Katolicka parafia obrz±dku bizantyjsko-s³owiańskiego w

Katolicka parafia obrz±dku bizantyjsko-s³owiañskiego w Horodle
- Ostatnia aktualizacja (Thursday, 29 September 2011)
Katolicka parafia obrz±dku bizantyjsko-s³owiañskiego w Horodle
Po zakoñczeniu I wojny parafia prawos³awna ¶w. Miko³aja, dawniej unicka, nie mia³a duchownego, dlatego te¿ rz±d
polski postanowi³ drewnian± pounick± cerkiew wybudowan± w 1836 roku przekazaæ parafii rzymsko-katolickiej. Mimo
starañ strony prawos³awnej ¶wi±tynia ta sta³a siê znowu w³asno¶ci± katolików. Prawdopodobnie dlatego dnia 29
wrze¶nia 1928 roku sp³onê³a doszczêtnie na wskutek podpalenia. Tego samego roku powo³ano do ¿ycia parafiê
katolick± obrz±dku bizantyjsko-s³owiañskiego czyli neounick±, dla tych, którzy ju¿ przeszli z prawos³awia, a obcy jest im
obrz±dek rzymski, wtedy jeszcze pos³uguj±cy siê jêzykiem ³aciñskim, oraz dla pozyskania tych prawos³awnych co
do Ko¶cio³a Katolickiego jeszcze nie wrócili. Po spaleniu cerkwi parafia ta funkcjonowa³a przy ko¶ciele parafialnym ¶w.
Jacka. Nabo¿eñstwa odprawiano przy bocznym o³tarzu Przemienienia Pañskiego. Pierwszym duszpasterzem zosta³
ojciec Miko³aj £ysko bazylianin, pracowa³ od 1928 roku do maja 1931. My¶lano o budowie nowej cerkwi na miejscu
spalonej, ale miejscowa wspólnota parafialna by³a zbyt szczup³a i uboga, liczy³a 120 osób nie mog³a wiêc podj±æ
budowy o w³asnych si³ach. Pomoc finansowa przysz³a od biskupa Fulmana i w³adz wojewódzkich. W 1931 roku
ruszy³a budowa nowej ¶wi±tyni, budowali j± wspólnie unici i ³acinnicy. Prace zakoñczono w rok pó¼niej. Konsekrowa³ j±
biskup Miko³aj Czarnecki z Kowla 20 kwietnia 1937 roku. Wewn±trz umieszczono piêkny rokokowy ikonostas
przywieziony z Maciejowa za Bugiem. Cerkiew ta s³u¿y³a neounii do 1945 roku, nastêpnie u¿ytkowali j± katolicy
rzymscy, potem decyzj± w³adz PRL zamieniono na magazyn, a w 1988 roku po¶wiêcona na nowo dla potrzeb parafii
rzymsko-katolickiej jako ko¶ció³ filialny. Jest to podobno ostatnia drewniana cerkiew wybudowana na Lubelszczy¼nie.
Inicjatorem i dusz± budowy by³ wspomniany ks. Prof. Micha³ Niechaj, który w Horodle proboszczowa³ od maja do
sierpnia 1931 roku. Od 1931 do 1936 roku proboszczem by³ ojciec Jozafat Fedoryk - bazylianin, kap³an lubiany w
Horodle i okolicach. W³adze polskie nie by³y jednak zadowolone z jego dzia³alno¶ci, zarzucaj±c mu popieranie
ukrainizacji, oraz to ¿e rozprowadza³ i kolportowa³ ulotki na rzecz ukrainizacji i to w¶ród ludno¶ci która czuje siê polska.
Ojciec Jozafat próbowa³ dla neounii pozyskaæ wioskê Kopy³ów, wówczas ukraiñsk±, ale tylko oko³o 20 % mieszkañców
wyrazi³o wolê przyjêcia tej propozycji. Od 1936 do 1940 roku parafi± opiekowa³ siê ojciec Modest Daczyszyn.
Funkcjê diaka cerkiewnego w tym czasie pe³ni³ Jan Melnik. Od 1940 roku do koñca wojny ponownie proboszczem
jest ojciec Jozafat Fedoryk. W oficjalnych dokumentach parafiê neounick± traktowano jako rektorat parafii ¶w. Jacka, a
duszpasterzy jako rektorów ko¶cio³a ¶w. Miko³aja. Ksiêgi chrztów, za¶lubin i zgonów prowadzono wspólnie z parafi±
rzymsk±, zaznaczaj±c tylko fakt chrztu i bierzmowania w obrz±dku wschodnim. Od 1940 roku parafia horodelska
zosta³a oficjalnie w³±czona do struktur Ko¶cio³a Greckokatolickiego, zaprowadzono w³asne ksiêgi, po których dzi¶ nie
ma ¶ladu. W ca³ej historii istnienia parafii neounickiej nie zanotowano ¿adnych zatargów z proboszczem rzymskokatolickim, przeciwnie duchowni i wierni ¿yli w wielkiej przyja¼ni, wspó³pracowali ze sob± nawzajem siê zastêpuj±c. W
czasie wojny te¿ nie by³o wiêkszych dzia³añ antypolskich, z wyj±tkiem urz±dzania tzw. pogrzebu Polski, kiedy
symbolicznie pochowano Polskê, zakopuj±c obok cerkwi polski sztandar i mundur wojskowy. Wysiedlenie ludno¶ci
ukraiñskiej zakoñczy³o dzia³alno¶æ tej parafii, pozosta³ tylko ko¶ció³ ¶w. Miko³aja z piêknym XVIII wiecznym
ikonostasem.
W Horodle do koñca wojny funkcjonowa³y dwie parafie katolickie - ¶w. Jacka obrz±dku rzymskiego, oraz ¶w. Miko³aja
obrz±dku s³owiañskiego tzw. "neounicka". Po tej drugiej pozosta³a tylko drewniana ¶wi±tynia bêd±ca dzi¶ ko¶cio³em
filialnym parafii ¶w. Jacka, w której czasem odprawia siê nabo¿eñstwa w obrz±dku s³owiañskim jak dawniej bywa³o.
(...) pierwszy pobyt w Horodle metropolity Ko¶cio³a Greckokatolickiego arcybiskupa Jana Martyniaka dnia 5 czerwca
2006 roku z racji nadania proboszczowi parafii ¶w. Jacka "z³otego Krzy¿a z ozdobami", bardzo wa¿nego odznaczenia
jakie otrzymuj± kap³ani w Ko¶ciele wschodnim.
(...) uroczysto¶ci w Horodle dnia 22 kwietnia 2007 roku, podczas ktorych uroczy¶cie przeniesiono z ko¶cio³a
parafialnego do ko¶cio³a ¶w. Miko³aja ikonê i relikwie B³. Miko³aja mêczennika za wiar. Biskup ten w 1937 roku
konsekrowa³ horodelsk± ¶wi±tyniê, po 70 latach wróci³ znowu do Horod³a wyniesiony przez Jana Paw³a II na o³tarze.
Uroczysto¶ciom przewodniczy³ Arcybiskup Jan Martyniak z Przemy¶la, zwierzchnik Ko¶cio³a greckokatolickiego w
Polsce.
¯ród³o: ks Henryk Krukowski, www.horodlo.zam-lub.pl
http://unici.pl - Unici.pl
Powered by Mambo
Generated: 4 March, 2017, 09:17