kARTA PRACY-EKOSYSTEM LE„NY

KARTA PRACY
ŚLADY ZWIERZĄT, DRZEWA, EKOSYSTEM LEŚNY
(zajęcia terenowe przy Ośrodku Edukacji Leśnej Jagiellońskie)
(czas trwania zajęć terenowych ok. 3 godziny)
1. Ślady obecności zwierzyny
a) tropy zwierząt
• postaw krzyŜyk w kolumnie „Obserwacja” przy gatunkach, których tropy
zaobserwowałeś/łaś:
Gatunek
Obserwacja
Uwagi
Łoś
śubr
Sarna
Dzik
Jeleń
Borsuk
Lis
Wilk/Pies
Inne
b) Nie tylko tropy są dowodami obecności ssaków. Odchody:
Sarny
Jelenia
Łosia
Dzika
2. Rozpoznawanie gatunków drzewiastych
Z pomocą klucza do oznaczania roślin postaraj się oznaczyć jak największą liczbę
gatunków drzew i krzewów. Wypisz ich nazwy poniŜej:
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
3. Ekosystem leśny
Czas trwania zadania – do 45 minut.
Zadaniem grupy jest w wybranym przez siebie miejscu w lesie:
1) opisać to co widać w promieniu do 30 metrów (moŜna wykonać rysunek);
2) nazwać poszczególne elementy lasu (takŜe gatunki roślin i zwierząt), które się
zaobserwowało – wpisując w przygotowaną tabelkę, tak by odpowiadały
elementom w opisie, bądź na rysunku;
3) określić przy pomocy wektorów zaleŜności składowych lasu – ekosystemu
leśnego.
Ad. 1) Opis lasu (miejsce na rysunek):
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………
Ad. 2)
Poziom
troficzny
Producenci
Konsumenci
I rzędu
Konsumenci
II rzędu
Konsumenci
III rzędu
Reducenci
Runo
Podszyty i podrosty
II piętro
I piętro
Ad. 3) NaleŜy wykonać rysunek/szkic i zaznaczyć wektorami zaleŜności/powiązania
4. Co słychać w lesie?
Realizując to zadanie grupy starają się zachować ciszę i nasłuchują co w ich otoczeniu i jakie
wydaje dźwięki. KrzyŜykiem zaznaczamy na szkicu swoje połoŜenie i wokół niego rysujemy
piktogramy oznaczające róŜne dźwięki (źródło) oraz słownie opisujemy natęŜenie dźwięku.
Czas realizacji zadania – 10 minut.
Szkic:
Odpowiedz na pytania:
1. Czy w lesie było cicho? …………………………………………………………………………………
2. Czy w lesie dominowały odgłosy przyrody? …………………………………………………………
3. Czy w lesie dominowały odgłosy związane z działalnością człowieka? …………………………
4. Jakie odgłosy były nie do zniesienia? …………………………………………………………………
5. Pokazujemy rodzinie/przyjaciołom las
Wykorzystując cechy charakterystyczne drzew i ciekawostki zamieszczone poniŜej, kaŜda z grup ma
za zadanie odegrać scenkę zawierającą charakterystyczne cechy jednego, wskazanego przez
prowadzącego rodzaju drzewa, tak, by pozostałe grupy mogły odgadnąć, jaki to rodzaj. Do
prezentacji przygotowujemy się w trakcie warsztatów terenowych. Czas prezentacji inscenizacji do 3
minut
Świerk
W warunkach ekstremalnych (braku innego poŜywienia) świerk moŜe słuŜyć jako tymczasowe
źródło pokarmu. Pod korą właściwą znajduje się stosunkowo poŜywna i jadalna miazga. Szkoły
przetrwania rekomendują spoŜywanie jej w okresie wiosny, gdy znajdują się w niej większe ilości
Ŝywicy. Z igliwia zawierającego witaminę C moŜna przygotować gorący napój zalewając go
wrzątkiem. Drewno świerkowe, wraz z drewnem klona jawora jest wykorzystywane do budowy
skrzypiec.
Sosna
Jednym z patogenów (czynników chorobotwórczych) sosny są opieńki, atakujące systemy
korzeniowe młodych sosen. Znajdowane na naszym wybrzeŜu bursztyny powstały z Ŝywicy sosen.
Lipa
Drewno lipowe jest jednym z najczęściej uŜywanych gatunków drewna w rzeźbiarstwie. Lipy
potrafią doŜyć bardzo sędziwego wieku, lecz dość szybko próchnieją w środku; stąd powiedzenie
„ale lipa”. Z jej kwiatów parzy się bardzo rozgrzewającą herbatę, zalecaną przy przeziębieniach.
Bardzo wartościowy jest miód lipowy. Do samej wojny na wsi robiono z łyka lipowego łapcie.
Brzoza
Wiosną z brzóz zbierany jest sok, zawierający wiele cukrów i minerałów, cennych dla zdrowia i
urody. Wg wierzeń Pogan zasadzona przy grobie brzoza miała chronić przed duchami, wg
chrześcijan podobny cel miał spełniać krzyŜ brzozowy. Gałązek brzozowych uŜywano na wianki i do
zdobienia domów czasie Zielonych Świątek, na palmy w czasie Niedzieli Palmowej by budzić nimi
śpiochów, oraz w śmigus do smagania dziewcząt.
Klon
Z drewna klonu jawora wykonuje się pokrywy skrzypiec. Na fladze Kanady widnieje czerwony liść
klonu cukrowego, którego sok zawiera około 3% cukru i zagęszczony sprzedaje się jako syrop
klonowy (np. dodatek do lodów).
Dąb
Drewno dębowe jest niezastąpionym surowcem do produkcji beczek na wino, whisky bądź piwo.
Kora dębu korkowego (uprawianego m.in. w Hiszpanii, Portugalii, Francji, Tunezji) jest
wykorzystywana do produkcji korków do butelek, tablic, płyt podłogowych i ściennych. Drewno
dębowe przeleŜałe przez kilkaset do kilku tysięcy lat pod wodą czarnieje i zwane jest przez
niektórych polskim hebanem.