rezerwowego regimentu piechoty. Swoj± drog± ciekawe, dlaczego Weltzel wymieni³ w swym dziele
Nowaka, a innych ¿o³nierzy ju¿ nie? Mo¿e nale¿a³oby przypu¶ciæ, ¿e Nowak zas³u¿y³ siê czym¶ w wojsku lub ¿yj±c
w Zabe³kowie zyska³ uznanie lokalnej spo³eczno¶ci, i to z tego powodu zosta³ wspomniany przez ksiêdza, gdy¿
opisuj±c historie innych parafii, Weltzel nie wymienia zazwyczaj pochodz±cych z nich ¿o³nierzy.
Co do samej bitwy pod Dreznem, to toczy³a siê ona w dniach 2627 sierpnia 1813 roku i by³a jedn± z wiêkszych w
okresie kampanii napoleoñskich wziê³o w niej udzia³ ponad 300. tysiêcy ¿o³nierzy. Wojska Napoleona Bonapartego
pokona³y wówczas liczniejsz± armiê sprzymierzonych si³ Austrii, Prus i Rosji. W sumie, w bitwie mog³o polec nawet
oko³o 25. tysiêcy ¿o³nierzy obu walcz±cych ze sob± stron.
Ofiar± bitwy pod Dreznem sta³ siê jeszcze jeden mieszkaniec wioski. Zapisano nastêpuj±co: Stuelnitz, Johann ur.
Zabe³ków, pow. Pszczyna, cz³owiek z gminu, 10. rezerwowy regiment piechoty, bitwa pod Dreznem. Wydaje siê jednak,
¿e nazwisko poleg³ego rzeczywi¶cie brzmia³o Studnitz, a zapisano jego przekszta³con± wersjê, gdy¿ w spisie nie
brakuje te¿ oczywistych przekszta³ceñ innych nazwisk, a rodzina Studnitz (Studnic) mieszka³a w XIX wieku w
Zabe³kowie. Zapis Stuelnitz wynika zapewne albo ze z³ego odczytania nazwiska przez osobê przepisuj±c± w literze d
brzuszek wygl±da³ na literê e albo z faktu, i¿ osoba spisuj±ca nazwiska poleg³ych ¼le zrozumia³a podane jej
nazwisko, nie potrafi³a zapisaæ niezrozumia³ego, obcego nazwiska.
Ostatnim z wymienionych, poleg³ych ¿o³nierzy by³ Klyscz, Joseph - ur. Zabe³ków, pow. Pszczyna, cz³owiek z gminu, 1.
¶l±ski regiment piechoty, bitwa pod Jeanvillers. Potyczka pod Jeanvillers rozegra³a siê 14. lutego 1814 roku i by³a
czê¶ci± bitwy pod Vauchamps w regionie Szampania-Ardeny we Francji. W potyczce tej dwie kompanie ¶l±skiego
batalionu strzelców w sile 260. ¿o³nierzy, przy pomocy bagnetów odpar³y skutecznie atak kawalerii francuskiej, zmuszaj±c
j± do odwrotu. Ostatecznie bitwa pod Vauchamps zakoñczy³a siê zwyciêstwem wojsk francuskich dowodzonych
przez Napoleona, nad przewa¿aj±cymi si³ami prusko-rosyjskimi. Francuzi stracili w walce oko³o 600. ludzi a
sprzymierzeni ok. 9000 ludzi.
Jak wspomniano na pocz±tku tekstu, nie wiadomo, czy oprócz wymienionych poleg³ych, w ówczesnych walkach brali
udzia³ równie¿ inni mieszkañcy Zabe³kowa. Mo¿na jednak tak przypuszczaæ, gdy¿ wprawdzie Zabe³ków nie by³ wielk±
wiosk±, ale Prusy potrzebowa³y sporej armii, by walczyæ z Napoleonem.
Kamil Kotas
http://www.zabelkow.pl - Portal Miejscowo¶ci Zabe³ków
Powered by Mambo
Generated: 4 March, 2017, 08:59